Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 lutego 2017r.

Sąd Okręgowy w Płocku Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Tetkowska

Protokolant: Sławomir Bogucki

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 stycznia 2017r. w P.

sprawy z powództwa S. K.

przeciwko Skarbowi Państwa – Dyrektorowi Centralnego Zarządu Służby Więziennej i Dyrektorowi Zakładu Karnego w P.

o zadośćuczynienie

1.  powództwo oddala;

2.  przyznaje radcy prawnemu J. R. z tytułu wynagrodzenia dla pełnomocnika ustanowionego z urzędu kwotę 120zł ( sto dwadzieścia złotych) plus 23 % podatku VAT, którą nakazuje wypłacić ze Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Płocku;

3.  zasądza od powoda S. K. na rzecz Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej kwotę 120zł ( sto dwadzieścia złotych) tytułem kosztów postępowania w sprawie.

Sygn. akt I C 868/15

UZASADNIENIE

W dniu 24 kwietnia 2015r. S. K. złożył pozew przeciwko Skarbowi Państwa – Dyrektorowi Zakładu Karnego w P. i Dyrektorowi Centralnego Zarządu Służby Więziennej o zasądzenie na jego rzecz kwoty po 100.000 zł od każdego z pozwanych tytułem zadośćuczynienia za szkody moralne i psychiczne wynikające z warunków odbywania kary pozbawienia wolności w warunkach powodujących naruszenie jego podstawowych praw gwarantowanych przez obowiązujące przepisy- pozew i stanowisko powoda k. 517 00.02.41.

W uzasadnieniu swoich roszczeń powód wskazał zarzuty w stosunku do pozwanych, które powodowały u niego dyskomfort psychiczny i fizyczny, a mianowicie:

1.  odbywał karę w celi 413 w warunkach przeludnienia ;

2.  cela 413 była zagrzybiona, zniszczona;

3.  cele pozbawione były wentylacji ;

4.  w celach była tylko zimna woda, na stanie celi był czajnik elektryczny o mocy do 1000wat, kąpiel w ciepłej wodzie odbywała się tylko 2 razy w tygodniu w łaźni ;

5.  zamontowanie w celi 413 pleksy w oknie;

6.  brak igieł w celi i konieczność zwracania się o udostępnienie igły do szycia za każdym razem;

7.  ograniczenie asortymentu produktów w paczkach przychodzących z zewnątrz np. zakaz przesyłania w paczce wędlin niezapakowanych, kiśli, słodzików;

8.  ograniczanie prawa wyboru skazanego co do zakupów przez umożliwienie zakupu środków tylko w jedynej, więziennej kantynie, która ma zawyżone ceny;

9.  wydawanie środków i artykułów higienicznych przez zakład w zbyt małych ilościach;

10.  brak możliwości otrzymywania przesyłek, gazet o charakterze erotycznym i pornograficznym;

11.  przeprowadzanie kontroli osobistej skazanych po widzeniach z osobami z zewnątrz;

12.  ograniczenia w zakresie otrzymywania przesyłek ( zdarzało się że przesyłka zawierająca tylko materiały piśmienne i długopisy była składana do depozytu zakładu;

13.  odmowa dostarczenia zdjęć rodzinnych

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postępowania wg norm przepisanych podnosząc, iż zarzuty powoda sprowadzają się w praktyce do kwestionowania przez niego obowiązujących przepisów dotyczących wykonywania kary pozbawienia wolności.

Pozwany wskazał jednocześnie , że powód nie udowodnił, iż jego dobra osobiste zostały naruszone. Nie udowodnił także szkody jakiej miał doznać. k. 23-24

Sąd ustalił, co następuje:

Powód w okresie od października 2014r. do grudnia 2016r. odbywał karę pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym w P. / bezsporne/.

Podczas odbywania kary powód przebywał w celach (...)

W okresie od osadzenia do złożenia niniejszego powództwa w celach (...), a więc w oddziałach,(...)

Dowód: wykaz cel k. 320

W celi nr 413 był podstawowy sprzęt kwatermistrzowski. Był on zniszczony, ale nadawał się do użytku. W oknie była szyba i pleksa. Ściany wymagały malowania.

Dowód: przesłuchanie powoda k. 265 00.06.20, zeznania świadka R. M. k. 312 00.04.17, J. N. k. 315 01.18.55 – 01.21.12, Ł. J. k. 314v 01.07.13

Zakład Karny w P. posiada 8 oddziałów karnych i 1 oddział aresztu śledczego.

