Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 czerwca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Przemyślu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Lucyna Oleszek

Protokolant: sekretarz sądowy Agnieszka Radochońska

po rozpoznaniu w dniu 3 czerwca 2013 r. w Przemyślu

na rozprawie

sprawy W. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o emeryturę

na skutek odwołania W. D.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R.

z dnia 20 marca 2013 r. nr (...)

I.  z m i e n i a zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy W. D. prawo do emerytury w ustawowej wysokości, począwszy od dnia 15 stycznia 2013 r.,

II.  s t w i e r d z a, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. nie ponosi odpowiedzialności za opóźnienie w ustaleniu prawa do powyższego świadczenia.

Sygn. akt III U 599/13

POSTANOWIENIE

Dnia 4 czerwca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Przemyślu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Lucyna Oleszek

Protokolant : sekretarz sądowy Agnieszka Radochońska

po rozpoznaniu w dniu 4 czerwca 2013 r. w Przemyślu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z odwołania W. D.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R.

z dnia 20 marca 2013 r. nr (...)

w sprawie W. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o emeryturę

w przedmiocie sprostowania wyroku

postanawia:

I.  s p r o s t o w a ć w sentencji wyroku Sądu Okręgowego w Przemyślu
z dnia 3 czerwca 2013 r. sygn. akt III U 599/13 datę nabycia prawa do emerytury w ten sposób, że w pkt I-szym w wierszu 3 w miejsce „od dnia 15 stycznia 2013 r.” wpisać „od dnia 22 stycznia 2013 r.”,.

UZASADNIENIE

Na skutek oczywistej omyłki pisarskiej w sentencji wyroku tut. Sądu z dnia
3 czerwca 2013 r. błędnie wpisano datę nabycia przez wnioskodawcę W. D. prawa do emerytury.

Świadczenie wypłaca się, zgodnie z art. 129 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. nr 153 z 2009 r. poz. 1227 ze zm.) poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu. W sprawie wnioskodawcy przesłanki do nabycia świadczenia, w myśl art. 184 cyt. ustawy, zostały spełnione w dacie ukończenia przez niego 60 lat, co nastąpiło w dniu 22 stycznia 2013 r., już po złożenia wniosku emerytalnego.

W tym stanie rzeczy z urzędu należało sprostować tę omyłkę na podstawie art. 350 § 1 i 2 k.p.c., o czym orzeczono w sentencji postanowienia.

Sygn. akt III U 599/13

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 3 czerwca 2013 r.

Decyzją z dnia 20 marca 2013 r., zn. (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił wnioskodawcy W. D. prawa do emerytury.

W uzasadnieniu decyzji podano, iż wnioskodawca nie spełnia wszystkich
warunków określonych w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 153 z 2009 r. poz. 1227 ze zm.). Nie udowodnił 15 lat zatrudnienia w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze. Wprawdzie dołączył świadectwo pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, jednak w dokumencie tym wskazano jedynie, że wnioskodawca pracował jako kierowca samochodu ciężarowego. Nie odpowiada to zapisowi
z Zarządzenia Ministra Rolnicza, Leśnictwa i (...) Żywnościowej z dnia 31 marca 1988 r. Dział VIII, poz. 2 pkt 1 tj. stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym pow. 3,5 tony.

Wnioskodawca W. D. w dniu 3 kwietnia 2013 r. złożył odwołanie od tej decyzji, domagając się jej zmiany.

Na uzasadnienie podał, że decyzja jest dla niego krzywdząca. Przez cały okres zatrudnienia w Zakładach (...) J. w latach 1978-1996 pracował w warunkach szczególnych jako kierowca samochodu ciężarowego
z naczepą do przewozu paszy o ładowności 9,5 tony. Wskazał też, że nie może ponosić odpowiedzialności za niedokładności pracodawcy.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie
z przyczyn, które stanowiły o wydaniu zaskarżonej decyzji.

