Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 1561/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 16 maja 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. w Z., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 11 lutego 2016 roku, odmówił A. W. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że zgodnie z art. 57 ustawy z 17 grudnia 1998 r. „o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych” (Dz. U. z 2016 r. poz. 887) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, a niezdolność do pracy powstała w okresach składkowych i nieskładkowych, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów. Z uwagi na to, że orzeczeniem komisji lekarskiej ZUS, z dnia 20 kwietnia 2016 roku, wnioskodawczyni nie została uznana za niezdolną do pracy, brak jest podstaw do przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (decyzja k.34 akt ZUS).

Uznając powyższą decyzję za krzywdzącą wnioskodawczyni złożyła odwołanie i wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu odwołania wnioskodawczyni podniosła, że nie zgadza się z orzeczeniem komisji lekarskiej bowiem stan jej zdrowia ulega ciągłemu pogorszeniu. Używa coraj więcej leków w tym przeciwbólowych, na które organizm coraz gorzej reaguje (odwołanie k. 2-3)

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 4 lipca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie oraz przytoczył argumentację, jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie k.4)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. W. urodziła się (...), z zawodu jest technikiem włókiennictwa - dziewiarzem. Ostatnio pracowała jako sprzątaczka (okoliczność bezsporna).

W dniu 11 lutego 2016 roku złożyła wniosek o przyznanie prawa do renty (wniosek k.1-4 akt ZUS).

Orzeczeniem (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w P. uznana została za osobę o lekkim stopniu niepełnoprawności z przyczyny 05-R. Jednocześnie ustalono, iż ustalony stopień niepełnosprawności istnieje od 30 lipca 2012 roku a daty powstania niepełnosprawności nie da się ustalić. Orzeczenie wydano do 31 października 2018 roku (orzeczenie k.10 akt ZUS, część orzecznicza).

Lekarz orzecznik, orzeczeniem z dnia 17 marca 2016 roku uznał, że wnioskodawczyni cierpi na zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego bez objawów korzeniowych oraz nadciśnienie tętnicze. Dolegliwości te nie powodują niezdolności do pracy (opinia lekarska k.25 akt orzeczniczych i orzeczenie lekarza orzecznika k.17 akt ZUS).

W dniu 21 marca 2016 roku ubezpieczona wniosła sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS (sprzeciw k. 18 akt orzeczniczych).

W orzeczeniu komisji lekarskiej z dnia 20 kwietnia 2016 roku potwierdzono rozpoznanie i opinię lekarza orzecznika. Dodatkowo ustalono, iż wnioskodawczyni ma także zmiany zwyrodnieniowe stawów kolanowych i biodrowych bez upośledzenia sprawności ruchowej i bez objawów rozciągowych, niedoczynność tarczycy po terapii radiojodem leczona substytucyjnie, otyłość (opinia lekarska k.19-21 akt orzeczniczych i orzeczenie k.31 akt ZUS).

U ubezpieczonej występuje nadciśnienie tętnicze leczone farmakologicznie a dodatkowo choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa z dyskopatią, choroba zwyrodnieniowa stawów kręgowych, stan po przebytej dwukrotnie radiojodoterapii z powodu nadczynności tarczycy w przebiegu choroby G.-B., nikotynizm i otyłość. Wnioskodawczyni jest relatywnie dość dobrego stanu zdrowia. Nie przebyła zawału serca i nie była kwalifikowana do inwazyjnego leczenia (tj. angioplastyki). Brak danych świadczących o zaawansowanej niewydolności serca czy znacznym uszkodzeniu mięśnia sercowego. Problemem pozostaje tylko nadciśnienie tętnicze. Liczba leków przyjmowana przez ubezpieczoną jest umiarkowanie duża. Wartości ciśnienia pozostają wyrównane, chociaż okresowo zdarzają się skoki do 180/100 mmHg. Nadciśnienie jest chorobą, z której trudno się wyleczyć. Wnioskodawczyni wymaga przewlekłego leczenia i stałej kontroli. Ewentualne zaostrzenia chorobowe mogą być leczone w ramach zwolnień lekarskich. Dolegliwości kardiologiczne nie powoduja niezdolności do pracy (opinia biegłego sądowego z zakresu kardiologii dr. n. med. R. G. k.14-16, opinia uzupełniająca k.72-73)

U wnioskodawczyni rozpoznano również niedoczynność tarczycy po leczeniu jodem promieniotwórczym ( (...)), w trakcie sybstytucji L-tyroksyną. Początkowo była leczona z powodu nadczynności tarczycy w przebiegu choroby G.-B.. Dwukrotnie (1999 rok i 2001 rok) otrzymała terapeutyczną dawkę I 131, w osłonie sterydowej, ze względu na oftalmopatię. Ostatni wynik steżenia (...) wynosi 4,17 ulU/ml (5 VIII 2016 roku) i pozostawał w górnych granicach wartości referencyjnych. Obecnie otrzymuje preparat E. w dawce 125 ug 1x 1 tabl rano na czczo. Dolegliwości te nie powodują niezdolności do pracy (opinia biegłego sądowego z zakresu endokrynologii dr. n. med. J. W. k.27-28 i opinia uzupełniająca k.86).

