Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 czerwca 2017 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Zbigniew Szczuka

Protokolant: st. sekr. sądowy Maria Nalewczyńska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 czerwca 2017 r. w Warszawie

sprawy J. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o wcześniejszą emeryturę (z warunków szczególnych)

na skutek odwołania J. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 13 lipca 2016 r. znak: (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje J. M. prawo do wcześniejszej emerytury (z warunków szczególnych ) od dnia 1 lipca 2016 r.;

UZASADNIENIE

J. M. w dniu 12 sierpnia 2016 r. wniósł za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. odwołanie do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie od decyzji ww. organu rentowego z dnia 13 lipca 2016 r., znak: (...) wnosząc o przyznanie mu prawa do wcześniejszej emerytury. Uzasadniając swoje stanowisko odwołujący wskazał, że był zatrudniony w (...) S. A. w okresie od dnia 1 września 1971 r. do dnia
31 marca 1997 r. w ramach pełnego wymiaru czasu pracy na stanowisku zestrajacza urządzeń elektronicznych, a wcześniej montera urządzeń elektronicznych. Ubezpieczony stwierdził,
że spełnia warunki wymagane do uzyskania wcześniejszego świadczenia emerytalnego określonego w art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( k. 2-3 a. s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie z dnia 26 sierpnia 2016 r. wniósł o jego oddalenie na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Zdaniem organu rentowego odwołujący nie spełnił wymaganych warunków do przyznania prawa do przedmiotowego świadczenia, bowiem przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego i nie złożył wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku
w otwartym funduszu emerytalnym za pośrednictwem Zakładu na dochody budżetu państwa oraz nie udowodnił wymaganego 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych. Oddział na podstawie załączonych dokumentów uznał za udowodniony okres zatrudnienia
w szczególnych warunkach wynoszący rok, 8 miesięcy i 21 dni ( k. 5 a. s.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. M., urodzony w dniu (...), złożył do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w dniu 4 lipca 2016 r. wniosek
o przyznanie prawa do emerytury ( k. 1 a. e.).

Zgodnie ze świadectwem pracy z dnia 22 marca 1997 r. wystawionym przez Masę upadłości (...) S.A. z siedzibą w W., odwołujący był zatrudniony w (...) S.A.
z siedzibą w W. w okresie od dnia 1 września 1971 r. do dnia 31 marca 1997 r.
w pełnym wymiarze czasu na pracy na ostatnio zajmowanym stanowisku zestrajacza-brygadzisty ( akta osobowe).

Odwołujący z dniem 27 lipca 1974 r. został zatrudniony na stanowisku montera układów elektronicznych ( akta osobowe).

Następnie odwołujący z dniem 1 października 1981 r. został zatrudniony
na stanowisku zestrajacza urządzeń elektronicznych ( k. 6 a. k. p. ).

Odwołujący w dniu 1 stycznia 1985 r. został zatrudniony na stanowisku zestrajacza urządzeń elektronicznych – brygadzista ( k. 8 a. k. p. ).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w oparciu o własne ustalenia wydał zaskarżoną decyzję z dnia 13 lipca 2016 r., znak: (...) odmawiająca ubezpieczonemu prawa do emerytury. Organ rentowy wskazał, że na dzień
1 stycznia 1999 r. odwołujący nie udokumentował 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych oraz, że jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego i nie złożył wniosku
o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym
za pośrednictwem Zakładu na dochody budżetu państwa. Oddział uznał za udowodnione
27 lat, 3 miesiące i 19 dni okresów składkowych i nieskładkowych oraz rok, 8 miesięcy i 21 dni okresów pracy odwołującego w warunkach szczególnych ( k. 64 a. e.).

Odwołujący w dniu 12 sierpnia 2016 r. złożył do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
(...)Oddział w W. wniosek o wykreślenie z rejestru członków otwartych funduszy emerytalnych i jednocześnie wniósł zgodnie z obowiązującymi przepisami o przekazanie
do budżetu państwa środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku ( k. 65 a. e.).

