Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 września 2017 roku

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSR Zofia Pawelczyk

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 21 września 2017 r. w W.

sprawy I. S.

przeciwko (...) w W.

o ustalenie stopnia niepełnosprawności

w związku z odwołaniem I. S.

od orzeczenia (...) w W. z dnia (...), Nr (...)

oddala odwołanie.

ZARZĄDZENIE

(...)

Sygn. akt VI U 74/17

UZASADNIENIE

Orzeczeniem o niepełnosprawności z dnia (...) (...) w W. zaliczył I. S. do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności o symbolu przyczyny niepełnosprawności 07-S. Ponadto orzekł, że niepełnosprawność istnieje od urodzenia. Orzeczenie wydano okresowo do 30 listopada 2020r., a ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 1 listopada 2016 r. W zakresie wskazań dotyczących niepełnosprawności w punkcie 6 Zespół orzekł, że I. S. wymaga częściowej pomocy usługowej w zakresie korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji, przez co rozumie się korzystanie z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne placówki.

Odwołująca wniosła odwołanie od powyższego orzeczenia podnosząc, że od ostatniego orzeczenia stan zdrowia nie uległ poprawie, a nawet się pogorszył, dlatego wnosiła zmiany orzeczenia poprzez zaliczenie do znacznego stopnia niepełnosprawności z symbolem przyczyny niepełnosprawności 07-S, a także zmiany w punkcie 7 i 8.

Orzeczeniem z dnia (...). (...) w W. utrzymał w mocy zaskarżone orzeczenie. (...) uznał, że w oparciu o analizę dotychczasowego przebiegu i charakteru schorzenia oraz zakresu naruszenia sprawności organizmu orzeczenie (...) zostało wydane w oparciu o prawidłowo ustalony stan faktyczny. Zespół podkreślił, że przez niezdolność do samodzielnej egzystencji rozumie się naruszenie sprawności organizmu w stopniu umożliwiającym zaspokajanie bez pomocy innych osób podstawowych potrzeb życiowych, za które uważa się przede wszystkim samoobsługę, poruszanie się, komunikację stosownie do wieku. Zdaniem Zespołu schorzenia I. S. udokumentowane w toku postępowania nie dają podstaw do ustalenia stopnia niepełnosprawności w znacznym stopniu ze wskazaniem konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

(orzeczenie (...) w W. z dnia (...)., odwołanie z dnia 16 listopada 2016r.; oraz orzeczenie (...)w W. z dnia (...). -akta W.)

Od niniejszego orzeczenia odwołała się I. S. wnosząc o zmianę decyzji w części dotyczącej ustalenia znacznego stopnia niepełnosprawności oraz w zakresie wskazań dotyczących niepełnosprawności w pkt 7 i 8 poprzez ustalenie, że wymaga kompleksowej pomocy usługowej w zakresie korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji, przez co rozumie się korzystanie z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne placówki oraz wymaga konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

Odwołująca wyjaśniła, że w związku z pojawieniem się choroby tarczycy, wystąpiły takie objawy jak huśtawka emocjonalna, ospałość, stany depresyjne, częsta utrata koncentracji, co sprawia, że ma problemy w nieznanej przestrzeni, gubi się i porusza się tylko dom-szkoła. Ponadto odwołująca ma duże problemy naczyniowe, spowodowane wada serca, wywołały one obrzęk żylaki i kończyn zakończone operacjami. W związku z licznymi przypadłościami (chroniczne zapalenie uszu, częste infekcje, komplikacje po operacji) wymaga kompleksowej i długotrwałej opieki.

(odwołanie k.1 a.s.)

(...) w odpowiedzi na odwołanie z dnia 23 lutego 2017 roku wniósł o oddalenie odwołania. Uzasadniając swoje stanowisko (...) podniósł, iż nie znalazł podstaw do zmiany wydanego orzeczenia i uznał za zasadne przekazać sprawę do rozpoznania Sądowi.

(odpowiedź na odwołanie – k. 4)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

I. S. ma 20 lat, ukończyła technikum ogrodnicze, planuje kontynuować naukę. Interesuje się zwierzętami, ma psa, wychodzi z nim na spacery. Na co dzień sprząta, słucha muzyki, ogląda telewizję. Nie ma problemu z wychodzeniem z domu, porusza się samodzielnie. Ma chorą tarczycę - niedoczynność, przyjmuje Eutyrox. Ponadto przyjmuje leki na serce, lekarstwa przyjmuje sama. I. S. prezentuje stan ogólnie dobrej sprawności.

