Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XX GC 333/11

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 marca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XX Wydział Gospodarczy w składzie:

Przewodniczący:

SSO Agnieszka Baran

Protokolant:

sekr.sądowy Hanna Nowicka

po rozpoznaniu w dniu 17 lutego 2015 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa Syndyka Masy Upadłości D. M. (1) w upadłości likwidacyjnej

przeciwko (...) Bank S.A. w W.

o zapłatę odszkodowania

orzeka:

1.  oddala powództwo w całości,

2.  nakazuje pobrać od powoda – Syndyka Masy Upadłości D. M. (1) w upadłości likwidacyjnej na rzecz Skarbu Państwa – Kasa Sądu okręgowego w Warszawie kwotę 1 508,80 zł (jeden tysiąc pięćset osiem złotych osiemdziesiąt groszy) tytułem zwrotu części wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

SSO Agnieszka Baran

Sygn. akt XX GC 333/11

UZASADNIENIE

Pozwem wszczynającym postępowanie w niniejszej sprawie D. M. (1) wniósł o zasądzenie na jego rzecz odszkodowania w kwocie 480.440 zł od pozwanego (...) Bank S.A. w W. (jako następcy prawnego G. Bank w K.). W uzasadnieniu pozwu wskazał, że pozwany bank był związany umową factoringową z Firmą (...) w L., zaś powód był gwarantem i poręczycielem weksla wystawionego przez wskazanego kontrahenta pozwanego banku. Po rozwiązaniu wymienionej umowy pomiędzy pozwanym a firmą (...), pozwany wystawił bankowy tytuł egzekucyjny zarówno na firmę (...) jak i na powoda. Zdaniem D. M. (1) bankowy tytuł egzekucyjny został wystawiony niesłusznie. Wszczęcie na jego podstawie egzekucji (po nadaniu mu klauzuli wykonalności) spowodowało zablokowanie wszystkich kont bankowych powoda w okresie od marca do października 2009 r., co uniemożliwiło prowadzenie działalności gospodarczej. W konsekwencji powyższego – wskazał D. M. (1) - nie mógł on zrealizować zamówień, które wpłynęły od klientów ponieważ nie miał środków na zakup towarów, nadto zostały wypowiedziane umowy kredytowe, które łączyły go z innymi bankami. Zatem, w wyniku działań banku (...) poniósł stratę, której wysokość obrazują zamówienia i faktury dotyczące poprzedniego okresu. Powód wskazał, że jego przychody spadły z 2.946.985,79 w roku 2008 do poziomu 2.040.151,66 za rok 2009 a poziom zysków spadł z 300.868,57 w 2008 roku do 20.282,98 w 2009 r. (pozew k. 2-4).

W piśmie z 12 października 2010 r. Syndyk masy upadłości poinformował sąd o ogłoszeniu upadłości D. M. (1) prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Biuro Handlu Zagranicznego (...) w L. obejmującej likwidację majątku dłużnika. (pismo wraz z postanowieniem k. 86 – 88).

Postanowieniem z dnia 04 lutego 2011 r. Sąd Okręgowy w Legnicy orzekł o zawieszeniu postępowania w sprawie. (postanowienie k. 111) Następnie postanowieniem z 04 marca 2011 r. Sąd Okręgowy w Legnicy podjął postępowanie w sprawie i ustalił, że stroną powodową jest Syndyk masy upadłości D. M. (1) prowadzącego Biuro Handlu Zagranicznego (...) w L. (postanowienie k. 122).

