Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 20 lutego 2018 roku

Sąd Rejonowy w Oleśnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 6 lutego 2018 roku na rozprawie

sprawy z wniosku G. P., B. P.

z udziałem Skarbu Państwa - Krajowego Ośrodka (...) Oddziału Terenowego w O., R. K., H. K., W. C., J. J. (1), P. J., K. J., J. J. (2), K. M., M. K.

o zasiedzenie

postanawia:

I.  stwierdzić, że B. P. córka H. i K. i G. P. syn F. i U. na zasadach wspólności ustawowej małżeńskiej nabyli w drodze zasiedzenia własność działki o nr (...), o powierzchni 2.2600 ha, położonej w miejscowości B. W., dla której prowadzona jest księga wieczysta o numerze (...) – z dniem 1 stycznia 2006 roku;

II.  ustalić, iż każdy z uczestników postępowania ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sygn. akt I Ns 224/15

UZASADNIENIE

Wnioskiem z dnia 19 listopada 2014 roku wnioskodawcy G. P. i B. P. wskazując jako uczestników Skarb Państwa - Krajowy Ośrodek (...) Oddziału Terenowego w O. dawniej Skarb Państwa – Agencja Nieruchomości Rolnych Oddział Terenowy w O., E. C., R. K., A. J. i H. K. wystąpili o stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości rolnych oznaczonej jako działki geodezyjne nr (...) zapisanej w księdze wieczystej o numerze (...) z dniem 01 stycznia 2006 roku. W uzasadnieniu wnioskodawcy podali, że na mocy aktu notarialnego – umowy darowizny z dnia 22 stycznia 2001 roku nabyli własność i posiadanie z gospodarstwa rolnego po H. i K. małżeństwie K.. Darczyńcy to rodzice B. P.. W skład przejętego gospodarstwa wchodzi posiadanie działki opisanej we wniosku, która do dnia dzisiejszego posiadamy jako własną. W rejestrach gruntów są jako współwłaściciele wykazani E. C., J. K. i Skarb Państwa. Spadkobiercami J. K. są uczestnicy R. K., A. J., i H. K. – wniosek karta 2-5.

Wskazywana jako uczestniczka E. C. zmarła 6 lutego 1995 roku. Mocą postanowienia z dnia 3 września 2015 roku sąd w punkcie I odrzucił wniosek w stosunku do uczestniczki postepowania E. C. i wezwał do udziału w sprawie w charakterze uczestników postępowania K. M. i W. C. – postanowienie karta 46.

Wskazywana jako uczestniczka postepowania A. J. zmarła 19 listopada 2016 roku. Mocą postanowienia z dnia 2 sierpnia 2017 roku sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze uczestników postępowania jej zstępnych tj. J. J. (1) M. K., P. J., K. J. i J. J. (2) – postanowienie karta 111.

Postępowanie toczyło się z udziałem: Skarbu Państwa - Krajowego Ośrodka (...) Oddziału Terenowego w O., R. K., H. K., W. C., J. J. (1), P. J., K. J., J. J. (2), K. M., M. K..

Pismem z dnia 19 maja 2015 roku uczestnik postępowania Skarb Państwa Krajowy Ośrodek (...) Oddziału Terenowego w O. dawnej Skarb Państwa - Agencja Nieruchomości Rolnych wniósł o oddalenie wniosku w zakresie części działki – udział 2/4. Wskazując, że powyższe powodowane jest faktem, iż Agencja z tytułu swojego udziału płaciła zobowiązania podatkowe, tak więc brak jest przesłanek samoistnego posiadania przez wnioskodawcę – odpowiedź na wniosek karta 26. Pozostali uczestnicy postepowania nie przedstawili żadnego stanowiska w sprawie. Nie stawili się też na termin rozprawy wyznaczony na dzień 6 lutego 2018 roku, na który to byli wzywani celem przesłuchania – pod rygorem pominięcia dowodu z ich przesłuchania w charakterze strony – wezwania kata 140 – 148 , zapisy streszczenia protokołu karta 159.