Ponownie stwierdzono, że wnioskodawca nie spełnia warunków do nabycia emerytury określonych w art. 184 ust. 1 w zw. z art. 27 i art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 153 z 2009 r., poz. 1227 ze zm.) oraz w zw. z § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnianych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Podniesiono, że spośród ustawowych warunków wnioskodawca wykazał 25-letni staż ubezpieczeniowy oraz nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego. Natomiast na dzień złożenia wniosku emerytalnego nie udowodnił 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Okresów zatrudnienia w latach od 2 listopada 1978 r. do 12 listopada 1996 r. nie potwierdził właściwym świadectwem wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Organ rentowy wskazał, że okresy pracy wykonywanej w warunkach szczególnych może potwierdzić jedynie zakład pracy, ewentualnie jego następca, na podstawie posiadanej dokumentacji i w ściśle określonej formie, zgodnie z § 2 ust. 2 powołanego rozporządzenia. Wnioskodawca przedstawił wprawdzie świadectwo pracy z dnia 15 maja 2000 r., jednak wynika z niego, że pracował on na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego. Ponadto w dokumencie tym wpisano niewłaściwą podstawę prawną, tj. Wykaz B dział VIII poz. 2 pkt 1 Zarządzenia Ministra Rolnictwa, Leśnictwa (...) Żywnościowej z dnia 31 marca 1988 r.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w P. ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca W. D. urodzony (...). w dniu 15 stycznia 2013 r. wystąpił z wnioskiem o emeryturę, oświadczając że nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego oraz że nie pozostaje w stosunku pracy. Na potwierdzenie okresów ubezpieczenia oraz charakteru zatrudnienia odwołał się do dokumentacji złożonej przy wniosku rentowym z dnia 7 sierpnia 2000 r. Wówczas przedłożył m.in. świadectwo pracy z dnia 12 listopada 1996 r. oraz świadectwo pracy wykonywanej w warunkach szczególnych z dnia 15 maja 2000 r.

W świadectwie pracy wykonywanej w warunkach szczególnych wskazano, że wnioskodawca w czasie zatrudnienia w Zakładach (...) Sp. z o.o. w J. od 26 września1975 r. do 12 listopada 1996 r.
w okresie od 2 listopada 1978 r. do 12 listopada 1996 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Natomiast potwierdzając charakter pracy
w dalszej części tego dokumentu wskazano tylko, że wnioskodawca pracował na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego. Jako podstawę prawną podano Wykaz B Dział VIII poz. 2 pkt 1 Zarządzenia Ministra Rolnictwa, Leśnictwa (...) Żywnościowej z dnia 31 marca 1988 r.

Decyzją z dnia 20 marca 2013 r. organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury, gdyż nie przedstawił on właściwego świadectwa pracy wykonywanej
w warunkach szczególnych.

Dowód: 1. Akta organu rentowego (rentowe):

- wniosek o rentę z dn. 7.08.2000 r.

- świadectwo pracy z dn. 12.11.1996 r.

- świadectwo pracy wykonywanej w warunkach szczególnych z dn. 15.05.2000 r.

2. Akta organu rentowego (emerytalne):

- wniosek o emeryturę z dn. 15.01.2013 r.

- decyzja odmowna z dn. 10.03.2013 r.

Ponadto Sąd ustalił, że wnioskodawca W. D. w czerwcu 1971 r. ukończył zasadniczą szkołę zawodową w zawodzie blacharza. W latach 26 lipca
1973 r. – 16 lipca 1975 r. odbył zasadniczą służbę wojskową i następnie w dniu 25 września 1975 r. został skierowany do pracy w Zakładach (...) w J. na wolne miejsce kierowcy. W Zakładach tych został zatrudniony w dniu 26 września 1975 r. w Sekcji (...) na okres próby, a po jego ukończeniu na okres wstępny jako kierowca samochodu marki (...). Poza wykonywaniem czynności związanych z prowadzeniem i obsługą samochodu zobowiązano wnioskodawcę za dodatkową opłatą do wykonywania czynności spedycyjnych związanych z przejęciem odpowiedzialności za konwojowanie ładunku, odbiór
i zdanie ładunku.

