Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 410/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 13 stycznia 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił W. M. prawa do emerytury.

Decyzja została wydana na podstawie art.184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż ubezpieczony nie udowodnił wymaganego okresu 15 lat pracy w warunkach szczególnych wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Do stażu pracy w warunkach szczególnych Zakład nie uwzględnił okresu od 1 stycznia 1996 roku do dnia 31 grudnia 1998 roku, ponieważ w przedłożonym zaświadczeniu wykonywania pracy w warunkach szczególnych zajmowane przez ubezpieczonego stanowisko pracy - operator urządzeń i maszynista oczyszczalni ścieków, nie jest zgodne z wykazem stanowiącym załącznik do powołanych w świadectwach zarządzeń resortowych.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony W. M. wniósł o jej zmianę. Podał, że w okresie od 1 stycznia 1996 roku do 31 grudnia 1998 roku był zatrudniony w szczególnych warunkach i wykonywał pracę w dziale utrzymania ruchu w zespole biologicznego oczyszczania ścieków. Praca polega na obsłudze pompowni ścieków i hali, jest wykonywana w kanałach i osadnikach.

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony W. M. urodził się w dniu (...).

W dniu 29 grudnia 2016 roku ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę. Ubezpieczony nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. (wniosek – k.1-4 akt ZUS)

Staż ubezpieczeniowy W. M. na dzień 31 grudnia 1998 roku wynosi ponad 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. (okoliczność bezsporna)

Ubezpieczony był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w następujących okresach:

1)  od 1 września 1972 roku do 31 sierpnia 1975 roku w (...) Przedsiębiorstwie (...) przemysłowych (...) w Ł. jako monter instalacji przemysłowych (świadectwo pracy – k.5 akt ZUS, I plik),

2)  od 11 września 1975 roku do 29 września 1979 roku w Przedsiębiorstwie (...) w K. jako monter urządzeń instalacji wodnokanalizacyjnej i gazowej (zaświadczenie – k.6 akt ZUS, I plik),

3)  od 9 października 1979 roku do 22 października 1979 roku w (...) Wojewódzkiej Spółdzielni (...) w Ł. jako ślusarz (świadectwo pracy – k.7 akt ZUS, I plik),

4)  od 13 listopada 1979 roku do 16 lutego 1980 roku w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w K. jako ślusarz remontowy (świadectwo pracy, k.8 akt ZUS, I plik),

5)  od 29 lutego 1980 roku do 30 kwietnia 1996 roku w Zakładach (...) w Ł. jako prasowacz, monter maszyn prasowalniczych i monter aparatów i układów hydraulicznych (świadectwo pracy – k.9 akt ZUS, I plik),

6)  od 21 sierpnia 1996 roku do 21 września 1996 roku w (...) SA jako konserwator węzła cieplnego i sieci ciepłowniczych (świadectwo pracy – 11 akt ZUS, I plik, umowa o pracę – akta osobowe – k.52),

7)  od 1 października 1996 roku do 31 grudnia 1998 roku w Zakładzie (...) jako maszynista oczyszczalni ścieków i w tym okresie:

8)  od 1 października 1996 roku do 30 czerwca 1997 roku w Przedsiębiorstwie Usług (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością jako operator urządzeń (świadectwo pracy – k.12 akt ZUS, zaświadczenie – k.13 akt ZUS, I plik),

W okresie od 26 kwietnia 1976 roku do 12 kwietnia 1978 roku ubezpieczony odbywał zasadniczą służbę wojskową. (kserokopia książeczki wojskowej – k.3 akt ZUS, I plik)

Od 1 września 1972 roku ubezpieczony uczęszczał (...) Szkoły Zawodowej dla Pracujących (...) Przedsiębiorstwa (...) w Ł. . Naukę w szkole ukończył w dniu 15 czerwca 1975 roku, a świadectwo ukończenia szkoły uzyskał w dniu 20 czerwca 1975 roku w zawodzie montera instalacji przemysłowych. W okresie nauki ubezpieczony uczęszczał na zajęcia w szkole przez 3 dni w tygodniu i przez 3 dni w tygodniu pracował. W pierwszym roku nauki ubezpieczony pracował po 6 godzin, a w drugim i trzecim po 8 godzin dziennie.