Dowód : protokół kontroli Powiatowego Inspektora Sanitarnego w P. k. 369

Cele , w których powód odbywał karę nie były przeludnione.

Dowód: wykaz osadzenia powoda k.520, protokół wizytacyjny sędziego penitencjarnego k. 380

Cele, w których skazani odbywają karę pozbawienia wolności były przedmiotem obmiarów , tak aby ustalić liczbę osadzonych w danej celi spełniając przy tym kryterium normatywne dla osadzonego.

Dowód: wykaz jak wyżej.

Wszystkie cele mieszkalne są skanalizowane, mają doprowadzoną zimną wodę. Skazani korzystają z czajników elektrycznych w celach o pojemności do 1000 Wat. Zapewniona jest wentylacja i ogrzewanie. Cele można wietrzyć. Skazani mają możliwość korzystania z odbiorników telewizyjnych. W celach jest wystarczające oświetlenie, ewentualnie dopływ światła dziennego umożliwiający pisanie i czytanie.

Cele są wyposażone w podstawowy sprzęt kwatermistrzowski , którego ilość zapewnia osadzonym miejsca do spania i spożywania posiłków. W każdej celi , w zależności od jej pojemności, znajdują się łóżka w odpowiedniej ilości, stoliki, szafki, taborety, półki pod telewizor . Skazanym wydawane są środki higieny osobistej i środki niezbędne do utrzymania czystości cel zgodnie z obowiązującymi normami ustalonymi w przepisach o warunkach odbywania kary pozbawienia wolności i zarządzeniem dyrektora pozwanego zakładu, jak i regulaminem wewnętrznym Zakładu Karnego w P..

Od 2011r. pozwany prowadzi kompleksowy remont oddziałów mieszkalnych. W 2011r zostały wyremontowane cele na oddziale (...), w 2010r. na oddziale (...) ., w 2014r. na Oddziale (...).

W większości cel stan tego sprzętu jest zadowalający. W 2013r. zakupiono 100 nowych łóżek, które w większości trafiły do (...) oddziału. Każdy remont celi związany jest z odświeżaniem sprzętu kwatermistrzowskiego, który remontowany jest także doraźnie, jeżeli występuje taka potrzeba. Odnowiono część łóżek tj. oczyszczono i pomalowano. Każda cela ma kącik sanitarny. Stan cele na oddziałach (...)jest zadowalający , chociaż wymagają one także remontu.

Dowód: protokół z wizytacji zakładu karnego sędziego penitencjarnego przeprowadzony w czerwcu 2014r. k. 375-381v, protokół kontroli PIS k. 370, protokół z okresowej kontroli przewodów kominiarskich za 2014r i 2015r. k. 362-363, zeznania świadka M. N. k. 314 00.44.57

W 2014r. wszystkie świetlice w pozwanym zakładzie karnym zostały wyposażone w nowy sprzęt kwatermistrzowski, poczynając od krzeseł i stołów, a kończąc na tablicach ściennych. Na oddziale (...), gdzie powód odbywał karę znajduje się telewizor plazmowy oraz gra tzw. piłkarzyki”.

Dowód: protokół sędziego penitencjarnego k. 380v

Skazani korzystają dwa razy w tygodniu z łaźni z ciepłą wodą / bezsporne/.

W zakładzie Karnym znajduje się ambulatorium , w którym zatrudnieni są dwaj lekarze POZ oraz na 0,3 etatu pulmunolog, neurolog , dermatolog i psychiatra.

Dowód: protokół sędziego penitencjarnego k. 383

Powód korzystał z ambulatorium. Miał kłopoty ze snem. Otrzymał wówczas hydroksisine oraz skierowanie do lekarza psychiatry.

Dowód: książeczka zdrowia powoda k. 361

Skazani zapisują się na wizytę u lekarza . Czas oczekiwania na przyjęcie lekarza wynosi około 2 tygodni.

Dowód: zeznania świadka R. M. k. 313 00.23.45, J. N. k. 315 01.26.06

Skazani podlegają kontroli osobistej po widzeniach z osobami z zewnątrz.

Są także robione przeszukania celi wg grafiku danego oddziału i na nieregularnie także na zarządzenie dyrektora zakładu.

