Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 listopada 2013 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Milczarek

Protokolant – sekr. sądowy Sylwia Sawicka

po rozpoznaniu w dniu 14 listopada 2013 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołania: G. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 22 kwietnia 2013 r., znak: (...)

w sprawie: G. K.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o emeryturę

1)  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu G. K. prawo do emerytury od dnia (...) r.,

2)  stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Na oryginale właściwy podpis

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił ubezpieczonemu G. K. prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia(...). o emeryturach i rentach z FUS

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że powód nie spełnił jedynie warunku posiadania 15 letniego stażu pracy w szczególnych warunkach, bowiem nie zaliczono mu jako takiej pracy w okresie od (...). do (...)., w (...)z uwagi na braki formalne zaświadczenia o pracy w szczególnych warunkach dotyczących tego okresu zatrudnienia oraz okresu od(...)r. do (...) w Przedsiębiorstwie (...) w B. uwagi na brak świadectwa pracy w szczególnych warunkach.

W odwołaniu od tej decyzji powód wniósł o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury z uwagi na to, że w spornych okresach pracował stale i w pełnym wymiarze czasu w warunkach szczególnych. Ponadto podał, w odpowiedzi na zobowiązanie sądu, że pracował jako spawacz od (...). do (...). w (...) Przedsiębiorstwie (...) w B..

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony G. K., urodzony (...), zatrudnił się w (...) Przedsiębiorstwie (...) w B. w dniu(...). jako młodociany, uczęszczając do przyzakładowej szkoły zawodowej, w zawodzie montera instalacji wentylacyjnych. W trakcie nauki został on przyuczony do spawania, jakkolwiek nie zdobył formalnych uprawnień, bowiem potwierdzenie ich dokumentem nie było wymagane w tym zakładzie. Po ukończeniu szkoły ubezpieczony zatrudnił się od (...)r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) w charakterze montera instalacji i urządzeń wentylacyjno-klimatyzacyjnych. Praca ubezpieczonego, zatrudnionego w charakterze montera, polegała w istocie na dokonywaniu montażu poprzez spawanie. Ubezpieczony wykonywał prace spawalnicze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, spawając elementy instalacji wentylacyjnych, odpylania i odżużlania wykonywanych na zlecenie innych zakładów. Ubezpieczony nie wykonywał w okresie od (...)r. do (...). innych prac. Razem z ubezpieczonym pracowali w tym zakładzie świadkowie J. P. i A. J.. W świadectwie pracy z dnia (...)r. pracodawca wpisał, że w okresie zatrudnienia ubezpieczony wykonywał pracę blacharza.

dowód: umowa o pracę, kolejne angaże na stanowisku montera, świadectwo pracy w aktach osobowych powoda prowadzonych w (...) Przedsiębiorstwie (...) oraz zeznania świadków J. P. k.(...), A. J. k.(...), zeznania powoda k.(...), zapis A/V na płycie k.(...)

Następnie, od (...)r. ubezpieczony zatrudnił się w Przedsiębiorstwie (...) w B. i pracował tam do (...). Formalnie zatrudniono go jako ślusarza spawacza ale faktycznie ubezpieczony wykonywał wyłącznie prace spawalnicze stale w pełnym wymiarze czasu pracy co najmniej 8 godzin dziennie. Ubezpieczony spawał, podobnie jak w trakcie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...), elementy instalacji wentylacyjnych. Ubezpieczony pracował też na budowach zagranicznych w(...) ( w ramach urlopów bezpłatnych), gdzie oddelegowany został przez pracodawcę. Razem z ubezpieczonym pracowali świadkowie W. K. i W. P.. W świadectwie pracy z dnia (...)r. wpisano, że ubezpieczony pracował jako ślusarz-spawacz. Ubezpieczony otrzymywał dodatki za prace w szczególnych warunkach i posiłki regeneracyjne.

dowód: umowa o pracę, kolejne angaże na stanowisku montera, świadectwo pracy w aktach osobowych powoda prowadzonych w Przedsiębiorstwie (...) w B., karty wynagrodzeń w aktach rentowych, zeznania świadków W. K. k. (...). i W. P. k.(...), zeznania powoda k.(...), zapis A/V na płycie k.(...)

Ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę(...) r.

dowód: wniosek w aktach rentowych powoda.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów w aktach osobowych powoda oraz w jego aktach rentowych , których prawdziwości strony nie kwestionowały oraz zeznań świadków, bowiem były one zgodnie spójne, wzajemnie się uzupełniały z zeznaniami powoda i znajdowały potwierdzenie w dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy. Świadkowie pracowali razem z powodem stąd ich zeznania stanowiły miarodajny dla ustalenia stanu faktycznego w sprawie dowód. Zeznania powoda jako zgodne z zeznaniami świadków i znajdujące potwierdzenie w zebranych w sprawie dowodach z dokumentów również zasługiwały na wiarę. Fakt, że w świadectwie pracy wystawionym przez (...) Przedsiębiorstwo (...) w B. wpisano, że ubezpieczony pracował w charakterze blacharza nie może przemawiać przeciwko uznaniu tego okresu pracy jako okresu pracy w szczególnych warunkach, bowiem zeznania świadków W. J. P.i A. J., którzy pracowali razem z ubezpieczonym i na bieżąco obserwowali jego pracę, w sposób nie budzący wątpliwości potwierdziły, że faktycznie w okresie (...). do(...). w (...) Przedsiębiorstwie (...) w B. ubezpieczony pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako spawacz. Podobnie w okresie pracy w Przedsiębiorstwie (...) w B. ubezpieczony wykonywał wyłącznie czynności spawacza, co potwierdzili bezspornie świadkowie W. K. i W. P..

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, zdaniem Sądu Okręgowego, w sposób niebudzący wątpliwości, że powód w spornych okresach od(...). do (...)r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) w B. i od(...)r. do (...). w Przedsiębiorstwie (...) w B. wykonywał pracę w szczególnych warunkach wymienioną w dziale XIV pkt. 12 wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 8.02.1983r. w sprawie w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, podobnie taka prace wykonywał w trakcie zatrudnienia od (...)r. do (...). w Przedsiębiorstwie (...) w B..

Pozycja 12 cyt. załącznika A do prac w szczególnych warunkach zalicza prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowowodorowym.

Sąd dokonał następnie oceny ustalonego stanu faktycznego w kontekście przepisów art.184 i 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Zgodnie z treścią art. 184. ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku ubezpieczonym urodzonym po dniu (...)r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32-34, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.( art. 184 ust. 2)

Zgodnie z treścią art.32 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy -ubezpieczonym urodzonym przed dniem (...)r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 ( 65 lat dla mężczyzn, 60 lat dla kobiet.) W myśl ustępu 2 art.32 cytowanej ustawy dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ustępie 1, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Przepisy rozporządzenia wykonawczego Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r, które nadal zachowały swoją moc na warunkach określonych w art. 32 ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, mają zastosowanie do wszystkich pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zgodnie z § 2 tego rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku, a okresy te stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Niemniej jednak należy wskazać, iż w przypadku, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczeń potwierdzających okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach z przyczyn od siebie niezależnych, art. 472 i 473 k.p.c. umożliwiają ustalenie tych okoliczności w drodze postępowania odwoławczego przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z powołanymi przepisami w postępowaniu w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych każdy fakt mający wpływ na prawo do świadczenia lub jego wysokość może być dowodzony wszelkimi środkami, które sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe. Zaliczenie nieudokumentowanych, spornych okresów pracy w szczególnych warunkach do stażu pracy uprawniającego do wcześniejszej emerytury wymaga dowodów niebudzących wątpliwości, spójnych i precyzyjnych. Nie ulega wątpliwości, że w postępowaniu o świadczenie emerytalno-rentowe dopuszczalne jest – jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z 27 maja 1985 r. (III UZP 5/85, LEX nr14635) – przeprowadzenie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych dowodu z zeznań świadków na okoliczność zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, jeżeli zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy z powodu jego likwidacji lub zniszczenia dokumentów dotyczących zatrudnienia.

Okres pracy w warunkach szczególnych można również ustalić w postępowaniu sądowym na podstawie akt osobowych pracownika.

W myśl § 4 ust.1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Skoro postępowanie dowodowe potwierdziło fakt pracy powoda w szczególnych warunkach o których mowa w dziale XIV pkt.12 załącznika A do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r., w okresach od (...). do(...) r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) w B. i od(...)r. do (...). w Przedsiębiorstwie (...) w B. to okresy te łącznie przekraczają okres 15 letni wymagany do uzyskania prawa do emerytury w obniżonym wieku. Organ rentowy nie kwestionował spełnienia przez powoda pozostałych warunków uzyskania prawa do emerytury i dlatego, biorąc pod uwagę fakt, że powód wniosek o emeryturę złożył (...)r., Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ^{( 14)}§2 k.p.c. zmienił zaskarżona decyzję i orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

Na zasadzie art. 118 ust 1 a ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS Sąd Okręgowy orzekł o braku odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji z uwagi na brak świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach, co wymagało przeprowadzenia postępowania dowodowego przed Sądem na okoliczność charakteru pracy ubezpieczonego w spornych okresach.

SSO Ewa Milczarek