Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 września 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Małgorzata Peteja-Żak

Sędziowie SSO Grzegorz Kiepura

SSR del. Agnieszka Woźniak (spr.)

Protokolant Marzena Mocek

przy udziale Dagmary Janus

Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Z.

po rozpoznaniu w dniu 29 września 2017 r.

sprawy 1. M. N. ur. (...) w M.,

córki J. i K.

oskarżonej z art. 286§1 kk, art. 286§1 kk i art. 297§1 kk w zw. z art. 11§2 kk, art. 286§1 kk w zw. z art. 12 kk, art. 286§1 kk i art. 297§1 kk w zw. z art. 11§2 kk przy zast. art. 12 kk

2. E. P. ur. (...) w W.,

córki J. i K.

oskarżonej z art. 286§1 kk i art. 297§1 kk w zw. z art. 11§2 kk przy zast. art. 31§2 kk, art. 286§1 kk przy zast. art. 31§2 kk

na skutek apelacji wniesionych przez oskarżyciela publicznego i obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 1 lutego 2017 r. sygnatura akt VII K 17/15

na mocy art. 437 kpk, art. 438 kpk, art. 455 kpk, art. 624 § 1 kpk

1.  uchyla zaskarżony wyrok co do oskarżonej M. N. w części dotyczącej:

- czynu zarzuconego jej i opisanego w punkcie XVII części wstępnej wyroku (czyn z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w związku z art. 11 § 2 kk z dnia 4 kwietnia 2013 roku), co do którego nie orzeczono w części dyspozytywnej orzeczenia,

- rozstrzygnięć o karach zawartych w punktach: 1-12 i rozstrzygnięcia o karze łącznej zawartego w punkcie 13

i w tym zakresie sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Zabrzu;

2.  zmienia zaskarżony wyrok co do oskarżonej M. N. w ten sposób, iż:

- poprawia błędną kwalifikację prawną przypisanego oskarżonej w punkcie 12 czynu opisanego w punkcie XX części wstępnej wyroku, kwalifikując go z art. 286 § 1 kk,

- uchyla rozstrzygnięcie dotyczące obowiązku naprawienia szkody zawarte w punkcie 24 tiret drugie;

3.  zmienia zaskarżony wyrok co do oskarżonej E. P. w ten sposób, iż:

- poprawia błędną kwalifikację prawną przypisanego oskarżonej w punkcie 16 czynu opisanego w punkcie XXXVIII części wstępnej wyroku, kwalifikując go z art. 286 § 1 kk w związku z art. 31 § 2 kk,

- uchyla rozstrzygnięcia o karach zawarte w punktach: 15 i 16 i na mocy art. 286 § 1 kk przy zastosowaniu art. 91 § 1 kk wymierza oskarżonej E. P., za czyny przypisane jej w tych punktach, jedną karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

- uchyla rozstrzygnięcie o karze łącznej zawarte w punkcie 17 i na mocy art. 91 § 2 kk w związku z art. 86 § 1 kk łączy orzeczone wobec oskarżonej w punkcie 14 i wyżej kary pozbawienia wolności i wymierza oskarżonej E. P. karę łączną 7 (siedmiu) miesięcy pozbawienia wolności,

- ustala, że rozstrzygnięcie zawarte w punkcie 23 odnosi się do kary łącznej orzeczonej powyżej;

4.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

5.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. K. (1) kwotę 516,60 zł (pięciuset szesnastu złotych sześćdziesięciu groszy) obejmującą kwotę 96,60 zł (dziewięćdziesięciu sześciu złotych sześćdziesięciu groszy) podatku VAT, tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów obrony oskarżonej M. N. z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

6.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. K. (2) kwotę 516,60 zł (pięciuset szesnastu złotych sześćdziesięciu groszy) obejmującą kwotę 96,60 zł (dziewięćdziesięciu sześciu złotych sześćdziesięciu groszy) podatku VAT, tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów obrony oskarżonej E. P. z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

7.  zwalnia oskarżone od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając wydatkami Skarb Państwa.

  Sygnatura akt VI Ka 492/17

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 29 września 2017 roku

w zakresie całości rozstrzygnięcia

dotyczącego oskarżonej M. N.

M. N. stanęła pod zarzutem popełnienia trzydziestu czterech występków kwalifikowanych z art. 286 § 1 kk, względnie z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk przy zastosowaniu art. 11 § 2 kk, przy czym w niektórych wypadkach kwalifikacja uzupełniona była o art. 12 kk. Czyny te nosiły daty od 27 maja 2009 roku do 4 kwietnia 2013 roku.