Dowód: przesłuchanie powoda k. 266 00.24.39, zeznania świadka M. N. k. 314 00.47.21, R. M. k. 313 00.23.45

Powód nie występował o zgodę do dyrekcji zakładu karnego o zezwolenie na dostarczenie zdjęć rodzinnych, pism erotycznych i igły do szycia.

Skazani mogli dokonywać zakupów spożywczych i przemysłowych w kantynie znajdującej się na terenie zakładu karnego, otrzymywali także paczki z zewnątrz/ bezsporne/.

Korespondencja urzędowa wysyłana jest z zakładu bez nadzoru. Prywatna korespondencja jest kontrolowana.

Dowód: zeznania świadka M. N. k. 314 00.47.21

Skazani korzystają z prasy. Nie są przekazywane skazanym czasopisma o charakterze pornograficznym / bezsporne/.

Skazani dbają o czystość w celi we własnym zakresie / bezsporne/.

W tym celu otrzymują płyn do mycia naczyń, do mycia szyb, dezynfekcji WC.

Dowód: protokół sędziego penitencjarnego k. 382,

Każdemu z osadzonych wydawane są środki higieniczne w postaci: mydła toaletowego, kremu do golenia, proszku do prania, szczoteczki do zębów, pasty do zębów i papieru toaletowego / bezsporne/.

W zakładzie karnym w P. obowiązuje regulamin wewnętrzny dotyczący odbywania kary, regulujący wewnętrzny czas i harmonogram zajęć w zakładzie, w tym spacerów, korzystania z zajęć lekcyjnych, kąpieli przyjmowania skazanych przez dyrektora, lekarzy, składania skarg i wniosków , widzeń . przyjmowania i wydawania korespondencji, obowiązków skazanych, wyposażenia cel.

Powód wielokrotnie zwracał się do różnych instytucji m.in. : Ministra Finansów, Spraw Zagranicznych, Edukacji, Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwa Zdrowia, Komisji Nadzoru Finansowego o udzielenie pomocy w dostarczeniu artykułów piśmienniczych. Wnioski te, w części, następnie wycofywał.

Dowód: pisma powoda k. 218-241

Powód otrzymywał w przesyłkach pocztowych od niektórych instytucji materiały piśmiennicze, broszury, materiały promocyjno- konferencyjne.

Dowód: pismo Komisji Nadzoru Bankowego k. 96

W związku, z tym że do powoda wpływała korespondencja z instytucji państwowych zawierająca szereg artykułów , na które powód nie posiadał zgody dyrektora zakładu, zastępca dyrektora pozwanego zakładu poinformował powoda ( w odpowiedzi na jego pismo), że po przyjęciu do zakładu przesyłki listowej , zawierających przedmioty inne niż korespondencja , dyrektor jednostki będzie każdorazowo ustalał , w zależności od rodzaju przesłanego przedmiotu, tryb postępowania z daną przesyłką.

Dowód: pismo w/w k. 92

Powód zwracał się z wnioskami do Ministerstwa Sprawiedliwości o udzielenie mu informacji co do warunków odbywania kary, w tym także co do możliwości otrzymania materiałów piśmiennych w przesyłkach, kontroli wysyłanej przez skazanych korespondencji . Składał też skargi w tym zakresie.

Dowód: pisma powoda i odpowiedzi na te pisma k. 242-247i k. 90

Powód zwracał się do dyrektora Zakładu Karnego w P. o wydanie płyt z filmami i muzyką z depozytu. Otrzymał odpowiedź odmowną z uwagi na fakt, iż płyty nie były oryginalne. Zwracał się także o wymianę koców, ale sam odmówił wymiany koców na czyste. Dyrektor odmówił powodowi także wydania do użytkowania karty pamięci do konsoli P. S. uzasadniając , że sprzęt jest niezgodny z przepisami rozdziału IX pkt.3i regulaminu wewnętrznego zakładu karnego. Pozwany Zakład Karny odmówił powodowi także wydania z depozytu etui na płyt, czapki z daszkiem.

