Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Poznań, dnia 4 października 2017 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Sławomira Hańczewska

Protokolant: st. sekr. sąd. Monika Szulc

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 listopada 2017 r. w Poznaniu sprawy z powództwa

(...) Bank S. A. w W.

przeciwko

J. Ż.

o zapłatę

1.  Zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 173.823,97 zł (sto siedemdziesiąt trzy tysiące osiemset dwadzieścia trzy złote dziewięćdziesiąt siedem groszy) z odsetkami od kwot:

a)  163.128,02 zł z odsetkami umownymi w wysokości 10% w stosunku rocznym od dnia 6 października 2015r. do dnia zapłaty, nie więcej niż czterokrotność stopy lombardowej NBP,

b)  5.734,87 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 15 października 2015r. do dnia zapłaty,

c)  4.660,48 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 15 października 2015r. do dnia zapłaty.

2.  Kosztami postepowania obciąża pozwana i z tego tytułu zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 19.529,73 zł.

SSO Sławomira Hańczewska

UZASADNIENIE

Pozwem skierowanym w dniu 15 października 2015 r. do Sądu Rejonowego L.w L. w elektronicznym postępowaniu upominawczym powódka (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. domagała się od pozwanej J. Ż. zapłaty kwoty 173.823,97 zł wraz odsetkami:

- umownymi 10% rocznie nie przekraczającymi czterokrotności stopy lombardowej NBP od kwoty 163.128,02 zł liczonymi od dnia 6 października 2015 r. do dnia zapłaty;

-ustawowymi od kwoty 5.734,87 zł liczonymi od dnia 15 października 2015 r. do dnia zapłaty;

- ustawowymi od kwoty 4.660,48 zł liczonymi od dnia 15 października 2015 r. do dnia zapłaty.

Powódka domagała się także zwrotu kosztów sądowych w kwocie 2.173 zł oraz zwrotu kwoty innych kosztów w kwocie 21, 73 zł.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że zawarła z pozwaną w dniu
14 września 2009 r. umowę o kredyt hipoteczny nr (...), zmienioną aneksem z dnia 26 listopada 2013 r. i aneksem z dnia 16 czerwca 2014 r., na podstawie której strona pozwana otrzymała określoną w umowie kwotę pieniężną. Pozwana nie uregulowała należności w terminach określonych w umowie. Strona powodowa pismem z dnia 6 maja 2015 r. wypowiedziała pozwanej umowę o kredyt w związku z czym roszczenie o zapłatę zadłużenia stało się wymagalne. Na zobowiązanie strony pozwanej składają się kwoty:

⚫

163.128,02 zł – tytułem należności głównej,

⚫

5.734,87 zł – tytułem odsetek umownych za okres od dnia 1 grudnia 2014 r. do dnia 23 czerwca 2015 r.,

⚫

4.660.48 zł tytułem odsetek za opóźnienie w wysokości 10% od dnia 1 grudnia 2014 do dnia 5 października 2015 r.,

⚫

300.60 zł tytułem opłat i prowizji (k. 3-7, k. 41-42).

Sąd Rejonowy L.w L. wydał w dniu 22 października 2015 r. nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym orzekając zgodnie z żądaniem pozwu (k. 9).

Pismem z dnia 4 listopada 2015 r. pozwana J. Ż. skierowała do Sądu sprzeciw od nakazu zapłaty, w którym wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazała, że roszczenie powódki nie może zostać uwzględnione albowiem brak mu uzasadnienia faktycznego i prawnego. Pozwana zakwestionowała istnienie wierzytelności dochodzonej pozwem, w tym wskazanych przez powódkę kosztów opłat i prowizji. Jednocześnie podniosła, że stanowiący jedyny dowód istnienia roszczenia wyciąg z ksiąg rachunkowych nr (...) z dnia 5 maja 2015 r. stanowi jedynie dokument prywatny, któremu pozwana przeczy (k. 11-13).

