Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 maja 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił ubezpieczonemu A. P. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu decyzji Zakład wskazał, iż Komisja lekarska orzeczeniem z dnia 12 maja 2017 roku stwierdziła, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy, wobec czego nie spełnia określonych ustawie z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przesłanek do przyznania wnioskowanego świadczenia.

(decyzja – k. 18 akt ZUS)

W odwołaniu z dnia 22 czerwca 2017 roku ubezpieczony nie zgodził się z decyzją, wskazując, że jest częściowo niezdolny do pracy.

(odwołanie - k. 2)

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie wywodząc jak w uzasadnieniu decyzji.
(odpowiedź na odwołanie – k. 3).

Na rozprawie w dniu 5 stycznia 2018 r pełnomocnik wnioskodawcy wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

(e – prot. z dnia 5.01.2018 r 00:05:27)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony A. P. urodził się w dniu (...).

Ubezpieczony z zawodu jest zegarmistrzem. Ma wykształcenie zasadnicze, zawodowe. Był zatrudniony jako dziewiarz, pracownik produkcji, operator maszyn, operator linii produkcyjnej.

(okoliczności bezsporne –wniosek, świadectwa pracy w aktach rentowych)

W dniu 24 lutego 2017 r. ubezpieczony złożył wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

(wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy - k. 1 akt ZUS)

Orzeczeniem z dnia 24 marca 2017 roku, po przeprowadzeniu bezpośredniego badania i dokonaniu analizy przedstawionej dokumentacji medycznej, lekarz orzecznik ZUS stwierdził, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

(orzeczenie lekarza orzecznika k. 10 akt ZUS ).

Orzeczeniem z dnia 12 maja 2017 roku komisja lekarska ZUS ustaliła, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

(orzeczenie komisji lekarskiej - k.13 akt ZUS)

U ubezpieczonego rozpoznano po badaniu psychologicznym występowanie zaburzeń w zakresie pamięci bezpośredniej wzrokowej i procesów uwagi na podłożu zmian organicznych w centralnym układzie nerwowym, nie stwierdza się zaburzeń w zakresie percepcji wzrokowej i zdolności grafomotorycznych na podłożu uszkodzenia centralnego układu nerwowego.

(pisemna opinia biegłego sądowego z zakresu psychologii - k. 69 - 70)

U ubezpieczonego rozpoznano organiczne zaburzenia osobowości. Organiczne zaburzenia osobowości charakteryzują się istotną zmianą utrwalonych wzorców przedchorobowego zachowania. Szczególnie dotknięte jest wyrażanie emocji, potrzeb i impulsów. Prezentowane organiczne zaburzenia osobowości a zwłaszcza niektóre z objawów mogą być redukowane przez środki farmakologiczne. Stwierdzone zaburzenia psychiczne, zwłaszcza jeżeli są leczone nie wpływają istotne na codzienne funkcjonowanie. Z tego powodu ubezpieczony nie jest długotrwale niezdolny do pracy. Nigdy nie był hospitalizowany psychiatrycznie. Badany bez objawów z kręgu psychotycznego, bez istotnie chorobowo obniżonego nastroju, nie jest upośledzony umysłowo ani otępiały. Wykazuje organiczne zaburzenia osobowości z dużym poczuciem niepełnosprawności.

(pisemna opinia biegłego sądowego specjalisty psychiatry – k. 71 – 72, k. 136)

U ubezpieczonego rozpoznano przebyty uraz głowy ze wstrząśnieniem mózgu w 7 roku życia, stan po złamaniu lewej kości ramieniowej i piszczelowej w dzieciństwie oraz powtórnie lewej kości piszczelowej w 1993 r , zespół bólowy całego kręgosłupa w przebiegu zmian zwyrodnieniowo – dyskopatycznych kręgosłupa. Z tego powodu nie stwierdza się niezdolności do pracy. Stwierdzenie w badaniu neurologicznym naruszenie sprawności organizmu (przytomny, z pełnym kontaktem słownym, bez zaburzeń mowy, czaszka bez zmian, bez objawów oponowych, nerwy czaszkowe bez uchwytnych patologii, kończyny górne i dolne: ruchy czynne i bierne w pełnym zakresie, bez objawów rozciągowych i móżdżkowych, chód sprawny, próba R. prawidłowa) nie powoduje długotrwałej niezdolności do pracy z przyczyn neurologicznych. Badany na rynku pracy jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym z numerami 02 –P i 05-R, ale zdolną do wykonywania pracy zarobkowej w myśl ustawy o rentach i emeryturach. Może pracować fizycznie z punktu widzenia neurologa. W przebiegu choroby zwyrodnieniowo – dyskopatycznej nie występuje u niego znacznego stopnia naruszenie sprawności organizmu.

/pisemna opina biegłego z zakresu neurologii – k. 74 – 76, k. 132/

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny dowodów:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o załączone do akt sprawy akta rentowe ubezpieczonego, jego dokumentację medyczną oraz wydane w sprawie opinie biegłych: neurologa, psychiatry i psychologa, a zatem biegłych, których specjalizacje odpowiadają rodzajowi schorzeń występujących u ubezpieczonego.