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) Bank S.A. w W. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od strony powodowej na jego rzecz zwrotu kosztów procesu oraz przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Warszawie jako Sądowi właściwemu miejscowo. Pozwany wskazał, że jest następcą prawnym (...) Banku S.A. w K.. Ponadto oświadczył, że nie wyraża zgody na wstąpienie do procesu w charakterze powoda w miejsce D. M. (1), Syndyka masy upadłości przedsiębiorstwa (...). Podniósł, że w treści pozwu nie określono w sposób właściwy strony pozwanej jak również nie określono kwoty, której zasądzenia domaga się powód. W ocenie pozwanego powód wbrew treści art. 479(12) k.p.c. nie wykazał przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej Banku z art. 416 k.c. Bank zakwestionował żądanie pozwu co do zasady i wysokości. Podniósł, że służy mu wymagalne roszczenie wobec B. M. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą (...) w L. w łącznej kwocie 777.225,10 zł. Podniósł, że wszczął postępowanie egzekucyjne na podstawie tytułu egzekucyjnego, któremu Sąd Rejonowy w Legnicy nadał klauzulę wykonalności i nie uzyskał spłaty wierzytelności od powoda. W ocenie Banku brak jest związku przyczynowego pomiędzy prowadzonym postepowaniem egzekucyjnym, a ewentualną szkodą powoda. Podniósł, że do zajęcia majątku dłużnika doszło po złożeniu zamówień przez (...) sp. z o.o. z dnia 8 i 14 stycznia 2009 r., Z. M. z dnia 21 listopada 2008 r. Z kolei zamówienie (...) Zakładów (...) z dnia 04 listopada 2009 r. świadczy o tym, że zajęcie nie wpłynęło w sposób negatywny na współpracę gospodarczą stron. Podkreślił również, iż kwota dochodzona pozwem znacznie przekracza dochód osiągnięty przez powoda w 2008 r., ponadto wskazał na różnicę w dochodach w 2008 r., która wynosiła 300.868,57 zł zaś w roku 2009 r. wyniosła 20.282,98 zł. (odpowiedź na pozew k. 154 – 157)

Postanowieniem z dnia 19 kwietnia 2011 r. Sąd Okręgowy w Legnicy ustalił, że stroną pozwaną jest (...) Bank S.A. w W. oraz przekazał przedmiotową sprawę tutejszemu sądowi. (postanowienie k. 169 i 170)

W piśmie z 06 września 2011 r. powód – Syndyk masy upadłości D. M. (1) podtrzymał żądanie pozwu w całości. W uzasadnieniu pisma zostało wskazane, że zamówienia i faktury dotyczące powoda odnoszące się okresu sprzed wszczęcia postępowania egzekucyjnego zostały powołane jako dowód na wysokość zamówień i cen jednostkowych towarów objętych zamówieniami w celu wyliczenia szkody na skutek braku zamówień, spowodowanego niemożnością prowadzenia działalności gospodarczej po zablokowaniu kont bankowych powoda. Odnosząc się do stanowiska strony pozwanej, w piśmie wskazano również, że wypowiedzenie umowy kredytowej spowodowane zostało prowadzonym postępowaniem egzekucyjnym i miało negatywny wpływ na działalność powoda gospodarczą powoda. Nadto przekreśliło to możliwość zaciągnięcia innego kredytu co miało związane z negatywną oceną zdolności kredytowej powoda (pismo z 06 września 2011 r. k. 186-188).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

1 września 2006 r. pomiędzy poprzednikiem prawnym pozwanego banku (...) (prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą (...) M. B.) została zawarta umowa o świadczenie usług faktoringowych nr (...). Przedmiotem tej umowy było nabywanie i finansowanie przez (...) Bank S.A. (faktora) niewymagalnych wierzytelności pieniężnych przysługujących B. M. (faktorantowi) z tytułu wykonania umów handlowych. W treści umowy faktorant ustanowił prawne zabezpieczenia roszczeń faktora wynikających z przedmiotowej umowy w postaci: weksla in blanco opatrzonego klauzulą „bez protestu” wraz z deklaracją wekslową, pełnomocnictwa do dysponowania rachunkiem bankowym, deklaracji wekslowej poręczyciela wekslowego oraz umową kaucji. (umowa faktoringu k. 21)

D. M. (1) dokonał poręczenia wekslowego zobowiązań B. M., wynikających z powołanej wyżej umowy. W deklaracji wekslowej złożył oświadczenie o poddaniu się egzekucji wszelkich wierzytelności wynikających z tej umowy na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego wystawionego przez Bank do kwoty 1.600.000 zł (odpis weksla k. 20, deklaracja wekslowa k. 19).

