Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 stycznia 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodnicząca: SSA Małgorzata Stanek

Sędziowie: SA Dariusz Limiera

SA Anna Beniak (spr.)

Protokolant: stażysta Paulina Działońska

po rozpoznaniu w dniu 4 stycznia 2018 r. w Łodzi na rozprawie

sprawy z powództwa A. A. (1)

przeciwko Skarbowi Państwa - Staroście (...)

o zapłatę

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim

z dnia 14 marca 2017 r. sygn. akt I C 1041/16

1.  oddala apelację;

2.  nie obciąża powódki kosztami zastępstwa procesowego na rzecz strony pozwanej;

3.  przyznaje i nakazuje wypłacić ze Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim radcy prawnemu A. A. (2) prowadzącej Kancelarię Radcy Prawnego w P. kwotę 4.050 (cztery tysiące pięćdziesiąt) zł brutto tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu w postępowaniu apelacyjnym oraz kwotę 83,58 (osiemdziesiąt trzy 58/100) zł tytułem zwrotu kosztów dojazdu.

Sygn. akt I ACa 555/17

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 14 marca 2017 roku wydanym
w sprawie z powództwa A. A. (1) przeciwko Skarbowi
Państwa – Staroście (...) o zapłatę, Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim oddalił powództwo oraz nie obciążył powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego.

Powyższy wyrok został wydany w oparciu o poczynione przez Sąd pierwszej instancji ustalenia faktyczne, z których wynika, że A. A. (1) jest właścicielką nieruchomości zabudowanej położonej
w O., oznaczonej w ewidencji gruntów numerem działki (...). Nieruchomość tę nabyła wraz z mężem w dniu 28 stycznia 1998 roku na podstawie umowy sprzedaży sporządzonej w formie aktu notarialnego Rep. A Nr (...) przez Notariuszem A. P. w O.. Nieruchomość powódki od strony wschodniej sąsiaduje z nieruchomością należącą do B. T. oznaczoną w ewidencji gruntów numerem działki (...). Działki gruntu nr (...) stanowią nieruchomości zabudowane domami jednorodzinnymi w systemie bliźniaczym. Domy usytuowane na działkach połączone są ścianami. Przyłącze wodno-kanalizacyjne do działki powódki zostało wykonane w 1977 roku.

Decyzją z dnia 10 czerwca 2010 roku Burmistrz Miasta O. umorzył postępowanie wszczęte wnioskiem powódki i jej męża z dnia 18 grudnia 2009 r. o rozgraniczenie nieruchomości oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka (...) z nieruchomością sąsiednią oznaczoną numerem działki (...) i z urzędu przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Opocznie.
W uzasadnieniu decyzji wskazał, że istnieje rozbieżność w przebiegu granic między stanem faktycznym, a prawnym oraz że istnieje spór graniczny. Postanowieniem z dnia 21 maja 2013 roku wydanym w sprawie sygn. akt I Ns 485/10 Sąd Rejonowy w Opocznie dokonał rozgraniczenia zabudowanej nieruchomości oznaczonej w ewidencji gruntów numerem działki (...) (dawny numer 7/6) z zabudowaną nieruchomością oznaczoną w ewidencji gruntów numerem działki (...) (dawny numer 7/5).

Rozgraniczenie nastąpiło według przedstawionej na mapie sporządzonej przez biegłą geodetę M. K. zaewidencjonowanej w Starostwie Powiatowym w O. (...) Ośrodku (...)
i Kartograficznej w dniu 11 kwietnia 2013 roku za nr 225.14- (...) linii granicznej zaznaczonej kolorem czerwonym, która na szkicu przebiegu granic oznaczona została kolorem różowym od punktu 256 do punktu 281. Postanowienie uprawomocniło się w dniu 29 czerwca 2013 roku. Powódka nie wnosiła apelacji od powyższego postanowienia.