Pismem z dnia 14 listopada 2016 r. powódka podtrzymała twierdzenia i wnioski wskazane w pozwie. Wskazała, że sporządzając wyciąg z ksiąg banku uwzględniono wszystkie wpłaty dokonane na spłatę kredytu, zaś dokument został sporządzony prawidłowo i zgodnie z obowiązującymi normami. Dodatkowo na potwierdzenie dochodzonego roszczenia powódka przedłożyła szczegółowe rozliczenie umowy kredytu hipotecznego. Wyjaśniła, że w rozliczeniu umowy kredytu odsetki są doliczane do zadłużenia miesięcznie, a nie każdego dnia. Podała, że dochodzona pozwem kwota w wysokości 300,60 zł wynika z naliczonych pozwanej opłat za wysłanie monitów, wezwań, esemesów. Na potwierdzenie naliczonych opłat przedłożyła m.in. tabelę opłat i prowizji (k. 135-137).

Pismem z dnia 5 grudnia 2016 r. pozwana wskazała, że argumentacja i wnioski dowodowe powódki nie uchylają zasadności zarzutów pozwanej, w szczególności braku wykazania wartości dochodzonego roszczenia. Analizując przedłożone przez powódkę rozliczenie, w ocenie pozwanej nie można ustalić w jaki sposób faktycznie zarachowywano dokonywane przez nią wpłaty. Powódka nie przedłożyła harmonogramu spłaty, który umożliwiłby skonfigurowanie chociażby danych dotyczących naliczanie odsetek umownych z danymi ujętymi w rozliczeniu. Odnosząc się do naliczonych opłat i prowizji, zdaniem pozwanej, powódka nie sprecyzowała za jakie czynności naliczono przedmiotowe opłaty, które złożyły się na kwotę 300,60 zł. Jako niewystarczające należało uznać samo odwołanie się do tabeli opłat i prowizji bez wskazania kiedy i w jakich okolicznościach naliczono określoną opłatę. Pozwana podkreśliła, że postanowienia umowne przerzucające na konsumenta koszty windykacji, jak również ustalające zryczałtowane, a dodatkowo zawyżone stawki opłat za kierowanie wezwań o zapłaty, są uznawane za niedozwolone klauzule umowne w rozumieniu art. 385 ¹ § 1 k.c. (k. 216).

W dalszym toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.

Na rozprawie w dniu 5 kwietnia 2017 r. pełnomocnik pozwanej wniósł o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego w zakresie księgowości. Sąd w pkt 1. postanowienia zobowiązał pełnomocnika pozwanej do uiszczenia zaliczki na koszt opinii biegłego w kwocie 1.500 zł w terminie 14 dni pod rygorem oddalenia wniosku (k. 245).

Pełnomocnik pozwanej nie uiścił kwoty 1.500 zł na zaliczkę na koszt opinii biegłego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. zawarła w dniu 14 września 2009 r. z pozwaną J. Ż. umowę kredytu hipotecznego nr (...) (dalej też jako: Umowa) w kwocie 156.617,33 zł, na okres 360 miesięcy (§ 1 ust. 1 i 2 Umowy).

W umowie strony ustaliły, że wysokość oprocentowania kredytu jest zmienna
i na dzień zawarcia Umowy wynosi 8,50 % w stosunku rocznym. (§ 1 ust. 3 Umowy). Rzeczywista roczna stopa oprocentowania na dzień zawarcia umowy wynosiła 8,83 % (§ 1 ust. 7 Umowy). Na dzień sporządzania umowy kredytu odsetki karne umowy kredytu wynoszą 17% i ulegają zmianie w przypadku zmiany wskaźnika DBPLN na zasadach określonych w § 13 umowy i są nie większe niż odsetki maksymalne, których wysokość nie może w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopu kredytu lombardowego NBP. Wysokość stopy kredytu lombardowego NBP na dzień sporządzania umowy wynosi 5% (§ 1 ust. 4 Umowy).

Kredytobiorca miał dokonywać spłat kredytu w terminach i na zasadach określonych w paragrafie 10.

