Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II W 24/17

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 stycznia 2018 roku

Sąd Rejonowy w Grajewie II Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Andrzej Myśliński

Protokolant: Piotr Gosiewski

w obecności oskarżyciela -------

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23.01.2018 roku

sprawy przeciwko

J. G.

synowi A. i A. z d. G.

urodz. (...) w G.

obwinionemu o to, że:

I. Prowadząc działalność gospodarczą na terenie miejscowości G., będąc zobowiązanym do regulowania składek wobec ZUS w terminach do: 16.05.2016r. – 17.10.2016r. nie dopełnił tego obowiązku tj. opłacenia należnych składek na ubezpieczenia społeczne za okres 04 – 09.2016r., na ubezpieczenie zdrowotne za okres 04 – 09.2016r. oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres 04 –08.2016r. w łącznej w kwocie 163.493,97 zł, czym popełnił wykroczenie określone w art. 98 ust. 1 pkt 1a i ust. 3 w związku z art. 32 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2016, poz. 963 z późn. zm.).

II. Będąc zobowiązanym w okresie od 22.10.2016 r. do 28.10.2016 r. do wyjawienia majątku i przysługujących mu praw majątkowych nie przedłożył wymaganych ustawą danych o posiadanym majątku tj. za popełnienie wykroczenia określonego w art. 98 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 w związku z art. 32 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2016, poz. 963 z późn. zm.).

1.  Obwinionego J. G. uznaje za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów stanowiących wykroczenia z art. 98 ust. 1 pkt 1a i ust. 3 w związku z art. 32 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych i z art. 98 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 w związku z art. 32 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych i za to, na podstawie art. 98 ust. 1 pkt 1a i ust. 3 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych w zw. z art. 9 § 2 kw wymierza mu za oba czyny karę grzywny w kwocie 3000,- (trzech tysięcy) złotych.

2.  Zwalnia obwinionego od opłaty sądowej i zryczałtowanych wydatków postępowania w sprawie, obciążając nimi Skarb Państwa.

II W 24/17

UZASADNIENIE

Na podstawie całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. G. prowadząc działalność gospodarczą (...) w G. był zobowiązany do terminowego opłacania za dany miesiąc składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Pomimo tego nie uiścił:

- składek na ubezpieczenie społeczne za okres 04-09.2016 r. w wysokości 111.062,95 zł,

- składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres 04-09.2016 r. w wysokości 40.184,11 zł,

- składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres 04-08.2016 r. w wysokości 12.246,91 zł,

tj. składek w łącznej wysokości 163.493,97 zł.

W dniu 30.09.2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. Inspektorat w Z. wezwał J. G. w terminie 7 dni od otrzymania pisma do wyjawienia majątku oraz praw majątkowych załączając stosowny druk oświadczenia i pouczają, iż nie wywiązanie się z tego podlega karze. Pomimo doręczenia tego wezwania J. G. w dniu 21.10.2016 r., zobowiązany w okresie od 22.10.2016 r do 28.10.2016 r. nie przedłożył wymaganych danych o posiadanym majątku, a także nie uregulował zadłużenia.

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie następujących dowodów: pisma Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. Inspektorat w Z. k. 1, wezwania do wyjawienia majątku k. 2, odbioru wezwania k. 3, wezwania do zapłaty k. 4-5, wydruków zaległości k. 10,11,12, 13.

Obwiniony J. G. zarówno w ramach postępowania przed Zakład Ubezpieczeń Społecznych jak i przed Sądem nie stawił się i nie złożył stosownych wyjaśnień.

Zdaniem Sądu wina obwinionego J. G. w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego nie budzi wątpliwości.

Jak wynika zarówno z pism, wezwań Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. Inspektorat w Z. k. 1, 2, 4-5, jak też z wyliczeń w zakresie zaległości opłacania składek k. 10,11,12, 13 J. G. zalegał z uiszczaniem stosownych należności. W tej mierze nie uiścił

- składek na ubezpieczenie społeczne za okres 04-09.2016 r. w wysokości 111.062,95 zł,

- składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres 04-09.2016 r. w wysokości 40.184,11 zł,

- składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres 04-08.2016 r. w wysokości 12.246,91 zł,

tj. składek w łącznej wysokości 163.493,97 zł.

Stan faktycznie w tej mierze nie budzi żadnych wątpliwości.

Nie ulega wątpliwości, że obwiniony prowadząca działalność gospodarczą był płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 12 ust. 1 oraz art. 13 pkt. 4 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 r., poz. 963 z pózn. zm. ) J. G. podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznymi zgodnie z art. 47 ust. 1 pkt 3 oraz art. 14 w.w. ustawy jako płatnik składek zobowiazany był do opłacania składek za dany miesiąc w terminie do 15 dnia następnego miesiaca.

