Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 grudnia 2017r.

Sąd Okręgowy w Zielonej Górze IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Katarzyna Kijowska

Protokolant: st. sek. sąd. Zofia Fechner

po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2017r. w Zielonej Górze

odwołania A. J.

od decyzji Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 15 maja 2017r. ( znak: (...) )

w sprawie A. J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o przyznanie emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje A. J.
prawo do wcześniejszej emerytury poczynając od dnia 31.03.2017r.

Sygn. akt IV U 1828/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15.05.2017 r., znak: (...), pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił wnioskodawcy A. J. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z uwagi na nieudokumentowanie przez wnioskodawcę 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach.

W odwołaniu od powyższej decyzji A. J. wskazał, że w czasie zatrudnienia w (...) zakładach (...) w M. pracował jako ustawiacz materiałów ogniotrwałych, wsadowy do pieca i była to praca w warunkach szczególnych uzasadniająca obniżenie wieku emerytalnego.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca A. J., urodzony (...), wnioskiem złożonym w organie rentowym w dniu 31.03.2017 r. domagał się ustalenia prawa do emerytury przewidzianej przepisem art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wnosząc o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Organ rentowy uznał za udowodniony na dzień 01.01.1999 r. okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze ponad 25 lat, w tym 11 lat, 8 miesięcy i 17 dni stażu pracy w szczególnych warunkach, na które składały się okresy zatrudnienia wnioskodawcy w (...) Zakładach (...) w Ż..

W okresie od 01.04.1985 r. do 30.11.1991 r. wnioskodawca zatrudniony był również w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) Zakładach (...) w Ż. ( zakład (...)) na stanowisku wsadowego materiałów ogniotrwałych. W praktyce w całym okresie zatrudnienia w w/w zakładzie wykonywał pracę na tym stanowisku. Polegała ona na ustawianiu na wózkach wsadu do pieca, wtaczaniu wózków z wsadem do pieca a po jego wypaleniu na wytoczeniu i wyładowaniu wózków. Praca była wykonywana na tym stanowisku przez 6 godzin dziennie podczas gdy na innych stanowiskach pracownicy pracowali po 8 godzin. Warunki pracy na stanowisku wsadowego materiałów ogniotrwałych były bardzo trudne z uwagi na wysokie temperatury wypalania. Robotnicy wchodzili do wnętrza komory wypalającej pieca w temperaturach dochodzących do 100 stopni. Czasem zapalała się odzież ochronna. Na każdej zmianie pracowały dwie brygady. Jedna zajmowała się ustawianiem wsadu w piecu a druga wytaczaniem, na zmianę. Potocznie stanowiska te nazywano w zakładzie (...) i „wytaczka”.

W całym okresie spornym wnioskodawca pracował stale i w pełnym dla tego stanowiska wymiarze czasu pracy na stanowisku wsadowego materiałów ogniotrwałych.

dowód: akta ZUS (...), dokumenty k.19-26, zeznania świadków J. K., K. S. k.29, R. J. k.38, przesłuchanie A. J. k. 39 w zw. z k.29,

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie okazało się zasadne.

Zgodnie z dyspozycja art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2016r., poz. 887; dalej jako: ustawa o emeryturach i rentach z FUS albo ustawa emerytalna) – ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego, określonego w ust. 1a i 1b, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a, 50e i 184.

Przepis art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS stanowi, że ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn, tj. 15 lat pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze (przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r., Nr 8, poz. 43);

2)  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27, tj. co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 27a.

Emerytura, o której mowa wyżej, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa (art. 184 ust. 2 ustawy emerytalnej).

Wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom tym przysługuje prawo do emerytury ustala się na podstawie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r., Nr 8, poz. 43).

W myśl § 2 ust. 1 powołanego wyżej rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Reasumując, mężczyzna, będący pracownikiem zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, może przejść na emeryturę w wieku 60 lat, pod warunkiem, że udowodnił wymagany okres składkowy i nieskładkowy – co najmniej 25 lat, w tym co najmniej 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W przedmiotowej sprawie, w ocenie Sądu Okręgowego, wnioskodawca A. J. udowodnił ponad 15-letni okres pracy w warunkach szczególnych.

