Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I Co 49/18

POSTANOWIENIE

Dnia 09 lutego 2018 r.

Referendarz Sądowy Sądu Rejonowego w Bartoszycach, I Wydziału Cywilnego

Karolina Sobol

po rozpoznaniu w dniu 09 lutego 2018 r. w Bartoszycach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku wierzyciela (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego z siedzibą w W.

z udziałem dłużnika M. P.

o nadanie klauzuli wykonalności na rzecz następcy prawnego wierzyciela

postanawia:

oddalić wniosek.

Referendarz Sądowy

Karolina Sobol

UZASADNIENIE

(...)Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny z siedzibą w W. wniósł o nadanie klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu w postaci nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy w Bartoszycach dnia 21 marca 2015 roku w sprawie z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. przeciwko dłużnikowi wskazanemu w komparycji postanowienia, sygn. akt I Nc 296/15, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności dnia 06 lipca 2015 roku.

Wnioskodawca, celem wykazania przejścia uprawnienia dotychczasowego wierzyciela na jego rzecz, przedłożył wyciąg z Umowy cesji wierzytelności z dnia 06 grudnia 2016 r. zawartej pomiędzy nim a (...) z siedzibą w L. wraz z wyciągiem z Załącznika nr 1 do tej Umowy – Wykazu wierzytelności będących przedmiotem umowy, a ponadto odpis Załącznika nr 8 do Umowy - Oświadczenia pierwotnego Pożyczkodawcy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. z dnia 06 grudnia 2016 r. o przelewie „wszystkich wierzytelności” na rzecz (...) Spółkę z siedzibą w L. – sporządzone w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. Ponadto do wniosku załączono uwierzytelnione odpisy dokumentów wykazujących umocowanie do reprezentacji stron przez osoby, które podpisały w ich imieniu Umowę i ww. Oświadczenie. Wszystkie złożone dokumenty zostały poświadczone za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie radcę prawnego.

Wniosek nie zasługiwał na uwzględnienie.

Stosownie do dyspozycji przepisu art. 788 § 1 k.p.c., jeżeli uprawnienie lub obowiązek po powstaniu tytułu egzekucyjnego lub w toku sprawy przed wydaniem tytułu przeszły na inną osobę, sąd nada klauzulę wykonalności na rzecz lub przeciwko tej osobie, gdy przejście to będzie wykazane dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym. Przepis ten umożliwia realizację istniejącego już tytułu egzekucyjnego w sytuacji, gdy wymienione w nim osoby straciły przymiot wierzyciela lub dłużnika i z tego względu niemożliwym jest skuteczne wszczęcie i prowadzenie postępowania egzekucyjnego z ich udziałem.

Warunkiem koniecznym do uwzględnienia wniosku jest wykazanie przez stronę zainteresowaną, iż w wyniku zaistnienia określonych zdarzeń o charakterze materialnoprawnym nastąpiły zmiany podmiotowe w zakresie praw i obowiązków jednej ze stron. Wystarczy, że osnowa dokumentu tylko stwierdza fakt przejścia praw lub obowiązków. Nadto, w dokumencie muszą być wykazane wszystkie te elementy, od których w świetle okoliczności wynikających z treści wniosku i dołączonych doń dokumentów prawo materialne uzależnia dojście następstwa prawnego do skutku. Tylko w takim przypadku można twierdzić, że doszło do wykazania przejścia praw w rozumieniu art. 788 § 1 k.p.c. Czynności w sprawach o nadanie klauzuli wykonalności może dokonać również referendarz sądowy w myśl art. 781 § 1 1 k.p.c.

W ocenie orzekającego w niniejszej sprawie przejście uprawnień w sposób wymagany w art. 788 § 1 k.p.c. nie zostało skutecznie wykazane z dwóch powodów.

W pierwszej kolejności podnieść należy, że wnioskodawca nie przedłożył umowy przelewu wierzytelności pomiędzy (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W., a (...) spółką z siedzibą w L., tj. umowy ramowej z dnia 18 lipca 2003 r. Samo przedłożenie oświadczenia o przelewie wierzytelności przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. nie jest wystarczające. Na jego podstawie bowiem nie jest możliwe ustalenie treści oświadczeń stron tej umowy stanowiących jej elementy przedmiotowo istotne, jakie konkretnie wierzytelności zostały przelane, na jakich warunkach i czy w związku z ich spełnieniem przelew wierzytelności był prawnie skuteczny. Tymczasem jest to kwestia wymagająca udowodnienia odpowiednimi dokumentami, podlegająca badaniu w niniejszym postępowaniu. Od spełnienia tego warunku zależy stwierdzenie, czy wnioskodawca sprostał obowiązkowi wykazania zmian podmiotowych po stronie wierzyciela. Należy bowiem pamiętać, że badając formalne przesłanki do nadania klauzuli wykonalności, kontrola sądu sięga aż do granic, które nie zmierzają do oceny zasadności lub istnienia obowiązku objętego treścią tytułu egzekucyjnego (por. uchwała Sądu Najwyższego z 7 marca 2008 r., III CZP 155/07).

Drugim powodem, dla którego niemożliwe było stwierdzenie przejścia uprawnienia pierwotnego wierzyciela na rzecz wnioskodawcy, był brak przedłożenia przez niego dokumentu wykazującego potwierdzenie spełnienia warunku zawieszającego określonego w § 3 ust. 3 Umowy cesji wierzytelności z dnia 06 grudnia 2016 r.

