Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 11 grudnia 2014 roku, powodowie H. R. i K. R. – reprezentowani przez zawodowego pełnomocnika – adwokata wnieśli o zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. solidarnie kwoty 9.000 zł tytułem odszkodowania za uszkodzony w wyniku kolizji drogowej z dnia 7 marca 2013r. samochód osobowy m-ki \/ (...), nr rej. (...), wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 4 maja 2013 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa, kwestionując roszczenie co do zasady i wysokości. Pełnomocnik pozwanego wniósł o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu.

Wyrokiem z dnia 27 kwietnia 2017r.Sąd Rejonowy w Łęczycy zasądził od strony pozwanej na rzecz powodów solidarnie kwotę 9.000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 maja 2013r. do dnia zapłaty oraz kwotę 2484 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Nadto Sąd I instancji nakazał pobrać od strony pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Łęczycy kwotę 1308 zł tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów sądowych.

Powyższe rozstrzygnięcie oparte zostało na następujących ustaleniach stanu faktycznego:

Powodowie H. R. i K. R. byli do dnia 7 maja 2013 roku, współwłaścicielami pojazdu marki V. (...) nr. rej. (...). Powodowie przedmiotowy pojazd nabyli od P. S.. W dacie zakupu pojazd był w dobrym stanie technicznym. Pojazd był pojazdem bezwypadkowym. P. S. nie montował w pojeździe dodatkowego wyposażenia .

W dniu 7 marca 2013 roku, w miejscowości K., miała miejsce kolizja drogowa.

Kierująca samochodem O. (...) nr rej. (...)- A. H. popełniła błąd w taktyce jazdy wyjeżdżając z ulicy podporządkowanej (ul. (...)) nie ustępując pierwszeństwa przejazdu poruszającemu się ul. (...) w kierunku ul. (...) błędnie oceniając odległość od tego pojazdu jak i jego prędkość.

Kierujący samochodem V. (...) nr rej. (...) popełnił błąd w taktyce i technice jazdy przekraczając w miejscu zdarzenia dozwoloną prędkość, nie podejmując hamowania w reakcji na stan zagrożenia w postaci zbliżającego się do jego toru jazdy samochodu O.- nie zachowując ostrożności przy zbliżaniu się do skrzyżowania.

Szacunkowa wartość rynkowa brutto samochodu V. (...) nr rej. (...) przed szkodą w dniu 7 marca 2013 r określona na podstawie informacji zawartych w aktach sprawy mogła wynosić: 11.600 zł.

Koszt naprawy samochodu V. (...) nr rej. (...) pozwalający na usuniecie uszkodzeń po zdarzeniu drogowym w dniu 7 marca 2013 r (istotny dla określenia wartości pojazdu w stanie uszkodzonym) z uwzględnieniem zastosowania w naprawie części oryginalnych i średniej stawce za roboczogodzinę jaką zastosowała strona pozwana (110,00 zł netto- nie wyższej od stosowanych w tym czasie stawek w serwisach autoryzowanych ) mógł wynieść brutto: 57.987,21 złotych.

Wartość rynkowa samochodu V. (...) nr rej. (...) w stanie uszkodzonym po zdarzeniu drogowym w dniu 7 marca 2013 r ustalona metodami matematycznymi (uwzględniającymi koszty naprawy) mogła wynieść brutto: 1.200 złotych.

Rzeczywista wartość pojazdu w stanie uszkodzonym mogła wynosić tyle ile uzyskano za ten pojazd w wyniku jego sprzedaży w stanie uszkodzonym (1000 zł).

Przedmiotowa szkoda jest tzw. „szkoda całkowitą”. Odszkodowanie powinno zostać ustalone jako różnica pomiędzy wartością pojazdu przed szkodą, a jego wartością w stanie uszkodzonym. Przed szkodą wartość pojazdu wynosiła 11.600 złotych, po szkodzę wartość pojazdu wynosiła 1.200 złotych.

W dacie zdarzenia pojazd marki O. (...) objęty był ochroną ubezpieczeniową w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadacza na podstawie umowy ubezpieczenia zawartej z pozwanym.

Powodowie wezwali pozwanego do zapłaty odszkodowania. Pozwany otrzymał wezwanie do zapłaty w dniu 3 kwietnia 2013 roku. Pozwany w dniu 12 czerwca 2013 roku odmówił wypłaty powodowi odszkodowania z tytułu wypadku .

Powodowie H. R. i K. R. w dniu 7 maja 2013 roku, sprzedali pojazd marki V. (...) nr. rej. (...) za kwotę 1.000 złotych .

