Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 maja 2013 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie – Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dariusz Płaczek

Protokolant: st. sekr. sądowy Patrycja Czarnik

po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2013 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania I. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 12 listopada 2012 roku nr (...)

w sprawie I. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o dodatek pielęgnacyjny

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującej się I. K. dodatek pielęgnacyjny od 1 października 2012 roku na stałe;

2.  stwierdza, iż organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sygn. akt IV U 1410/12

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie z dnia 17 maja 2013 roku

Decyzją z dnia 12 listopada 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił I. K. przyznania dodatku pielęgnacyjnego, na uzasadnienie podając, że komisja lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 7.11.2012 r. uznała, że wnioskodawca nie jest niezdolny do samodzielnej egzystencji.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła I. (...) , domagając się jej zmiany, poprzez przyznanie jej wnioskowanego świadczenia. Ubezpieczona podniosła, , że jej stan zdrowia u8niemożliwia jej samodzielne wykonywanie codziennych czynności i zmuszona jest korzystać z pomocy innych osób.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację wyrażoną w uzasadnieniu zaskarżonego rozstrzygnięcia. ZUS wskazał, że ubezpieczona w toku postępowania orzeczniczego nie została uznana za niezdolnego do samodzielnej egzystencji, a zatem odmowa przyznania jej świadczenia była zgodna z dyspozycją art. 75 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz.U. z 2009 r. Nr 153 poz. 1227 ze zm.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

I. K. urodziła się(...)r.

Od 1974 r. ubezpieczona pobiera rentę rodzinną po mężu S. K. przyznaną jej na stale . Od 01.01.2003 r. do 30.06.2006r. oraz od 1.08.2006r. do 30.09.2012r. odwołująca była uprawniona do dodatku pielęgnacyjnego. We wniosku z dnia 20.08.2012r. ubezpieczona wystąpiła o dalsze przyznanie prawa do dodatku pielęgnacyjnego.

Orzeczeniem z dnia 15.10.2012r. lekarz orzecznik ZUS uznał, że wnioskodawczyni nie jest niezdolna do samodzielnej egzystencji. Po rozpoznaniu wniesionego przez ubezpieczonego sprzeciwu, komisja lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 7.11.2012r. również nie stwierdziła u wnioskodawczyni niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Dowód: - wniosek z 20./08.2012 r. – akta ZUS,

- orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z 15.10.2012 r. – akta ZUS,

- orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z 7.11.2012 r. – akta ZUS,

- dokumentacja dot. okresu pobierania świadczeń emerytalno –

rentowych – akta ZUS.

W toku niniejszego postępowania u odwołującego się stwierdzono:

- przebyty zawał prawej półkuli mózgu z niedowładem połowicznym lewostronnym

- przebyty zawał ściany przedniej lewej komory serca,

- nadciśnienie tętnicze pierwotne,

- stan po angioplastyce balonowej tętnic wieńcowych gałęzi międzykomorowej przedniej i okalającej

- stan POM endoprotetyce prawego stawu kolanowego

- chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa.

- chorobę zwyrodnieniowa stawów biodrowych i barkowych

- otyłość

Z uwagi na powyższe schorzenie odwołująca się ma trudności z poruszaniem się . Występuje u niej umiarkowany niedowład połowiczny lewostronny , znaczne ograniczenie ruchomości w strawach biodrowych zwłaszcza prawym , ograniczenie ruchomości w stawach barkowych i skokowych. Występuje też stan po endoprotetyce stawu kolanowego z bolesnością przy ruchu w stawie kolanowym .Odwołująca ma trudności z samodzielnym poruszaniem się , ubieraniem czy toaletą, nie mówiąc już o codziennych czynnościach jak pranie , sprzątanie, przygotowanie posiłków czy robienie zakupów.

Stwierdzone schorzenia czynią ubezpieczoną trwale niezdolną do samodzielnej egzystencji.