Faktycznie kierując tym samochodem do obowiązków wnioskodawcy należało dowiezienie i odwiezienie pracowników z okolicznych miejscowości do Zakładów
w J.. Dzień pracy rozpoczynał około 4 rano, tak aby dojechać po wszystkich pracowników. Następnie w ciągu dnia, aż do zakończenia zmiany, wnioskodawca pracował jako zaopatrzeniowiec. Na tym stanowisku miał przyznane wynagrodzenie zasadnicze wg grupy zszeregowania VI tj. 8,00 zł /godz. plus dodatek za prowadzenie pojazdu szczebla 5 tj. 2,50 zł oraz dzienny dodatek za wykonywanie czynności spedycyjnych w wysokości 28,- zł.

Z dniem 2 listopada 1978 r. powierzono wnioskodawcy obowiązki kierowcy samochodu ciężarowego marki (...). Równocześnie przyznano mu wynagrodzenie zasadnicze wg grupy zszeregowania VII tj. 10,00 zł /godz. plus dodatek za prowadzenie pojazdu szczebla 8 tj. 4,- zł oraz dzienny dodatek za wykonywanie czynności spedycyjnych w wysokości 40,- zł dziennie (miesięcznie do 1.100,- zł ).

W kolejnych latach wnioskodawca otrzymywał podwyżki wynagrodzenia zasadniczego do 11,- zł/godz. z dniem 1 maja 1979 r., do 12,50 zł/godz. z dniem 2 stycznia 1980 r., do 18,- zł/godz. z dniem 1 października 1980 r., do 19,70 zł/godz.
z dniem 1 stycznia 1981 r. W ostatnim angażu wynagrodzenie ustalono wg. IX kategorii tj. 7.975,- zł/godz. z dniem 1 października 1992 r.

W angażach każdorazowo wskazywano, że pracował na stanowisku kierowcy. Ponadto w dniu 15 kwietnia 1981 r. ponownie powierzono mu, za dodatkową opłatą, poza wykonywaniem czynności związanych z prowadzeniem i obsługą samochodu wykonywanie czynności spedycyjnych związanych z przejęciem odpowiedzialności za konwojowanie ładunku, odbiór i zdanie ładunku oraz obsługę urządzeń wyładowczych pojazdu.

W związku ze zmianami własnościowymi na zasadzie art. 23 ¹ k.p. od dnia
1 grudnia 1992 r. wnioskodawca został pracownikiem spółki – Zakłady (...) Sp. z o.o., zachowując dotychczasowe stanowisko kierowcy.

Z dniem 12 listopada 1996 r. w ramach porozumienia stron z przyczyn ekonomicznych zakładu pracy wnioskodawca rozwiązał umowę o pracę.

Ponadto Sąd ustalił, że wnioskodawca prawo jazdy uzyskał już 19 lipca 1975 r. bezterminowo. Jest uprawniony do kierowania m.in.: samochodami osobowymi
i samochodami ciężarowymi o dopuszczalnym ciężarze całkowitym do 3500 kg, pojazdami samochodowymi o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3500 kg, oraz tymi pojazdami z przyczepą o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 750 kg.

Dowód: 1. Akta organu rentowe (emerytalne):

- książeczka wojskowa

- świadectwo ukończenia (...) z dn. 26.06.1971 r.

2. akta osobowe z Zakładów (...):

- odpis prawa jazdy z dn. 19.07.1975 r.

- umowa o pracę z dn. 26.09.1975 r.

- dodatkowe deklaracje-zobowiązania z dn. 1.10.1975 r. i 15.04.1981 r.

- angaże za lata 1975-1996

- powierzenie obowiązków kierowcy samochodu m-ki (...) z dn. 2.11.1978 r.

- świadectwo pracy z dn. 12.11.1996 r.

- świadectwo pracy wykonywanej w warunkach szczególnych z dn. 15.05.2000 r.

3. zeznania świadków:

- A. D. (nagranie rozprawy - 11 min),

- M. N. (nagranie rozprawy - 21 min.),

4. zeznania wnioskodawcy (nagranie rozprawy - 32 min.).

