Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 października 2017 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR del. Tadeusz Bulanda

Protokolant: sekretarz sądowy Agnieszka Skolimowska

po rozpoznaniu w dniu 16 października 2017 r. w Warszawie

na rozprawie sprawy z powództwa Gminy Z.

przeciwko Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu

o zapłatę

I.  Oddala powództwo;

II.  Zasądza od Gminy Z. na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego kwotę 5017 (pięć tysięcy siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym 5 000 (pięć tysięcy) złotych tytułem zastępstwa procesowego i nie obciąża powoda kosztami procesu w pozostałym zakresie.

Sygn. akt I C 1041/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 7 października 2016 roku Gmina Z. wniosła o zasądzenie na jej rzecz od Bankowego Funduszu Gwarancyjnego kwoty 2 072 736,15 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 21 grudnia 2015 roku do dnia zapłaty, a także o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu powódka podała, że w dniu 28 grudnia 2012 roku wraz ze swoimi jednostkami organizacyjnymi zawarła ze (...) Bankiem (...) w W. (dalej (...) Bank) umowy rachunków bankowych. Komisja Nadzoru Finansowego wydała decyzję o zawieszeniu działalności banku i ustanowienia zarządu komisarycznego, co zobowiązuje Bankowy Fundusz Gwarancyjny do wypłaty środków gwarantowanych, do ustawowej wysokości 100 000 euro, na rzecz każdego z podmiotów, który zawarł umowę rachunku bankowego. Stwierdziła, że jej jednostki organizacyjne posiadają zdolność prawną w zakresie zawierania umów o prowadzenie rachunku bankowego, są zatem deponentami w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym. Pomiędzy jednostkami a Bankowym Funduszem Gwarancyjnym nawiązał się ex lege stosunek gwarancji środków zgromadzonych na należących do ich rachunkach bankowych do ustawowej kwoty 100 000 euro. Powódka podała, że pozwany przekazał jej kwotę 423 950 złotych tytułem wypłaty środków gwarantowanych. Środki te gmina wypłaciła swym jednostkom organizacyjnym proporcjonalnie do wysokości aktywów, które znajdowały się na rachunkach bankowych poszczególnych jednostek organizacyjnych. Kwota dochodzona pozwem stanowi różnicę pomiędzy środkami, które winny zostać wypłacone powódce oraz jej jednostkom organizacyjnym z tytułu sumy gwarancyjnej a rzeczywiście wypłaconymi przez pozwanego środkami (pozew – k. 2-23).

BFG wniósł o oddalenie powództwa w całości jako bezzasadnego. Stwierdził, że podstawę wypłat środków gwarantowanych deponentom (...) Banku stanowiła lista deponentów, sporządzona przez zarząd komisaryczny (...) Banku, według stanu na dzień spełnienia warunku gwarancji, tj. na dzień 23 listopada 2015 roku. Oświadczył, że wypłaty z gwarancji mógł dokonać na rzecz podmiotu wskazanego na liście deponentów albo ujawnionego na uzupełnionej liście deponentów przez zarządcę lub syndyka lub też po stwierdzeniu wierzytelności prawomocnym wyrokiem sądu. Odpowiedzialnością za zgodność danych zawartych w systemie wyliczania z zapisami w księgach rachunkowych banku, a także z rzeczywistym stanem prawnym obarczył zarząd komisaryczny (...) Banku. W przypadku sporządzenia uzupełnionej listy odpowiedzialnością obciążył zarząd komisaryczny lub syndyka. Podniósł, że jego zobowiązanie o wypłatę środków gwarantowanych powstaje z momentem spełnienia warunku gwarancji, ujawnienia deponenta i jego roszczenia na liście deponentów, a nie jak wskazywał powód z mocy ustawy. Dodatkowo podniósł, że roszczenie powoda nie jest zasadne również z uwagi na fakt, że jednostki organizacyjne gminy nie stanowią oddzielnych od powoda bytów. Nie posiadają samodzielnej osobowości prawnej, przez co nie mogą posiadać przymiotu deponentów w rozumieniu ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym. Pozwany zwrócił uwagę na niekonsekwentną podstawę powódki, która odpowiadając na zapytanie do przetargu, którego przedmiotem była kompleksowa obsługa bankowa Miasta Z., nie miała wątpliwości, iż jej jednostki organizacyjne działają w ramach gminy (odpowiedź na pozew – k. 614-621v).

W piśmie procesowym z dnia 19 maja 2017 roku powódka zarzuciła pozwanemu uchylanie się od odpowiedzialności gwarancyjnej, co w jej ocenie stanowi postawę sprzeczną z prawem oraz zasadami współżycia społecznego, i nie mieści się w obowiązujących standardach państwa prawa. Podała, że pozwany jest instytucją powołaną do wypłaty sum gwarancyjnych za środki uiszczane przez deponentów. Odnosząc się do zgłaszanego przez pozwanego zarzutu niekonsekwencji zaznaczyła, że w przedstawionym przez pozwanego zapytaniu znajdowało się oświadczenie o występowaniu przez Miasto Z. jako pełnomocnika wszystkich zamawiających. Aby zamawiający mógł udzielić pełnomocnictwa musi on mieć zdolność do czynności prawnych (pismo procesowe powódki – k. 633-647).

Na dalszym etapie postępowania strony podtrzymały stanowiska w sprawie. Podczas rozprawy w dniu 16 października 2017 roku pozwany wniósł o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (pismo procesowe pozwanego – k. 652-657, pismo procesowe powódki – k. 663-673, protokół z rozprawy z dnia 16 października 2017 roku –k. 676-677).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Gmina Z. w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego, numer sprawy ZP/271/17/12, ogłosiła publicznie zamówienie oferty, której przedmiotem miały być usługi z zakresu kompleksowej obsługi bankowej (poświadczona za zgodność z oryginałem kopia oferty – k. 53-53v, kopia informacji dla wykonawców – k. 630).

W wyniku przeprowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego, w dniu 28 grudnia 2012 roku Gmina Z. zawarła ze (...) Bankiem (...) z siedzibą w W. umowę, na czas określony od dnia 25 stycznia 2013 roku do dnia 24 stycznia 2017 roku, której przedmiotem było:

a)  prowadzenie przez bank na rzecz gminy rachunków bankowych, w tym rachunku bankowego bieżącego i rachunków pomocniczych w złotych,

b)  przeprowadzanie przez bank na rzecz gminy bankowych rozliczeń pieniężnych,

c)  przyjmowanie i przechowywanie przez bank od gminy wkładów pieniężnych,

d)  udzielenie kredytu odnawialnego w rachunku bieżącym,

e)  przewożenie pieniędzy (gotówki) z/do siedziby gminy z/do siedziby banku lub jego oddziału. (poświadczona za zgodność z oryginałem kopia umowy nr (...)wraz z załącznikami – k. 55-93, poświadczona za zgodność z oryginałem kopia aneksu nr (...) do umowy – k. 904, poświadczona za zgodność z oryginałem kopia zawiadomienia – k. 95-96).

Tego samego dnia umowy z wyżej wymienionym bankiem, na czas określony od dnia 25 stycznia 2013 roku do dnia 24 stycznia 2017 roku, podpisały następujące jednostki organizacyjne Gminy Z.:

1.  Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Z., w imieniu którego występował dyrektor;

2.  Szkoła Podstawowa Nr (...) im. (...) w Z., w imieniu której występował dyrektor i główna księgowa;

3.  Szkoła Podstawowa Nr (...) w Z., w imieniu której występował dyrektor i główna księgowa;

4.  Szkoła Podstawowa Nr (...) im. (...) w Z., w imieniu której występował dyrektor,

5.  Publiczne Gimnazjum Nr(...)w Z., w imieniu którego występował dyrektor i główna księgowa,

6.  Publiczne Gimnazjum Nr (...) w Z., w imieniu którego występował dyrektor,

7.  Publiczne Przedszkole nr (...) z siedzibą w Z., w imieniu którego występował dyrektor i główna księgowa,

8.  Publiczne Przedszkole nr (...) z siedzibą w Z., w imieniu którego występował dyrektor i główna księgowa,

9.  Publiczne Przedszkole nr (...) z siedzibą w Z., w imieniu którego występował dyrektor i główna księgowa,

10.  Świetlica Środowiskowa Nr(...) w Z., w imieniu której występował kierownik i główna księgowa,

11.  Świetlica Środowiskowa Nr (...)w Z., w imieniu której występował kierownik i główna księgowa,

12.  Straż Miejska w Z., w imieniu której występował komendant i główna księgowa,

13.  Ośrodek Pomocy Społecznej w Z., w imieniu którego występował dyrektor i główna księgowa.

Przedmiotem umów było:

a)  prowadzenie przez bank na rzecz jednostki organizacyjnej rachunków bankowych, w tym rachunku bankowego bieżącego i rachunków pomocniczych w złotych,

b)  przeprowadzanie przez bank na rzecz jednostki organizacyjnej bankowych rozliczeń pieniężnych,

c)  przyjmowanie i przechowywanie przez bank od jednostek organizacyjnych wkładów pieniężnych,

d)  przewożenie pieniędzy (gotówki) z/do siedziby gminy z/do siedziby banku lub jego oddziału (poświadczone za zgodność z oryginałem kopie umów z załącznikami: nr 25/2012 – k. 97-131v, nr 342.1.13 – k. 132-145, nr 272.12.2012 – k. 146-168v, nr (...) – k. 169-203, nr (...) – k. 204-226v, nr (...) – k. 227-249v, nr (...) – k. 250-268v, nr (...) – k. 269-295v, nr (...) – k. 295-315v, nr (...) – k. 316-328, nr (...) – k. 329-339v, nr (...) – k. 340-353v, (...)– k. 354-402).

Komisja Nadzoru Finansowego zawiesiła z dniem 21 listopada 2015 roku działalność (...) Banku (...) w W. oraz postanowiła wystąpić do sądu z wnioskiem o ogłoszenie upadłości tego banku (poświadczona za zgodność z oryginałem kopia komunikatu KNF z 21 listopada 2015 roku – k. 406-407v).

W dniu 23 listopada 2015 roku na rachunkach bankowych prowadzonych przez (...) Bank (...) w W. dla Gminy Z. i następujących jednostek organizacyjnych: Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Z., Szkoły Podstawowej Nr (...) (...)w Z., Szkoły Podstawowej Nr (...) w Z., Szkoły Podstawowej Nr (...) (...)w Z., Publicznego Gimnazjum Nr (...) w Z., Publicznego Gimnazjum Nr (...) w Z., Publicznego Przedszkola nr (...) z siedzibą w Z., Publicznego Przedszkola nr (...) z siedzibą w Z., Publicznego Przedszkola nr (...) z siedzibą w Z., Świetlicy Środowiskowej Nr(...)w Z., Świetlicy Środowiskowej Nr(...) w Z., Straży Miejskiej w Z., Ośrodka Pomocy Społecznej w Z. znajdowały się środki pieniężne w wysokości (...) złotych (poświadczone za zgodność z oryginałami kopie wyciągów z rachunków bankowych – k. 498-539, kopia wyciągu z listy deponentów – k. 624-628).

Pismami z dnia 23 listopada 2015 roku Gmina Z. oraz jednostki organizacyjne gminy wystąpiły do Bankowego Funduszu Gwarancyjnego o wypłatę środków gwarantowanych w związku z zawieszeniem działalności (...) Banku (...) w W. (poświadczone za zgodność z oryginałami kopie pism – k. 420-433).

W odpowiedzi na powyższe pisma Bankowy Fundusz Gwarancyjny poinformował jednostki organizacyjne Gminy Z., iż uprawnionym do otrzymania świadczenia pieniężnego do wysokości równowartości 100 000 euro jest jednostka samorządu terytorialnego. Kwota gwarantowana obliczana jest na podstawie sumy środków pieniężnych ulokowanych na wszystkich rachunkach w (...) Banku (...) w W. przez gminę i rachunkach prowadzonych na rzecz gminnych jednostek organizacyjnych (poświadczone za zgodność z oryginałami kopie pism – k. 461-474).

W dniu 25 listopada 2015 roku Zarząd Komisaryczny (...) Banku (...) w W. przekazał Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu listę deponentów (wydruk komunikatu nr (...)Bankowego Funduszu Gwarancyjnego z dnia 26 listopada 2015 roku – k. 418-418v).

W dniu 11 grudnia 2015 roku Bankowy Fundusz Gwarancyjny wypłacił Gminie Z. kwotę 423 950 złotych tytułem środków gwarantowanych w razie ich niedostępności, które były zgromadzone w (...) Banku (...) w W. (kopia wyciągu z listy deponentów – k. 624-628, kopia dowodu wypłaty – k. 629).

W dniu 30 grudnia 2015 roku Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy wydał postanowienie o ogłoszeniu upadłości (...) Banku (...) w W. (sygn. akt X GU 1449/15) (poświadczona za zgodność z oryginałem kopia komunikatu KNF z 30 grudnia 2015 roku – k. 409, informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu z Rejestru Przedsiębiorców – k. 411-416).

W grudniu 2015 roku jednostki organizacyjne Gminy Z. skierowały do Bankowego Funduszu Gwarancyjnego reklamacje, w których wnosiły o uwzględnienie ich w wypłatach środków gwarantowanych zgromadzonych na rachunkach bankowych prowadzonych przez (...) Bank (...) w W. (poświadczone za zgodność z oryginałami kopie wniosków – k. 435-458).

Bankowy Fundusz Gwarancyjny nie uwzględnił reklamacji sygnalizując, iż jednostki organizacyjne gminy posiadają osobowości prawnej i nie są brane pod uwagę przy wypłacie środków gwarantowanych przez ustawę o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (poświadczona za zgodność z oryginałem kopia pisma z 9 marca 2016 roku – k. 460-460v).

Pismem z dnia 20 lipca 2016 roku Gmina Z. wezwała Bankowy Fundusz Gwarancyjny do zapłaty kwoty 2 072 736,15 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 21 grudnia 2015 roku do dnia zapłaty tytułem uzupełnienia kwoty wypłaconej z nawiązanego ex lege stosunku gwarancji na podstawie przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 1994 roku o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (poświadczona za zgodność z oryginałem kopia wezwania do zapłaty – k. 476-492, poświadczone za zgodność z oryginałami kopie wykazu środków pieniężnych – k. 50-51).

Bankowy Fundusz Gwarancyjny odmówił zapłaty podnosząc, iż jednostki organizacyjne gminy nie posiadają osobowości prawnej, nie spełniają zatem wymagań określonych dla deponentów (poświadczona za zgodność z oryginałem kopia pisma BFG z 27 lipca 2016 roku – k. 494-496).

Pismem z dnia 26 września 2016 roku Gmina Z. zwróciła się do syndyka masy upadłości (...) Banku (...) w W. w upadłości likwidacyjnej o uzupełnienie listy deponentów o jej jednostki organizacyjne, które w dniu 28 grudnia 2012 roku zawarły z likwidowanym bankiem umowy o prowadzenie rachunków bankowych (poświadczona za zgodność z oryginałem kopia pisma – k. 566-568).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów z dokumentów, których treść i autentyczność nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Nie budziła również wątpliwości Sądu.

Sąd oddalił wnioski dowodowe strony powodowej o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków, przesłuchania strony powodowej oraz z nagrania rozmowy telefonicznej burmistrza R. P. z pracownikiem BFG z dnia 21 listopada 2015 roku, ponieważ na podstawie zgromadzonych w sprawie dokumentów i twierdzeń stron okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy zostały wyjaśnione.

Sąd Okręgowy zważył, że co następuje:

Powództwo jako bezzasadne podlegało oddaleniu.

Gmina Z. domagała się zasądzenia od Bankowego Funduszu Gwarancyjnego 2 072 736,15 złotych wraz z odsetkami ustawowymi tytułem uzupełnienia kwoty zagwarantowanej jej w ustawie z dnia 14 grudnia 1994 roku o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (ubfg).

Odpowiedzialność pozwanego wynika z wyżej wymienionej, nieobowiązującej już ustawy, w jej kształcie z dnia spełnienia się warunku gwarancyjnego, czyli z dnia 21 listopada 2015 roku.

Na mocy art. 3a ubfg celem działalności Bankowego Funduszu Gwarancyjnego było podejmowanie działań na rzecz stabilności systemu finansowego w zakresie instytucji finansowej w rozumieniu art. 4 pkt 4 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nadzorze makroostrożnościowym nad systemem finansowym i zarządzaniu kryzysowym w systemie finansowym (Dz.U. poz. 1513), w szczególności poprzez zapewnienie funkcjonowania obowiązkowego systemu gwarantowania środków pieniężnych, udzielanie pomocy i wsparcia oraz udzielanie lub wykonywanie gwarancji rekapitalizacyjnej, na zasadach określonych w ustawie.

Do zadań Funduszu w zakresie funkcjonowania systemów obowiązkowego i umownego gwarantowania zgromadzonych środków pieniężnych należało między innymi: wykonywanie obowiązków wynikających z gwarantowania środków pieniężnych na zasadach określonych w ustawie a także nadzór nad umownym systemem gwarantowania środków pieniężnych (art. 4 ust. 1 pkt 2 i 4 ubfg).

Celem wymienionego w ustawie systemu gwarantowania było zapewnienie deponentom wypłaty, do wysokości określonej ustawą, środków gwarantowanych w razie ich niedostępności (art. 21 ubfe). Na podstawie art. 22 ust. 1 ubfg podmiotami stosunku gwarancji były Fundusz i deponent.

Deponentem (art. 2 pkt 1 ubfg) była osoba fizyczna, osoba prawna, a także jednostka organizacyjna niemającą osobowości prawnej, o ile posiadała ona zdolność prawną, oraz podmioty, o których mowa w art. 49 ust. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz.U. z 2012 r. poz. 1376, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą - Prawo bankowe", będące stroną umowy imiennego rachunku bankowego lub posiadające wynikającą z czynności bankowych wierzytelność do banku objętego obowiązkowym systemem gwarantowania, oraz osoby, o których mowa w art. 55 ust. 1 oraz art. 56 ust. 1 ustawy - Prawo bankowe, z zastrzeżeniem art. 26q, o ile ich wierzytelność do banku stała się wymagalna przed dniem spełnienia warunku gwarancji, z wyłączeniem:

a)  Skarbu Państwa,

b)  banków krajowych, banków zagranicznych oraz instytucji kredytowych w rozumieniu ustawy - Prawo bankowe,

c)  spółek prowadzących giełdę, rynek pozagiełdowy lub alternatywny system obrotu, firm inwestycyjnych, zagranicznych firm inwestycyjnych, zagranicznych osób prawnych prowadzących działalność maklerską oraz Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych S.A. w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. z 2014 r. poz. 94 i 586),

d)  krajowych i zagranicznych zakładów ubezpieczeń, krajowych i zagranicznych zakładów reasekuracji w rozumieniu ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz.U. z 2013 r. poz. 950, z późn. zm.) oraz Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w rozumieniu ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2013 r. poz. 392 oraz z 2014 r. poz. 827),

e)  funduszy inwestycyjnych, towarzystw funduszy inwestycyjnych, funduszy zagranicznych, spółek zarządzających, oddziałów towarzystw inwestycyjnych w rozumieniu ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz.U. z 2014 r. poz. 157),

f)  otwartych funduszy emerytalnych, pracowniczych funduszy emerytalnych, powszechnych towarzystw emerytalnych, pracowniczych towarzystw emerytalnych w rozumieniu ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz.U. z 2013 r. poz. 989, 1289 i 1717),

g)  kas, Kasy Krajowej w rozumieniu ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1450),

h)  osób posiadających w dniu spełnienia warunku gwarancji pakiet co najmniej 5% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu lub udziału w kapitale zakładowym, a także osób, które w stosunku do nich są podmiotami dominującymi lub zależnymi w rozumieniu art. 3 pkt 16 i 17 ustawy, o której mowa w lit. c, w przypadku gdy osoby te pełniły swoje funkcje w dniu spełnienia warunku gwarancji bądź w okresie bieżącego roku obrotowego (obrachunkowego) lub poprzedzającego dzień spełnienia warunku gwarancji,

i)  członków zarządu i rady nadzorczej banku krajowego oraz osób pełniących w tym banku funkcje dyrektorów i zastępców dyrektorów w centrali banku, jak również dyrektorów i zastępców dyrektorów oddziałów tego banku, w przypadku gdy osoby te pełniły swoje funkcje w dniu spełnienia warunku gwarancji bądź w okresie bieżącego roku obrotowego (obrachunkowego) lub poprzedzającego dzień spełnienia warunku gwarancji,

j)  dyrektorów oraz zastępców dyrektora oddziału banku zagranicznego lub oddziału instytucji kredytowej, w przypadku którego nastąpiło spełnienie warunku gwarancji, jeżeli osoby te pełniły swoje funkcje w dniu spełnienia warunku gwarancji bądź w okresie bieżącego roku obrotowego (obrachunkowego) lub poprzedzającego dzień spełnienia warunku gwarancji.

Przedmiotem gwarancji była wierzytelność deponenta, w związku z którą z dniem spełnienia warunku gwarancji nabywał on w stosunku do Funduszu, na warunkach określonych w ustawie, uprawnienie do świadczenia pieniężnego (art. 22 ust. 2 ubfg).

Spełnienie warunku gwarancji w przypadku banku krajowego następowało poprzez wydanie przez Komisję Nadzoru Finansowego decyzji o zawieszeniu działalności banku i ustanowieniu zarządu komisarycznego, o ile nie został on ustanowiony wcześniej, oraz wystąpienie do właściwego sądu z wnioskiem o ogłoszenie upadłości (art. 2 pkt 4 ubfg).

Maksymalna wysokość środków gwarantowanych określona została w art. 23 ust 1 bfg, która stanowiła maksymalną wysokość roszczeń deponenta w stosunku do Funduszu, niezależnie od tego, w jakiej wysokości i na ilu rachunkach posiadał środki pieniężne lub z ilu wierzytelności przysługują mu należności w danym banku (art. 23 ust. 4 ubfg).

Okoliczności niniejszej sprawy nie były sporne pomiędzy stronami postępowania. Wynikały także z przedstawionych dokumentów. Natomiast spór dotyczył konsekwencji prawnych wskazanych zdarzeń.

Nie ulegało wątpliwości, iż w dniu 28 grudnia 2012 roku Gmina Z. oraz odpowiedni przedstawiciele jej jednostek organizacyjnych zawarli ze (...) Bankiem (...) z siedzibą w W. (dalej (...) Bank) umowy na kompleksową obsługą bankową. Umowy miały obowiązywać od 2013 do 2017 roku. Nie było sporne, że w roku 2015 Komisja Nadzoru Finansowego podjęła decyzję o zawieszeniu działalności (...) Banku i wystąpiła o ogłoszenie jego upadłości. Wreszcie strony nie kwestionowały wysokości środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych powódki i jej jednostek organizacyjnych, prowadzonych przez likwidowany bank.

Powództwo podlegało oddaleniu, albowiem wszelkie gwarantowane środki pieniężne, wynikające z ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, zostały już powódce wypłacone. Powódka – Gmina Z. – spełniała warunki określone dla deponenta z ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym. Wypłacono jej maksymalną sumę gwarancji, wynikającą z art. 23 ubfg.

Ustawowych warunków dla wypłaty środków gwarancyjnych nie spełniały natomiast wymienione w pozwie jednostki organizacyjne Gminy Z., dlatego nie przysługuje im uprawnienie do świadczenia pieniężnego z art. 22 ust. 2 ubfg. Jednostki organizacyjne Gminy Z. nie miały statusu deponenta ponieważ nie posiadają osobowości prawnej. Z tego względu nie są podmiotami stosunku gwarancji, o których mowa w art. 22 ust. 1 ubfg.

Zgodnie z art. 33 k.c. osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną. Do jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, stosuje się odpowiednio przepisy o osobach prawnych (art. 33 ¹ § 1 k.c.).

Osobowość prawna powódki – Gminy Z. – wynika z treści art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym, który przyznaję ją wszystkim gminom. Wskazana ustawa wyposażyła gminy w możliwość tworzenia swych jednostek organizacyjnych w celu wykonywania powierzonych gminom zadań (art. 9 ust. 1). Jednostki organizacyjne gminy tworzy rada gminy. Podkreślenia wymaga, że żaden przepis prawa nie przyznaje wymienionym w pozwie jednostkom organizacyjnym Gminy Z. własnych zadań publicznych, a ich organom wykonawczym nie nadaje statusu organów administracji publicznej. W konsekwencji w obrocie cywilnoprawnym działają one w zastępstwie gminy. Nawet jeśli gmina przekaże jednostce pomocniczej pewien zakres władztwa publicznego do wykonywania, to jednostki wykonują zadania publiczne gminy, a ich organy wydają rozstrzygnięcia w imieniu organu wykonawczego gminy. Organem reprezentującym Gminę Z. na zewnątrz jest burmistrz (art. 31 w związku z art. 11a ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym). Kierownicy jednostek organizacyjnych gminy nieposiadających osobowości prawnej działają jednoosobowo na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez burmistrza (art. 47 ust. 1 w związku z art. 11a ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym). Błędem jest więc wymienianie jednostek organizacyjnych gminy jako stron czynności cywilnoprawnych.

Odmienne rozumienie przez powódkę jej podziału strukturalnego i konsekwencji prawnych podejmowanych działań nie mogły prowadzić do odmiennego od wyżej wskazanego wniosku odnośnie posiadania osobowości prawnej przez jednostki pomocnicze gminy. Skoro zatem nie posiadają one tego przymiotu to nie mogły otrzymać środków gwarancyjnych za środki znajdujące się na rachunkach likwidowanego (...) Banku, ponieważ nie były deponentami w rozumieniu ustawy. Deponentem była posiadająca osobowość prawną Gmina Z.. Wskazać nadto należy, iż pomimo umownego prowadzenia rachunków przez (...) Bank na rzecz jednostek organizacyjnych, to w istocie poszczególne umowy o prowadzenie rachunków bankowych zostały zawarte pomiędzy bankiem a gminą. Jej jednostki organizacyjne, nieprawidłowo podane jako strony czynności prawnej, występowały jedynie w imieniu powodowej gminy.

O kosztach sądowych orzeczono na postawie art. 102 k.p.c. Mając na uwadze status stron niniejszej sprawy, podstawę dochodzonego roszczenia, a także poniesione przez powódkę koszty sprawy, w ocenie Sądu słuszny będzie częściowy zwrot kosztów poniesionych przez pozwanego z ograniczeniem do kwoty 5 017 złotych.