Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Na podstawie dowodów przeprowadzonych w toku rozprawy głównej Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 25 kwietnia 2017 roku, po godzinie 21-ej mieszkanka K. W. Ś. powiadomiła telefonicznie Komendę Powiatowa Policji w Ł., że jej pijany mąż wyjechał samochodem z podwórka na drogę i odjechała w nieznanym kierunku. Na miejsce został skierowany patrol z Komisariatu w S. w składzie: starszy sierżant P. M.i starszy sierżant M. M.. Wymienieni w czasie jazdy do K. otrzymali informację od dyżurnego, że samochód P. 206 o numerze rejestracyjnym (...), kierowany przez R. Ś., został zatrzymany w Ś. i niezwłocznie się tam udali. Na miejscu zastali szwagra wymienionego kierującego – Ł. G., który oświadczył, że zatrzymał wymienionego podczas jazdy oraz samego R. Ś..

/ dowód : zeznania świadka P. M. – k. 106v; wyjaśnienia oskarżonego – k. 90/

W toku wykonywanych następnie czynności R. Ś. przewieziono do Komendy Powiatowej Policji w Ł., gdzie następnie poddano go badaniom na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu urządzeniem Alkometr A2.0, trzykrotnie, w podwójnych próbach, z wynikami: 1,36 i 1,39 mg alkoholu etylowego w litrze wydychanego powietrza, po upływie około pół godziny – 1,34 i 1,31 mg alkoholu etylowego w litrze wydychanego powietrza i po upływie kolejnych 30 minut – 1,24 i 1,25 mg alkoholu etylowego w litrze wydychanego powietrza.

/ dowód : protokół użycia alkometru wraz ze świadectwem legalizacji – k. 3-5; wyjaśnienia oskarżonego – k. 90/

U R. Ś. nie stwierdzono, by był on chory psychicznie bądź upośledzony umysłowo, ani też - by przejawiał on inne zakłócenia czynności psychicznych; zdiagnozowano natomiast zespól uzależnienia od alkoholu. Wymieniony w czasie dokonywania zarzucanego mu czynu miał w pełni zachowaną zarówno zdolność rozpoznania jego znaczenia, jak i zdolność pokierowania swym postępowaniem.

/ dowód : opinia sądowo-psychiatryczna – k. 77-80/

R. Ś. ma 30 lat, posiada wykształcenie zasadnicze zawodowe, z zawodu jest mechanikiem pojazdów samochodowych, aktualnie zatrudnionym jako pomocnik mechanika na okres próbny do końca stycznia bieżącego roku w wymiarze ¼ etatu z wynagrodzeniem miesięcznym 525 złotych brutto miesięcznie. Jest on żonatym ojcem 6-letniego dziecka, które pozostaje na jego i żony utrzymaniu, nie posiada żadnego majątku większej wartości. Wyrokiem tutejszego Sądu Rejonowego z dnia 15 września 2015 roku wymieniony był karany za przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. polegające na prowadzeniu pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym w stanie nietrzeźwości.

/ dowód: dane osobopoznawcze oskarżonego – k. 23; dane o karalności – k. 24, 36-37, 94-95; zaświadczenie o stanie majątkowym - k. 34; informacja z KPP w Ł. - k. 52; informacja z (...) k. 65-68/

Oskarżony przyznał się do popełnienia zarzucanego mu przestępstwa i wyjaśnił, że sam się zatrzymał i zadzwonił na Policję, bo nie chciał nikomu zrobić krzywdy. Sąd dał wiarę tym wyjaśnieniom w zakresie przyznania się do winy, bowiem w pozostałym zakresie pozostają one w sprzeczności z zeznaniami świadka P. M., który zdecydowanie odmiennie przedstawił okoliczności zatrzymania wymienionego – że wymieniony został zatrzymany przez jego szwagra Ł. G., a nie zatrzymał się z własnej woli i inicjatywy.