Zgodnie z § 3 ust. 3 ww. Umowy, przeniesienie tytułu prawnego do wszystkich Wierzytelności miało nastąpić ze skutkiem wstecznym w Dacie Zawarcia Umowy pod warunkiem zawieszającym zapłaty przez Fundusz (wnioskodawcę w niniejszej sprawie) na rzecz Cedenta Ceny Umownej najpóźniej w Dacie Zamknięcia Transakcji, zgodnie z postanowieniem § 4 ust. 9.

Oznacza to, że strony, działając w granicach zasady swobody umów, ukształtowały treść powyższej Umowy w taki sposób, że wyłączyły jej skutek rozporządzający. Sama umowa przelewu wierzytelności zawarta między stronami ma zatem skutek wyłącznie zobowiązujący (art. 510 § 1 in fine k.c.).

W przypadku zawarcia umowy o podwójnym skutku pod warunkiem zawieszającym odnoszącym się do skutku rozporządzającego, skutki zobowiązujące następują natychmiast wraz z dokonaniem czynności prawnej, natomiast skutek rzeczowy (rozporządzający) uzależniony jest od spełnienia się warunku. Skutek ten następuje bezpośrednio w razie ziszczenia się zdarzenia określonego w warunku, bez konieczności składania kolejnych oświadczeń woli.

Jeżeli o przejściu wierzytelności można mówić nie z chwilą zawarcia umowy, ale dopiero z momentem ziszczenia się warunku zawieszającego, to dla wykazania przejścia uprawnienia w rozumieniu art. 788 § 1 k.c. konieczne jest wykazanie obu tych okoliczności, w jednej z form przewidzianych w tym przepisie. W konsekwencji, obok samego zawarcia umowy przelewu, również i ziszczenie się warunku, determinującego skuteczność cesji, powinno zostać udokumentowane dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym. Wnioskodawca w niniejszej sprawie z powyższego obowiązku się nie wywiązał.

Wskazać równocześnie należy, że wyciąg z Umowy cesji wierzytelności z dnia 06 grudnia 2016 r. został sporządzony w sposób uniemożliwiający ustalenie Daty Zamknięcia Transakcji, stanowiącej najpóźniejszą datę, w której wnioskodawca winien dokonać zapłaty ceny ustalonej w umowie, by na jego rzecz przeszła objęta wnioskiem wierzytelność. Treść §4 ust. 9 umowy została jednak z przedstawionego wyciągu usunięta.

W świetle powyższego, na podkreślenie zasługuje, że wnioskodawca w niniejszej sprawie, celem wykazania ziszczenie się warunku dla wstąpienia przez niego w prawa poprzedniego wierzyciela, winien nie tylko złożyć dokument w odpowiedniej formie potwierdzający fakt dokonania przez niego zapłaty ustalonej ceny, ale także przedłożyć wyciąg z Umowy cesji wierzytelności sporządzony w taki sposób, aby zawierał on wszystkie jej postanowienia odnoszące się do warunków i terminów, od których uzależniono przejście na niego uprawnienia poprzedniego wierzyciela.

Skoro wnioskodawca wywodził z Umowy cesji wierzytelności swoją legitymację czynną do wystąpienia z wnioskiem w przedmiotowej sprawie, to powinien przedstawić na potwierdzenie tego stosowne dowody. W okolicznościach niniejszej sprawy winien on zatem w wyciągu z umowy zawrzeć wszystkie stwierdzenia istotne dla ustalenia, czy przysługuje mu takie uprawnienie.

Orzekający tymczasem może opierać się tylko na jednoznacznych dowodach określających konkretny stan rzeczy, a w postępowaniu niniejszym mogły to być tylko dowody z dokumentów. Gdy budzą one powyższe wątpliwości, to nie mogły stanowić podstawy nadania klauzuli wykonalności na rzecz następcy prawnego. Rzeczą zaś wnioskodawcy było złożenie odpowiednich dokumentów, nadto dokumentów w takiej formie i w taki sposób, które odpowiadałyby wyżej wskazywanym wymogom. Wierzyciel musi mieć na uwadze, że postępowanie w trybie art. 788 k.p.c. jest uproszczoną formą uzyskania klauzuli wykonalności, co następuje na podstawie przedłożonych dokumentów, mającą na celu przyspieszenie tego postępowania. Postępowanie to ma charakter jedynie formalny, sprawa zostaje rozpoznana na posiedzeniu niejawnym i w związku z tym należy dochować wszelkiej staranności, aby wykazać następstwo prawne. W przeciwnym razie zachodziłoby niebezpieczeństwo dowolnego sposobu wskazywania przez wierzyciela osoby dłużnika i uzyskiwania klauzuli wykonalności bez jakiejkolwiek kontroli. Taka zaś sytuacja jest niedopuszczalna.

W niniejszej sprawie wnioskodawca nie wykazał w sposób należyty, aby doszło do przejścia na jego rzecz wierzytelności objętej wskazanym powyżej tytułem egzekucyjnym tak jak wymaga tego art. 788 § 1 k.p.c.

W rezultacie, na podstawie art. 788 § 1 k.p.c. a contrario w zw. z art. 781 § 1 1 k.p.c. należało oddalić wniosek.

Na marginesie wskazać należy, że mimo, iż z treści dokumentów załączonych do wniosku wynika, że istnieje rozbieżność między wysokością wierzytelności objętej Umową cesji wierzytelności, a kwotą zasądzoną przez Sąd w nakazie zapłaty wydanym w sprawie I Nc 296/15 – zarówno w zakresie należności głównej, jak i kosztów postępowanie, wierzyciel nie uwzględnił tych różnic w petitum złożonego wniosku.

Referendarz Sądowy

Karolina Sobol

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować i zakreślić w rep. Co;

2. odpis postanowienia doręczyć: pełnomocnikowi wierzyciela;

3. za 7 dni lub ze skargą.

B., dnia 09.02.2018 r.