Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 stycznia 2018 r.

Sąd Rejonowy Szczecin- Centrum w Szczecinie w V Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSR Rafał Pawliczak

Protokolant: Patrycja Zielińska

bez udziału prokuratora

po rozpoznaniu w dniu 30 stycznia 2018 r. sprawy A. K.

syna Z. i Z.

urodzonego (...) w S.

oskarżonego o to, że:

w dniu 18 listopada 2016 r., w S., w siedzibie Izby Skarbowej przy ul. (...), przedłożył pismo, którego adresatem był Dyrektor Izby Skarbowej w S., w którym to piśmie oskarżony A. K. pomówił pokrzywdzoną B. J. o bezprawne uzyskiwanie danych podatników urzędu skarbowego i ich przekazywanie osobom trzecim, oraz o to że jest osobą „która ma założoną „niebieską kartę”, a które to pomówienia miały na celu poniżenie pokrzywdzonej i mogły narazić ją na utratę zaufania niezbędnego do wykonywania zawodu pracownika urzędu skarbowego

tj. o czyn z art. 212 § 1 kk

I.  uznaje oskarżonego A. K. za winnego tego, że w dniu 18 listopada 2016 r., w S., w piśmie, które przedłożył Dyrektorowi Izby Skarbowej w S., pomówił pokrzywdzoną B. J. o bezprawne uzyskiwanie danych podatników urzędu skarbowego i ich przekazywanie osobom trzecim, oraz o to, że jest sprawcą przemocy w rodzinie, tj. o postepowanie, które mogło narazić ją na utratę zaufania niezbędnego do wykonywania zawodu pracownika urzędu skarbowego tj. popełnienia czynu z art. 212 § 1 kk, i za jego popełnienie, na podstawie art. 212 § 1 kk, wymierza mu karę 100 (stu) stawek dziennych grzywny po 10 (dziesięć) zł,

II.  na podstawie art. 212 § 3 kk orzeka od oskarżonego nawiązkę w kwocie 800 (ośmiuset) zł na rzecz Fundacji na Rzecz (...) w S.,

III.  na podstawie art. 628 kpk zasądza od oskarżonego na rzecz B. J. kwotę 300 (trzystu) zł z tytułu zwrotu opłaty sądowej oraz kwotę 720 (siedmiuset dwudziestu) zł z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

IV.  na podstawie art. 3 ust. 1 Ustawy z 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r., Nr 49 poz. 223 ze zm.), wymierza oskarżonemu opłatę w kwocie 100 (stu) zł.

sygn. akt V K 1105/17

UZASADNIENIE

A. K. jest konkubentem D. S., która jest matką B. J..

W dniu 23 września 2016 r. D. S. zawiadomiła Policję o tym, że jest ofiarą znęcania się przez B. J., co spowodowało wdrożenie procedury Niebieskiej Karty.

Postępowanie w sprawie Niebieskiej Karty zostało zakończone w dniu 31 października 2010 r.

Dowód:

Zaświadczenie (...) k. 41

B. J. jest urzędnikiem. Wykonuje pracę w Trzecim Urzędzie Skarbowym w S..

Dowód: informacja zawarta w piśmie Dyrektora Izby Skarbowej k. 15

B. J. w 2015 r. uzyskała od A. K. informację, że jego brat ma duże gospodarstwo rolne i ma zamiar je powiększyć wykupując ziemię rolną. A. K. przekazał jej wówczas, że jego brat jest zainteresowany nieruchomością należącą do jej zmarłej babki.

Dowód: zeznania B. J. k. 33

W dniu 18 listopada 2016 r. A. K. sporządził i złożył pismo adresowana do Dyrektora Izby Skarbowej w S., w którym stwierdził, że B. J. bezprawnie zapoznaje się z danymi podatnika R. K. i udostępnia je innym osobom m.in. parownikowi (...)u B. B., która poinformowała go, że R. K. ma znaczny majątek, duże gospodarstwo rolne i znaczne dochody. B. B. na jego pytanie o pochodzenie tej informacji wskazała, że uzyskała ją od B. J.. W treści pisma zaznaczył również, że wobec B. J. jest prowadzona procedura Niebieskiej Karty oraz zawarł wniosek, że B. J. powinna zostać usunięta ze stanowiska urzędnika, a jej postępowanie ma wpływ na złą opinię o innych urzędnikach.

