Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 czerwca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Łukasz Rybus

Protokolant Żaneta Kowalska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 01 czerwca 2017 r. w K.

sprawy z powództwa A. F.

przeciwko (...) Spółka Akcyjna w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) Spółka Akcyjna w W. na rzecz powódki A. F. kwotę 65.000 (sześćdziesiąt pięć tysięcy) złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 13 czerwca 2017 r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1.757,89 (jeden tysiąc siedemset pięćdziesiąt siedem 89/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  nakazuje pobrać od pozwanego (...) Spółka Akcyjna w W. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Kętrzynie kwotę 5.621,55 (pięć tysięcy sześćset dwadzieścia jeden 55/100) złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych;

V.  nie obciąża powódki nieuiszczonymi kosztami sądowymi.

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym 05 września 2014 r. powódka A. F. wystąpiła przeciwko (...) S.A. w W. o zapłatę kwoty 50.000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 12 maja 2014 r. do dnia zapłaty, a także ustalenie odpowiedzialności pozwanego za skutki zdarzenia z 21 lutego 2014 r. mogące objawić się w przyszłości. Nadto domagała się zasądzenia kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazała, że 21 lutego 2014 r. uczestniczyła jako pasażer w wypadku drogowym. Po zdarzeniu została przewieziona do Szpitala (...) w K., gdzie wykonano zabieg zszycia rany kolana prawego. Trudności w gojeniu rany spowodowały, że operacja, której miała być poddana, została przełożona, a powódka była unieruchomiona przez 2 tygodnie w łóżku. 06 marca 2014 r. przeprowadzono zabieg otwartej repozycji złamanej kości udowej oraz stabilizacji złamania płytą. 18 marca 2014 r. z uwagi na postępującą martwicę rany wykonano zabieg nekrektomii. Złamane żebra były leczone nieoperacyjnie. Powódka została wypisana ze szpitala w dniu 21 marca 2014 r. W związku z rozejściem się rany pooperacyjnej i jej stanem zapalnym powódka 03 kwietnia 2014 r. trafiła ponownie do szpitala, gdzie została poddana kolejnemu zabiegowi chirurgicznemu - oczyszczenia rany uda i usunięcia ogniska zapalnego. Powódka przebywała w szpitalu 5 dni, a po wypisaniu kontynuowała leczenie w poradni ortopedycznej. 11 kwietnia 2014 r. powódka zgłosiła roszczenie pozwanemu, który po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego przyjął odpowiedzialność za zdarzenie i ostatecznie wypłacił jej kwotę 15.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz 3.473 zł tytułem odszkodowania.

Pismem wniesionym 20 października 2016 r. powódka rozszerzyła powództwo do kwoty 75.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wyrokowania do dnia zapłaty (k. 336).

W odpowiedzi na pozew (...) S.A. w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Przyznał, że w dacie zdarzenia ubezpieczał sprawczynię wypadku w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jak również że wypłacił dotychczas powódce tytułem naprawienia szkody łącznie 18.473 zł, w tym 15.000 zł tytułem zadośćuczynienia. Wskazał jednak, że do tej pory nie określił swego stanowiska w przedmiocie ostatecznej wysokości zadośćuczynienia, albowiem urazy powódki nie zostały dotąd poddane opinii końcowej co do wysokości odniesionego przez nią uszczerbku na zdrowiu. Według wstępnej oceny lekarskiej opracowanej w oparciu o dostarczoną przez powódkę dokumentację medyczną, występujące u niej obrażenia skutkują uszczerbkiem na zdrowiu w wysokości 10 %. W tej sytuacji zgłoszone przez stronę powodową żądanie należy uznać za zbyt wygórowane. Uzasadniając dalej wskazał, że odniesione przez powódkę obrażenia, w szczególności złamanie żeber, jest typowym skutkiem kolizji przy niezapiętych pasach bezpieczeństwa. Brak zapiętych pasów stanowi natomiast przyczynienie się do szkody.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka A. F. 21 lutego 2014 r. uczestniczyła w wypadku drogowym. Do wypadku doszło z winy B. R., która nieumyślnie naruszyła zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, powodując nieumyślnie wypadek drogowy w ten sposób, że kierując samochodem marki A. (...) nr rej. (...) na prawostronnym łuku drogi nie zachowała należytej ostrożności na oblodzonej nawierzchni jezdni, doprowadzając do utraty panowania nad prowadzonym pojazdem, jego zjazdu na pas ruchu w kierunku przeciwnym i zderzenia czołowego z prawidłowo jadącym z przeciwka samochodem marki F. (...) nr rej. (...), w wyniku czego pasażerka tego pojazdu A. F. doznała obrażeń ciała w postaci złamania wieloodłamowego końca dalszego kości udowej prawej, rany tłuczonej kolana prawego oraz złamania żeber II-VII po stronie prawej.