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Łęczycy z dnia 14 stycznia 2015 roku, w sprawie II W 1/15 powód K. R. został uznany za winnego tego, że: w dniu 7 marca 2013 roku ok. godz. 19:00 w K. na ul. (...) w pow. (...), woj. (...) kierował samochodem osobowym marki V. (...) nie posiadając przy sobie prawa jazdy tj. popełnienia wykroczenia z art. 95 kw, i za to na podstawie art. 95 kw wymierzono mu karę grzywny w wysokości 50 złotych. A. H. pozostawała pod zarzutem tego, że w dniu 7 marca 2013 roku około godz. 19:00 w K., woj. (...) spowodowała zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że kierując samochodem osobowym marki o. (...) o nr rej. (...) na skrzyżowaniu ul. (...) z ul. (...) nie ustąpiła pierwszeństwa przejazdu jadącemu z prawej strony po drodze z pierwszeństwem pojazdowi marki V. o nr rej. (...) w wyniku czego doszło do zdarzenia drogowego, tj. o czyn z art. 86 § 1 k.w..Wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi postępowanie wobec A. H. na podstawie art. 5 § 1 pkt. 4 k.p.w. w zw. z art. 45 § 2 k.w. umorzone z uwagi na przedawnienie karalności .

Przy takich ustaleniach stanu faktycznego Sąd I instancji wywiódł, że powództwo jest w pełni uzasadnione w oparciu o art. 436 § 2 k.c. w zw. z art. 363 § 1 i 2 k.c. i art. 361 § 2 k.c. i art. 805 k.c. i zasądził na rzecz powodów kwotę dochodzoną pozwem.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia złożył pozwany.

Skarżący zarzucił rozstrzygnięciu:

1.obrazę przepisów postepowania mająca wpływ na rozstrzygnięcie:

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez wadliwą i sprzecza z zasadami logicznego rozumowania ocenę materiału dowodowego w postaci opinii biegłego i pominięcie faktu, że współprzyczyną zdarzenia z dnia 7 marca 2013r. był błąd w taktyce i technice jazdy poszkodowanego kierującego pojazdem marki V., bez wymaganych ku temu uprawnień polegającym na znacznym przekroczeniu prędkości (115 km/h przy ograniczeniu do 50 Km/h ), niepodjęciu hamowania w reakcji na stan zagrożenia oraz niezachowani, ostrożności przy zbliżaniu się do skrzyżowania, a w konsekwencji nie uwzględnienie przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody;

2.obrazę przepisów prawa materialnego:

- art. 369 w zw. z art. 367 § 1 k.c. – poprzez jego błędne zastosowanie i uznanie, że powodowie są uprawnieni względem pozwanego solidarnie, podczas gdy nie wynika to z ani ustawy, ani też z czynności prawnej,

- art. 362 k.c. poprzez jego niezastosowanie i nieobniżenie należnego powodom odszkodowania stosownie do przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody, tj. o 50 % .

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez oddalenie powództwa w całości. Skarżący wniósł o zmianę rozstrzygnięcia o kosztach procesu i obciążenie nimi w całości powodów. Nadto skarżący wniósł o obciążenie powodów kosztami postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy ustalił dodatkowo :

Poruszając się z prędkością dozwoloną w miejscu zdarzenia ( 50 km/h) kierujący V. dysponowałby drogą i czasem na zatrzymanie pojazdu przed torem ruchu O. o ile zidentyfikowałby ruch O. od krawędzi jezdni ulicy (...) jako kolizyjny z jego torem ruchu. Kierujący V. znacznie przekroczył dozwoloną w miejscu zdarzenia prędkość ( 115 km/h), a dodatkowo miał pełną świadomość, że kieruje pojazdem po odebraniu mu uprawnień. Logicznie rzecz biorąc powinien on zachować szczególną ostrożność tym bardziej , ze zbliżał się on do węzła skrzyżowań. Obaj kierujący pojazdami popełnili błąd w taktyce jazdy nie uwzględniając realiów miejsca zdarzenia i możliwych zagrożeń związanych z ruchem pojazdów w tym miejscu. Kierujący V. dodatkowo popełnił błąd w technice jazdy przekraczając dozwoloną prędkość w miejscu zdarzenia ( opinia biegłego sądowego z zakresu analizy i rekonstrukcji wypadków drogowych inż. P. K. –k. 148).

Są d Okręgowy zważył, co następuje :

Apelacja jest częściowo zasadna.

W rozpoznawanej sprawie jest okolicznością bezsporną, że szkoda powodów była następstwem zderzenia dwóch pojazdów mechanicznych. Podstawę odpowiedzialności strony pozwanej za szkodę powodów stanowi art. 436 § 2 k.c. zgodnie, z którym samoistni posiadacze pojazdów mechanicznych poruszających się za pomocą sił przyrody mogą wzajemnie żądać poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Z brzmienia tego przepisu wynika, że odpowiedzialność posiadaczy pojazdów względem siebie następuje na zasadzie winy ( art. 415 k.c.). Zdaniem Sadu Okręgowego w sytuacji, gdy posiadacze pojazdów mechanicznych odpowiadają na zasadzie winy, należy ustalić zakres zawinienia obu kierowców pojazdów biorących udział w zderzeniu, bowiem stopień winy przekłada się na wysokość odszkodowania.

