Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 lipca 2017 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 czerwca 2017 r. w Warszawie

sprawy J. M. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o odsetki po rencie z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania J. M. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W.

z dnia 6 marca 2017 r., znak: (...)

z dnia 17 marca 2017 r., znak: (...)

1.  umarza postępowanie w sprawie w zakresie zaskarżonej decyzji z dnia 6 marca
2017 r., znak: (...);

2.  zmienia zaskarżoną decyzję z dnia 17 marca 2017 r., znak: (...) w ten sposób, że przyznaje odwołującej J. M. (1) prawo do odsetek
od należnego wyrównania renty z tytułu niezdolności do pracy za okres od dnia
1 listopada 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. liczonych od kwoty należnego wyrównania renty:

- za listopad 2014 r. i grudzień 2014 r. od dnia 11 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty;

- od 11 dnia każdego miesiąca za okres od stycznia 2015 r. do grudnia 2015 r. do dnia zapłaty.

UZASADNIENIE

J. M. (1) w dniu 7 marca 2017 r. wniosła za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie odwołanie od decyzji ww. organu rentowego z dnia 6 marca 2017 r., znak: (...). Odwołująca wniosła o wypłatę odsetek od przyznania prawa do renty
z tytułu niezdolności do pracy za okres od 1 listopada 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r.
( k. 2 a. s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie z dnia 28 marca 2017 r. wniósł o jego odrzucenie na podstawie art. 199 § 1 k.p.c. w związku z art. 477 ^{( 10 )}§ 1 k.p.c. oraz o jego oddalenie na podstawie art. 477 ^{( 14)} § 1 k.p.c.
w przypadku rozszerzenia na decyzję organu rentowego z dnia 17 marca 2017 r., znak: (...). Zdaniem organu rentowego decyzja z dnia 6 marca 2017 r. nie rozstrzyga
o prawie do odsetek. Natomiast odnosząc się do decyzji z dnia 17 marca 2017 r., Oddział podniósł, że tutejszy Sąd w wyroku z dnia 19 stycznia 2017 r. nie ustalił odpowiedzialności organu rentowego, o której mowa w art. 118 ust. 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( k. 3 a. s.).

W protokole rozprawy z dnia 23 czerwca 2017 r. ubezpieczona wycofała odwołanie
od decyzji z dnia 6 marca 2017 r., jednocześnie rozszerzając odwołanie na decyzję z dnia
17 marca 2017 r. ( k. 18 a. s.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. M. (1) w dniu 16 października 2014 r. złożyła wniosek
do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. o ponowne przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy ( k. 81 a. r.).

W oparciu o przedmiotowy wniosek, ubezpieczona została skierowana do lekarza orzecznika ZUS, który w dniu 13 listopada 2014 r. orzekł, że nie jest osobą niezdolną
do pracy ( k. 85 a. r.).

Następnie odwołująca, w związku z wniesionym sprzeciwem od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS, została poddana badaniu przez Komisję Lekarską ZUS, która w orzeczeniu
z dnia 16 grudnia 2014 r. podtrzymała stanowisko lekarza orzecznika ZUS ( k. 87 a. r.).

Na tej podstawie organ rentowy wydał decyzję z dnia 19 grudnia 2014 r.,
znak:(...), którą odmówił przyznania odwołującej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy ( k. 89 a. r.).

Ubezpieczona zaskarżyła przedmiotową decyzję wnosząc do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie w dniu 23 stycznia 2015 r. odwołanie inicjujące postępowanie sądowe ( k. 1 a. s. VII U 212/15).

Sąd w dniu 17 lutego 2015 r. dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych psychiatry, neurochirurga, ortopedy i gastrologa celem ustalenia, czy odwołująca jest zdolna czy całkowicie lub częściowo niezdolna do pracy ( k. 7 a. s. VII U 212/15).

