Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 7 lutego 2018 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Joanna Składowska

Sędziowie SSO Elżbieta Zalewska-Statuch

SSR del. Beata Witkowska

Protokolant sek. sąd. Justyna Raj

po rozpoznaniu w dniu 7 lutego 2018 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z wniosku J. Z. i W. Z.

z udziałem (...) S.A. Oddział (...)

o ustanowienie służebności przesyłu

na skutek apelacji wnioskodawców i uczestnika postępowania

od postanowienia Sądu Rejonowego w Łasku

z dnia 7 lutego 2017 roku, sygnatura akt I Ns 570/14

postanawia:

I.  z apelacji uczestnika postępowania zmienić zaskarżone postanowienie w punktach 1, 2, 3, 4 i 5 w ten sposób, że:

a)  w punkcie 1 po dotychczasowej treści dodać „z ograniczeniem wyłącznie do odcinka linii posadowionego wzdłuż granicy z działką oznaczoną numerem (...), to jest przebiegającej przez punkty 18-14-12-8 o długości 142,16 metrów, oddalając wniosek w pozostałym zakresie”;

b)  kwotę zasądzoną w punkcie 2 obniżyć z 26.766,80 zł do 10.047,00 zł (dziesięć tysięcy czterdzieści siedem złotych 00/100);

c)  punktowi 3 nadać brzmienie „ustalić, iż każdy z zainteresowanych ponosi koszty związane ze swoim udziałem w sprawie”;

d)  punktowi 4 nadać brzmienie „nakazać pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Łasku od wnioskodawców W. Z. i J. Z. solidarnie oraz od uczestnika postępowania (...) S.A. w L. kwoty po 2.377,55 zł (dwa tysiące trzysta siedemdziesiąt siedem złotych 55/100) z tytułu zwrotu wydatków”;

e)  uchylić punkt 5;

II.  oddalić apelację wnioskodawców;

III.  nakazać pobrać od wnioskodawców W. Z. i J. Z. solidarnie na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Sieradzu 717,08 zł (siedemset siedemnaście złotych 08/100) z tytułu zwrotu wydatków;

IV.  zasądzić od wnioskodawców W. Z. i J. Z. solidarnie na rzecz uczestnika postępowania (...) S.A. w L. 280,00 zł (dwieście osiemdziesiąt złotych 00/100) z tytułu zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I Ca 263/17

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z 7 lutego 2017 r., wydanym w sprawie sygn. akt

I Ns 570/14, Sąd Rejonowy w Łasku ustanowił na nieruchomości położonej w miejscowości B., gmina L., składającej się z działki nr (...), objętej księgą wieczystą Kw nr SR 1 L/ (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Łasku V Wydział Ksiąg Wieczystych na rzecz uczestnika (...) SA w L. służebność przesyłu polegającą na prawie korzystania przez przedsiębiorcę z trwałych urządzenia w postaci słupów i napowietrznej linii elektroenergetycznej średniego napięcia ( SN) 15kV, umiejscowionej na nieruchomości wyżej opisanej i oznaczonej na mapie sporządzonej w dniu 20 lutego 2015 r. przez biegłego sądowego B. Z. - L.ks. 12/2015, przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego przez Starostę (...) w dniu 3 kwietnia 2015 r. nr ewidencyjny P. (...) (...), stanowiącej integralną część postanowienia i prawie przejścia i przejazdu przez tę nieruchomość w celu konserwacji, modernizacji, remontów i naprawy urządzeń służących do przesyłu energii elektrycznej oraz na obowiązku właścicieli nieruchomości powstrzymywania się od działań, które uniemożliwiłyby dostęp do urządzeń przesyłowych (pkt 1); zasądzając na rzecz wnioskodawców W. Z. i J. Z. solidarnie od uczestnika (...) SA w L. tytułem jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu kwotę 26 766,80 złotych, płatną niezwłocznie po uprawomocnieniu się postanowienia z odsetkami ustawowymi w razie uchybienia terminowi płatności (pkt 2) oraz 297 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania (pkt 3) i nakazując pobrać od (...) SA w L. na rzecz Skarbu Państwa - Sadu Rejonowego w Łasku tytułem kosztów postępowania pokrytych tymczasowo z sum budżetowych 4 755,11 złotych (pkt 4).