( dowód: bezsporne )

Pojazd kierowany przez sprawczynię wypadku był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym (...) S.A. w W..

( dowód: bezsporne )

Bezpośrednio po wypadku powódka została przetransportowana do Szpitala (...) w K., gdzie początkowo była leczona zachowawczo na wyciągu bezpośrednim kończyny dolnej prawej. Zachowawczo leczono również obrażenia klatki piersiowej i żeber. 06 marca 2014 r. wykonano u powódki zabieg operacyjny repozycji i zespolenia odłamów kości udowej prawej płytką metalową i śrubami. Po operacji doszło do powikłań polegających na rozejściu się rany pooperacyjnej i martwicy brzegów tej rany. 18 marca 2014 r. dokonano rewizji rany oraz nekrektomii jej brzegów, po czym wypisano powódkę ze szpitala. 03 kwietnia 2014 r. powódka została ponownie przyjęta do szpitala w związku z rozejściem się rany i jej odczynem zapalnym. Podczas hospitalizacji dokonano rewizji, opracowania i oczyszczenia rany pooperacyjnej uda. 07 kwietnia 2014 r. powódkę wypisano do domu w stanie ogólnym dobrym. Dalszy przebieg leczenia kontrolowany był wizytami lekarskimi w domu powódki. Ostatecznie uzyskano wygojenie się rany nogi, a w wyniku przeprowadzonej rehabilitacji udało się powódkę spionizować. Początkowo powódka poruszała się przy pomocy balkonika, a następnie o kulach.

(dowód: dokumentacja medyczna – k. 7-146; bezsporne )

Powódka na skutek wypadku z 21 lutego 2014 r. doznała wieloodłamowego złamania nasadowo-nadnasadowego kości udowej prawej leczonego operacyjnie zespoleniem metalem oraz złamania żeber II-VII po stronie prawej. Złamanie żeber skutkuje trwałym uszczerbkiem na zdrowiu w wysokości 10%, natomiast złamanie wieloodłamowe nasadowo-nadnasadowe kości udowej prawej skutkuje trwałym uszczerbkiem na zdrowiu w wysokości 15%. Powyższe obrażenia spowodowały powstanie znacznych odległych skutków wymagających specjalistycznego i długotrwałego leczenia, mają stały charakter. W wyniku doznanych obrażeń funkcja prawej nogi powódki została upośledzona na stałe i niezależnie od dalszego sposobu leczenia nie ulegnie znacznej poprawie. Przebyte złamania żeber spowodowały powstanie zaburzeń wydolności oddechowej, co ma znaczny wpływ na wydolność organizmu powódki. Obecnie stan zdrowia powódki jest zaledwie zadawalający, a intensywna rehabilitacja ruchowa i oddechowa umożliwia jedynie załagodzenie istniejących ograniczeń. Rokowanie co do powrotu pełnosprawnej funkcji organizmu powódki jest wątpliwe. Przebyte obrażenia i ich skutki uniemożliwiają wykonywanie powódce jakiejkolwiek pracy i czynności związanych z podstawowymi problemami z zakresu samoobsługi. Nie ma możliwości powrotu przez powódkę do stanu zdrowia sprzed wypadku.

