Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 10 stycznia 2018 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 27grudnia 2017 r. w Giżycku na rozprawie

sprawy z wniosku B. K.

z udziałem J. K., G. D.

o dział spadku i stwierdzenie nabycia spadku

postanawia:

1.  Dokonać zniesienia współwłasności, działu spadku po W. K. (1) oraz podziału majątku wspólnego po W. K. (1) i M. K. w ten sposób, że wchodzącą w do współwłasności, masy spadkowej oraz do majątku wspólnego nieruchomość gruntową zabudowaną położona w G. przy ul. (...), działka nr (...) , zapisanej w księdze wieczystej (...) wartości 274.000zł przyznać na wyłączną własność G. D..

2.  Tytułem spłaty zasądzić od G. D. na rzecz J. K. kwotę 53.000zł (pięćdziesiąt trzy tysiące złotych) płatną w terminie trzech miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek uchybienia terminu płatności.

3.  Oddalić wnioski w pozostałym zakresie.

4.  Zasądzić od G. D. oraz J. K. na rzecz B. K. kwoty po 16,66zł (szesnaście złotych 66/100) tytułem zwrotu opłaty sądowej.

5.  Nakazać pobrać od G. D., J. K. oraz B. K. na rzecz Skarbu Państwa (kasa Sądu Rejonowego w Giżycku) kwoty po 3160,31zł (trzy tysiące sto sześćdziesiąt złotych 31/100) tytułem zwrotu nieuiszczonej opłaty sądowej oraz kosztów opinii biegłego.

6.  Pozostałe koszty postępowania wnioskodawczyni oraz uczestnicy ponoszą we własnym zakresie.

SSR Marek Makowczenko

Sygn. akt I Ns 228/17

UZASADNIENIE

Wnioskodawca W. K. (2) wnosił o stwierdzenie nabycia spadku po M. K. i następnie dokonanie działu spadku i zniesienia współwłasności po W. K. (1) zmarłym dnia 2 czerwca 2005r. oraz po M. K. zmarłej dnia 4 października 2013r. Wskazał on, że małżonkowie W. K. (1) oraz M. K. byli właścicielami nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym położonej w G. przy ulicy (...). Postanowieniem z dnia 12 października 2006r. Sąd stwierdził nabycie spadku po W. K. (1). Do spadku natomiast po M. K. powołane są jej dzieci. Wnioskodawca domagał się przyznania nieruchomości za spłatą siostrze G. D..

W dniu 5 marca 2017r. wnioskodawca zmarł (k. 390) i w jego miejsce wstąpiła spadkobierczyni B. K. (k. 409 ), która w piśmie z dnia 29 listopada 2017r. wniosła także o dokonanie podziału majątku wspólnego pomiędzy W. K. (1) oraz M. K..

Uczestnik J. K. zgodził się z wnioskiem. Przyznał, że przedmiotem postępowania powinna być nieruchomość i wniósł o przyznanie jej siostrze za spłatą.

Uczestniczka G. D. wskazała, że rodzice wybudowali cały bliźniak przy ulicy (...). Część była na rodziców, część na młodszego brata J. K.. Rodzice byli także właścicielami mieszkania na ulicy (...), które otrzymał w drodze darowizny wnioskodawca. Z uwagi na to nikomu nie należy się już spłata. Nadto uczestniczka podnosiła, że czyniła nakłady na nieruchomość położoną przy ulicy (...).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. K. pozostawała w związki małżeńskim z W. K. (1). Ze związku tego posiadali troje dzieci W. K. (2), J. K. oraz G. D. ( zapewnienie spadkowe k. 32).

Małżonkowie byli właścicielami stanowiącego odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w G. przy ulicy (...) składającego się z czterech pokoi, kuchni, przedpokoju, łazienki i wc o powierzchni użytkowej 55,90 m2 wraz z przynależną piwnicą o powierzchni 3,10 m2 oraz udziałem w elementach wspólnych do (...) części (k. 48 ).