3 września 2008 r. (...) Bank S.A. w K. wystawił Bankowy Tytuł Egzekucyjny o numerze (...) (dalej jako (...)), w którym wskazano, że w księgach bankowych figuruje wymagalne zadłużenie przysługujące bankowi z tytułu udzielonego poręczenia przez D. M. (1) wynikające bezpośrednio z niespłaconej i wymagalnej należności powstałej w oparciu o umowę o świadczenie usług factoringowych nr (...) z dnia 01 września 2006 r., która według stanu na dzień wystawienia tytułu wynosiła łącznie 741.999,95 zł. Na zobowiązanie dłużnika składa się: należność główna w kwocie 696.180,50 zł, odsetki ustawowe w kwocie 44.111,45 zł naliczane w skali odsetek ustawowych od dnia 07 stycznia 2007 r. do 03 września 2008 r., dalsze odsetki ustawowe liczone od należności głównej liczone od 04 września 2008 r. do dnia zapłaty, opłaty i prowizje od umowy w kwocie 1.708,00 zł (kserokopia bankowego tytułu egzekucyjnego k. 23).

Po zaopatrzeniu przedmiotowego (...) w klauzulę wykonalności, na wniosek (...) Bank S.A. w K., Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Legnicy G. W. wszczął postępowanie egzekucyjne przeciwko D. M. (1). W toku tego postępowania, w marcu 2009 roku komornik dokonał zajęcia rachunków bankowych i wierzytelności D. M. (1) (zawiadomienia o zajęciu rachunku bankowego k. 24, 31, 32, 33, 34 zawiadomienie o wszczęciu egzekucji k. 25, 40, wezwanie dłużnika do wskazania mienia k. 26, zajęcie wierzytelności k. 27, 28, 29, 30, 35, 36, 37, 38).

Postanowieniem z 19 października 2009 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Legnicy G. W. umorzył postępowanie egzekucyjnego prowadzone przeciwko D. M. (1), na podstawie art. 825 punkt 3 k.p.c. (postanowienie k. 73).

W toku przedmiotowego postępowania egzekucyjnego prowadzonego przeciwko D. M. (1) nie zostały wyegzekwowane żadne należności na rzecz poprzednika prawnego pozwanego banku (okoliczność bezsporna).

Następnie, Sąd Okręgowy w Legnicy rozpoznając zażalenie dłużnika D. M. (1) na orzeczenie o nadaniu klauzuli wykonalności (...) wydał w dniu 30 października 2009 r. postanowienie, w którym zmienił zaskarżone postanowienie i oddalił wniosek o nadanie klauzuli. W uzasadnieniu postanowienia Sąd ten wskazał, że w bankowym tytule egzekucyjnym należy oznaczyć bank, który go wystawił i na rzecz którego egzekucja ma być prowadzona oraz dłużnika zobowiązanego do zapłaty. Przedłożony przez wierzyciela tytuł nie spełniał tych wymagań, bowiem zawierał dane PESEL oraz serię i numeru dowodu, które nie odpowiadały danym widniejącym w dokumencie o poddaniu się egzekucji przez dłużnika (kopia postanowienia z dnia 30.10. 2009 r. k. 74 – 78).

W okresie przed wszyciem przeciwko D. M. (1) postępowania egzekucyjnego zostały mu złożone następujące zamówienia na towary:

-21 listopada 2008 r. przez firmę (...) na papier offsetowy (wiadomość e-mail k. 82 – 83),

- 8 stycznia 2009 r. i 14 stycznia 2009 roku przez (...) sp. z o.o. na papier barwiony (zamówienia k. 80 i k. 71),

Zamówienia złożone przez firmę (...) zostały zrealizowane przez D. M. (1) również przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego. Były to następujące kontrakty: z 9 czerwca 2008 r. - sprzedaż kartonu kolorowego na kwotę 230.580 zł w ilości 42.000 kg (faktura k. 57), z 16 września 2008 r. za kwotę 172.752 zł, w ilości 12.000 kg i 38.000 kg (faktura k.55), z 12 grudnia 2008 r. za kwotę 126.850,72 zł, w ilości 31.700 kg (faktura k. 53) z 17 grudnia 2008 r. na kwotę 118.096 zł, w ilości 22.000 kg (faktura k. 54).

W dniu 9 lutego 2009 r. powód jako Biuro Handlu Zagranicznego (...) dokonał sprzedaży kartonu kolorowego na rzecz (...) sp. z o.o. na kwotę 12.324,93 zł, w ilości 3.157 kg (faktura k. 51).

