Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 listopada 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący - Sędzia: SA Magdalena Kostro-Wesołowska (spr.)

Sędziowie: SA Aleksandra Tobiasz-Skrzypek

SO del. Marzena Wasilewska

Protokolant: st.sekr.sądowy Aneta Wąsowicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 listopada 2017 r. w W.

sprawy M. P.

przeciwko Dyrektorowi Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W.

o wysokość emerytury policyjnej

na skutek apelacji Dyrektora Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w W.

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie XIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 22 lutego 2016 r. sygn. akt XIII U 2339/13

oddala apelację.

Marzena Wasilewska Magdalena Kostro-Wesołowska Aleksandra Tobiasz-Skrzypek

UZASADNIENIE

M. P., emeryt policyjny, odwołał się od dwóch decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych: - z dnia 11 września 2012 r. ponownie ustalającej wysokość jego policyjnej emerytury, poczynając od 1 października 2012 r., na poziomie 72,79% podstawy jej wymiaru ze względu na wyłączenie z wysługi emerytalnej okresu służby od 1 sierpnia 2001 r. do 31 stycznia 2009 r. jako pełnionej w warunkach zagrażających życiu i zdrowiu na podstawie postanowienia Komendanta (...) z 16 lipca 2012 r. (...)

- z dnia 2 listopada 2012 r. ponownie ustalającej wysokość jego policyjnej emerytury tym razem na poziomie 71,42% podstawy jej wymiaru, poczynając od 1 grudnia 2012 r., ze względu na wyłączenie z wysługi emerytalne okresu służby j od 15 marca 2009 r. do 31 grudnia 2011 r. jako służby pełnionej w warunkach zagrażających życiu i zdrowiu na podstawie pisma (...)nr (...) z 19 października 2012 r. Organ emerytalny wnosił o oddalenie odwołań i zasądzenie na jego rzecz kosztów zwrotu kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych w kwocie 120 zł.

Sąd Okręgowy w Warszawie XIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z 22 lutego 2016 r. w pkt. 1 zmienił z decyzję z 11 września 2012 r. w ten sposób, że uznał, iż okres służby M. P. od 1 sierpnia 2001 r. do 31 stycznia 2009 r. należy liczyć przy zwiększeniu o 0,5% podstawy wymiaru emerytury za każdy rok służby, w pkt. 2 oddalił odwołanie od decyzji tegoż organu emerytalnego z 2 listopada 2012 r., w pkt. 3 oddalił wniosek organu emerytalnego o zasądzenie od odwołującego się kosztów zastępstwa procesowego. Sąd Okręgowy ustalił, że odwołujący się (ur. (...)), jest absolwentem (...) Szkoły Zawodowej (...)w K.. Z dniem 24 września 1993 r. został zwolniony z obowiązku odbywania służby kandydackiej i 25 września 1993 r. został przyjęty do służby w(...). Od 1 sierpnia 2001 r. do 31 stycznia 2009 r. pełnił służbę w Placówce (...)w W..

W latach 2001-2003 pełnił służbę w (...) kat. II w W. (zakres obowiązków i uprawnień na określonym stanowisku służbowym: z 1 sierpnia 2001 r., z 21 września 2001r.), w Zespole (...) (zakres obowiązków i uprawnień z 12 czerwca 2003 r., z 22 marca 2005 r., z 15 lipca 2005 r.). Od 24 sierpnia 2005 r. w wyniku przeprowadzonej w (...) reorganizacji odwołujący się został mianowany do służby w (...) w (...)kat. IV w W. (zakres obowiązków i uprawnień na określonym stanowisku służbowym: z 15 marca 2006 r., z 9 października 2007 r.). Po kolejnej restrukturyzacji (...), od 15 stycznia 2008 r. odwołujący się został mianowany do służby w Zespole (...) w (...) kat. III w W., z czego w okresie od 25 lutego 2008 r. do 27 kwietnia 2008 r. był delegowany do czasowego pełnienia służby w (...) z siedzibą w N. (...) kat. II w L.. Od 1 marca 2008 r. odwołujący się został mianowany na stanowisko zastępcy komendanta (...)w W. (zakres obowiązków i uprawnień z 4 kwietnia 2008r.). Odwołujący się zajmował kolejno stanowiska od specjalisty do zastępcy komendanta (postanowienia z 4 lipca 2014 r. k.105).

Od 15 kwietnia 2005 r. do 31 grudnia 2010 r. w (...) w W. pełnił służbę również W. M., z tym, że w okresie od 15 kwietnia 2005 r. do 29 lutego 2008 r. jako (...) (...) w W., od 1marca 2008 r. do 30 kwietnia 2009 r. jako starszy specjalista – kierownik zespołu (...) (...) w W., od 1 maja 2009 r. do 31 grudnia 2010 r. jako zastępca komendanta (...) w W.. Wcześniej, tj. od 1 lutego 1998 r. do 14 kwietnia 2015 r. (winno być 2005 r.) W. M. służył jako (...) (...) w C.. Cały powyższy okres został W. M. zaliczony jako okres pełnienia służby w warunkach zagrażających życiu lub zdrowiu i uwzględniony w podstawie wymiaru jego policyjnej emerytury jako zwiększenie wskaźnika wymiaru emerytury o 0,5 % na podstawie zaświadczenia z 4 kwietnia 2011 r. (...) (akta emerytalne W. M. k. 14, 20, 21).

Świadek W. M. służył w tym samym zespole co odwołujący się. Świadek początkowo był współpracownikiem odwołującego się, tzn. miał takie same obowiązki, na takich samych zasadach pełnił służbę, w takich samych warunkach jak skarżący, a potem był jego przełożonym. Świadek pracował w tej samej kancelarii, co odwołujący, tj. w jednym pomieszczeniu, w którym wypełniali te same dokumenty, prowadzili te same czynności (...) oraz z tego pomieszczenia zabierali sprzęt do wykonywania czynności poza pomieszczeniem.