(dowód: opinia biegłego z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii S. D. – k. 212-213; opinia uzupełniająca – k. 248)

Skutkiem wypadku z 21 lutego 2014 r. są również występujące u powódki nasilone objawy zaburzenia stresowego pourazowego, w tym objawy depresyjne w postaci przygnębienia, skłonność do płaczliwości, zaburzenia snu, spadek aktywności i objawy lękowe. Istnieje ryzyko wystąpienia u powódki dalszych negatywnych następstw w zakresie zdrowia psychicznego, a powódka powinna poddać się leczeniu psychiatrycznemu, w tym stosowaniu leczenia farmakologicznego, skierowanego na leczenie depresji oraz objawów zaburzeń lękowych, a także powinna skorzystać z oddziaływań psychoterapeutycznych. Wyżej opisane następstwa wypadku w sferze zdrowia psychicznego skutkują trwałym uszczerbkiem na zdrowiu w wysokości 8%.

(dowód: opinia biegłego z zakresu psychiatrii L. G. - k.287-290; opinia uzupełniająca - k. 311)

Powódka ma obecnie 79 lat. Przed wypadkiem była osobą w pełni samodzielną, aktywną i energiczną. Poruszała się swobodnie, lubiła pracować w ogródku, udzielała się w organizacjach społecznych. Co niedzielę chodziła do kościoła. Po wypadku życie powódki uległo znacznej zmianie. Po powrocie ze szpitala przebywała w domu pod opieką męża. Przez około miesiąca leżała w łóżku, po czym stopniowo zaczęła chodzić, najpierw przy balkoniku, a następnie o kulach. 21 lipca 2014r. zmarł mąż powódki, a jej stan psychiczny uległ pogorszeniu. Obecnie powódka nadal porusza się z pomocą kuli. Po mieszkaniu chodzi samodzielnie, większość czasu spędza jednak w pozycji leżącej. Z domu wychodzi rzadko, na niewielkie odległości i przy asyście innych osób. W zwykłych czynnościach życia codziennego wymaga pomocy osób trzecich, w tym zakupach, sprzątaniu oraz higienie osobistej. Pomoc tą otrzymuje m. in. od syna, synowej, wnuka oraz sąsiadów. W dalszym ciągu odczuwa silny ból uszkodzonej nogi, zdarza się iż budzi się z krzykiem. Dolegliwości bólowe sprawiają jej również uszkodzone żebra. Powódka regularnie przyjmuje leki przeciwbólowe.

( dowód: zeznania M. F. – k. 207v.-208v.; zeznania E. F. - k. 208 v.; zeznania powódki A. F. - k. 345 )

Powódka zgłosiła szkodę pozwanemu, który po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego uznał swoją odpowiedzialność za skutki przedmiotowego zdarzenia i wypłacił pozwanej kwotę 15.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz 3.473 zł tytułem odszkodowania.

( dowód: bezsporne)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Zgodnie z art. 444 § 1 kc w zw. z art. 445 § 1 kc, w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty, a sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

W niniejszej sprawie poza sporem pozostawał fakt, iż pozwany ponosił odpowiedzialność gwarancyjną za następstwa wypadku komunikacyjnego z 21 lutego 2014 r. Spór ograniczał się do ustalenia rozmiaru powstałej u powódki krzywdy oraz wysokości należnego jej zadośćuczynienia.

W celu ustalenia, jakich uszkodzeń ciała doznała powódka w wyniku wypadku z 21 lutego 2014 r., Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych: z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii S. D.; z zakresu neurologii A. T.; oraz z zakresu psychiatrii L. G.. W ocenie Sądu opinie biegłych z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii oraz z zakresu psychiatrii zostały sporządzone w sposób rzetelny, z należytym wykorzystaniem wiedzy teoretycznej i doświadczenia zawodowego. Wypływające z nich wnioski są spójne, logiczne oraz wzajemnie się uzupełniają. Opinie znajdują również potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym, w szczególności w zgromadzonej w aktach sprawy dokumentacji medycznej, oraz wiarygodnych zeznaniach powódki i jej syna i synowej. Wszelkie wątpliwości stron co do opinii biegłych zostały w sposób stanowczy i przekonujący wyjaśnione przez biegłych w opiniach uzupełniających, dlatego też opinie te mogą stanowić podstawę ustaleń faktycznych w sprawie.