Dowód: pisma powoda i odpowiedzi pozwanego zakładu k. 81-88

Powód wnosił liczne skargi do Okręgowego Inspektoratu Służby Więziennej w Ł. za pośrednictwem Centralnego Zarządu Służby Więziennej w przedmiocie warunków odbywania kary , w tym także możliwości przesyłania znaczków i kopert w korespondencji adresowanej do niego, trybu postępowania z korespondencją w zakładzie karnym, posiadania w celi sprzętu elektrycznego, odmowy wydania nośnika, płyt DVD/CD z depozytu przez pozwany zakład, .

Skargi zostały uznane za niezasadne.

Dowód: odpowiedź na skargi k. 91,93,97-99, 101

W dniu 22 maja 2015r. wpłynęła do powoda korespondencja z Agencji Rynku Rolnego i Państwowego Inspektoratu , została zakwalifikowana jako „zwykła” i przekazana wychowawcy, który dokonał kontroli korespondencji i zatrzymał rzeczy znajdujące się w korespondencji , na które powód nie miał zgody. Powód wniósł skargę na postępowanie funkcjonariusza . Skarga w tym zakresie została uznana za zasadną.

Dowód: odpowiedź na skargę k. 100

Powód o opisanej wyżej sytuacji zawiadomił Prokuraturę Rejonową w P., która odmówiła wszczęcia śledztwa z powodu tego, że opisany czyn nie zawierał znamion przestępstwa.

Dowód: postanowienie Prokuratury Rejonowej w P. k. 103-105

W marcu 2015r. powód poinformował Rzecznika Praw Obywatelskich , że nie wydano mu z depozytu więziennego płyt DVD i CD.

Dowód: odpowiedź z Biura Rzecznika k. 106

Powód w 2015r. zwracał się także do sądu penitencjarnego o dokonanie kontroli warunków odbywania kary pozbawienia wolności w zakładzie.

Sędzia penitencjarny uznał , że nie ma podstaw do przeprowadzenia takiej kontroli, zwłaszcza, że wizytował pozwany Zakład Karny w P. w 2014r.

Dowód: pismo sędziego penitencjarnego k. 95.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie : przesłuchania powoda k. 265-266v 00.03.25 – 00. 34.48, k. 314 00.55.36, k. 517-518 zeznań świadków : R. M. (2) 312-313v 00.03.58-00.385.39, M. N. (2) k. 313v – 314 00.39.58 – 00.53.29, 84. k.117v – 118v, Ł. J. (2) k. 314- 315 00.57.22- 01.13.02, J. N. (2) k. 315 01.17.45 – 01.30.39,P. K. k. 458-458v, T. Ł. k. 461- 462 00.03.16 – 00.09.52 oraz powołanych wyżej dokumentów .

Zeznania świadków przesłuchanych w sprawie, a zawnioskowanych przez powoda odnoszą się w praktyce do opisywania i oceny warunków odbywania kary w zakładzie pozwanego przez nich samych. Mają charakter bardzo subiektywny. Osoba powoda była im wprawdzie znana, ale nie pamiętają przebiegu zdarzeń z udziałem powoda, w tym dotyczących korespondencji, skarg pisanych przez powoda. W tym zakresie ich zeznania są bardzo ogólnikowe.

Pełnomocnik powoda cofnął wniosek o przesłuchanie świadka Ł. K. – k. 517 00.01.16

Sąd nie uwzględnił wniosków dowodowych strony pozwanej o przesłuchanie w charakterze świadka dyrektora pozwanego zakładu , jak i dokumentów w postaci rachunków za energię elektryczną i wodę płaconych przez pozwany zakład, jako zbędnych dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Podstawę prawną zgłoszonego przez powoda roszczenia stanowiły przepsy art. 23 k.c. i 24 k.c. w związku z art. 448 k.c. oraz art. 417 § 1 k.c.

Ar. 448 kc, stanowi, że w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia. Art. 23 kc nie wymienia prawa do godnego wykonywania kary pozbawienia wolności, jako dobra osobistego podlegającego ochronie, niemniej jednak z uwagi na to, że przepis ten nie formułuje definicji dobra osobistego w sposób zamknięty, powód ma prawo poszukiwać ochrony z tego tytułu, gdyż natężenie przeludnienia oraz innych niedogodności przy wykonywaniu kary pozbawienia wolności stanowi naruszenie godności i prywatności człowieka.