I. S. urodziła się z wrodzoną wadą serca - Tetralogią Fallota. Była operowana z dobrym efektem dwukrotnie. Obecnie stwierdzono umiarkowaną niewydolność zastawek trójdzielnej i płucnej. U I. S. rozpoznano lekkie upośledzenie umysłowe. W zakresie stanu psychicznego, u I. S. występuje orientacja wszechstronna, kontakt aspontaniczny, na pytania odpowiada rzeczowo, w wyrównanym nastroju, nieco spowolniała psychoruchowo, w zachowaniu i wypowiedziach nieco infantylna, istnieją deficyty w funkcjonowaniu społecznym oraz intelektualnym. Od 2014 roku leczona jest substytucyjnie z powodu niedoczynności tarczycy.

(Dowód: dokumentacja medyczna akta W.; opinia biegłego chorób wewnętrznych i kardiologa k.11-12; opinia biegłego psychiatry M. L. k. 26-27 )

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodu z dokumentów znajdujących się w aktach rozpoznawanej sprawy, akt (...), a także w oparciu o opinię biegłego sądowego psychiatry i opinię biegłego z zakresu chorób wewnętrznych i kardiologii. W ocenie Sądu opinie biegłych są wnikliwe, rzetelne, a dodatkowo zostały wydane po przeprowadzeniu badania odwołującej i po wszechstronnej analizie zgromadzonej dokumentacji. W ocenie Sądu zarzuty odwołującej do opinii biegłego z zakresu chorób wewnętrznych i kardiologii są jedynie polemiką z rzeczowymi wnioskami biegłego, nie podważają merytorycznych ustaleń i wniosków zawartych w opinii, dlatego Sąd oddalił wniosek o powołanie innego biegłego z zakresu ogólnego stanu zdrowia. Wbrew temu co zarzuca odwołująca biegły odniósł się do sprawności odwołującej i konieczności stałej lub długotrwałej opieki. Przy tym brak jest jednocześnie jakichkolwiek podstaw, by tej opinii odmówić mocy dowodowej. Odwołująca wnosiła o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu psychiatrii i psychologa. Sąd uwzględnił wniosek i dopuścił dowód z opinii biegłego psychiatry. Do opinii biegłej psychiatry strony nie wnosiły zastrzeżeń. Opinia została sporządzona przez biegłą w ramach przysługujących kompetencji, jak i w przewidzianej prawem formie. Ponadto nie była kwestionowana przez strony, a i Sąd nie znalazł podstaw, by czynić to z urzędu. Powołani w sprawie biegli nie wskazywali na potrzebę dopuszczenia dowodu z opinii biegłych innych specjalności. W konsekwencji zdaniem Sądu niezasadne byłoby kontynuowanie procesu i zasięganie kolejnej opinii. Wielokrotnie też Sąd Najwyższy stwierdzał, że potrzeba powołania innego bie­głego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z sa­mego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii (np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 1999 r., l PKN 20/99, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 maja 1997 r., II UKN 108/97, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 września 1997 r., II UKN 260/97). Biorąc powyższe pod uwagę, w ocenie Sądu wszystkie okoliczności dotyczące sprawy zostały wyjaśnione w treści opinii biegłych, dopuszczenie dowodu z kolejnej opinii biegłego nie było zatem celowe i konieczne.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie I. S. nie zasługiwało na uwzględnienie.

Kwestie dotyczące prawidłowego ustalenia stopnia niepełnosprawności, co jest przedmiotem niniejszego postępowania, są uregulowane w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, dalej jako ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej (tekst jednolity – Dz. U. z 2016 poz.2046). Kwalifikacja do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności opiera się na spełnieniu przesłanek wynikających z art. 4 ust. 2 ww. ustawy, zgodnie z którym do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.

Zgodnie zaś z art. 4 ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej, do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Niezdolność do samodzielnej egzystencji oznacza – zgodnie z ust. 4 cyt. przepisu – naruszenie sprawności organizmu w stopniu uniemożliwiającym zaspokajanie bez pomocy innych osób podstawowych potrzeb życiowych, za które uważa się przede wszystkim samoobsługę, poruszanie się i komunikację.

Aby ustalić w przedmiotowej sprawie jaki faktycznie jest stan zdrowia I. S. należało posłużyć się wiedzą medyczną ze zakresu schorzeń odwołującej. Zgodnie z treścią art. 278 § 1 k.p.c. w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych, Sąd po wysłuchaniu wniosków stron co do liczby biegłych i ich wyboru może wezwać jednego lub kilku biegłych w celu zasięgnięcia ich opinii.