W roku 1987 małżonkowie nabyli prawo do użytkowania wieczystego działki położonej w G. przy ulicy (...). Działka przeznaczona była pod budowę domu mieszkalnego w zabudowie bliźniaczej. Sąsiednią nieruchomość nabył syn J. K. wraz z żoną W. K. (2). W dniu 8 czerwca 1987r. Urząd Miejski w G. decyzją numer (...) udzielił M. K. oraz W. K. (1) pozwolenie na budowę domu jednorodzinnego na działce położonej przy ulicy (...). Decyzją numer (...) wydaną tego samego dnia zgodę taką otrzymał także J. K.. Zarówno M. K. wraz z mężem W. K. (1) oraz ich syn J. K. z żoną przystąpili do budowy swoich domów systemem gospodarczym. J. K. wraz z żoną W. K. (2) uzyskali w 1989r. na budowę domu w (...) kredyt hipoteczny w wysokości 8.670.000 ówczesnych złotych. Na obydwu działkach zgodnie z projektami powstał budynek mieszkalny bliźniaczy. W dniu 24 czerwca 2002r. M. K. i W. K. (1) oraz J. K. zgłosili w Starostwie Powiatowym w G. Wydział Budownictwa zakończenie budowy i przystąpienie do użytkowania obiektu budowlanego ( k. 15 – 17, 230, 281 – 306, 423, 424 – 426, akta Starostwa Powiatowego w G., zeznania świadków S. Ł. k. 261 – 261v, J. Ł. k. 261v, A. D. k. 270 – 270v, 272, Z. O. k. 270v, 272, W. K. (2) k. 308 – 308v, 310, Z. D. k. 308v, 310, przesłuchanie stron k. 231 - 232).

W dniu 21 sierpnia 2002r. małżonkowie darowali swojemu synowi uczestnikowi W. K. (2) lokal mieszkalny numer (...) położony w G. przy ulicy (...) (k. 48). W chwili darowizny W. K. (2) był stanu wolnego.

W dniu 12 kwietnia 2005r. W. K. (1) darował swojej córce uczestniczce G. D. prawo użytkowania niezabudowanej działki należącej do Stowarzyszenie (...) w P., które otrzymał w 2001r w czasie trwania związku małżeńskiego z M. K. (k. 251, 268, 269). W dniu 30 kwietnia 2009r. Starosta Powiatowy w G. w sprawie WB. (...) (...) zatwierdził uczestniczce projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę budynku rekreacji indywidualnej na działce numer (...) ( (...)) położonej w obrębie P., gmina G.. W 2010r. uczestniczka przystąpiła do budowy budynku rekreacji indywidualnej ( k. 253, 254, 255 – 259, akta Starostwa Powiatowego w G.). W dniu 16 lipca 2013r. uczestniczka zrzekła się członkowstwa na rzecz swojego męża Z. D. (k. 250).

W. K. (1) zmarł dnia 2 czerwca 2005r. Postanowieniem z dnia 12 października 2006r. Sąd Rejonowy w Giżycku w sprawie I Ns 366/06 stwierdził, że spadek po nim na podstawie ustawy nabyła żona M. K. oraz dzieci W. K. (2), J. K., G. D. po ¼ części ( k. 427).

W dniu 22 czerwca 2012r. M. K. darowała G. D. swój udział do 5/8 części w nieruchomość gruntowej zabudowanej położonej w G. przy ul. (...), działka nr (...) , zapisanej w księdze wieczystej (...) (k. 24 – 27). Uczestniczka w latach 2011 – 2013 wykonała w nieruchomości prace remontowe polegające na modernizacji łazienki na piętrze, modernizacji pomieszczenia WC na piętrze, remoncie i modernizacji piwnic oraz pracach na zewnątrz budynku (k. 109 – 168 ).

M. K. zmarła dnia 4 października 2013r. Postanowieniem z dnia 24 lutego 2014r. wydanym w niniejszej sprawie Sąd stwierdził, że spadek po niej nabyła na podstawie testamentu notarialnego z dnia (...) córka G. D..

Sąd zważył, co następuje:

Przedstawiony stan faktyczny opierał się o zeznania świadków oraz złożone przez strony lub zażądane przez Sąd dokumenty. Dowody te nie były przez strony kwestionowane i zostały przez Sąd podzielone.

