Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 218/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 12 października 2017 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Janusz Roszewski (spr.)

Sędziowie:

SSO Barbara Mokras

SSR del. Mariusz Drygas

Protokolant:

st. sekr. sąd. Jolanta Bąk

po rozpoznaniu w dniu 12 października 2017r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa Miasta K.

przeciwko E. B. (1) , M. B. , małoletnim: A. B. , K. B. (1) , N. B. reprezentowanym przez matkę E. B. (1)

o eksmisję

na skutek apelacji pozwanej E. B. (1) i małoletnich A., K. i N. rodzeństwa B.

od wyroku Sądu Rejonowego w Kaliszu

z dnia 25 stycznia 2017r. sygn. akt I C 3205/16

1. zmienia punkt II zaskarżonego wyroku w ten sposób, że orzeka, iż pozwanym E. B. (1) i małoletnim A. B., K. B. (1), N. B. przysługuje uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego oraz wstrzymuje wobec tych pozwanych wykonanie punktu I sentencji zaskarżonego wyroku do czasu złożenia im przez pozwanego Miasto K. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego,

2. oddala apelację w pozostałym zakresie,

3. nie obciąża pozwanych kosztami postępowania apelacyjnego.

SSO Barbara Mokras SSO Janusz Roszewski SSR del. Mariusz Drygas

Sygnatura akt II Ca 218/17

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 25 stycznia 2017r. Sąd Rejonowy w Kaliszu nakazał pozwanym E. B. (1), M. B. i małoletnim A. B., K. B. (1), N. B. w i w imieniu których działa matka E. B. (1) aby opróżnili, )puścili i wydali powodowi Miastu K. lokal socjalny położony W K. w budynku przy ul. (...) oznaczony numerem 13, stwierdził, pozwanym nie przysługuje uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego oraz rozstrzygnął o kosztach procesu.

Apelacje od wyroku wniosła pozwana E. B. (1), działając także w imieniu małoletnich A., K. i N. rodzeństwa B.. Pozwani zaskarżyli wyrok
w całości. Zarzucili naruszenie prawa materialnego przez orzeczenie eksmisji mimo, że pozwana E. B. (2) samodzielnie opiekuje się małoletnimi pozwanymi, i nie ma nikogo, kto mógłby pozwanych przygarnąć.

W odpowiedzi na apelacje pozwanych, powód wniósł o ich odrzucenie a ewentualnie oddalenie i zasądzenie od pozwanej E. B. (1) kosztów procesu w postepowaniu apelacyjnym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanej E. B. (1) oraz apelacja małoletnich A., K. i N. rodzeństwa B., za których działa ich matka E. B. (1), są zasadne i zasługują na uwzględnienie, chociaż nie z powodu zarzutów wszystkich w niej podniesionych zarzutów.

Sąd Okręgowy w pełni podziela ustalenia i wywody Sądu Rejonowego i przyjmuje je za własne. W takiej sytuacji gdy sąd odwoławczy orzeka na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w pierwszej instancji i aprobuje dotychczasowe ustalenia, nie musi ich powtarzać (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2007 r., II CSK 18/07, Lex nr 966804; orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 1935 r., C III 680/34. Zb. Urz. 1936, poz. 379, z dnia 14 lutego 1938 r.., C II 21172/37, Przegląd Sądowy 1938, poz. 380 i z dnia 19 listopada 1998 r., III CKN 792/98, OSNC 1999, nr 4, poz. 83; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2006 r., I CSK 147/05).

Nie zachodzi naruszenie prawa materialnego w zakresie rozstrzygnięcia o eksmisji pozwanych z zajmowanego lokalu mieszkalnego, albowiem wbrew apelujących zostały spełnione wszystkie przesłanki do uwzględnienia dochodzonego przez powoda roszczenia.

Uzasadniony jest natomiast zarzut pozwanych naruszenia prawa materialnego w zakresie rozstrzygnięcia o braku uprawnienia skarżących pozwanych do otrzymania lokalu socjalnego.