W okresie trwającego postępowania egzekucyjnego, 21 sierpnia 2009 r. firma (...) dokonała u powoda zamówienia papieru białego, kartonu białego oraz papieru i kartonu kolorowego (zamówienie k. 72). Nadto, 29 czerwca 2008 r. zostało złożone zamówienie przez firmę (...) na papier samoprzylepny w ilości 12 ton oraz papier i karton kolorowy w ilości 24 ton i kartonu w ilości 22 ton (zamówienie k. 69).

Natomiast po zakończeniu postępowania egzekucyjnego, 4 listopada 2009 r. (...) sp. z o.o. dokonały zamówienia kartonu u D. M. (1), łącznie na 5.000 kg. (zamówienie k. 70).

Zamówienia składane D. M. (1) przez jego kontrahentów były w części realizowane nieprawidłowo, tj nie były realizowane w pełnym rozmiarze zamówienia. Zdarzały się również opóźnienia w realizacji zamówień przez D. M. (1). Problemy z prawidłową realizacją kontraktów wynikały z problemów finansowych D. M. (1). W części nieprawidłowość realizacji zamówień złożonych D. M. (1) była związana z nieprawidłowościami w realizacji zamówień złożonych przez niego u zagranicznych kontrahentów (zeznania świadków G. P. k. 282, częściowo Zeznania świadka Z. M. k. 281 i zeznania A. S. – nagranie/płyta k. 362).

W dniu 26 listopada 2009 r. została wystawiona faktura na D. M. (1) za zakup papieru samoprzylepnego, papieru kolorowego na kwotę 7.929 Euro. Następnie, 27 lutego 2009 r. na jego rzecz została wystawiona faktura za papier na kwotę 23.174,10 euro. (faktury zakupu k. 49 i 50).

Pismami z dnia z dnia 16 grudnia 2009 r. i 09 kwietnia 2010 r. i r. (...) Bank (...) S.A. w K. wypowiedział D. M. (1) umowy o limit zadłużenia na koncie i umowy o konto dla małych firm (pisma k. 59 i 60).

W roku 2008 D. M. (1) uzyskał przychód w kwocie 2.946.985,79 zł, z czego koszty stanowiła kwota 2.646.117,22 zł z czego dochód stanowiła kwota 300.868,57 zł. (zeznanie podatkowe PIT – 36 L k. 66 – 68). Następnie w roku 2009 otrzymał przychód w kwocie 2.040.151,66 zł, natomiast kwota kosztów jego uzyskania stanowiła 2.019.868,68 zł z czego dochód stanowiła kwota 20.282,98 zł. (zeznanie podatkowe PIT – 36 L k. 61 – 65)

D. M. (1) finansował swoją działalność gospodarczą kapitałem obcym - głównie kredytami bankowymi zaciągniętymi w różnych bankach. Zaangażowanie kredytowe było znaczące i dotyczyło kredytów w rachunku bieżącym, kredytów obrotowych, kart kredytowych, kredytów inwestycyjnych na zakup nieruchomości przeznaczonych do działalności gospodarczej, kredyty na zakup samochodów osobowych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Łącznie na D. M. (1) ciążyły zobowiązania kredytowe w kwocie 1.536.000 zł. Pozostałymi źródłami finansowania działalności gospodarczej były pożyczki na zakup maszyn i narzędzi do produkcji, umowy leasingu, faktoring odwrotny finansujący dostawy, faktoring pełny i niepełny finansujący sprzedaż. W 2008 roku zaangażowanie kredytowe i poziom innych znanych zobowiązań przewyższały posiadany majątek trwały i obrotowy służący działalności gospodarczej D. M. (1). W 2008 roku D. M. (1) nie regulował zaliczek na poczet podatku dochodowego terminowo, korespondencja z Urzędem Skarbowym w L. wskazuje na zaległości w podatku od towarów i usług. W 2008 roku D. M. (1) odnotował wzrost sprzedaży, co było związane z zaangażowaniem kredytowym w bankach prowadzących rachunki bieżące z obsługą linii kredytowych. Sposób prowadzenia działalności gospodarczej przez D. M. (1) spowodował, że już w 2008 roku utracił on zdolność kredytową (opinia pisemna biegłego A. G. k. 413-425, opinia uzupełniająca k. 512-526).