Sprawa dotyczy działu spadku po W. K. (1) i podziału majątku wspólnego po W. K. (1) i M. K. oraz zniesienie współwłasności . W przypadku gdy w skład spadku wchodzi udział spadkodawcy w majątku objętym małżeńską wspólnością ustawową niezbędne jest uprzednie lub równoczesne z działem spadku , w tym samym postępowaniu, przeprowadzenie podziału majątku wspólnego ( por. uchwała SN z dnia 2 marca 1972r. w sprawie III CZP 100/71). W tej sytuacji należało przede wszystkim dokonać podziału majątku wspólnego i następnie działu spadku i zniesienia współwłasności.

Sprawy o podział majątku wspólnego uregulowane zostały przez przepisy art. 566 i 567 kpc. Artykuł 567 § 3 kpc odsyła do przepisów o dziale spadków ( art. 680 i następne kpc ) te natomiast odsyłają do przepisów o zniesieniu współwłasności (art. 688 kpc w zw. z art. 617 i następne kpc). Jednym z zasadniczych obowiązków Sądu w tego rodzaju postępowaniu jest ustalenie składu majątku wspólnego małżonków ( art. 684 kpc w zw. z art. 567 § 3 kpc ). Punktem wyjścia do poczynienia tych ustaleń jest art. 31 krio stanowiący, że z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa obejmująca ich dorobek ( wspólność ustawowa ) oraz art. 32§ 1 krio, który podaje, iż dorobkiem małżonków są przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. W odniesieniu do postępowania o dział spadku, którego przepisy mają również zastosowanie w niniejszej sprawie, Sąd Najwyższy wyjaśnił, że stan spadku ustala się według chwili otwarcia spadku, zaś jego wartość według cen z chwili dokonania działu ( Uchwała pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 15 grudnia 1968r , III CZP 12/69 zawierająca wytyczne wymiaru sprawiedliwości i praktyki sądowej w sprawach o dział spadku obejmującego gospodarstwo rolne, OSNCP 1970, poz. 39, część III, orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 27 września 1974r. III CZP 58/74, OSNCP 1975, poz. 90 ).

Opisana zasada „ znajduje pełne zastosowanie w postępowaniu o podział majątku wspólnego małżonków ( art. 1035 i nast. k . c. w zw. z art. 46 kro )” ( A.Z. (...) Postępowanie o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, W. (...)1992r. , str. 44 ).

W przedmiotowej sprawie majątek wspólny W. K. (1) i M. K. stanowiła nieruchomość gruntowa zabudowana położona w G. przy ul. (...), działka nr (...) , o powierzchni 0,0364 ha , zapisana w księdze wieczystej (...) (k. 15 – 17 ). Udział do ½ części w tej nieruchomości stanowił masę spadkową po spadkodawcy W. K. (1). W wyniku dziedziczenia udział w nieruchomości żony spadkodawcy M. K. wynosił 5/8 części, udział jego dzieci - W. K. (2), J. K., G. D. – wynosił po 1/8 części. W wyniku dokonanej darowizny przez M. K. nieruchomość stanowiła współwłasność W. K. (2), J. K. po 1/8 części oraz G. D. do 6/8 części.

Wartość tej nieruchomości biegły z zakresu szacowania wartości nieruchomości wskazał według stanu na dzień otwarcia spadku po W. K. (1) ( zmarłym dnia 2 czerwca 2005r ) i jednocześnie ustania wspólności małżeńskiej według cen z chwili orzekania na kwotę 274.000,00 zł ( k. 428 – 445). Należy zaznaczyć , że był to stan sprzed nakładów dokonanych przez uczestniczkę G. D., które biegły wyliczył na kwotę 28.539 zł (k. 189 – 199). W tym zakresie wskazane opinie nie były przez strony kwestionowane i zostały jako spójne, logiczne i wyczerpujące podzielone w całości przez Sąd (k. 212).

Sposób podziału majątku wspólnego regulowany jest zgodnie z art. 46 krio przez przepisy o dziale spadku, które na podstawie art. 1035 kc odsyłają do przepisów o współwłasności.

W sprawie zgodnie wnoszono aby opisany udział w nieruchomości gruntowej zabudowanej położonej w G. przy ul. (...), działka nr (...) , o powierzchni 0,0364 ha , zapisanej w księdze wieczystej (...) przypadł uczestniczce G. D.. Mając na uwadze stanowisko stron oraz okoliczność, iż uczestniczka od wielu lat w nieruchomości tej zamieszkuje należało nieruchomość przyznać G. D..