Obaj funkcjonariusze realizowane czynności odnotowywali w dokumentacji służbowej, np. zatrzymania, konwojowanie, w notatkach służbowych, a z dokumentami tymi regularnie zapoznawał się przełożony skarżącego i też świadka W. M. w ramach nadzoru. Odwołujący się nigdy nie odmówił wykonania polecenia służbowego w sytuacji, gdy jego wykonanie zagrażało życiu lub zdrowiu. Odwołujący się brał udział w zatrzymaniach na granicy, konwojował zatrzymanych – osoby z różnych krajów, przesłuchiwał te osoby, przewoził do ośrodków strzeżonych (ustalenia poczynione na podstawie zeznań świadka, k. 156 a. s., akta emerytalne świadka).

Wraz z odwołującym się pełnił służbę w jednym zespole realizującym (...)w latach 2000-2009 również świadek P. N., który realizował tożsame obowiązki, co skarżący. Początkowo (...) w W. miała skład dwuosobowy, a od 2005 r. skład sześcioosobowy. Przez cały czas realizowała jednak te same czynności. Cały zakres akcji operacyjnych był dokumentowany. Ponadto sporządzane były dokumenty z poszczególnych czynności, np. notatki urzędowe, protokoły przesłuchania zatrzymanych i świadków, protokoły przeszukania. Odwołujący się zatwierdzał nadto niektóre dokumenty, np. protokół zatrzymania, opiniował też wszelką dokumentację z pracy operacyjnej. Odwołujący się jako kierownik miał w zakresie obowiązków nadzór nad prowadzonymi czynnościami i dokumentami. Świadek nie spotkał się z taką sytuacją, aby skarżący odmówił wykonania polecenia służbowego w sytuacji, gdy jego wykonywanie zagrażało życiu lub zdrowiu funkcjonariusza. Nie było takiej sytuacji, żeby odwołujący się samodzielnie odstąpił od wykonania czynności służbowej w sytuacji, gdy wystąpiło zagrożenie dla jego życia lub zdrowia. Co roku po roztopach rozpoczynał się przerzut nielegalnych imigrantów z państw azjatyckich i te przerzuty były organizowane głównie przez obywateli Ukrainy, a także Słowacji. W związku z tym, kilkanaście zdarzeń w ciągu roku prowadziło do sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia funkcjonariuszy. Skarżący był wielokrotnie nagradzany Świadek wyjaśnił, że do zakresu działań jednostki, w której służył wraz z odwołującym się, należały wszystkie czynności począwszy od zatrzymania imigrantów, konwojowania, sporządzenia dokumentacji, doprowadzenia do Sądu, a następnie doprowadzenia do odpowiedniego ośrodka. Świadek nie otrzymał od przełożonego dokumentu stwierdzającego pełnienie służby w warunkach zagrażających życiu lub zdrowiu, ponieważ nie był on świadkowi potrzebny, gdyż nabył emeryturę z tytułu wysługi lat. Przełożony świadka (K.) proponował mu wystawienie takiego dokumentu, gdyby był mu potrzebny do osiągnięcia pełnej emerytury (ustalenia poczynione na podstawie zeznań świadka, k. 174 a. s.).

W okresie pełnienia służby przez odwołującego się w (...) w W. jego przełożonym był K. (...) w W. A. K. (1). W dniu 31 stycznia 2009 r. wydał on odwołującemu się zaświadczenie, w którym potwierdził, iż od 1 sierpnia 2001r. do 31 stycznia 2009 r. odwołujący się spełniał przesłanki zawarte w § 4 pkt. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 4 maja 2005 r. w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytury funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej (k. 49 a. s.).

A. K. (1) słuchany w charakterze świadka potwierdził, iż odwołujący się wykonywał (...) i (...), a także, że był uprawniony do wydania przedmiotowego zaświadczenia z 31 stycznia 2009 r. jako bezpośredni przełożony odwołującego się. Zaświadczenie to wydane zostało na podstawie wiedzy o wykonywanych przez skarżącego czynnościach służbowych, które nosiły cechy tajności – praca z osobowymi źródłami informacji, wobec czego nie była prowadzona dokumentacja. W ocenie świadka zaświadczenie to było wystarczające do wydania decyzji przez organ emerytalny o podwyższeniu emerytury o 0,5%. Również świadek od swojego przełożonego otrzymał takie samo zaświadczenie, jednak z uwagi na pełną wysługę lat nie występował do organu o zwiększenie emerytury w związku z ww. rozporządzeniem (ustalenia na podstawie zeznań świadka, k. 232 a. s.).

Od 1 lutego 2009 r. odwołujący się został przeniesiony do (...) i mianowany na stanowisko kierownika (...) w Wydziale (...). Od 16 marca 2009 r. do 30 kwietnia 2009 r. został delegowany do czasowego pełnienia służby w (...) kat. II w Ł. i w okresie delegowania wykonywał obowiązki zastępcy komendanta tej placówki. Od 1 maja 2009 r. odwołujący został mianowany na stanowisko służbowe zastępcy komendanta tej placówki (zakres obowiązków i uprawnień na określonym stanowisku służbowym z 15 kwietnia 2009 r., z 22 września 2009 r.).

W okresie od 15 marca 2009 r. do 30 grudnia 2011 r. odwołujący się pełnił służbę w (...) w Ł. jako funkcjonariusz realizujący czynności (...). Zadania odwołującego się w placówce w Ł. w porównaniu z zadaniami wykonywanymi w W. różniły się tym, że w W. skarżący służył na (...), a w Ł. istniało przejście lotnicze, na którym dokonywana była odprawa osób i towarów.

Z dniem 28 lutego 2012 r. odwołujący się zakończył służbę w (...) jako zastępca (...) w Ł.. Decyzją z 27 marca 2012 r. organ emerytalny ustalił odwołującemu się emeryturę policyjną na poziomie 71,42 % podstawy jej wymiaru za 26 lat, 5 miesięcy i 1 dzień służby w Straży Granicznej oraz za 9 miesięcy i 21 dni okresów składkowych przebytych przed służbą (k. 10 akt emerytalnych).

(...)w Ł. K. Z., przełożony odwołującego się, 11 stycznia 2012 r. wystawił zaświadczenie stwierdzające, iż skarżący od 15 marca 2009 r. do 31 grudnia 2011 r. spełniał przesłanki zawarte w § 4 pkt. 1 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytury funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej z 4 maja 2005 r., co uzasadnia podwyższenie emerytury o 0,5% podstawy wymiaru za każdy rok służby (k. 12 a. r.).