Rozstrzygnięcie zapadło przy następujących ustaleniach i wnioskach:

Wnioskodawcy W. Z. i J. Z. są właścicielami nieruchomości położonej w miejscowości B., gmina L., składającej się działki nr (...) o powierzchni 2, 35 ha, objętej księgą wieczystą nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Łasku V Wydział Ksiąg Wieczystych. Działka jest użytkowana rolniczo.

W części północnej nad przedmiotową nieruchomością przebiegają dwie linie energetyczne średniego napięcia SN 15 kV. Na działce tej posadowionych jest pięć słupów energetycznych linii SN 15 kV. Odcinek linii SN 15 kV 1-18-19 o długości 131,11 m przecina tę działkę, natomiast odcinek linii SN 15 kV 14-12-8 o długości 142,16 m biegnie wzdłuż granicy z działką nr (...).

Opisane powyżej odcinki linii energetycznych średniego napięcia SN 15 kV w części środkowej działki nr (...) są połączone (odcinek linii SN 15 kV 18-17 o długości 10,27 m) i przebiegają nad obszarem oznaczonym w ewidencji gruntów i budynków jako grunty rolne RIVa. W 1988 r. dokonywano kapitalnego remontu linii 15 kV, stacji transformatorowej i linii niskiego napięcia.

W chwili obecnej właścicielem i użytkownikiem opisanej wyżej sieci energetycznej jest (...) SA z siedzibą w L. Oddział (...).

Pismem z dnia 24 lutego 2014 r. kierowanym do (...) SA (...) wnioskodawcy wnieśli ustanowienie służebności przesyłu na rzecz zakładu energetycznego.

Pismem z dnia 2 kwietnia 2014 r. uczestnik podniósł, iż co do linii napowietrznej 15 kV K. - I. o długości 100 m z jednym stanowiskiem słupowym nie może uznać roszczeń, gdyż przedmiotowy odcinek został wybudowany w 1977 r. i w związku tym spółka nabyła tytuł do korzystania z działki nr (...) na drodze zasiedzenia służebności gruntowej odpowiadającej swą treścią służebności przesyłu. Natomiast co do odcinka napowietrznej linii 15 kV o długości 150 m wraz z dwoma stanowiskami słupowymi oraz słupową stacją transformatorową, która została wybudowana i przyjęta do realizacji w 1988 r. wyrażono chęć polubownego załatwienia sprawy i wniesiono o sprecyzowanie wysokości roszczenia.

Zainteresowani nie doszli do porozumienia.

Przebieg linii oraz pozostałych istniejących na gruncie urządzeń energetycznych zaznaczony został na mapie sporządzonej w dniu 20 lutego 2015 r. przez biegłego sądowego B. Z. - L. ks. 12/2015. Mapa została przyjęta do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego przez Starostę (...) w dniu 3 kwietnia 2015 r. nr ewidencyjny P. (...).(...).

Jednorazowe wynagrodzenie należne wnioskodawcom w zamian za ustanowienie służebności przesyłu na nieruchomości stanowiącej ich własność wynosi 26 766,80 złotych.

Jak zauważył Sąd Rejonowy, podstawę prawną roszczenia wnioskodawców stanowi przepis art. 305 ¹ k.c. Stosownie do wskazanego unormowana, przesłankami ustanowienia służebności przez sąd są: odmowa ustanowienia służebności przez którąkolwiek ze stron (w tym wypadku przedsiębiorstwo) oraz konieczność jej ustanowienia dla korzystania z urządzeń. W rozpoznawanej sprawie zostały spełnione obydwie przesłanki.