W dniu 28 lutego 2007r. Sąd Najwyższy w sprawie VCSK 431/06 po raz pierwszy uznał prawo osadzonego do wniesienia na podstawie art. 448 kc powództwa o zadośćuczynienie przeciwko Skarbowi Państwa za szkody spowodowane przeludnieniem i nieodpowiednimi warunkami sanitarnymi w zakładach karnych. Podobne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z 17 marca 2010r. w sprawie II CSK 486/09, w którym podkreślił, że zgodnie z art. 30 Konstytucji, przyrodzona i niezbywalna godność człowieka jest wartością nienaruszalną, a jej poszanowanie i ochrona stanowi obowiązek władz publicznych. Konieczność przestrzegania tego obowiązku nabiera szczególnego znaczenia wtedy, kiedy Państwo – w ramach swojego imperium – realizuje zadania represyjne. Wykonywanie tych zadań nie może ograniczać godności osób odbywających karę pozbawienia wolności i prawa do traktowania w sposób humanitarny .

Jednocześnie w sprawie znajdzie zastosowanie norma art. 417 k.c., zgodnie z którą za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa, jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. Warunkiem odpowiedzialności pozwanego w oparciu o tę normę jest zatem kumulatywne spełnienie się następujących przesłanek: niezgodnego z prawem działania lub zaniechania przy wykonywaniu władzy publicznej, wyrządzenia szkody (krzywdy) przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej oraz istnienie normalnego związku przyczynowego między działaniem lub zaniechaniem a szkodą (krzywdą).

Należy zgodzić się z rozważaniami zawartymi w treści uzasadnienia wyroku Sądu Najwyższego z dnia 28.02.2007 roku, sygn. akt V CSK 431/06, wskazującymi, iż: artykuł 24 k.c., stanowiący podstawę roszczeń z tytułu naruszenia dóbr osobistych, nie wymaga dla przypisania odpowiedzialności winy sprawcy oraz przewiduje domniemanie bezprawności jego działania naruszającego dobra osobiste, co powoduje, że dochodzący ochrony nie musi tej przesłanki udowadniać, natomiast na sprawcy ciąży obowiązek wykazania, iż jego działanie było zgodne z prawem. Na powodzie spoczywa jednak ciężar wykazania, że doszło do naruszenia dóbr osobistych.

Jak wskazał Europejski Trybunał Praw Człowieka w wyroku z dnia 11 lutego 2014 r. w sprawie 7509/08 Contrada przeciwko Włochom: „Niedozwolone traktowanie, aby wejść w zakres stosowania art. 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, musi osiągnąć określone minimum dolegliwości. Ocena tego minimum jest relatywna. Zależy od wszystkich okoliczności danej sprawy, włącznie z długością traktowania i jego skutkami fizycznymi lub psychicznymi, a czasami od płci, wieku i stanu zdrowia ofiary. Zarzuty niedozwolonego traktowania muszą zostać w należyty sposób dowiedzione. (…) Aby kara lub traktowanie, które jej towarzyszy, mogły zostać uznane za "nieludzkie" lub "poniżające", cierpienie lub poniżenie związane z karą musi wykraczać poza cierpienie lub poniżenie nieuchronnie związane z daną formą legalnego traktowania lub karania. (…)

Przenosząc wskazane rozważania na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, iż powód miał obowiązek udowodnienia w sprawie niniejszej swoich twierdzeń o naruszeniu jego dobra osobistego w postaci godności poprzez niezapewnienie mu właściwych warunków odbywania kary pozbawienia wolności.

Powód miał obowiązek wykazać także, iż wskazane przez niego działania lub zaniechania pozwanego naruszające jego godność przybrały postać uzasadniającą twierdzenie o poniżającym i nieludzkim traktowaniu. Powód nie musiał jedynie udowadniać bezprawności ewentualnego działania lub zaniechania pozwanego, gdyż ta wynika z domniemania, jak też winy sprawcy naruszenia, albowiem wina nie należy do przesłanek odpowiedzialności za naruszenie dobra osobistego.

Powód upatrywał źródła deklarowanej krzywdy w braku zapewnienia mu właściwych warunków odbywania kary pozbawienia wolności w zakładzie karnym w P., jak i „ absurdalności” przepisów dotyczących odbywania kary.

Art. 110 § 2 kkw stanowi, że powierzchnia w celi mieszkalnej, przypadająca na skazanego, wynosi nie mniej niż 3 m ². Cele wyposaża się w odpowiedni sprzęt kwaterunkowy zapewniający skazanemu osobne miejsce do spania, odpowiednie warunki higieny, dostateczny dopływ powietrza i odpowiednią do pory roku temperaturę, według norm określonych dla pomieszczeń mieszkalnych, a także oświetlenie odpowiednie do czytania i wykonywania pracy.