Sytuacja finansowa firmy prowadzonej przez D. M. (1) pogorszyła się na tyle, że postanowieniem z 4 października 2010 roku została ogłoszona jego upadłość (postanowienie k. 87).

Powództwo wytoczone przez B. M. przeciwko pozwanemu bankowi o zwrot kaucji zatrzymanych przez bank na podstawie umowy factoringu zostało oddalone. W ocenie Sądu rozpoznającego tę sprawę nie istnieją należności, które podlegałyby zwrotowi na rzecz B. M. (wyrok wraz z uzasadnieniem k. 229 i nast.).

Powyższy stan faktyczny został ustalony przez Sąd Okręgowy na podstawie wyżej powołanych dokumentów. Strony nie kwestionowały autentyczności tych dokumentów, ani ich treści (w tym zgodności złożonych odpisów z istniejącymi oryginałami), a wobec tego nie budziły również wątpliwości Sądu.

Przechodząc do oceny zeznań przesłuchanych w niniejszej sprawie świadków należy wskazać co następuje:

Nie wnoszą do niniejszej sprawy istotnych okoliczności zeznania świadka A. N. (k. 280), wobec tego, że nie miała ona wiedzy na temat współpracy z D. M. (1). Analogicznie należy ocenić zeznania świadka Z. M. (k. 281), codo znacznej części tych zeznań. Świadek nie pamiętał kiedy zakończyła się współpraca firmy jego żony (...) z D. M. (1). Na podstawie zeznań tych świadków nie można zatem nawet pośrednio ustalić, że problemy w działalności D. M. (1) miały związek z kwestionowanym przez powoda działaniem pozwanego banku.

W ocenie Sądu, jako wiarygodne należy ocenić zeznania pozostałych przesłuchanych w niniejszej sprawie świadków. Były one zgodne w kwestii co do niepełnego wykonania zamówień przez D. M. (1), czy powstania opóźnień w ich wykonaniu. Zeznania A. S. i D. M. (1) są spójne w zakresie ostatecznego braku możliwości prowadzenia działalności gospodarczej przez D. M. (1). Jako obojętne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy należy natomiast ocenić wskazywane przez świadków przyczyny problemów finansowych D. M. (1). Przedmiotem dowodu z zeznań świadków są bowiem jedynie okoliczności faktyczne, a nie ich ocena.

W ocenie Sądu dowód przydatny dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy stanowią w części opinie biegłego A. G.. Przeprowadzone zostały w oparciu o dokumentację finansową firmy (...). Wnioski końcowe biegłego zostały sformułowane po przeprowadzeniu rzeczowej analizy tej dokumentacji i korespondują z zeznaniami przesłuchanych w niniejszej sprawie świadków. W ocenie Sądu omawiana opinia nie stanowi jednak wiarygodnego dowodu w części, w której przypisuje wskazaną w niej szkodę (o określonej wysokości) pozwanemu bankowi, z przyczyn, o których mowa w dalszej części uzasadnienia.

Sąd Okręgowy, zważył co następuje:

Powództwo jako bezzasadne podlegało oddaleniu w całości.

Na wstępie należy wskazać, iż pozew w niniejszej sprawie został wniesiony w dniu 17 września 2010 r. Wobec powyższego w przedmiotowej sprawie będą miały zastosowanie przepisy art. 479 12 k.p.c. w brzmieniu przed wejściem w życie ustawy z dnia 16 września 2011 r., uchylające przepisy o postępowaniu odrębnym w sprawach gospodarczych. Zgodnie z treścią powołanego przepisu art. 479 12 §1 k.p.c. w pozwie powód jest obowiązany podać wszystkie twierdzenia oraz dowody na ich poparcie pod rygorem utraty prawa powoływania ich w toku postępowania, chyba że wykaże, że ich powołanie w pozwie nie było możliwe albo że potrzeba powołania wynikła później. W tym przypadku dalsze twierdzenia i dowody na ich poparcie powinny być powołane w terminie dwutygodniowym od dnia, w którym powołanie ich stało się możliwe lub wynikła potrzeba ich powołania.

