Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 marca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

przy udziale Prokuratora Leszka Wójcika

po rozpoznaniu w dniu 29 marca 2018 r.

sprawy M. P.

oskarżonego z art. 280 § 1 k.k. i in.

na skutek apelacji, wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Garwolinie

z dnia 14 września 2017 r. sygn. akt II K 757/16

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że M. P. uznaje winnym tego, że w dniu 25 czerwca 2016r. w miejscowości L. gm. P. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z ustaloną osobą dokonali rozboju na osobie M. G. (1) podczas którego stosując przemoc wobec w/w polegającą na uderzaniu rękami w głowę oraz kopaniu nogami w różne części ciała M. G. (1), spowodowali u niego obrażenia ciała w postaci stłuczenia głowy z krwiakiem podskórnym okolicy oka lewego, zadrapania okolicy barku prawego, powodujących rozstrój zdrowia trwający krócej niż 7 dni, narażając go tym samym na zaistnienie poważniejszych skutków określonych w art. 156 § 1 kk lub art. 157 § 1 kk, a nastepnie dokonali zaboru w celu przywłaszczenia należących do w/w pokrzywdzonego plecaka N., telefonu I. (...) telefonu S., portfela skórzanego z dowodem osobistym wystawionym na nazwisko M. G. (1), biletem miesięcznym na kolej, kartą opieki medycznej M., kartą miejską oraz dwiema kartami: kartą bankomatową i kartą bankową wystawioną przez Bank (...) SA uprawniającymi do podjęcia pieniędzy z automatu bankowego, 3 sztuk ładowarek telefonicznych, 2 sztuk słuchawek do telefonu, 4 sztuk kluczy do domu, 2 sztuk do firmy z pilotem do bramy, modemu H., a następnie zniszczyli przez spalenie w/w plecak N., portfel z dowodem osobistym wystawionym na nazwisko M. G. (1), biletem miesięcznym na kolej, kartą opieki medycznej M., kartą miejską oraz dwiema kartami: kartą bankomatową i kartą bankową wystawiona przez Bank (...) SA, którymi to rzeczami nie mieli prawa wyłącznie rozporządzać, czym wyrządzili łącznie straty w wysokości 2.800zł na szkodę M. G. (1) co wyczerpało dyspozycję art. 280 § 1 kk w zb. z art. 276 kk w zb. z art. 278 § 5 kk w zb. z art. 275 § 1 kk w zb. z art. 158 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i te przepisy przyjmuje za podstawę skazania, zaś na podstawie art. 280 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk i art. 33 § 2 i 3 kk wymierza M. P. karę 2 (dwa) lat pozbawienia wolności i grzywnę w wysokości 80 (osiemdziesiąt) stawek dziennych po 10 (dziesięć) zł stawka;

II.  w pozostałej części wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. G. S. w G. 516,60 zł (w tym 96,60 zł podatku VAT) za obronę oskarżonego z urzędu wykonywaną w postępowaniu odwoławczym;

IV.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 480 zł opłaty za obie instancje, zaś od wydatków postępowania odwoławczego zwalnia go stwierdzając, że ponosi je Skarb Państwa.

Sygn. akt II Ka 931/17

UZASADNIENIE

M. P. został oskarżony o to, że:

w dniu 25 czerwca 2016r. w miejscowości L. gm. P. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z ustaloną osobą dokonali rozboju na osobie M. G. (1), podczas którego stosując przemoc wobec w/w polegającą na uderzaniu rękoma w głowę oraz kopaniu nogami w różne części ciała czym doprowadzili M. G. (1) do stanu bezbronności i spowodowali u niego obrażenia ciała w postaci stłuczenia głowy z krwiakiem podskórnym okolicy oka lewego, zadrapania okolicy barku prawego powodujących rozstrój zdrowia trwający krócej niż siedem dni, narażając go tym samym na zaistnienie poważniejszych skutków, tj. określonych w art. 156 § 1 kk lub art. 157 § 1 kk, dokonali zaboru w celu przywłaszczenia należących do w/w pokrzywdzonego plecaka N., telefonu I. (...), telefonu S., portfela skórzanego z dowodem osobistym wystawionym na nazwisko M. G. (1), biletem miesięcznym na kolej, kartą opieki medycznej M., kartą miejską, oraz dwiema kartami: kartą bankomatową i kartą bankową wystawioną przez Bank (...) S.A. uprawniającymi do podjęcia pieniędzy z automatu bankowego, 3 sztuk ładowarek telefonicznych, 2 sztuk słuchawek do telefonu, 4 sztuk kluczy do domu, 2 sztuk do firmy z pilotem do bramy, modemu H., a następnie zniszczyli, tj. spalili w/w plecak N., portfel z dowodem osobistym wystawionym na nazwisko M. G. (1), biletem miesięcznym na kolej, kartą opieki medycznej M., kartą miejską oraz dwiema kartami: kartą bankomatową i kartą bankową wystawioną przez Bank (...) SA, którymi to rzeczami nie mieli prawa wyłącznie rozporządzać, którym to czynem wyrządzili łącznie straty w wysokości 2.800 zł na szkodę M. G. (1),

