Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 222/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lipca 2017 roku

Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. - III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie :

Przewodniczący: SSR Małgorzata Kałuża

Protokolant: staż. J. D.

po rozpoznaniu w dniu 10 lipca 2017 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie sprawy

z powództwa S. K. – reprezentowanego przez przedstawicielkę ustawową M. B.

przeciwko M. K. (1)

o zmianę orzeczenia w zakresie alimentów - podwyższenie alimentów

1.  alimenty od pozwanego M. K. (1) na rzecz jego małoletniego syna S. K. ostatnio ustalone wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 24 września 2012 roku, w sprawie sygn. akt I C 840/12 w kwocie po 400 złotych miesięcznie podwyższa do kwoty po 550 (pięćset pięćdziesiąt) złotych miesięcznie, poczynając od dnia 16 maja 2017 roku, z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminu płatności którejkolwiek z należności, pozostawiając bez zmian pozostałe dotychczasowe warunki płatności,

2.  oddala powództwo w pozostałej części,

3.  nie obciąża pozwanego nieuiszczonymi kosztami sądowymi od uwzględnionej części powództwa, które przejmuje na rachunek Skarbu Państwa,

4.  nie obciąża powoda nieuiszczonymi kosztami sądowymi od oddalonej części powództwa, które przejmuje na rachunek Skarbu Państwa,

5.  znosi wzajemnie koszty procesu między stronami,

6.  nadaje wyrokowi w punkcie pierwszym rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 222/17

UZASADNIENIE

Pozwem, który wpłynął do Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim w dniu 16 maja 2017 roku małoletni S. K., reprezentowany przez przedstawicielkę ustawową M. B., wniósł o podwyższenie alimentów od ojca M. K. (1), po raz ostatni ustalonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 24 września 2012 roku w sprawie sygn. akt I C 840/12, z kwoty po 400 złotych do kwoty po 700 złotych miesięcznie, płatnych z góry do rąk matki powoda, do dnia 10-tego każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w zapłacie którejkolwiek z rat.

W uzasadnieniu pozwu, przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda podniosła, iż od chwili ustalenia alimentów od pozwanego na rzecz małoletniego S. upłynął okres 5 lat. W tym czasie wzrosły potrzeby powoda. Pozwany nie uczestniczy w jego wychowaniu.

W odpowiedzi na pozew pozwany uznał powództwo w zakresie podwyższenia dotychczasowych alimentów o kwotę 50 złotych miesięcznie, a w pozostałym zakresie wniósł o oddalenie powództwa.

W uzasadnieniu swojego pisma wskazał, że nie zmienił miejsca zatrudnienia, nadal uzyskuje wynagrodzenie w kwocie około 2.000 złotych miesięcznie, gdyż nie osiąga już dodatkowego dochodu w postaci premii. Ponadto od chwili śmierci babki pozwany ponosi wszelkie opłaty związane z utrzymaniem domu. Kontakty pozwanego z małoletnim ograniczają się do spotkań inicjowanych przez powoda, który zawsze domaga się od ojca pieniędzy. W okresie kiedy M. B. przebywała w sanatorium, małoletni S. znajdował się na jego utrzymaniu.

Przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda podtrzymała powództwo.

Pozwany podtrzymał swoje stanowisko z odpowiedzi na pozew.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem z dnia 24 września 2012 roku Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie sygn. akt I C 840/12 rozwiązał przez rozwód związek małżeński M. K. (1) i M. B., a wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim S. K. powierzył obojgu rodzicom, ustalając miejsce jego pobytu przy M. B.. Sąd Okręgowy obowiązkiem wychowania i utrzymania małoletniego obciążył oboje rodziców i w związku z tym zasądził od M. K. (1) na rzecz S. K. alimenty w kwocie po 400 złotych miesięcznie, poczynając od uprawomocnienia się wyroku, płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca do rąk M. B. z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat.

Orzeczenie stało się prawomocne dnia 16 października 2012 roku.