Sąd ustalił też, że od 2 listopada 1978 r. wnioskodawca pracował wyłącznie jako kierowca samochodu ciężarowego marki (...) z naczepą do przewozu paszy
i zboża. Tego typu pojazd jest ciągnikiem siodłowym z naczepą, tzw. paszowóz
o ładowności 9,5 tony, samowyładowczy, wyposażony w specjalne urządzenie wyładowcze. Na terenie Zakładów było ponad 17 takich pojazdów, przewożono nimi wyłącznie pasze i czasami zboże. Do przewozu mąki i zboża służyły inne samochody ciężarowe z przyczepami marki S., J. i K. Samochód marki J. miał 16 tonową beczkę i służył wyłącznie do przewozu mąki.

Wnioskodawca, tak jak i inni kierowcy odpowiadał za powierzony mu pojazd, za jego sprawność techniczną, tankowanie oraz rodzaj przewożonego ładunku. Rozwoził oni pasze, mąkę i zboże do magazynów, młynów, kurników na terenie dawnego województwa (...), ale też województwa (...), gdzie były główne magazyny przedsiębiorstwa.

Wnioskodawca pracę rozpoczynał na terenie Zakładów w J. o godzinie 7 rano. Dzień pracy kończył się po wykonaniu zaplanowanych zadań. Z reguły wnioskodawca pracował dłużej niż 8 godzin, często z pracy rozliczał się dopiero następne dnia. Miesięcznie kierowcy wyjeżdżali około 200 do 380 godzin. Rozpoczynając pracę codziennie wnioskodawca podpisywał listę obecności. Przydziału pracy dokonywał dyspozytor, przed każdym kursem kierowca dostawał karty drogowe i listy przewozowe. To na ich podstawie byli rozliczani
z wykonanej pracy, z ilości przejechanych kilometrów. Wynagrodzenie płatne było raz
w miesiącu i obejmowało wynagrodzenie zasadnicze (dniówki i akord), wynagrodzenie za godziny nadliczbowe, premie, osobno rozliczano też delegacje.

Razem z wnioskodawcą prace kierowców samochodów ciężarowych wykonywali świadkowie A. D. (2), który pracował w (...)’ Sp. z o.o. w latach 1975 -1997 r. oraz M. N. (2), który pracowała od 1981 r. do 1997 r. Ten ostatni podobnie jak wnioskodawca kierował samochodem marki (...) - paszowozem. Po ustaniu zatrudnienia świadek oraz wnioskodawca odkupili od pracodawcy samochody, na których pracowali. Wykorzystali je do prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej w zakresie świadczenia usług transportowych. Wnioskodawca W. D. musiał zmodyfikować swój samochód tj. zwiększyć tonaż do 10 ton, tak aby możliwe było jego automatyczne załadowanie.

Świadek A. D. (2), podobnie jak wnioskodawca otrzymał świadectwo pracy, w którym wpisano, że zajmował stanowisko kierowcy samochodu ciężarowego bez dalszego określenia rodzaju samochodu.

Ponadto Sąd ustalił, że świadectwa pracy wykonywanej w warunkach szczególnych wystawiał byłym pracownikom (...) Sp. o.o. Syndyk Masy Upadłości. Ich akta osobowe zostały przekazane do archiwum zakładowego (...) Urzędu Wojewódzkiego w R. Delegatura w P. wraz z aktami Przedsiębiorstwa (...) w J..

Dowód: 1. Akta osobowe z Zakładów (...)

(...):

- świadectwo pracy wykonywanej w warunkach szczególnych z dn. 15.05.2000 r.

2. zeznania świadków:

- A. D. (nagranie rozprawy - 11 min),

- M. N. (nagranie rozprawy - 21 min.),

3. zeznania wnioskodawcy (nagranie rozprawy - 32 min.).

Sąd ustalił też, że wnioskodawca W. D. w okresie od 20 listopada
1996 r. do 31 grudnia 1998 r. był ubezpieczony z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Decyzją z dnia 10 października 2000 r. uzyskał prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1 sierpnia 2000 r. na dwa lata. Ostatnio świadczenie miał przyznane do 31 grudnia 2009 r. Następnie był zarejestrowany jako osoba bezrobotna od dnia 6 kwietnia 2010 r., a od dnia 14 kwietnia 2011 r. podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników w pełnym zakresie. Prowadzi gospodarstwo rolne o powierzchni 1,13 ha.

Dowód: 1. Akta organu rentowe (rentowe):

- wniosek o rentę z dnia 7.08.2000 r.

