Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt X C 2015/16

UZASADNIENIE

Powód, M. K., wniósł o zasądzenie od Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 18.414,00 zł. tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 20 sierpnia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 01 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty. Nadto wniósł o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podał, że w dniu 20 kwietnia 2015 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ przewożony w jego pojeździe rower wyczynowy. Zniszczeniu uległy widelec i rama główna, w związku z czym sprzęt nie nadawał się do dalszego użytkowania, a szkoda miała charakter szkody całkowitej. Uszkodzone części nie nadawały się do naprawy, ponieważ była to konstrukcja karbonowa. W związku z tym powód musi ponieść koszty ich wymiany. Z przedstawionej opinii serwisu rowerowego oraz paragonu imiennego wynika, że koszt części jest następujący: rama roweru czasowego F. Argon 18 model E-118 - 14.614,00 zł. brutto, korbowód wraz z pomiarem mocy 3.500,00 zł. brutto, koszt serwisu, wiążącego się z wymianą ww. części oraz ich regulacją - 300,00 zł. brutto. Łączny koszt wszystkich wymienionych części i robocizny wyniósł 18.414,00 zł. brutto.

Pozwany, Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W., w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według spisu.

W uzasadnieniu wskazał, że bezsporne jest zaistnienie szkody z dnia 20 kwietnia 2015 r. w pojeździe S. (...) o numerze rej. (...), stanowiącym własność (...) S.A., a użytkowanym przez powoda M. K.. Niesporne jest również, iż pozwany wypłacił na rzecz powoda odszkodowanie w kwocie 57.986,27 zł., w tym kwotę 1.595,70 zł. za najem pojazdu zastępczego. Podniósł, iż bezsporne jest także, że powód zgłosił roszczenie o odszkodowanie z tytułu uszkodzenia roweru Argon 18 E-118. Pozwany odmówił wypłaty odszkodowania w tym zakresie z uwagi na brak możliwości powstania zgłoszonych przez powoda uszkodzeń we wskazanych przez niego okolicznościach. Pozwany podkreślał również fakt, iż zachodziło uzasadnione podejrzenie, że powód w czasie szkody prowadził działalność gospodarczą pod nazwą (...) M. K., w związku z tym prawdopodobne jest, iż rower stanowił środek trwały przedsiębiorstwa.

Pozwany kwestionował roszczenie powoda co do zasady, wskazując, iż materiał dowodowy, zgromadzony w sprawie, nie pozwala na przyjęcie, iż do uszkodzenia roweru Argon 18 E-118 mogło dojść w wyniku kolizji z dnia 20 kwietnia 2015 r. Z ostrożności procesowej podniósł, że z twierdzeń powoda, dotyczących okoliczności sprawy wynika, iż rower oraz trenażer były przewożone w bagażniku pojazdu osobowego bez żadnych zabezpieczeń unieruchamiających lub dodatkowo ochraniających ww. przedmioty, w efekcie czego w pełni zasadne jest przyjęcie przyczynienia się powoda do zaistniałej szkody co najmniej na poziomie 50%. Pozwany kwestionował roszczenie w zakresie zwrotu kosztów naprawy roweru również co do wysokości. W jego ocenie możliwa jest naprawa roweru z uwzględnieniem części zamiennych lub używanych. Ponadto podniósł, że powód nie wykazał, aby doprowadzenie roweru do stanu sprzed szkody wymagało wymiany części zamiast ich naprawy. Pozwany polemizował również ze stanowiskiem powoda, jakoby odszkodowanie należne tytułem zwrotu kosztów powinno obejmować koszt serwisu w wysokości 300,00 zł. brutto. Podkreślił, że paragon imienny, załączony do pozwu, obejmuje również pozycje niezwiązane ze wskazanymi przez powoda uszkodzeniami.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 20 kwietnia 2015 r. o godz. 08:00 na skrzyżowaniu ulic (...) w O. doszło do zdarzenia komunikacyjnego, polegającego na tym, że kierujący samochodem marki D. D. o nr rej. (...) nie zastosował się do znaku pionowego A-7, nie ustępując pierwszeństwa kierującemu samochodem marki S. (...) o nr rej. (...) powodowi M. K., w wyniku czego doprowadził do zderzenia z tym pojazdem, powodując jego uszkodzenie oraz zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym. W wyniku zdarzenia drogowego w pojeździe powoda doszło do uszkodzenia m.in.: lewego lusterka, lewego przedniego błotnika, pokrywy komory silnika, przedniego zderzaka, prawego przedniego błotnika, rozbicia reflektorów, wyrwania lewej lampy przeciwmgielnej, a także wycieku płynów eksploatacyjnych. Zderzenie pojazdów spowodowało wystrzelenie poduszek bezpieczeństwa w samochodzie powoda. Wyrokiem nakazowym z dnia 28 kwietnia 2015 r. J. J. został uznany za winnego popełnienia powyższego czynu i skazany na karę grzywny.