Uczestniczka wnosiła o dokonanie rozliczeń nakładów jakie poczyniła na nieruchomość (k. 106, 175 ).

Punktem wyjścia w zakresie tego żądania jest art. 207 kc stanowiący, że pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów. W takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną.

W sprawie jak wskazano wyżej nie ma wątpliwości, że nakłady takie były przez uczestniczkę czynione. Sprawa dotyczy jednak działu spadku po W. K. (1) zmarłym dnia 2 czerwca 2005r. Jak wskazano stan nieruchomości został przyjęty sprzed czasu dokonywania nakładów. Czynione przez uczestniczkę nakłady po śmierci spadkodawcy nie maja wpływu na wartość nieruchomości. Uczestniczka mieszka wraz z rodziną w tej nieruchomości i korzysta z niej. Jej również została ona przyznana. Zatem brak jest podstaw aby wnioskodawczyni oraz drugi z uczestników postępowania z tego tytułu cokolwiek zwracali albowiem poniesione nakłady nie powiększyły w tej sprawie wartości nieruchomości ani wysokości należnych spłat. W tej części żądanie zatem należało oddalić.

W sprawie natomiast ma zastosowanie art. 1039 § 1 kc zgodnie z którym jeżeli w razie dziedziczenia ustawowego dział spadku następuje między zstępnymi albo między zstępnymi i małżonkiem, spadkobiercy ci są wzajemnie zobowiązani do zaliczenia na schedę spadkową otrzymanych od spadkodawcy darowizn oraz zapisów windykacyjnych, chyba że z oświadczenia spadkodawcy lub z okoliczności wynika, że darowizna lub zapis windykacyjny zostały dokonane ze zwolnieniem od obowiązku zaliczenia.

W dniu 21 sierpnia 2002r. małżonkowie M. K. wraz z mężem W. K. (1) darowali swojemu synowi W. K. (2) lokal mieszkalny numer (...) położony w G. przy ulicy (...) (k. 48). W chwili darowizny, co wyżej wskazano W. K. (2) był stanu wolnego.

Wnioskodawca podnosił, że darowiznę otrzymał w zamian za pomoc przy budowie domu (k. 49).

Darowizna została sporządzona w formie aktu notarialnego przez notariusza. Dokument nie potwierdza wskazywanych przez wnioskodawcę powodów darowizny. Zważyć należy, że stosownie do art. 888 §1 kc przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpośredniego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Treść aktu notarialnego nie zawiera oświadczenia spadkodawcy z którego wynikało by, że darowizna została dokonana ze zwolnieniem od obowiązku zaliczenia jej na schedę spadkową. Wnioskodawca reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika nie przytaczał także okoliczności z których wynikało by takie zwolnienie.

Wartość tej darowizny była przedmiotem opinii biegłego z zakresu szacowania wartości nieruchomości (k. 352 - 364 ). Wskazał jej wartość na kwotę 156.912 zł. Strony nie kwestionowały opinii ( k. 377). Opinia jako wyczerpująca oraz logiczna została w całości podzielona przez Sąd. Oczywiście należy wskazać, że darowizna została dokonana przez małżonków M. K. oraz W. K. (1), zaś sprawa dotyczy działu spadku po W. K. (1) . w tej sytuacji należało do schedy zaliczyć połowę jej wartości stanowiącej kwotę 79.956,00 zł (156.912 zł : 2 ) albowiem udziały w majątku wspólnym stron były równe ( art. 43 § 1 krio) .

W dniu 12 kwietnia 2005r. W. K. (1) darował uczestniczce G. D. prawo użytkowania niezabudowanej działki należącej do Stowarzyszenie (...) w P., które otrzymał w 2001r w czasie trwania związku małżeńskiego z M. K. (k. 251, 268, 269).

Wartość tej darowizny była przedmiotem opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości (k. 318 – 331). Została ona wyceniona przez biegłego na kwotę 44.000 zł. Biegły w wycenie nie uwzględnił dokonanych przez uczestniczkę już po darowiźnie nakładów. Opinia nie była przez strony kwestionowana (k. 348). Jest ona spójna, logiczna oraz wyczerpująca. W całości została podzielona przez Sąd. Oczywiście należy wskazać, że z uwagi na nabycie prawa użytkowania niezabudowanej działki należącej do Stowarzyszenie (...) w P. w chwili trwania związku małżeńskiego M. K. wraz W. K. (1) weszło ono do ich majątku wspólnego. Sprawa dotyczy działu spadku po W. K. (1) zatem do schedy spadkowej należy zaliczyć wartość połowy tej darowizny stanowiącej kwotę 22.000 zł ( 44.000 zł : 2 ).