W ocenie Sądu pierwszej instancji, przedsiębiorstwo przesyłowe nie ma tytułu prawnego do korzystania z nieruchomości wnioskodawców. Uczestnik podniósł zarzut zasiedzenia z dniem 14 czerwca 2007 r służebności przesyłu co do linii relacji K. - I. wskazując, że okres uprawniający do zasiedzenia liczony jest od daty protokołu nr (...) z dnia 14 czerwca 1977 r. Okoliczność powstania w tym czasie linii energetycznej została potwierdzona złożonym dokumentem – protokołem nr (...) oraz zeznaniami świadka K. A.. Wątpliwości Sądu budziła natomiast kwestia modernizacji z 1988 r. i jej zakresu, tzn. okoliczność, czy obejmowała również i w jakim stopniu odcinek oddany do użytkowania w 1977 r. W ocenie Sądu, nie jest możliwe przyjęcie, że przez okres 30 letni występowały te same urządzenia przesyłowe. Celem służebności gruntowej odpowiadającej treści służebności przesyłu jest umożliwienie właściwego korzystania z urządzeń będących własnością przedsiębiorstwa przesyłowego, usytuowanych na nieruchomości obciążonej, stanowiącej własność osoby trzeciej. Korzystanie to polega na bieżącej eksploatacji urządzeń, dokonywaniu kontroli, przeglądów, konserwacji, modernizacji, remontów, usuwaniu awarii, wymianie urządzeń. Realizacja tego celu możliwa jest poprzez używanie nieruchomości dla zamontowania urządzeń i dostępu do nich w razie potrzeby oraz wykonania niezbędnych czynności. Treść służebności powinna być skonkretyzowana przez uszczegółowienie działań odpowiadających specyfice przedsiębiorstwa, rodzajowi i umiejscowieniu urządzeń przesyłowych, obecnego sposobu ich wykorzystywania, działań przyszłych, mieszczących się w granicach prawidłowego gospodarowania oraz przewidywanych potrzeb. Brak zatem ustalenia przedmiotu rozbudowy i oznaczenia zakresu zajętej na ten cel nieruchomości uniemożliwia dokonanie oceny stwierdzenia, że mamy do czynienia z tym samym prawem. W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie uczestnik i jego poprzednicy co do linii z 1977 r. uzyskali nowe prawo, co do którego należy stosować przesłanki, jak co do linii z 1988 r. Uczestnik, mimo deklaracji złożonej na rozprawie dniu 27 października 2015 r. nie przedstawił dokumentów na potwierdzenie zakresu modernizacji linii z 1988 r. W ocenie Sądu Rejonowego zatem, nie doszło do nabycia służebności przesyłu przez uczestnika w drodze zasiedzenia.

Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd pierwszej instancji ustanowił służebność przesyłu o treści opisanej w sentencji postanowienia i zasądził tytułem jednorazowego wynagrodzenia kwotę wynikającą z opinii biegłego, tj. 26 766,80 złotych. Kwota ta w ocenie Sądu stanowi odpowiedni ekwiwalent wszystkich korzyści, jakich właściciele nieruchomości zostali pozbawieni w związku z jej obciążeniem. Uwzględnia zakres ograniczenia w związku z charakterem nieruchomości i jej przeznaczeniem, a także usytuowaniem urządzeń przesyłowych.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w oparciu o przepis art. 520 § 2 k.p.c.

Apelacje od postanowienia Sądu Rejonowego wnieśli zarówno wnioskodawcy, jak i uczestnik postępowania.

Wnioskodawcy zaskarżyli orzeczenie w zakresie pkt. 2 sentencji postanowienia, określającego wartość jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu na kwotę 26 766, 80 złotych, zarzucając naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:

- art. 233 k.p.c., poprzez wadliwą ocenę materiału dowodowego w postaci opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości i budownictwa J. O., co doprowadziło to do sytuacji, że wynagrodzenie za ustanowioną służebność jest znacznie zaniżone;

- art. 217 § 1 i 2 k.p.c. oraz art. 212 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c., poprzez oddalenie wniosków dowodowych wnioskodawców o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z nowej opinii biegłego zmierzających do wykazania wartości wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu;