W dniu 22 maja 2012 r. odwołujący się wystąpił o zmianę decyzji z 27 marca 2012 r. przez uwzględnienie przebiegu jego służby w (...) oraz zaświadczeń (...)w W. - A. K. (1) z 31 stycznia 2009 r. oraz (...) w Ł. K. Z. z 11 stycznia 2012 r. (k. 16, 17 a. r.).

Decyzją z 12 czerwca 2012 r. organ emerytalny ustalił wysokość emerytury policyjnej odwołującego się na poziomie 75% podstawy jej wymiaru w związku z podwyższeniem o 0,5% podstawy wymiaru za każdy rok pełnienia służby w warunkach zagrażających życiu i zdrowiu za okres od 1 sierpnia 2001 r. do 31 stycznia 2009 r. oraz od 15 marca 2009 r. do 31 grudnia 2011 r. na podstawie wyżej wskazanych zaświadczeń (k. 22 akt emerytalnych).

(...) zakwestionował przedmiotowe zaświadczenie z 31 stycznia 2009 r. podnosząc, że nie zostało ono wystawione przez właściwy organ, a na dzień jego wystawienia organem właściwym do przeprowadzenia stosownego postępowania na okoliczności w nim stwierdzone był właśnie (...). K. wskazał również, iż w ślad za przeniesieniem funkcjonariusza nie została przekazana dokumentacja potwierdzająca pełnienie przez odwołującego się służby w warunkach zagrażających życiu i zdrowiu (k. 36 a. s.).

Postanowieniem nr (...) z 16 lipca 2012 r. K. (...) odmówił wydania zaświadczenia stwierdzającego pełnienie służby w okresie od 1 sierpnia 2001 r. do 31 stycznia 2009 r. w szczególnych warunkach uzasadniających nabycie uprawnień do podwyższenia emerytury. W uzasadnieniu wskazał, że brak jest dowodów świadczących o pełnieniu służby w takich warunkach, bowiem w miejscach zatrudnienia skarżącego nie odnotowano danych o konkretnych zdarzeniach i faktach, miejscach i datach faktów, i zdarzeń, w których skarżący brał udział, a które mogłyby stanowić przesłankę do wydania takiego zaświadczenia (k. 105 a. s., k. 23, 24 a. s.). Wobec tego, zaskarżoną decyzją z 11 września 2012 r. organ emerytalny, poczynając od 1 października 2012 r., ustalił wysokość policyjnej emerytury odwołującego się na poziomie 72,79% podstawy jej wymiaru z uwagi na wyłączenie z wysługi emerytalnej okresu pełnienia służby w warunkach zagrażających życiu i zdrowiu odwołującego się od 1 sierpnia 2001 r. do 31 stycznia 2009r.

Pismem nr (...) z 19 października 2012 r. K. (...) odmówił odwołującemu się wydania zaświadczenia stwierdzającego pełnienie służby w okresie od 15 marca 2009 r. do 31 grudnia 2011 r. w szczególnych warunkach uzasadniających nabycie uprawnień do podwyższenia emerytury powołując takie same argumenty, jak w postanowieniu (...) z 16 lipca 2012 r. Na tej podstawie zaskarżoną decyzją z 2 listopada 2012 r. organ emerytalny poczynając od 1 grudnia 2012 r. ustalił wysokość policyjnej emerytury odwołującego się na poziomie 71,42% podstawy jej wymiaru z uwagi na wyłączenie z wysługi emerytalnej okresu pełnienia służby w warunkach zagrażających życiu i zdrowiu odwołującego się od 15 marca 2009 r. do 31 grudnia 2011 r.

Ustalenia faktyczne zostały poczynione na podstawie dokumentów z akt sprawy i akt emerytalnych, zeznań odwołującego się oraz świadków: W. M., P. N., A. K. (1), którzy pełnili wraz z odwołującym się służbę w (...) w W. i M. M. (2), aktualnego (...)w W.. Dokumenty nie budzą wątpliwości, nie były kwestionowane przez żadną ze stron, za wyjątkiem zaświadczeń (...)w W. A. K. (1) z 31 stycznia 2009 r. oraz (...) w Ł. K. Z. z 11 stycznia 2012 r. Zeznania odwołującego się i świadków Sąd ocenił jako szczere, spontaniczne, logiczne i konsekwentne, wzajemnie się potwierdzające oraz zgodne z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie, zresztą nie zostały zakwestionowane przez organ emerytalny. Wobec powyższego Sąd uznał wynikające z nich, a opisane wyżej fakty, za składające się na podstawę faktyczną rozstrzygnięcia. Według Sądu, zeznania świadków W. M., P. N., A. K. (1) potwierdzają, że odwołujący się w (...) w W. od 1 sierpnia 2001r. do 31 stycznia 2009 r. pełnił służbę w warunkach zagrażających życiu i zdrowiu. Zeznania świadka M. M. (2) Sąd uznał za nie mające znaczenia dla ustaleń faktycznych, bowiem świadek ten nie miał bezpośredniej wiedzy o pełnionej przez odwołującego się służbie, nie był przełożonym odwołującego się, który przeniósł się z placówki w W., gdy komendantem był tenże świadek (od 2010 r.). Sąd zebrany w sprawie materiał dowodowy obdarzył wiarygodnością. Przy takich ustaleniach faktycznych Sąd Okręgowy uznał odwołanie od jednej z decyzji organu emerytalnego, a mianowicie od decyzji z 11 września 2012 r. za zasadne. Powołał art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 r. poz. 900, aktualnie jednolity tekst: Dz. U. z 2016 r. poz. 708, dalej jako: ustawa emerytalna) oraz art. 15 ust. 1 tej ustawy i podał, że obliczona według zasad ustanowionych w ust. 1 art. 15 ustawy policyjna emerytura ulega podwyższeniu m. in. o 0,5% podstawy za każdy rok służby pełnionej w warunkach szczególnie zagrażających życiu i zdrowiu (art. 15 ust. 2 pkt 3). Według § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 4 maja 2005 r. w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytur funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej (Dz. U. nr 86, poz. 734 ze zm., dalej jako: rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytur) emeryturę podwyższa się o 0,5 % podstawy wymiaru za każdy rok służby pełnionej w warunkach szczególnie zagrażających życiu i zdrowiu, jeżeli funkcjonariusz w czasie wykonywania obowiązków służbowych:

1) podejmował, co najmniej 6 razy w ciągu roku, czynności operacyjno-rozpoznawcze lub dochodzeniowo-śledcze albo interwencje w celu ochrony osób, mienia lub przywrócenia porządku publicznego w sytuacjach, w których istniało bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia;

2) uczestniczył, co najmniej przez 30 dni w ciągu roku, w fizycznej ochronie osób lub mienia w warunkach, w których istniało bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia;

3) brał bezpośredni udział w działaniach ratowniczych, w tym ratowniczo-gaśniczych, lub bezpośrednio tymi działaniami na miejscu zdarzenia kierował - co najmniej przez 30 dni w ciągu roku;

4) brał udział, co najmniej przez 8 miesięcy w ciągu roku, w stałym wypełnianiu zadań w zakresie bezpośredniej ochrony i opieki nad osadzonymi:

a) w oddziałach dla nosicieli wirusa HIV, dla osadzonych wymagających stosowania szczególnych środków leczniczo-wychowawczych i osadzonych szczególnie niebezpiecznych w okresie do 31 sierpnia 1998 r. lub

b) w oddziałach dla osadzonych niebezpiecznych i w oddziałach terapeutycznych dla skazanych z zaburzeniami psychicznymi lub upośledzonymi umysłowo, o których mowa odpowiednio w art. 88 § 3 i art. 96 § 1 ustawy z 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. nr 90, poz. 557, ze zm.) - po dniu 1 września 1998 r.

Sąd Okręgowy wskazał następnie, że w myśl § 14 ust. 1 pkt 3 i ust. 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 18 października 2004 r. w sprawie trybu postępowania i właściwości organu w zakresie zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Państwowej Straży Pożarnej oraz ich rodzin (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 r. poz. 1148), środkiem dowodowym potwierdzającym okresy służby pełnionej w szczególnych warunkach uzasadniających podwyższenie emerytury jest zaświadczenie o okresach służby pełnionej w warunkach uzasadniających podwyższenie emerytury, sporządzone na podstawie akt osobowych funkcjonariusza lub innych dokumentów potwierdzających pełnienie służby w tych warunkach, wystawione przez właściwe organy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu lub Państwowej Straży Pożarnej. Zaświadczenie, o którym mowa powyżej wydaje właściwy organ Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu lub Państwowej Straży Pożarnej na żądanie funkcjonariusza.

Powyższe rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Rady Ministrów z 24 września 2002 r. w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytur funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej (Dz. U. nr 167, poz. 1373), które obowiązywało do 31 maja 2005 r. i które było poprzedzone rozporządzeniem Rady Ministrów z 28 lutego 1995 r. w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytur funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej i Służby Więziennej (Dz. U. nr 21, poz. 114), które obowiązywało do 23 października 2002 r. W obu tych aktach w § 4 przewidziano podwyższenie emerytury o 0,5% podstawy wymiaru za każdy rok służby pełnionej w warunkach szczególnie zagrażających życiu i zdrowiu, jeżeli funkcjonariusz w czasie wykonywania obowiązków służbowych: 1) podejmował, co najmniej 6 razy w ciągu roku, czynności operacyjno-rozpoznawcze lub dochodzeniowo-śledcze albo interwencje w celu ochrony osób, mienia lub przywrócenia porządku publicznego w sytuacjach, w których istniało bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia; 2) uczestniczył, co najmniej przez 30 dni w ciągu roku, w fizycznej ochronie osób, obiektów lub mienia w warunkach, w których istniało bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia.

W sprawie odwołujący się na mocy decyzji organu emerytalnego z 12 czerwca 2012 r. nabył prawo do świadczenia emerytalnego w maksymalnej wysokości 75% podstawy wymiaru. Od października 2012 r. wysokość emerytury policyjnej odwołującego się została obniżona do 72,79% podstawy wymiaru na podstawie postanowienia (...) nr (...) z 16 lipca 2012 r. za okres służby od 1 sierpnia 2001 r. do 31 stycznia 2009 r. W odniesieniu do tego okresu (...) w W. A. K. (1), przełożony odwołującego się, wystawił 31 stycznia 2009 r. zaświadczenie o spełnieniu przesłanek zawartych w § 4 pkt. 1 rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytur. Zaświadczenie to z przyczyn formalnych zostało zakwestionowane przez (...), uprawnionego na podstawie § 14 ust. 1 pkt. 3 oraz ust. 2 rozporządzenia w sprawie trybu postępowania, do wystawienia przedmiotowego dokumentu. W związku z powyższym Sąd Okręgowy zważył, że po myśli art. 473 k.p.c. w postępowaniu w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych przed sądem nie stosuje się żadnych ograniczeń dowodowych. O ile nieprzedstawienie przed organem rentowym wskazanych przez powołane przepisy dokumentów skutkuje brakiem udowodnienia okoliczności wykonywania pracy w szczególnych warunkach, to już na etapie postępowania sądowego podobne ograniczenia dowodowe nie istnieją. W postępowaniu odwoławczym (sądowym) możliwe jest prowadzenie dowodu za pomocą wszelkich dopuszczalnych środków dowodowych, w szczególności dowodów przewidzianych przez przepisy Kodeksu postępowania cywilnego – np. zeznań świadków, dokumentów (m.in. uchwała Sądu Najwyższego z 27 maja 1985 r., III UZP 5/85). Dlatego też uzasadnione było przeprowadzenie dowodu tak z zeznań odwołującego się, jak i świadków, którzy pełnili wraz z odwołującym się służbę w (...) w W., wykonywali tożsame obowiązki oraz z dokumentów z akt osobowych W. M..

W ocenie Sądu Okręgowego, powyższe dowody pozwalają na ustalenie, że odwołujący się od 1 sierpnia 2001 r. do 31 stycznia 2009 r., tj. w okresie pełnienia służby w (...)w W. pełnił służbę w warunkach zagrażających życiu lub zdrowiu, bowiem podejmował w ciągu każdego roku pełnionej służby, czynności operacyjno-rozpoznawcze lub dochodzeniowo-śledcze albo interwencje w celu ochrony osób, mienia lub przywrócenia porządku publicznego w sytuacjach, w których istniało bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia; uczestniczył również w fizycznej ochronie osób lub mienia w warunkach, w których istniało bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia. Dlatego za ten okres należało podwyższyć o 0,5 % podstawę wymiaru jego emerytury za każdy rok służby pełnionej w tych warunkach.

