Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 12 września 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpoznaniu wniosku z dnia 17 sierpnia 2017 r. przeliczył U. Ł. emeryturę od 1 lipca 2017 r., tj. od daty nabycia uprawnień do emerytury. Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowemu z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę.

Po przeliczeniu kapitału początkowego na koncie, wysokość emerytury wyniosła: 2.484,75 zł.

Do emerytury przysługuje: ekwiwalent za deputat węglowy kolejowy miesięcznie w kwocie: od 1 lipca 2017 r. – 118,94 zł.

Od 1 października 2017 r. emerytura brutto wynosi: 2484,75 zł.

Na podstawie przedłożonej dokumentacji z archiwum organ rentowy zaliczył okres członkostwa w (...) w D. od 1 grudnia 1980 r. do 31 sierpnia 1982 r. Za pozostały okres brak danych dotyczących ilości przepracowanych dni.

/decyzja o przeliczeniu emerytury – k. 18 – 19 plik III akt ZUS/

Odwołanie od w/w decyzji w dniu 5 października 2017 r. złożyła ubezpieczona i wniosła o zaliczenie jej do stażu pracy okresu zatrudnienia w (...) D. od 15 sierpnia 1979 r. do 30 listopada 1980 r. na stanowisku starsza księgowa.

/odwołanie – k. 2/

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania ubezpieczonej.

/odpowiedź na odwołanie – k. 3 – 4/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona U. Ł. urodziła się (...)

/okoliczność bezsporna/

Decyzją z dnia 30 czerwca 2003 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Ł. ustalił wartość kapitału początkowego U. Ł.. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, tj. od 1 stycznia 1988 r. do 31 grudnia 1997 r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 72,12%.

Do ustalenia wartości kapitału przyjęto okresy składkowe w ilości: 20 lat, 3 miesiące i 15 dni (243 miesiące) oraz okresy nieskładkowe – w ilości: 2 lata, 0 miesięcy, 9 dni tj. (24 miesiące).

Wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku została wyliczona w następujący sposób:

293,01 złotych x 80,92% (współczynnik proporcjonalny) = 237,10 złotych

(243 miesiące składkowe x 1,3%) : 12 x 880,51 złotych (podstawa wymiaru) = 231,84 złotych

(24 miesiące nieskładkowe x 0,7%) : 12 x 880,51 złotych (podstawa wymiaru) = 12,33 złotych

RAZEM = 481,27 złotych

481,27 złotych x 209 miesięcy (średnie dalsze trwanie życia) = 100.585,43 złotych (kapitał początkowy na dzień 1.01.1999 roku).

/decyzja o ustaleniu kapitału początkowego – k. 19 plik II akt ZUS, obliczenie wskaźnika – k. 20 plik II akt ZUS/

W dniu 3 lipca 2017 r. ubezpieczona złożyła wniosek o emeryturę.

/wniosek – k. 1 – 6 plik III akt ZUS/

Decyzją z dnia 18 lipca 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. z urzędu ponownie ustalił wartość kapitału początkowego U. Ł.. Podstawę wymiaru kapitału początkowego stanowi kwota 880,51 zł.

Do ustalenia wartości kapitału przyjęto okresy składkowe w ilości: 17 lat, 2 miesiące i 28 dni (206 miesięcy) oraz okresy nieskładkowe – w ilości: 8 dni, okresy sprawowania opieki nad dzieckiem: 2 lata, 0 miesięcy, 1 dzień. Łączny okres nieskładkowy przyjęty do obliczenia kapitału początkowego wynosi 2 lata, 0 miesięcy, 9 dni tj. 24 miesiące.

Wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku została wyliczona w następujący sposób:

293,01 złotych x 75,73% (współczynnik proporcjonalny) = 221,90 złotych

(206 miesięcy składkowych x 1,3%) : 12 x 880,51 złotych (podstawa wymiaru) = 196,53 złotych

(24 miesiące nieskładkowe x 1,3%) : 12 x 880,51 złotych (podstawa wymiaru) = 22,89 złotych

RAZEM = 441,32 złotych

441,32 zł złotych x 209 miesięcy (średnie dalsze trwanie życia) = 92235,88 złotych (kapitał początkowy na dzień 1.01.1999 roku).

