Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt. IV Ka 1614/17

I. 

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 marca 2018r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Stanisław Jabłoński

Protokolant Jowita Sierańska

po rozpoznaniu w dniu 28 lutego 2018r.

sprawy M. Ś.

syna J. i E. z domu Z.

urodzonego (...) w M.

obwinionego o czyn z art. 86 § 1 kw

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę obwinionego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej

z dnia 14 września 2017 r. sygn. akt X W 1925/16

II.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

III.  zasądza od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa zryczałtowane wydatki za postępowanie odwoławcze w wysokości 50 złotych oraz wymierza mu opłatę w kwocie 50 złotych za II instancję.

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Fabrycznej wyrokiem z dnia 14 września 2017 r. uznał obwinionego M. Ś. za winnego tego, że w dniu 09 czerwca 2016 roku około godziny 16:20 we W. spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym w taki sposób, że kierując pojazdem m-ki M. (...) o nr rej. (...) jechał jezdnią ulicy (...) w kierunku ul. (...) i na wysokości numeru 9 nie zachował należytej ostrożności i nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu podczas zmiany kierunku jazdy w lewo kierującemu motorowerem m-ki S. o nr rej. (...), który jechał z tego samego i w tym samym kierunku i wykonywał manewr wyprzedzania tj. czynu z art. 86 § 1 kw i za ten czyn na podstawie art. 86 § 1 kw wymierzył mu karę 500 (pięciuset) złotych grzywny oraz zasądził od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa zryczałtowane wydatki postępowania w wysokości 100 (stu) złotych oraz należności biegłego wynikłe w postępowaniu i wymierzył mu opłatę w kwocie 50 (pięćdziesięciu) złotych.

Apelację od tego wyroku wywiódł obrońca obwinionego zaskarżając powyższy wyrok w całości, zarzucając

- obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, a to art. 409 k.p.k. w zw. z art. 366 § 1 k.p.k. w zw. z 2 § 2 k.p.k. i art. 4 k.pk. w zw. z art. 82 § 1, art. 8 k.p.w. i art. 70 § 5 k.p.w. poprzez zaniechanie wznowienia przewodu sądowego mimo ujawnienia się nowych okoliczności mogących mieć istotny wpływ na treść wydanego orzeczenia, wynikających z oświadczenia świadka K. K. z dnia 02.08.2017 r. przesłanego przez obrońcę obwinionego do Sądu I instancji wraz z pismem obwinionego z dnia 03.08.2017 r., tj. na ponad miesiąc przed wydaniem wyroku,

·

b łędy w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, które mogły mieć wpływ na jego treść, a to:

·

błąd polegający na uznaniu przez Sąd I instancji, że obwiniony wykonując manewr skrętu w lewo nie zasygnalizował go włączeniem kierunkowskazu,

·

błąd polegający na uznaniu, że M. S. (1) poruszał się z dozwoloną prędkością,

·

błąd polegający na uznaniu, że M. S. (1) prawidłowo wykonywał manewr wyprzedzania;

co w konsekwencji doprowadziło do naruszenia następujących przepisów:

·

art. 170 § 3 k.p.k. oraz art. 169 § 2 k.p.k. w zw. z art. 39 § 2 k.p.w. poprzez nierozpoznanie wniosków dowodowych obwinionego złożonych w piśmie z dnia 03.08.2017 r., a to wniosku o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z przesłuchania świadka K. K., wniosku o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z pisemnego oświadczenia w/w świadka z dnia 02.08.2017 r., wniosku o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z przesłuchania świadka J. S., wniosku o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej - na okoliczności wskazane we wniosku obwinionego z dnia 03.08.2017 r.,

·

art. 39 § 1 k.p.w. w zw. z art. 2 § 2 i art. 4 k.pk. w zw. z art. 39 § 2 i art. 8 k.p.w poprzez nieprzeprowadzenie dowodów wskazanych powyżej, podczas gdy dowody te miały istotny wpływ na treść orzeczenia, a ich nieprzeprowadzenie doprowadziło do błędnych ustaleń faktycznych, w tym uznaniu, że obwiniony nie posiadał włączonego kierunkowskazu, a M. S. (1) poruszał się z dozwoloną prędkością oraz że M. S. (2) prawidłowo wykonywał manewr wyprzedzania. Ponadto nieprzeprowadzenie wskazanych dowodów doprowadziło do uznania opinii biegłego mgr. inż. W. K. za w pełni wiarygodną,