Sąd dokonując rozważań prawnych, przyznał wyrokiem z dnia 19 stycznia 2017 r. odwołującej prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od dnia
1 listopada 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. na podstawie opinii biegłego sądowego ortopedy M. G. i opinii łącznej biegłych sądowych ortopedy M. G. i neurochirurga T. K.. Sąd doszedł do przekonania,
że niepowodzenie w leczeniu operacyjnym przeprowadzonym w 2014 r. oraz zakwalifikowanie ubezpieczonej do dalszego leczenia operacyjnego wyznaczonego na maj 2015 r. dają podstawy do uznania jej za wciąż niezdolną do pracy ( k. 237 i 240-252 a. s.
VII U 212/15).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wykonując prawomocny wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 19 stycznia 2017 r., wydał decyzję w dniu 6 marca 2017 r., znak: (...) przyznającą odwołującej prawo
do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1 listopada 2014 r. do dnia
31 grudnia 2015 r. ( k. 147 a. r.).

W dniu 6 marca 2017 r. ubezpieczona złożyła odwołanie od ww. decyzji domagając się przyznania prawa do odsetek za okres od dnia 1 listopada 2014 r. do dnia 31 grudnia
2015 r. ( k. 150 a. r.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wydał zaskarżoną decyzję z dnia 17 marca 2017 r., znak: znak: (...), którą odmówił odwołującej prawa
do wypłaty odsetek. Organ rentowy podniósł, że nie ponosi on odpowiedzialności
za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji skutkującej obowiązkiem wypłaty odsetek za opóźnienie, bowiem o powyższym nie orzekł tutejszy Sąd
w wyroku z dnia 19 stycznia 2017 r. ( k. 151 a. s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie akt rentowych oraz na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania znajdującego się w aktach głównych i aktach dołączonych do sprawy. Powołane dowody z dokumentów, w zakresie
w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia, były wiarygodne, korespondowały ze sobą
i tworzyły spójny stan faktyczny. Strony nie kwestionowały ich autentyczności i zgodności
z rzeczywistym stanem rzeczy, a zatem okoliczności wynikające z tych dokumentów, należało uznać za mające wysoki walor dowodowy.

W związku z tym Sąd uznał zgromadzony materiał dowodowy za wystarczający
do rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd zważył, co następuje: (...)

Odwołanie J. M. (1) od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. z dnia 6 marca 2017 r., znak: (...) podlega umorzeniu.

Sąd ustalił, że odwołująca na rozprawie z dnia 23 czerwca 2017 r. wycofała odwołanie od ww. decyzji. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniósł natomiast o umorzenie postępowania w zakresie zaskarżonej decyzji z dnia 6 marca 2017 r.

Art. 355 § 1 k.p.c. stanowi, iż Sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód (odwołujący) cofnął ze skutkiem prawnym pozew (odwołanie) lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne.

Na gruncie niniejszej sprawy strona odwołująca wycofała odwołanie od zaskarżonej decyzji ZUS. Z uwagi na powyższe Sąd uznał, iż wydanie wyroku w sprawie stało się zbędne. W związku z powyższym Sąd orzekł, jak w punkcie 1 wyroku.

Odwołanie J. M. (1) od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 17 marca 2017 r., znak: (...) jako zasadne podlega uwzględnieniu.

Kwestią sporną niniejszego postępowania było rozważenie, czy odwołująca ma prawo do przyznania jej odsetek za zwłokę z tytułu wypłaty świadczenia rentowego. Aby prawidłowo rozstrzygnąć zawisły spór, należało ustalić, czy organ rentowy ponosi odpowiedzialność za opóźnienie w wypłacie renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy ustalonej od dnia 1 listopada 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r.

W myśl art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. z 2016 r., poz. 963 j. t.) jeżeli Zakład - w terminach przewidzianych
w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń pieniężnych
z ubezpieczeń społecznych lub świadczeń zleconych do wypłaty na mocy odrębnych przepisów albo umów międzynarodowych - nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest obowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy
to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności.

Zgodnie z art. 118 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. z 2016 r., poz. 887 j. t.) organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy
w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji,
z uwzględnieniem ust. 2 i 3 oraz art. 120. W razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

Na wstępie Sąd Okręgowy zważył, że podstawą do wydania wyroku
w niniejszej sprawie, była analiza sprawy toczącej się przed tutejszym Sądem
o rentę z tytułu niezdolności do pracy o sygnaturze akt VII U 212/15. Sąd doszedł
do przekonania, że w sprawie VII U 212/15 nie odniesiono się w wyroku do spornej kwestii dotyczącej ponoszenia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych odpowiedzialności
za opóźnienie w wypłacie świadczenie. Zatem należy przyjąć, że odwołująca nie miała zamkniętej drogi do dochodzenia prawa do odsetek.