/decyzja o ustaleniu kapitału początkowego – k. 51 - 52 plik II akt ZUS/

Decyzją o przyznaniu emerytury z dnia 19 lipca 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 3 lipca 2017 r. przyznał U. Ł. prawo do emerytury od 1 lipca 2017 r. tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek.

Podstawę obliczenia emerytury wnioskodawcy stanowi kwota kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji kapitału początkowego zewidencjonowanego na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę. Wysokość emerytury wyniosła: 1960,41 zł brutto. Do emerytury przysługuje ekwiwalent za deputat węglowy kolejowy miesięcznie w kwocie: od 1 lipca 2017 r. – 118,94 zł.

/decyzja – k. 8 – 9 plik III akt ZUS/

W dniu 17 sierpnia 2017 r. wnioskodawczyni złożyła wniosek o zaliczenie okresu pracy w (...) D. w latach 1979 – 1982 do stażu pracy.

/wniosek – k. 10 plik III akt ZUS/

Decyzją z dnia 11 września 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. ponownie ustalił wartość kapitału początkowego U. Ł.. Podstawę wymiaru kapitału początkowego stanowi kwota 880,51 zł.

Do ustalenia wartości kapitału przyjęto okresy składkowe w ilości: 18 lat, 11 miesięcy i 28 dni (227 miesięcy) oraz okresy nieskładkowe – w ilości: 8 dni, okresy sprawowania opieki nad dzieckiem: 2 lata, 0 miesięcy, 1 dzień. Łączny okres nieskładkowy przyjęty do obliczenia kapitału początkowego wynosi 2 lata, 0 miesięcy, 1 dzień.

Wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku została wyliczona w następujący sposób:

293,01 złotych x 79,09% (współczynnik proporcjonalny) = 231,74 złotych

(227 miesięcy składkowych x 1,3%) : 12 x 880,51 złotych (podstawa wymiaru) = 216,52 złotych

(24 miesiące nieskładkowe x 1,3%) : 12 x 880,51 złotych (podstawa wymiaru) = 22,89 złotych

RAZEM = 471,15 złotych

471,15 zł złotych x 209 miesięcy (średnie dalsze trwanie życia) = 98470,35 złotych (kapitał początkowy na dzień 1.01.1999 roku). Kapitał początkowy wraz z rekompensatą wynosi 128168,63 zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy nie uwzględnił:

- dochodu z 1979 r. – 19700 zł z uwagi na brak ilości dniówek obrachunkowych.

/decyzja o ustaleniu kapitału początkowego – k. 59 – 60 plik II akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 12 września 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpoznaniu wniosku z dnia 17 sierpnia 2017 r. przeliczył U. Ł. emeryturę od 1 lipca 2017 r., tj. od daty nabycia uprawnień do emerytury. Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowemu z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę.

Po przeliczeniu kapitału początkowego na koncie, wysokość emerytury wyniosła: 2.484,75 zł.

Do emerytury przysługuje: ekwiwalent za deputat węglowy kolejowy miesięcznie w kwocie: od 1 lipca 2017 r. – 118,94 zł.

Od 1 października 2017 r. emerytura brutto wynosi: 2484,75 zł.

Na podstawie przedłożonej dokumentacji z archiwum organ rentowy zaliczył okres członkostwa w (...) w D. od 1 grudnia 1980 r. do 31 sierpnia 1982 r. Za pozostały okres brak danych dotyczących ilości przepracowanych dni.

/decyzja o przeliczeniu emerytury – k. 18 – 19 plik III akt ZUS/

Wnioskodawczyni była zatrudniona w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w D. od 15 sierpnia 1979 r. do 31 sierpnia 1982 r. na stanowisku starszej księgowej w pełnym wymiarze czasu pracy. Ze świadectwa pracy wystawionego przez pracodawcę wynika, że wynagrodzenie ubezpieczona otrzymywała według dniówek obrachunkowych: 40 dniówek obrachunkowych x 150 – 6.000 zł + 5% dodatku stażowego.