Uczestniczka wskazywała, że rodzice wybudowali cały dom bliźniaczy na ulicy (...) i część była na nich zaś część na brata J. K. (k. 45, 49).

Uczestnik J. K. wskazał, że na budowę uzyskał kredyt, otrzymał także dotację jako żołnierz zawodowy (k. 49).

W tym zakresie Sąd ustalił, co wskazano już wyżej, że w roku 1987 M. K. wraz z mężem W. K. (1) nabyli prawo do użytkowania wieczystego działki położonej w G. przy ulicy (...). Prawo użytkowania wieczystego do sąsiedniej działki otrzymał J. K. wraz z żoną W. K. (2). Działki przeznaczone były pod budowę domu mieszkalnego w zabudowie bliźniaczej. Wskazać należy, że uzyskanie w ówczesnych latach prawa użytkowania wieczystego nieruchomości nie było tożsame z zakupem prawa własności nieruchomości i łączyło się z niewielką opłatą. W dniu 8 czerwca 1987r. Urząd Miejski w G. decyzją numer (...) udzielił M. K. oraz W. K. (1) pozwolenie na budowę domu jednorodzinnego na działce położonej przy ulicy (...). Decyzją numer (...) wydaną tego samego dnia zgodę taką otrzymał także J. K.. Zarówno M. K. wraz z mężem W. K. (1) oraz ich syn J. K. z żoną przystąpili do budowy swoich domów systemem gospodarczym. J. K. wraz z żoną W. K. (2) uzyskali w 1989r. na budowę domu w (...) kredyt hipoteczny w wysokości 8.670.000 ówczesnych złotych. M. K. oraz W. K. (1) na budowę przeznaczyli środki z emerytury wojskowej oraz z dochodów z uprawy warzyw. Na obydwu działkach zgodnie z projektami powstał budynek mieszkalny bliźniaczy. W dniu 24 czerwca 2002r. M. K. i W. K. (1) oraz J. K. zgłosili w Starostwie Powiatowym w G. Wydział Budownictwa zakończenie budowy i przystąpienie do użytkowania obiektu budowlanego. Przytoczony stan faktyczny wynika z przeprowadzonego postępowania dowodowego ( k. 15 – 17, 230, 281 – 306, 423, 424 – 426, akta Starostwa Powiatowego w G., zeznania świadków S. Ł. k. 261 – 261v, J. Ł. k. 261v, A. D. k. 270 – 270v, 272, Z. O. k. 270v, 272, W. K. (2) k. 308 – 308v, 310, Z. D. k. 308v, 310, przesłuchanie stron k. 231 - 232). Świadkowie S. Ł., J. Ł. A. D., Z. O. potwierdzili, że uczestnik budował swój dom, wykonywał tam prace budowlane.

Należy mieć na uwadze, że uczestnik i rodzice budowali dom bliźniaczy na sąsiadujących działkach. W sposób oczywisty wymusza to wspólne działanie nawet u osób obcy. W sprawie natomiast mamy do czynienia z najbliższą rodziną. Natomiast wspólne działania oraz wzajemna pomoc nie wskazuje samo przez się, że finansowane jest jedynie przez jedną ze stron. nie mogło ujść uwagi to, że budowa była prowadzona na przełomie lat 80 – tych i 90 – tych XX wieku, gdy występowała wysoka inflacja. Zatem kredyt, który mógł pokryć wartość materiałów oraz prac tracił na wartości przy spłacie i w zasadzie przestawał być obciążeniem. W tej sytuacji nie można było przyjąć aby spadkodawca dokonywał na rzecz uczestnika J. K. darowizny podlegające zaliczeniu na schedę spadkową zgodnie z art. 1039 § 1 kc.

Idąc dalej należało w sprawie w zgodzie z art. 1042§ 1 kc doliczyć wartość darowizn do spadku.