Rozpoznając przedmiotową sprawę Sąd starał się w świetle przytoczonych wyżej przepisów ocenić sytuację powoda, w jakiej faktycznie odbywał karę pozbawienia wolności.

W celach , których karę odbywał powód został utrzymany standard, iż na jednego skazanego przypadało 3 metry kwadratowe.

Jak wynika z protokołu wizytacyjnego pozwanego zakładu, problem przeludnienia, w praktyce, nie istnieje.

Nie można tym samym uznać , że doszło więc do naruszenia prawa powoda, do zagwarantowanej mu przepisami powierzchni mieszkalnej w celi.

Cela 413 , w której powód odbywał karę wymagała malowania ( remont przeprowadzono w 2010r.). Sprzęt kwatermistrzowski, który się tam znajdował był stary, ale nadawał się do użycia. W oknie oprócz szyby była pleksa, co niewątpliwie w jakimś stopniu ograniczało dostęp światła do celi. Należy jednak pamiętać, iż w celi znajdowało się także oświetlenie dodatkowe w postaci sztucznego światła ( jarzeniówki i lampy).Powód nie udowodnił., że oświetlenie celi było niewystarczające.

W celi była zapewniona wentylacja, o czym świadczą zarówno zapisy w protokole wizytacyjnym sędziego penitencjarnego , jak i protokołach kontroli PIS i protokołu kontroli kominów . Faktem jest również, iż w celach była i jest zimna woda, co z pewnością był niedogodnością dla skazanego. Skazani mają prawo do łaźni dwa razy w tygodniu.

Należy więc rozważyć, czy w niniejszym przypadku, czy powyżej wskazane warunki odbywania kary przez powoda, doprowadziły do naruszenia takich dóbr osobistych powoda jak: prawa do prywatności i prawa do poszanowania jego godności oraz, czy z tych względów powód doznał krzywdy.

W ocenie Sądu, brak jest podstaw do przyjęcia, że brak malowania ścian, stary sprzęt kwatermistrzowski, korzystanie z zimnej wody , czy też możliwość kąpieli dwa razy w tygodniu wiązały się ze szczególnymi cierpieniami psychicznymi powoda lub poczuciem krzywdy. Bez wątpienia wskazane uciążliwości mogły spowodować nasilenie dolegliwości zwykle związanych z odbywaniem kary pozbawienia wolności. Wszystkie te okoliczności mogły wywołać u powoda poczucie dyskomfortu. Jednakże były one łagodzone prawem osadzonych do spaceru w ciągu dnia, korzystania ze świetlicy. Ponadto, istniała możliwość podgrzania wody .

Odbywanie kary w celi 413, celi o złym stanie technicznym , mogła wywołać u powoda poczucie dyskomfortu. Tym niemniej tego rodzaju odczucia nie świadczą automatycznie o zaistnieniu krzywdy i tym samym naruszeniu dóbr osobistych powoda. Z podobnie trudnymi warunkami lokalowymi (małymi pomieszczeniami, o nienajlepszym stanie technicznym ,brakiem ciepłej bieżącej wody, słabą dostępnością dziennego światła) borykają się też osoby niemajętne lub zamieszkujące w dużym skupisku wysokich budynków, w warunkach wolnościowych.

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 sierpnia 2015r. wprowadza regulamin organizacyjno porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolności. Dyrektor zakładu na podstawie wskazanego rozporządzenia i w oparciu o przepisy kodeksu karnego wykonawczego ustalił także regulamin wewnętrzny odbywania kary w pozwanym zakładzie.

Powód wskazywał, że wydawane przez zakład środki czystości i higieny są niewystarczające. W tym zakresie nie kwestionował ilości wydawanych środków ( zaniżania ) tylko przepisy, które wprowadzają normy, które jego zdaniem są niewystarczające. Ilość wydawanych środków higieny osobistej regulują przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 sierpnia 2014r. w sprawie warunków bytowych osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych . Dyrektor zakładu zarządzeniem z dnia 27 czerwca 2013r. wprowadził także jaka ilość i jakie środki przysługują skazanym w celu utrzymania czystości w celach.