Sąd przy dokonanym rozgraniczeniu uwzględnił okoliczności, że działki objęte postępowaniem powstały w 1970 roku z podziału działki nr (...) pod budownictwo jednorodzinne na podstawie operatu podziału terenu budownictwa jednorodzinnego nr 211/15/149/70 (na skutek zmiany numeracji 54/70), który został zaewidencjonowany w dniu 3 grudnia 1970 roku i na podstawie tego podziału oddano działki w użytkowanie wieczyste, odłączono je z dotychczasowej księgi wieczystej i założono dla nich nowe księgi wieczyste. Stan posiadania na gruncie nieznacznie odbiega od linii z tego operatu, jednak znajduje się
w granicach błędu pomiaru. Z kolei obecnie utrwalona w ewidencji gruntów
i budynków granica utrwalona na podstawie operatu modernizacji ewidencji
z roku 1988 obarczona jest błędami (operat 394/88), gdyż ustalona punkt pośredni przebiegu granicy między działkami (punkt 280), który załamuje granicę, podczas gdy we wszystkich wcześniejszych opracowaniach granica jest prosta, ponadto nie pokrywa się z obecnym na działkach granicznikiem
z podziału działki nr (...), który to granicznik pokrywa się ze stanem posiadania. Granica określona czerwoną linią na mapie biegłej, w oparciu
o którą dokonano rozgraniczenia, jest tożsama z granicą rejestrem mapy podziału z operatu 54/70.

Biegła sądowa do opracowania opinii w sprawie sygn. akt I Ns 485/10 wykorzystała materiały (...) Ośrodka (...) w O.: op. nr 54/70 (dawny 211/15/149/70) – podział działki nr (...) pod budownictwo jednorodzinne, op. 61/70 – podział granic i budynków do mapy zasadniczej, op. 170/79 – zarys pomiarowy do wykonania mapy zasadniczej, op. 222/82 – mapa zasadnicza w skali 1:1000, op. 394/88 – modernizacja ewidencji gruntów m. O., obr. 14, op. 225.14-50/09 – mapa prawna na zlecenie Urzędu Miejskiego w O., op. 225.14- (...) rozgraniczenie działek (...) w trybie administracyjnym, op. 255.14-9/98. Biegła dokonała również pomiaru istniejących elementów zagospodarowania terenu.

W 2012 roku powódka weszła w posiadanie mapy sytuacyjno-wysokościowej z geodezyjną inwentaryzacyjną urządzeń pomiarowych nr (...) z dnia 26 kwietnia 2000 roku. Mapa ta nie była objęta postępowaniem rozgraniczeniowym w sprawie I Ns 185/10. Mapa została wykonana na potrzeby inwestycji polegającej na budowie przyłącza energetycznego do nieruchomości powódki. Mapa została zaewidencjonowana
w zasobach w dniu 16 maja 2000 roku pod nr (...). Mapa ta stanowiła projekt budowy zatwierdzony w dniu 2 października 2000 roku objęty załącznikiem nr 1 do decyzji pozwolenia na budowę nr AB I. (...). Na sąsiedniej nieruchomości wg rozgraniczenia dokonanego przez Sąd znajduje się studzienka, która zawiera przyłącze wodno-kanalizacyjne. Powódka korzysta z instalacji wodno-kanalizacyjnej. Wg odczytu z dnia 21 lipca 2015 roku zużycie wody wyniosło przez nią 50 m ³.

Powódka uniemożliwiła kolejne odczytania wskazań wodomierza. Między powódką a jej sąsiadami istnieje konflikt sąsiedzki.

Dokonując oceny prawnej Sąd pierwszej instancji podniósł, że powódka wywodziła swoje roszczenie z nieudostępnienia przez pozwanego mapy sytuacyjno-wysokościowej z geodezyjną inwentaryzacyjną urządzeń pomiarowych nr (...) z dnia 26 kwietnia 2000 roku biegłej sądowej wydającej opinię oraz Sądowi w sprawie o rozgraniczenie.

W niniejszej sprawie odpowiedzialność pozwanego kształtuje się na podstawie art. 417 § 1 k.c., zgodnie z którym za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. Konstrukcja art. 417 k.c. oparta jest na ogólnej formule deliktu, zaś przesłankami odpowiedzialności są: szkoda, szkoda ta musi być wyrządzona przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej (w sferze imperium), istnienie normalnego, adekwatnego związku przyczynowego między działaniem lub zaniechaniem przy wykonywaniu władzy a powstaniem szkody (art. 361 k.c.).

