Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 marca 2018r.

Sąd Rejonowy w Giżycku IV Wydział Pracy

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Bożena Makowczenko

Ławnicy Janina Sabina Piotrowicz, Elżbieta Ziniewicz

Protokolant st.sekr. sąd. Justyna Kurzynowska - Lubecka

po rozpoznaniu w dniu 6 marca 2018r. w Giżycku

na rozprawie

sprawy z powództwa I. P. (1) i Z. S. (1)

przeciwko Zarządowi Dróg Powiatowych w G.

o uznanie wypowiedzenia warunków pracy i płacy za bezskuteczne

1.  Powództwa oddala.

2.  Zasądza od każdego z powodów na rzecz pozwanego kwoty po 180,00 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Powódka I. P. (1) w pozwie wnosiła o uznanie za bezskuteczne zmiany warunków umowy o pracę doręczoną powódce w dniu 25 października 2017r. i zasądzenia na rzecz powódki kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazywała powódka, że w dniu 25 października 2017r. zostały zmienione powódce warunki umowy o pracę. Nowe warunki obowiązują od dnia 1 października 2017r. a wynikają one z aneksu nr (...) do Regulaminu wynagradzania pracowników Zarządu Dróg Powiatowych, który wszedł w życie w dniu 2 października 2017r. Regulacja płac, jak informował pozwany na zebraniu ogólnym załogi, polegać miała na włączeniu premii do płacy zasadniczej przy czym miały nie zmienić się pobory poszczególnych pracowników, jak też wartość w budżecie przeznaczona na wynagrodzenia. Zdaniem powódki, wynagrodzenie według regulacji płac spowoduje obniżenie pensji o 369 zł brutto miesięcznie.

Do obliczeń nowego wynagrodzenia zasadniczego po włączeniu premii regulaminowej do płacy zasadniczej , jako podstawę powódka przyjęła wypłaty otrzymane w 2016r. bez trzynastki i nagrody rocznej. Zdaniem powódki, jeżeli zachowane byłyby obietnice pozwanego, że w wyniku regulacji płac pobory powódki zostaną na poziomie roku 2016 to w zmianie warunków umowy o pracę składnik wynagrodzenia, płaca zasadnicza powinien wynosić on 3648,15 zł a nie 3340 zł.

Powódka podniosłą nadto, iż w trakcie swojego zatrudnienia nie otrzymała żadnej kary, nagany, była wysoko nagradzana premią uznaniową. Zawsze uzyskiwała wysokie oceny kwalifikacyjne a obecnie znajduje się w okresie ochronnym o jakim mowa w art.39 kp. Pomimo to zmniejszono powódce wynagrodzenie bez zastosowania okresu wypowiedzenia a dodatkowo zwiększono zakres obowiązków.

Podobne żądanie złożył w swoim pozwie powód Z. S. (1) . Także i on wnosił o uznanie za bezskuteczne zmiany warunków umowy o pracę doręczone powodowi w dniu 25 października 2017r. i zasądzenia na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazywał, że w dniu 25 października 2017r. zostały zmienione warunki umowy o pracę powoda. Nowe warunki obowiązują od dnia 1 października 2017r. a wynikają one z aneksu nr (...) do Regulaminu wynagradzania pracowników Zarządu Dróg Powiatowych, który wszedł w życie w dniu 2 października 2017r. Regulacja płac, jak informował pozwany na zebraniu ogólnym załogi, polegać miała na włączeniu premii do płacy zasadniczej przy czym miały nie zmienić się pobory poszczególnych pracowników, jak też wartość w budżecie przeznaczona na wynagrodzenia. Zdaniem powoda, wynagrodzenie według regulacji płac spowoduje obniżenie pensji o 342,66 zł brutto miesięcznie.

Do obliczeń nowego wynagrodzenia zasadniczego po włączeniu premii regulaminowej do płacy zasadniczej , jako podstawę powód przyjął wypłaty otrzymane w 2016r. bez trzynastki i nagrody rocznej. Zdaniem powoda, jeżeli zachowane byłyby obietnice pozwanego, że w wyniku regulacji płac pobory powódki zostaną na poziomie roku 2016 to w zmianie warunków umowy o pracę składnik wynagrodzenia, płaca zasadnicza powinien wynosić 3592,66 zł a nie 3250 zł.