W tej sytuacji sad uznał, że pozwany działał zgodnie z przepisami prawa. Samo przeświadczenie powoda, że ilość wydawanych środków jest zbyt mała nie stanowi podstawy przypisania pozwanym bezprawności działania w tym zakresie.

Nie sposób także zgodzić się z powodem, że skazani mogą otrzymywać w paczkach z zewnątrz wszystkie produkty, które uznają sami za niezbędne do ich funkcjonowania. Przepisy w/w wskazane normują rodzaj produktów, które skazany może otrzymać w paczce z zewnątrz. Ograniczenia w tym zakresie wprowadzają w/w unormowanie, których celem jest przede wszystkim zapewnienia bezpieczeństwa skazanym, a nie dążenia do ich dyskryminowania w tym zakresie.

Sąd nie podzielił także kolejnego zarzutu powoda, że skazani powinni mieć prawo wyboru sklepu, w którym dokonują zakupów., a nie dokonywanie zakupów tylko w kantynie położonej na terenie zakładu. Żaden skazany, a tym samym powód, nie jest zmuszony do dokonywania zakupów w kantynie. Robienie zakupów w kantynie nie jest obowiązkiem skazanego lecz jego uprawnieniem.

Niezasadny jest także zarzut powoda o ograniczaniu mu korespondencji. Należy pamiętać przy tym , że w ramach odbywania kary obowiązują inne zasady postępowania co do korespondencji urzędowej i prywatnej. Nie każda korespondencja z instytucji państwowej lub kierowana do takiej instytucji jest traktowana jako urzędowa. W ocenie Sądu przesyłki otrzymywane od takich instytucji jak np. Komisja Nadzoru Bankowego zawierająca tylko materiały reklamowe i materiały piśmiennicze , prawidłowo została zakwalifikowana, wbrew twierdzeniom powoda, jako korespondencja prywatna, a nie urzędowa.

Powód pisał liczne skargi co do rzekomego niewłaściwego postępowania pozwanego zakładu w przedmiocie otrzymywanej korespondencji, ale tylko w jednym przypadku skarga okazała się zasadna.

Uchybienie pozwanego tylko w jednym przypadku nie jest równoznaczne z tym, wbrew twierdzeniom powód, że pozwany ograniczał jego prawa w tym zakresie. Naruszenie zasad przez pozwany zakład w tym zakresie miało charakter incydentalny.

Postępowanie pozwanego dotyczące odmowy wydania płyt, nośników pamięci, wydania czapki lub otrzymania zdjęć przez powoda, w ocenie sądu, nie nosi znamion dyskryminacji powoda. Wszystkie te czynności były przedmiotem analizy skarg powoda do Okręgowego Inspektoratu Służby Więziennej w Ł. i okazały się niezasadne.

Powód, zdaniem Sadu, nie udowodnił także , że występował o wyrażenie zgody na dostarczenie czasopism pornograficznych lub igły do szycia. W tym zakresie zatem nie można mówić o jakichkolwiek nieprawidłowościach ze strony pozwanych.

Nadzór nad prawidłowością wykonywania kary pozbawienia wolności podlega sądowi penitencjarnemu. Podkreślenia wymaga fakt, że powód tylko raz zwracał się do tego sądu ( na tę okoliczność przedłożył dowód) żądając przeprowadzenia kontroli w zakresie wykonywania kary w (...) zakładzie. Sędzia penitencjarny uznał, że nie zachodzi taka potrzeba wobec i także faktu , że taką kontrolę przeprowadził w 2014r.

Kontrola osobista po zakończeniu widzeń skazanych wynika z obowiązujących przepisów, a powód nie wykazał, że w jego przypadku odbiegała w sposób odmienny niż w przypadku innych skazanych.

Jako krzywdę, w rozumieniu wskazanego przepisu art. 448 kc, należy rozumieć ujemne doznania psychiczne związane z naruszeniem dobra.

Powód, zdaniem Sądu, nie udowodnił, iż warunki, w jakich przebywał, odbywając karę pozbawienia wolności w pozwanym zakładzie, w sposób dotkliwy wpłynęły na jego zdrowie psychiczne i fizyczne. Należy więc uznać, iż rozmiar krzywdy związanej z dolegliwościami towarzyszącymi odbywaniu przez powoda kary, był nieznaczny. Stanowi to podstawę do odmowy zastosowania środka przewidzianego w art. 448 k.c.