Zeznania świadka P. M. opisują przebieg wykonywanych przez niego czynności służbowych związanych ze zgłoszoną interwencją i zatrzymaniem znajdującego się w dniu zdarzenia w stanie nietrzeźwości kierującego samochodem oskarżonego. Zeznania te zasługują na obdarzenie ich w pełni walorem wiarygodności, znajdując potwierdzenie i uzupełnienie w całości zgromadzonego materiału dowodowego, czyli zarówno w dowodach z dokumentów, jak i we wspomnianych, skrótowych wyjaśnieniach samego oskarżonego, który na żadnym etapie postępowania nie zaprzeczał swemu sprawstwu. Także sposób ich składania na rozprawie nie dał żadnych podstaw, by kwestionować ich wiarygodność.

Sąd dał także w całości wiarę złożonej w sprawie opinii sądowo - psychiatrycznej sporządzonej po badaniu ambulatoryjnym oskarżonego co do jego poczytalności in tempore criminis. W ocenie Sądu biegli, opiniujący na bazie specjalistycznej, fachowej wiedzy i doświadczenia zawodowego, dokonali prawidłowych ocen w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy i przeprowadzane samodzielnie badania ambulatoryjne, a treść opinii nie budziła wątpliwości, czyniąc ją dowodem jasnym i zupełnym, nie wymagającym dalszego uzupełnienia i jako taki spełniającym wymogi art. 200 § 2 k.p.k. Nie wymaga ona przy tym w ocenie Sądu bardziej szczegółowego odniesienia, bowiem nie była w żaden sposób kwestionowana przez strony postępowania.

Nadto Sąd oparł się na pozostałych dowodach z dokumentów dotyczących badania stanu trzeźwości oskarżonego i jego osoby, zgromadzonych w aktach sprawy, które także – jak wspomniana wyżej opinia - nie były kwestionowane przez strony, a ich prawdziwość i autentyczność nie budziły wątpliwości.

W związku z powyższym, Sąd zważył co następuje:

R. Ś. został oskarżony o popełnienie występku z art. 178a § 4 k.k., polegający na tym, że w dniu 25 kwietnia 2017 roku w Ś., gminy i powiatu Ł., województwa (...) w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Łukowie w sprawie o sygn. akt II K 584/15 w związku ze skazaniem za przestępstwo, prowadził w ruchu lądowym samochód osobowy P. (...) o numerze rejestracyjnym (...) będąc w stanie nietrzeźwości (przebadany Alkometrem z wynikami 1,36 mg/l, 1,39 mg/l, 1,34 mg/l, 1,31 mg/l, 1,24 mg/l, 1,25 mg/l).

Przestępstwo z art. 178a § 4 k.k. popełnia ten, kto znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowy, wodnym lub powietrznym, będąc wcześniej prawomocnie skazanym za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości (…).

Ma ono charakter powszechny, może je popełnić każdy, przy czym należy do przestępstw formalnych, z abstrakcyjnego narażenia na niebezpieczeństwo, dla dokonania których nie jest niezbędne nastąpienie skutku.

Występek z art. 178a § 1 k.k. (do którego § 4 tego przepisu odsyła) można popełnić jedynie umyślnie, przy czym samo uruchomienie i prowadzenie pojazdu wymaga zamiaru bezpośredniego, natomiast fakt znajdowania się przez prowadzącego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego może być również objęty zamiarem ewentualnym. W każdym razie niezbędna jest świadomość sprawcy, że może znajdować się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego i godzenie się z tą możliwością.

W rozumieniu kodeksu stan nietrzeźwości zachodzi, gdy zawartość alkoholu we krwi lub 1 dm ³ (litrze) wydychanego powietrza przekracza odpowiednio 0,5 ‰ lub 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość. Prowadzącym pojazd jest zarówno osoba kierująca nim, jak również spełniająca jakiekolwiek czynności związane bezpośrednio z ruchem danego pojazdu, zaś pod pojęciem prowadzenia pojazdu rozumieć należy każdą czynność wpływającą bezpośrednio na jego ruch, w szczególności rozstrzygającą o kierunku i prędkości jazdy.