Jak wynika z zebranego w sprawie materiału dowodowego zarówno kierująca pojazdem O. jak i kierujący pojazdem V. popełnili błąd w technice jazdy – kierująca pojazdem O. nie ustąpiła pierwszeństwa przejazdu jadącemu z prawej strony po drodze z pierwszeństwem przejazdu pojazdowi marki V. w wyniku, czego doszło do zderzenia, a kierujący pojazdem V. poruszał się z prędkością około 115 km/h na godzinę w terenie zabudowanym, gdzie obowiązywało ograniczenie prędkości do 50 km/h. Jak wynika z opinii biegłego sądowego do spraw rekonstrukcji wypadków drogowych, poruszając się z prędkością dozwoloną w miejscu zderzenia ( 50 km/h), kierujący V. dysponowałby drogą i czasem na zatrzymanie pojazdu przed torem ruchu O., o ile zidentyfikowałby ruch O. od krawędzi jezdni ulicy (...), jako kolizyjny z jego torem ruchu. Kierujący samochodem marki V. znacznie przekroczył dozwoloną w miejscu zdarzenia prędkość ( 115 km/h), a dodatkowo miał pełną świadomość, że kieruje pojazdem po odebraniu mu uprawnień. Logicznie rzecz biorąc powinien on zachować szczególną ostrożność, tym bardziej, że zbliżał się on do węzła skrzyżowań.

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego, w ocenie Sądu Okręgowego, ustalając stopień winy obu kierującymi pojazdami, należało przyjąć 20 % przyczynienie się kierującego samochodem V. do powstania szkody. W tym stanie rzezy zarzut naruszenia art. 362 k.c. był uzasadniony i należało ustalić wysokość odszkodowania za uszkodzony pojazd marki V. na kwotę 7280 zł – z uwzględnieniem 20 % przyczynienia się kierującego V. do powstania szkody (dochodzona kwota 9000 zł pomniejszona o kwotę 1720zł).

Uzasadniony był także zarzut naruszenia przez Sąd I instancji przepisu art. 369 w zw. z art. 367 § 1 k.c. W tym zakresie, że nie było podstaw do zasądzenia na rzecz powodów odszkodowania na zasadzie solidarności.

Jak wynika z zebranego w sprawie materiału dowodowego, powodowie byli współwłaścicielami samochodu marki V., – przy czym stosownie do art. 197 k.c. domniemywa się, że udziały współwłaścicieli są równe. Stosownie do art. 207 k.c. pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości ich udziałów.

Zdaniem Sądu Okręgowego, w sytuacji gdy brak było podstaw do przyjęcia solidarności po stronie powodów, należało zasądzić należne powodom odszkodowanie stosownie do wielkości przepadających im udziałów w rzeczy wspólnej, dlatego na rzecz każdego z powodów została zasądzona kwota 3640 zł tytułem należnego im odszkodowania.

O kosztach postępowania zarówno za I jak i II instancje Sąd Okręgowy orzekła na zasadzie art. 100 k.p.c., przy uwzględnieniu, że powodowie wygrali proces w 80 %.

Mając ani uwadze powyższe, w tym zakresie Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok na podstawie art. 386 § 1 k.p.c.

W pozostałym zakresie apelacja nie jest zasadna.

Zdaniem Sądu Okręgowego, w świetle zebranego sprawie materiału dowodowego brak jest podstaw do przyjęcia, że stopień zawinienia kierującego V. do powstania zdarzenia wywołującego szkodę odpowiadał stopniu zawinienia kierującej pojazdem O..

Jest okolicznością bezsporną, że to kierująca pojazdem O. nie ustąpiła pierwszeństwa przejazdu jadącemu z prawej strony po drodze z pierwszeństwem przejazdu pojazdowi marki V. w wyniku, czego doszło do zderzenia. Stopień zawinienia kierującej samochodem marki O. jest zatem znacznie wyższy niż kierującego samochodem marki V., który poruszał się po drodze z pierwszeństwem przejazdu.

W tym stanie rzeczy, Sąd Okręgowy w pozostałym zakresie oddalił apelacje jako bezzasadna na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. przy uwzględnieniu, że strona pozwana wygrała postępowanie apelacyjne w 20 %. Na koszty te złożyła się opłata od apelacji w kwocie 450 złotych oraz wynagrodzenie pełnomocnika strony pozwanej określone w kwocie 900 zł na podstawie § 2 pkt 4 w zw. 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015r. poz. 1804 ze zm. Dz.U. z 2016r., poz.1667).