Od dnia 10 listopada 2015 roku do dnia 17 października 2016 roku postępowanie w sprawie było zwieszone – postanowienie o zwieszeniu karta 61 i postanowienie o jego podjęciu karta 74.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Nieruchomość rolna oznaczona jako działki nr (...) położona jest w miejscowości B. W., powiat (...), gmina O., woj. (...), obręb (...) B. W., objęta jest księgą wieczystą, dla której Sąd Rejonowy w Oleśnie IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczysta Kw nr (...). Działka ta stanowi grunty orne, użytki rolne zabudowane, o powierzchni 2.2600 ha.

Przedmiotowa księga wieczysta urządzona jest również dla działek o numerach (...) .

Jako współwłaściciele w wypisie z rejestru gruntów oraz w dziale II Kw nr (...) figurują: E. C. w ¼ części, J. K. w ¼ części oraz Skarb Państwa Agencja Nieruchomości Rolnych Oddział w O. w 2/4 części. Wpisów własności dokonano na podstawie postanowienia z dnia 30.09.1975 roku sygn. akt Ns 313/75, postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku I Ns 437/78 z dnia 23.08.1978 roku oraz decyzji (...) z dnia 07.10.1996 roku Wojewody (...).

Dzieci nieżyjącego już współwłaściciela J. K. – to uczestnicy postępowania H. K., R. K. i A. J.. A. J. zmarła 19 listopada 2016 roku, jej zstępnymi są J. J. (1). M. K., P. J., K. J. i J. J. (2).

Zstępni współwłaścicielki E. C., która zmarła w dniu 06.02.1995 roku – to K. M. i W. C..

dowód: - wypis z rejestru gruntów karta 6,

- wyrys z mapy ewidencyjnej karta 7,

-odpis z księgi wieczystej Kw nr (...) karta 8-9,

- akt zgonu E. C. karta 25 i 43,

- wydruk z systemu P. – Sad co do osoby E. C. karta 35-36,

- wydruk z systemu P. – Sad co do osoby A.J.karta 102-103

Przedmiotowa nieruchomość była majątkiem M.. M. zmarł. Był on mężem siostry J. K.. Między innymi w skład jego majątku wchodziła działka nr (...) opisana powyżej. Toczyła się sprawa spadkowa po M.. W księdze wieczystej dla niej urządzonej obecnie jako jej współwłaściciele figurują co też sąd podawał wyżej E. C. w ¼ części, J. K. w ¼ części oraz Skarb Państwa Agencja Nieruchomości Rolnych Oddział w O. w 2/4 części.

J. K. i E. K. (1) w ramach umowy o dożywocie z dnia 18 lutego 1972 roku, zawartej w formie aktu notarialnego z 18 lutego 1972 roku, przed notariuszem S. R. przenieśli własność i posiadanie nieruchomości położonych w B. W. na rzecz H. K. i K. K..

Majątek M. został ugodowo podzielony po odbyciu sprawy spadkowej w latach 1975 -1976 pomiędzy samymi spadkobiercami. J. K. wziął w posiadanie przedmiotową nieruchomość tj. działkę ner 41.

J. K. to dziadek wnioskodawczyni B. P. a H. i K. K. to jej rodzice.

W dniu 22 stycznia 2001 roku umową darowizny H. K. i K. K. darowali nieruchomości w B. W., których byli właścicielami i które to posiadali wnioskodawcom G. P. i B. P.. W tym posiadanie przedmiotowej działki nr (...). Od dnia przejęcia działki nr (...) tj. od dnia 1976 roku J. K. traktował siebie jak je właściciel a potem tak samo siebie traktował H. K. i wnioskodawcy. Ziemia nigdy nie leżała odłogiem była uprawiana rolniczo. Nikt nigdy nie wystąpił z roszczeniem o jej wydanie. Nie kierował do wnioskodawców i ich poprzedników żadnych roszczeń.

Podatki od momentu przejęcia tj. od 1975 roku były płacone przez rodzinę wnioskodawczyni B. P. do dnia 2014 roku. Z uwagi na brak tytułu prawnego przez wnioskodawców zaniechano ich pobór przez Gminę.

dowód: - akt notarialny z 18.02.1972r. rep A 330/72 karta 10 – 11i

karta 70-71,

- akt notarialny z 22.01.2001r. rep A 419/2001 karta 12-13 i karta 72-73,

- zeznania świadków H. M. i A. S. na rozprawie w dniu5.12.2017r. karta 136 verte i zapis elektroniczny z rozprawy,

- zeznania wnioskodawczyni B. P. i G. P. na rozprawie w dniu 6.02.2018 r. karta 159 verte i zapis elektroniczny z rozprawy.