/świadectwo pracy – k. 4 plik I akt ZUS/

Ubezpieczona podczas zatrudnienia w w/w Spółdzielni wykonywała swoją pracę w biurze w wymiarze 8 godzin dziennie. Za każdy dzień pracy miała stałą stawkę. Wnioskodawczyni była członkiem spółdzielni i wynagrodzenie było obliczane według dniówek obrachunkowych.

/zeznania świadka S. L. z dnia 28 lutego 2018 r. – 00:02:23 – 00:5:09 – płyta CD – k. 19, zeznania świadka Z. W. z dnia 28 lutego 2018 r. – 00:05:09 – 00:08:20 – płyta CD – k. 19, zeznania wnioskodawczyni z dnia 28 lutego 2018 r. – 00:08:20 – 00:12:22 – płyta CD – k. 19/

Wnioskodawczyni przez cały okres zatrudnienia otrzymywała 40 dniówek obrachunkowych.

/zeznania wnioskodawczyni z dnia 28 lutego 2018 r. – 00:08:20 – 00:12:22 – płyta CD – k. 19/

Pracodawca wystawił wnioskodawczyni zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu, z którego wynika, że podczas zatrudnienia w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) otrzymała następujące wynagrodzenie:

- w 1979 r. – 19700 zł,

- w 1980 r. – 59400 zł,

- w 1981 r. – 78762 zł,

- w 1982 r. – 75000 zł.

/zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu – k. 18 plik I akt ZUS/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach oraz zeznań wnioskodawczyni i świadków. Analiza zgromadzonych dowodów wskazuje, iż są one spójne i wzajemnie się uzupełniają i nie ma żadnych podstaw by kwestionować ich wiarygodność.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należy wskazać, że bezspornym jest, iż wnioskodawczyni uzyskała prawo do emerytury na podstawie art. 26 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1383 ze zm.). Spór dotyczył jedynie uwzględnienia w okresach składkowych przyjętych do obliczenia kapitału początkowego stażu pracy w (...) D. od 15 sierpnia 1979 r. do 30 listopada 1980 r. oraz wynagrodzenia osiąganego przez ubezpieczoną w tym okresie.

W myśl art. 26 ust. 1 w/w ustawy w z. z art. 24 w/w ustawy, emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183. Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach (ust. 2). Średnie dalsze trwanie życia ustala się wspólnie dla mężczyzn i kobiet oraz wyraża się w miesiącach (ust. 3).

W myśl art. 174 ust. 2, 3b, 4, 8, 9a przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy okresy składkowe, o których mowa w art. 6, okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5, okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1 – 3 i 6 – 12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 r.

Zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt 2 powołanej ustawy, za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15 listopada 1991 r. następujące okresy, za które została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne: pracy na obszarze Państwa Polskiego w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych i w innych spółdzielniach zrzeszonych w (...) Związku Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych, w zespołowych gospodarstwach rolnych spółdzielni kółek rolniczych zrzeszonych w Krajowym Związku (...) oraz pracy na rzecz tych spółdzielni:

a) objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, za które opłacono składkę na to ubezpieczenie lub w których występowało zwolnienie od opłacania składki,

b) przed dniem objęcia obowiązkiem ubezpieczenia społecznego z tego tytułu.

W myśl art. 4 dekretu z dnia 4 marca 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin (Dz. U. z 1976 r., Nr 10, poz. 54 – art. 4 obow. do 1.09.1999 r.), przy ustalaniu okresu pracy w spółdzielni wymaganego do uzyskania świadczeń:

1) za dzień pracy uważa się 8 godzin pracy, a przed dniem 1 lipca 1962 r. dzień, który stanowił podstawę do obliczenia dniówki obrachunkowej; do dni pracy zalicza się również dni urlopu wypoczynkowego oraz dni pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego lub opiekuńczego,

2) za miesiąc pracy uważa się 20 dni pracy dla mężczyzny oraz 13 dni pracy dla kobiety, a jeżeli ubezpieczony użytkuje działkę przyzagrodową lub dostarcza spółdzielni produkty rolne wytworzone w prowadzonym przez siebie gospodarstwie rolnym - 18 dni pracy dla mężczyzny oraz 11 dni pracy dla kobiety,

3) za rok pracy uważa się rok obrachunkowy, w którym mężczyzna przepracował w spółdzielni co najmniej 240 dni pracy, kobieta 150 dni pracy, a jeżeli użytkuje działkę przyzagrodową lub dostarcza spółdzielni produkty rolne wytworzone w prowadzonym przez siebie gospodarstwie rolnym - to co najmniej: mężczyzna 220 dni pracy, a kobieta 130 dni pracy.