Zgodnie z art. 14 ustawy o ochronie praw lokatorów, ustawowym zasobie gminy
i o zmianie Kodeksu Cywilnego […] w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu Sąd orzeka
o uprawnieniu do utrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Sąd, badając z urzędu, czy zachodzą przesłanki do otrzymania lokalu socjalnego, orzeka także o uprawnieniu tych osób, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez nie z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną. Artykuł 14 ust. 4 wymienionej ustawy ogranicza krąg osób, wobec których można orzec
o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego. W punkcie 2 wskazuje natomiast, że Sąd nie może orzec o braku takiego uprawnienia w stosunku do małoletniego oraz osoby sprawującej nad nim opiekę i wspólnie z nią zamieszkałą. Orzekając o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego, Sąd nakazuje wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu do czasu złożenia przez gminę oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.

W przedmiotowej sprawie Sąd nakazał opróżnienie lokalu m.in. skarżącym pozwanej E. B. (1) i jej małoletnich dzieci ustalając, że nie przysługuje im prawo do otrzymania lokalu socjalnego z uwagi na okoliczność, iż żądanie eksmisja dotyczy właśnie lokalu socjalnego.

Powyższe stanowisko Sadu Rejonowego jest nietrafne. W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się bowiem taką wykładnię art. 14 ustawy o ochr pr. lokatorów, która nakazuje, aby także w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu socjalnego sąd orzekał o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy ( por. Uchwała SN z dnia 5 kwietnia 2013 r. III CZP 11/13, OSNC 2013/11/121, LEX nr 1311654, Biul.SN 2013/4/10, M.Prawn. 2014/2/89-90)

Przechodząc zatem do przesłanek orzeczenia o lokalu socjalnym wobec skarżących pozwanych należy stwierdzić, że w niniejszej sprawie wobec małoletnich pozwanych i ich matki E. B. (1) zastosowanie ma art. 14 ust. 4 pkt 2 w.cyt ustawy. Warunkiem jego zastosowania jest eksmisja małoletniego. Celem zaś jest udzielenie szczególnej ochrony osobie małoletniej, poprzez obowiązkowe przyznanie jej jak i osobie sprawującej nad nią opiekę lokalu socjalnego. Zatem orzeczenie wobec takiej osoby obowiązku opróżnienia lokalu uzasadnia objęcie ochroną również osoby sprawującą nad nią opieki.

Należy zauważyć, że Sąd I instancji wyjaśnił wszystkie, ważne dla rozstrzygnięcia sprawy co do otrzymania lokalu socjalnego okoliczności, a przede wszystkim zbadał
w sposób dostatecznie wnikliwy sytuację rodzinną i majątkową pozwanych. W uzasadnieniu Sąd Rejonowy stwierdził też, że z przeprowadzonego materiału dowodowego wynika, iż pozwani nie posiadają tytułu prawnego do innego lokalu, nie mają się dokąd wyprowadzić. Aktualnie pozwana matka małoletnich nie pracuje, zatem ona i małoletni pozwani utrzymują się z zasiłków, alimentów i pomocy MOPS-u. Z dodatkowych informacji od powoda wynika, że pozwana matka małoletnich E. B. (1) złożyła wniosek o przydział im lokalu komunalnego oraz reguluje na bieżąco opłaty za zajmowany lokal.

Sąd odwoławczy rozpoznając apelację pozwanych nie jest związany zarzutami apelacyjnymi a w granicach apelacji, zobowiązany jest brać pod uwagę z urzędu naruszenie prawa materialnego.

W niniejszym postępowaniu, Sąd I instancji błędnie rozpatrzył sprawę z punktu widzenia prawa materialnego, nie stosując jako podstawy rozstrzygnięcia art. 14 ust. 4 pkt 2. ustawy o ochr.pr.lok.

Uwzględniając zatem apelację, Sąd Okręgowy z mocy art. 386 §1 k.p.c. zmienił pkt II zaskarżonego wyroku w ten sposób, ze orzekł o uprawnieniu eksmitowanych małoletnich A. B., N. B. i K. B. (2) oraz ich matki E. B. (1) do otrzymania lokalu socjalnego, przy czym wstrzymał wobec tych pozwanych wykonanie wyroku do czasu zaoferowania im przez powoda innego lokalu socjalnego.

SSO Barbara Mokras SSO Janusz Roszewski SSR del. Mariusz Drygas

II Ca 218/17

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE