Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Ubezpieczona T. R. wniosła odwołanie od decyzji (...) Oddział w B. z dnia 7 kwietnia 2017 r. , którą odmówiono jej prawa do emerytury . W uzasadnieniu podnosiła, iż okresy: 28 dni pracy w (...) w P. od 1 do 28 sierpnia 1977 r. , 10 dni pracy na obozie sportowym F. w okresie od 7 do 16 września 1977 r. oraz 22 dni pracy w praktyce kolonijnej w W. w okresie od 17 lipca do 7 sierpnia 1978 r. powinny zostać uwzględnione w jej stażu pracy.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu argumentował, iż ubezpieczona nie spełniła dwóch przesłanek przyznania jej emerytury - na dzień 31 grudnia 2008 r. nie udokumentowała wymaganego stażu pracy oraz nie rozwiązała stosunku pracy. Pozwany nie uwzględnił : a ) okresu jej pracy w charakterze wychowawcy na koloniach ( 21 dni w lipcu 1979 r. ) , ponieważ brak pełnej nazwy firmy i informacji czy były odprowadzane składki na ubezpieczenie społeczne oraz b ) okresu praktyk studenckich, gdyż brak informacji czy były opłacane składki na ubezpieczenie społeczne. Okres studiów ubezpieczonej ( lata 1977 – 1981 ) został zaliczony jako okres nieskładkowy.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje :

Stan faktyczny w niniejszej sprawie w kluczowej dla jej rozstrzygnięcia kwestii zatrudnienia jest bezsporny. Ubezpieczona T. R. nadal pozostaje w zatrudnieniu - nie rozwiązała stosunku pracy / okoliczność przyznana na rozprawie /. W konsekwencji w/ w- na nie spełnia podstawowej przesłanki ( warunku koniecznego ) pozwalającej na przyznanie jej prawa do emerytury nauczycielskiej. Stosownie bowiem do treści art. 46 i art. 32 ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS w zw. z art. 88 ust. 1 Karty Nauczyciela , emerytura przysługuje nauczycielowi , o ile spełnia następujące warunki :

- urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r. , a przed dniem 1 stycznia 1969 r.

- wykonywał pracę nauczycielską bezpośrednio po złożeniu wniosku o emeryturę

-do dnia 31 grudnia 2008 r. udowodnił 30 – letni okres składkowy i nieskładkowy , w tym 20 lat pracy nauczycielskiej, a w przypadku nauczyciela klas, szkół , placówek i zakładów specjalnych 25 letni okres składkowy i nieskładkowy , w tym 20 lat prac w szkolnictwie specjalnym do dnia rozwiązania stosunku pracy na swój wniosek albo w wypadku rozwiązania stosunku pracy lub jego wygaśnięcia w okolicznościach określonych w art. 20 ust. 1 , 5 c i 7 KN

- nie przystąpił do OFE albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w tym funduszu na dochody budżetu państwa .

W sytuacji zatem , w której ubezpieczona nie rozwiązała stosunku pracy, badanie czy spełnia ona drugą z zakwestionowanych przez organ rentowy przesłanek – legitymowania się wystarczającym stażem pracy - jest zbędne i niecelowe. Na potwierdzenie powyższego ( to jest że kwestia ta stanowi w takim stanie rzeczy zagadnienie drugorzędne i nie wymaga poczynienia jakichkolwiek ustaleń ) warto przytoczyć tezy wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 2014-02-14, III AUa 918/13), który wskazał , iż przepis art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.) jest przepisem szczególnym, podlega ścisłej wykładni i zarówno w ust. 1 jak i w ust. 2a przejście na emeryturę uzależnione jest od rozwiązania stosunku pracy na wniosek nauczyciela. W uzasadnieniu tegoż orzeczenia czytamy : „ …W myśl art. 88 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku Karta Nauczyciela, nauczyciel spełniający warunki określone w tym przepisie może „po rozwiązaniu stosunku pracy - przejść na emeryturę”. W brzmieniu obowiązującym przed dniem 31 sierpnia 2007 roku, a po dniu 1 stycznia 1999 roku, nadanym przez art. 150 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zgodnie z zasadami nowego sytemu emerytalnego, art. 88 KartaNauczU uzupełniony został o dodatkową regulację - ust. 2a, obejmującą nauczycieli urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku, a przed dniem 1 stycznia 1969 roku, którym zagwarantowano prawo do emerytury, o której mowa w ust. 1, bez względu na wiek w ciągu 10 lat od dnia wejścia w życie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego. Art. 88 KartaNauczU jest przepisem szczególnym, podlega ścisłej wykładni i zarówno w ust. 1 jak i w ust. 2a przejście na emeryturę uzależnione jest od rozwiązania stosunku pracy na wniosek nauczyciela. Nauczyciel urodzony po dniu 31 grudnia 1948 roku, a przed dniem 1 stycznia 1969 roku, chcący przejść na wcześniejszą emeryturę, musi do dnia 31 grudnia 2008 roku spełnić warunki dotyczące stażu, tj. posiadania 30-letniego okresu zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy nauczycielskiej, natomiast nie będzie musiał spełnić warunku rozwiązania stosunku pracy do dnia 31 grudnia 2008 roku. Warunek rozwiązania stosunku pracy zachowany jest zatem względem wszystkich nauczycieli, o których mowa w art. 88 KartaNauczU, istnieje natomiast możliwość odroczenia jego spełnienia przez nauczycieli, dla których możliwość przejścia na emeryturą bez osiągnięcia wieku emerytalnego wygasa z dniem 31 grudnia 2008 roku. Wobec powyższego, prawo do emerytury nauczyciel nabywa po rozwiązaniu stosunku pracy, a więc istotna jest data rozwiązania umowy o pracę. Natomiast w przedmiotowej sprawie bezspornym jest, że wnioskodawca nadal pozostaje w zatrudnieniu, nie spełnia więc jednej z przesłanek do przyznania mu prawa do emerytury nauczycielskiej. Skoro zaś rozwiązanie umowy o pracę nie nastąpiło, to wszelkiego typu inne okoliczności dotyczące okresu pracy nauczycielskiej są drugorzędne. Sąd Apelacyjny w pełni podziela rozważania w tej materii Sądu pierwszej instancji. W konsekwencji stanowisko Sądu Okręgowego, iż P. H. nie przysługuje prawo do emerytury nauczycielskiej, jest prawidłowe…” . Tym samym roszczenie ubezpieczonej jest - na obecnym etapie - bezzasadne ( przedwczesne ). Ubezpieczona nie może w ramach odwołania od decyzji ZUS odmawiającej jej przyznania prawa do emerytury domagać się wyłącznie ewentualnego ustalenia spełniania przez nią określonych warunków , które pozwolą jej w przyszłości ( po rozwiązaniu stosunku pracy ) ubiegać się o określone świadczenie. W myśl art. 477 ⁹ k.p.c. sąd ubezpieczeń społecznych rozpatruje bowiem odwołania od decyzji ZUS, nie rozpoznaje natomiast samodzielnych powództw o ustalenie ( art. 189 k.p.c. ) . W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych przedmiot rozpoznania sprawy stanowi decyzja organu rentowego, od której wniesiono odwołanie ( patrz przykładowo wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z 2016-05-10, II UK 217/15), a nie samodzielne roszczenie o ustalenie np. stażu pracy. W tym przedmiocie wprost wypowiedział się w wyroku z dnia 2012-09-18, III AUa 425/12 Sąd Apelacyjny w Gdańsku konstatując, iż sąd rozpoznający odwołanie od decyzji organu rentowego odmawiającej prawa do świadczenia rozstrzyga o prawie do konkretnego świadczenia, nie zaś o jego poszczególnych elementach składających się na to świadczenie. Po ustaleniu, że ubezpieczony nie rozwiązał stosunku pracy, sąd rozpoznający odwołanie od decyzji odmawiającej przyznanie prawa do emerytury nie ma obowiązku prowadzenia postępowania celem ustalenia spełnienia pozostałych przesłanek przyznania świadczenia.

I jedynie na marginesie należy wskazać na rozbieżne orzecznictwo w przedmiocie. uznania praktyki robotniczej jako okresu składkowego. W wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 2004-08-25, III AUa 1171/03 ( opubl: Orzecznictwo Sądu Apelacyjnego w Katowicach rok 2005, Nr 1, poz. 4 ) na który powołuje się pozwany wskazano, iż praktyka robotnicza odbywana w latach 70-tych przez studenta wyższej uczelni nie jest okresem składkowym, o którym mowa w art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2004 r., Nr 39, poz. 353), gdyż nie zawierał on w tym czasie umowy o pracę ani umowy o praktyczną naukę zawodu z kopalnią nie był - tym samym -jej pracownikiem. Okres taki może zostać zaliczony jedynie jako okres nieskładkowy na podstawie art. 7 pkt 9 powyższej ustawy. Tymczasem w wyroku z 2015-01-21, III AUa 3646/13 SA w Katowicach stwierdził , iż studenckie praktyki robotnicze realizowane w oparciu o uchwałę nr 24 Rady Ministrów z 16 lutego 1970 r. w sprawie organizacji praktyk robotniczych studentów szkół wyższych stanowią okres składkowy w rozumieniu art. 6 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Odbywały się bowiem - zgodnie z § 4 ust. 3 tej uchwały - na podstawie umowy o pracę na czas określony zawieranej pomiędzy studentem, a zakładem pracy, który miał go zatrudniać w czasie praktyki. Definitywne rozstrzygnięcie przedmiotowej kwestii z uwagi na jego drugorzędne , w kontekście nierozwiązania stosunku pracy, znaczenie pozostaje poza sferą rozpoznania w niniejszej sprawie.

W tym stanie rzeczy, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.