·

art. 196 § 2 i 3 k.p.k. w zw. z art. 42 § 1 k.p.w. poprzez niewyłączenie biegłego mgr. inż. W. K. i niepowołanie innego biegłego, podczas gdy ujawniły się powody osłabiające zaufanie do wiedzy lub bezstronności tego biegłego,

·

art. 7 k.p.k. w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. w zw. art. 8 k.p.w. poprzez rozstrzygnięcie wątpliwości dot. tego, czy obwiniony zasygnalizował skręt kierunkowskazem na niekorzyść obwinionego;

II. obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art. 86 § 1 k.w. w zw. z art. 22 ust. 1 i 4 oraz art. 24 ust. 1, 2 i 5 ustawy - Prawo o ruchu drogowym, ewentualnie w zw. z art. 4 ustawy - Prawo o ruchu drogowym, poprzez przyjęcie, że obwiniony nie mógł skręcić w lewo w zaistniałej sytuacji na drodze i nieprawidłowo wykonywał manewr skrętu w lewo.

Podnosząc te zarzuty obrońca obwinionego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie obwinionego od zarzucanego mu czynu po uzupełnieniu postępowania dowodowego. ewentualnie wnoszę o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja obrońcy obwinionego nie jest zasadna

Przeprowadzona przez Sąd Okręgowy kontrola instancyjna nie wykazała uchybień Sądu I instancji, które mogłyby skutkować wzruszeniem zaskarżonego wyroku. W szczególności bezzasadne są podniesione w środku odwoławczym zarzuty obrazy prawa procesowego, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, tj. to art. 409 k.p.k. w zw. z art. 366 § 1 k.p.k. w zw. z 2 § 2 k.p.k. i art. 4 k.pk. w zw. z art. 82 § 1, art. 8 k.p.w. i art. 70 § 5 k.p.w. poprzez zaniechanie wznowienia przewodu sądowego mimo ujawnienia się nowych okoliczności mogących mieć istotny wpływ na treść wydanego orzeczenia, wynikających z oświadczenia świadka K. K. z dnia 02.08.2017 r. przesłanego przez obrońcę obwinionego do Sądu I instancji wraz z pismem obwinionego z dnia 03.08.2017 r., tj. na ponad miesiąc przed wydaniem wyroku,.

Wnikliwa analiza akt sprawy oraz pisemnych motywów zaskarżonego rozstrzygnięcia, wskazuje jednoznacznie, że Sąd Rejonowy uwzględnił przy wyrokowaniu całokształt materiału dowodowego ujawnionego na rozprawie głównej, mając na uwadze okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść obwinionego. Następnie dokonał poprawnej oceny dowodów, a stanowisko swoje uargumentował w sposób należyty, wskazując którym konkretnie dowodom dał wiarę i dlaczego, a którym wiary tej odmówił.

Wywody sądu meriti w tym zakresie są jasne i przekonujące, poczynione ustalenia logicznie wypływają z całokształtu zgromadzonego w toku procesu materiału, natomiast przeprowadzona ocena dowodów uwzględnia zarówno wskazania wiedzy, jak i zasady doświadczenia życiowego. W konsekwencji prawidłowego procedowania Sądu I instancji, ustalenia faktyczne przyjęte za podstawę zaskarżonego wyroku pozostają pod ochroną art.7 kpk. i nie mogą stanowić przedmiotu skutecznego zarzutu, o którym mowa w art.438 pkt.3 kpk.

Szczegółową ocenę zasadności apelacji rozpocząć od oceny podniesionego w złożonym środku odwoławczym zarzutu obrazy art.4 kpk. Przepis ten bowiem nie może stanowić podstawy apelacji, bowiem statuuje on jedynie tzw. dyrektywę ogólną postępowania (por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 26 czerwca 2013 r. , sygn. akt II Aka 181/13, LEX nr 1356730). Przedmiotem uchybień, zarzucanych w skardze apelacyjnej, mogą zaś być tylko konkretne normy nakazujące lub zakazujące dokonywania określonych czynności w określonej sytuacji procesowej (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 2002 r., sygn. akt V KKN 90/01, LEX nr 53913).

