Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 września 2017 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia SO Ewa Gulska

Protokolant p.o. protokolant sądowy Małgorzata Stec

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 września 2017 roku w L.

sprawy C. J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania C. J.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

z dnia 6 marca 2015 roku znak (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i nakazuje przeliczyć C. J. emeryturę przy przyjęciu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury w wysokości 82,31 %.

Sygn. akt VIII U 1792/16

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. decyzją z dnia 6 marca 2015 roku przeliczył C. J. emeryturę od dnia 11 grudnia 2014 roku, tj. od daty nabycia uprawnień do świadczenia. Wysokość emerytury obliczonej w myśl art. 183 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wyniosła 1.430,30 złotych (decyzja – k. 85 a.e.).

C. J. wniósł odwołanie od powyższej decyzji. Domagał się uwzględnienia przy obliczaniu wysokości emerytury umowy agencyjnej o prowadzeniu obiektu rekreacyjnego z dnia 1 kwietnia 1982 roku oraz umowy zlecenia z dnia 24 maja 1984 roku z (...) i (...) w L. w okresie od dnia 1 kwietnia 1982 roku do dnia 30 kwietnia 1991 roku. W uzasadnieniu wskazał, że w celu udowodnienia zatrudnienia w tym okresie przedłożył poświadczone za zgodność z oryginałem umowy wraz z aneksami, kalkulacją finansową, wyliczeniem kosztów agenta oraz zaświadczeniem z(...)(odwołanie – k. 3-5 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Uzasadniał, że wnioskodawca nie przedłożył dokumentów, na podstawie których można jednoznacznie stwierdzić w jakich okresach od-do był zatrudniony jako agent, a także w jakim wymiarze czasu pracy (odpowiedź na odwołanie – k. 6 a.s.).

Sąd Okręgowy w Lublinie ustalił, co następuje:

C. J., urodzony w dniu (...), w dniu 23 grudnia 2014 roku złożył wniosek o emeryturę (wniosek – k. 1-8 a.e.).

W celu udokumentowania okresów składkowych i nieskładkowych dołączył m.in. zaświadczenie z (...) (...) w L. z dnia 14 maja 2014 roku wraz z kopiami umowy agencyjnej o prowadzenie obiektu rekreacyjnego zawartą w dniu 1 kwietnia 1982 roku, umowy zlecenia zawartej w dniu 24 maja 1984 roku wraz z 6 aneksami, kalkulacjami finansowymi oraz kosztami agenta (dokumentacja – k. 20-47 a.e.).

W dniu 27 stycznia 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał decyzję o ustaleniu kapitału początkowego wskazując, że zatrudnienie od dnia 1 kwietnia 1982 roku do dnia 30 kwietnia 1989 roku na podstawie umowy agencyjnej w (...) (...) zostanie uwzględnione do stażu pracy po przedłożeniu zaświadczenia lub świadectwa pracy zawierającego informacje o okresie zatrudnienia „od…do…” oraz wymiar czasu pracy (decyzja – k. 7-8 a.k.).

W dniu 30 stycznia 2015 roku organ rentowy wydał decyzję przyznającą wnioskodawcy emeryturę od dnia 11 grudnia 2014 roku, tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego (decyzja – k. 73 a.e.).

W dniach 10 lutego oraz 27 lutego 2015 roku C. J. złożył dalszą dokumentację potwierdzającą okresy zatrudnienia i wysokość wynagrodzenia, w tym zaświadczenie z (...) (...) z dnia 26 lutego 2015 roku, zgodnie z którym C. J. od dnia 1 kwietnia 1982 roku posiadał umowę agencyjną o prowadzenie obiektu rekreacyjnego, będącego własnością (...) (...) w L., gdzie był zobowiązany sprawować funkcję kierownika obiektu. Z tytułu osiąganych dochodów agent był zobowiązany do odprowadzania określonych kwot pieniężnych bez względu na osiągane wyniki finansowe, a pozostały podział wynagrodzenia na jego rzecz i jego współpracowników dokonywany był przez agenta (dokumentacja – k. 76-79, 81-82 a.e.).

W dniu 6 marca 2015 roku organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję o przeliczeniu emerytury. W uzasadnieniu podał, że przedłożone zaświadczenie z (...) (...) z dnia 26 lutego 2015 roku nie wnosi nic nowego do sprawy. Rozstrzygnięcie poprzedzone było decyzją z dnia 25 lutego 2015 roku o ponownym ustaleniu kapitału początkowego, w której organ rentowy nie uwzględnił okresu od dnia 1 kwietnia 1982 roku do dnia 30 kwietnia 1989 roku (decyzje – k. 85 a.e., k. 18 a.k.).