- decyzje rentowe za lata 200-2009,

2. Akta organu rentowe (emerytalne):

- decyzja PUP z dn. 26.04.2010 r.

- Zaświadczenie KRUS Nr (...) z dn. 19.12.2012 r.

2. zeznania wnioskodawcy (nagranie rozprawy - 32 min.).

Dokonując tych ustaleń Sąd oparł się na dokumentach zgromadzonych w aktach organu rentowego. W szczególności Sąd uwzględnił świadectwo pracy wnioskodawcy z dnia 12 listopada 1996r. na ustalenie okresu jego zatrudnienia. Na podstawie zebranych dokumentów Sąd stwierdził też w jakim charakterze wnioskodawca pracował.

Za pełni wiarygodne Sąd uznał zeznania świadków: A. D. (2)
i M. N. (2) – kierowców samochodów ciężarowych również zatrudnionych w Zakładach (...) Sp. z o.o. w J. w latach 1975-1997. Świadkowie ci dokładnie opisali strukturę zatrudnienia w tym przedsiębiorstwie, wskazali, jakie prace wykonywał wnioskodawca, jak wyglądała organizacja pracy.

Odnosząc się do świadectwa pracy wykonywanej w warunkach szczególnych
z dnia 15 maja 2000 r. Sąd przyjął, że dokument ten nie odzwierciedla prawdziwych informacji i skutecznie jego treść została obalona na podstawie zeznań świadków oraz zeznań wnioskodawcy, zgodnie z art. 245 k.p.c. w zw. z art. 252 k.p.c.

Z treści § 2 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. nie wynika, aby stwierdzenie zakładu pracy (czy też przechowawcy jego dokumentów)
w przedmiocie wykazania, na podstawie posiadanej dokumentacji, okresów pracy
w szczególnych warunkach, miało charakter wiążący i nie podlegało kontroli organów przyznających świadczenia uzależnione od wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach nie jest dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 § 1 i 2 k.p.c., gdyż podmiot wydający to świadectwo nie jest organem państwowym ani organem wykonującym zadania
z zakresu administracji państwowej. Tylko dokumenty wystawione przez te organy stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Natomiast omawiane świadectwo traktuje się w postępowaniu sądowym jako dokument prywatny w rozumieniu art. 245 k.p.c., który stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Dokument taki podlega kontroli zarówno co do prawdziwości wskazanych w nim faktów, jak co do prawidłowości wskazanej podstawy prawnej. Jak wynika z dokumentów zawartych w aktach osobowych wnioskodawca oraz zeznań świadków A. D. i M. N., jak i zeznań wnioskodawcy od listopada 1978 r. pracował on wyłącznie jako kierowca samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym 9,5 tony. W rezultacie zebrana przez organ rentowy dokumentacja dopiero wraz z zeznaniami świadków oraz zeznaniami wnioskodawcy potwierdza okres i faktyczny charakter wykonywanej przez niego pracy.

Wszystkie zgromadzone dowody wzajemnie się potwierdzają i uzupełniają, wobec czego są wiarygodnym źródłem ustaleń faktycznych. Wynika z nich, jaką pracę i w jakich warunkach wykonywał wnioskodawca.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy jest uzasadnione.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r Nr 153, poz. 1227 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym w dniu 1 stycznia 2013 r. - ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury
w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Ponadto emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku
o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Równocześnie zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zw. z § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnianych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43) - ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r. będącym pracownikami zatrudnionymi w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 ust. 2 i 3 tj. jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:

-

osiągnęli wiek emerytalny wynoszący dla mężczyzny 60 lat oraz

-

posiadają wymagany okres składkowy i nieskładkowy tj. 25 lat dla mężczyzny,
w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Dla ustalenia tych uprawnień - za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia (art. 32 ust. 2 cyt. ustawy).

Zgodnie z § 2 ust. 1 cyt. Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego
1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.) - okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych
w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy na podstawie posiadanej dokumentacji - w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Zaświadczenie zakładu pracy powinno potwierdzać charakter i stanowisko pracy
w poszczególnych okresach oraz inne okoliczności, od których uzależnione jest przyznanie emerytury.