W świetle powyższego przepisu nie ma podstaw do podzielenia stanowiska strony pozwanej, w myśl którego za spóźnioną należy uznać argumentację podniesioną w piśmie powoda z 6 września 2011 roku i zgłoszone w nim wnioski dowodowe. Pismo to zostało bowiem wniesione do sądu (vide: data nadania przesyłki w urzędzie pocztowym k. 192) przed upływem dwóch tygodni od doręczenia powodowi odpisu odpowiedzi na pozew.

Przedmiotem rozstrzygnięcia niniejszej sprawy jest żądanie pozwu wniesionego przez samego D. M. (1), podtrzymane w piśmie syndyka złożonym po wniesieniu odpowiedzi na pozew, które to żądanie dodatkowo zostało wyjaśnione w zeznaniach D. M. (1). Ramy postępowania w niniejszej sprawie zakreśla również podstawa faktyczna żądania.

Ze stanowiska strony powodowej podnoszonego w niniejszym postępowaniu wynika, że szkoda, której naprawienia domaga się powód wynika z dwóch rodzajów okoliczności. Pierwsza z nich wynika stąd, że na skutek zajęcia rachunków bankowych D. M. (1) nie mógł zakupić towarów potrzebnych dla zrealizowania już złożonych mu zamówień. Druga okoliczność powiązana ze szkodą powoda polega na tym, że w związku z zajęciem rachunków bankowych D. M. (1) zmniejszyła się ilość składanych mu zamówień. Zdaniem strony powodowej odpowiedzialność za tak zdefiniowaną szkodę ponosi pozwany bank w związku z wszczęciem egzekucji na podstawie nieprawidłowo wystawionego (...).

W samym pozwie – zapewne omyłkowo – jako podstawa odpowiedzialności pozwanego banku został wskazany przepis art. 427 k.c.. Podstawę ewentualnej odpowiedzialności pozwanego banku w niniejszej sprawie stanowi – zdaniem Sądu - przepis art. 415 k.c. Dla wykazania zasadności żądania pozwu strona powodowa wykazać winna istnienie wszystkich przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej, o której mowa w tym przepisie. Przesłankami tymi są: zawinione działanie, szkoda oraz związek przyczynowy pomiędzy szkodą a zawinionym działaniem podmiotu odpowiedzialnego.

Zdaniem Sądu, w świetle okoliczności niniejszej sprawy nie można uznać, że strona powodowa wykazała istnienie powołanych przesłanek odpowiedzialności pozwanego banku.

W niniejszej sprawie poza sporem pozostawała okoliczność, że pozwany bank (a ściślej rzecz ujmując – jego poprzednik prawny) wystawił przeciwko D. M. (1) bankowy tytuł egzekucyjny, w którym nieprawidłowo oznaczył nr PESEL i numer dowodu osobistego dłużnika. W związku z tym – co wynika z orzeczenia Sądu rozpoznającego zażalenie D. M. (1) na postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności - przedmiotowemu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nie powinna być nadana klauzula wykonalności i nie powinno być również wszczęte postępowanie egzekucyjne. Zatem można mówić – w okolicznościach niniejszej sprawy – o bezprawnym działaniu strony pozwanej. W orzecznictwie ugruntowane jest stanowisko, według którego możliwe jest uznanie za bezprawne i pozostające w normalnym, adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą, prowadzenie egzekucji na podstawie bankowego tytułu wykonawczego, w sytuacji gdy bankowy tytuł egzekucyjny został wystawiony bezprawnie. Wskazał na to Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 13 listopada 2013 r. sygn. akt I ACa 742/13 (www.orzecenia.ms.gov.pl). Sąd ten wskazał (dowołując się do licznych orzeczeń Sądu Najwyższego, tj. , z dnia 9 marca 2007 r., V CSK 452/06, Prawo Bankowe z 2007 r., nr 9, poz. 15, z dnia 11 stycznia 2006 r., III CK 325/05, Prawo Bankowe 2006, nr 11, poz. 11, z dnia 25 kwietnia 1997 r., I CKN 60/97, OSNC1997 /11/173, z dnia 8 listopada 2002 r., III CKN 2/01, LEX nr 75287) że w razie bezprawnego i zawinionego wystawienia takiego tytułu przez bank, wszczęcie na jego podstawie postępowania egzekucyjnego należy zakwalifikować jako delikt banku.