Za powyższym przemawia to, że do zakresu działań jednostki, w której pełnił służbę odwołujący się należały takie czynności, jak: zatrzymania imigrantów, ich konwojowanie, sporządzanie dokumentacji z tym związanej, doprowadzenie do sądu zatrzymanych osób, a następnie doprowadzenie do odpowiedniego ośrodka. Odwołujący się w czasie tej służby wykonywał głównie czynności terenowe w ramach czynności operacyjno-rozpoznawczych i operacyjno-śledczych, brał też udział w zatrzymaniach na granicy, konwojował zatrzymane osoby, w tym osoby z różnych krajów, przesłuchiwał te osoby, przewoził do ośrodków strzeżonych. Nigdy nie odmówił wykonania polecenia służbowego w sytuacji, gdy jego wykonanie zagrażało życiu lub zdrowiu. Wykonywane czynności odnotowywał w dokumentacji służbowej, np. w dokumentach dotyczących zatrzymań, konwojowań. Z dokumentami tymi regularnie zapoznawał się przełożony skarżącego A. K. (1) w ramach nadzoru. Dokumenty te nie zachowały się albo z uwagi na upływ czasu, albo, jak stwierdził (...)w W. A. K. (1), nie była prowadzona stosowna dokumentacja z uwagi na to, że wykonywane przez skarżącego czynności służbowe nosiły cechy tajności, bo była to praca z osobowymi źródłami informacji. Nadto, przełożony odwołującego się (...) w W. A. K. (1) potwierdził zarówno w swoich zeznaniach, jak i w wydanym 31 stycznia 2009 r. zaświadczeniu, iż odwołujący się od 1 sierpnia 2001 r. do 31 stycznia 2009 r. spełniał przesłanki zawarte w § 4 pkt. 1 rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytur. Dlatego, mimo braku dokładnej ilości zdarzeń w ciągu roku, o jakich mowa w § 4 pkt. 1 czy pkt. 2 powyższego rozporządzenia, Sąd Okręgowy przyjął, że odwołujący się spełnia również ten wymóg, a na taki wniosek dodatkowo pozwalają niekwestionowane zeznania świadka P. N., który podał, że w czasie służby w (...) w W. kilkanaście zdarzeń w ciągu roku prowadziło do sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia funkcjonariuszy i w takich właśnie uczestniczył odwołujący się. Sąd Okręgowy w związku z dowodami, jakie posłużyły czynieniu ustaleń faktycznych, wskazał, że zakwestionowanie zaświadczenia z 31 stycznia 2009 r. wydanego przez świadka A. K. (1) (ówczesnego (...) w W.) przez (...) z przyczyn formalnych i wydanie postanowienia o odmowie wydania zaświadczenia potwierdzającego pełnienie przez odwołującego się służby w warunkach zagrażających życiu lub zdrowiu, nie może pozbawić go prawa do zwiększenia emerytury o 0,5%. Odmowa bowiem wydania zaświadczenia nie ogranicza możliwości dowodzenia określonego faktu we właściwym postępowaniu administracyjnym przed organami emerytalnymi czy też w postępowaniu cywilnym, środkami dowodowymi przewidzianymi w tych postępowaniach (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 28 lutego 2008 r., IV SA/PO 295/07, LEX nr 510034).

Za tym, że odwołującemu przysługuje prawo do podwyższenia emerytury policyjnej za okres od 1 sierpnia 2001 r. do 31 stycznia 2009 r. przemawiają poczynione ustalenia faktyczne, jak i w to, że W. M. wydano zaświadczenia o takiej samej treści, jak to, zakwestionowane przez (...), wydane odwołującemu się. Zaświadczenie to wydane zostało przez tę samą osobę - A. K. (2) (...)w W., a W. M. służył razem z odwołującym się w spornym okresie w (...)w W. i obejmuje okres od 1 lutego 1998 r. do 31 grudnia 2009 r. Przy tym, funkcjonariusz ten ma podwyższenie emerytury za powyższy okres o 0,5% podstawy wymiaru za każdy rok służby pełnionej w warunkach szczególnie zagrażających życiu i zdrowiu. Zdaniem Sądu, brak jest podstaw by sytuację odwołującego się oceniać odmiennie od sytuacji funkcjonariusza, który pełnił tożsamą służbę i ma przyznane prawo do podwyższenia świadczenia o 0,5 %. Brak odpowiednich dokumentów potwierdzających pełnienie przez odwołującego się służby w warunkach zagrażających życiu lub zdrowiu w sytuacji, gdy takie dokumenty albo uległy zniszczeniu, albo nie zostały w ogóle wytworzone, bo nie istniał obowiązek ich wytwarzania, nie może skutkować uznaniem, że nie jest możliwe innymi dowodami wykazanie, ze odwołujący się pełnił służbę w warunkach szczególnie zagrażających życiu i zdrowiu.

Sumując Sąd stwierdził, że w okolicznościach sprawy odwołujący się spełnia przesłanki zawarte w § 4 pkt. 1 rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytur, tak więc za okres od 1 sierpnia 2001 r. do 31 stycznia 2009 r. jego świadczenie emerytalne podlega podwyższeniu o 0,5% podstawy za każdy rok służby pełnionej w warunkach szczególnie zagrażających życiu i zdrowiu.

Powyższe zadecydowało o zmianie zaskarżonej decyzji z 11 września 2012 r., co znalazło wyraz pkt. 1 sentencji.

