Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I Ns 197/16

POSTANOWIENIE

Dnia 28 marca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Bytowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Wiesław Sługiewicz

Protokolant: st. sekr. sądowy Anna Jungto – Stępnakowska

po rozpoznaniu w dniu 28 marca 2017 roku na rozprawie sprawy

z wniosku (...) sp. z o.o. z siedzibą w S.

z udziałem:

1.  żony spadkodawcy E. K. (1)

2.  E. B.,

3.  D. B. (1),

4.  D. B. (2),

5.  B. J. ,

6.  małolet. K. J.,

7.  małolet. W. J.,

8.  małolet. J. J. (1),

9.  D. Z. ,

10.  M. Z. (1),

11.  Ł. Z.,

12.  T. Z.

13.  J. K. ,

14.  małolet. P. K. (1),

15.  małolet. W. K. (1)

16.  S. K.,

17.  W. K. (2) ,

18.  P. K. (2),

19.  P. K. (1)

20.  Z. K. (1) ,

1.  stwierdza, że spadek po E. K. (2) , zmarłym dnia 30.03.2011 roku w B., ostatnio stale zamieszkałym w B. na podstawie ustawy nabyli:

a)  żona spadkodawcy E. K. (1), córka J. i H. w 12/48 części,

b)  syn spadkodawcy Z. K. (1), syn E. i E. w 6/48 części oraz

c)  wnuki spadkodawcy:

zamiast E. B., córki E. i E., jej dzieci:

a)  D. B. (1), syn J. i E. oraz

b)  D. B. (2), córka J. i E.,

- po 3/48 części każde z nich,

zamiast B. J., córki E. i E., jej dzieci:

a)  małoletni K. J., syn R. i B.,

b)  małoletni W. J., syn R. i B.,

- po 3/48 części każde z nich,

zamiast D. Z., córki E. i E., jej syn:

a)  T. Z., syn A. i D.,

- w 6/48 części,

zamiast J. K., syna E. i E., jego dzieci:

a)  małoletnia P. K. (1), córka J. i M.,

b)  małoletnia W. K. (1), córka J. i M.,

c)  S. K., syn J. i B.,

- po 2/48 części każde z nich,

zamiast W. K. (2), syna E. i E., jego dzieci:

a)  P. K. (2), syn W. i A. oraz

b)  P. K. (1), córka W. i A.,

- po 3/48 części każde z nich

- wszyscy z dobrodziejstwem inwentarza;

2.  zasądzić od wnioskodawcy (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Bytowie kwotę 39,00 (trzydzieści dziewięć 00/100) złotych tytułem zwrotu wyłożonych z urzędu kosztów za konwojowanie Z. K. (1) do Sądu wezwanego – Sądu Rejonowego w Człuchowie;

3.  przyznać wynagrodzenie kuratorowi sądowemu A. L. – zastępującej nieznanego z miejsca pobytu uczestnika S. K. – w kwocie 120, 00 (sto dwadzieścia 00/100) złotych;

4.  ustalić, iż wnioskodawca i uczestnicy postępowania każdy we własnym zakresie ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie (art. 520 § 1 k.p.c.).

Sygn. akt I Ns 197/16

UZASADNIENIE

(...) sp. z o.o. w S. wniosła o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym w dniu 30. 03. 2011 r. dłużniku E. K. (2) - zamieszkałym ostatnio w miejscowości B. - nabyli spadkobiercy dziedziczący na podstawie ustawy:

żona E. K. (1) oraz

dzieci spadkodawcy:

a)  E. B.,

b)  B. J.,

c)  J. K.,

d)  W. K. (3),

e)  Z. K. (1)

f)  D. Z..

W uzasadnieniu wnioskodawca podniósł, że (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. posiadała wierzytelność wobec dłużnika E. K. (2), wynikającą z tytułu wykonawczego wydanego przez Sąd Rejonowy w Bytowie z dnia 29. 07. 2010 r. pod sygn. I Ns 249/10 [k – 4 oraz k – 10 kserokopia tytułu wykonawczego wystawionego przeciwko spadkodawcy E. K. (2) oraz jego żonie E. K. (1)].

Sąd ustalił i zważył, co następuje.

