Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 marca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

Wydział V Karny Sekcja Odwoławcza

w składzie:

Przewodniczący: SSO Jacek Myśliwiec

Sędziowie: SSO Aleksandra Odoj-Jarek (spr.)

SSO Lucyna Pradelska-Staniczek

Protokolant: Monika Machulec

w obecności Grzegorza Sobika Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Żorach

po rozpoznaniu w dniu 22 marca 2018 r.

sprawy: K. W. /W./

s. D. i K.

ur. (...) w Ż.

w przedmiocie wydania wyroku łącznego

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego w Żorach

z dnia 19 grudnia 2017r. sygn. akt II K 457/17

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata P. F. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych oraz 23% podatku VAT w kwocie 27,60 złotych (dwadzieścia siedem złotych sześćdziesiąt groszy), łącznie kwotę 147,60 złotych (sto czterdzieści siedem złotych sześćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów obrony z urzędu w postępowaniu odwoławczym,

III.  zwalnia skazanego od ponoszenia kosztów za postępowanie odwoławcze, obciążając nimi Skarb Państwa.

SSO Jacek Myśliwiec

SSO Aleksandra Odoj-Jarek (spr.) SSO Lucyna Pradelska-Staniczek

Sygn. akt V.2 Ka 104/18

UZASADNIENIE

K. W. został skazany następującymi prawomocnymi wyrokami:

I.  Sądu Rejonowego w Żorach z dnia 8 października 2014 r., sygn. akt II K 178/14, za ciąg przestępstw z art. 278 § 1 k.k. dokonany w lutym 2014 r. na jedną karę 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lat z dozorem kuratora; karę pozbawienia wolności zarządzono do wykonania, a skazany będzie ją odbywać od dnia 21 kwietnia 2019 r., godz. 16.40 do dnia 15 lutego 2020 r., godz. 16.40,

II.  Sądu Rejonowego w Żorach z dnia 29 stycznia 2015 r., sygn. akt II K 416/14, za ciąg przestępstw z art. 279 § 1 k.k. i art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. popełniony w 2013 r. na jedną karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 5 lat; na podstawie art. 33 § 2 k.k. orzeczono grzywnę 70 stawek dziennych licząc po 10 złotych stawka; karę pozbawienia wolności zarządzono do wykonania, a skazany odbywa ją od dnia 21 kwietnia 2017 r., godz. 16.40 do dnia 21 kwietnia 2019 r., godz. 16.40.

Sąd Rejonowy w Żorach wyrokiem łącznym z dnia 19 grudnia 2017r., sygn. akt II K 457/17, na podstawie art. 91 § 2 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. w miejsce kar jednostkowych pozbawienia wolności orzeczonych za ciągi przestępstw orzekł wobec skazanego K. W. karę łączną 2 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności, uznając wyżej wymienione wyroki w zakresie orzeczonych kar pozbawienia wolności za pochłonięte niniejszym wyrokiem łącznym, w pozostałym zaś zakresie za podlegające odrębnemu wykonaniu.

Na podstawie art. 577 k.p.k. Sąd zaliczył skazanemu K. W. na poczet kary łącznej pozbawienia wolności okres odbywania kary pozbawienia wolności od 21 kwietnia 2017 r., godz. 16.40, nadto zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. P. F. kwotę 619,92 złotych tytułem zwrotu kosztów obrony z urzędu i zwolnił skazanego w całości od obowiązku zapłaty kosztów sądowych za postępowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego, obciążając nimi Skarb Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca skazanego, który zaskarżył wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze i zarzucił mu rażącą niewspółmierność - surowość orzeczonej kary wynikającą z błędnej metody łączenia kar polegającej na zastosowaniu asperacji w przypadku, gdy z bliskości czasowej zbiegających się przestępstw, bliskości przedmiotowej oraz bliskości podmiotowej, a także z okoliczności zaistniałych po wydaniu obu wyroków wynika, że właściwą do zastosowania przy łączeniu kar była zasada pełnej absorpcji.

Podnosząc powyższy zarzut obrońca skazanego wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez orzeczenie kary łącznej z zastosowaniem zasady pełnej absorpcji i wymierzenie kary łącznej dwóch lat pozbawienia wolności. Nadto obrońca skazanego wniósł o zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu skazanemu za postępowanie odwoławcze, gdyż koszty te nie zostały opłacone ani w całości, ani w części.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja obrońcy skazanego okazała się niezasadna.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż z dniem 1 lipca 2015r. weszła w życie nowelizacja kodeksu karnego wprowadzająca nowe zasady łączenia kar. Zgodnie z art. 19 ustawy z dnia 20 lutego 2015r. o zmianie ustawy kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, przepisów rozdziału IX ustawy Kodeksu karnego (odnoszących się do zbiegu przestępstw oraz łączenia kar i środków karnych), w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie ustawy, chyba że zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia w życia niniejszej ustawy.

W realiach niniejszej sprawy podlegające łączeniu kary pozbawienia wolności zostały orzeczone wyrokami, które stały się prawomocne w dniu 16 października 2014 r. oraz w dniu 6 lutego 2015r., a zatem przed wejściem w życie ww. nowelizacji. Zatem w tym stanie rzeczy analiza wyroków, które zapadły wobec K. W., słusznie została oparta na przepisach obowiązujących przed datą 1 lipca 2015r.