Biegli zapoznali się z przedłożoną w toku postępowania dokumentacją lekarską z przebiegu leczenia ubezpieczonego i na podstawie tej dokumentacji oraz badania bezpośredniego, ocenili i opisali stan jego zdrowia. Opinie biegłych są jasne i obiektywne, opisują stan zdrowia ubezpieczonego w zakresie wynikającym z tezy dowodowej oraz sporządzone zostały zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym ich przedmiot.

Biegli neurolog i psychiatra uzupełnił swoją opinię, wyjaśniając podnoszone przez ubezpieczonego zastrzeżenia. Biegli wskazali na rozpoznane dolegliwości i ich wpływ na niezdolność do pracy wnioskodawcy. Nie stwierdzili upośledzenia funkcji organizmu w stopniu uzasadniającym uznanie wnioskodawcy za częściowo lub całkowicie niezdolnego do pracy.

Mając powyższe na względzie Sąd uznał zatem w pełni wartość dowodową wszystkich opinii biegłych wydanych w przedmiotowej sprawie oraz podzielił, jako przekonywujące, wnioski wypływające z ich treści. W ocenie Sądu złożone do sprawy opinie nie zawierają istotnych braków, biegli w sposób dostatecznie wyczerpujący określili jednostki chorobowe, które występują u ubezpieczonego i ocenili ich znaczenie dla jego zdolności do pracy, odnosząc swoją ocenę do kwalifikacji zawodowych skarżącego. Opinie powołanych w sprawie biegłych lekarzy są zgodne. Według tych opinii stwierdzone u ubezpieczonego zmiany chorobowe, nie powodują chociażby częściowej jego niezdolności do wykonywania pracy. Wynikające z opinii wnioski są logiczne i prawidłowo uzasadnione.

Fakt, że wydane w sprawie opinie biegłych nie mają treści, odpowiadającej skarżącemu, nie może mieć w tym wypadku znaczenia. Odmienne stanowisko oznaczałoby bowiem przyjęcie, że należy przeprowadzić dowód z wszelkich możliwych biegłych, by się upewnić, czy niektórzy z nich nie byliby takiego zdania, jak strona. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem SN potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii. Niezadowolenie strony z opinii biegłego nie uzasadnia powołania innego biegłego ( wyrok SN z dnia 5 czerwca 2002 roku I CR 562/74 LEX nr 7607; wyrok SN z dnia 4 sierpnia 1999 roku I PKN 20/99 OSNP 2000/22/807).

Przedmiotem rozpoznania była kwestia zdolności wnioskodawcy do pracy, a nie kwestia możliwości zatrudnienia na konkretnym stanowisku pracy, zatem bark było podstaw do dopuszczenia dowodu z opinii biegłego z zakresu medycyny pracy, zgodnie z zakreśloną tezą dowodową przez pełnomocnika wnioskodawcy. Kwestię tę także wyjaśnili biegli w swoich opiniach, podkreślając, różnicę pomiędzy określeniem zdolności do pracy na podstawie ustawy emerytalnej, a orzekaniem o niepełnosprawności oraz wskazując, iż o zdolności do konkretnej pracy wypowiada się lekarz profilaktyk, co nie było przedmiotem sporu. Należy jednak podkreślić, że stwierdzone ograniczenia do wykonywania pracy na konkretnym stanowisku nie jest równoznaczne ze stwierdzeniem niezdolności do pracy co do zasady.

Sąd zatem oddalił wniosek dowodowy wnioskodawcy o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu medycyny pracy.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego odwołanie ubezpieczonego nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Stosownie do art.57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku (Dz.U.2017.1383 t.j.) o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełni łącznie następujące warunki:

a)  jest niezdolny do pracy całkowicie lub częściowo,

b)  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy

c)  niezdolność do pracy powstała w okresach wskazanych w pkt 3 art. 57

ww. ustawy, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie była okoliczność, czy ubezpieczony jest niezdolny do pracy.

Zgodnie z treścią przepisu art. 12 przywołanej już ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Niezdolność do pracy orzeka się na okres nie dłuższy niż 5 lat, natomiast jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy przed upływem 5. lat, niezdolność do pracy orzeka się na okres dłuższy niż lat 5 (art. 13 ust. 2 i 3 ustawy).

Podnieść należy, że poziom posiadanych kwalifikacji, wyznacza zakres pracy, do której można odnosić ocenę zdolności do pracy w rozumieniu art. 12 i 13 ustawy. Inaczej mówiąc, ochrona ubezpieczeniowa służy temu kto utracił zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji, choćby w stopniu częściowej niezdolności do pracy. Należy zatem przy ocenie częściowej niezdolności do pracy, odnosić się do poziomu posiadanych kwalifikacji, przy czym w każdym przypadku należy zważyć posiadane wykształcenie oraz charakter dotychczasowego zatrudnienia ubezpieczonego i okres tego zatrudnienia. Nie sposób bowiem dokonać oceny posiadanych kwalifikacji, odnosząc się w sposób alternatywny z jednej strony do posiadanego wykształcenia, a z drugiej, do zatrudnienia wykonywanego przez ubezpieczonego. Aktualny jest również pogląd o konieczności ujmowania łącznie aspektu medycznego i ekonomicznego niezdolności do pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 10.06.1999 r., 11 UKN 675/98, OSNAPiUS 2000 nr 16, poz. 624).