Na zasadach określonych w § 13 umowy oprocentowanie kredytu miało ulec zmianie w pierwszym dniu najbliższego miesiąca następującego po ostatniej zmianie indeksu DBPLN. Indeks DBPLN dla każdego miesiąca oblicza się jako średnią arytmetyczną stawek WIBOR 3m obowiązujących w dniach roboczych w okresie liczonym od 26 dnia miesiąca, poprzedzającego miesiąc ostatni do 25 dnia miesiąca poprzedzającego zmianę. W przypadku gdy 26 dzień miesiąca jest dniem wolnym od pracy, średnia stawek WIBOR 3m obliczana jest od najbliższego dnia roboczego następującego po tym dniu. W przypadku gdy 25 dzień miesiąca jest dniem wolnym od pracy, średnia stawek WIBOR 3m obliczana jest do najbliższego dnia roboczego, poprzedzającego ten dzień. Indeks DBPLN obliczany jest do dwóch dni po przecinku (§ 13 ust. 1 i 2 Umowy). Indeks DBPLN miał ulegać zmianie w okresach miesięcznych i obowiązywał od pierwszego dnia miesiąca, jeżeli wartość indeksu jest różna od obowiązującej stawki Indeksu DBPLN o przynajmniej 0,1 punktu procentowego (§ 13 ust. 3 Umowy).

Wysokość rat odsetkowych została określona w harmonogramie spłat (§ 7 Umowy).

W paragrafie 15 uregulowano opłaty i prowizje. Bank pobierał opłaty i prowizje za wykonywanie czynności pozostających w związku z zawartą umową kredytową w wysokości obowiązującej w Tabeli Prowizji i Opłat obowiązującej w dniu dokonania czynności (§ 15 ust. 1 Umowy).

W przypadku niewykonania zobowiązań przez kredytobiorcę bank miał prawo pobierać następujące opłaty, wskazane na dzień sporządzania umowy i wynikające z Tabeli Prowizji i Opłat:

a)  z tytułu uzyskania przez bank odpisu księgi wieczystej nieruchomości będącej przedmiotem zabezpieczenia hipotecznego, w wysokości 150 zł,

b)  z tytułu wezwania do dostarczenia dokumentów wymaganych zgodnie z umową w wysokości określonej 50 zł,

c)  monitu w wysokości 50 zł,

d)  zawiadomienia o wysokości zadłużenia w wysokości 60 zł,

e)  zawiadomienia o zamiarze wypowiedzenia umowy z uwagi na zadłużenie w wysokości 80 zł,

f)  z tytułu wezwania do zapłaty w wysokości 50 zł.

Opłaty te mogły ulec zmianie w przypadku zmiany Tabeli Prowizji i Opłat zgodnie z zasadami określonymi w ust. 5-7 (§ 15 ust. 10 Umowy).

Bank miał również prawo wypowiedzieć Umowę kredytową z zachowaniem 30 dniowego okresu wypowiedzenia w przypadku gdy warunki udzielenia kredytu nie zostały dotrzymane lub w razie zagrożenia terminowej spłaty kredytu z powodu złego stanu majątkowego kredytobiorcy, a w szczególności w przypadku niespłacenia dwóch rat odsetkowych lub odsetkowo kapitałowych lub skierowania egzekucji do nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie spłaty kredytu (§ 21 ust. 1 i 2 Umowy).

Powódka wraz z pozwaną zawarły w dniu 26 listopada 2013 r. i w dniu 16 czerwca 2014 r. aneksy do umowy kredytu hipotecznego.

Dowód: umowa o kredyt hipoteczny z dnia 14 września 2009 r. nr (...) wraz z poświadczeniem przez notariusza za zgodność odpisu z okazanym dokumentem (k. 44-45), aneks do umowy kredytu hipotecznego z dnia 26 listopada 2013 r. wraz z poświadczeniem przez notariusza za zgodność odpisu z okazanym dokumentem (k. 51-53), aneks do umowy kredytu hipotecznego z dnia 16 czerwca 2014 r. wraz z poświadczeniem przez notariusza za zgodność odpisu z okazanym dokumentem (k. 54-56), odpis pełny KRS dla powódki wraz z poświadczeniem przez notariusza za zgodność odpisu z okazanym dokumentem (k. 66-76).