Zarzucone przez skarżącego uchybienie normie zawartej w art. 4 kpk zachodzi wyłącznie w sytuacji, gdy wyrok oparty został na dowodach, których nie przeprowadzono (czy to bezpośrednio, czy pośrednio) w toku przewodu sądowego w trybie przepisów regulujących postępowanie dowodowe przed Sądem, albo gdy podstawa faktyczna wyroku pomija w ogóle część tak ujawnionych dowodów. Nie chodzi zaś o to, aby orzeczenie zapadło na podstawie wykluczających się dowodów, bo jest to oczywiście niemożliwe. Sąd ma prawo oprzeć się na jednych dowodach, a przy ustaleniu stanu faktycznego pominąć inne, jeśli ich treść jest rozbieżna. W takiej sytuacji istota rozstrzygania polega na daniu priorytetu niektórym dowodom. Wówczas zatem, gdy w następstwie oceny dowodów, Sąd przyjmuje za podstawę ustaleń faktycznych tylko niektóre z nich, nie dochodzi do naruszenia art.410 kpk.

W konsekwencji nie stanowi obrazy tego przepisu wyciągnięcie przez Sąd wniosków odmiennych, niż postuluje to strona, na podstawie poszczególnych okoliczności, które zostały ujawnione w toku rozprawy Uwzględniając przedstawioną wyżej wykładnię dyskutowanej regulacji, Sąd Okręgowy zważył, mając na uwadze treść apelacji, że obrońca w istocie kwestionuje ocenę dowodów przeprowadzoną przez Sąd a quo.

Zauważyć należy, że z analizy przedmiotowych akt wynika, że Sąd Rejonowy na rozprawie w dniu 07 sierpnia i 07 września 2017 r. /k.194 i k. 207 akt/ odniósł się do pisma obrońcy z dnia 03 sierpnia 2017 r. wydając stosowne postanowienie, czego obrońca zdaje się nie zauważać. W uzasadnieniu postanowienia Sąd Rejonowy podał podstawy tej decyzji procesowej i tę motywację Sądu I Instancji Sąd Okręgowy w pełni podziela. Podkreślić należy też, że Sąd Rejonowy uzupełniająco przesłuchał świadka J. S. / k. 194 akt / oraz biegłego W. K. / k. 207 akt /, którzy nie potwierdzili zarzutów obrońcy dotyczących stronniczości biegłego. Rzeczą oczywistą jest, że biegli tej specjalności jak biegły W. K. w ramach wykonywanych zleceń na potrzeby sądów muszą – jeżeli tego wymaga zakres opinii - kontaktować się z pracownikami warsztatów naprawczych. Zatem takie kontakty nie mogą uzasadniać stanowiska obrońcy o stronniczości biegłego. Nie można też nie zauważyć, że w rozprawie uczestniczył obrońca obwinionego , który nie zgłaszał żadnych wniosków dowodowych. Zatem nie sposób twierdzić, że Sąd Rejonowy naruszył przepisy procesowe powołane przez skarżącego w złożonym środku odwoławczym, w szczególności, że nie odniósł się do wniosków dowodowych złożonych przez obrońcę obwinionego.

Nie można też podzielić zasadności zarzutu obrońcy dotyczącego obrazy art. 7 k.p.k. w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. w zw. art. 8 k.p.w. polegającej na rozstrzygnięciu wątpliwości na niekorzyść obwinionego a dotyczącej tego, czy obwiniony zasygnalizował manewr skrętu kierunkowskazem.

Odnosząc się do tego zarzutu należy odnotować wadliwą konstrukcję tegoż zarzutu.