Dowód: - opinia sądowo – lekarska z dnia 05.10.2010 r. – k. 24 – 15,

Sąd, ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie, podzielił wnioski płynące z opinii biegłych lekarzy specjalistów z zakresu kardiologii, neurologii i chirurgii. Sąd uznał, że opinia została sporządzona w sposób rzetelny, po osobistym przebadaniu ubezpieczonej oraz wszechstronnej analizie dokumentacji zgromadzonej w aktach rentowych. W ocenie Sądu, biegli dokonali prawidłowej diagnozy schorzeń, na które cierpi wnioskodawczyni , zaś wnioski płynące z opinii korespondują ze zgromadzoną dokumentacją medyczną oraz bazują na wynikach przeprowadzonych badań, co czyni opinię wewnętrznie spójną, logiczną i kompletną. Opinia w sposób przejrzysty obrazuje stan zdrowia ubezpieczonej i rozstrzygała kwestię wpływu zdiagnozowanych schorzeń na jego zdolność do samodzielnej egzystencji.

Należy podkreślić , iż nawet dla laika posługującego się jedynie logiką i doświadczeniem życiowym, zdiagnozowane, i opisane wyżej schorzenia powodują , iż ubezpieczona wymaga stałej opieki, i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych. W tej sytuacji zrozumiałym jest , że organ rentowy nie wniósł zastrzeżeń do powyższej opinii.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z brzmieniem art. 75 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. 2009 r. Nr 153 poz. 1227 ze zm.), dodatek pielęgnacyjny przysługuje ubezpieczonemu, który łącznie spełnia następujące warunki:

-

jest uprawniony do emerytury lub renty,

-

został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub ukończył 75 lat życia, chyba że przebywa w zakładzie opiekuńczo-leczniczym lub zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym (z wyjątkiem sytuacji przebywania poza placówką przez okres dłuższy niż 2 tygodnie w miesiącu).

W myśl art. 13 ust 5 powołanej ustawy - niezdolność do samodzielnej egzystencji orzeka się w przypadku stwierdzenia naruszenia sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych. Niezdolność tą orzeka się na okres dłuższy, niż 5 lat, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań co do odzyskania zdolności do pracy przed upływem tego okresu (art. 13 ust. ust. 3 w zw. z ust. 5).

W niniejszej sprawie spór pomiędzy stronami sprowadzał się do kwestii, czy stopień naruszenia sprawności organizmu ubezpieczonego pozwala na uznanie, iż jest on w dalszym ciągu osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji w rozumieniu art. 13 ust. 5 ustawy emerytalnej.

Postępowanie dowodowe , a przede wszystkim wnioski płynące z przekonywującej opinii biegłych lekarzy , w sposób nie budzący wątpliwości pozwalają stwierdzić , iż odwołująca jest nadal niezdolna do samodzielnej egzystencji i ta niezdolność ma charakter trwały , a zatem spełnia on ustawowe przesłanki do uzyskania dodatku pielęgnacyjnego, określone w art. 75 ust. 1 ustawy emerytalnej.

Z powyższych względów Sąd zmienił zaskarżone orzeczenie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w ten sposób, że przyznał I. K. dodatek pielęgnacyjny od dnia 1 października 2012 r. na stałe, przyjmując jako podstawę rozstrzygnięcia art. 75 ust. 1 i art. 13 ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 roku, Nr 153, poz. 1227 ze zm.). Podstawę procesową rozstrzygnięcia stanowił art. 477 ¹⁴§ 2 k.p.c.

Sąd stwierdził, że organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, gdyż dokonał niewłaściwej oceny stanu zdrowia badanego. Zgodnie z art. 118 ust. 1 powołanej ustawy, organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, z uwzględnieniem tego, iż w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji (ust. 1a). W zdaniu drugim ust. 1a art. 118 ustawy dodano, że organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21.06.2012 r., III UK 110/11 (Legalis), błąd organu rentowego skutkujący jego „odpowiedzialnością odsetkową” może stanowić efekt błędu w wykładni lub niewłaściwym zastosowaniu prawa oraz błędu w ustaleniach faktycznych. Jeśli zatem wydanie nieprawidłowej decyzji w sprawie o rentę z tytułu niezdolności do pracy (również o dodatek pielęgnacyjny) byłoby następstwem niewłaściwej oceny stanu zdrowia osoby ubiegającej się o to świadczenie dokonanej przez lekarza orzecznika lub głównego lekarza orzecznika oddziału, a więc następstwem niewłaściwych ustaleń faktycznych, to błąd taki należy uznać za błąd organu rentowego, powodujący jego odpowiedzialność na podstawie art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.