(dowód: wyrok nakazowy k. 12, zdjęcia w aktach szkody k. 92, protokół oględzin pojazdu k. 10-11 w aktach sprawy IX W 1793/15)

W chwili zdarzenia w bagażniku pojazdu powoda znajdował się częściowo zdemontowany rower kolarski Argon 18 E-118, trenażer do ww. roweru oraz inne elementy, tj. kask i strój sportowy, umieszczone w plecaku. Były one położone w bagażniku. Trenażer ułożony był wzdłuż tylnej kanapy, przylegając do niej. Następnie w bagażniku umieszczony był rower bez kół, położony na trenażerze częścią, zwaną widelcem. Koła roweru, zapakowane w specjalnie do tego przeznaczone pokrowce, położone były na rowerze. Rower i trenażer nie były zapakowane. Powód nie zastosował żadnych zabezpieczeń. Przedmiotowy rower posiada zintegrowaną kierownicę, co uniemożliwia jej skręcenie pod kątem większym niż 35 stopni. Powód kupił rower Argon E-118 w dniu 16 stycznia 2015 r. w firmie P.H.U. (...) s.c. w Z. za kwotę 27.514,00 zł. Jest to rower sportowy, wykonany z kompozytów wysokiej jakości.

(dowód: paragon imienny nr (...) k. 11, opinia biegłego k. 101, zeznania powoda k. 69, 214)

W chwili uderzenia przodem samochodu S. w lewy bok pojazdu sprawcy kolizji doszło do nagłej zmiany prędkości pojazdu powoda. Na skutek działania sił bezwładności elementy roweru przemieściły się, przesuwając się do przodu bagażnika. Przemieszczający się trenażer uderzył w ramę roweru, leżącą skośnie do podłogi powyżej trenażera. Uszkodzeniu uległ przedni widelec i pozioma rama roweru łącząca kierownicę z siodełkiem oraz trenażer, od którego odpadła część tworzywa sztucznego. Rama przedmiotowego roweru jest wykonana z karbonu, tj. włókna węglowego. Karbon jest materiałem kilkakrotnie wytrzymalszym niż stal, ale jednocześnie kruchym i nieodpornym na uderzenia, w wyniku którego dochodzi do rozdzielenia żywicy i rozrywania cienkich włókien karbonu. Brak zamienników do tego typu rowerów wyczynowych, nie posiadających logo producenta. Naprawa za pomocą części używanych nie doprowadzi roweru do stanu sprzed szkody. Uzasadniony koszt naprawy wynosi 18.414,00 zł. Składa się na niego koszt części zamiennych, wynoszący łącznie 18.114,00 zł., i koszt robocizny – 300,00 zł.