Przepis § 2 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stanowi, że okresy pracy w warunkach szczególnych stwierdza zakład pracy na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 ww. rozporządzenia, lub w świadectwie pracy.

Jednakże z ugruntowanego już orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika, że w sądowym postępowaniu odwoławczym nie obowiązują ograniczenia dowodowe obowiązujące w postępowaniu przed organem rentowym i możliwe jest ustalenie okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze również w oparciu o inne dowody niż zaświadczenia z zakładów pracy (uchwała SN z 21 września 1984 r., III UZP 48/84, Lex 14630 oraz uchwała SN z 10 marca 1984 r., III UZP 6/84, Lex 14625). Powyższe wynika także z uchwały Sądu Najwyższego z dnia 27 maja 1985 r., III UZP 5/85 (Lex nr 14635), w której SN stwierdził, że jeżeli odwołujący wykaże, że z powodu likwidacji zakładu pracy nie jest możliwe przedstawienie zaświadczenia z zakładu pracy, to może tę okoliczność dowodzić wszelkimi środkami dowodowymi, w tym dowodami z zeznań świadków. Podobne stanowisko Sąd Najwyższy zajął w wyroku z dnia 8 kwietnia 1999 r., II UKN 619/98 (OSNP 2000/11/439, (...), M.Prawn. 1999/12/9, OSNP-wkł. (...), OSP 2002/2/26). Dlatego też Sąd mógł oprzeć swoje rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie na wynikach postępowania dowodowego zarówno z dokumentów, jak i z zeznań świadków oraz zeznań samego wnioskodawcy, tym bardziej, ze organ rentowy w toku postępowania nie zakwestionował zeznań świadków i wnioskodawcy, nie przedłożył dowodów przeciwnych.

Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe uzasadnia twierdzenie, iż wnioskodawca co najmniej w okresach od 01.04.1985r. do 30.11.1991r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w szczególnych warunkach na stanowisku wsadowego materiałów ogniotrwałych wymieniona pod pozycją 11 w dziale V wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze oraz w punkcie 63 poz. 11 działu V wykazu A stanowiącego załącznik do zarządzenia nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu maszynowego z dnia 30.03.1985 r. w sprawie stanowisk pracy w zakładach pracy resortu hutnictwa i przemysłu maszynowego, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym (Dz.Urz. (...), Nr 1-3, poz. 1).

Okoliczności te zostały potwierdzone przez zeznania przesłuchanych w sprawie w charakterze świadków J. K., K. S., R. J. i samego wnioskodawcy A. J. oraz dokumentację pracowniczą. Świadkowie pracowali w (...) Zakładach (...) w Ż. ( zakład (...)). Mieli oni codzienny kontakt z wnioskodawcą, a świadek J. był starszym mistrzem. Znali specyfikę pracy odwołującego a także nazewnictwo stanowiskowe stosowane w zakładzie. Wyjaśnili, ze normy czasu pracy dla pracowników zatrudnionych przy piecu były obniżone z uwagi na bardzo trudne warunki. Ich zaznania są zbieżne z wyjaśnieniami wnioskodawcy. Zeznaniom tym – zarówno świadków, jak i wnioskodawcy – nie sposób odmówić wiarygodności, gdyż są logiczne i znajdują potwierdzenie w dokumentacji zgromadzonej w sprawie: świadectwach pracy, legitymacji ubezpieczeniowej.

Sąd pragnie również podkreślić, że dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy (por. wyrok Sądu Najwyższego z 01.06.2010r., II UK 21/10, LEX nr 619638).

Reasumując, uznać należało, że A. J. legitymuje się co najmniej 15-letnim okresem pracy wykonywanej w szczególnych warunkach i z tego tytułu spełnił przesłanki do uzyskania emerytury poczynając od dnia 31.03.2017 r., tj. od dnia złożenia wniosku o przyznanie świadczenia.

Wobec powyższego, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., Sąd orzekł jak w wyroku.