Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 października 2017 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Janusz Madej

Protokolant – st. sekr. sądowy Dorota Hańc

po rozpoznaniu w dniu 12 października 2017 r. w Bydgoszczy na rozprawie

odwołania: M. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 3 czerwca 2016 r., znak: (...)

w sprawie: M. P.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

I zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyznaje ubezpieczonemu M. P. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 17 kwietnia 2016 r. do 31 grudnia 2018 r.;

II stwierdza odpowiedzialność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sygn.akt VIU 1721/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 3 czerwca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. po rozpoznaniu wniosku M. P. z dnia 22 marca 2016 roku odmówił wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu tej decyzji organ rentowy, powołując się na artykuł 57 oraz artykuł 58 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dziennik Ustaw z 2016 roku pozycja 887), wskazał, iż odmówił przyznania renty, albowiem Komisja Re..., Lekarska ZUS w orzeczeniu z 1 czerwca 2016 roku nie stwierdziła u ubezpieczonego niezdolności do pracy. Odwołanie od tej decyzji wniósł ubezpieczony M. P., domagając się jej zmiany i przyznania mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Zarzucił w odwołaniu ubezpieczony organowi rentowemu naruszenie przepisów Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Wskazał, że posiada 38-letni staż. Przez cały okres pracował fizycznie w bardzo trudnych warunkach. Warunki szkodliwe występujące w takich miejscach jak wykopy, komory, studnie, w zmiennych warunkach atmosferycznych. Ubezpieczony argumentował, że po długich i ciężkich latach pracy jest osobą schorowaną, a schorzenia zostały potwierdzone przez lekarzy leczących: ortopedę, gastroenterologa, neurologa i psychiatrę. Powoływał się na schorzenia wielostawowe kolan, rąk i kręgosłupa. Wskazywał, że oczekuje na zabiegi dwóch stawów kolanowych. Powoływał się też na wrzód żołądka oraz na występujące u niego zaburzenia nastroju afektywne istotnie upośledzające sprawność ustroju, w których występu..., do..., w większości dominują zaniki pamięci. W odpowiedzi na orgo..., na odwołanie, organ rentowy wnosił o jego oddalenie, powołując argumentację przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Sąd Okręgowy ustalił i rozważył, co następuje. M. P. urodzony (...), w dniu 22 marca 2016 roku złożył wniosek o przyznania mu..., o przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Ubezpieczony w okresie od 18 stycznia 2016 roku do 16 kwietnia 2016 roku pobierał świadczenie rehabilitacyjne, co potwierdzają dokumenty z akt ZUS, dotyczących przyznania ubezpieczonemu tego świadczenia. Przyrost..., po ro..., po złożeniu wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy, organ rentowy przeprowadził właściwe postępowanie orzecznicze, w trakcie którego lekarz orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 4 maja 2016 roku ustalił, iż ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy, a komisja lekarska po rozpoznaniu sprzeciwu ubezpieczonego orzeczeniem z dnia 1 czerwca 2016 roku, także ustaliła, iż ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy. Orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS stanowiło dla organu rentowego, jak wskazano to w zaskarżonej decyzji, podstawę do wydania decyzji odmawiającej przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy. W celu zweryfikowania stanowiska organu rentowego opartego na orzeczeniu Komisji Lekarskiej ZUS, Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych. Specjalisty medycyny pracy, neurologa i psychiatry, którzy w opinii z dnia 6 marca 2017 roku - karta 15 i 16 akt sprawy, rozpoznali u ubezpieczonego następujące schorzenia. Po 1. organiczne zaburzenia afektu upośledzające sprawność organizmu; po 2. zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa z dyskopatią w odcinku kręgosłupa L5, S1 z okresowym zespołem bólowym LS i szyjnym w okresie remisji, chorobę wrzodową żołądka oraz zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego zakwalifikowane do artroskopii. Na podstawie przeprowadzonych..., przeprowadzonego badania przedmiotowego oraz zebranego w sprawie materiału le..., lekarskiego - dokumentacji medycznej, biegli sądowi ustalili, iż ubezpieczony - lat 57, posiadający wykształcenie średnie ogólne i zawodowe - murarz-tynkarz, pracował w okresie swojej aktywności zawodowej na stanowisku montera sieci wodnej, wykonując ciężką pracę przy wykopach kanalizacyjnych. Biegli sądowi ustalili także, że w stanie zdrowia badanego, zwłaszcza psychicznego, nastąpiło znaczące pogorszenie. Nasiliły się również zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa i stawu kolanowego utrudniające wykonywanie dotychczasowej pracy, zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami. Również możliwość pracy umysłowej z powodu zmian psychiatrycznych i osłabienia znaczącego pamięci jest niemożliwa. Zdaniem biegłych sądowych ubezpieczony kwalifikuje się do częściowej, okresowej niezdolności do pracy z powodu schorzeń wskazanych w punktach 1, 2 i 4 rozpoznania w okresie od 15 kwietnia 2016 roku do 31 grudnia 2018 roku i nie kwalifikuje się do dalszego świadczenia rehabilitacyjnego, ponieważ jego zakończenie nie gwarantuje, zdaniem biegłych sądowych, powrotu do pracy. Biegli wskazali, że w związku z powyższymi ustaleniami, ich opinia nie jest zgodna z orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS oraz wyjaśnili, że posługiwali się tymi samymi wynikami badań i konsultacji, które posiadali lekarze Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Zastrzeżenia do tej opinii zgłosił w piśmie procesowym z dnia 5 kwietnia organ rentowy - pismo karta 24 akt, powołując się na stanowisko przewodniczącego Komisji Lekarskiej ZUS organ rentowy wskazał, że Komisja Lekarska ZUS ze specjalistą neurologiem i ortopedą, oraz uwzględnieniem opinii konsultanta psychiatry, wydała orzeczenie o braku długotrwałej niezdolności do pracy ubezpieczonego. Nie stwierdzono wtedy istotnych zaburzeń funkcjonalnych ze strony stanu psychicznego kręgosłupa oraz stawów kolanowych. Organ rentowy podnosił także, że z badania biegłych sądowych: internisty, neurologa i psychiatry, nie wynika takie upośledzenie sprawności badanego, które powodowałoby częściową niezdolność do pracy. W badaniu neurologa śladowe objawy rozciągowe z kończyny dolnej lewej oraz zgłaszane zaburzenia czucia nie uzasadniają, zdaniem organu rentowego, długotrwałej niezdolności do pracy. W badaniu psychiatrycznym napęd i nastrój nieco osłabione, bez cech ostrej psychopatologii, co również przeczy istnieniu długotrwałej niezdolności do pracy. Organ rentowy, powołując powyższe zastrzeżenia, wnosił o dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej biegłych sądowych po uprzednim zapoznaniu ich z zastrzeżeniami, a w przypadku nieuwzględnienia tego wniosku o oddalenie odwołania. Sąd skierował sprawę do biegłych sądowych w celu zajęcia przez nich stanowiska, co do zastrzeżeń organu rentowego i sprecyzowania kwestii, jakie konkretne schorzenia czynią ubezpieczonego niezdolnym do pracy. W opinii uzupełniającej z dnia 22 maja 2017 roku - karta 32 akt sprawy, biegli lekarze sądowi wskazali, że obecnie u ubezpieczonego doszło do dolegliwości bólowych kręgosłupa z dyskopatią odcinka LS, co utrudnia wykonywanie dotychczasowej pracy, wymagającej pełnej sprawności narządu ruchu. Ponadto doszło również do pogorszenia stanu psychicznego. Ubezpieczony wymaga stałego leczenia psychiatrycznego, które wskazuje na znaczne obniżenie poziomu funkcjonalnego poznawczego w zakresie pamięci bezpośredniej i na uszkodzenie organiczne afektu powodując częściową niezdolność.
[ K. części 00:18:15.000] ESI235830_02
[ Przewodniczący 00:18:15.100] Do pracy. Biegli wyjaśnili także, że gdyby u badanego wystąpiły objawy ostrej psychopatologii, jak wskazywali to lekarze ZUS, to wówczas ubezpieczony byłby całkowicie niezdolny do pracy. Biegli podtrzymali swoją pisemną opinię z dnia 6 marca 2017 roku. Także do opinii uzupełniającej zastrzeżenia zgłosił organ rentowy w piśmie procesowym z dnia 4 lipca 2017 roku, karta 44 akt sprawy wskazując, że opisywane przez biegłych zmiany w zakresie stanu psychicznego mają niewielkie nasilenie, co potwierdza opis badania i nie uzasadniają długotrwałej niezdolności do pracy. Również schorzenia kręgosłupa bez istotnego deficytu neurologicznego, bez niedowładów, bez zaników mięśniowych, bez zaburzeń zwieraczy w okresie zaostrzeń mogą być leczone w ramach czasowej niezdolności do pracy i nie powodują długotrwałej niezdolności do pracy. Dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego z punktu widzenia dyrektyw interpretacyjnych zawartych w artykule 233 paragrafie pierwszym Kodeksu Cywilnego..., Kodeksu postępowania cywilnego Sąd Okręgowy wskazuje, iż w jego ocenie wiarygodność i moc dowodowa opinii biegłych sądowych są na tyle duże, iż pozwalają na wydanie w sprawie merytorycznego rozstrzygnięcia i dokonania istotnych dla rozstrzygnięcia sporu ustaleń, w szczególności co do tego, iż ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy w okresie, o którym orzekli w opinii z dnia 6 marca 2017 roku powołani w sprawie biegli sądowi. W szczególności zwrócić należy uwagę, iż biegli sądowi dokonali kompleksowej oceny stanu czynnościowego organizmu ze szczególnym uwzględnieniem tych wszystkich schorzeń, na które się..., ubezpieczony ma możliwości wykonywania