Z uwagi na zaprzestanie spłat, powódka pismami z dnia z dnia 6 maja 2015 r. zawiadomiła o wypowiedzeniu umowy i wypowiedziała pozwanej J. Ż. umowę, wskazując, że okres wypowiedzenia wynosi 30 dni. Jednocześnie powódka wezwała pozwaną do zapłaty całości zadłużenia, które na dzień 6 maja 2015 r. wynosiło: 1.104,88 zł tytułem należności kapitałowej; 4.305,89 zł tytułem odsetek umownych; 24,22 zł tytułem odsetek podwyższonych za opóźnienie w spłacie należności kapitałowej; 63,90 zł tytułem kosztów i opłat za czynności banku zgodnie z Tabelą Opłat i Prowizji; 181,50 zł tytułem kosztów ubezpieczenia. Pismo zostało doręczone pozwanej w dniu 23 maja 2015 r. Roszczenie powódki stało się wymagalne w dniu 23 czerwca 2015 r.

Dowód: zawiadomienie i wypowiedzenie umowy z dnia 6 maja 2015 r wraz z poświadczeniem przez notariusza za zgodność odpisu z okazanym dokumentem oraz z dowodem nadania i doręczenia (k. 57-60).

Pismem z dnia 16 lipca 2015 r. powódka ostatecznie wezwała pozwaną do zapłaty.

Dowód: ostateczne wezwanie do zapłaty z dnia 16 lipca 2015 r. wraz z poświadczeniem przez notariusza za zgodność odpisu z okazanym dokumentem oraz z dowodem nadania i doręczenia (k. 114-115), wezwanie do zapłaty z dnia 10 marca 2015 r. (k. 138), wezwanie do zapłaty z dnia 3 lutego 2015 r. (k. 165), monit z dnia 16 stycznia 2015 r. (k. 166).

W dniu 5 października 2015 r. powódka (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. sporządziła wyciąg z ksiąg powodowego banku nr (...) ustalając wysokość wymagalnego zadłużenia pozwanej na dzień wystawienia dokumentu, na kwotę 173.823,97 zł, a w tym:

⚫

163.128,02 zł tytułem należności głównej,

⚫

5.734,87 zł tytułem odsetek umownych za okres korzystania z kapitału w wysokości 6,14 % od dnia 1 grudnia 2014 r. do dnia 26 czerwca 2015 r.,

⚫

4.660,48 zł tytułem odsetek za opóźnienie naliczonych od kwoty niespłaconego kapitału w wysokości 10% od dnia 1 grudnia 2014 r. do 5 października 2015 r.;

⚫

300,60 zł tytułem opłat i innych prowizji.

Dowód: wyciąg (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. (k. 43), szczegółowe rozliczenie kredytu (k. 139-16, k. 170-209), Tabela Prowizji i Opłat (k. 162-164).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych dokumentów, które nie były kwestionowane przez stronę pozwaną, a i Sąd nie znalazł podstaw by czynić to z urzędu.

Sąd zwraca przy tym uwagę, że w postępowaniu sądowym wyciągowi z ksiąg rachunkowych powodowego banku nie należy przypisywać waloru dokumentu urzędowego. Niemniej jednak powyższy dokument Sąd uznał za wiarygodny materiał dowodowy. W szczególności został on podpisany przez osobę do tego upoważnioną. W tej sytuacji dokumentu tego nie można pozbawiać mocy dowodowej i należy poddać go ocenie jak każdy inny dokument prywatny. Dane zawarte w tym dokumencie pozostają w zgodzie z pozostałymi dowodami, wobec czego Sąd uznał omawiany wyciąg za w pełni wiarygodny. Pozwana wnosiła o oddalenie powództwa nie przedstawiając jakiegokolwiek dowodu, który podważałby prawdziwość danych zawartych w tym dokumencie.