- art. 244 k.p.c. w zw. z art. 233 k.p.c. w zw. z art. 328 § 2 k.p.c., tj. naruszenie zasady wszechstronnego rozważenia zebranych w sprawie dowodów z dokumentów, pominięciu dowodów istotnych dla sprawy, w tym opinii rzeczoznawcy majątkowego R. K. z marca 2014 r. oraz pisma procesowego wnioskodawców z dnia 26 września 2016 r. i braku uzasadnienia przyczyn, dla których odmówiono załączonym do pozwu dowodom wiarygodności, co w konsekwencji doprowadziło do ustalenia przez Sąd pierwszwej instancji wadliwego wynagrodzenia.

W oparciu o wskazane zarzuty wnioskodawcy wnieśli o:

- zmianę orzeczenia poprzez zasądzenie na rzecz wnioskodawców od uczestnika postępowania tytułem jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu kwoty 63 385 złotych, ewentualnie przeprowadzenie dowodu z nowej opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości na okoliczność wskazania wysokości wynagrodzenia za ustanowioną służebność przesyłu na w/w nieruchomości;

- obciążenie uczestnika kosztami postępowania;

- zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania apelacyjnego wg norm prawem przepisanych;

- ewentualnie o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji;

- zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według stawek.

Uczestnik postępowania zaskarżył postanowienie w całości, zarzucając:

1. naruszenie prawa materialnego, tj. przepisu art. 292 k.c. w zw. z art. 305 ⁴ k.c. oraz art. 172 k.c., poprzez ich niezastosowanie i nieuprawnione przyjęcie, iż w ustalonym w sprawie stanie faktycznym nie doszło do nabycia przez uczestniczkę, w zakresie linii średniego napięcia 15 kV relacji K. - I., prawa odpowiadającego treścią służebności przesyłu na nieruchomości wnioskodawców w drodze zasiedzenia;

2. naruszenie przepisów postępowania, tj.:

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez nieuprawnione przyjęcie przez Sąd pierwszej instancji, że w wyniku przeprowadzonej rozbudowy linii energetycznej 15 kV relacji K. - I. doszło do zmiany jej położenia na odcinku znajdującym się na nieruchomości wnioskodawców, podczas gdy ów przebudowa przedmiotowej linii polegała jedynie na wybudowaniu w1988 r odgałęzienia drugiej linii energetycznej SN 15 kV zakończonej stacją transformatorową B., co uczyniło przeprowadzenie wnioskowania, które nie mieści się w ramach wyznaczonych zasadami logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego;

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez błędne, sprzeczne z zasadami logicznego rozumowania i doświadczeniem życiowym przyjęcie przez Sąd pierwszej instancji, iż w niniejszej sprawie nie jest możliwe ustalenie, że przez okres trzydziestu lat na nieruchomości wnioskodawców występowały te same urządzenia przesyłowe w postaci linii elektroenergetycznej SN 15 kV relacji K. - I., w sytuacji, gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego niewątpliwie wynika, iż przedmiotowa linia została oddana do użytkowania jeszcze w dniu 14 czerwca 1977 r., natomiast wnioskodawcy nie udowodnili w niniejszej sprawie, że znajdująca się na ich nieruchomości linia elektroenergetyczna SN 15 kV relacji K. - I. zmieniła swoje położenie na ich nieruchomości po przekazaniu jej do eksploatacji w 1977 r.

- art. 328 § 1 k.p.c. poprzez zaniechanie dokładnego uzasadnienia przyczyn, dla których Sąd pierwszej instancji, pomimo powziętych wątpliwości przyjął, iż w wyniku przeprowadzonej rozbudowy linii energetycznej 15 kV relacji K. - I. doszło do zmiany jej położenia na odcinku znajdującym się na nieruchomości wnioskodawców, podczas gdy przebudowa przedmiotowej linii polegała jedynie na wybudowaniu w 1988 r odgałęzienia drugiej linii energetycznej SN 15 kV zakończonej stacją transformatorową B..