Od 16 czerwca 1975 roku do 31 sierpnia 1975 roku ubezpieczony pracował jako monter instalacji przemysłowych w pełnym wymiarze czasu pracy.

Ubezpieczony zajmował się montowaniem rurociągów ciepłowniczych, kanalizacyjnych i wodociągów. Prace te wykonywał na budowach zakładów przemysłowych. Praca była wykonywana zarówno na zewnątrz budynków, rurociągi były układane w ziemi, ale też na wysokości jak i wewnątrz budynków. Wewnątrz budynków ubezpieczony wykonywał również tzw. biały montaż. Prace te ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

(świadectwo pracy – k.23, zeznania ubezpieczonego min.00:09:45-00:15:09 w zw. z min.01:26;46-01:28:24 protokół z 21.06.2017 r., min.00:03:09-08:56 protokół rozprawy z 29.11.2017 r.)

Od 1 września 1975 roku ubezpieczony podjął pracę w Przedsiębiorstwie (...) w K. jako moner urządzeń i instalacji wodociągowych, kanalizacyjnych i gazowych. Prace te ubezpieczony wykonywał do 29 września 1979 roku.

Ubezpieczony wykonywał prace polegające na montażu instalacji wodnokanalizacyjnej i gazowej, zajmował się instalacją urządzeń melioracyjnych. Praca była wykonywana na zewnątrz budynków (także w wykopach do 2,5 – 3 m) oraz wewnątrz budynków. Ubezpieczony zajmował się montażem hydroforni, przepompowni i białym montażem (umywalek, kranów) wewnątrz budynków.

(umowa o pracę k.43, k.43 odwrót, świadectwo pracy – k.46, zeznania ubezpieczonego min.00:15:09-00:19:16 w zw. z min.01:26:46-01:28:24 protokół z 21.06.2017 r., min. 00:03:09-08:56 protokół rozprawy z 29.11.2017 r.)

W Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w K. ubezpieczony został zatrudniony na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku ślusarza remontowego – spawacza od dnia 13 listopada 1979 roku. Pracę wykonywał do dnia 16 lutego 1980 roku. W świadectwie pracy pracodawca wskazał, iż ubezpieczony zajmował stanowisko ślusarza.

(umowa o pracę – k.37, oświadczenie o wypowiedzeniu umowy – k.39, świadectwo pracy – k.40)

W Zakładach (...) w Ł. ubezpieczony został zatrudniony w dniu 29 lutego 1980 roku w wydziale szwalni jako prasowacz. Ubezpieczony zajmował się obsługą żelazek parowych i maszyn prasowalniczych.

Od 6 sierpnia 1980 roku ubezpieczony pracował jako monter maszyn prasowalniczych. Do obowiązków ubezpieczonego należała: obsługa węzła cieplnego, konserwacja i remont instalacji parowej, odwadniaczy, zaworów, konserwowanie o remontowanie pomp wody gorącej w węźle cieplnym i kuchni, konserwacja i remont instalacji maszyn prasowalniczych, klejących oraz urządzeń pomocniczych jak sprężarki powietrzne, pompy próżniowe wraz z aparaturą zabezpieczającą i sterującą.

Ubezpieczony zajmował się ustawianiem nowych maszyn prasowalniczych, które podłączał do węzła cieplnego, do zasilania pneumatycznego ze sprężarki.

Ubezpieczony zajmował się obsługą węzła cieplnego, obsługą sprężarek, usuwaniem awarii, przecieków. Podczas tych prac ubezpieczony jeżeli była potrzeba wykonywał prace spawalnicze. Pracę ubezpieczony wykonywał na hali produkcyjnej, maszyny były cały czas w ruchu. Ubezpieczony pracował w systemie dwuzmianowym.

Warunki pracy były trudne ze względu na wysoką temperaturę w węźle cieplnym.

Od 1 października 1987 roku ubezpieczony został zatrudniony na stanowisku montera aparatów i układów hydraulicznych – spawacza w dziale mechaniczno – energetycznym.

