Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 13 stycznia 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił A. P. prawa do renty rodzinnej.

Decyzja została wydana na podstawie art.68 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2016 roku, poz. 887 ze zm.).

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż w dniu 30 grudnia 2016 roku ubezpieczona złożyła wniosek o wypłatę renty rodzinnej, informując, że ukończyła studnia w dniu 5 grudnia 2016 roku. Zdaniem organu rentowego brak jest podstaw do przedłużenia prawa do renty powyżej programowego terminu zakończenia studiów. Odwołanie od powyższej decyzji złożyła ubezpieczona A. P.. Podała, iż status studenta zakończyła nie w dniu 30 września 2016 roku, a w dniu obrony pracy magisterskiej. Renty rodzinnej nie otrzymała w sierpniu, w październiku, w listopadzie i w grudniu 2016 roku.

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. wniósł o jego oddalenie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. P. 25 lat ukończyła w dniu 28 lipca 2016 roku.

Ubezpieczona ma przyznane prawo do renty rodzinnej po ojcu M. P. od dnia 9 stycznia 2008 roku.

Do renty rodzinnej uprawniona jest też D. P..

(decyzje – k.75, 77 akt ZUS)

Decyzją z dnia 13 września 2011 roku Zakład wstrzymał wypłatę renty rodzinnej A. P., zobowiązując ją do złożenia zaświadczenia o kontynuowaniu nauki.

(decyzja – k.187 akt ZUS)

Decyzją z dnia 10 października 2011 roku Zakład przyznał A. P. prawo do renty rodzinnej od dnia 1 października 2011 roku do dnia 30 września 2014 roku.

(decyzja – k.199 akt ZUS)

W dniu 1 października 2014 roku ubezpieczona złożyła zaświadczenie o kontynuowaniu nauki do dnia 30 września 2016 roku.

(zaświadczenie – k.283 akt ZUS)

Decyzją z dnia 5 listopada 2014 roku Zakład przyznał ubezpieczonej prawo do renty rodzinnej od dnia 30 lipca 2016 roku.

(decyzja – k.303)

Pismem z dnia 30 maja 2016 roku Zakład poinformował ubezpieczoną, iż z dniem 1 sierpnia 2016 roku nastąpi wstrzymanie wypłaty renty rodzinnej, o ile do dnia 1 sierpnia 2016 roku nie złoży zaświadczenia o kontynuowaniu nauki. Ubezpieczona została pouczona, iż datą złożenia zaświadczenia jest data złożenia pisma w organie rentowym lub data nadania za pośrednictwem poczty.

(pismo – k.321 akt ZUS)

Decyzją z dnia 12 sierpnia 2016 roku Zakład wstrzymał wypłatę renty rodzinnej od dnia 1 sierpnia 2016 roku, z uwagi na ukończenie przez ubezpieczona 25 lat.

Ubezpieczona została zobowiązana do złożenia zaświadczenia potwierdzającego kontynuowanie nauki do 31 lipca 2016 roku, ewentualnie zaświadczenie o ukończeniu studiów oraz pouczona, iż w przypadku braku zaświadczenia zostanie wydana decyzja o nadpłacie renty rodzinnej.

(decyzja – k.323 akt ZUS)

W dniu 12 września 2016 roku ubezpieczona poinformowała organ rentowy, iż nadal kontynuuje naukę. Do wniosku załączyła zaświadczenie o planowanym terminie ukończenia studiów do dnia 30 września 2016 roku.

(pismo ubezpieczonej – k.329 akt ZUS, zaświadczenie – k.331 akt ZUS)

Decyzją z dnia 13 września 2016 roku Zakład przyznał ubezpieczonej prawo do renty rodzinnej od dnia 1 września 2016 roku do dnia 30 września 2016 roku.

(decyzja – k.335 akt ZUS)

Decyzją z dnia 13 października 2016 roku Zakład wstrzymał wypłatę renty rodzinnej z uwagi na upływ terminu przyznania świadczenia

(decyzja – k.341 akt ZUS)

W dniu 13 października 2016 roku ubezpieczona złożyła wniosek o przedłużenie terminu obrony pracy magisterskiej. Zgodnie z regulaminem studiów obowiązującym na Uniwersytecie Przyrodniczo – Humanistycznym w S. student przystępuje do egzaminu dyplomowanego w terminie nieprzekraczającym trzech miesięcy od dnia zakończenia sesji. W roku akademickim był to termin 31 grudnia 2016 roku.

