Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lutego 2018 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu IV Wydział Karny – Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Hanna Bartkowiak

Protokolant: st. prot. sąd. B. G.

przy udziale A. K. Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Poznaniu

po rozpoznaniu w dniu 26 lutego 2018 r.

sprawy T. S.

oskarżonego z art. 207 § 1 kk i inne

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Chodzieży

z dnia 25 października 2017 r. sygn. akt II K 278/17

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Chodzieży do ponownego rozpoznania.

H. B.

UZASADNIENIE

T. S. został oskarżony o to, że:

I.  w okresie od 2010 roku do 29 maja 2017 roku w O. na ul. (...) znęcał się psychicznie i fizycznie nad żoną A. S. w ten sposób, że bez powodu wszczynał awantury domowe, w trakcie których wyzywał ją słowami wulgarnymi i obelżywymi, kontrolował, wyganiał z domu, groził spaleniem, a nadto znęcał się fizycznie, w ten sposób, że w dniu 8 marca 2010 roku bił ją po ciele powodując zasinienie oka prawego oraz całego ciała, naruszające czynności narządów ciała na okres poniżej 7 dni, w dniu 1 stycznia 2017 roku bił ją rękoma i kopał po całym ciele czym spowodował u niej zasinienie rąk, nóg i brzucha, naruszając czynności narządów ciała na czas poniżej 7 dni, a w dniu 29 maja 2017 roku uderzył żonę z otwartej ręki w twarz powodując u niej bolesność twarzy i ręki, czym naruszył jej nietykalność cielesną, tj. przestępstwo z art. 207 § 1 kk i art. 157 § 4 kk w zw. z art. 11 § 2 kk,

II.  w dniu 29 maja 2017 roku na ul. (...) w O. naruszył nietykalność cielesną córki D. S. uderzając ją otwartą dłonią w twarz, tj. przestępstwo z art. 217 § 1 kk.

Sąd Rejonowy w Chodzieży, wyrokiem z dnia 25 października 2017 r. wydanym w postępowaniu przeprowadzonym pod sygn. akt II K 278/17 uznał oskarżonego T. S. za winnego:

1.  przestępstwa z art. 207 § 1 kk i art. 157 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk popełnionego w sposób opisany w pkt I i za to na podstawie art. 207 § 1 kk wymierzył mu karę 10 miesięcy pozbawienia wolności,

2.  przestępstwa z art. 217 § 1 kk popełnionego w sposób opisany w pkt II i za to na podstawie przywołanego przepisu wymierzył mu karę 3 miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 85 § 1 kk i art. 86 § 1 kk Sąd połączył wymierzone w pkt 1 i 2 kary pozbawienia wolności i wymierzył oskarżonemu karę łączną 1 roku pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 69 § 1 kk i art. 70 § 2 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności Sąd warunkowo zawiesił na okres 3 lat tytułem próby.

Na podstawie art. 73 § 1 kk na okres próby Sąd oddał oskarżonego pod dozór kuratora sądowego.

Na podstawie art. 627 kpk Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa zwrot kosztów procesu w kwocie 70 zł i na podstawie art. 1, art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o opłatach w sprawach karnych wymierzył 180 zł opłaty (k. 86-87).

Powyższy wyrok zaskarżył oskarżyciel publiczny w części dotyczącej orzeczenia o karze na niekorzyść oskarżonego. Apelujący zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił obrazę przepisów prawa materialnego.

Podnosząc w ten sposób prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Chodzieży do ponownego rozpoznania (k. 97-100).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się uzasadniona i doprowadziła do wnioskowanego przez prokuratora uchylenia zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy Sądowi Rejonowemu w Chodzieży do ponownego rozpoznania.

Prokurator podniósł zarzut naruszenia art. 72 § 1 kk w zw. z art. 69 § 1 kk poprzez jego niezastosowanie i zaniechanie obligatoryjnego orzeczenia wobec oskarżonego T. S. jednego z obowiązków wymienionych w art. 72 § 1 pkt 1-8 kk. Sąd Okręgowy uznał przedmiotowy zarzut za zasadny. Przypomnienia w tym miejscu wymaga, że obraza przepisów prawa materialnego ma miejsce w sytuacji kiedy sąd dokona błędnej wykładni zastosowanego przepisu, zastosuje nieodpowiedni przepis lub nie zastosuje określonego przepisu w sytuacji, gdy jego zastosowanie jest obowiązkowe. W przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy uwzględnił złożony na rozprawie wniosek oskarżonego o wydanie wyroku skazującego na podstawie art. 387 § 1 kpk i wymierzył mu karę łączną 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat tytułem próby. Zgodnie natomiast z treścią przepisu art. 72 § 1 kk w przypadku orzeczenia kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania sąd jest zobowiązany do orzeczenia przynajmniej jednego z obowiązków wymienionych w przepisie art. 72 § 1 pkt 1 - 8 kk. Jedynie w przypadku gdy wobec oskarżonego zostaje orzeczony środek karny to orzeczenie jednego z obowiązków wskazanych wyżej staje się fakultatywne.

Mając na uwadze powyższe oraz fakt, że Sąd Rejonowy nie orzekł wobec oskarżonego żadnych środków karnych należało stwierdzić, że Sąd I instancji dopuścił się obrazy przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 72 § 1 kk, ponieważ nie orzekł ani jednego z obowiązków wymienionych w tym przepisie pomimo obligatoryjności takiego rozstrzygnięcia. Na podkreślenie zasługuje tu fakt, iż Sąd I instancji nie dopilnował aby uzgadniane między stronami rozstrzygnięcie o karze było zgodne z obowiązującymi przepisami prawa materialnego, a było to jego obowiązkiem. Sąd, rozstrzygając złożony - w oparciu o przepis art. 387 § 1 kpk - przez oskarżonego wniosek o wydanie wyroku skazującego i wymierzenie określonej kary lub środka karnego bez przeprowadzenia postępowania dowodowego jest zobowiązany przede wszystkim sprawdzić zaistnienie wszystkich warunków dopuszczalności takiego wniosku określonych w art. 387 § 1 i § 2 kpk. „ Jednym z nich jest zgodność zgłaszanych we wniosku, zaakceptowanych przez uprawnionych uczestników postępowania, propozycji z obowiązującymi przepisami prawa karnego materialnego. W sytuacji, w której treść wniosku tych regulacji prawnych nie respektuje, obowiązkiem sądu jest bądź to uzależnienie swojej decyzji o uwzględnieniu tego wniosku od dokonania w nim zmian konwalidujących dostrzeżoną wadliwość (art. 387 § 3 k.p.k.), bądź też rozpoznanie sprawy w dalszym ciągu na zasadach ogólnych ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 26 października 2016 r., II AKa 257/16, LEX nr 2166490).

Z uwagi na fakt, że wydane przez Sąd Rejonowy orzeczenie jako naruszające przepisy prawa materialnego nie mogło się ostać, Sąd Okręgowy uchylił zaskarżone rozstrzygnięcie i przekazał sprawę Sądowi Rejonowy w Chodzieży do ponownego rozpoznania albowiem koniecznym będzie przeprowadzenie na nowo przewodu sądowego. W trakcie ponownego rozpoznania sprawy nie jest wykluczone ponowne wydanie orzeczenia na podstawie art. 387 kpk, jednakże wymierzone na tej podstawie kara, środki karne i inne obowiązki muszą być zgodne z przepisami prawa materialnego. W przypadku skorzystania ponownie z możliwości wydania orzeczenia na podstawie art. 387 § 1 kpk Sąd Rejonowy będzie zobowiązany do ponownego ustalenia wnioskowanego przez oskarżonego wymiaru kary i innych środków przewidzianych w sprawie oraz ustalenia, czy takiemu wymiarowi kary nie sprzeciwia się prokurator oraz pokrzywdzone. Natomiast w przypadku wyrażenia sprzeciwu Sąd I instancji, wobec braku możliwości wydania orzeczenia na podstawie art. 387 § 1 kpk, będzie zobowiązany do przeprowadzenia przewodu sądowego w całości.

Sąd odwoławczy uznał za uzasadniony również drugi zarzut obrazy przepisów prawa materialnego, tj. art. 73 § 1 kk poprzez jego zastosowanie oraz obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art. 73 § 1 kk poprzez jego niezastosowanie w podstawie prawnej dozoru orzeczonego wobec oskarżonego. Bowiem T. S. dopuścił się popełnienia przestępstw z użyciem przemocy na szkodę żony oraz córki wspólnie z nim zamieszkujących. W takiej natomiast sytuacji zgodnie z art. 73 § 2 kk orzeczenie dozoru jest obligatoryjne i podstawą takiego orzeczenia winien być przepis art. 73 § 2 kk, a nie art. 73 § 1 kk, który wskazał błędnie Sąd Rejonowy w wyroku jako podstawę orzeczenia dozoru wobec T. S.. Sąd I instancji winien mieć na uwadze powyższą kwestię w trakcie ponownego rozpoznawania sprawy i dochować szczególnej staranności w oznaczeniu podstaw prawnych poszczególnych rozstrzygnięć zawartych w wyroku.

H. B.