Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 października 2013r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Piotr Witkowski
Protokolant:	sekr. sądowy Beata Dzienis

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 października 2013r. w Suwałkach

sprawy A. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o emeryturę pomostową

w związku z odwołaniem A. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 13 maja 2013 r. znak (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt III U 455/13

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. decyzją z dnia 13.05.2013r. odmówił A. B. prawa do emerytury pomostowej.

W uzasadnieniu wskazał, że zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656 ze zm.), prawo do emerytury pomostowej, na zasadach ogólnych, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)  urodził się po dniu 31.12.1948r.;

2)  ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3)  osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 la dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4)  ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. jedn. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.), wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5)  przed dniem 1.01.1999r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 lub art. 32 i art. 33 w/w ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6)  po dniu 31.12.2008r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 wymienionej w załączniku 1 lub 2 do ustawy;

7)  nastąpiło rozwiązanie z nim stosunku pracy.

Prawo do emerytury pomostowej, na warunkach określonych w art. 49 ustawy pomostowej, przysługuje również osobie urodzonej po dniu 31.12.1948r., która spełnia łącznie następujące warunki:

1)  po dniu 31.12.2008r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach wymienionej w zał. 1 do ustawy lub o szczególnym charakterze wymienionej w zał. nr 2 do ustawy;

2)  spełnia warunki określone w art. 4 pkt. 1-5 i 7;

3)  w dniu 1.01.2009r. miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt. 2 okres 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub szczególnych charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 cyt. ustawy to jest okres pracy wymienionej w zał. 1 lub 2 do ustawy.

Zakład odmówił A. B. przyznania prawa do emerytury, ponieważ nie spełnia warunków wymaganych do przyznania emerytury pomostowej z art. 4 wskazanej ustawy, gdyż po 31.12.2008r. nie udokumentował pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy. Nie spełnia również warunków do przyznania emerytury pomostowej z art. 49 w/w ustawy, gdyż nie udokumentował 15 lat pracy w szczególnych warunkach wymienionych w zał. 1 do ustawy lub w szczególnym charakterze wymienionym w zał. 2 do ustawy pomostowej.

Jednocześnie Zakład poinformował, że przedłożone oświadczenie A. B. w sprawie uznania pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w Przedsiębiorstwie (...) w G. w okresie od 16.04.1977r. do 31.08.1992r. nie stanowi wystarczającego środka dowodowego w sprawie uznania pracy w szczególnych warunkach.

W odwołaniu od tej decyzji A. B. wskazał, że na pracę w (...) Przedsiębiorstwie (...) w O. oraz w G. wykonywaną w szczególnych warunkach są zeznania świadków E. K. i W. S. (1), którzy wykonywali identyczną pracę i zostało to uznane za pracę w warunkach szkodliwych na podstawie wyroków sądowych.

Podał, że w (...) Przedsiębiorstwie (...) w O. od 16.04.1977r. do 31.08.1992r. pracował na stanowisku majstra budowy. Praca wykonywana była w pełnym wymiarze czasu pracy, tj. 8 godzin dziennie, od poniedziałku do piątku i 6 godzin w pracujące soboty. Polegała na pracy w terenie przy wytyczaniu rurociągów drenarskich, rozwożeniu materiałów do wybudowania rurociągów oraz układaniu rurociągów w wykopach. Były to prace związane z odwadnianiem terenów rolniczych, budowie przepustów, urządzeń piętrzących i umocnieniach skarp rowów. Odbywała się w pobliżu głośnego sprzętu budowlanego typu koparka, spycharka i wiązała się z koniecznością przybywania w rożnych warunkach atmosferycznych (praca w niskich lub wysokich temperaturach) na otwartej przestrzeni. Praca, którą wykonywał, zawarta była w wykazie A rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w dziale X poz. 1 – prace przy zakładaniu urządzeń melioracyjnych. Nie ma natomiast świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach, ponieważ syndyk rozwiązywanego zakładu pracy nie wydał takiego świadectwa.

Odnośnie nie udokumentowania pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych po 31.12.1998r. roku, to podał, że zostało to poświadczone w świadectwie pracy z (...)(praca wykazana w załączniku nr 1, poz. 17 ustawy o emeryturach pomostowych).

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie, uzasadniając jak w zaskarżonej decyzji. Wskazał przy tym, iż, jak wynika z § 2 ust. 2 powołanego rozporządzenia Rady Ministrów, okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach wystawionych według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia. W przypadku likwidacji pracodawcy, okres pracy w szczególnych warunkach można udowodnić dokumentacją osobową sporządzoną poprzez archiwum. Na etapie postępowania przed Zakładem Ubezpieczeń Społecznych zeznania świadków nie są przewidziane jako środek dowodowy na okoliczność pracy w szczególnych warunkach.

W związku z tym wnosił o dopuszczenie dowodu z akt osobowych wnioskodawcy z okresu zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) w O. na okoliczność, czy w spornym okresie wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w szczególnych warunkach.

Sąd Okręgowy w Suwałkach ustalił i zważył, co następuje:

Odwołania za uzasadnionego uznać nie można było.