W ocenie Sądu ustalenia dokonane w toku postępowania nie uzasadniają zmiany zaskarżonej decyzji i nie stanowią podstawy do przyznania ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało bowiem, że ubezpieczony nie jest osobą niezdolną do pracy w rozumieniu art. 12 ww. ustawy. Wynika to w sposób jednoznaczny z treści opinii biegłych o specjalizacjach lekarskich odpowiadających charakterowi schorzeń występujących u wnioskodawcy. Ubezpieczony może wykonywać pracę zgodną z posiadanymi kwalifikacjami.

Z ustaleń wynika, że u ubezpieczonego rozpoznano po badaniu psychologicznym występowanie zaburzeń w zakresie pamięci bezpośredniej wzrokowej i procesów uwagi na podłożu zmian organicznych w centralnym układzie nerwowym, nie stwierdza się jednak zaburzeń w zakresie percepcji wzrokowej i zdolności grafomotorycznych na podłożu uszkodzenia centralnego układu nerwowego.

U ubezpieczonego rozpoznano organiczne zaburzenia osobowości. Organiczne zaburzenia osobowości charakteryzują się istotną zmianą utrwalonych wzorców przedchorobowego zachowania. Szczególnie dotknięte jest wyrażanie emocji, potrzeb i impulsów. Jednak prezentowane organiczne zaburzenia osobowości a zwłaszcza niektóre z objawów mogą być redukowane przez środki farmakologiczne, co ma miejsce u wnioskodawcy. Stwierdzone zaburzenia psychiczne, zwłaszcza jeżeli są leczone nie wpływają istotne na codzienne funkcjonowanie. Z tego powodu ubezpieczony nie jest długotrwale niezdolny do pracy. Nigdy nie był hospitalizowany psychiatrycznie. Badany bez objawów z kręgu psychotycznego, bez istotnie chorobowo obniżonego nastroju, nie jest upośledzony umysłowo ani otępiały.

U ubezpieczonego rozpoznano także przebyty uraz głowy ze wstrząśnieniem mózgu w 7 roku życia, stan po złamaniu lewej kości ramieniowej i piszczelowej w dzieciństwie oraz powtórnie lewej kości piszczelowej w 1993 r , zespół bólowy całego kręgosłupa w przebiegu zmian zwyrodnieniowo – dyskopatycznych kręgosłupa. Z tego powodu nie stwierdza się niezdolności do pracy. Stwierdzenie w badaniu neurologicznym naruszenie sprawności organizmu (przytomny, z pełnym kontaktem słownym, bez zaburzeń mowy, czaszka bez zmian, bez objawów oponowych, nerwy czaszkowe bez uchwytnych patologii, kończyny górne i dolne: ruchy czynne i bierne w pełnym zakresie, bez objawów rozciągowych i móżdżkowych, chód sprawny, próba R. prawidłowa) nie powoduje długotrwałej niezdolności do pracy z przyczyn neurologicznych. Badany na rynku pracy jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym z numerami 02 –P i 05-R, ale zdolną do wykonywania pracy zarobkowej w myśl ustawy o rentach i emeryturach. Może pracować fizycznie z punktu widzenia neurologa. W przebiegu choroby zwyrodnieniowo – dyskopatycznej nie występuje u niego znacznego stopnia naruszenie sprawności organizmu.

W konsekwencji, wobec stwierdzenia, iż ubezpieczony nie spełnia ww. koniecznej przesłanki warunkującej, w myśl przepisu art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przyznanie uprawnienia do świadczenia rentowego z tytułu niezdolności do pracy, zaskarżoną decyzję organu rentowego uznać należy za prawidłową.

Na marginesie Sąd Okręgowy wskazuje, że w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych, dotyczącej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, nie chodzi o skutki jakie mogą powstać u ubezpieczonego w przyszłości z uwagi na istniejące schorzenia, ale o stan jego zdrowia z chwili wydania decyzji przez organ rentowy. Sąd w niniejszym postępowaniu nie ocenia ryzyka wystąpienia określonych zaburzeń organizmu ubezpieczonego w przyszłości. Z opinii wydanych w sprawie przez biegłych wynika bezsprzecznie, że wszystkie zdiagnozowane u ubezpieczonego schorzenia w obecnym stadium zawansowania nie stanowią przeszkody do wykonywania przez ubezpieczonego pracy zgodnie z posiadanymi przez niego kwalifikacjami. Wobec treści wyżej wskazanych opinii biegłych Sąd nie znalazł okoliczności uzasadniających zmianę zaskarżonej decyzji ZUS i przyznanie wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W przypadku nasilenia się zaburzeń organizmu ubezpieczonego ma on prawo złożenia ponownego wniosku o rentę.

Mając powyższe na uwadze Sąd, na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołanie uznając je za niezasadne.