Wyrokiem z dnia 1 lutego 2017 roku w sprawie o sygnaturze akt VII K 17/15 Sąd Rejonowy w Zabrzu:

- uznał oskarżoną M. N. za winną popełnienia czynu zarzuconego jej w punkcie I aktu oskarżenia, tj. występku z art. 286 § 1 kk i za to na mocy art. 286 § 1 kk skazał ją na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- uznał oskarżoną za winną popełnienia czynu zarzuconego jej w punkcie VI aktu oskarżenia, tj. występku z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w związku z art. 11 § 2 kk i za to na mocy art. 286 § 1 kk przy zastosowaniu art. 11 § 3 kk skazał ją na karę 7 miesięcy pozbawienia wolności,

- uznał oskarżoną za winną popełnienia czynu zarzuconego jej w punkcie X aktu oskarżenia, tj. występku z art. 286 § 1 kk w związku z art. 12 kk i za to na mocy art. 286 § 1 kk skazał ją na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- uznał oskarżoną za winną popełnienia czynu zarzuconego jej w punkcie XII aktu oskarżenia, tj. występku z art. 286 § 1 kk i za to na mocy art. 286 § 1 kk skazał ją na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- uznał oskarżoną za winną popełnienia czynu zarzuconego jej w punkcie XXX aktu oskarżenia, tj. występku z art. 286 § 1 kk i za to na mocy art. 286 § 1 kk skazał ją na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- uznał oskarżoną za winną popełnienia czynów zarzuconych jej w punktach: XXV i XXXIV aktu oskarżenia, tj. występków z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w związku z art. 11 § 2 kk i art. 12 kk i za czyny te uznane za ciąg przestępstw, na mocy art. 286 § 1 kk przy zastosowaniu art. 11 § 3 kk i art. 91 § 1 kk skazał ją na jedną karę 8 miesięcy pozbawienia wolności,

- uznał oskarżoną za winną popełnienia czynów zarzuconych jej w punktach: XXII, XXIII i XXIV aktu oskarżenia, tj. występków z art. 286 § 1 kk i za czyny te uznane za ciąg przestępstw, na mocy art. 286 § 1 kk przy zastosowaniu art. 91 § 1 kk skazał ją na jedną karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- uznał oskarżoną za winną popełnienia czynów zarzuconych jej w punktach: XIV, XVIII i XXVI aktu oskarżenia, tj. występków z art. 286 § 1 kk i za czyny te uznane za ciąg przestępstw, na mocy art. 286 § 1 kk przy zastosowaniu art. 91 § 1 kk skazał ją na jedną karę 7 miesięcy pozbawienia wolności,

- uznał oskarżoną za winną popełnienia czynów zarzuconych jej w punktach: XXIX i II aktu oskarżenia, tj. występków z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w związku z art. 11 § 2 kk i za czyny te uznane za ciąg przestępstw, na mocy art. 286 § 1 kk przy zastosowaniu art. 11 § 3 kk i art. 91 § 1 kk skazał ją na jedną karę 7 miesięcy pozbawienia wolności,

- uznał oskarżoną za winną popełnienia czynów zarzuconych jej w punktach: XXXIII i VII aktu oskarżenia, tj. występków z art. 286 § 1 kk w związku z art. 12 kk i za czyny te uznane za ciąg przestępstw, na mocy art. 286 § 1 kk przy zastosowaniu art. 91 § 1 kk skazał ją na jedną karę 7 miesięcy pozbawienia wolności,

- uznał oskarżoną za winną popełnienia czynów zarzuconych jej w punktach: VIII, IX i XV aktu oskarżenia, tj. występków z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w związku z art. 11 § 2 kk i za czyny te uznane za ciąg przestępstw, na mocy art. 286 § 1 kk przy zastosowaniu art. 11 § 3 kk i art. 91 § 1 kk skazał ją na jedną karę 7 miesięcy pozbawienia wolności,

- uznał oskarżoną za winną popełnienia czynów zarzuconych jej w punktach: XXVII, XXVIII, XXXI, XXXII, III, IV, V, XI, XIII, XVI, XIX, XX i XXI aktu oskarżenia, tj. występków z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w związku z art. 11 § 2 kk i za czyny te uznane za ciąg przestępstw, na mocy art. 286 § 1 kk przy zastosowaniu art. 11 § 3 kk i art. 91 § 1 kk skazał ją na jedną karę 3 lat pozbawienia wolności,