(pismo (...) Przyrodniczo – Humanistycznego w S. – k.22, zeznania ubezpieczonej min.00:04:15-00:16:21 protokół z 5.06.2017 r.)

Pismem z dnia 15 listopada 2016 roku ubezpieczona poinformowała ZUS, że nie obroniła pracy magisterskiej oraz iż dyplom dostarczy po jego otrzymaniu.

(oświadczenie – k.349 akt ZUS)

W dniu 30 grudnia 2016 roku ubezpieczona złożyła wniosek o dalszą wypłatę renty rodzinnej. Do wniosku załączyła zaświadczenie o zdaniu egzaminu magisterskiego w dniu 5 grudnia 2016 roku.

(wniosek – k.353 akt ZUS, zaświadczenie – k.355 akt ZUS, zeznania ubezpieczonej min.00:04:15-00:16:21 protokół z 5.06.2017 r.)

Powyższy stan faktyczny jest bezsporny między stronami. Istotne w sprawie okoliczności zostały ustalone na podstawie dowodów z dokumentów i zeznań ubezpieczonej, których strony nie kwestionowały.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Prawo do renty rodzinnej dzieci własnych uregulowane zostało w art.68 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2017 roku, poz.1383). Zgodnie z treścią tego przepisu dzieci własne mają prawo do renty rodzinnej do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia (ust.1 punkt 3). Jeżeli dziecko osiągnęło 25 lat życia będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, prawo do renty rodzinnej przedłuża się do zakończenia tego roku studiów (ust.2).

Stosownie do treści art.129 ust.1 w. ustawy świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca w którym złożono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Z ustaleń Sądu wynika, iż ubezpieczona A. P. miała przyznane prawo do renty rodzinnej do dnia 31 lipca 2016 roku, czyli do ukończenia 25 roku życia.

Organ rentowy wezwał ubezpieczoną do złożenia zaświadczenia o kontynuowaniu nauki, celem przyznania uprawnień do renty rodzinnej na dalszy okres. Takie zaświadczenie ubezpieczona złożyła w dniu 12 września 2016 roku. Zatem organ rentowy, stosownie do treści art.129 ust.1 ww. ustawy, przyznał ubezpieczonej prawo do renty rodzinnej od dnia 1 września 2016 roku, od pierwszego dnia miesiąca od którego złożono wniosek o podjęcie wypłaty renty rodzinnej. Zakład, zgodnie z treścią art.129 ust.1 ww. ustawy, nie mógł podjąć wypłaty renty rodzinnej od dnia 1 sierpnia 2016 roku, bowiem ubezpieczona złożyła stosowny wniosek wraz z zaświadczeniem o kontynuowaniu nauki w dniu 12 września 2016 roku.

Zakład przyznał rentę rodzinną od dnia 1 września 2016 roku do dnia 30 września 2016 roku – do dnia wskazanego w treści zaświadczenia (...)Przyrodniczego w S., jako dzień zakończenia studiów. Kolejną decyzja z dnia 13 października 2016 roku Zakład wstrzymał wypłatę renty rodzinnej z uwagi na upływ okresu na jaki świadczenie to zostało przyznane. Do ubezpieczonej wysłana została informacja o konieczności złożenia dyplomu (jako załącznik do decyzji z dnia 13 października 2106 roku), jednak ubezpieczona nie złożyła wniosku o podjęcie wpłaty renty rodzinnej ani kserokopii dyplomu. Oświadczenie o nieukończeniu studiów do 30 września 2016 roku ubezpieczona złożyła w dniu 15 listopada 2016 roku. Wniosek o podjęcie wypłaty renty rodzinnej wraz z zaświadczeniem o terminie egzaminu magisterskiego w dniu 5 grudnia 2016 roku został złożony w dniu 30 grudnia 2016 roku.