W niniejszej sprawie nie ma podstaw do kwestionowania wskazanej przez stronę powodową oceny działań banku, w sytuacji gdy prawomocnym postanowieniem została oddalony wniosek strony pozwanej o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu wystawionemu przeciwko D. M. (1). W tym zakresie podzielić należy stanowisko wyrażone w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2007 r. (V CSK 452/06). W orzeczeniu tym, wydanym w analogicznym stanie faktycznym Sąd Najwyższy wskazał, że o bezprawności działania pozwanego przesądził Sąd Okręgowy w postanowieniu z dnia 21 września 2004 r., oddalając wniosek o nadanie klauzuli wykonalności wystawionemu przez tegoż pozwanego bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, w związku z czym odmienny pogląd pozostaje w sprzeczności z normą art. 365 § 1 k.p.c., która przewiduje związanie prawomocnym orzeczeniem sądu m.in. wszystkich sądów później orzekających.

Powyższe oznacza, że dla odpowiedzialności banku nie ma znaczenia charakter uchybień, z powodu których nie powinna być nadania klauzula wykonalności na (...). Zatem w niniejszej sprawie zostało wykazane bezprawne działanie banku i jego związek przyczynowy ze szkoda poniesioną przez D. M. (1).

Zdaniem Sądu w toku postępowania w niniejszej sprawie strona powodowa nie zdołała jednak wykazać wysokości szkody poniesionej przez D. M. (1), a dowody przeprowadzone w toku postępowania nie korespondują ze wskazaną przez stronę powodową podstawą faktyczną żądania pozwu, bądź w ogóle nie potwierdzają tez stawianych przez stronę powodową.

Jak już zostało powiedziane jedną z okoliczności, które spowodowały szkodę po stronie D. M. (1) był brak możliwości zrealizowania już złożonych mu zamówień. Powód powołał się w tym przedmiocie na złożone przy pozwie zestawienie (k. 47-48). W zestawieniu tym D. M. (1) wskazał następujące dane omawianych zamówień:

- zamówienie firmy (...) z dnia 21 listopada 2008 r. na papier kolorowy w ilości 45.000 kg, koszt zakupu wynosił 63.000 zł sprzedaż za kwotę 180.000 zł, zysk 117.000 zł

- zamówienie firmy (...) z dnia 08 stycznia 2009 r. na papier kolorowy w ilości 50.000 kg, koszt zakupu 70.000 zł, sprzedaż za kwotę 160.000 zł, zysk 70.000 zł

- zamówienie firmy (...) z dnia 14 stycznia 2009 r. na papier i karton kolorowy w ilości 72.000 kg koszt zakupu 100.800 zł, sprzedaż na kwotę 230.400 zł, zysk 129.600 zł

- zamówienie firmy (...) z dnia 29 czerwca 2009 r. na papier samoprzylepny w ilości 12.000 kg koszt zakupu 20.160 zł przy sprzedaży na kwotę 52.800 zł i zysku 32.640 zł , na papier kredowany w ilości 20.000 kg za cenę zakupu 28.000 zł przy cenie sprzedaży 65.600 zł i zysku 37.600 zł, na papier i karton kolorowy 24.000 kg przy cenie zakupu 33.600 zł i cena sprzedaży 100.800 zł i zysku 67.200 zł, na karton w ilości 22.000 kg przy cenie zakupu 26.400 zł i cenie sprzedaży 52.800 zł oraz zysku 26.400 zł. Łączny zysk z powyższych zamówień wynosiłby 480.440 zł.

Powyższe zestawienie jako przygotowane przez D. M. (1) uznać należy za stanowisko samej strony, które wymaga udowodnienia. Omawiana podnoszona przez stronę powodową szkoda stanowi utracone korzyści, ma zatem charakter hipotetyczny. W związku z tym wymaga udowodnienia z bardzo wysokim stopniem prawdopodobieństwa nie tylko samego jej poniesienia, ale również wysokości. Tymczasem materiał dowody zgromadzony w niniejszej sprawie nie potwierdza stanowiska strony pozwanej. W szczególności zamówienia, na które wskazuje strona powodowa w zestawieniu nie zawierają ceny, a w toku postępowania w niniejszej sprawie nie został przedstawiony żaden inny dowód potwierdzający wysokość ceny towarów na które zostały złożone zamówienia. Świadkowie przesłuchani w niniejszej sprawie w ogóle nie pamiętali znacznej części okoliczności związanych ze współpracą z D. M. (1). Dodatkowo strona powodowa nie przedstawiła dowód na okoliczność wysokości kosztów, jakie należałoby ponieść w celu realizacji przedmiotowych zamówień. Tylko bowiem w razie ich wykazania możliwe byłoby ustalenie wysokości zysku, który osiągnąłby D. M. (1). Ten zysk bowiem stanowi dochodzoną w niniejszej sprawie szkodę.