Nie jest bowiem możliwe jednoczesne powołanie się na fakt, że Sąd I instancji kształtował swe przekonanie wbrew zasadzie swobodnej oceny dowodów statuowanej w art.7 kpk. oraz wskazanie, że Sąd ten nie rozstrzygnął powstałych wątpliwości w sposób nakazany normą art. 5§2 kpk. Ugruntowane w tej materii orzecznictwo jednolicie wskazuje, że przytoczone wyżej przepisy mają charakter rozłączny, a zatem zastosowanie art.5§2 kpk. możliwe jest jedynie wówczas, gdy mimo przeprowadzenia wszystkich możliwych dowodów oraz dokonania ich oceny spełniającej wymogi określone w art.7 kpk., pozostaną wątpliwości sądu, których nie da się wyeliminować (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 lutego 2012 roku, sygn. akt II KK 141/11, Biul.PK 2012/3/8, LEX: 1212343). W judykaturze podnosi się nadto, że naruszenia zasady in dubio pro reo (art.5§2 kpk.) jest możliwe tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy orzekający w sprawie sąd rzeczywiście powziął wątpliwości co do treści ustaleń faktycznych lub wykładni prawa i wobec niemożności ich usunięcia rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego. Tak więc, gdy pewne ustalenia faktyczne zależne są od np. dania wiary lub odmówienia określonym dowodom, a wiec także wyjaśnieniom obwinionego, to nie można mówić o naruszeniu zasady in dubio pro reo, a ewentualne zastrzeżenia co do oceny wiarygodności konkretnego dowodu lub grupy dowodów rozstrzygane mogą być jedynie na płaszczyźnie utrzymania się przez sąd w granicach sędziowskiej swobody ocen wynikającej z treści art.7 kpk. (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 października 2002 r., sygn. akt V KKN 221/01, Prok.i Pr.-wkł. 2003/11/5).

Skoro zatem Sąd Rejonowy nie powziął w rozpoznawanej sprawie niedających się usunąć wątpliwości, zarzut obrazy art.5§2 kpk. jest bezprzedmiotowy. Zatem ustalenia Sądy I Instancji dotyczące braku zasygnalizowania manewru skrętu przez obwinionego mogą zostać wzruszone w sytuacji , gdyby ocena materiału dowodowego w tej części wykraczałaby poza ramy zakreślone art. 7 kpk. Z treści pisemnych motywów wynika / k. 234 akt /, że Sąd I Instancji przyjął, że obwiniony wykonując manewr skrętu w lewo i nie włączył kierunkowskazu opierając się nie tylko na zeznaniach pokrzywdzonego ale także na zeznaniach L. K.. Świadek L. K. jako osoba obca dla stron a więc w żaden sposób nie zainteresowana wynikiem postepowania, zeznał na k. 102 odwrót akt, że pojazd kierowany przez obwinionego skręcił w lewo w trakcie wyprzedzania go przez skuter prowadzony przez pokrzywdzonego, przy świadek ten podał też, że wydawało mu się, że M. (...) nie ma włączonego kierunkowskazu, a kierunkowskaz miał włączony pojazd pokrzywdzonego.

Zeznania tegoż świadka w tym fragmencie korespondują z zeznaniami pokrzywdzonego i dlatego zasadnie Sąd uznał, że w trakcie wykonywania manewru skrętu w lewo auto obwinionego nie miało włączonego kierunkowskazu. Zauważyć należy – co słusznie podkreślił Sąd Rejonowy -, że skuter pokrzywdzonego był w trakcie wyprzedzania pojazdu obwinionego, a więc zgodnie z ustaleniami biegłego na obwinionym ciążył obowiązek upewnienia się bezpośrednio przed wykonaniem manewru skrętu w lewo, czy nie jest wyprzedzany przez innego uczestnika ruchu drogowego a obwiniony przyznał, że tej czynności nie dopełnił.

Akceptując zatem w pełni argumentację Sądu I Instancji w tej części Sąd Okręgowy uznał zarzut obrazy art. 7 k.p.k. w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. w zw. art. 8 k.p.w. za niezasadny.

Obrońca kwestionując poczynione przez Sad Rejonowy ustalenia faktyczne dotyczące przebiegu przedmiotowego zdarzenia drogowego z oczywistych powodów nie mógł skutecznie podnieść zarzutu obrazy prawa materialnego, gdyż zarzut ten może być podniesiony jedynie gdy strona nie kwestionuje poczynionych przez Sąd I Instancji ustaleń faktycznych. Dlatego też Sąd Okręgowy nie znajduje uzasadnienia do dalszej oceny tegoż zarzutu.

Akceptując zatem w pełni stanowisko Sądu Rejonowego dotyczące prawnokarnej oceny zachowania obwinionego, także w części dotyczącej wymiaru orzeczonej kary Sąd Okręgowy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.