Sąd Okręgowy w wyroku z dnia 19 stycznia 2017 r. przyznał ubezpieczonej prawo
do przedmiotowego świadczenia na podstawie opinii biegłych z zakresu ortopedii
i neurochirurgii. Istotnym w niniejszej sprawie był fakt, że główne schorzenia odwołującej występowały po stronie ortopedycznej, dlatego opinia główna lekarza z zakresu tej dziedziny badawczej była niezbędna do prawidłowego wyrokowania dotyczącego stanu zdrowia J. M. (1). Ponadto w niniejszej sprawie ustalono bezspornie, że odwołująca
od wielu lat cierpiała na dolegliwości bólowe związane ze stawami kolanowymi. Przeprowadzone w 2010 r. badania tego narządu ruchu wykazały zmiany zwyrodnieniowe, które objawiały się bólem oraz ograniczeniem nieruchomości. Artroskopia prawego stawu kolanowego wykonana w lipcu 2012 r. oraz osteotomia podkolanowa ze stabilizacją płytkową w sierpniu 2014 r. nie przyniosły pozytywnych efektów. Bezspornym pozostawało również, że odwołująca miała wcześniej również przyznane prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w okresie od dnia 1 listopada 2013 r. do dnia 31 października 2014 r.

W ocenie Sądu lekarze badający ubezpieczoną w postępowaniu administracyjnym toczącym się przed Zakładem Ubezpieczeń Społecznych winni byli na podstawie dostępnej dokumentacji medycznej orzec o częściowej niezdolności do pracy badanej. Zdaniem Sądu organ rentowy wydając zaskarżoną decyzje w dniu 19 grudnia 2014 r. dotyczącą odmowy przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy dysponował całym materiałem dowodowym, który był niezbędny do rozpoznania sprawy. Sąd badając sprawę o sygnaturze VII U 212/15 oparł się na opinii lekarza biegłego sądowego z zakresu ortopedii, połączoną z opinią biegłego sądowego z zakresu neurochirurgii, którzy to korzystali w całości z dokumentów przedłożonych w organie rentowym, wobec czego już w dniu badania przez lekarza orzecznika ZUS, Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. dysponował wystarczającym materiałem dowodowym, aby orzec w przedmiocie częściowej niezdolności do pracy badanej. Sąd zważył, że w konsekwencji Oddział winien był wydać decyzję przyznającą odwołującej rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Zgodnie bowiem
z wyrokiem Sądu Najwyższego, ,,wydanie przez organ rentowy niezgodnej z prawem decyzji odmawiającej wypłaty świadczenia w sytuacji, gdy było możliwe wydanie decyzji zgodnej
z prawem, w szczególności, gdy ubezpieczony wykazał wszystkie przesłanki świadczenia, oznacza, że opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które organ rentowy ponosi odpowiedzialność, choćby nie można było mu zarzucić niestaranności
w wykładni i zastosowaniu prawa.” ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2005 r., sygn. akt I UK 159/04). W myśl poglądu wyrażonego przez Sąd Najwyższy, który potwierdza rozważania tutejszego Sądu, ,,jeśli zatem wydanie nieprawidłowej decyzji w sprawie o rentę
z tytułu niezdolności do pracy byłoby następstwem niewłaściwej oceny stanu zdrowia osoby ubiegającej się o to świadczenie dokonanej przez lekarza orzecznika lub głównego lekarza orzecznika oddziału, a więc następstwem niewłaściwych ustaleń faktycznych, to błąd taki należy uznać za błąd organu rentowego, powodujący jego odpowiedzialność na podstawie
art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.” ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 czerwca 2012 r., sygn. akt III UK 110/11) Sąd ustalił,
że biegły sądowy ortopeda K. K. wydał opinię główną w dniu 20 kwietnia
2015 r. W tej dacie zbadał odwołującą i uznał, że odwołująca kwalifikowała się do przyznania renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1 listopada 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. W związku z czym została zachowana ciągłość w spełnieniu przesłanek do pobierania przedmiotowego świadczenia, gdyż ubezpieczona miała przyznane prawo do renty do dnia
31 października 2014 r. Zatem nie wystąpiły żadne przesłanki, dla których organ rentowy miałby prawo do odmówienia odwołującej prawa do renty. Stwierdzona w badaniu klinicznym i w badaniach obrazowych dysfunkcja prawego stawu kolanowego była znaczna
i kwalifikowała się do leczenia operacyjnego w postaci protezoplastyki stawu kolanowego. Na dzień wydania zaskarżonej decyzji, dopiero po zabiegu operacyjnym mogłaby nastąpić poprawa sprawności i wydolności chodu. Natomiast po zabiegu ubezpieczona była uznana
za osobę, która będzie wymagała około 6 miesięcy leczenia rehabilitacyjnego w celu poprawy sprawności i wydolności chodu. W związku z powyższym Sąd zważył, że organ rentowy
w sposób nieuprawniony odmówił odwołującej przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, co w konsekwencji w niniejszej sprawie doprowadziło do przekonania, że wnioskodawczyni ma prawo do odsetek za sporny okres.