W doniesieniu do działek (...) wykazanych w tej samej księdze wieczystej co przedmiotowa działka toczyło się w tut. Sądzie postępowanie pod sygn. akt I Ns 123/15 z wniosku H. K. z udziałem Skarbu Państwa - Agencji Nieruchomości Rolnych Oddział Terenowy w O., H. K., R. K., W. C., A. J., K. M.. To postepowanie zakończyło się prawomocnym postanowieniem z dnia 3 sierpnia 2016 roku sąd stwierdził, że wnioskodawca H. K. nabył w drodze zasiedzenia własność części działki nr (...), położonej w miejscowości B. W., o powierzchni około 0.4600 ha oraz własność działek nr (...), położone w miejscowości B. W., o powierzchni 2.4760 ha, dla których Sąd Rejonowy w Oleśnie IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą (...) – z dniem 1 stycznia 2006 roku – fakt znany sądowi z urzędu.

W odniesieniu do działki o numerach (...) wykazanych w tej samej księdze wieczystej co przedmiotowa działka toczyło się w tut. Sądzie postępowanie pod sygn. akt I Ns 106/15 z wniosku E. K. (2) przy uczestnictwie Agencji Nieruchomości Rolnych Oddziału Terenowego w O., H. K., R. K., W. C., A. J. i K. M.. To postępowanie zakończyło się mocą prawomocnego postanowienia z dnia 10 marca 2016 roku, którym to sąd oddalił wniosek. W uzasadnieniu podnosząc między innymi, iż „ W ocenie sądu wnioskodawca w toku postępowania nie wykazał ”manifestowania” charakteru władania tą nieruchomością – tak, aby można było przyjąć, że wnioskodawca traktował sporną nieruchomość jako wyłączną własność. Nie potrafił składając swoje zeznania w sposób pewny i jednoznaczny przedstawić sądowi swojego nastawienia psychicznego (animus) związanego z użytkowaniem przedmiotowej nieruchomości. W ocenie sądu wnioskodawca wykonywał władztwo ale będąc pozbawiony wymaganego w takiej sytuacji psychicznego nastawienia zamiaru władania rzeczą tylko dla siebie jak właściciel.” Również sąd I instancji podniósł, iż „ Wskazać należy, że nawet gdyby przyjąć, iż wnioskodawca władał przedmiotowymi działkami z nastawieniem tak jak właściciel, to do zasiedzenia ich by nie doszło, bowiem nie upłynął okres, przy przyjęciu złej wiary, 30 lat, umożliwiający nabycie ich własności w drodze zasiedzenia. Bowiem na pewno wnioskodawca nie władał tymi działkami 19 września 1991 zatem licząc początek biegu władania od tej daty to 30 lat upływa 2021 roku”. - fakt znany sądowi z urzędu.

W odniesieniu do części działki oznaczonej numerem (...) w tut. Sądzie pod sygn. akt I Ns 145/15 toczyła się sprawa z wniosku J. S., przy udziale Skarbu Państwa – Agencji Nieruchomości Rolnych Oddział Terenowy w O., H. K., R. K., A. J. oraz zstępnych po zmarłej E. C.– K. M.i W. C., o stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości rolnej oznaczonej jako część działki nr (...) objętej Kw nr (...). Mocą prawomocnego postanowienia z dnia 3 sierpnia 2016 roku sąd stwierdził, że J. S. syn J. nabył w drodze zasiedzenia własność części działki nr (...), położonej w miejscowości B. W., o powierzchni około 1.5000 ha, dla której Sąd Rejonowy w Oleśnie IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą (...) – z dniem 1 stycznia 2006 roku- - fakt znany sądowi z urzędu.

Sąd zważył.

Wniosek zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 172 § 1 k.c. posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie). Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze. (§ 2). Powołany przepis określa przesłanki nabycia przez zasiedzenie własności nieruchomości. Łącznym warunkiem jest upływ oznaczonego przez ustawę terminu nieprzerwanego posiadania samoistnego, a długość tego terminu zależna jest od dobrej lub złej wiary w chwili nabycia posiadania. Posiadaczem samoistnym rzeczy jest ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (art. 336 k.c.). Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem doktryny i judykatury stan posiadania współtworzą fizyczny element (corpus) władania rzeczą oraz intelektualny element zamiaru (animus) władania rzeczą dla siebie.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego jednoznacznie wynika, iż wystąpiły wszystkie przesłanki prowadzące do nabycia tytułu własności przez zasiedzenie przez wnioskodawców do nieruchomości będącej przedmiotem zasiedzenia.