C. J. w dniu 1 kwietnia 1982 roku zawarł z (...) (...) w L. umowę agencyjną o prowadzenie obiektu rekreacyjnego, na podstawie której pełnił funkcję kierownika obiektu położonego w L. przy ul. (...), w którym prowadzona jest wypożyczalnia sprzętu sportowo-plażowego i pływalnia. Wymiar czasu pracy określony był w § 2 umowy, zgodnie z którym obiekt był czynny każdego dnia, również w niedzielę i święta, nie dłużej niż do godz. 22:00. W świetle § 15 umowy w okresie od 1 czerwca do 30 września agent wpłacał do kasy Ośrodka po 12.000,00 złotych miesięcznie, a w okresie od 1 października do 30 maja po 6.250,00 złotych miesięcznie. Ponadto w załączniku nr 2 do umowy zawarta była kalkulacja ekonomiczna dotycząca obiektu „Basen otwarty”, zgodnie z którym w kosztach uwzględnione zostały składki na ZUS w wysokości 25 % x 161.665 złotych (umowa agencyjna, załącznik nr 2 – k. nienumerowane akt osobowych, opinia – k. 62-90 a.s.).

W dniu 25 maja 1984 roku C. J. zawarł z (...) umowę zlecenia, zgodnie z którą Ośrodek powierzył agentowi obiekt sportowo-rekreacyjny, na który składała się pływalnia otwarta i budynek administracyjny, określany także nazwą (...)przy ul. (...)”. Zgodnie z § 3 Pływalnia czynna była w okresie od 15 maja do 15 września codziennie w godzinach od 10:00 do 19:00. Z tytułu prowadzonej działalność agent był zobowiązany wpłacać co miesiąc do kasy Ośrodka kwotę ustaloną w kalkulacjach, stanowiących załączniki do umowy. Z tytułu pracy na podstawie umowy wnioskodawca był objęty częściowo obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, a rozliczeń odnośnie ubezpieczeń dokonywał Ośrodek. Z kolei rozliczenia pomiędzy zleceniodawcą a agentem były dokonywane w oparciu o załączoną kalkulację. Zgodnie z kalkulacją ekonomiczną, stanowiącą załącznik do umowy, koszty agenta w skali roku na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynosiły 22.009,00 złotych (14 % agent, 11 % (...)), co stanowiło odprowadzenie składek od kwoty 88.036,00 złotych (umowa, kalkulacja ekonomiczna – k. nienumerowane akt osobowych, opinia – k. 62-90 a.s.).

Na mocy zawartego aneksu od dnia 1 czerwca 1986 roku zmienione zostały kalkulacje na prowadzenie pływalni otwartej. Koszt agenta na rzecz ZUS w wysokości 14 % składki wyniósł 33.600,00 złotych (aneks nr (...), kalkulacje ekonomiczne – k. nienumerowane w aktach osobowych, opinia – k. 62-90 a.s.).

Kolejnym aneksem obowiązującym od dnia 1 czerwca 1987 roku zmieniono odpłatność za prowadzenie (...). Zgodnie z kalkulacją finansową na okres od 1 czerwca 1987 roku do 31 maja 1988 roku koszty ZUS agenta wyniosły 25 % od kwoty 360.000,00 złotych, tj. 90.000,00 złotych (aneks, kalkulacja – k. nienumerowane akt osobowych, opinia – k. 62-90 a.s.).

W dniu 29 kwietnia 1988 roku strony zawarły aneks nr (...) do umowy zlecenia, obowiązujący od dnia 1 maja 1988 roku. Na jego mocy zmieniono kalkulację ekonomiczną. Koszty ZUS agenta i współagenta zostały określone w wysokości 25 % od kwoty 800.000,00 złotych, tj. 225.000,00 złotych (aneks, kalkulacja – k. nienumerowane akt osobowych, opinia – k. 62-90 a.s.).

Umowa zlecenia obowiązywała do dnia 30 kwietnia 1991 roku (pisma MOSiR – k. 47 a.s., k. 82 a.e., opinia – k. 62-90 a.s.).

Z dokumentów pracowniczych wnioskodawcy w postaci umów, aneksów oraz kalkulacji ekonomicznych wynika, że miesięczna wysokość wynagrodzenia C. J. w omawianym okresie wynosiła:

- od 1 kwietnia 1982 roku do 2 maja 1984 roku – 6.560,00 złotych;

- od 24 maja 1984 roku do 31 maja 1986 roku – 7.336,33 złotych;

- od 1 czerwca 1986 roku do 30 maja 1987 roku – 20.000,00 złotych;

- od 1 czerwca 1987 roku do 30 kwietnia 1988 roku – 30.000,00 złotych;

- od 1 maja 1988 roku do 30 kwietnia 1991 roku – 33.333,33 złote (opinia – k. 73-74 a.s.).