Natomiast, według Sądu, nie było podstaw do uwzględnienia odwołania od decyzji z 2 listopada 2012 r. W stanie faktycznym sprawy nie ma wątpliwości, iż (...) w Ł. K. Z. nie był uprawniony do wydania zaświadczenia z 11 stycznia 2012 r., w którym potwierdził, iż odwołujący się spełniał przesłanki zawarte w § 4 pkt. 1 rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytur do podwyższenia emerytury o 0,5% podstawy wymiaru za każdy rok służby w okresie od 15 marca 2009 r. do 31 grudnia 2011 r. Zaświadczenie to zakwestionowane zostało przez (...), który na podstawie § 14 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 2 rozporządzenia w sprawie trybu postępowania jest wyłącznie uprawniony do wystawienia przedmiotowego dokumentu. Zatem ten dokument nie może być podstawą do zwiększenia emerytury odwołującego się, zaś zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do ustalenia, że odwołujący się spełnił przesłanki wymienione § 4 ww. rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytur. Odwołujący się nie przedstawił bowiem żadnych dowodów ani nie wskazał na dowody, które by potwierdzały, że w czasie wykonywania obowiązków służbowych w okresie od 15 marca 2009 r. do 31 grudnia 2011r.: 1) podejmował, co najmniej 6 razy w ciągu roku, czynności operacyjno-rozpoznawcze lub dochodzeniowo-śledcze albo interwencje w celu ochrony osób, mienia lub przywrócenia porządku publicznego w sytuacjach, w których istniało bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia; lub 2) uczestniczył, co najmniej przez 30 dni w ciągu roku, w fizycznej ochronie osób lub mienia w warunkach, w których istniało bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia. Dlatego jego twierdzenie, że służba w placówce w Ł. w porównaniu z zadaniami wykonywanymi w W. różniła się tylko tym, że w W. służył na granicy państwowej polsko-słowackiej, a w Ł. istniało przejście lotnicze, na którym dokonywana była odprawa osób i towarów, jest nie wystarczające do uznania, że w okresie od 15 marca 2009r. do 31 grudnia 2011 r. spełniał przesłanki zawarte w § 4 pkt. 1 rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków.

Tym samym, zdaniem Sądu, brak podstaw, aby kwestionować stanowisko (...), który jest właściwy, aby ocenić charakter pełnionej przez odwołującego służby w powyższym okresie, w tym wykonywanie czynności operacyjno-rozpoznawczych lub kierowanie wykonywaniem takich czynności. W konsekwencji trafne jest stanowisko organu emerytalnego, iż brak podstaw do podwyższenia emerytury o 0,5% podstawy wymiaru za każdy rok pełnienia służby za okres od 15 marca 2009 r. do 31 grudnia 2011 r., co skutkowało oddaleniem odwołania od decyzji z 2 listopada 2012 r. (pkt 2 sentencji).

Jeśli zaś chodzi o koszty postępowania, to Sąd Okręgowy przyjął, że odwołujący się nie może być uznany za stronę przegrywającą, gdyż znaczna część jego żądań została uwzględniona poprzez zmianę zaskarżonej decyzji z 11 września 2012 r. Dlatego wniosek organu emerytalnego o zasądzenie kosztów zastępstwa prawnego został oddalony na mocy art. 98 k.p.c. a contrario. Apelację od wyroku Sądu Okręgowego złożył organ emerytalny.

Apelujący zaskarżył wyrok w pkt. 1 i 3 i zarzucając: 1) naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, w szczególności § 4 pkt. 1 rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytur,

2) naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez niezastosowanie § 14 rozporządzenia w sprawie trybu postępowania i właściwości organu w zakresie zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy przejawiające się w pominięciu, iż środkiem dowodowym w postępowaniu w sprawach zabezpieczenia społecznego jest m.in. zaświadczenie stwierdzające pełnienie służby w szczególnych warunkach uzasadniających nabycie uprawnień do podwyższenia emerytury, a odwołującemu się odmówiono wydania takiego zaświadczenia;

2) naruszenie przepisów prawa procesowego, w szczególności art. 233 § 1 k.p.c., poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego, przejawiające się w m.in. w przyjęciu, iż odwołujący się podejmował w spornym okresie czynności operacyjno-rozpoznawcze lub dochodzeniowo-śledcze albo interwencje w celu ochrony osób, mienia lub przywrócenia porządku publicznego w sytuacjach, w których istniało szczególne zagrożenie jego życia lub zdrowia w warunkach uzasadniających nabycie uprawnień do podwyższenia emerytury, mimo iż takich okoliczności nie potwierdzają żadne dokumenty.

Wskazując na takie zarzuty apelujący wniósł o:

- zmianę zaskarżonego wyroku w pkt. 1 i oddalenie odwołania od decyzji 11 września 2012 r.;

- zmianę zaskarżonego wyroku w pkt. 3 i zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję. W uzasadnieniu apelacji skarżący podniósł, że Sąd Okręgowy dokonał niepoprawnej oceny materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie. W odniesieniu do odwołującego się, co nie było sporne, nie istnieją dokumenty potwierdzające wykonywanie czynności, które wypełniałyby przesłanki określone w powołanych rozporządzeniach. Okoliczność braku dokumentów potwierdzona została m.in. w treści uzasadnienia postanowienia (...) z 16 lipca 2012 r. Stwierdzono w nim, że właśnie z uwagi na brak stosowanych dokumentów nie można wydać zaświadczenia, które byłoby podstawą do ubiegania się o zwiększenie emerytury. Tym samym, jak wywiódł organ emerytalny, Sąd Okręgowy naruszył przepisy powołanych powyżej rozporządzeń, pomijając ich brzmienie lub niewłaściwie je stosując.

Powyższe naruszenie, zdaniem organu emerytalnego, skutkowało dokonaniem dowolnej a nie swobodnej oceny materiału dowodowego, a więc wyrok został wydany z naruszeniem art. 233 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy pominął brak odpowiednich, wymaganych prawem dokumentów i w nieuzasadniony sposób przyjął, że odwołujący się uczestniczył w zdarzeniach (co najmniej 6 w ciągu roku), w których istniało bezpośrednie zagrożenie życia i zdrowia. W odpowiedzi na apelację odwołujący się wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od organu emerytalnego wszelkich kosztów prowadzonego postępowania, w tym odwoławczego. Odwołujący się nie zgodził się z twierdzeniem, że nie istnieją dokumenty potwierdzające pełnienie przez niego służby w szczególnych warunkach uzasadniających nabycie uprawnień do podwyższenia emerytury. Jego zdaniem takimi dokumentami są dokumenty sporządzone przez jego przełożonych: (...) w W. i (...) w Ł. odpowiednio w dniach: w 31 stycznia 2009 r. i 11 stycznia 2012 r. Zostały sporządzone zgodnie z „instrukcją kancelaryjną” obowiązującą w (...), skoro w piśmie z 8 października 2008 r. nr (...) Dyrektor Biura Kadr i Szkolenia (...)w W. jednoznacznie wskazuje: „(...) Mając na uwadze, że ustawodawca nie zdefiniował w przepisach emerytalnych pojęcia bezpośredniego zagrożenia życia i zdrowia, każdy indywidualny przypadek służby funkcjonariusza w warunkach szczególnie zagrażających życiu i zdrowiu będzie podlegał ocenie przełożonego. ...”.