tj. o czyn z art. 280 § 1 kk w zb. z art. 276 kk w zb. z art. 278 § 5 kk w zb. z art. 275 § 1 kk w zb. z art. 158 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

Sąd Rejonowy w Garwolinie wyrokiem z dnia 14 września 2017r.:

1.oskarżonego M. P. uznał za winnego tego, że w dniu 25 czerwca 2016r. w miejscowości L. gm. P. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z ustaloną osobą dokonali rozboju na osobie M. G. (1), podczas którego stosując przemoc wobec w/w polegającą na uderzaniu rękoma w głowę oraz kopaniu nogami w różne części ciała czym doprowadzili M. G. (1) do stanu bezbronności i spowodowali u niego obrażenia ciała w postaci stłuczenia głowy z krwiakiem podskórnym okolicy oka lewego, zadrapania okolicy barku prawego powodujących rozstrój zdrowia trwający krócej niż siedem dni, narażając go tym samym na zaistnienie poważniejszych skutków, tj. określonych w art. 156 § 1 kk lub art. 157 § 1 kk, dokonali zaboru w celu przywłaszczenia należących do w/w pokrzywdzonego plecaka N., telefonu I. (...), telefonu S., portfela skórzanego z dowodem osobistym wystawionym na nazwisko M. G. (1), biletem miesięcznym na kolej, kartą opieki medycznej M., kartą miejską, oraz dwiema kartami: kartą bankomatową i kartą bankową wystawioną przez Bank (...) S.A. uprawniającymi do podjęcia pieniędzy z automatu bankowego, 3 sztuk ładowarek telefonicznych, 2 sztuk słuchawek do telefonu, 4 sztuk kluczy do domu, 2 sztuk do firmy z pilotem do bramy, modemu H. o łącznej wartości 2.800 zł na szkodę M. G. (1), przyjmując, że czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi to jest przestępstwo z art. 280 § 1 kk w zw. z art. 283 kk w zb. z art. 278 § 3 i 5 kk w zb. z art. 275 § 1 kk w zb. z art. 158 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i na podstawie art. 280 § 1 kkw zw. z art. 283 kk w zb. z art. 278 § 3 i 5 kk w zb. z art. 275 § 1 kk w zb. z art. 158 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 33 § 2 i 3 kk skazał go i na podstawie art. 280 § 1 kk w zw. z art. 283 kk w zw. z art. 11 § 3 kk w zw. z art. 33 § 2 i 3 kk wymierzył oskarżonemu karę 1 roku pozbawienia wolności oraz grzywnę w wysokości 80 stawek dziennych po 10 złotych każda stawka dzienna;

2.na podstawie art. 46 § 1 kk orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego kwoty 250 złotych;

3.na podstawie art. 63 § 1 i § 5 kk na poczet orzeczonej w pkt 1 kary pozbawienia wolności zaliczył okres zatrzymania oskarżonego od dnia od dnia 26 czerwca 2016r. godz. 8:00 do dnia 27 czerwca 2016r. godz. 11:30;

4.zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii (...) w Ż. kwotę 2184,48 złotych tytułem kosztów nieopłaconej obrony sprawowanej z urzędu a w tym podatek VAT;

5.zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 200 złotych tytułem części wydatków w sprawie a w pozostałej części zwolnił go od uiszczania wydatków i opłat, obciążając w tej części wydatkami Skarb Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wniósł prokurator.