J. M. pracował w (...)
na stanowisku zestrajacza w jednej brygadzie ze świadkami Z. C.
i G. K.. Praca wykonywana była na hali na jednej zmianie, gdzie było cztery lub sześć taśm. Na hali był szum, hałas i opary. Ubezpieczony pracował cały czas na taśmie. Do obowiązków zestrajacza należało ściągnąć telewizor z taśmy, ustawić parametry,
a następnie sprawdzić, czy wszystko się zgadza. Odwołujący codziennie pracował pod napięciem, ustawiając odbiorniki. W miejscu świadczenia pracy panowała szkodliwa jonizacja kineskopowa ( zeznania świadków Z. C., P. K. i G. K. – k. 17-19 a. s.).

Na podstawie opinii głównej i uzupełniającej biegłego sądowego J. P.
Sąd ustalił, że nie podlegają uznaniu jako wykonywane w warunkach szczególnych prace odwołującego w okresach od dnia 1 września 1971 r. do dnia 26 sierpnia 1974 r. oraz od dnia 27 sierpnia 1974 r. do dnia 30 września 1981 r. z powodu braku informacji o zakresie aktywności zawodowej, w tym z treści zeznań świadków. Natomiast okres od dnia
1 października 1981 r. do dnia 31 marca 1997 r. podlega zaliczeniu do pracy wykonywanej przez odwołującego w warunkach szczególnych, w szczególności zaliczającej się
do uruchomienia i regulacji podzespołów odbiorników telewizyjnych. Powyższy zakres prac wykonywanych przemiennie miał charakter prac podstawowych i był wykonywany stale
w pełnym wymiarze czasu pracy. Tego rodzaju prace podlegają uznaniu za wykonywane
w szczególnych warunkach, bowiem były wykonywane stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, które odpowiadają w Dziale XIV – Prace różne, pozycja 4, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie oraz Dziale III – W hutnictwie i przemyśle metalowym pod pozycją 83 – Lutowanie płyt, blach i przewodów ołowianych oraz metali nieżelaznych ( k. 26-33 i 46-48 a. s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie złożonych do akt dokumentów,
w tym akt rentowych, akt osobowych, zeznań świadków Z. C., P. K.
i G. K. oraz opinii głównej i uzupełniającej biegłego sądowego. Przedłożone dokumenty stanowią obiektywny oraz w pełni wiarygodny materiał dowodowy. Świadkowie to osoby, które pracowały z odwołującym w spornym okresie czasu, a więc znały doskonale specyfikę jego pracy. Zeznania świadków były logiczne i spójne oraz korelowały
z materiałem dowodowym w postaci dokumentów i z opinią biegłego, zatem Sąd uznał
je za wiarygodne i przyjął za podstawę ustaleń faktycznych niniejszej sprawy. Ponadto treść
i wnioski wyprowadzone z opinii uzupełniającej biegłego sądowego nie były kwestionowane przez strony niniejszego postępowania, co czyniło ją wiarygodnym dowodem w sprawie.

W tym stanie rzeczy, w ocenie Sądu, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy stanowił wystarczającą podstawę do wydania orzeczenia.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie J. M. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
(...) Oddział w W. z dnia 13 lipca 2016 r., znak: (...) jest zasadne
i zasługuje na uwzględnienie.

Art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 27 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. z 2016 r., poz. 887 j. t., zwanej dalej ,,ustawą’’) stanowi,
że ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura
po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32. 33, 39 i 40. jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1.  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2.  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Zgodnie z ust. 2 powyższego artykułu, emerytura o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do Otwartego Funduszu Emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w Otwartym Funduszu Emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Wykaz prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze o których mowa w powołanym art. 184 ustawy nie podlega wykładni rozszerzającej. Prace te ściśle
i jasno zostały określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze ( Dz. U. z 1983 r., Nr 8, poz. 43). Jednakże nabycie uprawnień
z tytułu wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym, charakterze podlega dalszym ograniczeniom. Aby daną pracę uznać za wykonywaną w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, pracownik ma obowiązek wykonywać ją stale
i w pełnym wymiarze czasu pracy, na danym stanowisku pracy. Dodatkowo, zgodnie
z powołanym rozporządzeniem mężczyzna nabywa prawo do emerytury po spełnieniu wszystkich przesłanek wymienionych w § 3 w zw. z § 4 ust. 1 pkt 1 i 3 rozporządzenia jeśli:

1.  legitymuje się 25 letnim okresem pracy liczonym łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia);

2.  wykonuje pracę wymienioną w wykazie A (Prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego), będącym załącznikiem
do rozporządzenia;

3.  osiągnie wiek emerytalny wynoszący 60 lat (§ 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia);

4.  zatrudnionym jest przez co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach (§ 4 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia).

