Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 października 2017 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 26 października 2017 r. w Olsztynie

na rozprawie sprawy z powództwa I. D.

przeciwko (...) Sp. z o.o. w K.

o wynagrodzenie

I zasądza od pozwanego (...) Sp. z o.o. w K. na rzecz powódki I. D. kwotę 6.646,10 (sześć tysięcy sześćset czterdzieści sześć 10/100) złotych tytułem wynagrodzenia za pracę,

II w pozostałym zakresie oddala powództwo,

III nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa (kasa Sądu Rejonowego w (...)) kwotę 333 (trzystu trzydziestu trzech) złotych tytułem kosztów sądowych,

IV przyznaje ze Skarbu Państwa (kasa Sądu Rejonowego w (...)) na rzecz radcy prawnego E. K. prowadzącej Kancelarię Radcy Prawnego w O. kwotę 900 (dziewięćset) złotych podwyższoną o podatek VAT tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu,

V wyrokowi w punkcie pierwszym nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 2.295 (dwa tysiące dwieście dziewięćdziesiąt pięć) złotych.

IV P 124/17

UZASADNIENIE

Powódka I. D. wniosła pozew skierowany przeciwko (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K., w którym odwołała się od wypowiedzenia umowy o pracę w zakresie dotyczącym wypłacenia świadczenia pieniężnego w okresie wypowiedzenia powołując się przy tym na art. 36 ² kodeksu pracy. Ponadto wniosła o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych .

W uzasadnieniu wskazała, iż od dnia 01.07.2008 roku była zatrudniona u pozwanej na stanowisku sprzedawca –kasjer, następnie jako doradca klienta w pełnym wymiarze czasu pracy na umowę o pracę na czas niekreślony. W dniu 29.03.2017 roku pozwana wypowiedziała umowę o pracę jak przyczynę wypowiedzenia wskazano niezdolność powódki do pracy, powołując się na kolejne, trzecie orzeczenie lekarskie Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy w O. z dnia 21.03.2017 roku. Dwa pierwsze orzeczenia z dnia 02.02.2017r. oraz z dnia 10.02.2017 r. były dla powódki pozytywne. Powódka wskazała, że pracodawca zmierzał poprzez swoje działania do zwolnienia jej z pracy, a nadto pozbawił ją należnego wynagrodzenia w okresie wypowiedzenia.

Pismem z dnia 10 maja 2017 roku powódka sprecyzowała żądanie poprzez wskazanie, iż domaga się wynagrodzenia za okres odpowiadający okresowi wypowiedzenia. Kolejnym pismem z dnia 06 czerwca 2017 roku strona powodowa podała, iż żądanie pozwu dotyczy odwołania od wypowiedzenia i zasądzenia odszkodowania. Pismem z dnia 26 października 2017 roku powódka wiosła o zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kwoty 6.885 złotych tytułem wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Na rozprawie w dniu 26 października 2017 roku, sprecyzowała iż wnosi o zasądzenie wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, tj. kwoty 6.885 złotych cofając jednocześnie żądanie w zakresie odszkodowania na co pozwana wyraziła zgodę.