Biegły z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii ustalił, że powódka na skutek wypadku z 21 lutego 2014 r. doznała wieloodłamowego złamania nasadowo-nadnasadowego kości udowej prawej, skutkującego trwałym uszczerbkiem na zdrowiu w wysokości 15%, oraz złamania żeber II-VII po stronie prawej, skutkującego trwałym uszczerbkiem na zdrowiu w wysokości 10%. Zgodnie natomiast z opinią biegłego z zakresu psychiatrii, u powódki występują również nasilone objawy zaburzenia stresowego pourazowego skutkujące trwałym uszczerbkiem na zdrowiu w wysokości 8%.

Sąd pominął natomiast jako podstawę ustaleń faktycznych w sprawie opinię biegłego z zakresu neurologii A. W. w zakresie stwierdzonego w tej opinii uszczerbku na zdrowiu powódki. Zdaniem Sądu biegła w swej opinii wykroczyła znacznie poza zakres swej specjalizacji i ustaliła uszczerbek na zdrowiu powódki w obszarze wykraczającym poza jej kompetencje, zwłaszcza odnośnie urazów, które były przedmiotem opinii biegłego z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii. Nie stwierdziła natomiast w związku z przedmiotowym wypadkiem żadnego uszczerbku o charakterze neurologicznym, w szczególności w zakresie dolegliwości kręgosłupa lędźwiowego. Z tych też względów, w ocenie Sądu, opinia biegłego z zakresu neurologii może stanowić co najwyżej dowód tego, że u powódki nie stwierdzono neurologicznych następstw wypadku. Podkreślić przy tym należy, iż żadna ze stron nie zgłosiła wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego z tego zakresu.

Określając wysokość zadośćuczynienia Sąd kierował się przyjętymi w orzecznictwie kryteriami pozwalającymi ustalić rozmiar doznanej krzywdy, takimi jak: okres trwania cierpień fizycznych i psychicznych, ich nasilenie, liczbę i czasokres pobytów w szpitalach, liczbę i stopień inwazyjności ewentualnych zabiegów medycznych, nasilenie i czas trwania ewentualnych dolegliwości bólowych, a nadto trwałość skutków czynu niedozwolonego, wpływ na dotychczasowe życie poszkodowanego, ogólną sprawność fizyczną i psychiczną poszkodowanego oraz prognozy poszkodowanego na przyszłość. Sąd wziął również pod uwagę, że zadośćuczynienie ma przede wszystkim kompensacyjny charakter, stąd nie może być ono symboliczne, lecz powinno przedstawiać realną, ekonomicznie odczuwalną wartość (tak m. in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 sierpnia 2013 r., I CSK 667/12).

Mając na uwadze wszystkie wskazane powyżej okoliczności, w szczególności rozmiar doznanego przez powódkę uszczerbku na zdrowiu, Sąd uznał, że adekwatną do rozmiaru krzywdy powódki jest kwota zadośćuczynienia w wysokości 80.000 zł.