E. K. (2) zmarł dnia 30. 03. 2011 r. w B., ostatnio stale zamieszkiwał przed śmiercią w B. jako żonaty mężczyzna. Spadkodawca był raz żonaty - z E. K. (1). Z tego związku małżeńskiego urodziło się 6 dzieci, to jest:

1. D. Z.,

2. W. K. (2),

3. J. K.,

4. Z. K. (2),

5. E. B.

6. B. J..

Żadnych innych dzieci nie miał. Spadkodawca testamentu nie pozostawił. W skład spadku wchodzi nieruchomość. Nie toczyło się postępowanie przed notariuszem o poświadczenie dziedziczenia. Nie toczyło się postępowanie o uznanie za niegodnego do dziedziczenia kogokolwiek ww. osób – spadkobierców ustawowych. Oświadczenia spadkowe o odrzuceniu spadku zostały złożone przez wszystkich wyżej wymienionych uczestników postępowania (bezpośrednio dziedziczących z ustawy) z wyjątkiem:

żony spadkodawcy E. K. (1) oraz

syna spadkodawcy Z. K. (1).

[dowody: k -132-135 zeznania i zapewnienie spadkowe E. B., k – 13 akty stany cywilnego, k – 296v-297 zeznania i zapewnienie spadkowe uczestnika postępowania Z. K. (1), k – 322-328 wypis z rejestru gruntów oraz odpis księgi wieczystej].

Spadek po spadkodawcy odrzucili jako bezpośredni spadkobiercy ustawowi (dzieci):

1.  E. B. – w sprawie I Ns 264/11 - która miała 2 dzieci:

a)  D. B. (1), l. 23,

b)  D. B. (2), l. 19,

2.  B. J. - w sprawie I Ns 265/11, miała 3 dzieci:

a)  małoletni K. J., l. 16,

b)  małoletni W. J., l. 8,

c)  małoletni J. J. (1), l. 1 rok,

3.  J. K. - w sprawie I Ns 261/11 - miała 2 dzieci:

a)  P. K. (1), l.8,

b)  W. K. (1) l.13,

4.  D. Z. - w sprawie I Ns 262/11 - miała 3 dzieci:

a)  M. Z. (1), l.26,

b)  Ł. Z., l.25,

c)  T. Z., l.22,

5.  W. K. (2) - w sprawie I Ns 263/11 – miał dzieci:

a)  P. K. (2), l.26,

b)  P. K. (1) l. 21,

c)  S. K.

[dowody: k – 132v - 135 - zeznania i zapewnienie spadkowe E. B., k – 13 oraz k – 142-157 - akty stany cywilnego, oświadczenia spadkowe złożone w formie aktów notarialnych w sprawach I Ns 264/11, I Ns 265/11, I Ns 261/11, I Ns 262/11, I Ns 263/11, por. 46-47, 55-56, 65-67, 86-88, 100-102, k – 131, ].

Ponadto spadek po spadkodawcy odrzucili wnukowie spadkodawcy (dzieci D. Z.):

1.  M. Z. (1) – w sprawie I Ns 428/16

2.  Ł. Z. – w sprawie I Ns 428/16

Mieli dzieci (prawnukowi spadkodawcy):

1.  M. Z. (2), urodzonego w dniu (...) oraz

2.  K. Z., urodzonego w dniu (...)

Spadkodawca zmarł – jak ww. w dniu 30. 03. 2011 r., a więc M. Z. (2) oraz K. Z. zostali poczęci po śmierci spadkodawcy.

[dowody: oświadczenia spadkowe złożone w formie aktu notarialnego z dnia 22. 12. 2016 r. w sprawie I Ns 428/16 oraz por. k – 320-321, k – 342-344 pismo procesowe wraz z aktami stanu cywilnego urodzenia ww. dzieci – prawnuków spadkodawcy ].

Postanowieniem z dnia 25. 03. 2017 r. Sąd Rejonowy w Bytowie umorzył wobec powyższych ustaleń postępowanie wobec małoletnich:

1.  M. Z. (2), urodzonego w dniu (...) oraz

2.  K. Z., urodzonego w dniu (...)

[dowód: k – 375 – 376 postanowienie Sądu Rejonowego w Bytowie z dnia 25. 03. 2017 r.].

Pełnomocnik M. Z. (1) oświadczył, iż omyłkowo został złożony wniosek do Sądu opiekuńczego w B. o wyrażenie zgody na odrzucenie spadku w imieniu K. Z. i taką zgodę Sąd Opiekuńczy nie wyraził oddalając wniosek w sprawie I. N. 23/17, które uprawomocniło się w dniu 16.03.2017 roku.

Przepisy art. 931 k.c. przewidują, że:

Art. 931 [ Dziedziczenie zstępnych i małżonka]

§ 1. W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku:

dzieci spadkodawcy oraz

jego małżonek;

dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.

§ 2. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.

Z przepisu art. 1020 k.c. wynika, iż spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.