Od 1 sierpnia 1990 roku ubezpieczonemu powierzono obowiązki montera aparatów i układów hydraulicznych – konserwatora sprzętu przeciwpożarowego. Ubezpieczony zajmował się konserwacją sprzętu przeciwpożarowego i gaśnic, napełniał gaśnice, legalizował je, kontrolował stan techniczny zabezpieczenia przeciwpożarowego zakładu w czasie pracy i postoju, kontrolował urządzenia alarmowe i oświetlenie kontrolne, sprawował nadzór nad prawidłową konserwacja sprzętu i urządzeń przeciwpożarowych, prawidłowym oznakowaniem i utrzymaniem dróg pożarowych i ewakuacyjnych, środków łączności i alarmowania, punktów czerpania wody do celów gaśniczych, prowadził szkolenia wstępne pracowników po linii ochrony przeciwpożarowej, sprawdzał zabezpieczenia przeciwpożarowe prac spawalniczych prowadzonych poza pomieszczeniami spawalni.

Prace związane z konserwacją sprzętu przeciwpożarowego zajmował ubezpieczonemu około 6 godzin a około 2 godzin prace przy węźle cieplnym. Zdarzało się, że ubezpieczony nie mógł wykonywać pracy na węźle cieplnym, gdyż zajmował się pracami przy gaśnicach i zraszaczach. Ubezpieczony był jedynym konserwatorem gaśnic w zakładzie.

Jako monter hydraulik ubezpieczony wykonywał wszystkie czynności związane z konserwacją instalacji wodno-kanalizacyjnej, parowej centralnego ogrzewania, sprężonego powietrza.

(umowy o pracę, zakresy obowiązków – akta osobowe – k.79, zeznania ubezpieczonego min.00:19:16-00:37:08 w zw. z min.01:26:46-01:28:24 protokół rozprawy z dnia 21.06.2017 r., zeznania świadka W. Z. min.01:10:52-01:25:57 protokół rozprawy z dnia 21.06.2017 r.)

W Zakładzie (...) w Ł. ubezpieczony został zatrudniony w dniu 1 października 1996 roku w Wydziale Oczyszczalni (...), w pełnym wymiarze czasu pracy.

Od 1 października 1996 roku ubezpieczony został udzielony urlop bezpłatny w Zakładzie (...) w Ł. na czas oddelegowania do pracy w Przedsiębiorstwie Usług (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością do prac rozruchowych. Od 2 stycznia 1997 roku ubezpieczony został zatrudniony na czas określony na stanowisku ślusarza, w I kategorii zatrudnienia.

Ubezpieczony zajmował się obsługą hali krat, piaskowników, kanałów wielofunkcyjnych, brał udział w usuwaniu awarii, wywożeniu nieczystości. Do obowiązków ubezpieczonego należało czyszczenie krat, pomp, lei z osadów, zanieczyszczeń.

Ubezpieczony wykonywał pracę w kanałach ściekowych.

Od 1997 roku ubezpieczony obsługiwał pompy recyrkulacji, zgarniaczy, regulował napływ ścieków.

(akta osobowe, cześć B – k.15: umowa o pracę – k.1, k.8, oddelegowanie – k.7, k.10, zeznania ubezpieczonego min.00:37:08-00:42:46 w zw. min.01:26:46-01:28:24, zeznania świadków: B. B. min.00:45:16-00:55:11, J. W. min.00:55:11-01:02:58, P. K. min.01:02:58-01:10:52 protokół rozprawy z dnia 21.06.2017 r. )

30 czerwca 1997 roku ubezpieczony zakończył pracę w Przedsiębiorstwie Usług (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością na stanowisku operatora urządzeń.

(świadectwo pracy – k.12 akt ZUS, I plik)

Od 1 lipca 1997 roku powierzono ubezpieczonemu obowiązki maszynisty oczyszczalni ścieków. Ubezpieczony wykonywał prace w części biologicznej oczyszczalni. Zajmował się czyszczeniem kanałów, zbiorników ściekowych, wywożeniem nieczystości.

(angaż – k.13, umowa o pracę – k.16 część B – akta osobowe, k.15, zeznania świadka P. K. min.01:02:58-01:10:52 protokół rozprawy z dnia 21.06.2017 r.)