W niniejszej sprawie oceny stopnia niepełnosprawności wnioskodawczyni dokonali lekarze sądowi o specjalizacji odpowiadającej schorzeniom skarżącej z zakresu psychiatrii, chorób wewnętrznych i kardiologii. Ze sporządzonych przez nich opinii jednoznacznie wynika, że rozpoznawane u I. S. schorzenia naruszają sprawność organizmu kwalifikowaną jako niepełnosprawność w stopniu umiarkowanym. Naruszenie tej sprawności organizmu u wnioskodawczyni wymaga jedynie częściowej pomocy usługowej w zakresie korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji, przez co rozumie się korzystanie z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne placówki. Według biegłych z pewnością nie ma konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji, jak również odwołująca nie spełnia przesłanek określonych w prawie o ruchu drogowym. Odwołująca nie jest osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji i nie wymaga konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby.

Biegły z zakresu chorób wewnętrznych i kardiologii po zapoznaniu z dokumentacją i zbadaniu odwołującej, stwierdził, że prezentuje stan ogólnie dobrej sprawności i z pewnością nie ma konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji, również nie spełnia przesłanek określonych w prawie o ruchu drogowym. Powyższy stan zdrowia uzasadnia uznanie odwołującej za osobę niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym.

Biegła psychiatra wskazała, że odwołująca na co dzień sprząta, słucha muzyki, ogląda telewizję. Zdaniem biegłej odwołująca wymaga psychoterapii i oddziaływań rehabilitacyjnych. Jednocześnie biegła zauważyła, że odwołująca nie ma problemu z wychodzeniem z domu i samodzielnym poruszaniem się. Zdaniem biegłej rozpoznane upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim oraz deficyty w funkcjonowaniu społecznym oraz intelektualnym, pozwalają zaliczyć odwołującą do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności okresowo do 30.11.2020r.

Przy ocenie opinii wydanych w rozpatrywanej sprawie Sąd miał na względzie, iż opinia biegłego podlega, jak inne dowody ocenie według art. 233 § 1 k.p.c., lecz odróżniają ją szczególne kryteria oceny. Stanowią je zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Przedmiotem opinii biegłego nie jest przedstawienie faktów, lecz ich ocena na podstawie wiedzy fachowej (wiadomości specjalnych). Nie podlega ona zatem weryfikacji, jak dowód na stwierdzenie faktów, na podstawie kryterium prawdy i fałszu. Zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c., Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego.

Biegli sądowi, wydając pisemną opinię w przedmiotowej sprawie, odnosząc się do schorzeń, na które cierpi odwołująca, jednoznacznie stwierdzili, że jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym. Zdaniem biegłych brak jest podstaw do uznania odwołującej za osobę niepełnosprawną w znacznym stopniu. Mając na uwadze treść wydanych w sprawie opinii, Sąd przychylił się do ich wniosków.

Z powyższych względów, Sąd nie kwestionuje istnienia u I. S. problemów zdrowotnych i społecznych związanych z codzienną egzystencją, pełnieniem ról społecznych, a opisanych przez matkę odwołującej się, lecz uznaje, że nie mieszczą się one w zakresie pojęcia „znacznie ograniczonych możliwości samodzielnego poruszania się”, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej. Należy podkreślić, że niezdolność do samodzielnej egzystencji oznacza – zgodnie z ust. 4 cyt. przepisu – naruszenie sprawności organizmu w stopniu uniemożliwiającym zaspokajanie bez pomocy innych osób podstawowych potrzeb życiowych, za które uważa się przede wszystkim samoobsługę w zakresie podstawowych życiowych potrzeb w zakresie samoobsługi (np. jedzenia, korzystania z toalety) poruszania się i komunikacji.

W uzasadnieniu wyroku z dnia 13 września 2005 roku, I UK 382/04, Sąd Najwyższy przywołał utrwalony w orzecznictwie pogląd, że w postępowaniu sądowym w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, które ma charakter odwoławczy i kontrolny, postępowanie dowodowe ogranicza się do sprawdzenia zgodności z prawem decyzji wydanej przez organ. Jednocześnie, w przypadku zmiany w ramach stanu zdrowia osoba uprawniona może złożyć w(...) lub (...) wniosek o wydanie orzeczenia o aktualnej niepełnosprawności (art. 6b ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych).

W świetle poczynionych powyżej ustaleń faktycznych oraz w związku z tym, że żadna ze stron nie wnosiła o przeprowadzenie rozprawy, na podstawie art. 148 ^{( 1)} § 1 k.p.c. na posiedzeniu niejawnym, Sąd na podstawie art. 477 ^{( 14)} § 1 k.p.c. oddalił odwołanie od orzeczenia (...)z dnia (...)