Odwołujący się urodzony jest (...)Aby zatem mógł otrzymać emeryturę, musiałby spełnić warunki do jej otrzymania określone w art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. jedn. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.), bądź przytoczone w zaskarżonej decyzji, wynikające z art. 4 i art. 49 ustawy z dnia 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656 ze zm.). Odwołującemu się nie można jednak było przyznać z tych przepisów emerytury.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 powołanej ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31.12.1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 22, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy, tj. 1.01.1999r., osiągnęli:

1)  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz

2)  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Ustęp 2 stanowi tylko, że emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Odwołujący się nie mógł jednak otrzymać emerytury z tego art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ponieważ na dzień 1.01.1999r. nie osiągnął okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w art. 27 tej ustawy, a który wynosi dla mężczyzn 25 lat. Osiągnął okres składkowy i nieskładkowy w ilości 23 lat, 10 miesięcy i 18 dni i stąd organ Regnowy decyzją z dnia 19.02.2013r. odmówił mu tego prawa.

Okresy składkowe i nieskładkowe wynikały dla odwołującego się z racji zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) w G. w okresie od 1.07.1974r. do 15.04.1977r. i w (...) Przedsiębiorstwie (...) w O. w okresie od 16.04.1977r. do 31.08.1992r., w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w O. od 1.09.1992r. do 30.06.1995r. w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w O., od 1.08.1995r. do 30.11.1995r., od 1.03.1996r. do 30.11.1996r., od 1.03.1997r. do 30.06.1998r. i w Przedsiębiorstwie (...) w O. od 1.07.1998r. do 8.09.1999r. (zaliczone do 1.01.1999r.) oraz pobierania zasiłków dla bezrobotnych od 2.07.1995r. do 31.07.1995r., od 2.12.1995r. do 29.06.1996r. i od 3.12.1996r. do 28.02.1997r.

Można natomiast było uznać odwołującemu się 15-letni okres pracy przed dniem 1.01.1999r. w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Wynikał on z jego zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) w G. w okresie od 1.07.1974r. do 15.04.1977r. i w (...) Przedsiębiorstwie (...) w O. w okresie od 16.04.1977r. do 31.08.1992r. W obliczu bowiem okoliczności sprawy wynikających z oceny materiału dowodowego, niewątpliwym winno być, że odwołujący się w tych Przedsiębiorstwach świadczył pracę w pełnym wymiarze czasu pracy w szczególnych warunkach. Będzie to praca określona w wykazie A, dziale X pod poz. 1 powołanej rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, jako praca przy zakładaniu urządzeń melioracyjnych. Taka mianowicie praca odwołującego się wynika z jego akt osobowych z tych Przedsiębiorstw i z zeznań przesłuchanych w sprawie świadków E. K. i W. S. (2), którzy potwierdzili w tym względzie twierdzenia odwołującego się. Z zeznań świadków jednoznacznie wynika, że odwołujący się w (...) Przedsiębiorstwie (...) w G. i w O. świadczył pracę przy zakładaniu urządzeń Melioracyjnych, będąc majstrem na budowie. Sąd zaś dał wiarę zeznaniom tych świadków, gdyż w bezpośrednim przesłuchaniu nie znalazł żadnych powodów, aby odmówić im wiary. Razem z odwołującym się w tym samym czasie pracowali w tych Przedsiębiorstwach, bo E. K. od 1970r. do 1992r., a W. S. (1), od 1971r. do 1992r. Również byli majstrami na budowie bądź kierownikami i otrzymywali wcześniejszą emeryturę z racji pracy w szczególnych warunkach przy zakładaniu urządzeń melioracyjnych. Praca tymczasem bezpośrednio przy zakładaniu urządzeń melioracyjnych jest pracą w szczególnych warunkach, niezależnie od tego, kto co dokładnie wykonywał. Sąd orzekający stoi na stanowisku, że skoro ustawodawca w bardzo ogólny sposób określił pracę osób przy zakładaniu urządzeń melioracyjnych jako pracę w szczególnych warunkach, to w zasadzie każda praca wykonywana przy zakładaniu urządzeń melioracyjnych jest pracą wykonywaną w szczególnych warunkach, a tym bardziej praca bezpośrednio przy zakładaniu urządzeń melioracyjnych, jaką była – jak zeznali świadkowie – praca majstra budowy.

Odwołującemu się nie można jednak było przyznać emerytury na mocy art. 4 i art. 49 ustawy z dnia 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237, poz. 1656 ze zm.), bo choć na dzień złożenia wniosku ma już okres składkowy i nieskładkowy co najmniej 25 lat i można byłoby mu uznać 15 lat pracy w szczególnych warunkach oraz po dniu 31.12.2008r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy pomostowej, to nie ziścił się wobec niego taki niezbędny warunek, że nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy. Odwołujący się po dniu 31.12.2008r. pracował zaś w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy pomostowej, bo jako wypalacz wyrobów ceramicznych. Będzie to albo praca wskazana w załączniku nr 1 do ustawy, pkt. 16 – prace bezpośrednio przy ręcznym załadunku lub wyładunku pieców komorowych wyrobami ogniotrwałymi, bądź w pkt. 17 – prace bezpośrednio przy ręcznym załadunku lub rozładunku gorących wyrobów ceramicznych. Wprawdzie była to praca tylko kilka dni od 25.03.2013r. do 29.03.2013r. w Przedsiębiorstwie (...)w O., ale należy ją uznać, gdyż ustawodawca nie przewidział minimalnego okresu czasu jej wykonywania. Z odwołującym się nie rozwiązano jednak stosunku pracy. Umowa o pracę była bowiem zawarta na czas określony. Tak wynika ze świadectwa pracy wystawionego mu za okres pracy w Przedsiębiorstwie (...), która to potwierdziła, podobnie jak i fakt wykonywania pracy przez odwołującego się w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy pomostowej.

Mając zatem to wszystko powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 kpc oddalił odwołanie.

PW/mmw