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. wydała ubezpieczonemu zaświadczenie z którego wynika, iż w okresie od 1 października 1997 roku do 31 grudnia 2008 roku ubezpieczony wykonywał pracę w szczególnych warunkach, przy czym w okresie od 1 października 1996 roku do 30 czerwca 1997 roku w Przedsiębiorstwie Usług (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością na stanowisko operatora urządzeń i od 1 lipca 1997 roku do 31 grudnia 2008 roku na stanowisku maszynisty oczyszczalni ścieków. (zaświadczenie – k.7-8 akt ZUS, II plik)

Powyższy stan faktyczny jest bezsporny między stronami. Istotne w sprawie okoliczności zostały ustalone na podstawie dowodów z ww. dokumentów, zeznań świadków i zeznań ubezpieczonego. Zeznania świadków i ubezpieczonego dotyczące rodzaju pracy wykonywanej w Zakładzie (...) oraz Zakładach (...) są jasne i logiczne, znajdują potwierdzenie w dokumentacji osobowej ubezpieczonego z tych zakładów.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Zgodnie z treścią art.184 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2017 roku, poz.1383) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art.32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Stosownie do treści art.184 ust.2 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2013 r., emerytura, o której mowa w ust.1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Prawo do emerytury na podstawie art.184 ww. ustawy przysługuje ubezpieczonemu, który na dzień wejścia w życie ustawy (1 stycznia 1999 r.) spełnił określone w niej wymogi stażowe, a po tej dacie osiągnął wymagany wiek, niezależnie od tego czy w chwili osiągnięcia tego wieku wykonywał pracę w szczególnych warunkach, czy wykonywał inną pracę i czy pozostawał w zatrudnieniu.

Definicja ustawowa „pracy w szczególnych warunkach” została zawarta w art.32 ust.2 ww. ustawy o emeryturach i rentach. Zgodnie z tym przepisem, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Stosownie do treści art.32 ust.4 ww. ustawy wiek emerytalny, o którym mowa w ust.1 rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki na podstawie, którym osobom wymienionym w ust.2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Za dotychczasowe przepisy (w rozumieniu art.32 ust.4 ww. ustawy) należy uważać przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. nr 8, poz.43), ale wyłącznie w zakresie regulowanym przez ww. ustawę o emeryturach i rentach, a więc co do wieku emerytalnego, rodzaju prac lub stanowisk oraz warunków, na jakich osobom wykonującym prace określone w ust.2 i ust.3 art. 32 tej ustawy przysługuje prawo do emerytury (uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 13 lutego 2002 roku, III ZP 30/01 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 września 2009 roku, II UK 31/09, Lex nr 559949). Pracę taką pracownik musi wykonywać stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku (§ 2 ust.1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze), aby nabyć prawo do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym.

Zgodnie z treścią §3 i 4 ww. rozporządzenia za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Powołany wykaz wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego. Nie jest dopuszczalne uwzględnianie przy ustalaniu okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wymaganych do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym, innych równocześnie wykonywanych prac w ramach dobowej miary czasu pracy, które nie oddziaływały szkodliwie na organizm pracownika, przez co tak zatrudniony pracownik nie spełnia koniecznego warunku dla uzyskania wcześniejszych uprawnień emerytalnych, jakim było stałe wykonywanie pracy szkodliwej w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na zajmowanym stanowisku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 2008 roku, II UK 306/07, Lex 528599).

W niniejszej sprawie sporne między stronami było zaliczenie do pracy w szczególnych warunkach całego okresu zatrudnienia ubezpieczonego, bowiem organ rentowy nie zaliczył żadnej w wykonywanych przez ubezpieczonego prac do pracy w szczególnych warunkach.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż do stażu pracy w szczególnych warunkach należy zaliczyć jedynie zatrudnienie ubezpieczonego:

1)  w Zakładach (...) w Ł. w okresie od 29 lutego 1980 roku do dnia 31 lipca 1990 roku na stanowisku prasowacza, montera maszyn prasowalniczych i parowych (10 lat 5 miesięcy i 1 dzień),

2)  w (...) SA w Ł. od 21 sierpnia 1996 roku do 21 września 1996 roku na stanowisku konserwatora węzła cieplnego,

3)  w Zakładach (...) od 1 października 1996 roku do 31 grudnia 1998 roku (2 lata i 3 miesiące) na stanowisku operatora urządzeń i maszynisty oczyszczalni ścieków.