(dowód: zdjęcia k. 134-137 i w aktach szkody k. 92, opinia biegłego k. 98-107, k. 164-165, 198v.-197, 214v.-215)

Sprawca zdarzenia posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W.. Powód zgłosił pozwanemu szkodę komunikacyjną z dnia 20 kwietnia 2015 r. również w zakresie uszkodzenia przedmiotowego roweru. Decyzją z dnia 18 czerwca 2015 r. pozwany przyznał odszkodowanie za szkodę, powstałą w dniu 20 kwietnia 2015 r., tj. za uszkodzenie pojazdu S. (...) o nr rej. (...), a decyzją z dnia 19 sierpnia 2015 r. przyznał powodowi świadczenie za obrażenia ciała, powstałe w wyniku zdarzenia z dnia 20 kwietnia 2015 r. Odmówił natomiast przyznania odszkodowania z tytułu uszkodzenia roweru i trenażera. W piśmie z dnia 04 września 2015 r. swoje stanowisko uzasadnił tym, że dokumenty nie pozwalają na stwierdzenie, że do uszkodzeń doszło w wyniku kolizji z dnia 20 kwietnia 2015 r.; uszkodzenia te mają charakter eksploatacyjny.

(dowód: akta szkody k. 92, decyzja z dnia 19.08.2015 r. k. 14, pismo z dnia 04.09.2015 r. k. 13).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Bezsporne w sprawie było, że w dniu 20 kwietnia 2015 r. doszło do zdarzenia drogowego, w którym uczestniczył powód, a którego sprawca ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym Towarzystwie (...). Sporne pozostało natomiast, czy uszkodzenia roweru Argon 18 E-118 powstały w wyniku przedmiotowej kolizji, wysokość szkody oraz kwestia przyczynienia się powoda do jej powstania poprzez niedopełnienie staranności w zabezpieczeniu należących do niego ruchomości.

Podstawę odpowiedzialności pozwanego stanowi przepis art. 805 § 1 k.c. w zw. z art. 822 k.c. W ubezpieczeniach majątkowych świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku ( art. 805 § 2 pkt 1 k.c. ). Zgodnie z pierwszą z powołanych norm, przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Artykuł 822 § 1 k.c. z kolei przewiduje, iż przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem, objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela (§ 4).

Przesłanką odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń jest, zgodnie z treścią art. 361 k.c., istnienie związku przyczynowego pomiędzy normalnymi następstwami działania lub zaniechania ubezpieczonego a zaistniałą szkodą. W świetle art. 363 § 1 k.c. w razie uszkodzenia rzeczy w stopniu umożliwiającym przywrócenie jej do stanu poprzedniego osoba odpowiedzialna za szkodę obowiązana jest zwrócić poszkodowanemu wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty. Efekt naprawienia szkody zostaje osiągnięty, gdy uszkodzona rzecz zostanie doprowadzona do stanu, odpowiadającego jej stanowi przed uszkodzeniem. Obowiązek naprawienia szkody obejmuje zatem wszelkie straty, które poniósł poszkodowany. Zgodnie z art. 34 § 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. 2016 poz. 2060 ze zm.) z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia.

Przepis art. 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych stanowi, że ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu.

Ustalenie wysokości szkody i sposobu jej naprawienia odbywa się zgodnie z zasadami, określonymi w art. 361 § 2 k.c. i art. 363 § 1 k.c. – na podstawie odpowiedzialności za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła oraz trybu naprawienia szkody pieniężnej.

