Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 listopada 2017 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu w Wydziale XVII Karnym-Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący: SSO Jarosław Komorowski

Protokolant: sekr. sąd. Agnieszka Popławska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej Poznań – Grunwald Marka Świtały

po rozpoznaniu w dniu 8 listopada 2017 r.

sprawy R. Z.

oskarżonego o przestępstwo z art. 273 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego Poznań-Grunwald i Jeżyce w Poznaniu

z dnia 28 kwietnia 2017 r. – sygn. akt VIII K 1176/14

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, iż:

⚫

w pkt 3 w miejsce orzeczonej wobec R. Z. kary ograniczenia wolności, na podstawie art. 273 kk w zw. z art. 33§1 kk wymierza oskarżonemu 50 (pięćdziesiąt) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 (dwadzieścia) złotych

⚫

w pkt 5 uchyla orzeczoną wobec R. Z. opłatę;

2.  w pozostałym zakresie utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

3.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty postepowania odwoławczego, w tym jedną opłatę za obie instancje w kwocie 200 (dwieście)zł.

Jarosław Komorowski

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 28 kwietnia 2017 r. wydanym w sprawie VIII K 1176/14 Sąd Rejonowy Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu uznał oskarżonego R. Z. za winnego popełnienia przestępstwa z art. 273 k.k. (k. 363 akt), za które wymierzył mu karę 6 miesięcy ograniczenia wolności, polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym.

Przedmiotowy wyrok Sądu I instancji zaskarżył w całości obrońca oskarżonego.

Apelujący zarzucił zaskarżonemu wyrokowi obrazę przepisu art. 7 kpk w zw. z art. 410 § 1 k.p.k., polegającej na błędnej ocenie materiału dowodowego oraz błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść wyroku co do wiedzy oskarżonego o nieprawdziwie poświadczonej dacie badań w dokumentach lekarskich oraz odnoście wcześniejszej karalności oskarżonego.

Formułując powyższe zarzuty odwołujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzuconego mu przestępstwa.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego okazała się niezasadna.

Nietrafny okazał się zarzut obrazy prawa procesowego, a mianowicie art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. Podnosząc te zarzuty obrońca ograniczył się do wskazania, że Sąd Rejonowy nie uwzględnił wyjaśnień oskarżonego oraz błędnie ocenił zeznania świadków E. B., J. M. i wyjaśnienia D. K.. Podkreślić należy, że Sąd I instancji należycie przeprowadził postępowanie dowodowe w niniejszej sprawie. Wbrew temu co twierdzi obrońca, wszystkie dowody zostały poddane przez Sąd wnikliwej analizie i należytej ocenie, zgodnej z wymogami stawianymi przez art. 7 k.p.k. Wartościowanie dowodów zaprezentowane w pisemnym uzasadnieniu wyroku jest zgodne z zasadą swobodnej oceny, ale z pewnością nie jest dowolne i przeprowadzone zostało z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Uzasadnienie wyroku wskazuje jednoznacznie, że podstawę wyroku stanowił całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej. Zarzuty apelującego odnoszą się tylko do części materiału dowodowego, potraktowanego wybiórczo, z pominięciem tych dowodów, które obciążają podsądnego.

Z kolei zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku, jest tylko wówczas słuszny, gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego, nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania. Zarzut ten nie może się jednak sprowadzać do samej polemiki z ustaleniami sądu, wyrażonymi w uzasadnieniu wyroku, lecz do wykazania, jakich to konkretnie uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania dopuścił się sąd w ocenie zebranego materiału dowodowego (wyroki SN z dnia 20.2.1975 r., II KR 355/74 i z 22.1.1975r., I KR 197/74, SA w K. z dnia 6.8.2004 r., II AKa 112/04). Obrońca oskarżonego w swojej apelacji przedstawił stanowisko, które wynika z wyjaśnień oskarżonego, a które zostało przez Sąd i instancji skutecznie zweryfikowane i doprowadziło do ustaleń, które dały podstawę – również w ocenie Sądu poddającego kontroli zasadność rozstrzygnięcia – do przypisania winy oskarżonemu R. Z.. Z tego też powodu zarzut błędu w ustaleniach faktycznych nie mógł zostać uwzględniony.

