Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 1361/17

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 15 grudnia 2014 roku E. P. wniosła o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą W. kwoty 9.000 zł tytułem częściowego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, kwoty 8.458 zł tytułem zwrotu poniesionych kosztów leczenia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 2 maja 2014 roku do dnia zapłaty, kwoty 1.710 zł tytułem zwrotu kosztów pomocy osób trzecich oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych. W uzasadnieniu podano, że dnia 23 września 2013 roku miał miejsce wypadek przy pracy, w wyniku którego poszkodowana została E. P.. Powódka poruszając się po terenie budowy podczas dokonywania kontroli budowy wpadła obiema nogami do dziury wypełnionej mieszanką błota i betonitu na głębokość 1 metra bardzo silnie uderzając lewą nogą o żelbetonowy „murek prowadzący” który nie był w żaden sposób zabezpieczony ani oznaczony przez co był niewidoczny Za obszar budowy w którym doszło do zdarzenia odpowiadał podwykonawca ubezpieczony u pozwanego. Po zdarzeniu poszkodowana podjęła natychmiastowe leczenie i rehabilitacje przez co skutki wypadku zostały zminimalizowane. Powódka z uwagi na długi okres oczekiwania na zabieg w ramach NFZ przeszła prywatny zabieg artroskopii łękotki którego koszt wyniósł 4.919 zł. Nadto powódka poniosła koszty rehabilitacji, wizyt u specjalistów i koszty badań w łącznej wysokości 3.539 zł.W okresie dwóch miesięcy po wypadku powódka z uwagi na ograniczenia w poruszaniu się korzystała z pomocy osób trzecich w wymiarze około 3 godzin dziennie. Z tego tytułu powódka dochodzi odszkodowania w wysokości 1.710 zł przy stawce obowiązującej w (...) z/s Ł. w wysokości 9,50 zł za godzinę opieki. Pozwany w postępowaniu likwidacyjnym uznał swoją odpowiedzialność za powstałą szkodę i wypłacił na rzecz powódki kwotę 6.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę i kwotę 500 zł tytułem odszkodowania obejmującego zwrot kosztów zakupu kuli i stabilizatora.

W odpowiedzi na pozew z dnia 9 marca 2015 roku Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. W uzasadnieniu podniesiono, że kwota wypłacona powódce w toku postępowania likwidacyjnego tytułem zadośćuczynienia jest kwota odpowiednią do doznanej przez nią krzywdy gdyż uwzględnia rozmiar odniesionych przez powódkę obrażeń, natężenie związanych z nimi cierpień, właściwe dla nich nasilenie bólu, długotrwałość i intensywność leczenia oraz charakteryzujące te obrażenia i dające się przewidzieć w przyszłości negatywne ich następstwa jak również wiek poszkodowanej. W ocenie strony pozwanej obecnie dochodzona z tego tytułu przez powódkę kwota jest rażąco wygórowana a jej żądanie nie znajduje żadnego uzasadnienia w zgromadzonej dokumentacji medycznej. Strona pozwana zakwestionowała zasadność zgłoszonego roszczenia obejmującego zwrot kosztów prywatnego leczenia. Zdaniem pozwanego powódka nie udowodniła, iż była zmuszona korzystać z prywatnego leczenia zwłaszcza, że bezpośrednio po zdarzeniu leczyła się w ramach publicznej służby zdrowia. W ocenie strony pozwanej skorzystanie przez powódkę z prywatnej opieki lekarskiej nie stanowi normalnego następstwa szkody. W odniesieniu do żądanych przez powódkę kosztów opieki osób trzecich strona pozwana podniosła że stawki wynikające z ustawy o pomocy społecznej nie mogą być stosowane w drodze analogii do wyliczenia zwrotu kosztów opieki, gdyż do ustalenia wartości szkody należy brać pod uwagę jej rzeczywistą wartość, zaś stawka 9,50 zł w oparciu o która powódka dochodzi zwrotu kosztów opieki jest wygórowana. Nadto strona pozwana, powołując się na zapisy OWU OC podniosła, iż w przypadku uwzględnienia powództwa kwota przyznana na rzecz powódki powinna być pomniejszona o kwotę, jaka powódka otrzymała z ZUS. Dodatkowo strona pozowana kwestionowała datę, od której miałyby być naliczane odsetki ustawowe.