Ustalając stan faktyczny Sąd wziął pod uwagę fakt, iż pozwana swoją aktywność w niniejszym postępowaniu ograniczyła jedynie do złożenia sprzeciwu od nakazu zapłaty wydanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym oraz pisma z dnia 5 grudnia 2016 r., w których wnosiła o oddalenie powództwa w całości. Pozwana kwestionowała zasadność i wysokość żądanego przez powódkę roszczenia, nie przedstawiła jednak na tę okoliczność żadnych wyliczeń, czy też potwierdzeń zapłaty. Powódka wniosła co prawda wniosek o ustanowienie biegłego sądowego z dziedziny rachunkowości, jednak został on przez Sąd na rozprawie w dniu 20 września 2017 r. w pkt 1 postanowienia oddalony ze względu na nieuiszczenie w terminie 14 dni przez pełnomocnika pozwanej zaliczki w kwocie 1.500 zł na poczet opinii biegłego. W tej sytuacji uznając dowody przedstawione przez powódkę za w pełni wiarygodne, Sąd na ich podstawie ustalił stan faktyczny.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się zasadne i podlegało uwzględnieniu.

Na podstawie art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe (Dz.U.2012.0.1376 t.j.) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Oznacza to, że na powódce ciążył obowiązek przekazania kredytobiorcy określonej kwoty, na pozwanej zaś spoczywało zobowiązanie zwrotu wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Pozwana w toku procesu wskazała, że powódka nie udowodniła wysokości dochodzonego roszczenia. Zdaniem pozwanej wysokość roszczenia nie wykazywał przedłożony przez pozwaną wyciąg z ksiąg banku, bowiem dokument ten nie miał mocy dokumentu urzędowego.

W ocenie Sądu zarzuty pozwanej nie zasługują na uwzględnienie, przedstawione bowiem przez stronę powodową dokumenty i wyliczenia, a przede wszystkim umowa kredytowa i wyciąg z ksiąg bankowych oraz dokumenty w postaci szczegółowego rozliczenia kredytu a także Tabeli Prowizji i Opłat, w sposób jednoznaczny wskazują, że żądane przez nią roszczenie zostało uzasadnione zarówno co do zasady, jak i co do wysokości.

Analizując skuteczność wypowiedzenia umowy kredytowej należy przypomnieć treść art. 75 ustawy prawo bankowe, który stanowi, że w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo w razie utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu. Termin wypowiedzenia, o ile strony nie określą w umowie dłuższego terminu, wynosi 30 dni, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy - 7 dni. Z treści § 21 ust. 1 i 2 Umowy zawartej między stronami wynika, iż termin wypowiedzenia umowy był zbieżny z terminem ustawowym i nie został wydłużony. Wypowiedzenie umowy kredytu w niniejszej sprawie, nastąpiło pismem z dnia 6 maja 2015 r. z uwagi na niedotrzymanie przez pozwaną warunków umowy.

W niniejszej sprawie pozwana nie kwestionowała faktu zawarcia umowy, wnosiła jedynie o oddalenie powództwa w całości ze względu na niezasadność wysokości roszczenia.

W tym miejscu Sąd przypomina, że postępowanie cywilne ma charakter kontradyktoryjny, czego wyrazem jest przede wszystkim dyspozycja art. 232 k.p.c. , określająca obowiązek stron do wskazywania dowodów dla stwierdzenia faktów,
z których wywodzą skutki prawne, co z kolei jest potwierdzeniem reguły zawartej w art. 6 k.c. , wyznaczającej sposób rozłożenia ciężaru dowodu. Trzeba podkreślić, że zasady art. 6 k.c. i 232 k.p.c. nie określają jedynie zakresu obowiązku zgłaszania dowodów przez strony, ale rozumiane muszą być przede wszystkim i w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu co do tych okoliczności na niej spoczywał. Zaznaczyć także należy, że nie jest rzeczą Sądu poszukiwanie za stronę dowodów przez nią nie wskazanych, mających na celu udowodnienie jej twierdzeń (tak również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1996 roku, I CKU 45/96, OSNC 1997, nr 6-7, poz. 76). Dopuszczenie dowodów z urzędu jest bowiem prawem, a nie obowiązkiem Sądu, z którego to prawa powinien szczególnie ostrożnie korzystać, tak by swym działaniem nie wspierać żadnej ze stron procesu. Faktycznie działanie Sądu z urzędu powinno ograniczać się tylko do sytuacji, gdy strona działa bez fachowego pełnomocnika i dodatkowo jest nieporadna. Z zasady nie dotyczy to więc przedsiębiorcy, którego profesjonalizm powinien obejmować także sferę funkcjonowania w obrocie prawnym.

