Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 października 2017 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 5 października 2017 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy G. P.

przeciwko Dyrektorowi Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W.

o ponowne ustalenie wysokości emerytury policyjnej

na skutek odwołania G. P.

od decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w W.

z dnia 6 marca 2017 r. nr (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od G. P. na rzecz Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W. kwotę 180,00 zł (sto osiemdziesiąt złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Artur Fryc

UZASADNIENIE

Dyrektor Zakładu Emerytalno Rentowego MSW i A w W. decyzją z dnia 06 marca 2017r., powołując się na treść art. 32 ust. 1 oraz 33 ustawy z dnia 18 lutego 1994r., o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2016 r., poz. 708 z późn. zm.), po rozpatrzeniu wniosku G. P. odmówił wnioskodawcy ponownego ustalenia wysokości emerytury poprzez wyłączenie z wysługi emerytalnej okresu służby od 01 maja 1986 r.
do 31 lipca 1990r. (k. 17 a.r.).

Odwołanie od w/w decyzji złożył G. P., czym zainicjował postępowanie przed tutejszym Sądem. Wniósł o ponowne ustalenie wysokości emerytury za okres służby w Policji tj., od 01 sierpnia 1990r. do 05 września 2015r. Zasądzenie od organu emerytalno - rentowego kosztów postępowania według norm przepisanych. Rozpoznanie sprawy pod jego nieobecność (k. 2-3 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

G. P. (ur. (...)) od 01 maja 1986r. do 31 lipca 1990r., pełnił służbę w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy z 18 października 2006r., o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2007r. Nr. 63 poz. 425 z późn. zm., informacja o przebiegu służby odwołującego z IPN k 11 a.r.).

Odwołujący w dniu 04 września 2015r., został zwolniony z Policji, w której pełnił służbę od 01 maja 1986r., do 04 września 2015r. (zaświadczenie o przebiegu służby k. 6 a.r.).

Decyzją z dnia 17 września 2015r., Dyrektor Zakładu Emerytalno Rentowego MSW i A w W. ustalił odwołującemu prawo do emerytury policyjnej. Do wysługi emerytalnej zaliczono w całości okres służby w Policji tj., 29 lat 4 miesiące i 4 dni
(k. 9 - 10 a.r.). Następnie decyzją z dnia 01 kwietnia 2016r., organ emerytalny dokonał ponownego ustalenia wysokości emerytury skarżącego wskazując, że od 05 września 2015 r.,
do 30 września 2016r., nie wypłaca emerytury z uwagi na pobierane przez odwołującego świadczenia pieniężnego po zwolnieniu ze służby (k. 13 a.r.).

W dniu 01 września 2016r., Zakład Emerytalno Rentowy MSW i A ponownie dokonał ustalenia wysokości emerytury odwołującego od zaprzestania pobierania przez niego świadczenia pieniężnego tj., od 01 października 2016r. (k. 15 a.r.).

Wnioskiem z dnia 25 stycznia 2017r., G. P. zwrócił się do Dyrektora Zakładu Emerytalno Rentowego MSW i A w W. o ponowne ustalenie wysokości emerytury za okres służby od 01 sierpnia 1990r. do 05 września 2015r. W uzasadnieniu wniosku wskazał, że ustawodawca stwierdził, iż PRL nie był państwem demokratycznym, natomiast okres PRL jest uznawany jako totalitarny. Zatem z przyczyn opisanych powyżej odwołujący we wspomnianym wniosku z 25 stycznia 2017r., zrzekł się prawa do ubiegania o emeryturę za cały okres służby w PRL, czyli przed dniem 31 lipca 1990r. i w zw. z tym wniósł o ponowne przeliczenie emerytury jedynie za okres od 01 sierpnia 1990 r. do 05 września 2015 r. (k. 16 a.r.).

W dniu 06 marca 2017r., Dyrektor ZER MSW i A wydał decyzję odmowną (k. 15 a.r.). W uzasadnieniu decyzji organ emerytalno rentowy wskazał m.in., że obowiązujące przepisy nie przewidują możliwości wyłączenia poszczególnych wybranych przez świadczeniobiorcę okresów służby z wysługi emerytalnej. Nadmienił, że organ w takich sytuacjach jest zobowiązany do zastosowania art. 15, 15b lub 15 c ustawy.