W przedmiotowej sprawie Sąd odwołał się do wiadomości specjalnych biegłego do spraw rekonstrukcji wypadków drogowych, badań technicznych pojazdów, wyceny wartości pojazdów oraz kosztów napraw, dopuszczając dowód z opinii biegłego w osobie L. K.. Biegły zaopiniował, iż materiał dowodowy, zebrany w sprawie, wskazuje, że do uszkodzeń roweru Argon 18 E-118, umieszczonego w bagażniku pojazdu powoda, mogło dojść w wyniku zdarzenia z dnia 20 kwietnia 2015 r. Materiał dowodowy wskazuje przy tym jednoznacznie, że uszkodzenie widelca i ramy roweru powstało od kontaktu z trenażerem. Zdaniem biegłego, na skutek nagłego zmniejszenia prędkości przez samochód powoda, trenażer, leżący na podłodze bagażnika, w wyniku działania siły bezwładności przesunął się. Przemieszczający się trenażer uderzył w ramę roweru, leżącą skośnie do podłogi powyżej trenażera, powodując jej uszkodzenie. W tych okolicznościach doszło również do uszkodzenia samego trenażera. Biegły, poddając oględzinom ramę roweru, stwierdził uszkodzenia przedniego widelca oraz uszkodzenia poziomej ramy roweru, łączącej kierownicę z siodełkiem. Biegły ponadto wykluczył możliwość eksploatacyjnego uszkodzenia ramy z uwagi na powstanie niewielkich uszkodzeń obszaru widelca i ramy. Stwierdził również, iż uwzględnienie uszkodzenia trenażera oraz powstanie czarnych otarć w pobliżu uszkodzeń nie wyklucza wzajemnego kontaktu w czasie zdarzenia ramy roweru, widelca z trenażerem. Biegły w ustnej opinii uzupełniającej z dnia 21 marca 2018 r., w odpowiedzi na podniesiony przez pozwanego zarzut braku zamocowania lub zabezpieczenia roweru w trakcie jego przewożenia przez powoda, wskazał, że nawet w razie przymocowania elementów roweru linkami czy pasami nie można wykluczyć ruchów bagażu w stosunku do konstrukcji pojazdu w przypadku zderzenia pojazdów. Biegły nadto stwierdził, że każde uderzenie w ramę takiego roweru jak przedmiotowy powoduje jego uszkodzenie. W ocenie biegłego jedynie siła większa niż występująca przy normalnej eksploatacji pojazdu, mogła spowodować skutek w postaci uszkodzenia roweru. O działaniu takiej większej siły w tym przypadku świadczy fakt wystrzelenia w pojeździe S. poduszek powietrznych.

Odnośnie zabezpieczeń biegły zaopiniował także, że nawet gdyby przymocować elementy roweru w sposób przewidziany przez producenta linkami czy pasami, nie można wykluczyć ruchów bagażu w stosunku do konstrukcji pojazdu w przypadku zderzenia pojazdów. Aby zapobiec przesuwaniu się elementów w bagażniku w przypadku takiego zderzenia, jak to, które miało miejsce z udziałem pojazdu powoda, trzeba byłoby zastosować nadzwyczajne zabezpieczenia, np. opakować każdy z elementów, a w szczególności ramę. Przy czym nie wystarczyłoby umieszczenie ramy w kartonie, bo byłby on za słabym materiałem do ochrony, ale konieczne byłoby zastosowanie pojemnika drewnianego lub plastikowego.

Powołany biegły wyliczył, że wartość szkody w rowerze powoda równa jest kosztowi naprawy roweru i wynosi w sumie 18.414,00 zł. Biegły wskazał, że naprawa za pomocą części używanych nie doprowadzi do przywrócenia stanu sprzed szkody z uwagi na krótki okres eksploatacyjny pomiędzy kupnem roweru w dniu 16 stycznia 2015 r. a powstaniem szkody w dniu 20 kwietnia 2015 r. Natomiast naprawa z zastosowaniem zamienników bez logo producenta nie jest możliwa, ponieważ brak takowych w przypadku rowerów wyczynowych, wykonanych z kompozytów wysokiej jakości, takich jak w przypadku przedmiotowego roweru.

Zgodnie z linią orzecznictwa Sądu Najwyższego do ustalania wysokości odszkodowania w przypadku ubezpieczenia OC ma zastosowanie zasada pełnego odszkodowania (wyrok SN z 11.06.2003 r., V CKN 308/2001), która obejmuje nie tylko szkodę w samym pojeździe, lecz również, jak w niniejszej sprawie, koszty uszkodzonych w wyniku kolizji ruchomości, tj. roweru Argon E-118.

W myśl art. 361 § 1 i 2 k.c. , zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Nie ulega wątpliwości, iż celem odszkodowania jest pełna kompensata, czyli naprawienie całej poniesionej szkody majątkowej.