W odpowiedzi na pozew (...) sp. Z o.o. z siedzibą w K. wniosła o oddalenie powództwa. Ponadto wniosła o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnienie wskazano, że do rozwiązania umowy z powódką doszło z powodu utraty przez nią zdolności do pracy, co zostało potwierdzone orzeczeniem Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy. Przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę był brak zdolności do pracy na zajmowanym przez powódkę stanowisku pracy. Wskazano, iż w okresie wypowiedzenia powódka nie została dopuszczona do wykonywania pracy, albowiem nie posiadała wymaganego zaświadczenia lekarskiego o zdolności do pracy i nie była w gotowości do pracy. Powołano się przy tym na postanowienia art. 229 §4 kp, który wymaga od pracownika zaświadczenia lekarskiego o zdolności do pracy, aby mógł on do pracy zostać dopuszczony. Pozwana podała, że skoro powódka nie świadczyła pracy, to nie miała prawa do wynagrodzenia. Zatem zgodnie z przepisami kodeksu pracy powódce wypowiedziano umowę o pracę i w okresie od dnia wręczenia wypowiedzenia nie musiała ona świadczyć pracy, albowiem nie mogła tego robić i w związku z tym zwolnienie nastąpiło bez prawa do wynagrodzenia. W ocenie pozwanej za całkowicie nieskuteczne prawnie należy uznać ewentualne zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy pracownika, który obowiązku tego i tak nie może wykonywać ze względu na orzeczenie lekarskie o całkowitej niezdolności do pracy. Wedle pozwanej nie można więc było skutecznie zastosować przepisów art. 36 ² kp, który przewiduje możliwość zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, gdyż pracownik nie mógł świadczyć pracy. Podkreślono, iż pisemne oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem zawierało zapis o braku prawa do wynagrodzenia w okresie wypowiedzenia, albowiem powódka nie posiadała aktualnego orzeczenia lekarskiego o zdolności do pracy i nie była w gotowości do jej świadczenia.

Sąd ustalił, co następuje:

I. D. od dnia 07 kwietnia 2008 roku była zatrudniona w (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. początkowo na okres próbny od dnia 07.04.2008 do dnia 30.06.2008 roku. Od dnia 01 lipca 2008 na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku sprzedawca-kasjer, następnie na stanowisku doradcy klienta. Jej miesięczne wynagrodzenie liczone jak ekwiwalent za urlop wynosiło 2.295 złotych, zaś wynagrodzenie dzienne wynosiło 119, 45 złotych.

( dowód: umowa o pracę k. 1, k. 15 – część B akt osobowych, porozumienie k.75 – akta osobowe część B; zaświadczenie k. 76).

W związku z końcem ważności badań okresowych powódka została skierowana przez pracodawcę do lekarza medycyny pracy celem uzyskania zaświadczenia o zdolności do pracy. Orzeczeniem lekarskim z dnia 10.02.2017 roku lekarz medycyny pracy uznał powódkę za zdolną do wykonywania pracy na stanowisku doradcy klienta z zaznaczeniem, iż przeciwwskazane są prace na wysokości oraz przy maszynach w ruchu. W związku z tym, że powódka pracowała na Dziale Suchej Żywności i nie miała doczynienia z maszynami w ruchu tj. krajalnicą i piłą taśmową ponownie została skierowana na badania okresowe. Przedstawione przez powódkę orzeczenie z dnia 23.02.2017 roku zawierało taki sam wpis dotyczący przeciwwskazań przy wykonywaniu pracy: „p. wskazane prace na wysokości oraz przy maszynach w ruchu”.

(dowód: skierowanie na badania wraz z orzeczeniem lekarskim k. 76A, k. 77 – akta osobowe część B).

W celu ostatecznego ustalenia zdolności powódki do pracy lub jej braku pozwana wniosła odwołanie do Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy. Lekarz Wojewódzkiego ośrodka wystawił orzeczenie lekarskie z dnia 21.03.2017r., w którym stwierdził, że I. D. jest niezdolna do pracy na zajmowanym stanowisku.

(dowód: odwołanie do (...) k. 78, oświadczenie o zapoznaniu się z przeciwskazaniami k.81-82, orzeczenie lekarskie k. 84 – akta osobowe część B).

Pismem z dnia 29 marca 2017 roku rozwiązano z powódką umowę o pracę za wypowiedzeniem z zachowaniem ustawowego okresu wypowiedzenia, który upłynął 30 czerwca 2017 roku. Jako przyczynę wypowiedzenia pracodawca wskazał niezdolność do podjęcia i wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku. Niezdolność potwierdzona orzeczeniem lekarskim Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy w O. z dnia 21 marca 2017 roku. W związku z niemożliwością wykonywania obowiązków pracowniczych na zajmowanym stanowisku kontynuowanie zatrudnienia z powódką uznano za niemożliwe. Pozwana zwolniła powódkę z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia bez zachowania prawa do wynagrodzenia. Powódka w dniach od 30 marca 2017 roku do 03 kwietnia 2017 roku przebywała na urlopie wypoczynkowym.