W Zakładach (...) w Ł. w okresie od 29 lutego 1980 roku do 5 sierpnia 1980 roku ubezpieczony wykonywał prace prasowacza stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

W wykazie A załącznika do ww. rozporządzenia do prac w warunkach szczególnych zostały zaliczone prace w przemyśle lekkim wymienione w Dziale VII punkt 4 „Prace przy produkcji i wykańczaniu wyrobów włókienniczych”. Niewątpliwie w okresie od 29 lutego 1980 roku do 5 sierpnia 1980 roku ubezpieczony wykonywał prace przy wykańczaniu wyrobów włókienniczych obsługując maszyny do prasowania.

W zarządzeniu Ministra Przemysły Chemicznego i Lekkiego nr 19 z dnia 6 sierpnia 1983 roku w sprawie w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego (D. Urz. MG z 1983 roku nr 1 poz.2) wskazano, że do prac w warunkach szczególnych należą prace przy obsłudze urządzeń do prasowania, klejenia i wykrawania wyrobów w przemyśle odzieżowym na stanowisku prasowacza (Dział VII punkt 8 podpunkt 3). Zarządzenie to zostało uchylone zarządzeniem nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 roku (Dz. Urz.MG z 1987 nr 4 poz.7) w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego. W zarządzeniu nr 7 również do pracy w warunkach szczególnych zaliczone zostały prace przy produkcji i wykańczaniu wyrobów włókienniczych na stanowisku prasowacza wyrobów włókienniczych (Dział VII punkt 4 podpunkt 31).

Należy także wskazać, iż wyżej wymienione zarządzenia zawierające wykazy stanowisk pracy - jako, że mają charakter informacyjny, techniczno-porządkujący, uściślający ogólne pojęcia istniejące w rozporządzeniu Rady Ministrów – stanowią swego rodzaju wskazówkę, dowód, że takie a nie inne czynności były przez pracownika istotnie wykonywane w szczególnych warunkach (wyrok Sądu Najwyższego z 29 stycznia 2008 roku, I UK 192/07, Lex nr 447272).

Do prac w szczególnych warunkach podlega zaliczeniu również okres zatrudnienia ubezpieczonego w Zakładach (...) od 6 sierpnia 1980 roku do 31 lipca 1990 roku. W tym okresie ubezpieczony wykonywał prace montera maszyn prasowalniczych i parowych, montera aparatów hydraulicznych. Do jego obowiązków należała naprawa i konserwacja tych maszyn i urządzeń na hali produkcyjnej, w której odbywała się produkcja. Ubezpieczony w tym okresie nie wykonywał innych prac, pracował w pełnym wymiarze czasu pracy.

Zakres prac wykonywanych przez ubezpieczonego na stanowisku montera maszyn prasowalniczych i parowych, montera aparatów hydraulicznych odpowiada pracy wymienionej w wykazie A dział XIV punkt 25 przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń (…) na oddziałach będących w ruchu w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie.

Również praca ubezpieczonego w (...) SA w Ł. w okresie od 21 sierpnia 1996 roku do 21 września 1996 roku na stanowisku konserwatora węzła cieplnego odpowiada pracy wymienionej w wykazie A dział XIV punkt 25 przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń (…) na oddziałach będących w ruchu w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie i tym samym podlega zaliczeniu do pracy w szczególnych warunkach.

Do pracy w szczególnych warunkach podlega również zaliczeniu okres zatrudnienia ubezpieczonego w Zakładzie (...) (wraz z okresem oddelegowania do pracy w Przedsiębiorstwie Usług (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł.) od 1 października 1996 roku do 31 grudnia 1998 roku. W tym czasie ubezpieczony wykonywał prace w oczyszczalni ścieków polegające na oczyszczaniu filtrów otwartych, oczyszczaniu ścieków, wywozie nieczystości, prace w kanałach ściekowych. Prace te zostały wymienione w wykazie A w dziale IX w punktach 1 (prace w kanałach ściekowych), 2 (oczyszczanie ścieków i filtrów otwartych) i 3 (prace przy wywozie nieczystości stałych i płynnych oraz prace na wysypiskach i wylewiskach nieczystości, a także prace przy pryzmach kompostowych z nieczystości miejskich).