Zdaniem Sądu żądanie ubezpieczonej wypłaty odsetek ustawowych było uzasadnione. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 lutego 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad wypłacania odsetek za opóźnienie w ustaleniu lub wypłacie świadczeń
z ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. z 1999 r., Nr 12, poz. 104) wskazuje w § 2 ust. 1,
że odsetki wypłaca się za okres od dnia następującego po upływie terminu na ustalenie prawa do świadczeń lub ich wypłaty, przewidzianego w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń - do dnia wypłaty świadczeń, z uwzględnieniem
ust. 2-5. Kolejne ustępy tego przepisu stanowią, że okres opóźnienia w ustaleniu prawa
do świadczeń i ich wypłacie, dla których przepisy określające zasady ich przyznawania
i wypłacania przewidują termin na wydanie decyzji, liczy się od dnia następującego
po upływie terminu na wydanie decyzji. Okres opóźnienia w ustaleniu świadczeń zleconych Zakładowi do wypłaty z mocy umów międzynarodowych liczy się od dnia następującego
po upływie terminu na wydanie decyzji, liczonego od daty wpływu z zagranicznej instytucji ubezpieczeniowej pełnej dokumentacji oraz należności. Okres opóźnienia w wypłaceniu świadczeń okresowych liczy się od dnia następującego po ustalonym terminie ich płatności. Okres opóźnienia w wypłaceniu świadczeń emerytalnych lub rentowych, zleconych Zakładowi do wypłaty na mocy odrębnych przepisów, liczy się od dnia następującego
po najbliższym terminie płatności tych świadczeń, przypadającym po upływie 30 dni
od wpływu do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych decyzji zlecającej wypłatę świadczenia. Jeżeli świadczenie jest wypłacane osobie uprawnionej za pośrednictwem poczty
lub na rachunek bankowy, za dzień wypłaty świadczeń uważa się dzień przekazania należności na pocztę lub do banku.

Odsetki zostały przyznane odwołującej do dnia zapłaty zaległości. Jeśli chodzi zaś
o datę początkową, od której Sąd liczył odsetki, to jest to dzień następny po ustalonym dniu pierwszej płatności renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Tenże termin został oznaczony na 10 dzień miesiąca, czyli 11 dzień każdego kolejnego miesiąca został przyjęty jako ten, od którego odsetki należało liczyć. Z kolei za miesiące listopad i grudzień 2014 r. Sąd uwzględnił prawo do dochodzonych odsetek liczonych od dnia 11 stycznia 2015 r., czyli od miesiąca, w którym nastąpiłaby pierwsza wypłata odwołującej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Brak było więc tym samym podstaw, by jako początkową datę,
od której powinny być przyznane odsetki za dwa w/w miesiące, przyjmować inny dzień.

Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł, jak
w sentencji wyroku.

Zarządzenie:(...)

(...)