Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2013r.

Sąd Okręgowy w Nowym Sączu, Wydział III Cywilny Odwoławczy w składzie

następującym:

Przewodniczący - Sędzia: SO Zofia Klisiewicz

Sędzia SO Ewa Adamczyk

Sędzia SR del. Barbara Zelek (sprawozdawca)

Protokolant: sekr. sąd. Anna Burnagiel

po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2013r. w Nowym Sączu

na rozprawie

sprawy z powództwa S. G.

przeciwko U. G.

o ustanowienie rozdzielności majątkowej

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Limanowej

z dnia 2 lipca 2013r., sygn. akt III RC 211/12

oddala apelację.

Sygn.akt .III Ca 711/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 2 lipca 2013 Sąd Rejonowy w Limanowej w sprawie z powództwa S. G. przeciwko U. G. o ustanowienie rozdzielności majątkowej , oddalił powództwo ( p-kt I sentencji ) i zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 360.-zł tytułem zwrotu kosztów procesu ( p-kt II sentencji ).

Sąd Rejonowy ustalił, że strony zawarły związek małżeński (...). Umów małżeńskich nie zawierały ,z małżeństwa posiadają jedno dziecko w wieku 13 lat, pomiędzy stronami nie toczy się spraw o rozwód ani o separację .Toczą się sprawy opiekuńcze o wydanie zarządzeń dotyczących małoletniej córki stron oraz o ustalenie miejsca pobytu dziecka. Przeciwko powodowi toczy się także sprawa karna IIK 242/13 , na skutek zawiadomienie U. G.o popełnienie przestępstw z art. 207 § 2 kk i art. 197 §1 kk i art.157 §1 kk w zw.z art. 11 §2 kk . Do 22 października 2012 r strony mieszkały razem . W trakcie trwania małżeństwa powód wyjechał do pracy do Irlandii, a wszystkimi sprawami w kraju zajmowała się pozwana , powód wierzył jej pod każdym względem , do sierpnia 2012 r nigdy jej nie kontrolował. W czasie trwania małżeństwa strony wybudowały dom na działce, którą pozwana otrzymała od rodziców .Podczas pobytu S. G.w Irlandii pozwana nadzorowała budowę domu, notowała wszystkie wydatki .W 2010 r pozwana zakupiła samochód marki H., wcześniej powód czynił starania by kupić samochód dla pozwanej w Irlandii, ale nie doszło to do skutku .Pozwana na podstawie udzielonego jej przez powoda pełnomocnictwa reprezentowała męża w sprawach związanych z majątkiem odrębnym powoda , przy transakcji kupna sprzedaży nieruchomości znacznej wartości , położonej w K. .Pozwana składała także dyspozycje dotyczące lokat bankowych , pożyczyła swojej siostrze 5.000.-zł i suma ta została zwrócona .

W ocenie Sądu Rejonowego powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie Powód nie udowodnił bowiem, zgodnie z regułą dowodową z art. 6 kc, aby „ważne powody „ o jakich mowa w art. 52 §1 k.r.o występowały w przedmiotowej sprawie . Separacja faktyczna między stronami trwała kilkadziesiąt dni przed złożeniem pozwu ,a w dacie wyrokowania był to okres 9 miesięcy , jednak powód nie wykazał aby stan ten powodował niemożność zarządzania majątkiem wspólnym i był sprzeczny z dobrem rodziny . Zdaniem Sądu Rejonowego mimo faktycznej separacji , nie było sytuacji aby zarząd majątkiem był niemożliwy lub utrudniony .W dacie wyrokowania jedyną kwestią dotyczącą zarządu majątkiem wspólnym była konieczność spłaty rat kredytu hipotecznego .Strony nie posiadają żadnego innego majątku wymagającego podejmowania wspólnych decyzji , pozwana w tym zakresie wykazała wolę porozumienia, w czasie trwania postępowania zapłaciła raty kredytu za maj i czerwiec 2013 r . Według Sądu pierwszej instancji separacja faktyczna nie stanowi ważnego powodu dla ustanowienia rozdzielności majątkowej , nie zostało wykazane aby pozwana trwoniła majątek .

W tym stanie rzeczy Sąd Rejonowy orzekł jak w sentencji .

O kosztach postępowania Sąd I instancji orzekł na zasadzie art. 98 k.pc.