Powód podniósł nadto, iż w trakcie swojego zatrudnienia nie otrzymał żadnej kary, nagany, była wysoko nagradzana premią uznaniową. Zawsze uzyskiwał wysokie oceny kwalifikacyjne a pomimo to zmniejszono powodowi wynagrodzenie bez zastosowania okresu wypowiedzenia a dodatkowo zwiększono zakres obowiązków.

Pozwany pracodawca – Zarząd Dróg Powiatowych w G. – nie uznawał obu żądań i wnosił o ich oddalenie w całości oraz o zasądzenie od powodów kosztów zastępstwa procesowego.

Odnosząc się do pozwu I. P. (1) podnosił, iż istotnie jest ona wieloletnim i dobrym pracownikiem pozwanego. Zgodnie z zarządzeniem Dyrektora w zakładzie pracy zmieniono zasady wynagradzania pracowników o tyle, że premia uznaniowa pracowników wymienionych w załączniku nr 2 dotychczasowego Regulaminu Wynagradzania, zamiast dotychczasowej premii uznaniowej, która wywoływała jedynie nieporozumienia w zakładzie, włączona została do wynagrodzenia zasadniczego pracownika. Takie rozwiązanie jest zdecydowanie rozwiązaniem korzystniejszym dla pracownika, bowiem uniezależnia jego wynagrodzenie od subiektywnych kryteriów, ale też powoduje, że wszystkie pochodne od wynagrodzenia liczone są od zwiększonego składnika płacy zasadniczej. W przypadki więc powódki jest to zmiana na jej korzyść. Wychodząc z tego założenia, pozwany istotnie działając na rzecz wszystkich pracowników zmianę tę wprowadził zarządzeniem z dnia 2 października 2017r. od tego samego dnia. Wysokość funduszu premiowego zależna była przede wszystkim od ilości osób przebywających na zasiłkach.

Za takim rozwiązaniem opowiadała się większość pracowników a i powódka do dnia wniesienia pozwu nie sygnalizowała niezadowolenia. Była ona i jest nadal jednym z najlepiej wynagradzanych pracowników. W ocenie pozwanego nadto, powódka pominęła w swych rozważaniach uznaniowy charakter premii ale też przyjęła, że doliczyć należało do jej wynagrodzenia tylko okresy najwyższych premii. Tak jednak nie jest, stąd też roszczenie powódki zasługuje na uwzględnienie. Na potwierdzenie tego faktu pozwany przedłożył zestawienia dotyczące wypłaconego powódce wynagrodzenia w latach 2013 – 2017 w rozbiciu na poszczególne składniki, wysokości poszczególnych premii i nagród w tych latach i zestawienie płac po ostatnich zmianach. Pozwany nadto zaprzeczył jakoby znacznemu zwiększeniu uległ zakres obowiązków powódki.

Odpowiadając natomiast na powództwo Z. S. (1) pozwany wskazał, iż powód istotnie jest wieloletnim pracownikiem zakładu. Pozwany dalej podał, iż zgodnie z zarządzeniem dyrektora w zakładzie pracy pozwanego zmieniono zasady wynagradzania pracowników w ten sposób, że premia uznaniowa pracowników wymienionych w załączniku nr 2 dotychczasowego Regulaminu Wynagradzania, zamiast dotychczasowej premii uznaniowej wyliczonej do dnia zmiany tj. część przeznaczona na premie uznaniowe, która wywoływała jedynie nieporozumienia w zakładzie, włączona została do wynagrodzenia zasadniczego pracownika. Zawsze premia uzależniona była od oceny pracownika. Takie rozwiązanie jest zdecydowanie rozwiązaniem korzystniejszym dla pracownika, bowiem uniezależnia jego wynagrodzenie od subiektywnych kryteriów, ale też powoduje, że wszystkie pochodne od wynagrodzenia liczone są od zwiększonego składnika płacy zasadniczej.