Ubezpieczona cierpi także na zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa z okresowym zespołem bólowym, wczesne zmiany zwyrodnieniowe stawów biodrowych i wczesne zmiany zwyrodnieniowe stawów kolanowych z przewagą prawego z prawidłową ruchomością i dobrą mobilnością badanej. Stopień naruszenia sprawności narządu ruchu jest niewielki (opinia biegłego sądowego z zakresu ortopedii i rehabilitacji dr. n. med. E. B. k. 47-49 i opinia uzupełniająca k.66-67).

Stwierdzone zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne odcinka szyjnego i lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa nie wywołują istotnych deficytów neurologicznych. E. zabieg operacyjny, na który wnioskodawczyni została skierowana dotyczy odcinak LS kręgosłupa i może być wykonany w ramach zwolnień lekarskich. Stan zdrowia ubezpieczonej nie powoduje niezdolności do pracy (opinia biegłego sądowego z zakresu neurologii J. B. k.104-106).

Wnioskodawczyni posiada wymagane okresy ubezpieczeniowe (okoliczność bezsporna).

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał na podstawie zgromadzonych dokumentów w aktach sprawy, aktach rentowych oraz opinii biegłych sądowych specjalistów z zakresu: neurologii, kardiologii, ortopedii i endokrynologii.

Opinie złożone w sprawie są wiarygodne i zostały sporządzone przez biegłych o specjalnościach właściwych z punktu widzenia schorzeń, na jakie cierpi wnioskodawczyni, w oparciu o analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej i bezpośrednie badanie odwołującej. Biegli określili schorzenia występujące u badanej i ocenili ich znaczenie dla jej zdolności do pracy, odnosząc swą ocenę do kwalifikacji zawodowych wnioskodawczyni. Opinie biegłych, co do konkluzji są zgodne z orzeczeniem komisji lekarskiej ZUS, zostały wyczerpująco uzasadnione, a końcowe wnioski orzecznicze wynikają w sposób logiczny z treści opinii.

Zauważyć należy, że Sąd powołał biegłych o specjalnościach właściwych z punktu widzenia schorzeń, na jakie cierpi wnioskodawczyni.

Opinie doręczone zostały stronom. Wnosząc uwagi do opinii biegłej ortopedy wnioskodawczyni załączyła dodatkową dokumentację w oparciu, o którą biegła dodatkowo rozpoznała entezopatię ścięgna A. i ścięgna zginacza krótkiego palców obustronną, które nie mają jednak wpływu na mobilność odwołującej. Stwierdzona dyskopatia nie powoduje ucisku rdzenia kręgowego. Obrazy rtg stawów skokowych uwidaczniają zwapnienia w przyczepach ścięgien. Biegły kardiolog podkreślił natomiast, iż ocena stanu zdrowia badanej winna dotyczyć daty badania przez komisje lekarską. E. inne schorzenia, które pojawią się po tej dacie nie mogą mieć wpływu na opinię. Natomiast biegła endokrynolog odnoszac się do uwag wnioskodawczyni wyjaśniła, że nie może ustosunkować się do wyników badań, o których pisze ubezpieczona ponieważ nie zostały jej przedstawione. Na rozprawie w dniu 19 września 2017 roku odwołująca wyjaśniła, że badań nie przedstawiła i nie może tego uzynić gdyż je zgubiła (e-protokół (...):01:45). Na tej samej rozprawie wnioskodawczyni oświadczyła również, iż nie wnosi o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu okulistyki mimo sugestii biegłego endokrynologa. Mając na uwadze stanowisko wnioskodawczyni oraz fakt, iż pozostali biegli nie sugerowali konieczności powołania biegłego z zakresu okulistyki sąd nie znalazł podstaw do dopuszczenia takiego dowodu z urzędu.

Wobec powyższego w ocenie Sądu Okręgowego nie zachodziła konieczność dopuszczenia dowodu z opinii innych biegłych. Podkreślenia wymaga, że ogólne niezadowolenie strony z niekorzystnego dla niej wydźwięku konkluzji opinii nie może stanowić podstawy do dopuszczenia dowodu z kolejnych opinii biegłych sądowych, ale musi być następstwem umotywowanej krytyki dotychczasowej opinii, co w niniejszej sprawie nie występuje. Zwraca na to także uwagę Sąd Najwyższy w wyroku z 8 lipca 1999 roku, II UKN 37/99 OSNAPiUS 2000/20/741 wskazując, że sąd nie jest obowiązany do uwzględniania kolejnych wniosków dowodowych strony tak długo, aż udowodni ona korzystną dla siebie tezę i pomija je od momentu dostatecznego wyjaśnienia spornych okoliczności sprawy (art. 217 § 2 k.p.c.).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawczyni nie jest zasadne.