Stanowiska pracy zajmowane przez ubezpieczonego w okresie zatrudnienia w Zakładzie (...) (wraz z zatrudnieniem w Przedsiębiorstwie Usług (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł.) zostały wymienione także w zarządzeniu numer 9 Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 1 lipca 1983 roku w sprawie stanowisk pracy w zakładach pracy resortu administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do niższego wieku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej w załączniku nr 1 wykazie A w punkcie IX podpunkcie 2 - prace na stanowisku operatora urządzeń oczyszczalni ścieków, wykonującego prace bezpośrednio przy urządzeniach i ściekach, maszynisty stacji pomp wodociągowych – wykonującego prace w warunkach uniemożliwiających zapewnienie wydzielonego pomieszczenia – dyspozytorni. Ubezpieczony wykonywał prace na zewnątrz, nie miał wydzielonego pomieszczenia.

Dodatkowo należy wskazać, iż (...) Oczyszczalnia (...) wydała ubezpieczonemu zaświadczenie o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach w okresie od 1 października 1996 roku na stanowisku maszynisty oczyszczalni ścieków i operatora urządzeń, co potwierdza argumentację ubezpieczonego, że wykonywana praca była pracą w szczególnych warunkach.

Do pracy w szczególnych warunkach nie podlega zaliczeniu okres zatrudnienia ubezpieczonego w (...) Przedsiębiorstwie (...) w Ł. w okresie od 1 września 1972 roku do 15 czerwca 1975 roku na stanowisku montera instalacji przemysłowych albowiem ubezpieczony nie wykonywał tej pracy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Ubezpieczony był wówczas uczniem zasadniczej szkoły zawodowej. Pracował przez 3 dni w tygodniu a przez 3 dni uczęszczał do szkoły.

Po zakończeniu szkoły od 16 czerwca 1975 roku ubezpieczony został zatrudniony w tym przedsiębiorstwie jako monter instalacji przemysłowych. Z ustaleń Sądu poczynionych w oparciu o zeznania ubezpieczonego i wydanego przez zakład świadectwa pracy wynika, iż ubezpieczony zajmował się montażem rurociągów ciepłowniczych, wodociągowych i kanalizacyjnych, w ziemi, na wysokości. Dodatkowo ubezpieczony zajmował się wykonywaniem białego montażu (montował umywalki, krany wewnątrz budynków).

W kolejnym zakładzie – Przedsiębiorstwie (...) w K. ubezpieczony zajmował się instalacją urządzeń melioracyjnych, rurociągów w ziemi (w wykopach do 2,5-3 m) oraz w budynku, białym montażem.

W wykazie A stanowiącym załącznik nr 1 do ww. rozporządzenia do pracy w szczególnych warunkach w dziale V „W budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych” w punkcie 1 zaliczone zostały roboty wodnokanalizacyjne oraz budowa rurociągów w głębokich wykopach.

O ile ubezpieczony wykonywał zarówno w (...) Przedsiębiorstwie (...) w Ł. (w okresie od 16 czerwca 1975 roku do 31 sierpnia 1975 roku) jak i w Przedsiębiorstwie (...) w K. (od 11 września 1975 roku do 29 września 1979 roku) prace polegające na budowie rurociągów to prace te nie były wykonywane wyłącznie w głębokich wykopach. Ubezpieczony zajmował się montażem rurociągów również wewnątrz budynków, zajmował się instalacją białego montażu (umywalek, kranów), a prace te nie zostały zaliczone do pracy w szczególnych warunkach. Jak wyżej wskazano do pracy w szczególnych warunkach może być zaliczona tylko taka praca która w tych warunkach jest świadczona stale i pracownik nie ma powierzonych innych zadań.

Do pracy w szczególnych warunkach nie podlega zaliczeniu praca na stanowisku ślusarza w (...) Wojewódzkiej Spółdzielni (...) w Ł. (od 9 października 1979 roku do 22 października 1979 roku), w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) (od 13 listopada 1979 roku do 16 lutego 1980 roku). Ubezpieczony nie przedstawił dowodów z których wynikałoby na czym polegały jego obowiązki w tych zakładach, a analiza dowodów z dokumentów (świadectwa pracy) nie pozwala na szczegółową ocenę pracy pod kątem jej wykonywania w szczególnych warunkach. Dodatkowo należy wskazać, iż prace ślusarza nie zostały wymienione w załączniku nr 1 do ww. rozporządzenia.