/dowód: wyrok k. 43-43v akt sprawy Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim sygn. I C 840/12/

Wówczas małoletni S. K. uczęszczał do III klasy szkoły podstawowej. Zestaw podręczników stanowił wydatek rzędu 350 złotych, a przyborów szkolnych 100 złotych. Koszt komitetu rodzicielskiego to 40 złotych, ubezpieczenia 30 złotych. Dwa bądź trzy razy do roku odbywały się wycieczki szkolne, które w roku poprzednim stanowiły wydatek 140 złotych łącznie. Był zdrowy, rozwijał się prawidłowo. Chorował jedynie na przeziębienia, podczas których leki kosztowały 60 – 80 złotych. Mieszkał wspólnie z przedstawicielką ustawową w mieszkaniu komunalnym, z czym wiązały się opłaty za czynsz – 160 złotych, za wodę – 70 złotych miesięcznie, za energię elektryczną – 160 złotych co dwa miesiące, za gaz – 55 złotych co dwa miesiące, za TV – 42 złote miesięcznie, za opał w sezonie grzewczym – ponad 2.000 złotych. Wyżywienie małoletniego stanowiło wydatek 300 złotych miesięcznie, a ponadto zjadał obiady w szkole za kwotę 66 złotych miesięcznie. Odzież małoletniego to był koszt 200 złotych kwartalnie.

M. K. (2) była zatrudniona w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. na stanowisku sprzedawca - kasjer w pełnym wymiarze czasu pracy. Uzyskiwała wynagrodzenie w wysokości 907,39 złotych netto miesięcznie.

Spłacała kredyt w ratach po 405 złotych miesięcznie.

/dowód: zaświadczenie pracodawcy k. 22; zeznania M. B. z rozprawy z dnia 09 lipca 2012 roku k. 23v-24 akt sprawy Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim sygn. I C 840/12/

M. K. (1) zatrudniony był w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. na stanowisku ślusarz – monter. Uzyskiwał z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie 1.794,70 złotych netto miesięcznie.

Spłacał kredyt w kwocie 405 złotych miesięcznie.

Pozwany potrzeby małoletniego S. ocenił na 600 złotych miesięcznie. Zabierał małoletniego powoda na basen i tenis stołowy raz w tygodniu, co stanowiło koszty kolejno 10 złotych i 5 złotych jednorazowo. Łożył część kwot na zakup odzieży dla małoletniego, przekazał również połowę sumy na zakup podręczników szkolnych.

/dowód: zaświadczenie pracodawcy k. 17; zeznania M. K. (1) z rozprawy z dnia 09 lipca 2012 roku k. 24-24v akt sprawy Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim sygn. I C 840/12/

Obecnie małoletni S. K. jest uczniem II klasy gimnazjum. Podręczniki szkolne otrzymał bezpłatnie. Koszt wyprawki szkolnej wyniósł 300 złotych. Małoletni powód trenuje piłkę nożną, co stanowi koszt 30 złotych miesięcznie oraz 25 złotych za wyjazdy. Składki szkolne na komitet rodzicielski itp. wynoszą 100 złotych rocznie. Powód sprawia problemy wychowawcze. Toczy się wobec niego postępowanie karne. Zdarza się, że kradnie matce pieniądze. Dostaje od przedstawicielki ustawowej jedynie drobne kwoty po ok. 2 złote, gdyż uzyskane środki przeznacza na zakup papierosów bądź dopalaczy. Zakup odzieży sezonowo wynosi 600 złotych. Zakup środków higienicznych i czystości dla małoletniego oraz M. B. to wydatek 800 złotych miesięcznie. Powód jest zdrowy. Korzysta z kursu internetowego, który uczy ortografii i logicznego myślenia, co stanowi koszt 98 złotych miesięcznie. Nie wyjeżdża na wycieczki szkolne z uwagi na brak środków na ten cel.

M. B. ma 34 lata, z zawodu jest sprzedawcą. Jest zatrudniona w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. na stanowisku doradcy klienta w wymiarze pełnego etatu na czas nieokreślony. Uzyskuje z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie 1.685,50 złotych netto miesięcznie. Zdarza się, że wykonuje prace dorywcze, z których uzyskuje dochód 100 – 200 złotych. Nie korzysta z pomocy socjalnej.