Sąd ustalił i zważył, co następuje;

Pozwany pracodawca jest jednostką organizacyjną Powiatu (...) a jego pracownicy są pracownikami samorządowymi, których prawa i obowiązki reguluje w szczególności ustawa z dnia 21 listopada 2008r. o pracownikach samorządowych. Bezspornym pozostawało między stronami, iż oboje powodowie zatrudnieni byli w pozwanym zakładzie pracy od wielu lat. Istotne warunki zatrudnienia regulowały w obu przypadkach umowy o pracę oraz akty wewnątrzzakładowe jak w szczególności Regulamin Pracy i Regulamin Wynagradzania. I tak, zgodnie z umową o pracę między pozwanym a powodem Z. S. (1) zatrudniony był powód na stanowisku urzędniczym od dnia 1 lutego 1999r. a na stanowisku specjalisty do spraw budowy dróg i mostów w sekcji budowy dróg i mostów od dnia 1 lutego 2012r. Wynagrodzenie powoda przez kolejne lata zatrudnienia obejmowało zarówno wynagrodzenie zasadnicze i dodatki określone w pisemnej umowie ale i takie składniki jak w szczególności : premia uznaniowa, nagroda roczna. Kwestia wynagrodzenia i poszczególnych jego składników regulowana jest u pozwanego w Regulaminie Wynagradzania (...) Zarządu Dróg Powiatowych w G. . Zgodnie z brzmieniem owego regulaminu na dzień 2 września 2015r. pracownikom pozwanego, oprócz takich składników wynagrodzenia jak wynagrodzenie zasadnicze, dodatek funkcyjny, dodatek stażowy, dodatek za pracę w porze nocnej, premia uznaniowa, przysługiwały następujące świadczenia związane z pracą – nagroda jubileuszowa, nagroda z funduszu nagród, wynagrodzenie lub zasiłek za czas choroby, dodatkowe wynagrodzenie roczne i odprawa w związku z przejściem na emeryturę lub rentę.

/dowód: kopia Regulaminu – k. 167 – 172/

Praktyką było, iż w budżecie Powiatu rokrocznie w ramach środków na wynagrodzenia pracowników pozwanego, planowane były środki w wysokości 15 % wynagrodzeń zasadniczych pracowników, które miały być przeznaczone na premie uznaniowe. O ich przydziale decydował samodzielnie dyrektor zakładu. W przypadku absencji pracowników pula owych środków, na skutek wydatkowania zasiłków przez ZUS, ulegała zwiększeniu. Oznaczało to z jednej strony – uznaniowość w ustalaniu prawa do świadczenia i do jego wysokości ze strony pracodawcy (okoliczność bezsporna), z drugiej natomiast – zmienność wypłacanych kwot.

Przykładowo, wszyscy zatrudnieni u pozwanego w kolejnych latach od 2013 roku otrzymywali premie uznaniowe w wysokościach: kwotę 95612,40 zł w 2013r., 97152,32 zł w 2014r., 88786,07 zł w 2015r., 187744,85 zł w 2016r., w 2017r. kwotę 160552,20 zł.

Jak wskazywał dyrektor pozwanego, szczególnie wysoka pula środków w roku 2016 wypłaconej premii była wynikiem wyjątkowo dużej absencji pracowników w zakładzie w tym właśnie roku.

/dowód: zestawienie – k. 59/

Zapisy regulaminu ulegały zmianom. Zarządzeniem nr (...) Dyrektora pozwanego z dnia 3 lutego 2016r. aneksem nr (...) do regulaminu zmieniono treść §7 rozdziału III w taki sposób, iż zapis o premii uznaniowej brzmiał po zmianie: „w ramach środków na wynagrodzenia pracownicy mogą otrzymać premię uznaniową w wysokości uzależnionej od oceny pracownika”.