Bezsporne jest, że wnioskodawca W. D. występując z wnioskiem emerytalnym wykazał, iż w dniu (...) ukończy 60 lat oraz posiada 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

W toku rozpoznawania sprawy przed organem rentowym sporny okazał się charakter pracy wykonywanej przez wnioskodawcę Zakładach (...) Sp. z o.o. w J., gdzie pracował jako kierowca samochodu ciężarowego.

Na podstawie zgromadzonego materiału Sąd przyjął, że odwołanie wnioskodawcy jest zasadne, a jego żądanie co do zmiany zaskarżonej decyzji
w zakresie dotyczącym charakteru zatrudnienia zasługuje na uwzględnienie. Sąd przyjął bowiem, że wnioskodawca w okresie od 26 września 1975 r. do 12 listopada 1995 r. pracował Zakładach (...) Sp. z o.o. w J., przy czym od dnia 2 listopada 1978 r. była to praca w warunkach szczególnych na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym pow. 3,5 tony.

Stanowisko kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym pow. 3,5 tony jest wymienione w wykazie stanowisk (A) powołanego na wstępie rozporządzeniu. Spór powstał w związku z brakiem właściwego świadectwa pracy wykonywanej w warunkach szczególnych. Jednakże Sąd przyjął, że świadectwo pracy z dnia 12 listopada 1996 r. oraz zeznania świadków i wnioskodawcy jednoznacznie wskazują, że wnioskodawca pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wyłącznie jako kierowca samochodu marki (...) tj. samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym 9,5 tony.

Zajmowane przez wnioskodawcę stanowisko wymienione jest w wykazie A, Dział VIII, poz. 2 (prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15 (…) - Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach. Ponadto wymieniono je w Zarządzeniu Nr 16 Ministra Rolnictwa Leśnictwa
i Gospodarki Żywnościowej z dnia 31 marca 1988 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy wykonywanej w szczególnych warunkach, uprawniających do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty ( B. Dział VIII, poz. 2 pkt 1 - prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5).

Podnieść należy, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość mogą być udowadniane wszelkimi dowodami przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego i nie są potrzebne jakieś szczególne dowody np.
z dokumentów - wystarczą dowody np. z zeznań świadków i stron. W rozpoznawanej sprawie istotne okazały się zarówno dokumenty zawarte w aktach osobowych wnioskodawcy, jak i zeznania świadków, którzy również pracowali jako kierowcy. Charakter Zakładów, w których pracował wnioskodawca, treść angaży, jakie otrzymywał przez cały okres zatrudnienia i rodzaj powierzonych mu dodatkowych obowiązków m.in. spedycyjnych jednoznacznie wskazują, że pracował on wyłącznie jako kierowca samochodu specjalnego, paszowozu. Zdaniem Sądu Okręgowego istotny w sprawie okazał się rodzaj pracy faktycznie wykonywanej przez wnioskodawcę, który pracował w warunkach szczególnych jako kierowca samochodu ciężarowego przez 18 lat.

Tym samym rozstrzygając kwestię charakteru zatrudnienia wnioskodawcy, Sąd przyjął, że wykazał on ponad 15-letni okres pracy w warunkach szczególnych, przypadający przed dniem 1 stycznia 1999 r.

Zgodnie z art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że odwołanie wnioskodawcy zasługuje na uwzględnienie i na mocy powołanych przepisów w zw. z art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję, przyznając mu prawo do emerytury począwszy od dnia 22 stycznia 2013 r. tj. dnia powstania prawa do świadczenia, o czym orzeczono w pkt I-szym wyroku.

Zgodnie z art. 118 ust. 1 i 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji, z uwzględnieniem ust. 2 i 3 oraz art. 120. W razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

Kierując się tym przepisem oraz uwzględniając wcześniejsze rozważania Sąd uznał, że ustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji (przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków oraz ponowna ocena dokumentów) zwalniają organ rentowy z odpowiedzialności za opóźnienie w ustaleniu prawa do świadczenia emerytalnego wnioskodawcy. Orzeczenie w tym zakresie zawarto w pkt II-im wyroku.