Dowód:

Pismo k. 14

Powyższy stan faktyczny był bezsporny między stronami i został ustalony na podstawie wskazanych dokumentów urzędowych i pisma oskarżonego zawierającego zarzuty, będące przedmiotem sprawy, którego autorstwa nie kwestionował.

Prowadząc przewód sądowy Sąd kierował się zasadą, że dowód prawdy ciąży na oskarżonym o popełnienie przestępstwa zniesławienia. Przyjęcie odmiennego poglądu prowadziłoby bowiem do konieczności dowodzenia przez oskarżyciela okoliczności negatywnych (np. że nie jest złodziejem). Trafnie wskazuje się, że: "Byłoby to zarówno absurdalne, jak i sprzeczne z prawem, oskarżyciel bowiem, co najmniej w takiej samej mierze co i oskarżony, korzysta z domniemania niewinności" (J. Waszczyński (w:) System prawa karnego..., s. 96). Należy zatem przyjąć, że ustawowy wymóg dowodzenia prawdziwości zarzutu "(...) siłą rzeczy wskazuje na oskarżonego jako na stronę obciążoną ciężarem dowodu" (L. Gardocki, Dowód prawdy..., s. 1620 oraz Komentarz do art. 213 kodeksu karnego (Dz.U.97.88.553), [w:] A. Barczak-Oplustil, G. Bogdan, Z. Ćwiąkalski, M. Dąbrowska-Kardas, P. Kardas, J. Majewski, J. Raglewski, M. Rodzynkiewicz, M. Szewczyk, W. Wróbel, A. Zoll, Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Komentarz do art. 117-277 k.k., Zakamycze, 2006, wyd. II). Odnośnie do znamienia "nieprawdziwości zarzutu" występuje domniemanie dobrego imienia pokrzywdzonego , tj. domniemanie, że zarzut jest nieprawdziwy. To domniemanie oskarżony o zniesławienie może obalić przez dowód prawdy (op. cit. Komentarz do art. 213 kodeksu karnego (Dz.U.97.88.553), [w:] A. Barczak-Oplustil).

Stosownie do powyższego A. K. został pouczony na posiedzeniu pojednawczym, że w toku rozprawy będzie spoczywał na nim ciężar dowodu, w tym znaczeniu, że powinien wykazać, że podniesione przez nią zarzuty są prawdziwe, sąd nie ma obowiązku prowadzenia postępowania dowodowego z urzędu, jeżeli oskarżony nie wskaże wcześniej okoliczności na podstawie których był przeświadczony, że podniesione przez niego zarzuty są prawdziwe (k. 21).

A. K. składając wyjaśnienia (k. 31 v) jako okoliczność, na podstawie której był przeświadczony, że podniesiony przez niego zarzut dotyczący bezprawnego przekazywania danych o podatniku jest prawdziwy wskazał „Pani B. powiedziała mi przy bramce, powiedziała że czy to prawda że brat ma tyle ziemi i takie dochody i chce wykupić ziemie obok i dom, i ja mówię w żadnym wypadku i pytam skąd ona wie, to ona mówi że od policjanta, ja mówię żeby podała nazwisko, ona mówi że nie i powiedziała że jej to podała córka D. S.”.

Odpowiadając na pytania dotyczące „niebieskiej karty” podał, że „Pani S. miała taką D. jakąś i ona ma biuro kancelarii na (...) i ta D. kazała żeby ona wyrobiła niebieską kartę, żeby pani S. wyrobiła kartę, że jest krzywdzona przez córkę, czyli przez panią J.”. Potwierdził, że B. J. nie mieszkała z nimi. Nie wytłumaczył dlaczego powiadomił o tym Dyrektora Izby Skarbowej (k. 32).

Oskarżony w swoich wyjaśnianiach nie przedstawił zatem okoliczności, które mogłyby uzasadniać powzięcie przez niego przeświadczenia, że podniesione przez niego zarzuty są prawdziwe. Z wyjaśnień oskarżonego nie wynika bowiem, że zaistniała okoliczność, która wskazywałaby na uzyskanie danych o majątku i dochodach R. K. przez B. J. w związku z wykonywaną przez nią pracą zawodową.