Wynagrodzenie zatem powoda w roku 2016 obejmowało kwotę 3025 zł wynagrodzenia zasadniczego, 100 zł dodatku funkcyjnego. Nadto powód otrzymywał dodatek stażowy, premię uznaniową i nagrodę roczną z funduszu nagród. Z tych samych elementów składało się wynagrodzenie powoda także w latach poprzednich. I tak – w roku 2013 wynagrodzenie zasadnicze powoda wynosiło 2750 zł miesięcznie i 100 zł dodatku funkcyjnego. W całym roku 2013 otrzymał tytułem premii uznaniowej kwotę 4097,50 zł.

W 2014 roku wynagrodzenie zasadnicze powoda wynosiło 2920 zł miesięcznie i 100 zł dodatku funkcyjnego. W całym roku 2014 otrzymał tytułem premii uznaniowej kwotę 3599,50 zł.

W 2015 roku wynagrodzenie zasadnicze powoda wynosiło 2920 zł miesięcznie. W całym roku 2015 otrzymał tytułem premii uznaniowej kwotę 3468,96 zł.

W 2016 roku wynagrodzenie zasadnicze powoda wynosiło 3025 zł miesięcznie. W całym roku 2016 otrzymał tytułem premii uznaniowej kwotę 8174,25 zł.

W 2017 roku wynagrodzenie zasadnicze powoda, do zmiany w październiku, wynosiło 3025 zł miesięcznie. Począwszy od 1 sierpnia 2017r. zwiększono dodatek funkcyjny powoda do 200 zł miesięcznie. W całym roku 2017 otrzymał tytułem premii uznaniowej kwotę 5998,85 zł.

/dowód: zestawienie – k. 144, akta osobowe powoda/

Z kolei powódka I. P. (1) zatrudniona była od dnia 20 sierpnia 1999r. na stanowisku specjalisty do spraw budowy dróg i mostów w sekcji budowy dróg i mostów. Wynagrodzenie powódki przez kolejne lata zatrudnienia również obejmowało zarówno wynagrodzenie zasadnicze określone w pisemnej umowie ale i takie składniki jak w szczególności : premia uznaniowa, nagroda roczna. Zgodnie z angażem z dnia 25 lipca 2016r. wynagrodzenie zasadnicze powódki wynosiło kwotę 3045 zł. Nadto, rzecz jasna, powódka otrzymywała dodatek stażowy, premię uznaniową i nagrodę roczną z funduszu nagród. W roku 2013 wynagrodzenie zasadnicze powódki wynosiło 2760 zł miesięcznie. W całym roku 2013 otrzymała powódka tytułem premii uznaniowej kwotę 3933 zł.

W 2014 roku wynagrodzenie zasadnicze powódki wynosiło 2940 zł miesięcznie. W całym roku 2014 otrzymała powódka tytułem premii uznaniowej kwotę 4166,40 zł.

W 2015 roku wynagrodzenie zasadnicze powódki wynosiło 2940 zł miesięcznie. W całym roku 2015 otrzymała tytułem premii uznaniowej kwotę 3763,20 zł.

W 2016 roku wynagrodzenie zasadnicze powódki wynosiło 3045 zł miesięcznie. W całym roku 2016 otrzymała tytułem premii uznaniowej kwotę 8685,60 zł.

W 2017 roku wynagrodzenie zasadnicze powódki, do zmiany w październiku , wynosiło 3045 zł miesięcznie. W całym roku 2017 otrzymała tytułem premii uznaniowej kwotę 5937,75 zł.

/dowód: zestawienie – k. 60, akta osobowe powódki/

W 2017 roku, wobec kontrowersji i pretensji jakie pojawiały się wśród pracowników w związku z premiami uznaniowymi wypłacanymi pracownikom zatrudnionym na stanowiskach urzędniczych w kolejnych latach, zdecydowano o zmianie Regulaminu Wynagradzania poprzez zlikwidowanie premii uznaniowych w tej grupie pracowników i włączenie tego składnika do ich wynagrodzeń zasadniczych. O zmianie tej dyrektor G. M. informował pracowników na organizowanych w tym celu zebraniach i spotkał się z akceptacją co do planowanych zmian.