Prokurator na podstawie art. 425 § 1 i 2 kpk oraz art. 444 kpk zaskarżył wyrok w całości na niekorzyść oskarżonego. Na podstawie art. 427 § 2 kpk i art. 438 pkt 1 kpk wyrokowi zarzucił obrazę prawa materialnego, jako błąd subsumpcji prawidłowo ustalonego stanu faktycznego tj. art. 283 kk w zw. z art. 115 § 2 kk poprzez ich błędne zastosowanie w orzeczeniu opartym na trafnych ustaleniach faktycznych i przyjęcie, że czyn przypisany skazanemu M. P. w pkt 1 części dyspozytywnej wyroku Sądu Rejonowego w Garwolinie wypełnia znamiona rozboju w typie uprzywilejowanym, podczas gdy z ustalonego stanu faktycznego wynika, że M. P. dopuścił się czynu w typie podstawowym z art. 280 § 1 kk.

Wskazując na powyższe zarzuty prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt 1 poprzez uznanie M. P. za winnego tego, że: w dniu 25 czerwca 2016r. w miejscowości L. gm. P. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z ustaloną osobą dokonali rozboju na osobie M. G. (1), podczas którego stosując przemoc wobec w/w polegającą na uderzaniu rękoma w głowę oraz kopaniu nogami w różne części ciała czym doprowadzili M. G. (1) do stanu bezbronności i spowodowali u niego obrażenia ciała w postaci stłuczenia głowy z krwiakiem podskórnym okolicy oka lewego, zadrapania okolicy barku prawego powodujących rozstrój zdrowia trwający krócej niż siedem dni, narażając go tym samym na zaistnienie poważniejszych skutków, tj. określonych w art. 156 § 1 kk lub art. 157 § 1 kk, dokonali zaboru w celu przywłaszczenia należących do w/w pokrzywdzonego plecaka N., telefonu I. (...), telefonu S., portfela skórzanego z dowodem osobistym wystawionym na nazwisko M. G. (1), biletem miesięcznym na kolej, kartą opieki medycznej M., kartą miejską, oraz dwiema kartami: kartą bankomatową i kartą bankową wystawioną przez Bank (...) S.A. uprawniającymi do podjęcia pieniędzy z automatu bankowego, 3 sztuk ładowarek telefonicznych, 2 sztuk słuchawek do telefonu, 4 sztuk kluczy do domu, 2 sztuk kluczy do firmy z pilotem do bramy, modemu H. o łącznej wartości 2.800 zł na szkodę M. G. (1), przyjmując, że czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi to jest przestępstwo z art. 280 § 1 kk w zb. z art. 278 § 3 i 5 kk w zb. z art. 275 § 1 kk w zb. z art. 158 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i na podstawie art. 280 § 1 kkw w zb. z art. 278 § 3 i 5 kk w zb. z art. 275 § 1 kk w zb. z art. 158 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 33 § 2 i 3 kk skazanie go i na podstawie art. 280 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk w zw. z art. 33 § 2 i 3 kk wymierzenie oskarżonemu M. P. kary 2 lat pozbawienia wolności oraz grzywny w wysokości 80 stawek dziennych po 10 złotych każda stawka dzienna.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora w zakresie zarzutu obrazy prawa materialnego jest zasadna i jako taka zasługuje na uwzględnienie.