- na mocy art. 85 § 1 kk i art. 86 § 1 kk przy zast. art. 91 § 2 kk połączył orzeczone wobec oskarżonej kary pozbawienia wolności i wymierzył jej karę łączną 4 lat pozbawienia wolności,

- na mocy art. 46 § 1 kk orzekł wobec oskarżonej obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego:

(...) Bank S.A. w W. kwoty 29 954,95 zł solidarnie z prawomocnie skazaną B. C. wyrokiem Sądu Rejonowego w Zabrzu z dnia 26 kwietnia 2016 r. w sprawie VII K 158/15,

(...) Bank S.A. w W. kwoty 21 000,00 zł solidarnie z prawomocnie skazaną T. Z. wyrokiem Sądu Rejonowego w Zabrzu z dnia 26 kwietnia 2016 r. w sprawie VII K 158/15,

- na mocy art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982r. Prawo o adwokaturze zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. K. (1) koszty nieopłaconej obrony udzielonej z urzędu oskarżonej M. N. w kwocie 2169,72 zł,

- na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżoną od ponoszenia kosztów sądowych, obciążając nimi Skarb Państwa.

Od wyroku apelację wywiódł zarówno oskarżyciel publiczny, jak i obrońca oskarżonej.

Zaskarżając wyrok prokurator nie wskazał, w jakiej części w odniesieniu do oskarżonej M. N. to czyni. Wyrokowi zarzucił obrazę przepisów postępowania, a to art. 413 § 1 punkt 5 kpk mogącą mieć wpływ ma treść orzeczenia, polegającą na braku rozstrzygnięcia w części dyspozytywnej wyroku, co do czynu zarzucanego oskarżonej M. N. w punkcie XVII aktu oskarżenia. Stawiając ten zarzut wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia w części dotyczącej M. N. i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji, przy czym na rozprawie uściślił, że w zakresie pozostałych czynów, co do których w wyroku rozstrzygnięto, wnosi o uchylenie wyroku w zakresie rozstrzygnięcia o karze.

Z kolei obrońca oskarżonej zaskarżył wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze. Zarzucił mu rażącą niewspółmierność wymierzonej oskarżonej kary łącznej 4 lat pozbawienia wolności w stosunku do stopnia społecznej szkodliwości przestępstw, jakich dopuściła się oskarżona oraz w relacji do celów, jakie kara ta winna spełniać w zakresie prewencji szczególnej i społecznego oddziaływania. Sformułowawszy te zarzuty wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez znaczne złagodzenie orzeczonej kary poprzez wymierzenie oskarżonej kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby oraz zasądzenie nieuiszczonych kosztów obrony z urzędu, względnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora zasługiwała na uwzględnienie. Analiza zaskarżonego wyroku, zarówno jego części wstępnej, jak i dyspozytywnej prowadzi do wniosku, że Sąd Rejonowy miał w polu widzenia wszystkie czyny zarzucone oskarżonej aktem oskarżenia, jednak o jednym z nich, zarzuconym oskarżonej i opisanym w punkcie XVII nie orzekł w części dyspozytywnej. Z uwagi na opisanie tego czynu w części wstępnej wyroku oraz w pisemnych motywach orzeczenia, a także ze względu na okoliczność, iż również w przedmiocie tego czynu prowadzone było postępowanie dowodowe uznać należy, iż brak rozstrzygnięcia w tym zakresie był wynikiem przeoczenia sądu, co jednak nie ma wpływu na ostateczne rozstrzygniecie Sądu Okręgowego. Aktualna treść art. 425 § 2 kpk pozwala na zaskarżenie braku określonego rozstrzygnięcia, zaś w takiej sytuacji, z uwagi na całościowy brak rozstrzygnięcia w przedmiocie odpowiedzialności karnej oskarżonej za czyn z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk przy zastosowaniu art. 11 § 2 kk z dnia 3 kwietnia 2013 roku, nie było możliwości zmiany wyroku, a konieczne stało się jego uchylenie w tym zakresie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji. Na zasadność takiego rozstrzygnięcia, w przypadku braku orzeczenia o jednym z zarzutów oskarżenia, wskazywał już uprzednio Sąd Okręgowy w Tarnowie w wyroku z dnia 21 czerwca 2007 r., sygn. akt II Ka 252/07, gdzie stwierdził: s koro sąd rozpoznający sprawę nie orzekł o jednym z zarzutów oskarżenia, zachodzi przypadek sententiae non existens. Jest to error in iudicando, wymagający uchylenia wyroku w części nierozpoznanej i przekazania sprawy w tej części do ponownego rozpoznania.