Powyższy wyrok zaskarżył powód apelacją , w której zarzucił naruszenie prawa materialnego ,a to art. 52 § 1 k.r.o przez błędne uznanie ,że istniejąca pomiędzy stronami separacja faktyczna nie stanowi ważnego powodu dla orzeczenia rozdzielności majątkowej ,w sytuacji gdy brak kontaktu pomiędzy stronami , skala konfliktu , który doprowadził do trwałego i zupełnego rozpadu małżeństwa wyklucza możliwość porozumienia się stron w sprawach dotyczących rodziny i wspólnego podejmowania decyzji majątkowych .

Skarżący zarzucał nadto sprzeczność istotnych ustaleń z treścią zebranego w sprawie materiału, a także dowolność oceny materiału dowodowego , przez przyjęcie ,że stan faktyczny niniejszej sprawy nie uzasadnia ustanowienia rozdzielności majątkowej pomiędzy stronami .

Wskazując na powyższe zarzuty apelujący wnosił o uchylenie zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa przez orzeczenie rozdzielności majątkowej z dniem 22 października 2012r i zasądzenie kosztów procesu ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Limanowej do ponownego rozpoznania .

Sąd Okręgowy zważył , co następuje :

Apelacja okazała się niezasadna .

Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne i wnioski prawne Sądu I instancji .

Stosownie do treści art. 52 § 1 k.r.o z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej. Ustawa nie definiuje pojęcia „ ważne powody „ .Jego rozumienie kształtują doktryna i judykatura, wychodząc z ogólnych założeń, które legły u podstaw regulacji majątkowego ustroju małżonków. Ważne powody to okoliczności które powodują, że w sytuacji konkretnego małżeństwa ( rodziny ) istniejąca wspólność majątkowa nie służy dobru drugiego małżonka, a także rodziny, przeciwnie prowadzi do sytuacji postrzeganej jako sprzecznej z zasadami współżycia społecznego. Sprzeczność ta wyraża się w zagrożeniu lub naruszeniu interesu majątkowego nie tylko drugiego małżonka, ale także podstaw ekonomicznych funkcjonowania rodziny. W orzecznictwie sądowym przy dokonywaniu wykładni pojęcia „ ważne powody „ podkreśla się, że na takie okoliczności w rozumieniu art. 52 § 1 k.r.o składają się nie tylko elementy majątkowe , ale także niemajątkowe .Charakter majątkowy mają takie zachowania jak trwonienie przez jednego z małżonków dochodów lub dokonywanie czynności pociągających za sobą uszczerbek w majątku wspólnym .Ważnymi powodami są także występujące pomiędzy małżonkami konflikty o charakterze osobistym , które uniemożliwiają lub znacznie utrudniają wykonywanie zarządu majątkiem wspólnym i zagrażają w rezultacie ekonomicznym podstawom funkcjonowania rodziny .Takie stanowisko konsekwentnie prezentowane jest przez Sąd Najwyższy , który wielokrotnie podkreślał znaczenie majątku wspólnego jako ekonomicznej podstawy rodziny .Ważnym powodem uzasadniającym ustanowienie rozdzielności majątkowej może być faktyczne rozłączenie małżonków, zwłaszcza o charakterze długotrwałym , bez znaczenia pozostaje przy tym ewentualne wystąpienie trwałego i zupełnego rozkładu pożycia jak również wina tego rozkładu . „Ważnym powodem „ w rozumieniu art. 52§1 k.r.o nie jest każda postać separacji małżonków , lecz tylko taka, która zarazem uniemożliwia im lub znacznie utrudnia współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym ( wyrok z 13.01.2000r, IICKN 170/98, niepubl.) .Z wyroku Sądu Najwyższego ( z 7.01.2000 ,IICKN 385/99, niepubl.) wynika, że sam fakt separacji faktycznej małżonków może okazać się niewystarczający do przyjęcia, że zachodzą „ważne powody „ ustanowienia rozdzielności majątkowej .Sąd Najwyższy w uzasadnieniu podkreślił, że w orzecznictwie SN oraz w teorii prawa akcentuje się z naciskiem ,że przez ważne powody ustanowienia rozdzielności majątkowej należy rozumieć okoliczności , które wskazują ,że utrzymanie wspólności może narazić na szwank interes małżonka lub rodziny .Stanowisko to znalazło wyraz m.in. w uchwale SN z dnia 28.05.1973 IIICZP 26/73, OSNCP 1974, Nr 4,poz.65 ) . Ocena wystąpienia przesłanek określonych w art. 52 §1 k.r.o wymaga poczynienia ustaleń w odniesieniu do : wielkości majątku wspólnego , istnienia zadłużenia, jego rozmiarów i okoliczności jego powstania, a także kwestii dotyczących utrzymania i wychowania małoletnich dzieci stron ( wyrok.SN z 17.12.1999, IIICKN 56/98, niepubl.)