W oparciu o wskazane zarzuty uczestnik wniósł o:

- zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez oddalenie wniosku J. i W. Z. o ustanowienie służebności przesyłu w zakresie znajdującej się na ich nieruchomości linii elektroenergetycznej SN 15 kV relacji K. - I.;

- ewentualnie - o uchylenie postanowienia Sądu pierwszej instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji oraz pozostawienie mu rozstrzygnięcia o kosztach instancji odwoławczej;

- zasądzenie od wnioskodawców na rzecz uczestniczki zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, za obie instancje.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Jedynie zarzuty podniesione w apelacji uczestnika postępowania są zasadne.

Na wstępie należy zauważyć, że zgodnie z art. 229 k.p.c. nie wymagają dowodu fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną. Ponadto, gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, sąd, mając na uwadze wyniki całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane - art. 230 k.p.c. Zgodnie zaś z twierdzeniami uczestnika postępowania, Sąd Rejonowy w niniejszej sprawie ustalił, że linia elektroenergetyczna SN 15 kV relacji K. - I. została wybudowana, a następnie oddana do eksploatacji jeszcze w dniu 14 czerwca 1977 r. Okoliczność ta została potwierdzona złożonym przez uczestniczkę dokumentem - protokołem nr (...) oraz zeznaniami świadka K. A.. Mimo tego, Sąd Rejonowy powziął wątpliwości co do kwestii modernizacji, która odbyła się w 1988 r. i jej zakresu, a dokładnie, czy obejmowała również i w jakim stopniu znajdujący się na nieruchomości wnioskodawców odcinek linii elektroenergetycznej SN 15 kV relacji K. – I., oddany do użytkowania w 1977 r. i w konsekwencji przyjął, że przedmiotowa linia zmieniła swoje położenie w 1988 r. Zgodzić należy się w pełni z apelującym uczestnikiem, że ustalenia Sądu pierwszej instancji dotyczące zakresu modernizacji dokonanej w 1988 r. zostały poczynione dowolnie i w żadnym wypadku nie znajdują potwierdzenia w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym. Z twierdzeń uczestnika wynikało, że modernizacja linii SN 15 kV relacji K.-I. kierunek M., która miała miejsce w 1988 r. polegała jedynie na dobudowie do wyżej wymienionej linii drugiej linii elektroenergetycznej stanowiącej jej odgałęzienie. W związku z powyższym, z uwagi na datę budowy rzeczonego odgałęzienia, uczestnik nie oponował wnioskowi o ustanowienie służebności przesyłu w odniesieniu do linii energetycznej 15 kV zakończonej stacja transformatorową B.. Twierdzeniom, że powstałe odgałęzienie, które zostało określone jako modernizacja linii relacji K. - I. nie doprowadziło do zmiany położenia tej ostatniej linii na odcinku mieszczącym się na nieruchomości wnioskodawców nie zaprzeczyli wnioskodawcy, nie prezentując odmiennej wersji stanu faktycznego, ani jakichkolwiek dowodów przeciwnych. Co więcej, wnioskodawczyni zeznała, że „odkąd pamięta to stały tam jakieś słupy”, nie powołując się na jakąkolwiek zmianę ich usytuowania.

Warto przy tym zauważyć, że nawet wymiana „trwałych i widocznych urządzeń” nie powoduje jeszcze zmiany charakteru i zakresu posiadania, o jakim mowa w art. 292 k.c., jeśli nie dochodzi do korekty ich przebiegu.