Pojazd mechaniczny w ruchu lądowym to każdy pojazd drogowy czy szynowy napędzany umieszczonym w nim silnikiem, jak również maszyna samobieżna i motorower oraz pojazdy szynowe. Prowadzenie pojazdu mechanicznego oznacza zgodne z jego konstrukcją wprawienie w ruch, kierowanie nim, nadawanie prędkości i hamowanie.

Przestępstwo to może być popełnione w ruchu (…) lądowym, którym jest nie tylko ruch na drogach publicznych, w strefach zamieszkania, lecz także ruch w miejscach dostępnych dla powszechnego użytku (wyrok SN z dnia 5 maja 2009 r., IV KK 432/08, OSNwSK 2009, nr 1, poz. 1068).

Występek ten zagrożony jest karą grzywny, karą ograniczenia wolności lub karą pozbawienia wolności do lat dwóch.

Występek natomiast z § 4 tego przepisu, będący typem kwalifikowanym tego przestępstwa, popełnia ten, kto realizuje znamiona czynu określonego w art. 178a § 1 k.k. będąc wcześniej prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo za przestępstwo określone w art. 173, 174, 177 lub art. 355 § 2 popełnione w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo dopuścił się czynu określonego w art. 178a § 1 k.k. w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych orzeczonego w związku ze skazaniem za przestępstwo.

Jest on zagrożony karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat i zgodnie z brzmieniem art. 69 § 4 k.k. wobec sprawcy przestępstwa określonego w tymże przepisie sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności jedynie w szczególnie uzasadnionych wypadkach.

Zgodnie z treścią art. 42 § 3 k.k. w razie skazania za przestępstwo z art. 178a § 4 k.k. środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych orzeka się dożywotnio (…), chyba że zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami, a ponadto orzeka się świadczenie pieniężne w kwocie co najmniej 10.000 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej. Z treści art. 43a § 2 k.k. wynika z kolei, że w razie skazania sprawcy za przestępstwo określone w art. 178a § 4 (…) sąd orzeka świadczenie pieniężne wymienione w art. 39 pkt 7 na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości co najmniej 10 000 złotych (…), do wysokości określonej w § 1 tegoż przepisu czyli do kwoty 60 000 złotych.

Mając na uwadze powyższe oraz poczynione w niniejszej sprawie ustalenia faktyczne Sąd dopuścił się zarzucanego mu przestępstwa, wyczerpującego znamiona art. 178a § 4 k.k. w związku z art. 178a § 1 k.k.

W ocenie Sądu, wina oskarżonego nie budziła wątpliwości, gdyż nie zdecydował się on na zachowanie zgodnie z prawem, chociaż miał taką możliwość, a jednocześnie nie zachodziły żadne okoliczności wyłączające winę. Za czyn ten na podstawie art. 178a § 4 k.k. Sąd wymierzył R. Ś. karę 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Kara w takim wymiarze nie przekraczała stopnia winy oskarżonego, który był wysoki, gdyż w ocenie Sądu oskarżony miał pełną świadomość naganności swojego czynu, a co za tym idzie zdawał sobie sprawę, że prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości jest przestępstwem, jak również co do tego, że czyni to będąc wcześniej uprzednio prawomocnie skazanym za przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. i w okresie obowiązywania orzeczonego za to przestępstwo zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, i że jest to przestępstwo o dość znacznym stopniu szkodliwości społecznej. Ponadto - wymieniony prowadził pojazd znajdując się w stanie nietrzeźwości po raz wtóry i miał pełną świadomość tego, że jego zachowanie jest czynem zabronionym przez przepisy ustawy karnej. Kara ta jest więc adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości czynu oskarżonego, który naruszył dobro, jakim jest bezpieczeństwo w komunikacji, a w szczególności jedną z fundamentalnych zasad bezpieczeństwa ruchu drogowego – zasadę trzeźwości, gdyż kierował pojazdem mechanicznym – samochodem osobowym znajdując się w fazie euforycznej – charakteryzującej się wyraźnymi zaburzeniami psychomotorycznymi i psychosensorycznymi, a występującej po przekroczeniu zawartości 0,5 mg alkoholu etylowego w 1 dm ³ wydychanego powietrza oraz potencjalnie dobra w postaci życia, zdrowia i mienia innych uczestników ruchu drogowego, przy czym czynił to - jak już wspomniano - z pełną świadomością.