I tak, zarządzeniem nr (...) Dyrektora Zarządu Dróg Powiatowych w G. z dnia 2 października 2017r. wprowadzono aneks nr (...) do Regulaminu Wynagradzania, zgodnie z którym §7 rozdziału III otrzymał brzmienie: „w ramach środków na wynagrodzenia, pracownicy zatrudnieni na stanowiskach pomocniczych i obsługi mogą otrzymać premie uznaniową w wysokości uzależnionej od oceny pracy pracownika ”. Aneks wszedł w życie z dniem 2 października 2017r.

/dowód: zarządzenie – k. 161- 162, zeznanie św. J. N. – Król k. 158, I. O. k. 71v/

Nie przyjęto żadnego formalnego mechanizmu zmian wynagrodzeń. Dyrektor pragnął zracjonalizować płace, w szczególności założył by wyrównać wynagrodzenia pracowników pracujących „na jednym poziomie”. Generalnie to on sam decydował w jakiej wysokości dany pracownik otrzyma wynagrodzenie.

W konsekwencji powyższego, pismami z dnia 25 października 2017r. powodów I. P. (1) i Z. S. (1) poinformowano o zmianie ich uposażenia zasadniczego. Wynagrodzenie zasadnicze powódki I. P. (1) podwyższone zostało do kwoty 3340 zł. Pozostałe warunki zatrudnienia powódki nie uległy zmianom. Z kolei wynagrodzenie zasadnicze powoda Z. S. (1) podwyższone zostało do kwoty 3250 zł. Pozostałe warunki zatrudnienia powoda także nie uległy zmianom.

/dowód: akta osobowe I. P. i Z. S./

Pisma o zmianie wynagrodzenia powodowi podpisali i wynagrodzenia w zwiększonej wysokości zostały powodom wypłacone i tak dzieje się do chwili obecnej. Powodowie, poza złożeniem pozwów do Sądu, przed pracodawcą nie zakwestionowali zmian ani też nie odmówili ich przyjęcia. Tym samym zasadnym wydaje się tu wniosek, iż zmianę wynagrodzenia zaakceptowali.

Przywołać można w tym miejscu wyrok
Sądu Najwyższego z dnia 21 października 2003r.
wydany w sprawie I PK 512/02, w którym to SN orzekł, iż „zmiana warunków wynagradzania na korzyść pracownika, polegająca na przyznaniu mu wyższego wynagrodzenia, wymaga dla swej skuteczności jego wyraźnej lub dorozumianej zgody.”

Znamiennym jest, iż w grupie specjalistów oboje powodowie otrzymują obecnie najwyższe wynagrodzenia, wynagrodzenia zasadnicze pozostałych specjalistów kształtują się na poziomie kwoty 3150 zł.

/dowód: zestawienie – k. 61/

Zważyć należy, co następuje:

Podkreślić należy na wstępie rozważań, iż przedmiotem analizy Sądu pozostaje kwestia prawidłowości działań pozwanego w zakresie zmiany obowiązującego Regulaminu Wynagradzania a w konsekwencji zmian w zakresie wynagrodzeń zasadniczych obojga powodów.

W ocenie Sądu w obu tych kwestiach postepowanie pozwanego było prawidłowe.

Odnosząc się do zmiany Regulaminu przywołać można w tym miejscu wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 2006 r. wydany w sprawie II PK 124/06, w którym SN orzekł, iż :

„Pracodawca ma obowiązek podać do wiadomości regulamin wynagradzania w sposób zwyczajowo przyjęty w danym zakładzie, dla ważności tego nie jest jednak wymagane zapoznanie się z nim pracowników.”

Jak wynikało z zeznań przesłuchanych świadków, o zmianach w treści Regulaminu i o wynikających z tego tytułu zmianach w wynagrodzeniach zasadniczych, pracownicy pozwanego zostali poinformowani na zebraniu załogi. O zebraniu tym zresztą mówili powodowie, którzy nie negowali iż takowe miało miejsce. Nadto, test nowego regulaminu był przedstawiany pracownikom – między innymi powód Z. S. (1) podpisał się iż ze zmianami został zapoznany. Brak podpisu zatem powódki I. P. nie może skutkować nieważnością tego wewnątrzzakładowego aktu prawnego.