Podsumowując, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje żadnych podstaw do przyjęcia, że przeprowadzona w 1988 r. modernizacja doprowadziła do zmiany lokalizacji linii energetycznej SN 15 kV relacji K. - I.. Powyższe uzasadnia zatem liczenie biegu okresu niezbędnego do zasiedzenia prawa odpowiadającego treścią służebności przesyłu na nieruchomości wnioskodawców w zakresie linii elektroenergetycznej SN 15 kV relacji K. - I. najpóźniej od 14 czerwca 1977 r. tj. od daty jej wybudowania i oddania do eksploatacji. Najpóźniej bowiem od tego momentu na nieruchomości wnioskodawców miało miejsce w sposób nieprzerwany wykonywanie - początkowo przez poprzedników prawnych uczestnika, a obecnie przez niego samego - prawa odpowiadającego treścią służebności przesyłu, które odbywało i odbywa się, w szczególności poprzez eksploatację linii i dostarczanie za jej pomocą energii elektrycznej odbiorcom, ale także - w miarę potrzeby - poprzez jej oględziny, przeglądy, konserwację, a także wyposażanie linii w niezbędne elementy bądź wymianę tych ostatnich, pomiary rezystancji uziemienia słupów energetycznych, czy też niezbędną wycinkę zadrzewienia. Stąd zasadne jest uznanie, że na podstawie art. 292 k.c., przy przyjęciu złej wiary posiadacza, najpóźniej na dzień 14 czerwca 2007 r. doszło już do nabycia służebności przez zasiedzenie. Wyklucza to możliwość uwzględnienia wniosku o ustanowienie służebności w tym zakresie.

Nie zasługiwały zaś na uwzględnienie zarzuty zawarte w apelacji wnioskodawców.

Przede wszystkim trzeba zaznaczyć, że skuteczne postawienie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Wyrażenie przez stronę odmiennego poglądu co do oceny poszczególnych dowodów jest prawem strony, jednakże możliwość przedstawienia innej wersji stanu faktycznego, nie świadczy jeszcze o nadużyciu swobodnej oceny dowodów. Jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł wyrażonych w art. 233 § 1 k.p.c. i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne.

Specyfika oceny dowodu z opinii biegłego wyraża się w tym, że sfera merytoryczna opinii kontrolowana jest przez sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, w istocie tylko w zakresie zgodności z zasadami logicznego myślenia i wiedzy powszechnej. Nadaje to pierwszorzędne znaczenie kryterium poziomu wiedzy biegłego. Podważenie mocy dowodowej opinii poprzez zakwestionowanie wiadomości specjalnych, do których biegli się odwołują, bądź wywodzenie z takiej opinii dalszych wniosków opartych na wiadomościach tego rodzaju, z uwagi na treść art. 278 § 1 k.p.c., może zatem nastąpić wyłącznie poprzez przeprowadzenie dowodu z uzupełniającej opinii tych samych biegłych lub z opinii innego biegłego. Potrzeba powołania innego biegłego lub dalsze uzupełnienie przedstawionej opinii powinny zaś wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczasowej opinii. O dopuszczeniu tego dowodu nie może zatem decydować wyłącznie wniosek strony, lecz zawarte w tym wniosku konkretne uwagi i argumenty podważające miarodajność dotychczasowej opinii. W przeciwnym wypadku, wniosek taki musi być uznany za zmierzający wyłącznie do nieuzasadnionej zwłoki w postępowaniu, co winno skutkować jego pominięciem.

Wbrew poglądowi wnioskodawców, nie mogła być przydatna dla czynienia ustaleń opinia rzeczoznawcy majątkowego R. K.. Opinia prywatna przeprowadzona na zlecenie strony nie ma bowiem waloru dowodu z opinii biegłego sądowego, lecz jest jedynie twierdzeniem samej strony, chociaż popartym wiedzą specjalną.

Odnosząc się zaś do uwag zgłaszanych przez wnioskodawców wobec opinii biegłego sądowego, w pierwszym rzędzie należy wskazać, iż zasadnie biegły pominął składnik wynagrodzenia w postaci zmniejszenia wartości nieruchomości na skutek lokalizacji urządzeń przesyłowych.