Pracodawca w okresie wypowiedzenia nie dopuścił powódki do wykonywania pracy, albowiem nie posiadała zaświadczenia lekarskiego o zdolności do pracy. Powódka nie świadczyła pracy w okresie wypowiedzenia i nie otrzymała wynagrodzenia za ten czas.

(bezsporne: nadto potwierdzone: rozwiązaniem umowy o pracę k. 1, pismem z dnia 29.03.2017r. k. 2 –akt osobowych część C).

Sąd zważył, co następuje:

Roszczenie powódki w przeważającej części zasługuje na uwzględnienie. Sąd dał wiarę przedłożonym przez strony dokumentom, albowiem żadna ze stron nie zakwestionowała ich prawdziwości.

Powódka w niniejszej sprawie dochodzi wynagrodzenia za okres wypowiedzenia powołując się na przepis art. 36 ² kodeksu pracy. Zgodnie z przywołaną normą w związku z wypowiedzeniem umowy o pracę pracodawca może zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy do upływu okresu wypowiedzenia. W okresie tego zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, iż stan faktyczny nie był sporny pomiędzy stronami. Odmienna była natomiast ocena prawna istniejących okoliczności. Bezsporne było w sprawie, że pracodawca skierował powódkę do wykonania badań profilaktycznych. W dniu 21 marca 2017 r. pozwana otrzymała zaświadczenie lekarskie z dnia 21 marca 2017 roku, w którym wskazano, że powódka jest niezdolna do wykonywania pracy na stanowisku doradcy klienta. Powyższe spowodowało rozwiązanie umowy o pracę z powódką za wypowiedzeniem. Pozwana w rozwiązaniu umowy o pracę wskazała , że ze względu na brak zdolności do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku z przyczyn bezpieczeństwa i higieny pracy, zwalnia powódkę z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia bez zachowania prawa do wynagrodzenia, po wykorzystaniu urlopu wypoczynkowego.

W niniejszym procesie strona pozwana zakwestionowała prawo powódki do wynagrodzenia za pracę w okresie wypowiedzenia ze względu na fakt, że powódka nie świadczyła pracy, a zatem wynagrodzenie jej nie przysługuje. Zgodnie z przepisem art. 80 kp wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną, a za czas niewykonywania pracy przysługuje tylko i wyłącznie gdy przepis szczególny tak stanowi. Pracodawca twierdził, iż nie miał obowiązku wypłaty wynagrodzenia, a pracownik nie nabył prawa do takiego wynagrodzenia, bowiem nie został dopuszczony do pracy przez pracodawcę w oparciu o obowiązujące przepisy art. 229 § 4 kp, zgodnie z którym pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie.

Pracodawca, w zaistniałej sytuacji, w związku z tym, że jest zobowiązany do przestrzegania przepisów, odnoszących się do bezpieczeństwa i higieny pracy, w szczególności do art. 229 § 4 k.p., tj. zakazu dopuszczenia do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na
określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie, podjął decyzję o wypowiedzeniu powódce umowy o pracę.