Wbrew literalnemu brzmieniu apelacji oskarżyciela publicznego nie było podstaw do tego, by wyrok, co do oskarżonej M. N. uchylać także w zakresie rozstrzygnięcia o winie w zakresie pozostałych zarzuconych jej czynów. Sąd Okręgowy ma wprawdzie w polu widzenia, iż przesłanki, o jakich mowa w art. 91 § 1 kk ocierają się o ustalenia faktyczne, jednakże bez wątpienia jest to regulacja odnosząca się do rozstrzygnięcia o karze, która musi być brana pod uwagę nie przy rozstrzyganiu o winie oskarżonej, lecz przy orzekaniu o konsekwencjach prawno – karnych przypisanych jej uprzednio występków. Teza ta znajduje pośrednie potwierdzenie w stanowisku wyrażonym przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 19 stycznia 2011 roku, sygn. II KK 200/10 (Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Karna i Izba Wojskowa rok 2011, Nr 5, poz. 41), zgodnie z którym: Nie ma przeszkód, aby w postępowaniu odwoławczym, dostrzegając braki w gromadzeniu materiału dowodowego i kierując się zasadą odrębności przestępstw wchodzących w skład ciągu, uchylić zaskarżony wyrok co do konkretnych czynów i w tym zakresie przekazać sprawę do ponownego rozpoznania, a skazać za pozostałe przestępstwa wchodzące w skład ciągu, przy ustaleniu nowej ich konfiguracji i wymierzeniu nowej kary w oparciu o art. 91 § 1 KK, dostosowanej do poczynionych zmian w zakresie ilości przestępstw wchodzących w skład ciągu i określonej kierunkiem wniesionego środka odwoławczego.

Pomimo tego, wywiedzione w sprawie apelacje spowodować musiały ten skutek, że koniecznym stało się uchylenie zaskarżonego wyroku także w zakresie rozstrzygnięć o karach jednostkowych zawartych w punktach 1 – 12 zaskarżonego wyroku oraz rozstrzygnięcia o karze łącznej zawartego w punkcie 13 tegoż orzeczenia. Konieczność ta nie wynikała jednakże z podnoszonej przez prokuratora w apelacji okoliczności, jakoby czyn zarzucony oskarżonej w punkcie XVII aktu oskarżenia wchodził w skład ciągu przestępstw, o którym orzeczono w punkcie 12 zaskarżonego wyroku i musiał być osądzony w tym samym postępowaniu, lecz z zupełnie innego powodu. Jak wynika bowiem z wyżej zacytowanego orzeczenia Sądu Najwyższego, nic bowiem nie stałoby na przeszkodzie, by o odpowiedzialności karnej oskarżonej w zakresie czynu zarzuconego jej w punkcie XVII aktu oskarżenia rozstrzygnąć w odrębnym postępowaniu, a następnie wykorzystać możliwość, o jakiej mowa w art. 85 § 1 kk i następne, a de facto w art. 91 § 2 kk.

Konieczność uchylenia rozstrzygnięcia o karze była zatem wynikiem niejasnego rozstrzygnięcia sądu I instancji w tym zakresie. Sąd Rejonowy, w punktach 1-12 zaskarżonego wyroku, pogrupował bowiem czyny przypisane oskarżonej według niezrozumiałego klucza, nie wyjaśnił tej kwestii w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku, a nadto nie rozważył, które przepisy ustawy karnej, zmieniane przecież od czasu popełnienia czynów przypisanych oskarżonej do czasu wyrokowania, zastosował. Tej oceny Sądu Okręgowego nie zmienia fakt, że o takie skonfigurowanie czynów i kar wnioskował prokurator w mowie końcowej.

Wskazać należy, iż z dniem 1 lipca 2015 roku istotnie zmienił się m.in. przepis art. 91 § 1 kk, a miał on kluczowe znaczenie dla kształtu rozstrzygnięcia o karze wobec oskarżonej M. N.. Analiza treści wyroku i pisemnych motywów orzeczenia nie pozwala w sposób jednoznaczny stwierdzić, w jakim brzmieniu przepis ten został zastosowany. Literalna treść wyroku wskazywałaby, że Sąd Rejonowy zastosował ustawę nową (w punkcie 13 wyroku powołano, zresztą nieprawidłowo, art. 85 § 1 kk, a przepis ten jest podzielony na paragrafy od 1 lipca 2015 roku). Z drugiej strony, konfiguracja czynów i kar zawarta w punktach 1-12 zaskarżonego wyroku wskazywałaby na zastosowanie art. 91 § 1 kk w brzmieniu obowiązującym uprzednio (odrębnie wymierzono kary np. za ciągi czynów z art. 286 § 1 kk oraz z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk przy zastosowaniu art. 11 § 2 kk, a więc czyny o różnej kwalifikacji, co w świetle nowych przepisów nie byłoby konieczne).