Pojęcie „wynagrodzenie” nie zostało zdefiniowane w kodeksie cywilnym. Jego zakres jest szerszy od pojęcia odszkodowanie i może obejmować również wyrównanie szkody, jednak pod warunkiem, że została poniesiona i wykazana (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 8 maja 2000 r., V CKN 43/00, OSNC 2000, nr 11 poz. 206; z dnia 5 kwietnia 2012 r., II CSK 401/11; z dnia 18 kwietnia 2012 r., V CSK 190/11). Istota wynagrodzenia polega na tym, że powinno ono odpowiadać wartości świadczenia spełnionego na rzecz strony zobowiązanej do jego zapłaty lub uzyskanej przez nią korzyści, a w odniesieniu do służebności powinno być ogólnie ekwiwalentem za znoszenie cudzego korzystania z nieruchomości. Brak w art. 305 ² k.c. kryteriów określenia rozmiaru wynagrodzenia oznacza, że ustawodawca pozostawił sądowi swobodę polegającą na indywidualizacji ocen w tym zakresie, formułowanych na podstawie określonego stanu faktycznego, które mogą także wynikać z ogólnych reguł porządku prawnego.

W sprawie przedmiotowej, gdy wnioskodawcy zostali właścicielami przedmiotowej nieruchomości urządzenia przesyłowe już się na niej znajdowały. Co więcej, nabyli nieruchomość pod tytułem darmym (umowa darowizny). Skoro zatem wartość nieruchomości nie uległa zmianie od chwili, kiedy wnioskodawcy stali się jej właścicielami i nie ponieśli oni żadnych wydatków związanych z nabyciem, nie powstał w ich majątku uszczerbek związany z obniżeniem wartości gruntu wynikającym z posadowienia urządzeń przesyłowych.

Pozostałe ze zgłoszonych w apelacji wnioskodawców zastrzeżeń, bazujące na twierdzeniu, że istnieje możliwość wydzielenia z działki nr (...) dwóch odrębnych działek budowlanych, spełniających w całości wymogi miejscowego planu zagospodarowania, co powoduje, że możliwe jest uzyskanie znacznie wyższych cen transakcyjnych, należało uznać za bezprzedmiotowe w sytuacji, gdy jak przyjął Sąd Okręgowy, służebność obejmować ma jedynie urządzenia przesyłowe zlokalizowane wzdłuż granicy z działką nr (...), bowiem przebieg tej linii nie ogranicza właścicieli w możliwości podziału.

Jak dodatkowo ustalił Sąd Okręgowy, jednorazowe wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności przesyłu na działce (...), ograniczonej do obszaru przebiegu sieci elektroenergetycznych wzdłuż działki nr (...) wynosi 10 047 złotych (opinia uzupełniająca biegłego z zakresu szacowania nieruchomości J. O. - k. 269-271).

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy - na podstawie art. 386 § 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. - z apelacji uczestnika postępowania zmienił zaskarżone postanowienie w ten sposób, że ograniczył służebność wyłącznie do odcinka linii posadowionego wzdłuż granicy z działką oznaczoną numerem (...), to jest przebiegającej przez punkty 18-14-12-8 o długości 142,16 metrów, oddalając wniosek w pozostałym zakresie, a w konsekwencji kwotę zasądzonego wynagrodzenia obniżył z 26 766,80 złotych do 10 047,00 złotych. Skutkowało to zmianą rozstrzygnięcia o kosztach postępowania, o których orzeczono w oparciu o art. 520 § 1 k.p.c., ustalając, iż każdy z zainteresowanych ponosi koszty związane ze swoim udziałem w sprawie i obciążając zainteresowanych wydatkami w częściach równych, poprzez nakazanie pobrania na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Łasku od wnioskodawców W. Z. i J. Z. solidarnie oraz od uczestnika postępowania (...) S.A. w L. kwot po 2 377,55 złotych. Apelację wnioskodawców zaś - na zasadzie art. 385 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. - Sąd Okręgowy oddalił jako bezzasadną.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 520 § 2 k.p.c., zasądzając od wnioskodawców solidarnie na rzecz uczestnika postępowania 280,00 złotych z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego i opłaty od apelacji. O poniesionych wydatkach zaś, na podstawie art. 83 ust. 2 u.k.s.c., nakazując pobrać od W. Z. i J. Z. solidarnie na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Sieradzu 717,08 złotych (koszt uzupełniającej opinii biegłego).