Zgodnie z treścią art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1383 z późn. zm.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1)jest niezdolny do pracy;

2)ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-3, 5 lit. a, pkt 6 i 12 , albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

2. Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Zgodnie z art. 58 w/w ustawy warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego uważa się za spełniony jeżeli wynosi on łącznie co najmniej 5 lat dla osób u których niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat. Okres ten powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed dniem złożenia wniosku o świadczenie lub przed dniem powstania niezdolności do pracy.

W myśl z art. 58 i ust.4 przepisu powyższego nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny i jest całkowicie niezdolny do pracy

W oparciu o art. 12 ust. 1 ustawy emerytalnej niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

2. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.

3. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Na mocy art. 13 ust. 1 ustawy emerytalnej przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się:

1)stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji;

2)możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Oceny niezdolności do pracy, jej stopnia oraz ustalenia daty powstania niezdolności do pracy, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy, związku przyczynowego niezdolności do pracy lub śmierci z określonymi okolicznościami, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do samodzielnej egzystencji, celowości przekwalifikowania zawodowego dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik Zakładu (art. 14 ust. 1 ustawy emerytalnej).

Od orzeczenia lekarza orzecznika osobie zainteresowanej przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej Zakładu, zwanej dalej „komisją lekarską”, w ciągu 14 dni od dnia doręczenia tego orzeczenia (art. 14 ust. 2a ustawy emerytalnej).

Orzeczenie lekarza orzecznika, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub co do którego nie zgłoszono zarzutu wadliwości, albo orzeczenie komisji lekarskiej, stanowi dla organu rentowego podstawę do wydania decyzji w sprawie świadczeń przewidzianych w ustawie, do których prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji (art. 14 ust.3 ustawy emerytalnej).

Warunki wskazane w art. 57 w/w ustawy muszą być spełnione łącznie by istniały podstawy do przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W odniesieniu do odwołującej się zostały spełnione wszystkie przesłanki, a spór sprowadzał się do kwestii niezdolności do pracy.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego: akt ZUS, akt sądowych, dokumentacji medycznej oraz z opinii biegłych wynika, że wnioskodawczyni nie jest osobą niezdolną do pracy.

Brak jest, w ocenie Sądu, podstaw by kwestionować rzetelność i merytoryczną poprawność opinii. Zostały one bowiem sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym ich przedmiot. Biegli na podstawie przedstawionej dokumentacji leczenia i badania wnioskodawczyni zdiagnozowali schorzenia, ocenili stopień ich zaawansowania, a przede wszystkim jednoznacznie wypowiedzieli się co do sprawności organizmu wnioskodawczyni i wpływu dolegliwości na jego zdolność do pracy. Sąd podzielił opinie pisemne jak i opinie uzupełniające biegłych uznając, iż są one pełne, jasne i nie prowadą do sprzecznych wniosków.

W tym miejscu wskazać należy, że na stanowisko Sądu co do poprawności i wiarygodności opinii biegłych nie ma wpływu treść orzeczenia o niepełnosprawności (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Orzeczenie powyższe wskazuje jedynie na określony stan zdrowia wnioskodawczyni, nie zaś na jego wpływ na zdolność do pracy zarobkowej.

Pojęcie niepełnosprawności na gruncie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych nie pokrywa się z pojęciem niezdolności do pracy w rozumieniu ustawy emerytalnej. W wyroku z dnia 20 sierpnia 2003 r. (II UK 386/02 OSNP 2004/12/213), Sąd Najwyższy, odnosząc się do obu pojęć wskazał, iż na gruncie obowiązującego prawa nie ma podstaw do ich utożsamiania. Różnice występują zarówno w płaszczyźnie definicyjnej (pojęcie niezdolności do pracy, zawarte w ustawie o emeryturach i rentach z FUS jest inne niż pojęcie niepełnosprawności, zawarte w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych), jak i w zakresie orzekania o każdym z tych stanów. Są one też przesłanką do przyznania innego rodzaju świadczeń (uprawnień). Niepełnosprawność sama przez się nie zawsze uniemożliwia świadczenie pracy.

Gdyby ustawodawca chciał utożsamiać niezdolność do pracy i niepełnosprawność to po pierwsze nie ustanowiłby dwóch odrębnych trybów ustalania tych kwestii, a w sytuacji istnienia dwóch trybów, wprowadziłby ewentualną zależność obu ustaleń. Tymczasem zależność taka wynika z art. 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776 z późn. zmn.) i dotyczy wyłącznie orzeczeń lekarza orzecznika lub komisji lekarskiej ZUS ustalających niezdolność do pracy.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie wnioskodawczyni.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawczyni.

27 XII 2017 roku.