Konfiguracja ta jawi się jako nieprawidłowa tak gdyby stosować art. 91 § 1 kk w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2015 roku, jak i gdyby stosować tenże przepis w nowym brzmieniu. Gdyby stosować przepis w brzmieniu uprzednim, to można się zgodzić z uznaniem za odrębny ciąg przestępstw przypisanych oskarżonej w punkcie 7, natomiast pozostała konfiguracja budzi zasadnicze wątpliwości biorąc pod uwagę, iż zakwalifikowanie czynu również z art. 12 kk nie wykluczało przyjęcia, że czyn tak kwalifikowany pozostaje w ciągu przestępstw z czynem bez uzupełnienia kwalifikacji o ten przepis. Na nieprawidłową konfigurację, gdyby stosować przepis uprzednio obowiązujący, wpływ miała także błędna kwalifikacja prawna czynu przypisanego oskarżonej w punkcie 12, a zarzuconego jej i opisanego w punkcie XX części wstępnej wyroku. Opis tego czynu, jak też analiza okoliczności z nim związanych nie pozostawiają wątpliwości, że nosił on znamiona występku z art. 286 § 1 kk, czemu zresztą odpowiada opis znamion przyjęty przez prokuratora i zaakceptowany przez sąd. Ten błąd wymagał zatem korekty w oparciu o art. 455 kpk. Błędna kwalifikacja powodowała, że czyn został uznany za pozostający w zbiegu z pozostałymi czynami przypisanymi oskarżonej w punkcie 12, gdy tymczasem wg uprzednio obowiązujących przepisów nie było to możliwe z uwagi na odmienną kwalifikację prawną tych występków.

Jeśliby stosować przepis art. 91 § 1 kk w brzmieniu nowym, to rozważenia wymagałoby, czy wszystkie te czyny zostały popełnione w krótkich odstępach czasu oraz z wykorzystaniem takiej samej sposobności, co jest znamieniem zasadniczo odmiennym od obowiązującego uprzednio, a dotyczącego działania w podobny sposób. Gdyby uznać, że czyny przypisane oskarżonej (i ewentualnie czyn XVII, do którego oskarżona się przyznała, a za który nie została dotąd skazana) były popełnione z wykorzystaniem takiej samej sposobności, to większość z nich należałoby uznać za tworzące jeden zbieg przestępstw.

Decyzja o tym, które z czynów przypisanych oskarżonej uznać za wchodzące w skład zbiegu przestępstw przekłada się w sposób istotny na rozstrzygnięcie o wysokości kary, które było kwestionowane przez obrońcę oskarżonej. Inaczej bowiem przedstawia się sytuacja, kiedy oskarżonej wymierza się szereg kar jednostkowych i następnie orzeka karę łączną, inaczej zaś, jeśliby orzec wobec niej jedną lub dwie kary w oparciu o art. 91 § 1 kk w nowym brzmieniu i ewentualnie karę łączną na podstawie dwóch kar. Kary jednostkowe przekładają się bowiem w sposób bezpośredni na granice kary łącznej.

Choć, z uwagi na uchylenie wyroku w zakresie rozstrzygnięcia o karze, przedwczesnym było rozstrzyganie zarzutów sformułowanych przez obrońcę oskarżonej, to wskazać jednak należy, że sąd I instancji nie wziął pod uwagę całokształtu okoliczności mających wpływ na wymiar kary. Jakkolwiek można się zgodzić z Sądem Rejonowym, że oskarżonej przypisano dużą ilość czynów, oskarżona faktycznie w swój proceder zaangażowała inne znane jej osoby, dla których spowodowało to nie dość, że konsekwencje finansowe, to także osobiste, a kwoty zaciąganych zobowiązań kredytowych są w wielu wypadkach znaczne, to jednak należy także uwzględnić, że kolejne zobowiązania zaciągane były na spłatę poprzednich długów, a większość szkód zdaje się być naprawiona. Wydaje się także, że postawa i sylwetka oskarżonej została wzięta pod uwagę w zbyt małym zakresie.