Dodatkowo organ podniósł, że stosownie do brzmienia art. 33 ustawy policyjnej „emerytalnej” obowiązującym w dniu wszczęcia postępowania prawo do świadczeń pieniężnych z tytułu zaopatrzenia emerytalnego lub jego wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji
w sprawie zostaną przedstawione nowe dowody lub ujawnione nowe okoliczności, które mają wpływ na prawo do świadczeń albo ich wysokość. Nadto organ nadmienił, iż taka sytuacja nie zachodzi w omawianej sprawie.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów zgromadzonych w aktach sprawy oraz aktach emerytalno - rentowych. Dokumenty te nie były kwestionowane przez żadną ze stron. Sąd nie znalazł podstaw do podważenia autentyczności i rzetelności wskazanych wyżej dokumentów.

W ocenie Sądu Okręgowego materiał dowodowy jest w pełni przekonujący, autentyczny i tym samym zasługuje na to, ażeby uczynić go podstawą ustaleń faktycznych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie G. P. jako bezzasadne należało oddalić.

Spór w przedmiotowej sprawie sprowadzał się do ustalenia, czy odwołujący przedstawił nowe okoliczności i dowody mające wpływ na ponowne ustalenie wysokości świadczenia emerytalnego oraz dotyczył możliwości wyłączenia z okresu wysługi emerytalnej służby
w organach bezpieczeństwa państwa w latach od 01 maja 1986r. do 31 lipca 1990r. i ustalenia ponownej wysokości świadczenia emerytalnego odwołującego za okres od 01 sierpnia 1990 r. do 05 września 2015r.

Zgodnie z art. 12 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin z dnia
18 lutego 1994 r. (Dz. U. z 2016 r. poz. 708 – dalej „ustawa zaopatrzeniowa”), emerytura policyjna przysługuje funkcjonariuszowi zwolnionemu ze służby, który w dniu zwolnienia posiada 15 lat służby w Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej lub w Służbie Więziennej, z wyjątkiem funkcjonariusza, który ma ustalone prawo do emerytury określonej w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obliczonej z uwzględnieniem okresów służby i okresów z nią równorzędnych.

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, pod pojęciem wysługi emerytalnej należy rozumieć okresy służby w Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej lub w Służbie Więziennej, z wyjątkiem okresów zawieszenia w czynnościach służbowych, a także okresy im równorzędne, łącznie z okresami, o których mowa w art. 14 i 16.

Z tego względu, organ rentowy przyznał odwołującemu prawo do emerytury policyjnej w dniu 17 września 2015 r.

Poza sporem w niniejszej sprawie pozostaje fakt, iż odwołujący w okresie od 01 maja 1986r. do 31 lipca 1990r., pełnił służbę w organach bezpieczeństwa państwa.

Następnie, na skutek wydania przez Instytut Pamięci Narodowej Informacji o przebiegu służby z dnia 09 marca 2016r., organ emerytalno - rentowy wydał w dniu 17 września 2015r., decyzję o przyznaniu emerytury na rzecz odwołującego obliczając jej wysokość na podstawie art. 5, 12, 15, 16, 18, ust. 1 w zw. z art. 32 ust. 1 pkt. 1 ustawy z 18 lutego 1994r., o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji i innych służb oraz ich rodzin (Dz. U. z 2015r. poz. 900).

Pomimo zawartego w w/w decyzji pouczenia o przysługujących środkach odwoławczych, G. P. nie wniósł odwołania od powyższej decyzji.

Podnieść należy, że decyzja ustalająca wysokość emerytury i tak kwalifikująca sporne okresy wywołała skutki prawne i wiąże wszystkie organy i podmioty, co do ustalenia wskazanej kwestii. W wyroku Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 03 marca 2004 r. (III CK 256/02), Sąd podniósł, że ostateczna decyzja administracyjna kształtująca stosunki cywilnoprawne, wydana przez uprawniony do tego przez ustawę organ administracji publicznej, wiąże Sąd
w postępowaniu cywilnym. Sąd ten nie jest związany jedynie decyzją "bezwzględnie nieważną", co nie jest równoznaczne z nieważnością decyzji w rozumieniu art. 156 k.p.a. Za decyzję bezwzględnie nieważną, która nie wiąże Sądu w postępowaniu cywilnym, uważa się tylko decyzję dotkniętą taką wadą, która dyskwalifikuje ją jako akt administracyjny. Decyzją taką jest decyzja wydana przez organ oczywiście niewłaściwy lub bez zachowania jakiejkolwiek procedury. Za decyzję taką niekiedy uznaje się także decyzję wydaną bez jakiejkolwiek podstawy prawnej. Powyższe oznacza, iż Sąd ubezpieczeń społecznych jest związany ostateczną decyzją, od której nie wniesiono odwołania w trybie art. 477 ⁹ k.p.c., ani nie podważono jej skuteczności w inny prawem przewidziany sposób. Dalej Sąd Najwyższy wskazał, że Sąd w postępowaniu cywilnym nie jest uprawniony do kwestionowania decyzji administracyjnej, w szczególności pod względem jej merytorycznej zasadności i jest nią związany także wówczas, gdy w ocenie Sądu decyzja jest wadliwa.