W niniejszej sprawie spornym było, czy praca wykonywana przez odwołującego
w (...) S. A. w okresie od dnia 1 września 1971 r. do dnia 31 marca 1997 r. miała charakter i podlegała zaliczeniu do pracy
w warunkach szczególnych oraz fakt pozostawania przez J. M.
w rejestrze członków otwartego funduszu emerytalnego. Spełnienie innych warunków,
od których zależy przyznanie prawa do wcześniejszej emerytury pozostawało bezsporne.
Nie podlega wątpliwości, że z dniem 30 czerwca 2016 r. ubezpieczony osiągnął wiek 60 lat oraz legitymował się co najmniej 25-letnim okresem składkowym i nieskładkowym.

Jak wynika z akt osobowych i rentowych, zeznań świadków oraz z treści opinii niezależnego biegłego sądowego z zakresu BHP wynika, że odwołujący od dnia 1 października 1981 r. do dnia 31 marca 1997 r. pracował w (...) S. A. na stanowisku tylko i wyłącznie zestrajacza urządzeń elektronicznych, które zostały ujęte w wykazie A, Dziale III – W hutnictwie i przemyśle metalowym pod pozycją 83 – Lutowanie płyt, blach i przewodów ołowianych oraz metali nieżelaznych rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. Pozostały okres zatrudnienia ubezpieczonego nie został zaliczony do pracy w warunkach szczególnych
z uwagi na brak dowodów w ustalonym materiale dowodowym. Zgodnie z utrwalonym poglądem Sądu Apelacyjnego dla oceny, czy pracownik świadczył pracę w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez osiem godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik
do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( por. w wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 5 lutego 2015 r., sygn. akt III AUa 1232/14). Wyżej wymienione prace ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. W związku
z powyższym na mocy obowiązujących przepisów prawa należy wskazać, że odwołujący legitymuje się odpowiednim stażem pracy, który uprawnia go do przyznania prawa
do wcześniejszej emerytury z warunków szczególnych. Zdaniem Sądu przeprowadzone postępowanie, w tym dowody z dokumentów, zeznania świadków, a w szczególności niekwestionowane wnioski zawarte w opinii biegłego sądowego wykazało, że ubezpieczony wypełnia niezbędne przesłanki warunkujące przyznanie mu prawa do spornego świadczenia. Wobec tych wszystkich okoliczności, Sąd uznał, iż zaskarżona decyzja jest błędna i podlega zmianie, albowiem odwołujący ma prawo do przejścia na wcześniejszą emeryturę z tytułu zatrudnienia w warunkach szczególnych.

Ponadto Sąd ustalił, że J. M. w dniu 12 sierpnia 2016 r. wniósł
o wykreślenie z rejestru członków otwartego funduszu emerytalnego i przekazanie środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku do budżetu państwa. W związku z powyższym,
Sąd zważył, że tym samym odwołujący przestał być członkiem otwartego funduszu emerytalnego, co sprawiło, że wypełnił on przesłankę obligatoryjną do przyznania przedmiotowego świadczenia zawartą w art. 184 ust. 2 ustawy.

Odnośnie ustalenia terminu, od jakiego Sąd uznał za zasadne przyznanie odwołującemu się prawa do emerytury, zastosowanie znajduje art. 129 pkt 1 ustawy,
w oparciu o który świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu. Ogólną zasadą prawa emerytalno-rentowego jest, że świadczenia wypłaca się na wniosek zainteresowanego, poczynając od dnia powstania prawa do emerytury
(tj. spełnienia ustawowych warunków), lecz nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o świadczenie. Sąd Okręgowy na podstawie powołanego wyżej przepisu przyznał świadczenie od dnia 1 lipca 2016 r.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł, jak w sentencji wyroku.

Zarządzenie: (...)

(...)