W piśmie procesowym opatrzonym data 10 września 2015 roku złożonym na rozprawie w dniu 10 września 2015 roku pełnomocnik powódki rozszerzył powództwo w ten sposób, że wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki w miejsce kwoty 1.710 zł tytułem kosztów opieki osób trzecich łącznie kwotę 3.486,50 zł. Z uzasadnienia pisma wynika, że rozszerzenie powództwa podyktowane jest treścią opinii biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej określającej okres, w którym powódka wymagała pomocy osób trzecich po zdarzeniu. Powód dochodził tych kosztów przy stawce 9,50 zł za godzinę opieki.

Wyrokiem z dnia 23 maja 2017r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi zasądził od pozwanego ubezpieczyciela na rzecz powódki kwotę 9000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 2 maja 2014r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia, kwotę 8458 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 2 maja 2014r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania oraz kwotę 3486,50 zł tytułem skapitalizowanej renty na zwiększone potrzeby. Nadto Sąd I instancji zasądził od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 5076,08 zł tytułem zwrotu kosztów procesu oraz nakazał pobrać od strony pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi kwotę 884,16 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wniosła strona pozwana w zakresie punktu 1a ( zasądzonego zadośćuczynienia), co do kwoty 3650 zł (tj. ponad kwotę 5350 zł) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od tej kwoty od dnia 2 maja 2014r. do dnia zapłaty. Nadto skarżąca zakwestionował rozstrzygniecie o kosztach postępowania oraz zakres obciążenia strony pozwanej kosztami sądowymi.

Skarżąca zarzuciła rozstrzygnięciu:

1.naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy w szczególności:

a. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez wadliwą ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego skutkującą pominięciem lub nie nadaniem odpowiedniej rangi ustaleniom, w świetle których podstawą odpowiedzialności strony pozwanej była umowa ubezpieczenia w zakresie determinowanym ustaleniami o.w.u. O.C.;

b. naruszenie przepisów prawa materialnego, w szczególności:

- art. 822 § 2 k.c. w zw. z § 2 oraz klauzulą nr 1 pkt 3 ogólnych warunków ubezpieczenia OC poprzez rażąco błędną interpretację i w konsekwencji wadliwe zastosowanie, skutkujące pominięciem ograniczenia w wypłatach dokonywanych przez ubezpieczyciela o wartość jednorazowego świadczenia wypadkowego wypłaconego przez ZUS.

W konkluzji skarżąca wniosła o:

1.  zmianę wyroku w zakresie zaskarżenia poprzez oddalenie powództwa;

2.  zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postępowania.

W odpowiedzi ani apelacje strona powódka wniosła o jej oddalenie i zasadzenie od strony pozwanej ani rzecz powódki zwrotu kosztów postepowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co nastę puje :

Apelacja jest uzasadniona i skutkuje zmianą zaskarżonego wyroku.

Sąd Okręgowy przyjmuje za własne ustalenia stanu faktycznego poczynione przez Sąd I instancji bez konieczności ponownego ich przytaczania.

Zdaniem Sądu Okręgowego, uzasadniony jest zarzut naruszenia prawa materialnego tj. art. 822 k.c.

Jak wynika z materiału dowodowego zebranego w sprawie, w dniu 23 września 2013 roku powódka, jako kierownik do spraw BHP i Ochrony (...) zatrudniona w (...) spółce cywilnej z siedzibą w Ł. podczas przeprowadzania kontroli budowy dworca Fabrycznego w Ł., poruszając się po terenie budowy wpadła obiema nogami do dziury wypełnionej mieszanką błota i betonitu na głębokość 1 metra. Miejsce upadku powódki nie było w żaden sposób zabezpieczone ani oznakowane.