Należy podkreślić, iż oceniając zarówno możliwość zasądzenia, ze względu na brak obligatoryjności, jak i wysokość odpowiedniej sumy pieniężnej, sąd musi wziąć pod uwagę kompensacyjny charakter zadośćuczynienia i rodzaj naruszonego dobra - ciężar gatunkowy poszczególnych dóbr osobistych nie jest bowiem jednakowy i nie wszystkie dobra osobiste zasługują na jednakowy poziom ochrony za pomocą środków o charakterze majątkowym. Przekłada się to zarówno na możliwość zasądzenia zadośćuczynienia w konkretnej sprawie, jak i na jego wysokość (tak wyrok S.A. w Białymstoku z 24 lipca 2008 r. w sprawie I ACa 278/08). W ocenie Sądu te same wskazówki mają zastosowanie do spraw dotyczących warunków odbywania kary pozbawienia wolności. Prowadzi to do wniosku, iż nie w każdym przypadku osadzenia danej osoby w złych warunkach technicznych będzie należało się jej zadośćuczynienie, a jedynie wówczas, gdy osadzenie to trwa odpowiednio długi okres, a stopień przeludnienia lub niedogodności jest znaczny. Rekompensacie poprzez zadośćuczynienie podlegają jedynie krzywdy niematerialne, które przekroczyły pewien poziom intensywności. Tych powód nie wykazał.

Pobyt w zakładzie karny zawsze stwarza pewne uciążliwości i niedogodności, związane z samym umieszczeniem w jednostce penitencjarnej polegającym m.in. na niższym standardzie życia, niż w warunkach podobnych do domowych, które też nie zawsze są łatwe, albowiem duża część społeczeństwa żyje w ubóstwie. Twierdzenia powoda odnoszące się do stanu ścian, braku cieplej wody, starego sprzętu kwatermistrzowskiego, nie dają podstaw do przyjęcia, że doszło do naruszenia godności powoda w stopniu znacznym. Natomiast rewizje osobiste, kontrola korespondencji prywatne, odmowy wydania z depozytu rzeczy opisanych wyżej w uzasadnieniu są bezpośrednio związane z realizacją działań kontrolnych skazanych, które mają również na celu ich bezpieczeństwo.

W świetle aktualnego orzecznictwa sądów powszechnych, stwierdzić należy, że naruszenia dóbr osobistych osoby przebywającej w zakładzie karnym , należy upatrywać wówczas, gdy zachodzą dodatkowe okoliczności świadczące o niezapewnieniu elementarnych warunków egzystencji, stwarzających zwiększone dolegliwości, ponad te cierpienia, które są związane z przebywaniem w izolacji, przy zapewnieniu standardów, które są zgodne z przepisami określającymi warunki odbywania kary pozbawienia wolności (vide: wyroki Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 13 maja 2009r, I ACa 234/09 i z dnia 27 maja 2011r, I ACa 273/11, wyrok Sądu apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 6 grudnia 2007r, I ACa 499/07).

Poczynione w sprawie ustalenia nie dają podstaw do przyjęcia, że strona pozwana dopuściła się naruszenia standardów pobytu w warunkach odosobnienia w innym zakresie.

Powód w rozpoznawanej sprawie nie wykazał, aby warunki, w jakich odbywał karę pozbawienia wolności , określić można było, jako poniżające, bądź niehumanitarne.

Jednocześnie podnieść należy, iż pozwany udowodnił, że działał w ramach obowiązującego prawa, a zatem jego działaniom nie można przypisać bezprawności.

W tej sytuacji Sąd uznał, iż roszczenia powoda za niezasadne i powództwo oddalił .

O kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o art. 98 kpc.

Sąd zasądził na rzecz Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej kwotę 120 zł tytułem kosztów zastępstwa prawnego.

Powód był reprezentowany w sprawie przez pełnomocnika z urzędu, a powód zwolniony był z kosztów sądowych i dlatego Sąd zasądził że Skarbu Państwa Sadu okręgowego w Płocku na rzecz pełnomocnika wynagrodzenie w kwocie 120 zł plus 23% podatek VAT( Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości o w sprawie opłat za czynności radcy prawnego oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu § 11 ust1. Pkt. 25).

Z tych wszystkich względów, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku,