Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 sierpnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXV Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 19 lipca 2016 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. S.

przeciwko U. z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego U. z siedzibą w W. na rzecz powoda M. S. kwotę 560.000 zł (słownie: pięćset sześćdziesiąt tysięcy złotych) tytułem dopłaty do zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 2 sierpnia 2016 r. do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego U. z siedzibą w W. na rzecz powoda M. S. kwotę 8.707,30 zł (słownie: osiem tysięcy siedemset siedem złotych i 30/100) tytułem odszkodowania za poniesione koszty leczenia i zakupu specjalistycznego sprzętu wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 20 lutego 2013 r. do dnia zapłaty;

3.  zasądza od pozwanego U. z siedzibą w W. na rzecz powoda M. S. kwotę 5.249,98 zł (słownie: pięć tysięcy dwieście czterdzieści dziewięć złotych i 98/100) miesięcznie tytułem dopłaty do renty z tytułu zwiększonych potrzeb, utraty dochodów i zmniejszonych widoków powodzenia w przyszłości, płatnej do dnia 10-tego każdego miesiąca z góry, począwszy od dnia l lipca 2016 r. wraz z ustawowymi odsetkami od comiesięcznych rat renty do dnia zapłaty,

4.  zasądza od pozwanego U. z siedzibą w W. na rzecz powoda M. S. kwotę 109.474,08 zł (słownie: sto dziewięć tysięcy czterysta siedemdziesiąt cztery złote i 08/100) tytułem skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb, utraty dochodów i zmniejszonych widoków powodzenia w przyszłości za okres od dnia 1.01.2010 r. do dnia 31.12.2012 r. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 20 lutego 2013 r. do dnia zapłaty;

5.  zasądza od pozwanego U. z siedzibą w W. na rzecz powoda M. S. kwotę 19.135,80 zł (słownie: dziewiętnaście tysięcy sto trzydzieści pięć złotych i 80/100) tytułem skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb, utraty dochodów i zmniejszonych widoków powodzenia w przyszłości za okres od dnia 1.01.2013 do 30.06.2013 roku wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 19 lipca2016 r. do dnia zapłaty;

6.  zasądza od pozwanego U. z siedzibą w W. na rzecz powoda M. S. kwotę 186.688,26 zł (słownie: sto osiemdziesiąt sześć tysięcy sześćset osiemdziesiąt osiem tysięcy złotych i 26/100) tytułem skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb, utraty dochodów i zmniejszonych widoków powodzenia w przyszłości za okres od dnia 1.07.2013 do 30.06.2016 roku wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 19 lipca 2016 r. do dnia zapłaty;

7.  zasądza od pozwanego U. z siedzibą w W. na rzecz powoda M. S. kwotę 7 217 zł (słownie: siedem tysięcy dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

8.  nakazuje pobrać od pozwanego U. z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa (Kasa Sądu Okręgowego w Warszawie) kwotę 75 350,25 zł (słownie: siedemdziesiąt pięć tysięcy trzysta pięćdziesiąt złotych 25/100) tytułem opłaty sądowej oraz kwotę 6 055,54 zł (słownie: sześć tysięcy pięćdziesiąt pięć złotych 54/100) tytułem kosztów związanych z opinią biegłych od uiszczenia, których powód został zwolniony.

Sygn. akt XXV C 1786/12

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 27 grudnia 2012 roku skierowanym przeciwko U. w W. ostatecznie zmodyfikowanym pismem z dnia 19 lipca 2016 roku powód M. S. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kwoty:

1.  560.000 zł tytułem dopłaty do zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wyrokowania do dnia zapłaty;

2.  8.707,30 zł tytułem odszkodowania za poniesione koszty leczenia i zakupu specjalistycznego sprzętu wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;

3.  5.249,98 zł miesięcznie tytułem dopłaty do renty z tytułu zwiększonych potrzeb, utraty dochodów i zmniejszonych widoków powodzenia w przyszłości, płatnej do dnia 10-tego każdego miesiąca z góry, począwszy od dnia 1 lipca 2016 r. wraz z ustawowymi odsetkami od comiesięcznych rat renty do dnia zapłaty,

4.  109.474,08 zł tytułem skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb, utraty dochodów i zmniejszonych widoków powodzenia w przyszłości za okres od dnia 1.01.2010 r. do dnia 31.12.2012 r. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty; (roszczenie bez zmian)

5.  19.135,80 zł tytułem skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb, utraty dochodów i zmniejszonych widoków powodzenia w przyszłości za okres od dnia 1.01.2013 do 30.06.2013 roku wraz z ustawowymi odsetkami od dnia zgłoszenia roszczenia do dnia zapłaty

6.  186.688,26 zł tytułem skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb, utraty dochodów i zmniejszonych widoków powodzenia w przyszłości za okres od dnia 1.07.2013 do 30.06.2016 roku wraz z ustawowymi odsetkami od dnia zgłoszenia roszczenia do dnia zapłaty (zmodyfikowane roszczenie)

Ponadto powód wnosi o ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość z tytułu skutków wypadku z dnia 30.05.2009 r. oraz zasadzenia od pozwanego na rzecz powoda kosztów postepowania w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych, w tym opłaty skarbowej 17 zł.

Powód swoje roszczenia wywodzi ze skutków wypadku drogowego do jakiego doszło w dniu 30 maja 2009 roku, podczas którego powód jako pasażer motocykla kierowanego przez D. K. doznał obrażeń ciała skutkujących ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu.
(pozew k. 2-11, modyfikacja powództwa – pismo z dnia 19.07.2016r. k. 628-634)

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwana nie kwestionowała zasady odpowiedzialności względem powoda, za następstwa wypadku z dnia 30.05.2009 roku. Kwestionowała natomiast samą zasadność zgłoszonych roszczeń i ich wysokość.

Poza sporem między stronami pozostawał fakt przyczynienia się przez powoda do powstania szkody jak i stopień tego przyczynienia 30% ustalonego przez pozwanego na etapie postępowania likwidacyjnego. Co do roszczeń o odszkodowanie i renty pozwana wywiodła, że w uzasadnionym zakresie w całości spełniła roszczenie powoda. Pozwana zakwestionowała także, wskazaną przez powoda, datę wymagalności odsetek, które jego zdaniem należą się dopiero od daty wyrokowania a nie od daty wniesienia pozwu. (odpowiedź na pozew k. 254-267).

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 30 maja 2009 r. powód jechał jako pasażer motocykla crossowego kierowanego przez D. K.. W miejscowości W., w wyniku nadmiernej prędkości kierujący pojazdem D. K. utracił panowanie nad kierowanym przez siebie motocyklem i uderzył w drzewo. W wyniku tego zdarzenia, pasażer pojazdu, M. S., doznał rozległych obrażeń ciała i ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Sprawca został skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w L.. W dacie zdarzenia sprawca nie posiadał polisy odpowiedzialności cywilnej, wobec czego odpowiedzialnym za skutki przedmiotowego zdarzenia jest U. Odpowiedzialność ta została uznana co do zasady w postępowaniu likwidacyjnym (bezsporne, wyrok Sądu Rejonowego w L. z dnia 25 stycznia 2010 r., sygn. akt. II K1192/09 k. 16-17).

Na miejsce wypadku została wezwana policja i karetka pogotowia. Z uwagi na ciężkie i rozległe obrażenia, powód został przetransportowany lotniczym pogotowiem ratunkowym do Wojewódzkiego Szpitala (...) w W. na Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii. W chwili przyjęcia na oddział powód był w stanie ciężkim, nieprzytomny i zaintubowany. U powoda wstępnie stwierdzono: uraz wielonarządowy, ciężki uraz czaszkowo-mózgowy, anizokoria P>L, stłuczenie płuc, odma, krwawienie do jam opłucnowych, niewydolność oddechowa, złamanie żeber górnych i łopatki lewej, krwiak zaotrzewnowy, wieloodłamowe złamanie trzonów i łuków na poziomie Th7, Th8, Th9 z przemieszczeniami licznych fragmentów kostnych do światła kanału kręgowego, porażenie czterokończynowe pourazowe.

W trakcie 53-dniowego pobytu na Oddziale Intensywnej Terapii u powoda stosowano respiroterapię, monitorowano funkcje życiowe, wykonano szereg specjalistycznych badań (m.in. CT głowy, USG jamy brzusznej i jam opłucnowych, USG kolan, RTG klatki piersiowej), konsultacji specjalistycznych, podawano szereg leków. Badanie tomografem komputerowym głowy wykazało ogniska krwotoczne w obu półkulach mózgu.

W dniu 29 czerwca 2009 r. u powoda przeprowadzono zabieg tracheotomii środkowej (zabieg otwarcia przedniej ściany tchawicy i wprowadzenie rurki do dróg oddechowych).

U powoda stwierdzono złamanie wybuchowe Th8, Th9, rozerwanie rdzenia piersiowego i niestabilność kręgosłupa. Dnia 2 czerwca 2009 r. u powoda wykonano operację laminektomii Th8 i Th9, odbarczanie worka oponowego i korzeni nerwowych, plastykę rozerwanego worka oponowego, stabilizację na poziomach Th5, Th6, Th7, ThlO, Thll i Thl2 (karta operacji z dnia 2 czerwca 2009 r. w historii choroby Instytutu (...)). Powód był podłączony do respiratora przez 32 dni. Powód z OIOM-u został wypisany dnia 22 lipca 2009 r. w stanie przytomnym z utrudnionym kontaktem z powodu afazji. Jedyny kontakt jaki przekazywał powód to spełniał jedynie proste polecenia podania dłoni, zaciśnięcia palców, zaciśnięcia oczu. U powoda stwierdzono niedowład kończyn dolnych oraz niedowład kończyny górnej lewej. Powód został przewieziony na Oddział Chorób Wewnętrznych i Diabetologii (historia choroby z Oddziału Intensywnej Terapii Medycznej

Na oddziale Chorób Wewnętrznych i Diabetologii powód przebywał od dnia 22 lipca do dnia 12 sierpnia 2009 r. z powodu przedłużającej się infekcji dróg moczowych. Ponadto u powoda nadal leczono rozległe obrażenia ciała doznane na skutek wypadku z dnia 30 maja 2009 r. W trakcie pobytu na oddziale przeprowadzono ponowne badania rtg kręgosłupa szyjnego, usg stawu kolanowego oraz konsultacje specjalistyczne. Powód był przytomny, bez kontakt słownego. Dnia 12 sierpnia 2009 r. powód został przewieziony do Instytutu (...), Klinika (...) na Oddział (...) Neurologicznej w celu dalszej rehabilitacji (historia choroby z Oddziału Chorób Wewnętrznych i Diabetologii).

Powód został przyjęty na oddział w celu uzyskania samodzielności pacjenta w obrębie łóżka i przystosowanie do pozycji siedzącej w fotelu. Podczas pobytu wykonywano ćwiczenia bierne w celu profilaktyki przeciwodleżynowej i przeciwprzykurczowej oraz nauki obrotów na boki w obrębie łóżka. Powód spędził na oddziale 19 dni, jednakże z powodu pogorszenia stanu ogólnego i z podejrzeniem urosepsy został przeniesiony do Oddziału Internistycznego Szpitala (...) (karta informacyjna z Kliniki (...), Oddział (...) Neurologicznej z dnia 31 sierpnia 2009 r. historii choroby Instytutu (...)).

Powód nadal pozostawał w stanie ogólnym średniociężkim z ograniczonym kontaktem logicznym. Powód odczuwał silny ból w okolicy rurki tracheotomicznej, wykonano konsultację laryngologiczną, podawano szereg leków. W kolejnych dniach stan powoda zaczął się stabilizować, powód zaczął zgłaszać bóle w okolicy lewego ramienia, klatki piersiowej. Ze względu na brak efektów stosowanej atybiotykoterapii i utrzymującej się gorączki septycznej wykonano specjalistycze badania (m.in. scyntygrafię układu kostnego, tomografię komputerową kolana). U powoda stwierdzono obecność ogniska zapalnego w obrębie kłykcia nadkłykcia przyśrodkowego i bocznego oraz trzonu kości udowej lewej. Ponadto wykonano biopsję stawu kolanowego lewego. Powód na oddziale spędził 1,5 miesiąca i dnia 15 października 2009r. przez został przeniesiony z powrotem do Kliniki (...) (historia choroby z Katedry i Kliniki (...), Klinika (...)).

Podczas pobytu na oddziale powód przeszedł konsultację neuropsychologiczną, która wykazała, iż pacjent ma dominujące zaburzenia neuropsychologiczne oraz głębokie zaburzenia funkcjonowania poznawczego. Stwierdzono znacznie ograniczoną orientację w czasie i miejscu, zaburzenia procesów uwagi, zaburzenia pamięci (zarówno wydobywania informacji z magazynu pamięci długotrwałej jak i zapamiętywanie nowych) oraz dysfunkcje wykonawcze (impulsywność zachowania, trudności w monitorowaniu calowych aktywności). Ponadto stwierdzono, że powód zachowuje częściowo świadomość deficytów chorobowych. Powód nadal nie unosił gałek ocznych ku górze i ku dołowi. W skali BartheCa, gdzie 0 punktów oznacza całkowitą zależność a 20 punktów całkowitą niezależność powód otrzymał tylko 2 punkty. Powód spędził w szpitalu 8 dni (15.10 - 23.10.2009 r.) i został wypisany w trybie pilnym ze względu na pogorszenie się stanu zdrowia do Kliniki (...) w W.. W Szpitalnym Oddziale Ratunkowym pobrano płyn z lewego stawu kolanowego oraz wydano rodzinie receptę na zalecane leki.

Dnia 11 grudnia 2009 r. powód w stanie ogólnym dobrym został przyjęty do Instytutu (...) w W.. Wdrożono ćwiczenia poprawiające stabilizację tułowia w leżeniu i siadzie, naukę samodzielnego siadania i obracania się na boki. Ponadto ćwiczenia kończyn górnych i kończyn dolnych, pionizacja w pionizatorze. Powód na oddziale uzyskał nieznaczną poprawę (z pomocą siada z pozycji leżącej, siedzi samodzielnie z asekuracją 1 podporem pod ręce, w pozycji leżące sam obraca się na lewy bok, na prawy - z pomocą). Przeprowadzona dnia 5 stycznia 2010 r. karta neuropsychologiczną wykazała pourazowy zespół zaburzeń funkcji poznawczych (deficyty pamięci krótko i długoterminowej, deficyty w uczeniu się nowych informacji, trudności w zapamiętywaniu), deficyty procesów uwagi (podtrzymywania, koncentracji, podzielności), osłabienie funkcji wykonawczych (planowania, inicjowani). Stwierdzono, że pacjent wymaga dalszej rehabilitacji neuropsychologicznej. Powód został wypisany w stanie ogólnym dobrym z zaburzeniami poznawczymi, niedowładem czterokończynowym, z brakiem odruchów ścięgnistych w kończynach dolnych, obustronnie dodatnim objawem B., osłabieniem czucia dotyku oraz brakiem czucia ułożenia w kończynach dolnych. Wypisanie na żądanie (dnia 5 stycznia 2010 r.) było podyktowane dalszym leczeniem w innej placówce medycznej. Dzień później, tj. 6 stycznia 2010 r. powód, w trybie planowanym został przyjęty do (...) Centrum (...) w K. na Oddział II z rozpoznaniem złamanie Th7, Th8, Th9, przebytym urazem czaszkowomózgowym spastycznym lewostronnym, skostnieniem neurogennym w obrębie kończyn dolnych, cechami encefalopatii i wadą wzroku. W trakcie pobytu powód osiągnięto poprawę stanu funkcjonalnego pod postacią zwiększenia wydolności krążenia, poprawę tolerancji pionowej, polepszenie wykonania czynności samooobsłubowych z wykorzystaniem lewej kończyny górnej ponadto zmniejszono nasilenie zaburzeń pamięci świeżej. Ponadto w wyniku urazu głowy krótkowzroczność powoda zwiększyła się. Wcześniej bowiem powód nie nosił na stałe okularów. Powód został wypisany dnia 10 lutego 2010 r. w trybie planowanym, po 41-dniach hospitalizacji z zaleceniami konieczności usprawniania w warunkach środowiska zamieszkania, kontynuacją ćwiczeń według wzorca szpitalnego z uwzględnieniem kinezyterapii oddechowej, przyjmowaniem leków i kontroli po 6 miesiącach (karta informacyjna z dnia 16 lutego 2010 r. wraz z historią choroby z (...) sp. z o.o. w K.).

Po wyjściu ze szpitala powód przebywał w domu, gdzie z pomocą rodziny kontynuował ćwiczenia według wyuczonych wzorców, przyjmował leki. Powód cały czas przebywał pod opieką lekarza POZ. Pod koniec września 2010 r. powód został ponownie przyjęty do placówki medycznej (...) na II Pododdział Rehabilitacji Neurologicznej, gdzie przebywał do dnia 12 listopada 2010 r. W trakcie pobytu stosowano indywidualnie dobrany program usprawniający, stosowano m.in. ćwiczenia pomagające w samoobsłudze. Wykonane badanie rtg stawów biodrowych wykazało obecność skostnień neurogennych, wobec czego wdrożono leczenie farmokologiczne. Rozpoznano również zespół pozapiramidowy o charakterze pourazowym i wdrożono odpowiednią farmakoterapię. Powód został wypisany z zaleceniem przyjmowania leków oraz z zaleceniem kontynuacji ćwiczeń wg wzorca szpitalnego. Wypisano wnioski za zaopatrzenie ortopedyczne (indywidualny przedmiot pionizacyjny, pieluchomajtki, worki na mocz, cewniki zewnętrzne). Ponadto skierowano powoda do (...) (karta informacyjna z dnia 12 listopada 2010 r. wraz z historią choroby z (...) Centrum (...)).

Powód przebywał pod kontrolą Poradni Okulistycznej oraz Poradni Ortopedycznej (...) w L.. Ponadto powód wymagał całodobowej opieki i pomocy w podstawowych czynnościach życia codziennego.

W związku z faktem, iż dom rodzinny, w którym mieszkał powód nie był dostosowany do osoby niepełnosprawnej, cała rodzina przeprowadziła się do domu rodzinnego dziadków, który był domem parterowym.

Pod koniec 2011 roku powód ponownie przeszedł hospitalizację z powodu zakażenia tkanek miękkich kończyn dolnych z raną w pachwinie prawej o nieustalonej przyczynie. Podczas hospitalizacji przeprowadzono trzy operacje, w tym dwie w znieczuleniu ogólnym. Powód wymagał przetoczenia krwi i preparatów krwiopochodnych, zastosowano atybiotykoterapię. Powód został wypisany ze szpitala dnia 29 lutego 2012 r. i przekazany do Kliniki (...) w W.. Powód został zakwalifikowany do leczenia w komorze hiperbarycznej, gdzie wykonano 30 ekspozycji. Powód był również konsultowany przez chirurga plastycznego, który zlecił zmianę opatrunków i wskazał, że ewentualny przeszczep może zostać wykonany dopiero po całkowitym wygojeniu rany w podbrzuszu i obrębie uda. Powód został wypisany dna 3 kwietnia 2012 r. z zaleceniem kontroli chirurgicznej, codziennej zmiany opatrunków, stałym przyjmowaniem leków oraz dalszej rehabilitacji ruchowej.

W związku z faktem, iż dom rodzinny, w którym mieszkał powód nie był dostosowany do osoby niepełnosprawnej cała rodzina przeprowadziła się do domu rodzinnego dziadków, który jest domem parterowym, zlokalizowanym na sąsiedniej działce.

Powód poddawany jest ćwiczeniom rehabilitacyjnym, które prowadzone są codziennie od poniedziałku do piątku i trwają godzinę. Koszt jednej sesji terapeutycznej wynosi 120 zł. Główny cel ćwiczeń to obniżenie napięcia spastycznego kończyn dolnych poprzez relaksację mięśniową, wzmocnienie czucia prioreceptowego, wzmocnienie siły mięśniowej mięśni tułowia, odtworzenie zmysłu równowagi w pozycjach wysokich. W 2013 roku powód był hospitalizowany z powodu zakażenia okolicy pachwinowej. Aktualnie powód nadal nie chodzi, występuje niedowład kończyn dolnych i lewej kończyny górnej, może już samodzielnie zmienić pozycję w łóżku z samodzielnie siadać, wymaga pomocy przy przesadzaniu na wózek, na wózku elektrycznym siedzi stabilnie i porusza się nim sprawnie ale wymaga asekuracji osoby drugiej. Wymaga pomocy w wykonywaniu czynności samoobsługi, samodzielnie spożywa posiłki, występuje upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim do umiarkowanego, nie jest w stanie samodzielnie żyć. Konieczna jest dalsza rehabilitacja systematyczna w wymiarze 1 godzinny dziennie przez 5 dni w tygodniu w każdym miesiącu, naprzemiennie przez fizjoterapeutów oraz powoda – samodzielnie lub przy pomocy osób drugich (opinia biegłego z zakresu rehabilitacji J. Ś. k. 476-498, opinia uzupełniająca k. 558-559).

Z punktu widzenia ortopedycznego powód na skutek przedmiotowego wypadku doznał urazu wielonarządowego, ciężki uraz czaszkowo-mózgowy, anizokoria p-:, krwiak śródpiersia tylnego, niewydolność oddechowa, złamanie żeber górnych i łopatki lewej, krwiak zaotrzewnowy, wieoodłamowe złamanie trzonów i łuków ma poziomie Th 7, Th8, Th9 z przemieszczeniami licznych fragmentów kostnych do światła kanału kręgowego, porażenie czterokończynowe pourazowe. Tego rodzaju urazy stanowią łącznie 125 % uszczerbek na zdrowiu pod względem ortopedycznym. Uszczerbek ten ma charakter trwały ( 100% wieloodłamowe złamanie trzonów i luków na poziomie Th7, Th8, Th9 z przemieszczeniami licznych fragmentów kostnych do światła kanału kręgowego z poprzecznym uszkodzeniem rdzenia z porażeniem czterokończynowym, 5%-stan po złamaniu łopatki lewej, 10% pourazowe skostnienia tkanek miękkich, 10% pourazowe następstwa uszkodzenia kolana lewego w postaci uszkodzenia więzadła pobocznego). Oprócz znanych dotychczas występujących u powoda komplikacji (sepsa, skostnienia pozaszkieletowe, odleżyny okolicy krzyżowej, zakażenie tkanek miękkich, skurcze spastyczne) mogą spowodować destabilizację zespolenia kręgosłupa mogące rodzić koniecznbość poddania się kolejnej operacji. Mimo upływu znacznego czasu życie powoda nadal jest zagrożone. Nie można wykluczyć powikłań mogących rodzić konieczność korzystania z rad innych lekarzy niż dotychczas. Wymaga pomocy osób trzecich (opinia biegłego ortopedy-traumatologa S. M. k. 351-380, opinia uzupełniająca k. 585opinia biegłego z zakresu rehabilitacji J. Ś. k. 492). Natomiast obrażenia w postaci złamania łopatki stanowi 5% trwałego uszczerbku na zdrowiu, blizna po wykonanej tracheotomii – 5% trwałego uszczerbku na zdrowiu i pozapalne zmiany tkanek miękkich prawego uda – 10% trwałego uszczerbku na zdrowiu (łącznie 20%) (opinia biegłego z zakresu chirurgii J. P. k. 386-390). Powód jest całkowicie uzależniony od pomocy osób trzecich, Składa się na to nie tylko ogólny stan zdrowia w tym stan neurologiczny ale i przewlekłość powracających zakażeń narządu ruchu. Obszary stłuczenia mózgu w płatach czołowych i skroniowych jak w strukturach głębokich oraz poszerzenie układu komorowego wymaga dokładnego monitorowania pod kątem ewentualnego rozwinięcia się z możliwych, późnych powikłań urazu mózgu jaki jest wodogłowie wewnętrzne. Następstwem przebytego ciężkiego urazu ośrodkowego układu nerwowego jest utrwalony zespół psycho-somatyczny skutkujący 100% kalectwem z niezakończonym leczeniem i nadal istniejącym stanem realnego zagrożenia życia (opinia biegłego z zakresu neurochirurgii T. K. k. 434-437).

Uraz czaszkowo mózgowy ze stłuczeniami OUN skutkowało u powoda uszkodzeniem czynności nerwów III, IV i VI i doprowadziło do trwalej anisokorii, zablokowania ruchomości gałek ocznych ku górze, zaburzeń ruchomości gałek ocznych w osi poziomej, oczopląsem, nieprawidłowym ustawieniem prawej gałki ocznej. Zaburzenia ustawienia i ruchomości gałek ocznych spowodowały wyrównawcze ustawienia głowy powoda jako mechanizm obronny przed dwojeniem, Pourazowe uszkodzenia włókien nerwów wzrokowych spowodowały ich zaniki w obu oczach (zdiagnozowanej jako jaskra). Obrażenia te maja charakter trwały i pogarszają czynności narządu wzroku powoda. Pod względem okulistycznym łącznie trwały uszczerbek na zdrowiu powoda wynosi 88% 15%-uszkodzenie nerwu okoruchowego w zakresie mięśni wewnętrznych oka, 25% w zakresie mięśni zewnętrznych oka, 3%- nerwu bocznego, 10% - nerwu odwodzącego, 35% obniżenie ostrości wzroku z uwzględnieniem zaniku włókien nerwów wzrokowych. (opinia biegłej z zakresu okulistyki M. F. k. 524-534).

U powoda występują wyraźne zaburzenia funkcji poznawczych (uwaga, pamięć, procesy uczenia się, myślenia) wykonawczych )planowanie, kontrola reakcji), a także emocjonalnych (obniżenie uczuciowości wyższej, rozhamowanie, chwiejność, agresja). Zaburzenia te maja charakter encefalopatii pourazowej co stanowi 100% trwałego uszczerbku na zdrowiu. Głębokość trwałych ograniczeń ruchowych, a także deficytów neuropsychologicznych powoduje, ze powód wymaga stałej pomocy i opieki osób trzecich przez 24 godziny. Wymaga również rehabilitacji neuropsychologicznej (opinia biegłej z zakresu neuropsychologoo J. T. k. 563-566, opinia uzupełniająca k. 606-607).

W trakcie postępowania likwidacyjnego pozwany ustalił kwotę zadośćuczynienia na 200.000 zł jednak uznając, że powód przyczynił się do skutków wypadku w 30% procentach i wypłacił powodowi z tego tytułu 140.000 zł. Ponadto wypłacił odszkodowanie w wysokości 25.755,93 zł ( 4.200 zł – skapitalizowana renta na zwiększone potrzeby, 10.69=5, 51 zł skapitalizowana renta uzupełniająca, 5.997,60 –koszty opieki, 4.862,41 zł – koszty leczenia). Ponadto od grudnia 2011 roku pozwany wypłaca na rzecz powoda kwartalnie rentę w wysokości 3.057 zł - jest to renta wypłacana po uznania 30% przyczynienia się powoda (350 zł tytułem zwiększonych potrzeb, 668,47 zł tytułem utraconych dochodów. (okoliczności bezsporne).

Powyższe Sąd ustalił na podstawie okoliczności bezspornych, uprzednio powołanych dokumentów, jak również zeznań świadków, i opinii biegłych oraz poczynił następującą ocenę materiału dowodowego.

Dołączone do akt sprawy dokumenty urzędowe w pełni zasługują na wiarę, albowiem zostały wydane przez uprawnione do tego organy, w zakresie ich kompetencji i nie były przez strony kwestionowane. Korzystają zatem z domniemania zgodności z prawdą tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Za wiarygodne Sąd uznał także dokumenty prywatne z uwzględnieniem, że stanowią one jedynie dowód złożenia oświadczenia w nich zawartego. Sąd również nie znalazł podstaw do odmówienia im wiary.

Zeznania matki powoda D. S. co do istotnych kwestii związanych z przebiegiem leczenia i rehabilitacji były zgodne i koherentne ze zgromadzonym pozostałym materiałem dowodowym.

W toku postępowania dowodowego Sąd dopuścił na wniosek stron dowód z opinii biegłych wielu specjalności. Sąd dopuścił dowód z opinii: biegłego ortopedy-traumatologa S. M. . biegłego z zakresu rehabilitacji J. Ś., biegłej z zakresu neuropsychologoo J. T., biegłej z zakresu okulistyki M. F. oraz dowód z opinii biegłego z zakresu neurochirurgii T. K.. Opinie biegłych Sąd uznał jako miarodajne źródło do ustalenia aktualnego stanu zdrowia powoda, procesu jego leczenia i skutków na przyszłość. Biegli – posiadający doświadczenie oraz odpowiednią wiedzę, udzielili rzeczowej i wyczerpującej odpowiedzi na pytania zadane przez Sąd, a co za tym idzie sporządzone przez niech opinie stanowiła podstawę do poczynienia ustaleń przez tutejszy Sąd. Ponadto merytoryczne zastrzeżenia do opinii były niwelowane poprzez opinie uzupełniające po których to następnie strony nie wnosiły uwag. Sąd ocenił opnie wszystkich biegłych za rzetelne i przekonywujące.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Powództwo podlegało uwzględnieniu w całości.

Zasada odpowiedzialności pozwanego w niniejszej sprawie nie była sporna, pozwany uznał swoja odpowiedzialność za skutki przedmiotowego wypadku. Nie sporne między stronami pozostawało również przyczynienie się powoda do skutków przedmiotowego wypadku na poziomie 30%, ustalonym przez UFG na etapie postępowania likwidacyjnego.

Spór sądowy, z uwagi na bezsporną zasadę odpowiedzialności, oraz przyczynienie się powoda w 30% dotyczył głównie wysokości należnych jemu świadczeń.

Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia (art. 415 k.c.). W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu (art. 444 § 1 k.c.). Jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty (art. 444 § 2 k.c.). W wyszczególnionych wypadkach, sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę (art. 445 § 1 k.c.).

Jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron (art. 362 k.c.).

W pierwszej kolejności Sąd odniósł się do roszczenia o zasądzenie zadośćuczynienia za krzywdę – szkodę niemajątkową. Zadośćuczynienie, stanowiące formę rekompensaty pieniężnej z tytułu doznanej szkody niemajątkowej, ma być odpowiednie do doznanej krzywdy, którą określa się przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności sprawy, w szczególności rozmiaru cierpień fizycznych i psychicznych oraz skutków uszczerbku zdrowia na przyszłość (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 października 2008 roku, IV CSK 243/08 - LEX nr 590267). Zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. Jednocześnie wysokość ta nie może być nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy, ale musi być „odpowiednia” w tym znaczeniu, że powinna być - przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego - utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 września 2001 roku, III CKN 427/00) . Zadośćuczynienie należne osobie pokrzywdzonej deliktem ma na celu złagodzenie doznanych cierpień fizycznych i moralnych. Wysokość zadośćuczynienia musi zatem pozostawać w zależności od intensywności tych cierpień, czasu ich trwania, ujemnych skutków zdrowotnych, jakie osoba poszkodowana będzie zmuszona znosić w przyszłości.

Odpowiednia suma zadośćuczynienia w rozumieniu art. 445 § 1 k.c. nie oznacza sumy dowolnej, określonej wyłącznie według uznania sądu, a jej prawidłowe ustalenie wymaga uwzględnienia wszystkich okoliczności, mogących mieć w danym przypadku znaczenie. Zarówno okoliczności wpływające na wysokość zadośćuczynienia, jak i kryteria ich oceny powinny być rozważane indywidualnie w związku z konkretną osobą pokrzywdzonego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 2009 roku, III CSK 62/09 - LEX nr 738354). Choć pojęcie „sumy odpowiedniej” ma charakter niedookreślony, to w orzecznictwie wskazuje się kryteria, którymi należałoby kierować się przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia, a mianowicie to, że musi ono mieć charakter kompensacyjny, a więc musi przedstawiać odczuwalną wartość ekonomiczną, nie będącą jednakże wartością nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy. Na wysokość zadośćuczynienia składają się cierpienia pokrzywdzonego – zarówno fizyczne, jak i psychiczne – których rodzaj, czas trwania i natężenie, należy każdorazowo określić w kontekście materiału dowodowego sprawy. Indywidualny charakter zadośćuczynienia przesądza o tym, że ostateczne ustalenia, jaka konkretnie kwota jest odpowiednia, z istoty swej należy do sfery swobodnego uznania sędziowskiego, lecz nie może to być uznanie dowolne (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego 2008 roku, III KK 349/07 - LEX nr 395071).

Co do zasady, wysokość zadośćuczynienia pieniężnego powinna uwzględniać aktualne warunki oraz stopę życiową społeczeństwa, kraju, w którym mieszka poszkodowany. Najbliższym punktem odniesienia powinien być poziom życia osoby, której przysługuje zadośćuczynienie, gdyż jej stopa życiowa rzutować będzie na rodzaj wydatków konsumpcyjnych mogących zrównoważyć doznane cierpienie (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2008 roku, II CSK 78/08 - LEX nr 420389). Kwestią zasadniczą jest jednak rozmiar szkody niemajątkowej (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2011 roku, I PK 145/10 - LEX nr 794777).

Wiek poszkodowanego i postawa sprawcy mogą rzutować na rozmiar krzywdy: gdy poszkodowany jest osobą młodą lub następuje szczególne nasilenie winy sprawcy rozmiar krzywdy może być większy, niż gdy takie okoliczności nie występują (por. wyrok Sądu Najwyższego V CK 282/03 z dnia 27 lutego 2004 roku). Określenie wysokości zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w razie uszkodzenia ciała powinno się opierać na obiektywnych i sprawdzalnych kryteriach, kierować się jego celami i charakterem, przy uwzględnieniu jednak indywidualnej sytuacji stron. Istotnym elementem indywidualizującym jest wiek poszkodowanego. Intensywność cierpień z powodu kalectwa jest większa u człowieka młodego, skazanego na rezygnację z radości życia, jaką daje zdrowie, możność pracy i osobistego rozwoju (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 września 2002 roku, I V CKN 1266/00).

W ustalonych okolicznościach faktycznych, zwrócić należy uwagę, że powód doznał

złamania żeber górnych i łopatki lewej, krwiaka zaotrzewnowego, wieloodłamowego złamania trzonów i łuków na poziomie TH 7 Th 8 TH9 z przemieszczeniem licznych fragmentów kostnych do światła kanału kręgowego, porażenie czterokończynowe pourazowe. Ponadto w okresie późniejszym cierpiał także z powodu zakażenia między-powięziowego tkanek miękkich kończyn dolnych z rana w pachwinie prawej, uszkodzenia czynności nerwów III, IV, VI co doprowadziło do trwałej anizokorii, zablokowania ruchomości gałek oczu ku górze, zaburzeń ruchomości gałek ocznych w osi poziomej, oczopląsem, nieprawidłowym ustawieniem prawej gałki ocznej. Powyższe urazy skutkowały orzeczeniem stałego uszczerbku na zdrowiu przez biegłych w wysokości 328 %. Wskazać należy, iż zdaniem biegłych rokowania na przyszłość są niepomyślne, albowiem powód nigdy nie odzyska sprawności sprzed wypadku ani samodzielności ruchowej.

Biegły ortopeda stwierdził w swej opinii, iż powód będzie odczuwał konsekwencje przedmiotowego wypadku do końca życia. Ponadto także potwierdził konieczność zakupu ławeczki do łóżka oraz konsultacji w Centrum Medycznym (...). Zdaniem biegłego w przyszłości mogą wystąpić także inne obecnie nieznane komplikacje zdrowotne. Powód jest osobą niepełnosprawną a w wyniku przymusowej pozycji, oprócz znanych dotychczas komplikacji u powoda (sepsa z tachykardią, wymagająca leczenia, skostnienia pozaszkieletowe, odleżyny okolicy krzyżowej, zakażenie tkanek miękkich, trwające do chwil obecnej skurcze spastyczne) mogą spowodować destabilizację zespolenia kręgosłupa, mogącą rodzić konieczność poddania się kolejnej operacji, kamicy w narządach wewnętrznych (przewodu pokarmowego, dróg żółciowych, dróg moczowych) i związane z tym komplikacje. Zdaniem biegłego ortopedy nadal życie powoda jest zagrożone. Ortopeda oszacował uszczerbek na zdrowiu w związku z urazami powoda doznanymi na tle swojej specjalności na łącznie 125% trwałego uszczerbku na zdrowiu. Biegły chirurg przyznał powodowi łącznie 20 % uszczerbku na podstawie: Jeśli chodzi o biegłego rehabilitanta to podobnie jak ortopeda, potwierdził konieczność ponoszenia przez powoda kosztu związanego z zakupem ławeczki do łóżka i konsultacjami w Centrum Medycznym (...). W kwestii aktualnego stanu zdrowia, biegły podał, że bezpośrednim skutkiem wypadku z dnia 30.05.2009 roku jest niepełnosprawność powoda Powód nie chodzi, występuje u niego niedowład kończyn dolnych i lewej kończyny górnej. Co więcej wymaga pomocy (asekuracja) w poruszaniu się na wózku ale także w wykonywaniu czynności samoobsługi. Zdaniem biegłego u powoda występuje upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim do umiarkowanego jak i pozostałe objawy zdecydowanie uniemożliwiają samodzielne życie powoda. Zdaniem biegłego uzasadnione jest przyznanie 100 % trwałego uszczerbku na zdrowiu jakiego doznał poszkodowany w wyniku przedmiotowego zdarzenia. Biegły w opinii stwierdził, iż nie możliwa jest poprawa stanu zdrowia powoda. Stwierdził, iż zaproponowana przez niego rehabilitacja w wymiarze 4 tygodni w każdym kwartale przy zachowaniu systematycznej rehabilitacji 5 razy w tygodniu po 1.5 h, ma na celu utrzymanie a nie poprawę aktualnego stanu funkcjonowania powoda. Biegły stwierdził, iż rehabilitacja wykonywana naprzemiennie przy udziale fizjoterapeuty i powoda (przy pomocy domowników) powinna powstrzymać pogłębianie się niesprawności powoda. Biegła okulista stwierdziła, że na skutek wypadku powód doznał ciężkiego urazu czaszkowo-mózgowego ze stłuczeniami OUN. Powyższe skutkowało u powoda uszkodzeniem czynności nerwów III, IV, VI i doprowadziło do trwałej anizokorii, zablokowania ruchomości gałek oczu ku górze, zaburzeń ruchomości gałek ocznych w osi poziomej, oczopląsem, nieprawidłowym ustawieniem prawej gałki ocznej. Co więcej, zdaniem biegłej, pourazowe uszkodzenia włókien wzrokowych spowodowały ich zaniki w obu oczach powoda (zdiagnozowanej jako jaskra). Wymienione następstwa wypadku i urazu powodują pogorszenie czynności narządu wzroku powoda. Zdaniem biegłej powyższe obrażenia mają charakter trwały. Powód w wyniku wypadku doznał uszczerbku na zdrowiu zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18.12.2202 roku łącznie na poziomie 88%. Zdaniem biegłej okulistki u powoda może postępować po raz wtórny zanik włókien nerwów wzrokowych, co może skutkować dalszym pogarszaniem ostrości wzroku i pola widzenia. Biegła stwierdziła, iż nie może wykluczyć występowania innych trudnych do określenie następstw wypadku i urazu powoda w zakresie OUN i narządu wzroku. Zdaniem biegłej niezależnie od przyczyn uszkodzenia włókien nerwu wzrokowego, wskazane jest stosowanie leków obniżających ciśnienie śródgałkowe, jak X., stosowany w terapii jaskry. Wywołana opinia neurochirurga także potwierdziła krzywdę powoda, albowiem w jego cenie tan powoda jest utrwalony i nie należy oczekiwać jakiekolwiek poprawy stanu neurologicznego. Biegły stwierdził, iż obecnie pierwszoplanowym problemem jest walka z nawracającymi zakażeniami. W przypadku powoda głównym problemem są otwierające się, niegojące rany w obrębie kończyn dolnych. Następstwem przewlekłego stanu zapalnego są potwierdzone w badaniach CT skostnienia w obrębie stawów kończyn dolnych. Ponadto przewlekły stan zapalno- ropny okolicy dołu kolanowego, mimo intensywnego leczenia jest stale nawracający i nie rokuje pomyślnie. W ocenie biegłego śladowy stopień ruchomości kończyn dolnych z istotnym upośledzeniem funkcji zwieraczy kwalifikuje się do uznania 100 % trwałego uszczerbku na zdrowiu powoda. Biegły podkreślił, iż nie istnieją metody lecznicze, które mogłyby poprawić ten stan. Zdaniem biegłego prowadzenie dalszej rehabilitacji ma za zadanie zapobiegać odleżynom oraz bolesnym przykurczom i zanikom mięśniowym. Biegły stwierdził, iż powód jest całkowicie uzależniony od pomocy osób drugich zarówno pod kątem neurologicznym jak i związane jest to z przewlekłością powracających zakażeń narządu ruchu. Biegły jednoznacznie stwierdził, iż następstwem ciężkiego urazu ośrodkowego układu nerwowego jest utrwalony zespół psycho-somatyczny skutkujący 100 % kalectwem powoda z niezakończonym leczeniem i nadal istniejącym stanem realnego zagrożenia życia. Ponadto jak stwierdził biegły neuropsycholog i neurochirurg stan powoda nie pozwala na jego samodzielne funkcjonowanie. Powód wymaga stałej (czyli 24h) opieki. Powód nie ma szans, na nawet przy poprawie funkcjonowania poznawczego czy ruchowego, realnych szans na podjęcie jakiejkolwiek pracy zarobkowej. Zdaniem biegłej neuropsycholog, u powoda w skutek wypadku mamy do czynienia z wyraźnymi zaburzeniami funkcji poznawczych (uwaga, pamięć, procesy uczenia się, myślenia) wykonawczych (planowanie, kontrola reakcji) a także emocjonalnych (obniżenie uczuciowości wyższej rozhamowanie, chwiejność, agresja). Biegła oceniła, iż zaburzenia te mają charakter encefalopatii pourazowej z dominującymi objawami zespołu czołowego. Są to trwałe uszkodzenia obejmujące oba płaty czołowe. Zdaniem biegłej można w niewielkim stopniu usprawnić funkcję poznawcze (uwaga, pamięć) poprzez rehabilitacje neuropsychologiczną ale zmiany osobowości i rozhamowania mogą się pogłębić. Orzekła 100 % trwałego uszczerbku na zdrowiu. Zdaniem biegłej powód wymaga stałej obecności osób trzecich, tj. przez 24 h na dobę i nie ma możliwości, żeby pozostawał sam w domu bez opieki.

Powyższe opinie potwierdzają ogromną krzywdę powoda i jednoznacznie wskazują z jakim cierpieniem powód miał i nadal ma do czynienia w codziennym funkcjonowaniu. Powód w dniu wypadku miał zaledwie 21 lat i całe życie przed sobą. Jak wskazał świadek D. S., powód przed wypadkiem nie leczył się i był zdrowy, pracował na umowę o pracę w warsztacie samochodowym. Był aktywnym życiowo młodym człowiekiem, spotykał się ze znajomymi, miał plany na przyszłość. W chwili obecnej powód do końca chyba nie zdaje sobie sprawy z tego, że nie wróci do poprzedniego życia, ponieważ jak zeznała świadek „Syn przeżywa swój stan. Do końca nie zdaje sobie z tego sprawy, wierzy w to że wyjdzie z tego.

Uwzględniając wymienione czynniki za odpowiednią sumę zadośćuczynienia uznać należało kwotę 1.000.000 zł. Niemniej, ze względu na zakres nie kwestionowanego przez stronę powodową przyczynienia się powoda do powstania szkody, obowiązek pozwanego do zapłaty zadośćuczynienia ulega ograniczeniu o 30%, tj. stosownie do stopnia jej przyczynienia - do kwoty 700.000 zł (art. 362 k.c.). Mając na względzie kwotę wypłaconą już powodowi w toku postępowania likwidacyjnego tytułem zadośćuczynienia, tj. kwotę 140.000 zł, należne powodowi zadośćuczynienie należało pomniejszyć właśnie o tę kwotę. Wobec powyższego powodowi należało przyznać kwotę 560.000 zł tytułem uzupełnienia zadośćuczynienia. Odsetki Sad zasądził od dnia wyrokowania zgodnie z żądaniem pozwu, Sąd miał na uwadze, iż na dzień wyrokowania można było dopiero ustalić zakres cierpień powoda.

Przechodząc do roszczenia zasądzenia odszkodowania wskazać należy, że w myśl art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na koszty składają się dochodzone przez powoda koszty zakupu ławeczki do łóźka (166 zł) zwrotu kosztów konsultacji w Centrum Medycznym (...) na kwotę 120 zł oraz zwrotu kosztów badania okulistycznego 165 zł oraz wyrobu okularów – 488 zł, zakupu specjalistycznego samochodu 11.050 zł. Sad nie miał żądnych wątpliwości iż powyższe koszty były konieczne i bezpośrednio związane ze stanem zdrowia powoda wywołanym przedmiotowym wypadkiem. Ławeczka do łóżka i konsultacje medyczne były wskazane i zostały jednocześnie pozytywnie zaopiniowane przez biegłego ortopedę i rehabilitanta. Nie ulega również wątpliwości, że na na skutek wypadku powód doznał uszczerbku w zakresie narządu wzroku i tym samym konieczne było wykonanie nowych okularów. Nie zmienia tego okoliczność, iż powód już przed wypadkiem miał wadę wzroku, jednak zakres uszkodzeń UON pogłębił te wady i doprowadził do nowych upośledzeń. Zatem po pomniejszeniu przyczynienia powoda o 30% tytułem odszkodowania należało zasadzić kwotę 8.707,30 zł (12.439 zł-30%).

Odnośnie roszczenie rentowego wskazać należy, iż w przypadku gdy poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty (art. 444 § 2 k.c.)

Wszystkie te okoliczności zostały potwierdzone przez biegłych w sposób nie budzący wątpliwości. Potrzeby powoda zwiększyły się, albowiem jako osoba niepełnosprawna ponosi koszty związane z zakupem pieluchomajtek, leków poprawiających pracę układu pokarmowego, leków uspakajających i przeciwbólowych, leków okulistycznych i innych. Ponadto powód nie noże wykonywać żadnej pracy zarobkowej, a w dniu wypadku miał zaledwie 21 lat i całe życie przed sobą. W chwili obecnej jest w pełni uzależniony od pomocy rodziny. Nie jest w .tanie samodzielnie funkcjonować, a jak wskazali biegli - w szczególności neuropsycholog -wymaga on stałej 24 godzinnej opieki. Powód nie może nawet pozostawać sam w domu. W związku z powyższym uznać należy, iż powód wymaga opieki przez co najmniej 16 h na dobę, : z wyłączeniem pory nocnej. Powód wymaga opieki osób trzecich w szczególności w takich czynnościach jak: pomoc w przygotowywaniu posiłków, robieniu zakupów, pomocy przy wejściu do samochodu, stałego nadzoru w domu, pomocy w czynnościach dnia codziennego, kąpieli, ubiorze, załatwianiu potrzeb fizjologicznych itp. Powód w pozwie wskazał, iż wymaga rehabilitacji w wymiarze co najmniej 1 godziny dziennie przez 5 dni w tygodniu i rehabilitacja ta jest konieczna i niezbędna dla poprawy sprawności ruchowej powoda. Jak stwierdził biegły rehabilitant w opinii uzupełniającej „systematyczna rehabilitacja w wymiarze co najmniej 1 godziny dziennie przez 5 dni w tygodniu w każdym miesiącu, prowadzona naprzemiennie przez fizjoterapeutów oraz przez powoda-samodzielnie lub przy pomocy osób drugich jest zasadna dla powstrzymania pogłębiania się niesprawności powoda w celu jego usprawnienia". W związku z faktem, iż koszt jednej godziny specjalistycznych usług rehabilitacyjnych to koszt ok. 120 zł a zdaniem biegłego rehabilitanta ćwiczenia powinny być wykonywane na przemiennie wraz z profesjonalistą i rodziną dlatego też należy uznać, iż uzasadnionym składnikiem renty winny być także koszty rehabilitacji (czyli zwiększone potrzeby powoda) w wysokości 840 zł (10 x 120 zł -30%), przy założeniu, że kwota ta stanowi miesięczny wydatek w wysokości ok. 1200 zł, bowiem powód powinien odbywać 10 godzin zajęć w miesiącu przy udziale profesjonalisty (i 10 h przy udziale kogoś z rodziny). Sąd uznał, iż powód z tytułu swojego stanu zdrowia musi średnio ponosić koszty leków i innych środków w wysokości 600 zł (cewniki, pieluchomajtki, preparaty przeczyszczające, stymulujące, leki odkażające, rękawice jednorazowe, preparaty przeciwodleżynowe, odzywki leki okulistyczne i neurologiczne, przeciw bólowe). Koszty rehabilitacji kształtują się na poziomie 1200 zł miesięcznie (10 godzin x 1h dzienniex120zł). Koszty opieki osób trzecich 4.800 zł miesięcznie (16h dziennie x 30 dni x 10 zł). Dla ustalenia należnego powodowi odszkodowania Sąd przyjął stawkę w wysokości 10 zł za godzinę usługi. Powyższa stawka nie jest wyższa niż stawki określone w Biuletynie Informacji Publicznej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w L., który za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze w maju 2012 r. stosował stawki wynoszące 12 zł za godzinę usługi oraz kosztami usług obowiązujących na terenie (...) np. Dzielnicy M., gdzie koszt usług opiekuńczych wynosił 11,50 zł za godzinę pracy. Powyższe stawki znajduje także uzasadnienie w zasadach doświadczenia życiowego.

Na skutek wypadku powód utracił zdolność zarobkową, Kwota minimalnego wynagrodzenia na przestrzeni lat 2009 -2016 roku zmieniała i rosła, równowartość minimalnego wynagrodzenia za prace w 2016 roku wynosiła 1.355,69 zł netto i niewątpliwie gdyby nie wypadek powód mógłby otrzymywać tytułem wynagrodzenia co najmniej taką kwotę.

Sąd nie miał wątpliwości, iż zmniejszyły się widoki powoda na przyszłość. Powód całkowicie utracił zdolność zarobkowania, zdolność ta wystąpiła w początkowym okresie pracy zawodowej (21 lat) Powód był na początkowym etapie pracy zawodowej, interesował się motoryzacją i w przyszłości zamierzał wykonywać zawód mechanika samochodowego. Jego szanse były jak u każdego młodego człowieka, natomiast wypadek i kalectwo z tym spowodowane te szanse przekreśliły w całości Mając na uwadze powyższe w ocenie Sadu żądany składnik renty z tytułu zmniejszenia się widoków na przyszłość w wysokości 1000 zł miesięcznie był uzasadniony i nie wygórowany.

Mając na uwadze powyższe całkowita kwota renty na przyszłość z tytułu zwiększenia potrzeb, utraty dochodów i zmniejszenia widoków na przyszłość wynieść powinna 8.955,69zł (600 zł + 1.20 zł + 4.800 zł + 1355,69 zł), a przy uwzględnieniu stopnia przyczynienia się powoda 6.268,98 zł (8.955,69zł - 30%). Z uwagi na fakt, iż w chwili obecnej pozwany wypłaca powodowi kwotę 3.057 zł kwartalnie (1.019 zł miesięcznie) zasadne było podwyższenie świadczenia rentowego o kwotę 5.249,98 zł (6.268,98 zł – 1.019 zł), począwszy od dnia 01.07.2016r.

Konsekwencją powyższego dalsze świadczenia zasądzone w wyroku tj. w pkt 4,5,6 są skapitalizowanymi świadczeniami rentowymi za poszczególny okresy, w których zmianie ulegało najniższe miesięczne wynagrodzenia. I tak w pkt 4 wyroku Sąd zasądził na rzecz powoda kwotę 109.479,08 zł tytułem skapitalizowanej renty za okres od 01.02.2010r. do 31.12.2012r.

a)  za okres od dnia 1.01.2012 r. - 31.12.2012 r. kwotę 38.271,60 zł, na którą składa się: koszt leków (12 mies x 420 zł), koszt rehabilitacji (12 mies x 1.680 zł), koszt opieki (12 mies x 630 zł), koszt utraconych dochodów (12 mies x 778,30 zł) oraz koszt zmniejszenie się widoków na przyszłość (12 mies x 700 zł), tj. wg równania: 4.208,30 zł - 1.019,00 zł (wypłacana renta) = 3.189,30 zł x 12 miesięcy = 38.271,60 zł

b)  za okres od dnia 1.01.2011 r. - 31.12.2011 r. kwotę 37.603,68 zł, na którą składa się: koszt leków (12 mies x 420 zł), koszt rehabilitacji (12 mies x 1.680 zł), koszt opieki (12 mies x 630 zł), koszt utraconych dochodów (12 mies x 722,64 zł) oraz koszt zmniejszenie się widoków na przyszłość (12 mies x 700 zł), tj. wg równania: 4.152,64 zł - 1.019,00 zł = 3.133,64 zł (wypłacana renta) x 12 miesięcy = 37.603,68 zł

c)  za okres od dnia 1.01.2010 r. - 31.02.2010 r. kwotę 2.799,80 zł, na którą składa się koszt leków (2 mies x 420 zł), koszt opieki (2 mies x 630 zł), koszt utraconych dochodów (2 mies x 668,90 zł) oraz koszt zmniejszenie się widoków na przyszłość (2 mies x 700 zł), tj. wg równania: 2.418,90 zł - 1.019,00 zł = 1.399,90 zł x 2 miesiące = 2.799,80 zł

d)  za okres od dnia 1.03.2010 r. - 31.12.2010 r. kwotę 30.799 zł, na którą składa się koszt leków (10 mies x 420 zł), koszt rehabilitacji (10 mies x 1.680 zł), koszt opieki (10 mies x 630 zł), koszt utraconych dochodów (10 mies x 668,90 zł) oraz koszt zmniejszenie się widoków na przyszłość (10 mies x 700 zł), tj. wg równania: 4.098,90 zł - 1.019,00 zł = 3.079,90 zł x 10 miesięcy = 30.799 zł

Koszt rehebilitacji został policzony za 10 miesięcy, bowiem powód rozpoczął rehabilitację od dnia 1 marca 2010 r. i trwa ona do dnia dzisiejszego.

Rentę miesięczną dochodzona od dnia 1.01.2013 roku do dnia 30.06.2013 roku w wysokości 3.189,30 zł skapitalizowano w wysokości 19.135,80 zł, zgodnie z wyliczeniem: 3.189,30 zł x 6 miesięcy = 19.135,80 zł. Natomiast rentę za okres od 1.07.2013 roku do 30.06.2016 roku skapitalizowano w wysokości 186.688,26 zł zgodnie z poniższymi wyliczeniami przedstawionymi przez stronę powodową:

a) za okres od dnia 1.07.2013 r. - 31.12.2013 r. kwotę 30.767,82 zł, na którą składa się: koszt leków (6 miesięcy x 420 zł), koszt rehabilitacji (6 miesięcy x 840 zł), koszt opieki (6 miesięcy x 3.360 zł), koszt utraconych dochodów (6 miesięcy x 826,97 zł) oraz koszt zmniejszenie się widoków na przyszłość (6 miesięcy x 700 zł), tj. wg równania - 1.019,00 zł (wypłacana renta) = 5.127,97 zł x 6 miesięcy = 30.767,82 zł

b) za okres od dnia 1.01.2014 r. - 31.12.201 r. kwotę 62.004,84 zł, na którą składa się: koszt leków (12 miesięcy x 420 zł), koszt rehabilitacji (12 miesięcy x 840 zł), koszt opieki (12 miesięcy x 3.360 zł), koszt utraconych dochodów (12 miesięcy x 866,04 zł) oraz koszt zmniejszenie się widoków na przyszłość (12 miesięcy x 700 zł), tj. wg równania: 6.186,07 zł - 1.019,00 zł (wypłacana renta) = 5.167,07 zł x 12 miesięcy = 62.004,84 zł

c) za okres od dnia 1.01.2015 r. - 31.12.2015 r. kwotę 62.415,72 zł, na którą składa się: koszt leków (12 miesięcy x 420 zł), koszt rehabilitacji (12 miesięcy x 840 zł), koszt opieki (12 miesięcy x 3.360 zł), koszt utraconych dochodów (12 miesięcy x 900,31 zł) oraz koszt zmniejszenie się widoków na przyszłość (12 miesięcy x 700 zł), tj. wg równania: 6.220,31 zł - 1.019,00 zł = 5.201,31 zł x 12 miesięcy = 62.415,72 zł

d) za okres od dnia 1.01.2016 r. - 30.06.2016 r. kwotę 31.499,88 zł. na którą składa się: koszt leków (6 miesięcy x 420 zł), koszt rehabilitacji (6 miesięcy x 840 zł), koszt opieki (6 miesięcy x 3.360 zł), koszt utraconych dochodów ( 6 miesięcy x 948,98 zł) oraz koszt zmniejszenie się widoków na przyszłość (6 miesięcy x 700 zł), tj. wg równania: 6.220,31zł - 1.019,00 zł = 5.249,98 zł x 6 miesięcy = 31.499,88 zł.

Od roszczenia z pkt. 4 wyroku Sąd zasadził odsetki od dnia doręczenia stronie pozwanej odpisu pozwu w niniejszej sprawie, zaś od roszczeń określonych w pkt. 5 i 6 wyroku od dnia złożenia pisma modyfikującego powództwo tj. 19.07.2016r.

Konsekwencją powyższego rozstrzygnięcia było orzeczenie o kosztach procesu, o których Sąd orzekł zgodnie z art. 98 k.p.c. Strona pozwana przegrała niniejszy proces w całości i nią należało obciążyć kosztami zastępstwa prawnego powoda w wysokości 7.217 zł w oparciu o § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokatów oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu w zw. z § 22 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu. Powódka wygrała niniejszą sprawę w całości stąd też należało zasądzić na jej rzecz od pozwanego zwrot kosztów postępowania w kwocie 7.217zł, tj. zwrot kosztów zastępstwa procesowego.

W konsekwencji, na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Warszawie od pozwanego kwotę 75.350,25 zł. tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej oraz kwotę 6.055,54 zł tytułem kosztów związanych z opinia biegłych od uiszczenia, których powód został zwolniony.

Wobec powyższego, Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.