Standardy techniczne opracowywania i przekazywania wyników geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego na potrzeby postępowań określa rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 9 listopada 2011 roku w sprawie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych oraz opracowywania i przekazywania wyników tych pomiarów do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego (§ 1 rozporządzenia).

Zgodnie z § 75 pkt 1 rozporządzenia na potrzeby podziałów nieruchomości, typowych postępowań sądowych i administracyjnych sporządza się mapy do celów prawnych. Natomiast zgodnie z § 76 rozporządzenia przy opracowywaniu map oraz rejestrów lub wykazów, o których mowa w § 75 rozporządzenia wykorzystuje się informacje zawarte w: materiałach państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, w tym ewidencji gruntów i budynków, księgach wieczystych oraz w aktach ksiąg wieczystych, orzeczeniach sądowych, aktach notarialnych, decyzjach administracyjnych, dokumentach geodezyjnych i kartograficznych przechowywanych w archiwach państwowych, dokumentach geodezyjnych i kartograficznych będących w posiadaniu zainteresowanych stron.

Przy czym zgodnie z ogólną regulacją § 6 powyższego rozporządzenia przy wykonywaniu geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych wykorzystuje się materiały (...), jeżeli wyniki analizy tych materiałów, przeprowadzone przez wykonawcę prac geodezyjnych i kartograficznych pod względem dokładności, aktualności i kompletności, wskazują na ich przydatność do wykonania pomiarów. Pozwany obowiązany był udostępnić dane zasobu geodezyjnego i kartograficznego biegłej w postępowaniu rozgraniczeniowym. Z ustalonego stanu faktycznego, w szczególności z akt sprawy I Ns 485/10 Sądu Rejonowego w Opocznie nie wynika, aby biegła sądowa lub Sąd nie mieli swobodnego dostępu do zasobów pozwanego. Powódka w toku postępowania w żaden sposób nie wykazała, aby pozwany dopuścił się niezgodnego z prawem działania lub zaniechania przy wykonywaniu władzy publicznej.

Powódka swój zarzut zatajenia mapy przez pozwanego opierała jedynie na okoliczności, iż sama taką mapę posiada, zaś nie była ona wzięta pod uwagę
w postępowaniu rozgraniczeniowym, które miało miejsce po jej sporządzeniu.
W ocenie Sądu Okręgowego jest to jednak niewystarczające.

Posiadana przez powódkę mapa stanowi bowiem w istocie zaakceptowany projekt budowlany przyłącza energetycznego, nie zaś dokument ustalający granice nieruchomości, mogący stanowić podstawę do określenia granicy w postępowaniu rozgraniczeniowym. Nie objęcie przedmiotowej mapy opinią w postępowaniu rozgraniczeniowym, a tym samym i orzeczeniem Sądu może równie dobrze oznaczać, iż mapa znajdowała się w zasobach pozwanego, jednak była nieprzydatna dla sprawy. Powódka, będąc uczestnikiem postępowania rozgraniczeniowego, nie zakwestionowała postanowienia Sądu i w toku sprawy nie podnosiła okoliczności posiadania mapy, która miałaby stanowić podstawę do ustalenia granicy.