Odwołujący się podniósł jeszcze, że na skutek jego zażalenia postanowienie (...) nr (...) z 16 lipca 2012 r. zostało uchylone postanowieniem (...) nr (...)z 28 marca 2014 r., a sprawa przekazana do ponownego rozpatrzenia. Postanowieniem z 4 lipca 2014 r (...)w W.. odmówił wydania zaświadczenia o pełnieniu przez odwołującego się służby w warunkach zagrażających życiu lub zdrowiu. Sąd Apelacyjny zważył, co następuje. Apelacja organu emerytalnego nie znajduje uzasadnionych podstaw. Podnoszone w niej zarzuty okazały się bezzasadne, tym samym nie stanowiły dostatecznej podstawy do weryfikacji wyroku w zaskarżonej części w kierunku postulowanym przez skarżącego. Organ emerytalny postawił zarzuty naruszenia prawa materialnego i prawa procesowego. Prawo materialne w postaci § 4 ust. 1 rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytury, według skarżącego, zostało naruszone zarówno przez błędną wykładnię, jak i niewłaściwe zastosowanie. W odniesieniu do błędnej wykładni brak jest jednak wskazania, na czym miałaby ona polegać. Organ emerytalny nie podniósł, że Sąd Okręgowy błędnie zrozumiał przepis, który składał się na podstawę prawną rozstrzygnięcia. W zasadzie organ emerytalny utrzymuje, że niewłaściwe zastosowanie tego przepisu (w tym też upatruje naruszenia prawa materialnego) jest konsekwencją dokonania niezgodnie z prawem procesowym ustaleń faktycznych w odniesieniu do tego, że „odwołujący się uczestniczył w zdarzeniach (co najmniej 6 w ciągu roku), w których istniało bezpośrednie zagrożenie życia i zdrowia”. W szczególności, według apelującego, Sąd Okręgowy naruszył art. 233 § 1 k.p.c., poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego, co przejawiło się w m.in. w przyjęciu, iż odwołujący się podejmował w spornym okresie czynności operacyjno-rozpoznawcze lub dochodzeniowo-śledcze albo interwencje w celu ochrony osób, mienia lub przywrócenia porządku publicznego w sytuacjach, w których istniało szczególne zagrożenie jego życia lub zdrowia, mimo iż takich okoliczności nie potwierdzają żadne dokumenty. Z zarzutem tym nie sposób się zgodzić i konsekwentnie nie można podzielić rozwijającego ten zarzut w uzasadnieniu apelacji twierdzenia, że Sąd Okręgowy pominął brak odpowiednich, wymaganych prawem dokumentów i wskutek tego w nieuzasadniony sposób przyjął, że odwołujący się uczestniczył w zdarzeniach (co najmniej 6 w ciągu roku), w których istniało bezpośrednie zagrożenie życia i zdrowia. Zważyć bowiem należy, że u podstaw stanowiska organu emerytalnego leży błędne przekonanie, że wynikające z rozporządzenia w sprawie trybu postępowania i właściwości organu w zakresie zaopatrzenia emerytalnego ograniczenia dowodowe obowiązują w postępowaniu z odwołania o decyzji organu emerytalnego przed sądem ubezpieczeń społecznych, stąd zresztą zarzut niezastosowania § 14 tego rozporządzenia przez pominięcie, iż środkiem dowodowym w postępowaniu w sprawach zabezpieczenia społecznego jest m.in. zaświadczenie stwierdzające pełnienie służby w szczególnych warunkach uzasadniających nabycie uprawnień do podwyższenia emerytury, a odwołującemu się odmówiono wydania takiego zaświadczenia. Tymczasem w orzecznictwie nie budzi żadnych wątpliwości, tak w sprawach o świadczenia z ubezpieczenia społecznego, jak i z zaopatrzenia emerytalnego, że ograniczenia dowodowe, m.in. dotyczące, dopuszczalnych na etapie postępowania administracyjnego środków dowodowych (katalog środków dowodowych) , nie wiążą sądu ubezpieczeń społecznych, który rozpoznaje sprawy wszczęte na skutek odwołań od decyzji organów rentowych według procedury cywilnej w postępowaniu odrębnym jako sprawy cywilne w znaczeniu formalnym. Oznacza to stosowanie zasady swobodnej oceny dowodów statuowanej w art. 233 § 1 k.p.c., przy czym, co zresztą podniósł Sąd Okręgowy, po myśli art. 473 § 1 k.p.c. w postępowaniu w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przed sądem przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu z zeznań świadków i z przesłuchania stron. Każdy istotny fakt (np. taki, którego ustalenie jest niezbędne dla przyznania ubezpieczonemu prawa do świadczenia czy jego podwyższenia), może być dowodzony wszelkimi środkami dowodowymi, które sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe. Okoliczność, że w toku postępowania sądowego zastosowanie znajdują wszelkie środki dowodowe według procedury cywilnej została też wprost przyznana w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 11 stycznia 2012 r., K 36/09. W wyroku tym Trybunał orzekł, że art. 13a ust. 6 ustawy zaopatrzeniowej jest zgodny z art. 77 ust. 2 i art. 78 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W uzasadnieniu tego wyroku Trybunał m.in. wskazał, że „… jeśli decyzja organu emerytalnego zostanie zaskarżona, to o ostatecznym ukształtowaniu praw emerytalnych byłego funkcjonariusza organów bezpieczeństwa PRL można dopiero mówić po przeprowadzeniu stosownego postępowania przed sądem powszechnym. Należy podkreślić, że sąd powszechny nie ogranicza się w takim wypadku do kontroli decyzji organu emerytalnego z punktu widzenia jej legalności, jak ma to miejsce w przypadku kontroli dokonywanej przez sąd administracyjny. Wręcz przeciwnie – sąd powszechny rozstrzyga merytorycznie co do istoty sprawy. Nie ulega więc wątpliwości, że w toku postępowania sądowego, z zastosowaniem wszelkich środków dowodowych, może nastąpić także weryfikacja informacji, o której mowa w art. 13a ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy. Dla oceny przez sąd zasadności obniżenia świadczenia emerytalnego byłego funkcjonariusza organów bezpieczeństwa PRL nieodzowne jest ustalenie stanu faktycznego mającego bezpośredni wpływ na ponowne ustalenie przez organ emerytalny świadczeń w tym zakresie. Sąd powszechny ma zatem obowiązek oceny całego materiału dowodowego łącznie z treścią informacji Instytutu Pamięci Narodowej”. Sąd Apelacyjny zauważa jeszcze, że organ emerytalny formułując swój pogląd pomija ogólny ogląd, a mianowicie, że wydane w wykonaniu delegacji ustawowej z art. 38 ustawy zaopatrzeniowej rozporządzenie z dnia 18 października 2004 r. sprawie trybu postępowania i właściwości organu w zakresie zaopatrzenia emerytalnego normuje postępowanie przed organami właściwymi w sprawach zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy oraz uprawnionych członków ich rodzin, wskazując elementy wniosku o ustalenie prawa do zaopatrzenia, dowody niezbędne do ustalenia prawa do świadczenia oraz sposób i terminy wypłaty świadczeń, gdyż tak został zakreślony zakres upoważnienia do wydania aktu wykonawczego. Unormowania tego aktu, jeśli chodzi o procedowanie, nie mogą być wprost przenoszone na postępowanie sądowe.