M. B. mieszka wraz z konkubentem oraz małoletnim powodem. Zajmują lokal komunalny, na którego koszty utrzymania składają się: czynsz – 160 złotych miesięcznie, woda – 70 złotych miesięcznie, gaz – 40 złotych miesięcznie, energia elektryczna – 200 złotych co dwa miesiące, opał - 2.300 złotych rocznie, TV – 60 złotych miesięcznie, Internet – 30 złotych miesięcznie. Partner przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda pracuje, partycypuje on w kosztach utrzymania mieszkania, zakupuje drzewo na opał.

M. B. spłaca kredyt zaciągnięty na zakup sprzętów gospodarstwa domowego i mebli. Miesięczna rata wynosi 600 złotych, którą będzie spłacać jeszcze przez 3 lata. Nie posiada majątku, nie ma innych zobowiązań.

/dowód: zaświadczenia pracodawcy k. 4 i 40; potwierdzenia transakcji bankowych k. 5 – 10; potwierdzenie zapłaty k. 12, faktura VAT k. 13; zaświadczenie MOPS w S. k. 41; zaświadczenie Starostwa Powiatu (...) k. 42; zeznania M. B. z rozprawy z dnia 10 lipca 2017 roku protokół audio video czas od 00:04:08 do 00:14:12 k. 43v/

Pozwany ma 33 lata, z zawodu jest monterem – mechanikiem. Jest zatrudniony w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. na stanowisku operatora maszyn na czas nieokreślony. Uzyskuje z tego tytułu średnie miesięczne wynagrodzenie w kwocie 2004,98 złotych netto. Nie podejmuje prac dodatkowych. Mieszka sam w domu, który był własnością jego babki. Nie jest jego właścicielem. Na koszty utrzymania domu składają się: energia elektryczna – 85 złotych miesięcznie, gaz – 40 złotych miesięcznie, woda – 70-80 złotych miesięcznie, wywóz śmieci - 15 złotych miesięcznie, podatek od nieruchomości - około 400 złotych rocznie, TV i Internet wraz z telefonem – 100 złotych miesięcznie, opał – 2.700 złotych rocznie. Pozwany na zakup żywości oraz środków czystości przeznacza łącznie 400 – 600 złotych miesięcznie. Przeznacza kwotę 25 złotych miesięcznie na paliwo do kosiarki. Nie posiada zadłużenia, nie ma majątku.

/dowód: zaświadczenie pracodawcy k. 38; zeznania M. K. (1) z rozprawy z dnia 10 lipca 2017 roku protokół audio video czas od 00:14:12 do 00:21:00 k. 43v-44 /

Pozwany spotyka się z małoletnim powodem wtedy, kiedy S. wyrazi taką chęć i do niego przychodzi. Powód przebywał u pozwanego przez okres 10 dni kiedy przedstawicielka ustawowa małoletniego przebywała w sanatorium.

/dowód: zeznania M. B. z rozprawy z dnia 10 lipca 2017 roku protokół audio video czas od 00:04:08 do 00:14:12 k. 43v/

Sąd zważył, co następuje:

Jak wynika z treści art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zakres tego obowiązku wyznacza regulacja art. 135 k.r.o., stosownie do której zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Według ugruntowanego poglądu orzecznictwa podwyższenie alimentów następuje wówczas, gdy zwiększeniu uległy potrzeby uprawnionego albo wzrosły możliwości majątkowe i zarobkowe zobowiązanego.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, dla stwierdzenia, czy nastąpiła zmiana stosunków, w rozumieniu art. 138 k.r.o., należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i okoliczności - na tle sytuacji ogólnej - mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego. Zmiana orzeczenia dopuszczalna jest tylko w razie zmiany stosunków powstałych po jego wydaniu (zob.: uchwała składu 7 sędziów SN z dnia 23 października 1954 r., I CO 41/54, OSN 1956/I/3).