Poprzednicy prawni wnioskodawców i sami wnioskodawcy władali przedmiotową nieruchomością od końca 1975 roku a początku 1976 roku i traktowali siebie jako jej właściciele. Tak byli postrzegani przez lokalną społeczność. Nikt nigdy nie rościł sobie wobec nich żadnych praw co do tej nieruchomości. Zatem w ocenie sądu w sprawie mamy do czynienia z posiadaniem prowadzącym do zasiedzenia, które miało charakter władania rzeczą z zamiarem posiadania jej dla siebie.

W ocenie Sądu w sprawie mamy do czynienia z samoistnym posiadaniem nieruchomości.

Przedmiotem zasiedzenia może być każda nieruchomość, bez względu na osobę właściciela i rodzaj nieruchomości. Zasiedzenie to sposób nabycia nieruchomości przez upływ czasu. Posiadanie prowadzące do zasiedzenia musi być nieprzerwane- 345 k.c. Na korzyść posiadacza przemawia domniemanie ciągłości – art. 340 k.c. i 345 kc oraz domniemanie, że ten kto rzeczą faktycznie włada, jest posiadaczem
samoistnym – 339 k.c. i domniemanie istnienia dobrej wiary. – art. 7 k.c.

W rozpoznawanym przypadku na pewno od 1975 roku poprzednicy wnioskodawców dysponowali działką objętą wnioskiem, a potem sami wnioskodawcy władali tą ziemią w sposób nieskrępowany, nie uzależniony od właścicieli ujawnionych w księdze wieczystej, dlatego w ocenie sądu w sprawie mamy do czynienia z posiadaniem prowadzącym do zasiedzenia, które miało charakter władania rzeczą z zamiarem posiadania jej dla siebie.

Zgodnie z art. 172 § 2 k.c. po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze. Wskazany termin obowiązuje od 1 października 1990 roku, gdy weszła w życie ustawa z dnia 28 lipca 1990 roku o zmianie ustawy – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 55, poz. 321). Nastąpiło wówczas przedłużenie o dziesięć lat terminów zasiedzenia nieruchomości. Wcześniej obowiązywał termin dwudziestu lat w przypadku nabycia posiadania w złej wierze. Według właściwego przepisu międzyczasowego ustawy nowelizacyjnej (art. 9) „do zasiedzenia, którego bieg rozpoczął się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się od tej chwili przepisy niniejszej ustawy”. Oznacza to w konsekwencji, że zasiedzenia przez wnioskodawców przedmiotowej nieruchomości, którego obowiązujący poprzednio krótszy dwudziestoletni termin liczony od dnia 15 kwietnia 1972 roku nie upłynął do 1 października 1990 roku, biegnie dalej z zastosowaniem nowego, wydłużonego, trzydziestoletniego terminu.

Upływ trzydziestoletniego terminu posiadania samoistnego nieruchomości przez B. P. i G. P. nastąpił w 1 stycznia 2006 roku Przyjmując jako bieg okresu zasiedzenia od początku 1976 roku a końca 1975 roku, pociągając za sobą nabycie przez wnioskodawców nieruchomości. Z uwagi, iż w momencie upływu terminu zasiedzenia wnioskodawcy pozostawali w związku małżeńskim, zgodnie z art. 31 § 1 kro, nieruchomość nabyli na zasadzie małżeńskiej wspólności ustawowej.

Mając powyższe na uwadze wniosek należało wniosek uwzględnić i stwierdzić, że B. P. córka H. i K. i G. P. syn F. i U. na zasadach wspólności ustawowej małżeńskiej nabyli w drodze zasiedzenia własność działki o nr (...), o powierzchni 2.2600 ha, położonej w miejscowości B. W., dla której prowadzona jest księga wieczysta o numerze (...) – z dniem 1 stycznia 2006 roku;

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 520 § 1 k.p.c ustalając , iż każdy z uczestników postępowania ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.