Odwołujący dopiero pismem z dnia 25 stycznia 2017r., zwrócił się do organu o ponowne ustalenie emerytury za okres służby od 01 sierpnia 1990r., do 05 września 2015r. z wyłączeniem służby w latach: od 01 maja 1986r. do 31 lipca 1990r.

W ocenie Sądu, odwołanie G. P. nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem przepisy ustawy zaopatrzeniowej, nie przewidują odmiennego od wskazanych w art. 15, 15b i 15c zasad obliczania emerytury policyjnej za okresy uwzględnione do nabycia prawa do emerytury jak i wyłączania okresów służby z wysługi zaliczonej do nabycia uprawnień emerytalnych.

Zgodnie zaś z art. 33 tej ustawy, prawo do świadczeń pieniężnych z tytułu zaopatrzenia emerytalnego lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej albo z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w tej sprawie zostaną przedstawione nowe dowody lub ujawnione nowe okoliczności, które mają wpływ na prawo do świadczeń albo ich wysokość.

W kontekście powyższej regulacji prawnej „nowe okoliczności i nowe dowody", to okoliczności i dowody, które istniały w dacie wydania decyzji przyznającej prawo do świadczeń z ubezpieczenia (zabezpieczenia) emerytalnego, lecz nie zostały uwzględnione przez organ rentowy. Chodzi zatem - analogicznie jak w przypadku ponownego ustalania prawa do świadczeń lub ich wysokości na podstawie art. 114 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - o ujawnienie okoliczności, które istniały przed wydaniem decyzji przyznającej świadczenia, co zobowiązuje lub uprawnia organ rentowy do wszczęcia postępowania o ponowne ustalenie prawa do świadczeń na podstawie tego przepisu, jeżeli okoliczności te mają wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość. Nie muszą to być okoliczności, na które osoba ubiegająca się o świadczenia nie mogła powołać się w poprzednim postępowaniu, co odnosi się także do organu rentowego. Mogą to być takie okoliczności, które powinny być znane przy dołożeniu minimum staranności, jednak na skutek błędu lub przeoczenia nie zostały uwzględnione w poprzednim postępowaniu (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 stycznia 2004 r., II UK 228/03).

Zważyć przy tym należy, iż argumenty wskazane w treści odwołania od zaskarżonej decyzji, nie stanowią nowych dowodów w sprawie. Nie można w tej kwestii zgodzić się z wywodami odwołującego, iż uznanie przez państwo okresu służby przed 31 lipca 1990r., jako czasu opresyjnego i totalitarnego stanowi nowe okoliczności, o których mowa w art. 33 ust.1 ustawy emerytalnej funkcjonariuszy. Okoliczność taka była znana i odwołującemu i organowi ubezpieczeniowemu już przy wydawaniu poprzedniej decyzji a co więcej była uwzględniona w ostatecznej decyzji kończącej postępowanie.

Nową okolicznością miało być w niniejszym przypadku w istocie jedynie żądanie odwołującego do wyłączenia części okresów jego służby ze stażu ubezpieczenia, co nie jest dopuszczalne w świetle powoływanych przepisów ustawy emerytalnej funkcjonariuszy. Takie żądanie odwołującego nie stanowi żadnego nowego dowodu w rozumieniu art. 33 ustawy emerytalnej funkcjonariuszy a nadto nie może być uznane za nową okoliczność istotną dla wyliczenia emerytury w rozumieniu powyższego przepisu. Czynność dyspozytywna związana wyłącznie z wolą samego odwołującego (wniosek o pominięcie części okresów służby) nie stanowi nowej okoliczności, gdyż ta musi być związana z jakimś zdarzeniem prawnym
o charakterze obiektywnym i nie zależnym wyłącznie od woli ubezpieczonego. W niniejszym zaś przypadku wskazane żądanie z żadnym zdarzeniem natury obiektywnej i pozostającym poza sferą woli samego ubezpieczonego nie wystąpiło. Tym samym art. 33 w tym przypadku nie może znaleźć zastosowania.