Wszystkie dzieci spadkodawcy (5) z wyjątkiem Z. K. (1) odrzuciły spadek. W efekcie w ich miejsce na podstawie ww. regulacji dziedziczyły ich dzieci (wnukowie spadkodawcy w tym małoletnie) wedle stanu prawnego obowiązującego w chwili otwarcia spadku, czyli z dobrodziejstwem inwentarza. W rezultacie Sąd Rejonowy wydał postanowienie, w którym stwierdził w pkt. 1), że spadek po E. K. (2) , zmarłym dnia 30. 03. 2011 roku w B., ostatnio stale zamieszkałym w B. na podstawie ustawy nabyli:

a)  żona spadkodawcy E. K. (1) , córka J. i H. w 12/48 części,

b)  syn spadkodawcy Z. K. (1) , syn E. i E. w 6/48 części oraz

c)  wnuki spadkodawcy:

zamiast E. B. , córki E. i E., jej dzieci:

c)  D. B. (1) , syn J. i E. oraz

d)  D. B. (2) , córka J. i E.,

- po 3/48 części każde z nich,

zamiast B. J. , córki E. i E., jej dzieci:

c)  małoletni K. J. , syn R. i B.,

d)  małoletni W. J. , syn R. i B.,

- po 3/48 części każde z nich,

zamiast D. Z. , córki E. i E., jej syn:

b)  T. Z. , syn A. i D.,

- w 6/48 części,

zamiast J. K. , syna E. i E., jego dzieci:

d)  małoletnia P. K. (1) , córka J. i M.,

e)  małoletnia W. K. (1) , córka J. i M.,

f)  S. K. , syn J. i B.,

- po 2/48 części każde z nich,

zamiast W. K. (2) , syna E. i E., jego dzieci:

c)  P. K. (2) , syn W. i A. oraz

d)  P. K. (1) , córka W. i A.,

- po 3/48 części każde z nich

- wszyscy z dobrodziejstwem inwentarza albowiem jeżeli jeden ze spadkobierców przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, uważa się, że także spadkobiercy, którzy nie złożyli w terminie żadnego oświadczenia, przyjęli spadek z dobrodziejstwem inwentarza – art. 1016 k.c. wedle stanu prawnego obowiązującego w dniu otwarcia spadku.

(...) sp. z o.o. z siedzibą w S. posiadała wierzytelność wobec dłużnika E. K. (2), wynikającą z tytułu wykonawczego wydanego przez Sąd Rejonowy w Bytowie z dnia 29. 07. 2010 r. pod sygn. I Ns 249/10 [k – 4 oraz k – 10 kserokopia tytułu wykonawczego wystawionego przeciwko spadkodawcy E. K. (2) oraz jego żonie E. K. (1)]. Jest to fakt znany Sądowi z urzędu i oczywiście uczestnikom postępowania conajmniej dlatego, że otrzymali odpis wniosku z załącznikami, a współdłużnikiem solidarnym była żona spadkodawcy. Z tego względu w ocenie Sądu Rejonowego wnioskodawca jako wierzyciel spadkodawcy i jego żony posiadał interes prawny - w rozumieniu art. 510 § 1 k.p.c. - uprawniający go do złożenia wniosku o stwierdzenie nabycia spadku inicjującego to postępowania nieprocesowe.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w postanowieniu:

w pkt. 1) – na zas. art. 931 § 1 i 2 k.c. w zw. z ww. przepisami – obowiązujących w dacie otwarcia spadku,

w pkt. 2) – na zas. art. 83 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych tj. z dnia 21 kwietnia 2016 r. (Dz. U. z 2016 r. poz. 623 – zwana dalej u.k.s.) w zw. z art. 520 § 1 k.p.c. (przepis art. 113 u.k.s. z natury rzeczy nie ma zastosowania w postępowaniu nieprocesowym, w którym orzeczenie o kosztach opierane jest na zasadzie z art. 520 § 1 k.p.c., tj. nie jest dopuszczalne stosowanie w drodze analogi ustawowej zasad z art. 113 u.k.s.); czynność procesowa wniesienia wniosku przez wnioskodawcę spowodowała konieczność procesową przesłuchania i odebrania zapewnienia spadkowego od Z. K. (1) przebywającego w zakładzie karnym, przy czym Sąd Rejonowy wystąpił o pomoc prawną do SR w Człuchowie (odległego o 75 km) w celu przesłuchania i odebrania zapewnienia spadkowego redukując do minimum koszt doprowadzenia tego uczestnika na przesłuchania na salę sądową do kwoty 39, 00 zł,

w pkt. 3) – na zas. § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 listopada 2013 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz.U. z 2013 r. poz. 1476), wydanym na podstawie art. 9 pkt 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594, ze zm.) w zw. z § 12 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu z dnia 22 października 2015 r. (Dz. U. z 2015 r. poz. 1805),

w pkt. 4) - na zas. art. 520 § 1 k.p.c.