W ocenie Sądu dowodu na okoliczności wysokości omawianej szkody D. M. (1) nie może stanowić dowód z opinii biegłego przeprowadzony w toku postępowania w niniejszej sprawie. Szkoda wyliczona przez biegła w pierwszej sporządzonej przez nią opinii (której wysokość została podtrzymana w opinii uzupełniającej) została ustalona w oparciu o wyniki finansowe D. M. (1) osiągane w latach poprzednich. Traki sposób wyliczenia szkody w żaden sposób nie przystaje do okoliczności faktycznych wskazanych jako podstawa żądania pozwu. Okoliczności te stanowi bowiem brak możliwości realizacji konkretnych zamówień wskazanych przez stronę powodową.

Odnosząc się do drugiego rodzaju szkody wskazywanego przez stronę powodową należy wskazać, co następuje. Ta szkoda została przez stronę powodową powiązana z utratą zamówień i kontrahentów w związku z wszczęciem postępowania egzekucyjnego prowadzonego na podstawie (...) wystawionego przez pozwany bank. Strona powodowa nie wskazuje z którymi spośród kontrahentów D. M. (1) współpraca została zakończona w związku z wszczęciem egzekucji. Zasady logiki nakazują zakładać że dotyczy to m. in. tych podmiotów, których zamówienia nie zostały zrealizowane. W toku postępowania w niniejszej sprawie zostali przesłuchani świadkowie powiązani z podmiotami, z którymi współpracował D. M. (1). Poza A. S. żaden ze świadków nie potwierdził wskazanych przez stronę powodową przyczyn zakończenia współpracy. Świadek D. S. wskazał w swoich zeznaniach na problemy finansowe D. M. (2) i stwierdził, ze to one były przyczyną ograniczania działalności przez D. M. (1). Świadek łączył te okoliczności z wszczęciem postępowania egzekucyjnego. W tym zakresie pozostały materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie nie potwierdza zeznań świadka. Z uzupełniającej opinii biegłego A. G. przeprowadzonej po szerokim badaniu ksiąg rachunkowych D. M. (1) wynika, że sposób finansowania przez niego działalności spowodował, że już w 2008 roku D. M. (1) utracił zdolność kredytową. W tym kontekście za całkowicie gołosłowne należy uznać twierdzenia strony powodowej o negatywnym wpływie egzekucji wszczętej przez pozwany bank na działalność D. M. (1). Skoro bowiem D. M. (1) już w 2008roku utracił zdolność kredytową, to wszczęcie egzekucji nie mogło pogorszyć tej zdolności. Należy również mieć na uwadze tę okoliczność, że postępowanie egzekucyjne prowadzone przez pozwany bank było bezskuteczne. Nie sposób zatem podzielić stanowiska, że wszczęcie postępowania egzekucyjnego uniemożliwiło dokonywanie płatności za towary nabywane dla potrzeb realizacji zamówień.

W świetle powyższego nie można uznać, że w odniesieniu drugiego rodzaju szkody wskazywanej przez stronę powodową został wykazany zawiązek przyczynowy pomiędzy jej powstaniem a działaniem pozwanego banku. Co do tej szkody aktualne pozostają również podniesione wcześniej uwagi odnoszące się do braku wykazania wysokości szkody.

Mając na uwadze powyższe, na mocy powołanych przepisów należało powództwo oddalić, orzekając jak w punkcie I wyroku.

W punkcie II wyroku na podstawie art. 83 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych sprawach cywilnych w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazał pobrać od powoda kwotę wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w niniejszej sprawie.

SSO Agnieszka Baran

\