Najistotniejsza jednak kwestia, która podlega w tym miejscu omówieniu, to kwestia samego mechanizmu zmian w wynagrodzeniach powodów. Bez wątpienia , zdaniem Sądu, zarówno Z. S. (1) i I. P. (1) po dokonanych w październiku 2017r. zmianach znaleźli się w sytuacji dla nich korzystniejszej. Podkreśleniu jednak wymaga, iż owa korzyść rozpatrywana być musi w globalnym ujęciu. Otóż, kwota wynagrodzeń zasadniczych powodów uległa zwiększeniu. Co za tym idzie, zwiększeniu uległy także wszystkie pochodne wynagrodzenia liczone od wynagrodzenia zasadniczego jak np. dodatek stażowy. Zmiana zatem tych nowych wynagrodzeń na niekorzyść tzn. ich zmniejszenie, musi się odbyć wyłącznie na drodze wypowiedzenia zmieniającego. Jest to zatem sytuacja korzystniejsza dla powodów. Oceny tej nie mogą zmienić argumenty obojga powodów twierdzących, że zmiany wynagrodzeń przeprowadzone w październiku 2017r. były zmianami na niekorzyść co rodziło po stronie pozwanego konieczność dokonania wypowiedzeń zmieniających. Ową niekorzyść upatrywali powodowie w tym, iż w 2016 kwoty premii uznaniowych jakie zostały powodom wypłacone były duże i właśnie takie same kwoty powinny być włączone do wynagrodzeń powodów. Uwadze jednak powodów uszedł fakt, iż – o czym mowa była wyżej – wysokość wypłacanych premii uznaniowych w kolejnych latach była zmienna i zależała w szczególności od wielkości absencji pracowników. Ten fakt bowiem podwyższał kwoty premii. W latach poprzedzających rok 2016 (szczególnie obfitujący w absencje) wysokość premii była znacznie niższa. Zdarzały się również miesiące gdy premii tej nie wypłacano w ogóle. Przykładowo, w 2013r. wypłacona powódce I. P. premia uznaniowa stanowiła ok. 11% wynagrodzenia zasadniczego, w 2014r. – ok.12%, w 2015r. – ok.10%, w 2017r. – ok. 15% .

Poza tym, prawo do premii jak i jej konkretna kwota zależała wyłącznie od oceny dyrektora zakładu. Świadczenie to zatem miało charakter uznaniowy a co za tym idzie pracownik nie mógł skutecznie domagać się aby świadczenie to zostało mu przyznane.

Powyższe potwierdza jedynie tezę o zmianie sytuacji powodów na korzystniejszą. To z kolei oznacza, że po stronie pozwanego pracodawcy nie było obowiązku by zmiany te wprowadzać na drodze wypowiedzenia warunków pracy i płacy. W myśl bowiem art.241 ¹³ kp „korzystniejsze postanowienia układu (regulaminu), z dniem jego wejścia w życie, zastępują z mocy prawa wynikające z dotychczasowych przepisów prawa pracy warunki umowy o pracę lub innego aktu stanowiącego podstawę nawiązania stosunku pracy. Postanowienia układu mniej korzystne dla pracowników wprowadza się w drodze wypowiedzenia pracownikom dotychczasowych warunków umowy o pracę lub innego aktu stanowiącego podstawę nawiązania stosunku pracy. Przy wypowiedzeniu dotychczasowych warunków umowy o pracę lub innego aktu stanowiącego podstawę nawiązania stosunku pracy nie mają zastosowania przepisy ograniczające dopuszczalność wypowiadania warunków takiej umowy lub aktu.”

Wobec powyższego orzec należało o oddaleniu żądań powodów.

O kosztach postepowania orzeczono zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu o jakiej mowa w art.98§1 kpc i art. 108 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.