Zgodnie z art. 85 k.k. w poprzednim brzmieniu, jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, Sąd orzeka wówczas karę łączną, biorąc za podstawę kary z osobna wymierzone za zbiegające się przestępstwa. Z kolei w myśl art. 91 § 2 k.k., jeżeli sprawca w warunkach określonych w art. 85 k.k. popełnia dwa lub więcej ciągów przestępstw oraz inne przestępstwo, sąd orzeka karę łączną, stosując odpowiednio przepisy rozdziału Zbieg przestępstw oraz łączenie kar i środków karnych. W niniejszej sprawie wszystkie kary pozbawienia wolności orzeczone względem skazanego podlegały łączeniu, bowiem spełniały wyżej przywołane przesłanki do orzeczenia kary łącznej.

Natomiast art. 86 §1 k.k. wyznacza granice, w jakich można orzec karę łączną. Zgodnie z tym przepisem w poprzednim brzmieniu w odniesieniu do kary pozbawienia wolności sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając 15 lat pozbawienia wolności. Zatem Sąd meriti mógł wymierzyć skazanemu karę w granicach od 2 lat pozbawienia wolności do 2 lat i 10 miesięcy pozbawienia wolności.

Sąd I instancji prawidłowo przy miarkowaniu kary łącznej uwzględnił warunki i właściwości osobiste skazanego, a także jego zachowanie w czasie odbywania kary pozbawienia wolności, prognozę kryminologiczną oraz oddziaływanie kary w znaczeniu prewencji ogólnej i szczególnej. Trafnie wskazano, że ogólna prognoza kryminologiczna odnośnie skazanego jest niepewna, w szczególności z uwagi na charakter i ilość przestępstw, które skazany popełnił. K. W. popełnił bowiem dwa ciągi przestępstw, a w przypadku skazania w sprawie o sygn. II K 416/14 na jeden ciąg złożyło się aż 89 czynów.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd I instancji słusznie ustalił, iż zasadnym będzie wymierzenie kary łącznej na zasadzie asperacji bliskiej zasadzie absorpcji i wymierzył skazanemu karę łączną w wysokości 2 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności.

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd I instancji wydał w niniejszej sprawie prawidłowe rozstrzygnięcie, którego nie podważają argumenty zaprezentowane w apelacji. Zdaniem Sądu odwoławczego brak jest rzeczowych powodów do zastosowania zasady pełnej absorpcji, jak tego domaga się obrońca skazanego. Taką zasadę przy łączeniu kar można zastosować wówczas, gdy wszystkie czyny popełnione przez skazanego wykazują bardzo bliską więź podmiotową i przedmiotową, a przesłanka prognostyczna pozwala na stwierdzenie, że kara łączna w wysokości najwyższej z wymierzonych kar jednostkowych jest wystarczającą oceną zachowania się sprawcy.

Trafnie Sąd Rejonowy wskazał, że popełnione przez skazanego przestępstwa należały do tego samego rodzaju i były popełnione w stosunkowo bliskiej odległości czasowej. Sąd I instancji nie pominął też aspektu prewencji indywidualnej wskazując, że zgodnie z opinią jednostki penitencjarnej z dnia 25 września 2017 r. zachowanie skazanego oceniane jest jako poprawne, a prognoza penitencjarna jest pozytywna. Jak wynika z obserwacji, proces resocjalizacji skazanego przebiega we właściwym kierunku, aczkolwiek nie został jeszcze ukończony, bowiem skazany mało krytycznie ocenia popełnione przestępstwa. Nie umknęło przy tym uwadze Sądu, że skazany popełnił wiele przestępstw, więc wymierzenie kary łącznej z zastosowaniem zasady absorpcji prowadziłoby do jego nieuzasadnionego premiowania oraz bezkarności w odniesieniu do niektórych z popełnionych przez niego czynów. Takie stanowisko znajduje również poparcie w orzecznictwie, gdzie podnosi się, że popełnienie większej ilości przestępstw jest istotnym czynnikiem prognostycznym, przemawiającym za orzekaniem kary łącznej surowszej od wynikającej z dyrektywy absorpcji. Wskazuje bowiem na daleko posunięty stopień demoralizacji skazanego, dla którego wejście w konflikt z prawem nie miało jednorazowego, przypadkowego charakteru, a było sposobem na życie (wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 17 stycznia 2017 r. II AKa 196/16).

Wymiar kary łącznej powinien stanowić odzwierciedlenie dyrektywy ogólno-prewencyjnej, dotyczącej kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, a także dyrektywy szczególno-prewencyjnej uwzględniającej cele zapobiegawcze i wychowawcze względem skazanego. W ocenie Sądu odwoławczego, występujące w sprawie okoliczności dotyczące skazanego nakazują przyjąć, tak jak uczynił to Sąd I instancji, że kara łączna pozbawienia wolności wymierzona z zastosowaniem zasady asperacji spełni swe cele w zakresie społecznego, jak i indywidualnego oddziaływania. Wobec powyższego kara łączna 2 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności nie może zostać uznana za karę nadmiernie surową.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok. Zasądzono także na rzecz adw. P. F. kwotę 147,60 zł tytułem kosztów obrony z urzędu udzielonej skazanemu, nadto zwolniono skazanego od kosztów postępowania odwoławczego obciążając nimi Skarb Państwa.

SSO Jacek Myśliwiec

SSO Aleksandra Odoj-Jarek (spr.) SSO Lucyna Pradelska-Staniczek