Tytułem wstępu podnieść należy, iż poczynione w przedmiotowej sprawie przez Sąd Rejonowy w Garwolinie ustalenia w zakresie stanu faktycznego są w ocenie Sądu Odwoławczego prawidłowe i nie wykazują cech błędu. Nie ma wątpliwości, co do tego, że oskarżony dopuścił się dokonania zarzucanego mu czynu, jednakże Sąd I instancji zmieniając kwalifikację prawną tego czynu i uznając go za wypadek mniejszej wagi popełnił błąd, o czym przekonuje lektura motywów zaskarżonego orzeczenia. Aktem oskarżenia zarzucono M. P. uczestnictwo w rozboju ze zniszczeniem mienia, bezprawnego posługiwania się kartą bankową oraz zniszczenia dokumentów i pobicia M. G. (1). Sąd I instancji w toku procedowania w niniejszej sprawie doszedł do uznania, iż zachowanie oskarżonego nie wyczerpywało znamion czynu z art. 280 § 1 kk w zb. z art. 276 kk w zb. z art. 278 § 5 kk w zb. z art. 275 § 1 kk w zb. z art. 158 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk, gdyż odegrał on podrzędną rolę w przedmiotowym zdarzeniu oddając w tym zakresie prymat D. S. i nie decydował on o losie zabranych M. G. (2) rzeczy. Nadto Sąd wskazał, iż zachowanie D. S. i M. P. zostało niejako sprowokowane zachowaniem samego pokrzywdzonego, który w toku swoich zeznań miał poczuwać się do winy w zakresie zaistnienia przedmiotowego zdarzenia i usprawiedliwiał tym faktem zachowanie sprawców napaści na jego osobę. Przyjmując powyższe ustalenia Sąd Rejonowy jednocześnie stwierdził w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, iż stopień społecznej szkodliwości czynu, którego dopuścił się oskarżony jest znaczny, a tego rodzaju stwierdzenie wyklucza możliwość przyjęcia wypadku mniejszej wagi. Przyjęcie przestępstwa rozboju z art. 283 kk, tj. wypadku mniejszej wagi, wynikać musi z faktu, iż zespół znamion przypisany dla typu podstawowego przestępstwa rozboju wyróżniać się musi zmniejszoną społeczna szkodliwością, przejawiającą się w przewadze okoliczności łagodzących i w ten sposób czyn sprawcy nie przybiera zwykłej postaci przestępstwa. W niniejszym wypadku stwierdzić za skarżącym należy, iż Sąd I instancji nie nadał właściwego znaczenia okolicznościom istotnym z punktu widzenia znamion strony przedmiotowej i podmiotowej czynu zabronionego. Nie ulega bowiem wątpliwości, iż oskarżony brał udział w napaści na pokrzywdzonego, nawet pomimo faktu, iż to D. S. pierwszy uderzył M. G. (1). Podkreślenia w tym miejscu wymaga, iż nie jest koniecznym warunkiem współsprawstwa, aby każda z osób realizowała osobiście znamiona czynu zabronionego czy też ich część, wystarczy bowiem, że działa w ramach przyjętego chociażby w sposób dorozumiany podziału ról, ułatwiając bezpośredniemu sprawy realizację zamierzonego celu przestępczego, akceptowanego przez współsprawcę. Podsumowując, nie ma zatem znaczenia dla zaistnienia przestępstwa z art. 280 kk, który z oskarżonych rozpoczął czynności sprawcze, a który przedmioty fizycznie zabrał, ani który z nich i czy osiągnął korzyść materialną. Przenosząc powyższe na realia niniejszej sprawy stwierdzić należy, iż M. P. działał wspólnie i w porozumieniu z drugim sprawcą, gdzie wykorzystując swoją przewagę liczebną przy użyciu przemocy, przy wykorzystaniu stanu nietrzeźwości pokrzywdzonego dokonali rozboju na osobie M. G. (2), powodując u niego rozstrój zdrowia trwający krócej od 7 dni, narażając go przy tym na zaistnienie poważniejszych skutków określonych w art. 156 § 1 kk lub art. 157 § 1 kk. Następnie dokonali zaboru w celu przywłaszczenia rzeczy pokrzywdzonego, w tym plecaka, który bardzo podobał się oskarżonemu. Jego rola była bardziej istotna niż wskazuje na to Sąd I instancji, gdyż w niniejszym wypadku swoim zachowaniem sprawcy naruszyli najwyższe z dóbr prawnych w postaci życia i zdrowia pokrzywdzonego, a w następnej dopiero kolejności jego mienia. Sprawcy działali wspólnie i w porozumieniu z konkretnym zamiarem, jakim było zdobycie mienia należącego do M. G. (1) i nie ma znaczenia, który z nich rozpoczął działania przestępcze i jak bardzo do tych działań zachęcił sprawców sam pokrzywdzony. Nie sposób zatem przyjąć, iż zachowanie oskarżonego charakteryzuje niski stopień społecznej szkodliwości, a co za tym idzie przyjęcie wobec jego zachowania z dnia 25 czerwca 2016r. wypadku mniejszej wagi z art. 283 kk. Nadto Sąd Odwoławczy nie podzielił stanowiska Sądu Rejonowego co do przyjęcia, iż swoim zachowaniem wraz z D. S. doprowadzili pokrzywdzonego do stanu bezbronności. Podnieść