Sąd, uwzględniając zebrany w sprawie materiał dowodowy, nie miał wątpliwości, iż za okres 04-09.2016 r. nie opłacał składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne oraz za okres 04.-08.2016 r. składek na FP i FGŚP w ustawowych terminach,

Wykroczenie z art. 98 ust. 1 pkt. 1a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, popełnia ten, kto jako płatnik składek, albo osoba zobowiązana do działania w imieniu płatnika, nie dopełnia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w przewidzianym przepisami terminie. Z kolei zgodnie z art. 32 ww. ustawy do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenie społeczne, w tym także art. 98 tej ustawy. Przedmiotem ochrony na gruncie powołanych przepisów jest prawidłowe funkcjonowanie instytucji ubezpieczeń społecznych. Wykroczenie z art. 98 ma charakter indywidualny, jego sprawcą może być tylko płatnik, lub osoba działająca w jego imieniu. Ponadto mając na uwadze postawę J. G. w trakcie kontroli należało uznać, iż spełnione zostały również znamiona art. 98 ust. 3 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych

Dla bytu wyżej opisanego wykroczenia istotne znaczenie ma fakt, że dane składki nie zostały opłacone w terminie, co stanowi jedno ze znamion tych wykroczeń.

Obwiniony mając świadomość ciążących na nim zobowiązań powinien zarządzać uzyskiwanymi dochodami w sposób, który pozwoliłby na comiesięczne regulowanie opłat na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Wskazać bowiem należy, że powyższe obciążenia nie mają charakteru nadzwyczajnego czy niespodziewanego, wręcz przeciwnie są one ściśle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej i sam fakt, choćby nieregularnego uzyskiwania dochodów nie może stanowić uzasadnienia odstąpienia od ich uiszczania. W konsekwencji powyższego należy przyjąć, iż nawet brak wystarczających środków na rachunku przedsiębiorstwa nie zwolniłby obwinionego z obowiązku poszukiwania innych źródeł, z których mógłby uzyskać środki na zapłatę ww. składek, w szczególności gdy źródłem takim bez wątpienia jest jego majątek osobisty.

W świetle powyższego wina obwinionego co do czynu opisanego w pkt I wniosku o ukaranie nie budzi wątpliwości.

Mając powyższe na uwadze czyn ten należało go zakwalifikować z art. 98 ust. 1 pkt. 1a i ust, 3 w zw. z art 32 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych.

Bezsporne jest też, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. Inspektorat w Z. wezwał pismem z dnia 30.09.2016 r. J. G. w terminie 7 dni od odebrania do wyjawienia majątku oraz praw majątkowych załączając stosowny druk oświadczenia i pouczają, iż nie wywiązanie się z tego podlega karze-k. 2. Powyższe żądanie-wezwanie znajdowało umocowanie prawne w treści art. 26 ust. 5, 5a i 6 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 r., poz. 963 z pózn. zm. ) w zw. z art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 14.06.1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U z 2016 r. poz. 23). Powyższe wezwanie J. G. odebrał osobiście w dniu 21.10.2016 r. k. 3. i nie dopełnił ciążącego na nim ustawowego obowiązku wyjawienia majątku oraz przysługujących mu praw majątkowych w formie oświadczenia w okresie od 22.10.2016 r do 28.10.2016 r., jak też nie uregulował zadłużenia.

Mając na uwadze powyższe w tym ustalenia w zakresie wcześniej omówionego czynu należało uznać, iż czyn z pkt II wniosku o ukaranie stanowi wykroczenie z art. art. 98 ust. 1 pkt. 2 i ust. 3 w zw. z art 32 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych.

Co do zasady każde wykroczenie można popełnić zarówno umyślnie, jak i nieumyślnie, chyba że ustawa przewiduje odpowiedzialność tylko za wykroczenie umyślne (art. 5 kw). Z kolei z art. 6 § 1 kw wynika, że wykroczenie umyślne zachodzi wtedy, gdy sprawca ma zamiar popełnienia czynu zabronionego, to jest chce go popełnić (zamiar bezpośredni) albo przewidując możliwość jego popełnienia na to się godzi (zamiar ewentualny), § 2 tego przepisu stanowi natomiast, że wykroczenie nieumyślne zachodzi, jeżeli sprawca nie mając zamiaru jego popełnienia, popełnia je jednak na skutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, mimo że możliwość popełnienia tego czynu przewidywał (niedbalstwo) albo mógł przewidzieć (lekkomyślność). Przepis art. 48 kw nakazuje stosować powyższe przepisy także do wykroczeń przewidzianych w innych ustawach, jeżeli ustawy te nie zawierają przepisów odmiennych.

Przy wymiarze kary Sąd kierował się dyrektywami art. 33kw.

Sąd uznał, że szkodliwość społeczna czynów jakich dopuścił się obwiniony jest duża. Wpływ na taką ocenę ma znaczna wysokość nie uiszczonych składek. Obwiniony nie stosował się do ustawowego obowiązku. Ponadto obwiniony był już karany za przestępstwo skarbowe. Okoliczności łagodzących dla obwinionego nie znaleziono.

Kierując się ogólnymi dyrektywami wymiaru kary zawartymi w art.33 kw Sąd uznał, iż szkodliwość czynów jest duża. Mając na uwadze cele wychowawcze kary oraz cele kary w zakresie prewencji ogólnej, Sąd uznał, że dla ich zrealizowania niezbędne było orzeczenie wobec obwinionego za oba czyny kary grzywny w kwocie 3000 zł.

Obwinionego mając w tym na względzie jego obecny stan zdrowia zwolniono go od ponoszenia opłaty sądowej i zryczałtowanych wydatków w sprawie na zasadzie art. 119 kpw, 624 § 1kpk .