Do pracy w szczególnych warunkach nie podlega zaliczeniu okres zatrudnienia ubezpieczonego w Zakładach (...) w Ł. od 1 sierpnia 1990 roku do 30 kwietnia 1996 roku. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż w tym okresie ubezpieczonemu powierzono dodatkowo obowiązki konserwatora sprzętu przeciwpożarowego i gaśnic. Ubezpieczony poza pracą montera, konserwatora aparatów i układów hydraulicznych zajmował się napełnianiem gaśnic, ich legalizacją, kontrolował stan techniczny zabezpieczenia przeciwpożarowego zakładu w czasie pracy i postoju, kontrolował urządzenia alarmowe i oświetlenie kontrolne, sprawował nadzór nad prawidłową konserwacja sprzętu i urządzeń przeciwpożarowych, prawidłowym oznakowaniem i utrzymaniem dróg pożarowych i ewakuacyjnych, środków łączności i alarmowania, punktów czerpania wody do celów gaśniczych, prowadził szkolenia wstępne pracowników po linii ochrony przeciwpożarowej, sprawdzał zabezpieczenia przeciwpożarowe prac spawalniczych prowadzonych poza pomieszczeniami spawalni.

Prace związane z konserwacją sprzętu przeciwpożarowego zajmował ubezpieczonemu około 6 godzin, a około 2 godzin prace przy węźle cieplnym.

Prace konserwatora gaśnic nie należą do prac w szczególnych warunkach, bowiem nie zostały wymienione w wykazie A stanowiącym załącznik nr 1 do ww. rozporządzenia.

Zatem okres ten (od 1 sierpnia 1990 roku do 30 kwietnia 1996 roku) nie stanowi pracy w szczególnych warunkach, gdyż praca zaliczona do pracy w szczególnych warunkach (konserwatora maszyn i urządzeń) nie była przez ubezpieczonego wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Ubezpieczony nie był funkcjonariuszem pożarnictwa, a zatrudnienie na takim stanowisku pozwoliłoby na zaliczenie tego okresu do pracy w szczególnych warunkach.

Należy także wskazać, iż prawo do emerytury w wieku obniżonym (w tym związane z pracą w warunkach szczególnych) jest wyjątkiem od reguły, określonej w art.24 ust.1b punkt 20 ww. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania zaskarżonej decyzji), zgodnie z treścią którego emerytura przysługiwała mężczyznom po ukończeniu 67 roku życia (obecnie, od dnia 1 października 2017 roku – świadczenie to przysługuje po ukończeniu 65 roku życia – art.24 ust.1). W konsekwencji obowiązek udowodnienia wszystkich przesłanek do ziszczenia się tego wyjątku spoczywa na ubezpieczonym. To więc nie organ rentowy ma obowiązek wykazania, że praca wykonywana przez ubezpieczonego nie miała charakteru pracy w warunkach szczególnych, lecz ubezpieczony ma obowiązek udowodnić, że taki charakter miała. Co więcej, wszelkie istotne wątpliwości, które pojawią się w toku postępowania dowodowego muszą skutkować przyjęciem, że przesłanki uzyskania prawa do wyjątkowego wszak świadczenia nie zostały wykazane.

Reasumując, w toku postępowania ubezpieczony nie wykazał, że spełnia wszystkie przesłanki określone w art.184 ust.1 ww. ustawy do przyznania prawa do emerytury. Wprawdzie ubezpieczony legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999 roku stażem ubezpieczeniowym w wymiarze 25 lat, ukończył 60 lat na dzień złożenia wniosku, nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, jednak nie wykazał 15 lat stażu pracy w szczególnych warunkach na dzień 1 stycznia 1999 roku (staż pracy w szczególnych warunkach wynosi 12 lat i 9 miesięcy).

Wobec powyższego Sąd na podstawie art.477 14§1 k.p.c. oddalił odwołanie.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ubezpieczonego.

3 stycznia 2018 roku