Oczywiste jest, że będąc córką konkubiny brata R. K. mogła dowiedzieć się o tym, że R. K. ma duże gospodarstwo rolne i mówiąc potocznie „dobrze mu się powodzi”, z informacji przekazanych przez członków rodziny bada znajomych, zwłaszcza w czasie, w którym strony nie były skonfliktowane ze sobą.

Co więcej, z zeznań B. J. wynika, że informację o tym, że R. K. ma duże gospodarstwo i ma zamiar je powiększyć uzyskała od samego oskarżonego. A. K. przekazał jej wówczas, że jego brat jest zainteresowany nieruchomością należącą do jej zmarłej babki. (k. 33). Brak było podstaw by kwestionować wiarygodność tych zeznań. Dotyczyły one nieruchomości będącej przedmiotem darowizny, której odwołaniem była zainteresowana D. S., co potwierdziła w zeznaniach. B. J. opowiedziała o tym, aby zobrazować tło konfliktu miedzy nią, a oskarżonym i zrobił to w sposób zbieżny z wyjaśnieniami oskarżanego i zeznaniami jego konkubiny.

W żaden sposób oskarżony nie wykazał również, że miał podstawy do tego by powziąć przekonanie, że B. J. jest sprawcą przemocy, której doświadcza D. S.. Co więcej, z jego wyjaśnień wynika, że przed złożeniem pisma nie podjął czynności w celu sprawdzenia, czy niebieska karta jest prowadzona (w tej dacie była już zamknięta).

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że w dniu 18 listopada 2016 r., w S., w piśmie, które przedłożył Dyrektorowi Izby Skarbowej w S., pomówił pokrzywdzoną B. J. o bezprawne uzyskiwanie danych podatników urzędu skarbowego i ich przekazywanie osobom trzecim, oraz o to, że jest sprawcą przemocy w rodzinie, tj. o postepowanie, które mogło narazić ją na utratę zaufania niezbędnego do wykonywania zawodu pracownika urzędu skarbowego. Takim zachowaniem oskarżony wyczerpał znamiona art. 212 § 1 kk.

B. J. została pomówiona o postepowanie, które mogło narazić ją na utratę zaufania niezbędnego do wykonywania zawodu pracownika urzędu skarbowego. Oczywiste jest, że osoba, która dopuszcza się bezprawnego uzyskiwania danych podatników urzędu skarbowego i ich przekazywania osobom trzecim powinna zostać usunięta z tego zawodu. Podobnie, urzędnikiem państwowym nie powinna być osoba, która jest sprawcą przemocy w rodzinie. A. K. nie działał w warunkach kontratypu opisanego w art. 213 kk; jest zatem sprawca występku z art. 212 § 1kk.

Stopień społecznej szkodliwości czynu oskarżonego uznać należy za znaczy w szczególności z uwagi na fakt, iż do zniesławienia doszło w piśmie kierowanym do pracodawcy pokrzywdzonej, która musiała składać wobec niego wyjaśnienia i być poddana postepowaniu wyjaśniającemu.

W tych okolicznościach sąd uznał, iż kara 1000 zł grzywny będzie odpowiednia dla osiągnięcia celów kary. Jest ona zdaniem sądu adekwatna do okoliczności popełnionego czynu, a w szczególności do stopnia winy oskarżonego i szkodliwości społecznej zachowania. Wymiar kary jest na tyle dotkliwy, iż uzmysłowi oskarżonemu naganność zachowania, z drugiej strony nie będzie stanowił nadmiernego ciężaru dla codziennej egzystencji.

Z uwagi na charakter popełnionego przestępstwa Sąd uznał za celowe zasądzenie nawiązki na cel wskazany przez pokrzywdzoną. Jej wymiar ustalony na 800 przyczyni się do częściowej choć odbudowy naruszonych dóbr osobistych i służyć będzie stabilizacji właściwej postawy oskarżonego wobec wartości i dóbr chronionych prawem w postaci czci i godności drugiej osoby.

Orzeczenie o kosztach sądowych wydano w oparciu o treść art. 628 kpc. Na kwotę wydatków poniesionych przez oskarżyciela i zasądzonych na jego rzecz od oskarżonego złożyła się oplata sądowa.

O opłacie karnej należnej od oskarżonego Skarbowi Państwa orzeczono na podstawie przepisu wymienionego w ostatnim punkcie wyroku.