W ocenie Sądu pozytywne cele w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa wypełni tylko kara sprawiedliwa, wymierzona w granicach winy i współmierna do stopnia społecznej szkodliwości konkretnego czynu – a za taką Sąd uznał karę 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Równocześnie, mając na uwadze wszystkie okoliczności i motywy kierujące oskarżonym przy popełnieniu tego przestępstwa, tj. fakt znajdowania się w stanie nietrzeźwości i świadomość tegoż, uprzednią dwukrotną karalność oskarżonego za tego rodzaju przestępstwo i popełnienie czynu w warunkach jakby-recydywy określonej treścią przepisu art. 178a § 4 k.k., za które to przestępstwo zgodnie z brzmieniem art. 69 § 4 k.k. sąd może zawiesić warunkowo wykonanie kary pozbawienia wolności w szczególnie uzasadnionych przypadkach, Sąd nie znalazł żadnych podstaw do przyjęcia pozytywnej prognozy kryminologicznej i zastosowania wobec oskarżonego dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności, nie znajdując żadnych okoliczności łagodzących.

Tym samym kara wymierzona R. Ś. jest, zdaniem Sądu, w pełni adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości czynu mu przypisanego i stopnia jego zawinienia, spełniając także wszelkie wymogi wychowawcze i prewencyjne w stosunku do tegoż oskarżonego.

Nadto – kierując się treścią wspomnianego przepisu art. 42 § 3 k.k. Sąd orzekł dożywotnio środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, a także na podstawie art. 43a § 2 k.k. świadczenie pieniężne w kwocie 10.000 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Orzeczenie obu tych środków karnych było obligatoryjne, przy czym w odniesieniu do drugiego z nich Sąd orzekł go w minimalnej wysokości, uznając taką dolegliwość za wystarczającą.

Odnosząc się do wszystkich kwestii związanych z orzeczoną karą nadmienienia wymaga także – choć nie obowiązkiem Sądu uzasadnianie rozstrzygnięcia negatywnego, bądź jego brak – że orzeczenie wnioskowanej przez oskarżonego i jego obrońcę kary ograniczenia wolności polegającej na potrącaniu 25 % jego wynagrodzenia za pracę nie tylko byłoby nieadekwatne do stopnia winy, ale też w ocenie Sądu nie byłoby możliwe w świetle przepisów. Pomijając fakt, że złożony na rozprawie w dniu 10 października 2017 roku był absolutnie bezpodstawny w sytuacji, gdy – jak wynika z zaświadczenia uzyskanego przez Sąd od ówczesnego pracodawcy (k. 99) – w tym czasie oskarżony nie był już zatrudniony, to powoływanie się na fakt zatrudnienia go podczas rozprawy w dniu 15 stycznia 2018 roku i złożone na tę okoliczność zaświadczenie (k. 106), z myśl którego jest on zatrudniony jako pomocnik mechanika na okres próbny do końca stycznia bieżącego roku w wymiarze ¼ etatu z wynagrodzeniem miesięcznym 525 złotych brutto miesięcznie, nie dawało wobec treści art. 35 § 2 k.k. zdaniem Sądu nawet możliwości orzeczenia takiej kary, bowiem umowa o pracę zawarta na tak krótki okres i to okres próbny nie daje gwarancji zatrudnienia; kara tak orzeczona, zwłaszcza w świetle zatrudnienia wymienionego na ¼ etatu, byłaby w istocie fikcyjną.

Kierując się wynikającym z treści art. 63 § 1 k.k. Sąd zaliczył oskarżonemu R. Ś. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres zatrzymania od 25 kwietnia 2017 roku godz. 21 ⁵⁰ do 26 kwietnia 2017 roku godz. 13 ⁴⁰.

Mając natomiast na względzie aktualną dość trudną sytuację majątkową oskarżonego na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił go od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w całości, wydatkami w sprawie obciążając Skarb Państwa.

Z tych względów orzeczono jak w sentencji.

SSR Mariusz Brojek