Przytoczone zasady postępowania – w świetle uchwały Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2003 roku w sprawie o sygn. III UZP 2/03 (OSNP 2003/14/338) - tak przy ustalaniu prawa do świadczenia, jak i jego przeliczaniu, pozwalają na ogólną uwagę, iż zamiarem ustawodawcy było umożliwienie ubezpieczonym dokonanie wyboru, w ramach prawa, najkorzystniejszego z ich punktu widzenia okresu, z którego podstawa wymiaru składek ubezpieczeniowych, będzie stanowić podstawę wymiaru świadczenia.

Zgodnie z § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. Nr 237, poz. 1412) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument na podstawie, którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Wskazana regulacja niewątpliwie wyznacza kierunek postępowania dowodowego, nie oznacza jednak, iż zarówno okres zatrudnienia jak i wysokość uzyskiwanego uposażenia nie może być wykazana w inny sposób, tak przy pomocy pisemnych środków dowodowych pochodzących od pracodawcy, czy też nawet dowodów pośrednich, nie wyłączając zeznań świadków (por. wyrok Sądu Najwyższego z 25.07.1997 r. II UKN 186/97, OSNAPiUS 1998/11/342, a także wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 1997-03-04, III AUa 105/97 opubl: OSA w W. rok 1997, Nr. 2, poz. 7; wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 1993-08-18, III AUr 294/93 opubl: P.. Sąd. rok 1994, Nr. 3, poz. 6/.

Przyjąć zatem trzeba, iż w postępowaniu przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (sporne czy też niemożliwe do udowodnienia przy pomocy dowodu z dokumentu) mogą być dowodzone wszelkimi dostępnymi środkami, które Sąd uzna za pożądane i celowe, co wynika także z treści przepisu art. 473 k.p.c. Mając to na uwadze Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe obejmujące analizę dostępnej dokumentacji związanej ze spornymi okresami zatrudnienia wnioskodawczyni.

W niniejszej sprawie wnioskodawczyni wniosła o uwzględnienie przy wyliczeniu emerytury do okresów składkowych okresu zatrudnienia w Spółdzielni (...) od 15 sierpnia 1979 r. do 30 listopada 1980 r. oraz wynagrodzeń z tego okresu.

Zdaniem Sądu należy uwzględnić w odniesieniu do niebudzącego żadnych wątpliwości członkostwa w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) do okresów składkowych okres od 15 sierpnia 1979 r. do 30 listopada 1980 r. przy przyjęciu 40 dniówek obrachunkowych do wynagrodzenia. W ocenie Sądu jest to zapewne kwota, którą ubezpieczona otrzymywała, co jasno wynika ze świadectwa pracy, w którym wskazano, że ubezpieczona otrzymywała wynagrodzenie według dniówek obrachunkowych: 40 dniówek obrachunkowych, z zeznań ubezpieczonej, która wskazała, że przez cały okres zatrudnienia otrzymywała wynagrodzenie w wysokości 40 dniówek obrachunkowych a także z zeznań świadków, którzy w spornym okresie pracowali w tej samej spółdzielni co ubezpieczona oraz którzy są osobami obcymi dla ubezpieczonej i niezainteresowanymi rozstrzygnięciem niniejszej sprawy na korzyść, którejkolwiek ze stron. Świadkowie zeznali, że ubezpieczona pracowała w biurze 8 godzin dziennie. Nadto pośrednio o tym, że w spornym okresie ubezpieczona otrzymywała wynagrodzenie w wysokości 40 dniówek obrachunkowych świadczą także listy obecności z archiwum, z których wynika, że w latach 1981 – 1982 otrzymywała wynagrodzenie w wysokości co najmniej 40 dniówek obrachunkowych.

Zatem w świetle materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy oraz poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych odwołanie wnioskodawczyni zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy mając powyższe okoliczności na uwadze, na podstawie art. 477 ¹⁴ §2 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć organowi rentowemu.

K.K.-W.