Wobec powyższego zgodnie z ogólną regułą, wyrażoną w art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. , ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Wskazana zasada oznacza, że powód składając pozew powinien udowodnić fakty, które w jego ocenie świadczą o zasadności powództwa. Udowodnienie faktów może nastąpić przy pomocy wszelkich środków dowodowych przewidzianych przez kodeks postępowania cywilnego . Nie ulega także wątpliwości, że co do zasady to na powodzie spoczywa ciężar udowodnienia twierdzeń zawartych w pozwie, bowiem to on domaga się zapłaty i powinien udowodnić zasadność swojego roszczenia.

W ocenie Sądu powódka sprostała temu ciężarowi. W sposób precyzyjny wykazała co składa się na należność główną, a która to kwota związana jest z odsetkami umownymi za opóźnienie, odsetkami karnymi za opóźnienie czy też opłatami i prowizjami. Należy przy tym nadmienić, że w paragrafie 15 uregulowane zostały zasady pobierania przez bank opłat i prowizji. Dodatkowo powódka dołączyła do akt sprawy dowód w postaci Tabeli Prowizji i Opłat Bank w której wskazano wysokość pobieranych opłat i prowizji za wykonywanie czynności przez bank pozostających w związku z zawartą umową kredytową.

Natomiast pozwana w żaden sposób nie wykazała, że nie posiada wymagalnego zadłużenia z tytułu umowy o kredyt hipoteczny z dnia 14 września 2009 r. nr (...) bądź, że nie posiada go we wskazanej przez powódkę wysokości oraz iż niezasadne jest naliczane przez powódkę opłat związanych z czynnościami bankowymi dotyczącymi obsługi kredytu. Tak jak już była o tym mowa we wcześniejszej części uzasadnienia, pozwana co prawda wnosiła o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego z dziedziny rachunkowości, jednak wbrew zobowiązaniu nie uiściła na tę okoliczność wymaganej zaliczki w kwocie 1.500 zł, wobec czego Sąd na rozprawie w dniu 20 września 2017 r. oddalił wniosek pozwanej o powołanie dowodu z opinii biegłego na okoliczność ustalenia kwoty roszczenia.

Sąd miał również na uwadze, że zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 marca 2011 roku, sygn. akt: P 7/09 art. 95 ust. 1 ustawy
z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, w zakresie, w jakim nadaje moc prawną dokumentu urzędowego księgom rachunkowym i wyciągom z ksiąg rachunkowych banku w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych
w postępowaniu cywilnym prowadzonym wobec konsumenta, jest niezgodny z art. 2, art. 32 ust. 1 zdanie pierwsze i art. 76 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, jednak pozwana w żaden sposób nie zakwestionowała wiarygodności dokumentów, w tym wyciągu z ksiąg rachunkowych banku, wskazując tylko, że dokument ten jest dokumentem prywatnym i stanowi jedyny dowód istnienia roszczenia. Należy przy tym nadmienić, że w toku postępowania powódka oprócz przedłożenia do akt sprawy ww. wyciągu z ksiąg rachunkowych oraz umowy o kredyt hipoteczny wraz z aneksami, przedłożyła także dokumenty w postaci szczegółowego rozliczenia kredytu oraz Tabelę Prowizji i Opłat na podstawie których w wystarczający sposób wykazała zasadność i wysokość żądanego przez nią roszczenia.

Za bezzasadny należało uznać także zarzut pozwanej stosowania przez powódkę niedozwolonych klauzul umownych w rozumieniu art. 385 ¹ § 1 k.c. Pozwana podnosiła, że postanowienia umowne przerzucające na konsumenta koszty windykacji, jak również ustalające zryczałtowane, a dodatkowo zawyżone stawki opłat za kierowanie wezwań o zapłaty, są uznawane za niedozwolone klauzule umowne.

Zgodnie z art. 385 ¹ § 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

§ 2. Jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie.