Ciężar dowodu w przedmiotowej sprawie obciążał powoda a w okolicznościach przedmiotowej sprawy podzielić należy stanowisko Sądu Rejonowego, że powód nie wykazał zasadności tego roszczenia .

Nie wykazał powód aby ustrój wspólności majątkowej zagrażał lub naruszał interes majątkowy powoda i podstawy ekonomiczne funkcjonowania rodziny .Na aprobatę zasługuje ocena Sądu Rejonowego , iż wyniki postępowania dowodowego nie dają podstaw do przyjęcia aby pozwana trwoniła majątek lub dokonywała czynności pociągających za sobą uszczerbek w majątku wspólnym lub ,że istniejący pomiędzy stronami konflikt o charakterze osobistym uniemożliwia lub znacznie utrudnia wykonywanie zarządu majątkiem wspólnymi i zagraża w rezultacie ekonomicznym podstawom funkcjonowania rodziny . Nie jest wystarczające dla ustanowienia rozdzielności majątkowej tylko wykazanie, iż pomiędzy stronami istnieje konflikt o charakterze osobistym lub separacja – niezbędnym było wykazanie stosowanie do art. 6 kc , że stan taki uniemożliwia wykonywanie zarządu majątkiem wspólnym co zagraża ekonomicznym podstawom funkcjonowania rodziny .

Powód wykazał jedynie istnienie konfliktu pomiędzy stronami i separacji – nie mającej zresztą charakteru długotrwałej – nie wykazał natomiast aby stan taki uniemożliwiał lub utrudniał wykonywanie zarządu majątkiem wspólnym .

Brak jest podstaw do podzielenia twierdzeń apelacji , iż skala konfliktu pomiędzy stronami wskazuje na brak możliwości powrotu stron do wspólnego pożycia , zwłaszcza w sytuacji gdy powód jeszcze w toku niniejszego postępowania, na rozprawie w dniu 7 maja 2013 r , twierdził, że … „ żonę kochał i kocha do dnia dzisiejszego ..”.

Wbrew wnioskom apelacji nieuzasadnione było żądanie dopuszczenia w postępowaniu apelacyjnym dowodu z akt IIINsm 279/12 i IIINsm 299/12 – Sądu Rejonowego w Limanowej , na okoliczność, iż powód sprawuje opiekę faktyczną nad małoletnią córką stron . Okoliczność ta była bezsporna już w dacie wyrokowania ,a na dzień rozstrzygania przez Sąd Okręgowy apelacji powoda w/w sprawy nie zostały zakończone , nawet nieprawomocnie, nie mogły mieć zatem znaczenia dla rozstrzygnięcia apelacji w niniejszej sprawie , bowiem nadal, stosownie do ustaleń Sądu Rejonowego sprawy dotyczące małoletniej córki stron nie zostały zakończone .

Apelacja powoda stanowi polemikę z oceną dowodów przeprowadzoną w tej sprawie przez Sąd I instancji . Polemika taka co do zasady jest niedopuszczalna , ponieważ zgodnie z art. 233 § 1 kpc prawo do oceny dowodów przysługuje wyłącznie sądowi . Zwalczanie swobodnej oceny dowodów nie może polegać wyłącznie na przedstawieniu własnej, korzystnej dla apelującej wersji zdarzeń i ustaleń stanu faktycznego, opartej na własnej ocenie . Skuteczne postawienie zarzutu przekroczenia granicy swobodnej oceny dowodów wymaga wykazania ,że Sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego . Apelacja w niniejszej sprawie wymogu tego nie spełnia .

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku i apelacja pozwanego podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

(...)