Reasumując, wniosek odwołującego nie wypełnia przesłanek wynikających
z art. 33 ustawy zaopatrzeniowej, ponieważ odwołujący nie przedstawił nowych dowodów, czy też okoliczności, które miałyby wpływ na prawo do świadczeń albo ich wysokość, a co za tym idzie zaskarżona decyzja organu rentowego jest prawidłowa.

Nadto jeszcze raz przypomnieć należy, iż nie ma, wbrew twierdzeniom odwołującego, możliwości dobierania sobie okresów służby do ustalenia prawa do emerytury czy wyliczenia jej wysokości, gdy miało by to być sprzeczne z treścią ustawy emerytalnej funkcjonariuszy.
W tym zakresie przepisy mają charakter bezwzględnie obowiązujący co oznacza, że muszą być stosowane ściśle i nie pozostawiają żadnej sfery dowolności pozostawionej decyzji ubezpieczonego.

Organ ubezpieczeniowy słusznie powołał się przy tym na treść art. 3 ust. 1 pkt 7 ustawy emerytalnej funkcjonariuszy a nadto słusznie przywołał art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 o Policji wskazujący że początek służby liczy się od dnia określonego w rozkazie o mianowaniu funkcjonariusza Policji.

Powyższe przepisy nie pozostawiają żadnej możliwości uwzględniania okresów służby do wysługi zgodnie z wolą ubezpieczonego, lecz niezgodnie z faktycznym stanem pozostawania w służbie.

Przyjęcie zaś koncepcji wywodzonej przez odwołującego za słuszną oznaczałoby pozostawienie dyskrecjonalnej decyzji osoby ubezpieczonej stosowania lub nie stosowania określonych przepisów ustawy (np. art. 15 c ustawy), stosownie do woli ubezpieczonego,
co jest oczywiście niedopuszczalne.

Uwzględniając powyższe uznać należało, iż zarzuty odwołania były nieuzasadnione, gdyż decyzja wydana przez organ ubezpieczeniowy była prawidłowa, przy czym Sąd nie doszukał się żadnych podstaw wskazujących na konieczność zmiany decyzji z innych względów niż wywodzone przez odwołującego.

Mając na uwadze powyższe ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sąd, na podstawie art. 477 ¹⁴§1 k.p.c. orzekł, jak w sentencji wyroku.

W punkcie 2 sentencji wyroku Sąd orzekł o kosztach postępowania na podstawie
art. 98 k.p.c. rozstrzygającego o zasadzie rozdziału kosztów procesu stosowanie do wyników postępowania, w związku z § 9 ust 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015r. poz. 1804 ze zm.) zasądzając od odwołującego przegrywającego spór na rzecz organu rentowego koszty procesu w kwocie 180 zł. Zaznaczyć należy, iż odwołujący, jako osoba ubezpieczona nie ponosi w postępowaniu przed Sądem Ubezpieczeń Społecznych żadnych kosztów sądowych
w postępowaniu I instancji, co jednak nie zwalnia go z obowiązku zwrotu kosztów postępowania poniesionych przez drugą stroną w przypadku wystąpienia z nieuzasadnionym odwołaniem. Taka zaś sytuacja zaistniała w niniejszym przypadku, zaś organ ubezpieczeniowy zmuszony był złożyć odpowiedź na odwołanie i był przy tym reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika. W związku z powyższym odwołujący winien zwrócić organowi ubezpieczeniowemu koszty przegranego przez siebie procesu.

W tym miejscu należy podkreślić, iż rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym
w niniejszej sprawie nastąpiło na podstawie art. 148 ¹ k.p.c. po uwzględnieniu, iż żadna ze stron nie żądała wyznaczenia rozprawy, jak też nie były zgłaszane wnioski dowodowe wymagające rozpoznania na rozprawie a nadto stan faktyczny był całkowicie niesporny i wynikał
z dokumentów złożonych przez strony. Także zaistniały spór prawny opisany w pismach stron nie wymagał dla rozstrzygnięcia przeprowadzenia rozprawy.

Mając na uwadze powyższe należało orzec jak w wyroku

SSO A. Fryc

(...)

(...)