Z treść art.68 ust.2 ww. ustawy wynika, iż prawo do renty rodzinnej przysługuje dziecku, które osiągnęło 25 rok życia, będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, do zakończenia tego roku studiów. Przepis ten nie posługuje się pojęciem zakończenia studiów, czy też programowego zakończenia nauki w szkole wyższej. Ubezpieczona ukończyła ostatni – 5 rok studiów w dniu 30 września 2016 roku. Fakt, że ubezpieczona uzyskała zgodę dziekana na przedłużenie terminu do obrony pracy magisterskiej zgodnie z obowiązującym regulaminem uczelni, pozostaje bez znaczenia, bowiem decyzja dziekana, choć umożliwiła ubezpieczonej obronę pracy magisterskiej poza terminem ukończenia roku studiów, nie przedłużyła ostatniego roku studiów, który upłynął z dniem 30 września 2016 roku, już po dacie ukończenia przez ubezpieczoną 25 roku życia.

Dla oceny prawa ubezpieczona do przedłużenia prawa do renty rodzinnej po ukończeniu przez nią 25 roku życia w trakcie ostatniego roku studiów (czyli po zakończeniu roku akademickiego 2015//2016), wobec treści art. 68 ust. 2 ww. ustawy bez znaczenia pozostaje także czy i kiedy dokonała ona obrony pracy magisterskiej oraz czy i kiedy odebrała dyplom ukończenia wyższych studiów, bowiem norma zawarta w tym przepisie traktuje wyłącznie o zakończeniu ostatniego roku studiów. Analogiczne stanowisko zostało wyrażone w orzecznictwie sądów powszechnych oraz Sądu Najwyższego (wyroki Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 20 listopada 2003 roku III AUa 1130/03, Lex nr 193490 i z dnia 23 października 2008 roku III AUa 1857/07, Lex nr 1143474; Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 24 października 2013 roku III AUa 431/13, Lex nr 1388839; Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 23 lutego 2017 roku III AUa 1758/16, Lex nr 2300277). Przedstawioną wykładnię aprobuje również Sąd Najwyższy, który w wyroku z dnia 12 stycznia 2011 roku (II UK 201/10, Lex nr 785669) podkreślił, że celem regulacji (wyjątku) z art. 68 ust. 2 ustawy z 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS jest zapewnienie renty rodzinnej tylko na czas ostatniego roku studiów i tylko ten okres może przedłużyć ochronę rentową, po osiągnięciu przez studenta 25 lat życia.

Należy także zwrócić uwagę na odmienność pojęć użytych przez ustawodawcę w art.68 ust.1 punkt 2 ww. ustawy o emeryturach i rentach, który stanowi o ukończeniu nauki w szkole oraz w stanowiącym lex specialis wobec tej normy art.68 ust.2 ustawy, który operuje pojęciem zakończenia ostatniego roku studiów w szkole wyższej. Posłużenie się tymi dwoma różnymi sformułowaniami jednoznacznie wskazuje na intencję ustawodawcy odmiennego traktowania sytuacji faktycznych objętych tymi normami. Zakończenie (programowe ukończenie) nauki w szkole ma niewątpliwie znaczenie przy ocenie prawa do renty rodzinnej, jednak tylko w warunkach art.68 ust.1 punkt 2 ww. ustawy, czyli dla kontynuujących naukę osób uprawnionych do renty rodzinnej, w wieku powyżej 16, a poniżej 25 lat. Przepis art.68 ust.2 ww. ustawy, stanowiący lex specialis wobec ust.1 punkt 2 tego przepisu i stanowi, że jeżeli dziecko osiągnęło 25 lat życia, będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, prawo do renty rodzinnej przedłuża się do zakończenia tego roku studiów. Ponad wszelką wątpliwość należy więc stwierdzić, że cytowana norma nie posługuje się pojęciem zakończenia studiów, czy też programowego zakończenia nauki w szkole wyższej.

Reasumując ubezpieczona nie ma prawa do renty rodzinnej za sierpień 2016 roku z uwagi na złożenie wniosku o podjecie wypłaty renty rodzinnej w dniu 12 września 2016 roku oraz nie ma prawa do renty rodzinnej po dniu 30 września 2016 roku wobec zakończenia ostatniego – 5 roku studiów w roku akademickim 2015/2016 w dniu 30 września 2016 roku.

Wobec powyższego Sąd, na podstawie art.477 ¹⁴§1 k.p.c. oddalił odwołanie jako niezasadne.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć ubezpieczonej, pouczając ją o prawie, terminie i sposobie złożenia apelacji.

18 września 2017 roku