Jednakże, w ocenie Sądu, trudno się zgodzić ze stanowiskiem pozwanej odmawiającej w tej sytuacji wynagrodzenia za pracę, albowiem w orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowany jest pogląd zgodnie, z którym pracownikowi przysługuje wynagrodzenie przewidziane w art. 81 par. 1 kp jeżeli pracodawca na podstawie art. 229 par. 4 kp nie dopuszcza go do pracy wskutek przedstawienia orzeczenia lekarskiego stwierdzającego przeciwskazania do pracy na określonym stanowisku. Pracownik zwolniony przez pracodawcę z obowiązku świadczenia pracy doznaje przeszkód w jej wykonywaniu z przyczyn dotyczących pracodawcy (art. 81 § 1 k.p.). Przepis ten nie uzależnia przy tym wypłaty wynagrodzenia od tego jaka była pierwotna przyczyna decyzji pracodawcy odmawiającej przyjęcia świadczenia pracy od pracownika. Jest tak dlatego, że przyczyna dotycząca pracodawcy nie musi być koniecznie zawiniona w sensie przypisania subiektywnej winy osobom działającym w imieniu pracodawcy. Użyte w art. 81 § 1 k.p. sformułowanie "przeszkody z przyczyn dotyczących pracodawcy" nie może być rozumiane wąsko jako "przyczyny spowodowane przez pracodawcę" czy "przyczyny zawinione przez pracodawcę". Przeszkody uniemożliwiające wykonywanie pracy mogą być na potrzeby tego przepisu dychotomicznie podzielone na przeszkody dotyczące pracownika i przeszkody niedotyczące pracownika. Jedynie zaistnienie przeszkód dotyczących wyłącznie pracownika wyklucza zastosowanie art. 81 § 1 k.p. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 2014 r. , I PK 150/13, nr 3 , poz. 35). Stanowisko to jest również potwierdzone przez komentatorów ( np. Komentarz do kodeksu pracy E. Maniewskiej (art. 229) System Informacji Prawnej Lex).

Przytoczone poglądy Sądu Najwyższego wskazują jednoznacznie na kierunek interpretacji przywołanych przepisów i oceny prawnej stanu faktycznego zaistniałego w niniejszej sprawie. Na gruncie niniejszej sprawy zaktualizowało się ryzyko socjalne pracodawcy powodujące powinność wypłaty pracownikowi wynagrodzenia, mimo iż powódka nie świadczyła pracy. Jedyną sytuacją usprawiedliwiającą działanie pracodawcy byłaby odmowa pracownika poddania się badaniom profilaktycznym. Ponieważ pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku, to pracownikowi, który ze swojej winy nie poddał się kontrolnym badaniom lekarskim, za czas niewykonywania z tego powodu pracy wynagrodzenie nie przysługuje (tak: Komentarz do kodeksu pracy E. Maniewskiej (art. 229) System Informacji Prawnej Lex).

Reasumując, pomimo, iż powódka nie wykonywała pracy na rzecz pozwanej w spornym okresie, w ocenie sądu orzekającego, uwzględniając dokonane ustalenia i rozważania, należy jej się wynagrodzenie na podstawie art. 36 (2) w zw. z art. 81§ 1 kp. Pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania - 60% wynagrodzenia. W każdym przypadku wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów.

W ocenie Sądu, powódce należy się wynagrodzenie wyliczone na podstawie przedstawionego zaświadczenia.

W związku z powyższym, w oparciu o przepisy art. 36 (2) kp w zw. z art. 229 §4 kp orzeczono jak w punkcie I wyroku. Przyznano wynagrodzenie za pracę w wysokości 6.646,10 zł, które zostało pomniejszone o kwotę dwóch dniówek w związku z pozostawaniem powódki na urlopie. W tym też zakresie oddalono powództwo, o czym orzeczono w punkcie II wyroku

Na podstawie art. 113 ust.1 ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 333 złotych tytułem kosztów sądowych -punkt III wyroku.

O wynagrodzeniu pełnomocnika ustanowionego z urzędu Sąd orzekł w punkcie IV w oparciu o par. 15 ust.1 pkt 2 oraz w zw. par. 8 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. z dnia 18.10.2016r.).

W punkcie V wyroku orzeczono o rygorze natychmiastowej wykonalności ( art. 477(2) par. 1 kpc) do kwoty 2.295 zł.

SSR Grażyna Giżewska- Rozmus