Zgodnie z 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 listopada 1970 r., II CR 425/72 (OSNCP 1973. nr 6, poz. 111), stwierdzono, że w wypadku uszkodzenia rzeczy w stopniu umożliwiającym przywrócenie jej do stanu poprzedniego, osoba odpowiedzialna za szkodę obowiązana jest zwrócić poszkodowanemu „wszelkie celowe, ekonomicznie uzasadnione wydatki, poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego, do których to wydatków należy zaliczyć także koszt nowych części i innych materiałów, jeżeli ich użycie było niezbędne do naprawienia uszkodzonej rzeczy”.

W ocenie Sądu przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe dało pełne podstawy do przyjęcia, że ruchomości, wskazane przez powoda, znajdowały się w chwili wypadku z dnia 20 kwietnia 2015 r. w bagażniku jego pojazdu oraz że powstała szkoda jest wynikiem przedmiotowej kolizji. W okolicznościach sprawy i w świetle powołanych przepisów, uszkodzenie przedmiotu, znajdującego się w bagażniku pojazdu powoda, w wyniku zderzenia z samochodem sprawcy, stanowi normalne następstwo kolizji drogowej z dnia 20 kwietnia 2015 r. W konsekwencji powyższego pozwany jako ubezpieczyciel ponosi pełną odpowiedzialność odszkodowawczą za zaistniałą szkodę. Wobec treści opinii biegłego brak podstaw do przyjęcia przyczynienia się powoda do powstania szkody. Prawdą jest, że nie zastosował on żadnych zabezpieczeń, jednak biegły jednoznacznie wypowiedział się, że w okolicznościach niniejszej sprawy jedynie zastosowanie nadzwyczajnych środków mogłoby zapobiec uszkodzeniu roweru. Wynika to z faktu działania znacznej siły, o czym świadczy wystrzelenie w pojeździe S. poduszek powietrznych.

Stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty, które strony zaoferowały w toku procesu, a także zeznania powoda, którym w całości dał wiarę. Pomimo oczywistego zainteresowania powoda wynikiem postępowania, Sąd ocenił, że jego zeznania są wiarygodne i polegają na prawdzie. Stanowią one bowiem z dowodami z dokumentów i dowodem z opinii biegłego całość, wzajemnie się uzupełniając i potwierdzając. Natomiast zeznania świadka J. J. nie wniosły nic do sprawy. Sąd oparł się również na opiniach biegłego sądowego, uznając, że spełniają one kryteria zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, a poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w nich wniosków nie budzi zastrzeżeń i pozwala na poczynienie na ich podstawie ustaleń i oparcie na nich rozstrzygnięcia. Stąd też Sąd przyjął opinie jako podstawę oceny stanu faktycznego w sprawie. Są one jasne, logicznie uargumentowane. Rzetelność i bezstronność biegłego nie budzi wątpliwości. Sąd uznał za słuszne rozumowanie biegłego, przedstawione w opiniach i ich uzasadnieniu, jak również stwierdził poprawność poszczególnych ich elementów, składających się na trafność jej wniosków końcowych.

W tym stanie rzeczy, na podstawie wskazanych wyżej przepisów należało zasądzić na rzecz powoda kwotę 18.414,00 zł. z odsetkami ustawowymi od dnia 20 sierpnia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 01 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty. (pkt 1 wyroku)

Zasądzając odsetki Sąd miał na uwadze treść przepisu art. 817 § 1 k.c. w zw. z art. 481 § 1 k.c. oraz słuszne żądanie powoda.

O kosztach procesu orzeczono w oparciu o art. 98 k.p.c., zasądzając od pozwanego jako od strony przegrywającej na rzecz powoda jako strony wygrywającej kwotę 6.227,05 zł., na którą składają się: opłata od pozwu 941,00 zł., opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17,00 zł., koszty zastępstwa procesowego 4.800,00 zł. oraz zaliczki na koszt opinii biegłego w łącznej kwocie 469,05 zł. (pkt 2 wyroku)

W punkcie 3 wyroku Sąd orzekł o kosztach sądowych, nakazując ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Olsztynie kwotę 383,52 zł. tytułem wydatków, wypłaconych tymczasowo z sum Skarbu Państwa, w oparciu o treść art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 98 k.p.c.