Wartość spadku stanowi ½ wartości kwoty 274.000,00 zł czyli kwota 137.000 zł ( 274.000 zł : 2). Wartość darowizn wynosiła kwotę 101.956 zł ( 22.000 zł + 79.956 zł ). W tej sytuacji wartość schedy spadkowej wynosiła sumę 238.956,00 zł (137.000 zł + 22.000 zł + 79.956 zł ).

Jak wskazano wyżej udział w spadku posiadała M. K. do ¼ części, J. K. do ¼ części, W. K. (2) do ¼ części oraz G. D. do ¼ części. W tej sytuacji scheda spadkowa dla każdego spadkodawcy wynosiła 59.739,00 zł ( 238.956,00 zł : 4 ).

Wartość darowizny zaliczonej do schedy dokonana na rzecz W. K. (2) wynosiła 79.956,00 zł. Stosownie do art. 1041 kc wnioskodawczyni jako zstępna obowiązana jest do zaliczenia tej darowizny na swoją schedę spadkową.

Wartość darowizny dokonana na rzecz G. D. wyniosła 22.000 zł.

Wartość darowizny dokonanej na rzecz W. K. (2) i zaliczonej na swoją schedę spadkową przez B. K. jest większa niż wyliczona scheda spadkowa (79.956,00 zł > 59.739,00 zł). W takiej sytuacji stosownie do art. 1040 kc spadkobierca nie jest obowiązany do zwrotu nadwyżki. W takim wypadku nie uwzględnia się przy dziale spadku ani darowizny, ani spadkobiercy zobowiązanego do ich zaliczenia.

Zgodnie z przedstawionymi zasadami należało do w tej sytuacji do wartości spadku doliczyć wartość darowizny na rzecz uczestniczki G. D. i wyliczyć wartość schedy na kwotę 159.000,00 zł ( 137.000 zł + 22.000 zł). Scheda spadkowa dla każdego z pozostałych spadkobierców ( M. K. , J. K. oraz G. D.) wynosiła kwotę 53.000,00 zł (159.000,00 zł : 3 ).

J. K. i M. K. nie otrzymali jakichkolwiek darowizn podlegających w niniejszym postępowaniu uwzględnieniu, splata zatem powinna wynosić kwoty po 53.000,00 zł. M. K. nie żyje zaś jej spadkobierczynią jest G. D.. W tych okolicznościach należało zasądzić od uczestniczki G. D. na rzecz J. K. tytułem spłaty kwotę 53.000,00 zł albowiem to ona w wyniku działu, podziału oraz zniesienia współwłasności otrzymała udział w nieruchomości ( art. 212 § 1 kc ).

„ W myśl utrwalonego orzecznictwa oznaczenie sposobu i terminu uiszczenia spłat powinno być dokonane przez sąd z urzędu, przy czym należy zbadać i rozważyć sytuacje uczestników obciążonych spłatami i uprawnionych do spłat „ ( S. (...) Komentarz do Kodeksu Cywilnego … str. 234 ).

W sprawie kwota spłat nie jest niska . Bez wątpienia jednak wskazany termin trzech miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia jest wystarczający. Sprawa trwa już stosunkowo długo, przy czym sposób podziału łączący się z koniecznością spłaty nie był pomiędzy stronami sporny. Wyznaczony przez Sąd termin pozwoli na zebranie potrzebnych środków, chociażby w drodze kredytu.

Z drugiej natomiast strony uczestnik może liczyć na spłatę w stosunkowo nieodległym dla niego terminie.

O kosztach Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 520§1 oraz 2 kpc .

Sąd w sprawie poniósł koszty opinii biegłych, nadto brakująca opłata sądowa od działu spadku i podziału majątku wynosiła kwotę 1.000 zł . Łącznie stanowiło to kwotę w wysokości 8.480,93 zł . Zatem należało pobrać od każdej strony kwoty po 3.160,31 zł tytułem zwrotu tych kosztów oraz opłaty sądowej.

Wnioskodawca uiścił opłatę sądową w wysokości 50 zł zatem uczestnicy powinni zwrócić kwoty po 16,60 zł.

W pozostałej natomiast części należało orzec, że koszty poniosą strony we własnym zakresie.

Z przedstawionych wyżej powodów należało orzec jak w postanowieniu.