W świetle przytoczonych okoliczności Sąd oddalił powództwo jako nieuzasadnione w świetle art. 417 k.c. Powódka jako podstawę dochodzonego roszczenia podała równolegle podstawę prawną z art. 417 ² k.c. Zdaniem Sądu pierwszej instancji hipotezy obu przepisów są rozłączne: art. 417 k.c. dotyczy odpowiedzialności za działania niezgodne z prawem, natomiast art. 417 ² k.c. – za działania legalne. Żaden zaś przypadek wykonywania władzy publicznej nie może być objęty zakresem hipotez obydwu przepisów. I tak zgodnie z art. 417 ² k.c. jeżeli przez zgodne z prawem wykonywanie władzy publicznej została wyrządzona szkoda na osobie, poszkodowany może żądać całkowitego lub częściowego jej naprawienia oraz zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, gdy okoliczności, a zwłaszcza niezdolność poszkodowanego do pracy lub jego ciężkie położenie materialne, wskazują, że wymagają tego względy słuszności. Za przyznaniem odszkodowania lub zadośćuczynienia na zasadzie słuszności przemawiają co do zasady normy etyczne. Ustawodawca wskazuje dwa przykładowe kryteria, które sąd powinien wziąć pod uwagę: wpływ zdarzenia powodującego szkodę na zdolność poszkodowanego do pracy zarobkowej (w szczególności utratę zdolności do pracy zarobkowej) oraz sytuację materialną poszkodowanego.

Inne istotne czynniki to rozmiar i charakter uszczerbku: natężenie bólu i cierpienia związane ze szkodą. Przy czym odpowiedzialność na podstawie powyższego przepisu uzależniona jest od istnienia adekwatnego związku przyczynowego między działaniem władzy publicznej a szkodą. Powódka podnosiła, iż rozgraniczenie nieruchomości doprowadziło do pozbawienia jej dostępu wody, co spowodowało szkodę, jako że przyłącze wodno-kanalizacyjne po dokonanym rozgraniczeniu miało znajdować się na nieruchomości sąsiedniej. Przeprowadzone przez Sąd postępowanie nie ujawniło jednak, aby powódka była pozbawiona dostępu do wody. Kwestie zaś prawidłowego ustalenia granic między nieruchomościami dokonane przez Sąd Rejonowy w Opocznie nie są przedmiotem niniejszego postępowania, jako że niniejsza sprawa nie stanowi postępowania na skutek wniesienia środka zaskarżenia.

Mając powyższe na uwadze Sąd oddalił powództwo jako nieuzasadnione również w świetle przepisu art. 417 ² k.c. Sąd Okręgowy nie obciążył powódki kosztami postępowania sądowego na podstawie art. 102 k.p.c., mając na względzie jej trudną sytuację majątkową, rodzinną oraz zdrowotną.

Apelację od wyroku złożyła powódka, a sprecyzowane przez pełnomocnika z urzędu zarzuty były następujące:

1)  naruszenie prawa materialnego poprzez błędną interpretację
art. 417 k.c., art. 417 ² k.c. i art. 415 k.c. w związku z art. 5 k.c. polegającą na przyjęciu, że nie istnieją ważne powody uzasadniające odpowiedzialność odszkodowawczą Skarbu Państwa za szkodę wyrządzoną powódce przy wykonywaniu władzy publicznej, a oddalenie powództwa w niniejszej sprawie nie jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego,

2)  błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia polegający na uznaniu przez Sąd, że względy słuszności nie wymagają zasądzenia na rzecz powódki zadośćuczynienia za doznaną krzywdę,

3)  naruszenie prawa procesowego, tj. art. 233 § l k.p.c. w związku
z art. 227 k.p.c. poprzez oparcie rozstrzygnięcia na niepełnym materiale dowodowym w związku z nieuzasadnionym oddaleniem wniosków dowodowych powódki.

W oparciu o powyższe zarzuty powódka wiosła o:

1)  zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie na jej rzecz powódki kwoty 100.000 złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę lub uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji,

2)  przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej
z urzędu w postępowaniu przed Sądem drugiej instancji, które nie zostały pokryte w całości ani w części,

3)  dopuszczenie wszystkich dowodów zgłoszonych przed Sądem pierwszej
instancji, a oddalonych przez Sąd na okoliczność nieprawidłowości
i braków w dokumentach pozwanego oraz zawinionego działania organów, jak również doznanej przez powódkę krzywdy, bólu
i cierpienia oraz strat moralnych poniesionych przez powódkę w wyniku niezgodnego z prawem działania lub zaniechania przy wykonywaniu władzy publicznej przez pozwanego, wskazuję, iż wnioski dowodowe powódki zostały oddalone przez Sąd pierwszej instancji jako niemające znaczenia, dla sprawy a zastrzeżenie pełnomocnika powódki w tym zakresie zostało wpisane do protokołu,

4)  nieobciążanie powódki kosztami postępowania apelacyjnego, w tym kosztami zastępstwa procesowego pozwanego, gdyż powódka nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie z uwagi na swoją trudną sytuację materialną, jak również psychiczną z uwagi na krzywdę, jakiej powódka doznała w związku z działaniami władzy publicznej.

W odpowiedzi na apelację Skarb Państwa -Starosta (...) wniósł
o jej oddalenie, zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz oddalenie wniosku powódki o dopuszczenie dowodów zgłoszonych przed Sądem pierwszej instancji, a oddalonych przez ten Sąd.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Argumentacja zaprezentowana w apelacji nie zasługiwała w żadnej mierze na uwzględnienie, co skutkowało oddaleniem przedstawionego przez powódkę środka odwoławczego po myśli art. 385 k.p.c.

Nie sposób zgodzić się z powódką, że Sąd pierwszej instancji bezzasadnie oddalił jej wnioski dowodowe, co doprowadziło do oparcia zaskarżonego wyroku na niepełnym materiale dowodowym.

Sąd Okręgowy w pisemnych motywach uzasadnienia wskazał, że oddalił wnioski dowodowe powódki o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu geodezji i kartografii, jak również o dopuszczenie dowodu ze zdjęć załączonych do pisma procesowego powódki z dnia 28 lutego 2017 roku, gdyż w istocie zmierzały one do ponownego merytorycznego rozpoznania prawomocnie już zakończonej sprawy o rozgraniczenie. Z kolei zbędny dla rozstrzygnięcia był wniosek pozwanego o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka M. K.. Sąd oddalił również wniosek powódki o dopuszczenie dowodu z opinii biegłych psychologów, uznając, że dowód ten jest nieprzydatny w sytuacji niewykazania podstaw odpowiedzialności Skarbu Państwa.

Sąd Apelacyjny podziela powyższą ocenę. Niniejszy proces nie mógł prowadzić do podważenia rozstrzygnięcia zapadłego w sprawie o rozgraniczenie, a oddalone wnioski dowody słusznie zostały uznane za nieprzydatne lub nie mające istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Z tej też przyczyny Sąd drugiej instancji także oddalił wnioski dowodowe powódki ponowione na etapie postępowania apelacyjnego. Powódka zgłaszając te wnioski powołała się na zgłoszenie po ich oddaleniu zastrzeżenia w trybie art. 162 k.p.c., ale sam fakt spełnienia wymogów proceduralnych nie może skutkować przeprowadzeniem w postępowaniu apelacyjnym dowodów, które z przyczyn merytorycznych podlegały oddaleniu.

W tym miejscu podkreślenia wymaga, że stosownie do treści art. 227 k.p.c. przedmiotem dowodu są fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie. Treść tego przepisu wskazuje zatem na przedmiot postępowania dowodowego przepro­wadzanego przez Sąd określając, jakie fakty mają „zdatność” dowodową, a więc które zjawiska świata zewnętrznego, jakie okoliczności oraz stany i stosunki mogą być przedmiotem dowodzenia w konkretnym procesie cywilnym (por wyrok Sądu Najwyższego z 17 kwietnia 1998 r., sygn. II CKN 683/97, LEX nr 322007).

Ocena, które fakty mają dla rozstrzygnię­cia sprawy istotne znaczenie,
jest uzależniona od tego, jakie to są fakty, a także od tego, jak sformułowana
i rozumiana jest norma prawna, którą zastosowano przy rozstrzygnięciu sprawy. Stan faktyczny w każdym postępowaniu jest oce­niany w aspekcie przepisów prawa materialnego. Przepisy te wyznaczają zakres koniecznych ustaleń faktycznych, które powinny być w sprawie dokonane. Przepisy prawa materialnego mają też decydujące znaczenie dla oceny, czy określone fakty, jako ewentualny przedmiot dowodu, mają wpływ na treść orzeczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 2000 r., sygn. akt I CKN 975/98, LEX nr 50825).

W niniejszej sprawie zakreślone przez powódkę podstawy faktyczne wskazywały na dochodzenie roszczenia w oparciu o przepis art. 417 k.c., a powódka powoływał się również na przepis art. 417 ² k.c.

Zgodnie z art. 417 § 1 k.c. do zaistnienia odpowiedzialności Skarbu Państwa konieczne jest łączne spełnienie następujących przesłanek: niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej, szkoda oraz związek przyczynowy pomiędzy bezprawnym działaniem a powstałą szkodą.

Powódka nie wykazała żadnej z przesłanek odpowiedzialności Skarbu Państwa za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej. Tymczasem niespełnienie chociażby jednej z przesłanek wymienionych w art. 417 § 1 k.c. wyłącza odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkodę. W tej sprawie nie można dopatrzyć się jakichkolwiek przesłanek uzasadniających odpowiedzialność Skarbu Państwa za sytuację materialną i rodzinną powódki. Nie zostało wykazane żadne niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie strony pozwanej, a powoływana kwestia dostępu do wody i kanalizacji nie mają związku z działalnością pozwanego. Zaopatrzenie w wodę leży w gestii dostawcy wody a Starosta (...) nie ma żadnych kompetencji i uprawnień w tym zakresie. Poza tym z zeznań powódki oraz zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że nie doszło również do pozbawienia powódki dostępu do wody, czy sieci kanalizacyjnej, a decyzja w przedmiocie korzystania lub niekorzystania z nich leży po stronie powódki.

Stosownie zaś do treści art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Zatem to na powódce spoczywał obowiązek wskazania podstawy faktycznej zgłoszonego żądania oraz powołania dowodów na poparcie swojego stanowiska, czego nie dopełniła. Powoływane przez powódkę niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej, wyrządzające powódce szkodę nie zostało w jakikolwiek sposób potwierdzone. Wobec niewykazania okoliczności uzasadniających przyjęcie bezprawności działania lub zaniechania pozwanego Skarbu Państwu – nie zachodziła w istocie potrzeba badania pozostałych dwóch przesłanek jego odpowiedzialności.

W konsekwencji oddalenie przez Sąd pierwszej instancji wniosków dowodowych powódki, zmierzających do wykazania jej krzywdy w postaci pogorszenia się jej stanu zdrowia oraz orzeczenia rozwodu i związku przyczynowego pomiędzy tymże rzekomym rozstrojem zdrowia i utratą rodziny,
a zachowaniem pozwanego było trafne, albowiem ich przeprowadzenie byłoby celowe dopiero w razie stwierdzenia, że zachowania pozwanego były bezprawne.

Także przepis art. 417 ² k.c., który apelująca powoływała jako drugą podstawę odpowiedzialności, nie mógł stanowić podstawy dla zgłoszonego roszczenia, jako że w procesie nie wykazano spełnienia podstawowych przesłanek odpowiedzialności strony pozwanej z tego przepisu. Stanowi on, że jeżeli przez zgodne z prawem wykonywanie władzy publicznej została wyrządzona szkoda na osobie, poszkodowany może żądać całkowitego lub częściowego jej naprawienia oraz zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, gdy okoliczności, a zwłaszcza niezdolność poszkodowanego do pracy lub jego ciężkie położenie materialne, wskazują, że wymagają tego względy słuszności.

Powódka dla ewentualnego wykazania zasadności wytoczonego powództwa musiałby wykazać, że przez zgodne z prawem wykonywanie władzy publicznej została wyrządzona szkoda na osobie, a czego nie uczyniła, tak jak nie udowodniła spełnienia przesłanek odpowiedzialności z art. 417 k.c.

Nie może też umykać uwadze, że jak trafnie wskazywała strona pozwana jej działania, czy zaniechania nie miały i nie mogły mieć żadnego wpływu na rozstrzygnięcie Sądu w postępowaniu rozgraniczeniowym, jak i na zaistnienie podnoszonej przez powódkę sytuacji braku dostępu do wody, kanalizacji, rozpadu jej rodziny itd. Starosta ma obowiązek prowadzenia powiatowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, w tym ewidencji gruntów i budynków, ale nie zajmuje się rozgraniczaniem nieruchomości ani ich podziałami, które to należą do kompetencji wójtów (burmistrzów / prezydentów miast) - art. 30 Ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne , (t.j. Dz. U. z 2016 r. póz. 1629 z późn. zm.).

Prowadzona przez Starostę ewidencja gruntów i budynków stanowi wyłącznie rejestr danych dotyczących nieruchomości (ich obszaru, granic, stanu władania), a zapisy w ewidencji gruntów mają charakter wyłącznie techniczno-obligatoryjny. Chodzi jedynie o rejestrowanie stanów prawnych ustalone w innym trybie lub przez inne organy orzekające, bez możliwości samodzielnego rozstrzygania kwestii kształtu czy powierzchni działek ewidencyjnych. Rejestr odzwierciedla stan aktualny a zmiany w operacie ewidencji gruntów mogą być uwidoczniane tylko na podstawie nowych dowodów dotyczących przedmiotowej nieruchomości. Powódka nie wykazała podjęcia przez Starostę jakichkolwiek działań niezgodnych z prawem, czy też nieprawidłowego ujawniania przekazywanych mu dokumentów.

W żaden sposób nie zostały wykazane, ani nawet uprawdopodobnione twierdzenia powódki mówiące o zatajeniu czy ukryciu przez Starostę jakiegokolwiek dokumentu, w tym map geodezyjnych. W toku postępowania rozgraniczeniowego zarówno Sąd jak i biegli mają pełny dostęp do zasobów zgromadzonych w (...) Ośrodku (...) i korzystają ze zgromadzonych tam materiałów. Opinia geodezyjna i mapy sporządzone w postępowaniu rozgraniczeniowym były doręczane powódce, a jeżeli miała do nich zastrzeżenia, mogła wnioskować o przeprowadzenie dowodu z opinii innego geodety, skorzystać z przysługujących jej środków zmierzających do wzruszenia niesatysfakcjonującego ją orzeczenia. Dodać tu należy, że jak ustalił Sąd Okręgowy powódka już w 2012 roku weszła w posiadanie powoływanej mapy sytuacyjno – wysokościowej z geodezyjną inwentaryzacją urządzeń pomiarowych, a zatem miała możliwość powoływania się na nią w postępowaniu rozgraniczeniowym zakończonym w 2013 roku.

W konsekwencji uznać należało, że brak jest jakichkolwiek podstaw do kierowania wobec pozwanego roszczeń i zarzutów związanych z wszczęciem i wynikiem postępowania rozgraniczeniowego, będącego efektem sporu granicznego właścicieli sąsiadujących nieruchomości.

Stosownie do art. 187 § 1 pkt 1 i 2 k.p.c. pozew powinien zawierać nie tylko dokładnie określone żądanie, ale i przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających to żądanie. Okoliczności te o ile są istotne dla rozstrzygnięcia
i o ile są sporne, podlegają dalszemu dowodzeniu stosownie do zakresu inicjatywy dowodowej stron. Tymczasem skarżąca wywodziła swoje roszczenie
z niezgodnych z jej oczekiwaniami rozstrzygnięć, a bezprawność działania pozwanego pojmuje przez pryzmat niewydania orzeczeń i decyzji uwzględniających jej wnioski i żądania.

Mając powyższe na względzie Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację powódki, jako bezzasadną.

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do art. 102 k.p.c. odstępując od zasady odpowiedzialności za wynik sporu. Sąd drugiej instancji uznał bowiem, że zachodzą podstawy do odstąpienia od zasady odpowiedzialności za wynik sporu z uwagi na sytuację zdrowotną, osobistą
i majątkową powódki. Jednocześnie Sąd Apelacyjny przyznał i nakazał wypłacić pełnomocnikowi powódki wynagrodzenie z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym w kwocie 4050 złotych, którego wysokość ustalona została na podstawie § 8 pkt 6 w związku
z § 16 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2016 r., poz. 1714).