w tym miejscu należy, iż doprowadzenie człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności to zachowania, które nie polegają na użyciu przemocy wobec osoby. Skoro zatem określone zostało, iż obaj sprawcy użyli wobec pokrzywdzonego przemocy w postaci bicia i kopania stwierdzenie, iż tym samym doprowadzili go do stanu bezbronności jest już zbędne. Spowodowanie stanu nieprzytomności może polegać, m.in. na odurzeniu pokrzywdzonego, uśpieniu go lub pozbawieniu pokrzywdzonego możliwości obrony lub ucieczki. Z takim przypadkiem nie mamy jednak do czynienia na gruncie niniejszej sprawy. Dlatego Sąd Odwoławczy zmieniając kwalifikację czynu przypisanego oskarżonemu i wyeliminował z opisu tego czynu stwierdzenie o doprowadzeniu pokrzywdzonego do stanu bezbronności w ten sposób, iż M. P. uznał winnego tego, ze w dniu 25 czerwca 2016r. w miejscowości L. gm. P. woj. (...) działając wspólnie i porozumieniu z ustaloną osobą dokonali rozboju na osobie M. G. (1) podczas którego stosując przemoc wobec w/w polegającą na uderzaniu rękami w głowę oraz kopaniu nogami w różne części ciała M. G. (1), spowodowali u niego obrażenia ciała w postaci stłuczenia głowy z krwiakiem podskórnym okolicy oka lewego, zadrapania okolicy barku prawego, powodujących rozstrój zdrowia trwający krócej niż 7 dni, narażając go tym samym na zaistnienie poważniejszych skutków określonych w art. 156 § 1 kk lub art. 157 § 1 kk, a następnie dokonali zaboru w celu przywłaszczenia należących do pokrzywdzonego plecaka N., telefonu I. (...), telefonu S., portfela skórzanego z dowodem osobistym wystawionym na nazwisko M. G. (1), biletem miesięcznym na kolej, kartą opieki medycznej M., kartą miejską oraz dwiema kartami: kartą bankomatową i karta bankową wystawioną przez Bank (...) SA, 3 sztuk ładowarek telefonicznych, 2 sztuk słuchawek do telefonu, 4 sztuk kluczy do domu, 2 sztuk do firmy z pilotem do bramy, modemu H., a następnie zniszczyli przez spalenie w/w plecak N., portfel z dowodem osobistym wystawionym na nazwisko M. G. (1), biletem miesięcznym na kolej, kartą opieki medycznej M., kartą miejską oraz dwiema kartami: kartą bankomatowa i kartą bankową wystawioną przez Bank (...) SA, którymi to rzeczami nie mieli prawa wyłącznie rozporządzać, czyli wyrządzili łącznie straty w wysokości 2.800 zł na szkodę M. G. (1), co wyczerpało dyspozycję art. 280 § 1 kk w zb. z art. 276 kk w zb. z art. 278 § 5 kk w zb. z art. 275 § 1 kk w zb. z art. 158 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk. Zmiana kwalifikacji czynu przypisanego oskarżonemu skutkować musiała zaostrzeniem sankcji karnej za ten czyn, bowiem w obecnym stanie M. P. został uznany winnym rozboju w typie podstawowym, który jest zagrożony karą pozbawienia wolności od lat 2 do 12, a nie za wypadek mniejszej wagi z art. 283 kk, który jest zagrożony o wiele łagodniejszą karą pozbawienia wolności niż czyn z art. 280 § 1 kk. Zgodnie z wnioskiem skarżącego wymiar kary pozbawienia wolności wobec M. P. został orzeczony w rozmiarze 2 lat. Dopiero tak orzeczona kara, chociaż w dolnej granicy ustawowego zagrożenia, uwzględnia - zdaniem Sądu Okręgowego- cele, jakie powinna spełniać, w szczególności przyczyni się do uświadomienia oskarżonemu naganności tego typu zachowań oraz uczyni zadość społecznemu poczuciu sprawiedliwości, dowodząc braku bezkarności dla tego typu działań. Wymierzona w ten sposób kara jest współmierna do stopnia jego zawinienia, wystarczająca do tego, by podziałała na oskarżonego powstrzymująco i uświadomiła mu nieuchronność poniesienia odpowiedzialności za naruszenie porządku prawnego. Spełni również swoje zadania w zakresie prewencji ogólnej, co do poszanowania prawa i kształtowania pozytywnych postaw. W pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymano w mocy.

O wynagrodzeniu za obronę wykonywaną z urzędu w postępowaniu odwoławczym orzeczono na podstawie § 4 ust. 3 oraz § 17 ust. 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 03 października 2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z dnia 18 października 2016r., poz. 1714).

O opłatach za obie instancje orzeczono na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych z dnia 23 czerwca 1973r. ( Dz.U.z 1983r. Nr 49, poz. 223 z 83r. z późń. zm.) obciążając nimi M. P., zwalniając go od wydatków za postępowanie odwoławcze, które przejęte zostały na rzecz Skarbu Państwa.

Z tych względów Sąd Okręgowy w Siedlcach orzekł, jak w wyroku.