Natomiast podstawa wymiaru składek za kolejne lata wynosiła:

- w 1982 roku (obliczając od dnia 1 kwietnia) – 59.040,00 złotych;

- w 1983 roku – 78.720,00 złotych;

- w 1984 roku – 84.354,68 złotych;

- w 1985 roku – 88.036,00 złotych;

- w latach 1986-1990 roku – 120.000,00 złotych za każdy rok;

- w 1991 roku (do dnia 30 kwietnia 1991 roku) – 40.000,00 złotych (opinia – k. 77 a.s.)

Tym samym wskaźnik podstawy wymiaru emerytury dla wnioskodawcy wynosi 82,31 % (opinia – k. 79 a.s.).

Stan faktyczny w niniejszej sprawie został ustalony na podstawie wyżej wskazanych dokumentów oraz opinii biegłego z zakresu rachunkowości (k. 62-90 a.s.).

Biegły w złożonej opinii wskazał, że wskaźnik wysokości podstawy emerytury wynosi 82,31 %. Organ rentowy nie zgłaszał zastrzeżeń do opinii biegłego (k. 133 a.s.). Wnioskodawca również zgodził się z opinią wnosząc o przyjęcie wskazanego w niej wskaźnika przy obliczaniu wysokość emerytury (k. 148v a.s.).

Dokumentacja złożona przez(...) (...) w L. również została obdarzona wiarą. Zgodnie z opinią biegłego brak ścisłego wskazania okresów obowiązywania kalkulacji nie stanowi przeszkody przy dokonaniu ustaleń co do okresów ich obowiązywania, wysokości osiąganego wynagrodzenia i odprowadzonych składek, ponieważ w oparciu o chronologię umieszczania dokumentów w teczce można powiązać kalkulacje z poszczególnymi umowami.

Sąd Okręgowy w Lublinie rozważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 887, tekst jedn. ze zm.) podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej przy ustalaniu prawa do emerytury uwzględnia się okresy składkowe. Natomiast praca na obszarze Państwa Polskiego wykonywana na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia oraz współpracy przy wykonywaniu takiej umowy jest okresem składkowym w myśl art. 6 ust. 13 ustawy.

Szczegółowe zasady postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe określają przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. z 2011 r., nr 237, poz. 1412). Stosownie do § 21 ust. 1 rozporządzenia, środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Przedłożone przez wnioskodawcę dokumenty z okresu wykonywania umowy agencyjnej i umowy zlecenia na rzecz(...) (...) w L. w postaci umowy agencyjnej i umowy zlecenia, aneksów do umów, kosztów agenta i kalkulacji finansowych są dokumentami, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia zgodnie z cytowanym wyżej rozporządzeniem. Z dołączonych dokumentów bezsprzecznie wynika, że składki na ubezpieczenie społeczne były odprowadzane. Określona jest także ich podstawa oraz wymiar. Wskazane w nich składki odpowiadały ówcześnie obowiązującym przepisom rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 31 grudnia 1975 roku w sprawie wykonania ustawy o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. z 1975 r., nr 46, poz. 250), gdzie wysokość składki została określona na 18 % podstawy jej wymiaru (§ 9 ust. 1 rozporządzenia) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 grudnia 1983 roku zmieniającego rozporządzenie z dnia 31 grudnia 1975 roku (Dz. U. z 1983 r., nr 68, poz. 305), gdzie wysokość składki określono na 25 % podstawy jej wymiaru, przy czym 14 % opłacał agent (§ 9 ust. 1 i ust. 2 po zmianie rozporządzenia). W kalkulacjach ekonomicznych określano wysokość składek z takim podziałem procentowym. Biegły z zakresu rachunkowości na podstawie dokumentacji dokonał wyliczenia wysokość wynagrodzenia oraz podstawy wymiaru składek, a następnie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury. Wyliczenia biegłego nie były kwestionowane przez organ rentowy lub wnioskodawcę. Zgodnie z jego ustaleniem wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury wynosi 82,31 %.

Wątpliwości Sądu nie budziła także data zakończenia umowy zlecenia z dniem 30 kwietnia 1991 roku, co zostało stwierdzone przez (...) (...) w L. w piśmie z dnia 26 lutego 2015 roku (k. 82 a.e.).

W związku z powyższym Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i nakazał przeliczyć C. J. emeryturę przy przyjęciu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury w wysokości 82,31 %.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy w Lublinie, na podstawie powołanych przepisów oraz art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., orzekł jak w sentencji wyroku.