W przedmiotowej sprawie, alimenty od M. K. (1) na rzecz małoletniego S. K. zostały po raz ostatni ustalone orzeczeniem Sądu z dnia 24 września 2012 roku. Od tego czasu upłynął okres niespełna 5 lat, w którym to nastąpiła taka zmiana stosunków, zarówno po stronie powodowej, jak i pozwanej, która uzasadnia podwyższenie świadczenia.

Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, małoletni S. nie jest już 9-letnim uczniem szkoły podstawowej, a obecnie stał się nastolatkiem, który uczęszcza do II klasy gimnazjum. Wraz z dorastaniem stale zwiększają się jego potrzeby związane z wyżywieniem, odzieżą, środkami higienicznym i czystości, jak również te związane z edukacją. Jak wskazuje się w orzecznictwie upływ czasu powoduje w naturalny sposób wzrost potrzeb finansowych związanych z nauką, co z kolei pociąga za sobą konieczność zwiększonych wydatków (por. wyrok SN z dnia 01 czerwca 1965 roku, I CZ 135/64). W toku postępowania toczącego się przed Sądem Okręgowym w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie sygn. akt I C 840/12 pozwany oceniał koszty utrzymania małoletniego powoda na kwotę około 600 złotych miesięcznie. Aktualnie, uwzględniając wszelkie usprawiedliwione potrzeby S. K. ocenić je należy na kwotę rzędu 850 – 900 złotych miesięcznie.

Odnośnie natomiast możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego, uznać należy, iż również uległy one zwiększeniu. Pozwany jest zatrudniony niezmiennie w tym samym zakładzie pracy, w którym pracował podczas ostatniego ustalania alimentów. W tym czasie wzrosło jego doświadczenie zawodowe. We wrześniu 2012 roku uzyskiwał on wynagrodzenie w kwocie 1.794,70 złotych netto miesięcznie. Aktualnie jego średnie miesięczne wynagrodzenie wynosi 2004,98 złotych netto. Ponadto pozwany spłacił już kredyt, który przed pięcioma laty pokrywał w ratach po 405 złotych miesięcznie. Prowadzi samodzielnie gospodarstwo domowe, w całości łoży na utrzymanie domu. Obecnie nie posiada żadnych zobowiązań. Nie ma również innych osób na utrzymaniu poza powodem. Podkreślić należy, że M. K. (1) uczestniczy w wychowaniu małoletniego S. w niewielkim stopniu. Ich kontakty ograniczają się do wizyt małoletniego powoda jedynie wtedy, kiedy z własnej inicjatywy odwiedzi pozwanego. Pozwany nie przeznacza już na utrzymanie syna dodatkowych środków jak miało to miejsce przed pięcioma laty tj. nie zabiera powoda na basen, czy tenis stołowy, nie kupuje na jego rzecz odzieży. Istotnie, Sąd uwzględnił, iż powód przebywał u pozwanego przez okres około 10 dni podczas gdy M. B. znajdowała się w sanatorium, lecz zdarzenie to miało w zasadzie charakter epizodyczny.

W związku ze wskazanymi okolicznościami, podwyższenie alimentów od M. K. (1) na rzecz jego syna małoletniego S. K., z kwoty po 400 złotych do kwoty po 550 złotych miesięcznie, jest adekwatne zarówno do zwiększonych usprawiedliwionych potrzeby uprawnionego oraz do zwiększonych możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego.

W pozostałym zakresie powództwo należało oddalić, jako wygórowane i nieuzasadnione.

Korzystając z dobrodziejstwa płynącego z artykułu 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( Dz.U. z 2016 r., poz. 623) Sąd nie obciążył pozwanego nieuiszczonymi kosztami sądowymi od uwzględnionej części powództwa, które przyjął na rachunek Skarbu Państwa oraz nie obciążył powoda nieuiszczonymi kosztami sądowymi od oddalonej części powództwa, które przyjął na rachunek Skarbu Państwa.

Na podstawie art.100 k.p.c. Sąd zniósł wzajemnie koszty procesu między stronami.

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. Sąd nadał wyrokowi w punkcie pierwszym, zasądzającym alimenty, rygor natychmiastowej wykonalności.