Zgodnie z § 20 ust. 1 powyższego rozporządzenia, organy emerytalne prowadząc postępowanie badają i oceniają całokształt sprawy o ustalenie prawa do zaopatrzenia emerytalnego lub wysokości świadczenia z tego tytułu na podstawie przedłożonych dokumentów, zeznań świadków oraz innych dowodów, a także oświadczeń wnioskodawcy. Jednym ze środków dowodowych poddanych ocenie w ramach tego postępowania jest zaświadczenie o okresach służby pełnionej w warunkach uzasadniających podwyższenie emerytury. Tego rodzaju zaświadczenie wydawane jest przez właściwe organy służb mundurowych, w niniejszej sprawie - organów Straży Granicznej, na podstawie akt osobowych funkcjonariusza lub innych dokumentów potwierdzających pełnienie służby w tych warunkach (§ 14 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia w sprawie trybu postępowania). Brak dokumentów uzasadnia odmowę wydania zaświadczenia (art. 218 k.p.a.). Zaświadczenie bądź postanowienie o odmowie jego wydania są jednymi z dowodów w postępowaniu przed organem emerytalnym, który to organ samodzielnie przeprowadza postępowania wyjaśniające w zakresie niezbędnym do podjęcia rozstrzygnięcia. Rozstrzygnięcie to podlega następnie kontroli sądu powszechnego, który rozstrzyga merytorycznie co do istoty sprawy, a w postępowaniu, z zastosowaniem wszelkich środków dowodowych, ocenie podlega odmowa wydania zaświadczenia o okresach służby pełnionej w warunkach uzasadniających podwyższenie emerytury. Sąd Okręgowy słusznie przyjął, że odmowa wydania zaświadczenia nie ogranicza możliwości dowodzenia określonego faktu w postępowaniu cywilnym, środkami dowodowymi przewidzianymi w tym postępowaniu. Odmowa bowiem wydania zaświadczenia świadczy jedynie o tym, że brak danych posiadanych przez organy administracji publicznej nie pozwala na poświadczenie żądanych faktów. Wobec powyższego zasadniczy zarzut apelującego nieuzasadnionego przyjęcia, że miało miejsce pełnienie służby w warunkach uzasadniających podwyższenie emerytury, wywodzony z braku dokumentów, jest nietrafny.

Organ emerytalny nie wysunął natomiast żadnych zarzutów, jeśli chodzi o ocenę dowodów, które posłużyły ustaleniu najistotniejszej okoliczności w sprawie, czyli pełnienia służby w okresie od 1 sierpnia 2001r. do 31 stycznia 2009 r. warunkach szczególnie zagrażających życiu i zdrowiu, co uzasadniało podwyższenie emerytury po myśli art. 15 ust. ust. 2 pkt 3 ustawy zaopatrzeniowej. W odniesieniu do tej okoliczności Sąd Okręgowy przeprowadził wnikliwe postępowanie dowodowe. Sąd Apelacyjny nie znajduje żadnych podstaw, aby dokonywać odmiennej oceny dowodów z zeznań trzech świadków, w tym A. K. (1) bezpośredniego przełożonego odwołującego się, które to zeznania ocenione zostały w kontekście zgromadzonych dowodów z dokumentów, w tym dowodów z dokumentów dotyczących W. M., który był współpracownikiem a następnie podwładnym odwołującego się. Sąd Okręgowy podał również racjonalne argumenty, powołując się na zeznania świadków, dlaczego nie zachowała się dokumentacja z przebiegu służby odwołującego się potwierdzająca pełnienie tej służby w warunkach uzasadniających podwyższenie emerytury. Sąd Apelacyjny podziela tak ustalenia faktyczne, jak i rozważania prawne Sądu Okręgowego. Konsekwencją akceptacji ustaleń faktycznych Sądu Okręgowego jest bezzasadność zarzutu naruszenia § 4 pkt. 1 rozporządzenia w sprawie szczególnych warunków podwyższania emerytur przez jego błędne zastosowanie. Powyższe względy zadecydowały o oddaleniu apelacji organu emerytalnego. Niezasadne było przy tym kwestionowanie oddalenia wniosku o zasądzenie na rzecz organu emerytalnego kosztów zastępstwa prawnego, bowiem tak, jak zważył Sąd Okręgowy, organ emerytalny znaczna część żądań odwołującego się została uwzględniona.

Mając powyższe na względzie Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.

Aleksandra Tobiasz - Skrzypek Magdalena Kostro – Wesołowska Marzena Wasilewska