Wskazać trzeba, że powódka doznała znacznego uszczerbku na zdrowiu w łącznej wysokości co najmniej 33%. Proces leczenia powódki przebiegał z komplikacjami, w związku z czym musiała ona być kilkakrotnie hospitalizowana. Powódka wielokrotnie poddawana była bolesnym zabiegom chirurgicznym, proces gojenia rany pooperacyjnej był powikłany, przyjmowała duże ilości leków, a w szpitalu spędziła łącznie ponad miesiąc. Powódka do chwili obecnej odczuwa dolegliwości bólowe w uszkodzonej nodze, co utrudnia jej codzienne funkcjonowanie i powoduje konieczność zażywania leków przeciwbólowych. Ból, choć w mniejszym zakresie, powodują również uszkodzone żebra. Pomimo długotrwałej rehabilitacji powódka w dalszym ciągu porusza się przy pomocy kuli i nigdy nie powróci do pełnej sprawności. W wyniku wypadku powódka stała się osobą niesamodzielną, która wymaga pomocy osób trzecich w zwykłych czynnościach życia codziennego, w tym nawet z zakresu higieny osobistej. Dolegliwości powyższe mają charakter utrwalony, a rokowania co do poprawy są niepomyślne. Powyższe okoliczności niewątpliwie mają negatywny wpływ na pogorszenie zdrowia psychicznego powódki, która z osoby aktywnej i energicznej stała się przygnębiona i płaczliwa.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że w przypadku krzywdy, jakiej doznał powódka w związku z przedmiotowym wypadkiem, adekwatne zadośćuczynienie wyniesie 65.000 zł, przy uwzględnieniu kwoty 15.000 zł przyznanej już wcześniej przez pozwanego.

Zdaniem Sądu brak jest podstaw do przyznania powódce zadośćuczynienia w wyższej kwocie, albowiem powódka nie udowodniła, aby w wyniku przedmiotowego wypadku doznała uszczerbku na zdrowiu oraz wiążącej się z tym krzywdy w szerszym zakresie. W żaden sposób nie wykazano również związku przyczynowego między śmiercią męża powódki a przedmiotowym wypadkiem.

Pozwany z kolei w żaden sposób nie wykazał, aby wystąpiły jakiekolwiek okoliczności uzasadniające uwzględnienie podniesionego przez niego zarzutu przyczynienia się przez powódkę do doznanej szkody. W szczególności nie wykazano, aby powódka podróżowała w dniu zdarzenia bez zapiętych pasów bezpieczeństwa.

Początek biegu wymagalności roszczenia odsetkowego Sąd określił zgodnie z żądaniem strony powodowej zgłoszonym w piśmie rozszerzającym powództwo (k. 336), tj. na dzień wyrokowania, albowiem żądanie to pozostawało w zgodzie z art. 817 § 1 kc.

W pozostałej części roszczenie powódki należało oddalić, w tym również w zakresie ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki i następstwa wypadku z 21 lutego 2014 r. W ocenie Sądu powódka nie wykazała w tym zakresie interesu prawnego, zgodnie z art. 189 kpc albowiem jak wynika z opinii biegłych, dolegliwości powódki mają charakter utrwalony, z kolei ewentualne ujawnienie się nowej szkody lub okoliczności uzasadniających odpowiedzialność pozwanego w szerszym zakresie pozwoli powódce na wystąpienie z kolejnym skonkretyzowanym powództwem o zapłatę.

Z tych wszystkich względów, na podstawie cyt. wyżej przepisów oraz art. 805 § 1 kc i art. 481 § 1 kc, orzeczono jak w pkt I i II wyroku.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 100 kpc, mając na uwadze, że powódka wygrała sprawę w 86,67 %. Powódka poniosła uzasadnione koszty procesu w wysokości 2.400 zł (tytułem kosztów zastępstwa procesowego), z kolei pozwany w wysokości 2.417 zł (2.400 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, 17 zł opłata od pełnomocnictwa), a zatem o kosztach procesu orzeczono jak w pkt III.

Mając na uwadze w/w wynik sprawy Sąd na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398 z późn. zm.) orzekł o nieuiszczonych kosztach sądowych w części przypadającej na stronę pozwaną, to jest co do kwoty 5.621,55 zł, jak w pkt IV.

Uwzględniając sytuację majątkową powódki, która w niniejszym postępowaniu została zwolniona od kosztów sądowych w całości, Sąd na podstawie art. 102 kpc nie obciążył jej obowiązkiem zwrotu nieuiszczonych kosztów sądowych, jak w pkt V.