§ 3. Nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta.

§ 4. Ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje.

Klauzulą niedozwoloną jest postanowienie umowy zawartej z konsumentem (lub wzorca umownego), które spełnia (łącznie) wszystkie przesłanki określone w przepisie art. 385 ¹ k.c.: 1) nie jest postanowieniem uzgodnionym indywidualnie; 2) nie jest postanowieniem w określającym główne świadczenia stron; 3) kształtuje prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy.

W omawianej sprawie wskazać należy, iż pozwana w oparciu o art. 6 k.c. w żaden sposób nie wykazała, że postanowienia umowy kredytu hipotecznego z dnia 14 września 2009 r. nr (...) nie były z nią uzgodnione indywidualnie, czy też kształtowały jej prawa i obowiązki jako konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jej interesy.

Nadto Sąd nie podzielił twierdzeń pozwanej, że powódka nie wykazała sposobu naliczania odsetek umownych. Pozwana zarzucała powódce, że nie przedłożyła ona harmonogramu spłaty, który umożliwiłby skonfigurowanie danych dotyczących naliczania odsetek umownych z danymi ujętymi w rozliczeniu. Powódka przedkładając do akt sprawy wyciąg z ksiąg rachunkowych, w sposób jasny wykazała nie tylko co składa się na należność główną, ale także kwoty z tytułu odsetek umownych za opóźnienie jak i odsetek karnych za opóźnienie. Natomiast pozwana w toku postępowania w żaden sposób nie wykazała nieprawidłowości dotyczących naliczania przez powódkę zarówno odsetek umownych za opóźnienie jak i karnych od wskazanych kwot roszczenia.

W § 7 Umowy strony ustaliły, że wysokość rat odsetkowych została określona w harmonogramie spłat.

W § 1 ust. 4 Umowy sprecyzowano sposób naliczania odsetek karnych, wskazując, że na dzień sporządzania umowy kredytu odsetki karne umowy kredytu wynoszą 17% i ulegają zmianie w przypadku zmiany wskaźnika DBPLN na zasadach określonych w § 13 umowy i są nie większe niż odsetki maksymalne, których wysokość nie może w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopu kredytu lombardowego NBP.

Zgodnie z art. 481 § 2 ¹k.c. maksymalna wysokość odsetek za opóźnienie nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (odsetki maksymalne za opóźnienie).

W myśl art. 481 § 2 ² k.c. jeżeli wysokość odsetek za opóźnienie przekracza wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie, należą się odsetki maksymalne za opóźnienie.

W oparciu o art. 481 § 2 ³ k.c. postanowienia umowne nie mogą wyłączać ani ograniczać przepisów o odsetkach maksymalnych za opóźnienie, także w przypadku dokonania wyboru prawa obcego. W takim przypadku stosuje się przepisy ustawy.

Powódka wnosiła o zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie od kwot 5.734,87 zł i 4.660,48 zł składających się na roszczenie główne od dnia wniesienia pozwu tj. 15 października 2015 r. do dnia zapłaty. Pozwana nie kwestionowała terminów i zasadności naliczania przez powódkę odsetek ustawowych za opóźnienie.

W ujęciu art. 481 § 2 k.c. jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd uwzględnił powództwo i w pkt 1 wyroku zasądzając od pozwanej na rzecz powódki kwotę 173.823,97 zł wraz odsetkami od kwot :

a) 163.128,02 zł z odsetkami umownymi w wysokości 10% w stosunku rocznym od dnia 6 października 2015 r. do dnia zapłaty, nie przekraczającymi czterokrotności stopy lombardowej NBP;

b) 5.734,87 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 15 października 2015 r. do dnia zapłaty;

c) 4.660,48 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 15 października 2015 r. do dnia zapłaty.

Sąd obciążył pozwaną kosztami postępowania w całości jako przegrywającą spór – na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i z tego tytułu zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 19.529,73 zł, w tym 8.691 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, 10.800 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego oraz kwotę 21,73 zł tytułem dodatkowych opłat (pkt 2. wyroku).

SSO Sławomira Hańczewska