dotychczasowej pracy zgodnej z poziomem posiadanych przez niego kwalifikacji. Biegli podkreślali, że ubezpieczony przez cały okres swojej aktywności zawodowej wykonywał ciężką pracę fizyczną, jako monter sieci wodnej, że w stanie zdrowia psychicznego nastąpiło znaczące pogorszenie, w tym znaczne osłabienie pamięci, jak również nasiliły się zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa i stawu kolanowego utrudniające wykonywanie dotychczasowej, ciężkiej pracy fizycznej. Swoje stanowisko biegli sądowi potwierdzili także w opinii uzupełniającej wskazując na znaczne obniżenie poziomu funkcjonalnego poznawczego w zakresie pamięci bezpośredniej ubezpieczonego i na uszkodzenie organiczne afektu powodujące częściową niezdolność do pracy wraz ze schorzeniami kręgosłupa. Schorzenia te czynią ubezpieczonego częściowo niezdolnym do pracy. Zastrzeżenia organu rentowego opierały się na wadliwie skonstruowanym zarzucie. Wadliwość ta polegała na wybiórczym powoływaniu fragmentów opisu badań poszczególnych lekarzy biegli są..., biegłych sądowych, w sytuacji, gdy biegli stanowczo stwierdzili, iż ubez..., stan zdrowia ubezpieczonego powołując się na konkretne schorzenia czyni go częściowo niezdolnym do pracy. Natomiast powoływanie w zastrzeżeniach na..., powoływanie się organu rentowego w zastrzeżeniach na to, że komisja lekarska ZUS i jej członkowie w sposób odmienny ocenili stan zdrowia ubezpieczonego, bez powoływania konkretnych argumentów natury medycznej powoduje, że zastrzeżenia te oparte są na ogólnikowych stwierdzeniach, które nie podważają wiarygodności i mocy dowodowej opinii biegłych sądowych. Dokonując subsumcji właściwych przepisów prawa materialnego do ustalonego w sprawie stanu faktycznego Sąd Okręgowy wskazuje, iż zgodnie z artykułem 57-ym ustępem pierwszym renta z tyt..., Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tekst jednolity Dziennik Ustaw z 2016 roku, pozycja 887 renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki: po pierwsze - jest niezdolny do pracy, po drugie - ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, po trzecie - niezdolność do pracy powstała w okresach wskazanych w punkcie trzecim ustępu 1 artykułu 57-go. Jedyną sporną przesłanką między stronami dotyczącą możliwości nabycia przez ubezpieczonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy było to, czy jest on niezdolny do pracy. Zdaniem Sądu Okręgowego postępowanie dowodowe w sposób jednoznaczny wykazało tą okoliczność, a biegli sądowi formułując swoją opinię uwzględnili art..., także uregulowania artykułu 12-go i artykułu 13-go Ustawy emerytalno-rentowej. Zgodnie z tymi przepisami niezdolną do pracy w rozumieniu Ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się: po pierwsze - stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji i po drugie - możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne. Biegli sądowi wyjaśnili w sposób wszechstronny, rzetelny, logiczny i zgodny z posiadaną specjalistyczną wiedzą medyczną z tych dziedzin medycyny, które są adekwatne do schorzeń, na które cierpi ubezpieczony, że ubezpieczony jest niezdolny do pracy, a schorzenia..., między innymi schorzenia psychiatryczne, w których dominują zaniki pamięci i inne objawy wyłą..., jak również schorzenia kręgosłupa wykluczają zdolność ubezpieczonego, pełną zdolność do pracy zgo..., dotychczas przez niego wykonywanej w okresie aktywności zawodowej. Dlatego na podstawie artykułu 477 ze znaczkiem 14 paragraf 2 Kodeksu postępowania cywilnego, w związku z powołanymi wyżej przepisami prawa materialnego Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1-go dnia następującego po dniu, w którym ubezpieczony zaprzes..., pobierał świadczenie rehabilitacyjne. Przypomnieć bowiem należy, że zgodnie z artykułem 100 ustępem drugim Ustawy emerytalno-rentowej, jeżeli ubezpieczony pobiera zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne lub wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wypłacane na podstawie przepisów Kodeksu pracy prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty szkoleniowej powstaje z dniem zaprzestania pobierania tego zasiłku, świadczenia lub wynagrodzenia. W punkcie drugim wyroku Sąd Okręgowy orzekł o odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Skoro biegli sądowi w ocenie Sądu Okręgowego w sposób obiektywny orzekli o stanie zdrowia ubezpieczonego, to decyzja opierająca się na wadliwym merytorycznie orzeczeniu komisji lekarskiej ZUS była niewłaściwa, a ZUS miał możliwości, aby w sposób obiektywny ustalić stan zdrowia ubezpieczonego w postępowaniu administracyjnym. Biegli sądowi w swojej opinii wskazywali zresztą, że dysponowali tym samym materiałem orzeczniczym, który pozostawał w dyspozycji organów orzeczniczych ZUS. Na tym wygłoszenie uzasadnienia zakończono.