Dalej należało podkreślić, że przy ustalaniu winy sprawcy przestępstwa z art. 273 kk, który nie przyznaje się do winy, należy brać pod uwagę wszystkie okoliczności, na podstawie których można wyprowadzić wnioski co do realności wypełnienia znamion tego występku. Tylko w oparciu o kompletną ocenę okoliczności towarzyszących zdarzeniu, będącemu przedmiotem postepowania można wysnuć logiczne wnioski odnośnie tego, czy doszło do przestępstwa. Przenosząc przytoczoną zasadę na grunt niniejszej sprawy, konieczne było podkreślenie faktu, że R. Z. – osobiście i jako jedyny zajmował się sprawami pracowniczymi kierowanego przedsiębiorstwa i po tym, jak został poinformowany przez inspektora pracy D. A. o braku wymaganych dokumentów, przedłożył mu wymagane zaświadczenia. Mimo sugerowanych przez inspektora pracy wątpliwości, co do ich prawdziwości – oskarżony przedkładając je– jako dokumenty autentyczne – stanowczo potwierdził, iż wątpliwości inspektora są bezzasadne. Nawet gdyby przyjąć argumentację obrońcy, iż oskarżony nie miał wiedzy na temat nielegalnego uzyskania poświadczających nieprawdę zaświadczeń, po rozmowie z inspektorem pracy – jako osoba w pełni odpowiedzialna za tę sferę działalności przedsiębiorstwa, winien był sprawę badań lekarskich dodatkowo wyjaśnić. Brak takiego działania tłumaczyć należy jedynie jego wiedzą o istniejących nieprawidłowościach oraz chęcią uniknięcia niekorzystnych konsekwencji prawnych przeprowadzanej kontroli. Przepis art. 283 § 1 kodeksu pracy przewiduje bowiem względem osoby odpowiedzialnej w przedsiębiorstwie za sprawy pracownicze, w przypadku dopuszczenia do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego zagrożenie grzywną do 30.000 zł. Zdaniem Sądu Okręgowego oskarżony co najmniej godził się, że przedkładając inspektorowi dokumenty lekarskie zawierają one poświadczenie nieprawdy.

Apelacja obrońcy okazała się słuszna jedynie w zakresie zarzutu dotyczącego błędu w ustaleniach odnośnie wcześniejszej karalności R. Z..

Oskarżony był karany wyrokiem Sądu Rejonowego Poznań-Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 9 stycznia 2015 r. w sprawie o sygn. akt VIII K 1504/14 za czyn z art. 270 § 1 kk na karę grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych po 15 złotych każda. Zgodnie z treścią art. 107 § 4a kk w razie skazania na grzywnę zatarcie następuje z mocy prawa z upływem roku od jej wykonania. W opisanej sprawie R. Z. uiścił całość grzywny w dniu 16 marca 2016 r. (vide k. 473 akt ), wobec czego w chwili wyrokowania tj. w dniu 28 kwietnia 2017 r. powinien być traktowany jako osoba niekarana, co dodatkowo potwierdzają aktualne dane o niekaralności ( k. 433 akt ). Sąd Rejonowy nie uwzględnił tej nowej okoliczności, czemu dał wyraz w treści pisemnego uzasadnienia – k. 384 i 388 akt ). W konsekwencji wcześniejszą karalność błędnie uznano przy wymiarze oskarżonemu kary za okoliczność obciążająca.

Biorąc pod uwagę, że R. Z. w chwili wyrokowania miał status osoby niekaranej, należało zmienić zaskarżony wyrok na korzyść tego oskarżonego, w zakresie orzeczonej kary. Konsekwencją prawidłowego ustalenia – w ocenie Sądu Okręgowego- winno być dokonanie wyboru kary łagodniejszego rodzaju, w tym przypadku kary samoistnej grzywny. Jej wysokość została dostosowana do możliwości materialnych oskarżonego oraz stopnia społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonemu czynu.

Mając powyższe na względzie zmieniono zaskarżony wyrok w zakresie orzeczonej kary.

Z uwagi na tę zmianę - zgodnie z treścią art. 10 ust 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych – należało uchylić pkt 5 zaskarżonego orzeczenia dotyczący opłaty wymierzonej R. Z., bowiem musiała ona zostać ponownie wymierzona za obie instancje.

Tak tez uczyniono w pkt 3 wyroku Sądu okręgowego, w którym zgodnie z art. 636 § 1 k.p.k. Sąd Okręgowy zasądził również od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa zwrot kosztów postępowania odwoławczego. Jednocześnie na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tj. Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) wymierzono podsądnemu opłatę za obie instancję w kwocie 200 zł.

Jarosław Komorowski