Za obszar budowy, w którym doszło do zdarzenia odpowiadał podwykonawca Zakład (...) Spółka Akcyjna w Polsce z siedzibą w Ł., który posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej w pozwanym Towarzystwie (...). Pozwany ubezpieczyciel udzielał ochrony ubezpieczeniowej Zakładowi (...) S.A. Oddział w Polsce na zasadach i w granicach określonych w umowie ubezpieczeniowej, której ogólne warunki ubezpieczenia OC stanowiły integralną część.

Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Regulacje zawarta w § 2 i 3 art. 822 k.c. dają podstawę do modyfikowania odpowiedzialności gwaranta. W § 2 ust. 2 owu stanowiących integralną cześć umowy ubezpieczenia, zawarta została definicja odszkodowania. Zgodnie z tą regulacją odszkodowanie, to świadczenie pieniężne należne poszkodowanemu w świetle przepisów prawa w związku ze szkodą osobową lub rzeczową , za którą ubezpieczający ponosi odpowiedzialność cywilną; w przypadku szkody osobowej odszkodowanie obejmuje również zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę.

Stosownie do regulacji zawartej w załączniku nr 1 do o.w.u. klauzula nr 1 pkt 3 W. wypłaca odszkodowanie po pomniejszeniu wysokości szkody o kwotę świadczenia przysługującego poszkodowanemu z tytułu wypadku przy pracy na podstawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

W rozpoznawanej sprawie nie było kwestionowane , że powódka otrzymała Decyzją z dnia 3 lipca 2014 roku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. jednorazowe odszkodowanie wysokości 3.650zł z tytułu uszczerbku na zdrowiu będącego następstwem wypadku przy pracy powódki z dnia 23 września 2013 roku, który orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 17 czerwca 2014 roku został określony na poziomie 5%.

Zgodzić należy się z Sądem I instancji w tym zakresie, że jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadków przy pracy wypłacone przez ZUS co do zasady nie podlega odliczeniu od zadośćuczynienia pieniężnego w przypadku, gdy obowiązek naprawy szkody dotyczy sprawcy, bądź bezpośrednio zobowiązanego. W rozpoznawanej sprawie ubezpieczyciel nie odpowiadał deliktowo, a tylko na zasadzie kontraktu i w jego granicach. Zakres odpowiedzialności gwarancyjnej ubezpieczyciela wyznaczała zatem umowa na podstawie, której takiej gwarancji udzielił. Ubezpieczyciel, który ponosi odpowiedzialność na podstawie umowy, nie może ponosić odpowiedzialności, która wykracza poza granice tejże umowy.

Zdaniem Sądu Okręgowego, skoro ogólne warunki ubezpieczenia, które stanowiły integralna cześć umowy, na podstawie której pozwany ubezpieczyciel odpowiadał za szkodę powódki, przewidywały uwzględnienie w zakresie obowiązku ubezpieczyciela naprawienia szkody na osobie kwoty wypłaconej przez ZUS, należne powódce zadośćuczynienie powinno zostać pomniejszone o wypłaconą przez ZUS kwotę 3650 zł.

W tym stanie rzeczy Sad Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w punkcie 1a. w ten sposób, że zasądzoną kwotę zadośćuczynienia obniżył o kwotę 3650 zł.

Konsekwencją zmiany zaskarżonego wyroku w zakresie wysokości zadośćuczynienia jest także zmiana rozstrzygnięcia o kosztach postępowania i zakresu obciążenia stron nieuiszczonymi kosztami sądowymi.

W rozpoznawanej sprawie powódka wygrała proces w 83 %, zatem Sąd Okręgowy – stosownie do zasady stosunkowego rozdzielenia kosztów opisanej dyspozycją art. 100 zdanie 1 k.p.c., obniżył wysokość kosztów procesu należnych powódce.

Na tej samej zasadzie Sąd Okręgowy skorygował także wysokość nieuiszczonych kosztów sądowych obciążających strony postępowania.

Sąd Okręgowy nie obciążył powódki kosztami postępowania apelacyjnego - stosownie do regulacji zawartej w art. 102 k.p.c. Za takim rozstrzygnięciem, w ocenie Sądu Okręgowego, przemawiał charkotach roszczenia objętego niniejszym postępowaniem.