Sąd dostrzegł także nieprawidłowość w zakresie rozstrzygnięcia o obowiązku naprawienia szkody zawartego w punkcie 24 tiret drugie, co powodowało konieczność uchylenia tego rozstrzygnięcia. Jak bowiem wynika z informacji znajdującej się na karcie 1764 wierzytelność wynikająca z tej umowy została przeniesiona na inny podmiot, a zatem (...) Bank S.A. w W. nie jest już w odniesieniu do tej należności pokrzywdzonym.

Z powodu tych mankamentów zaskarżony wyrok należało uchylić, przy czym nie w całości, lecz jedynie w zakresie: czynu zarzuconego oskarżonej i opisanego w punkcie XVII części wstępnej wyroku (czyn z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w związku z art. 11 § 2 kk z dnia 4 kwietnia 2013 roku), co do którego nie orzeczono w części dyspozytywnej orzeczenia oraz w zakresie rozstrzygnięć o karach jednostkowych zawartych w punktach 1-12 i rozstrzygnięcia o karze łącznej zawartego w punkcie 13. W pozostałej części wyrok należało utrzymać w mocy, jako niekwestionowany, a zarazem prawidłowy.

Sąd Rejonowy ponownie rozpoznając sprawę zobowiązany zostaje zatem do powtórzenia postępowania dowodowego w pełnym zakresie związanym z zarzutem opisanym w punkcie XVII części wstępnej wyroku (czyn z art. 286 § 1 kk i art. 297 § 1 kk w związku z art. 11 § 2 kk z dnia 4 kwietnia 2013 roku). Postępowanie, co do tego czynu ma więc dotyczyć zarówno kwestii winy oskarżonej, jak i następnie, w razie uznania oskarżonej za winną, rozstrzygnięcia o karze. Co do czynów pozostałych, a więc przypisanych oskarżonej w punktach od 1-12 z zastrzeżeniem korekty kwalifikacji w odniesieniu do czynu XX, aktywność sądu winna się skoncentrować na rozstrzygnięciu o karze. Po przeprowadzeniu postępowania, co do czynu XVII i ewentualnie, co do okoliczności mających wpływ na wymiar kary (tryb życia oskarżonej, działania na rzecz naprawienia szkody) sąd winien szczegółowo przeanalizować jakie przepisy stosować wobec oskarżonej, a więc czy te obowiązujące do dnia 30 czerwca 2015 roku, czy nowsze. Dokonując tej analizy Sąd Rejonowy winien się posiłkować metodologią, na którą wskazuje Sąd Najwyższy m.in. w wyroku z dnia 13 maja 2008 roku, sygnatura akt V KK 15/08, OSNKW 2008, nr 1, poz. 1068 oraz wyroku z dnia 28 września 2007 roku, sygnatura akt IV KK 129/07, Legalis. Szczególną, ale też nie wyłączną, uwagę powinien sąd I instancji poświęcić zmianom dotyczącym przepisu art. 91 § 1 kk. Wynik tych rozważań powinien Sąd Rejonowy przełożyć na rozstrzygnięcie o karze, które winno obejmować tak ewentualnie przypisany oskarżonej w nowym postępowaniu czyn opisany w punkcie XVII aktu oskarżenia, jak i czyny prawomocnie przypisane jej w punktach 1-12 zaskarżonego wyroku, utrzymanego w mocy w zakresie rozstrzygnięcia o winie przez Sąd Okręgowy. Rozstrzygając o karze sąd I instancji uwzględni całokształt okoliczności, o jakich mowa w art. 53 kk, w tym spostrzeżenia powyższe. Obowiązkiem Sądu Rejonowego będzie w końcu, o ile zajdzie taka konieczność, w sposób przekonywający i jasny dla wszystkich uczestników postępowania uzasadnić na piśmie stanowisko zajęte w ponownym postępowaniu, w tym w zakresie powodów, dla których sąd zastosował takie, a nie inne przepisy, a także szczegółowych okoliczności mających wpływ na rozstrzygniecie o karze.

Konsekwencją utrzymania w mocy wyroku w części dotyczącej orzeczenia o winie było rozstrzygniecie o kosztach obrony z urzędu oraz kosztach sądowych. Sąd Okręgowy zdecydował się na zwolnienie oskarżonej od kosztów sądowych z uwagi na to, że nie zarabia ona wiele, a ciążą na niej spore zobowiązania finansowe, które spłaca.