Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt II Ns 1062/08

POSTANOWIENIE

Dnia 11 kwietnia 2018 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi- Widzewa w Łodzi II Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący SSR K. T.

Protokolant st. sekr. sąd. M. R.

po rozpoznaniu w dniu 28 marca 2018 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z wniosku M. W.

z udziałem D. W.

o podział majątku wspólnego

postanawia

I.  ustalić, że w skład majątku wspólnego M. W. i D. W. wchodziły następujące składniki:

1)  własność nieruchomości położonej w Ł. przy ulicy (...), dla której Sąd Rejonowy dla Łodzi- Śródmieścia w Łodzi prowadzi księgę wieczystą (...), o wartości (...) (dwieście trzydzieści trzy tysiące sto siedemdziesiąt jeden) złotych;

2)  lodówka o wartości 200 (dwieście) złotych,

3)  telewizor telefunken o wartości 400 (czterysta) złotych

4)  telewizor o wartości 800 (osiemset) złotych,

5)  firanki o wartości 600 (sześćset) złotych,

6)  sztućce o wartości 150 (sto pięćdziesiąt) złotych,

7)  czajnik elektryczny o wartości 50 (pięćdziesiąt) złotych,

8)  robot kuchenny o wartości 150 (sto pięćdziesiąt) złotych,

9)  2 ławy i komplet wypoczynkowy o wartości 1500 (tysiąc pięćset) złotych,

10)  kuchenka mikrofalowa o wartości 50 (pięćdziesiąt) złotych,

11)  odkurzacz o wartości 200 (dwieście) złotych,

12)  szafa łazienkowa o wartości 1000 (tysiąc) złotych,

13)  lustro łazienkowe o wartości 400 (czterysta) złotych,

14)  pralka ardo o wartości 200 (dwieście) złotych,

15)  kamera sony o wartości 1500 (tysiąc pięćset) złotych,

16)  2 lampy i 2 kinkiety w salonie o wartości 800 (osiemset) złotych,

17)  firanki w salonie o wartości 600 (sześćset) złotych,

18)  komoda o wartości 300 (trzysta) złotych,

19)  stół i 4 krzesła o wartości 300 (trzysta) złotych,

20)  wypoczynek o wartości 300 (trzysta) złotych,

21)  łóżko w sypialni o wartości 500 (pięćset) złotych,

22)  stół i 4 krzesła w kuchni o wartości 1200 (tysiąc dwieście) złotych,

23)  szafki kuchenne o wartości 4000 (cztery tysiące) złotych,

24)  kuchenka gazowa o wartości 500 (pięćset) złotych,

25)  karnisze i firanki o wartości 400 (czterysta) złotych,

26)  kombiwar o wartości 200 (dwieście) złotych,

27)  komplet garnków o wartości 200 (dwieście) złotych,

28)  lampa wisząca w kuchni o wartości 100 (sto) złotych,

29)  komplet mebli młodzieżowych o wartości 2000 (dwa tysiące) złotych,

30)  tapczan o wartości 800 (osiemset) złotych,

31)  drukarka i kserokopiarka o wartości 1500 (tysiąc pięćset) złotych,

32)  lampa wisząca o wartości 100 (sto) złotych,

33)  dywan niebieski o wartości 250 (dwieście pięćdziesiąt) złotych,

34)  3 szafy o wartości 300 (trzysta) złotych,

35)  komplet mebli młodzieżowych o wartości 1500 (tysiąc pięćset) złotych,

36)  tapczan o wartości 800 (osiemset) złotych,

37)  lampa wisząca o wartości 100 (sto) złotych,

38)  lampa stojąca o wartości 300 (trzysta) złotych,

39)  dywan żółto- niebieski o wartości 250 (dwieście pięćdziesiąt) złotych;

40)  pawilon handlowy położony w Ł. przy ulicy (...) o wartości (...) (trzydzieści osiem tysięcy sześćset) złotych;

41)  udział ½ (jedna druga) w pawilonie handlowym położonym w Ł. przy ulicy (...) o wartości (...) (piętnaście tysięcy osiemset pięćdziesiąt) złotych;

II.  dokonać podziału majątku wspólnego w ten sposób, że przyznać:

1)  wnioskodawczyni składniki opisane w punktach: I. 2), 3) i 41);

2)  uczestnikowi postępowania składniki opisane w punktach: I. 1), 4)- 39) i 40);

III.  zasądzić od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni tytułem spłaty i wzajemnych rozliczeń kwotę (...),50 (sto szesnaście tysięcy osiemset dwa 50/100) złotych płatną w terminie trzech miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia;

IV.  oddalić żądanie wnioskodawczyni rozliczenia z tytułu: nakładu z majątku osobistego wnioskodawczyni na majątek wspólny w postaci spłaty rat kredytu; wynagrodzenia za korzystanie przez uczestnika z nieruchomości położonej w Ł. przy ul. (...);

V.  oddalić żądanie uczestnika postępowania z tytułu: nakładów z majątku osobistego uczestnika w postaci prac budowlanych, remontu fundamentu i dachu domu, bojlera oraz kosztów ogrzewania poczynionych na majątek wspólny- nieruchomość położoną w Ł. przy ulicy (...); nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty wnioskodawczyni- nieruchomość położoną w miejscowości S.; czynszu najmu za lokal numer (...) położony w Ł. przy O. (...);

VI.  zasądzić od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni kwotę 500 (pięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania i ustalić, że w pozostałej części wnioskodawczyni i uczestnik postępowania ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie;

VII.  zwrócić uczestnikowi postępowania z środków Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego dla Łodzi- Widzewa w Łodzi kwotę 1000 (tysiąc) złotych tytułem niewykorzystanej zaliczki;

VIII.  obciążyć, na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego dla Łodzi- Widzewa w Łodzi, wnioskodawczynię i uczestnika postępowania kwotami po (...),69 (osiem tysięcy pięćset sześćdziesiąt siedem 69/100) złotych tytułem tymczasowo wyłożonych wydatków.

Sygnatura akt II Ns 1062/08

UZASADNIENIE

We wniosku wniesionym w dniu 24 czerwca 2008 roku M. W. reprezentowana przez pełnomocnika w osobie adwokata wniosła o podział majątku wspólnego, zgromadzonego z uczestnikiem D. W.. Wniosła o ustalenie, że w skład majątku wchodzą: I. nieruchomość zabudowana przy ul. (...), II. samochód c. (...), III. budynek sklepowy przy ul. (...) (na gruncie dzierżawionym od Miasta Ł.), IV. udział ½ w budynku sklepowym przy ul. (...) (na gruncie dzierżawionym od Miasta Ł.), V. kwota 26500 zł wynikająca z remanentu firmy wnioskodawcy za 2003 rok, z której uczestnik nie rozliczył się, VI. czynsz pobierany przez uczestnika za wynajmowane lokale sklepowe od 18 lutego 2004 (tj. dnia wyłączenia wspólności), a także VII. ruchomości: 1) szafa biała łazienkowa, 2) lustro z kinkietami łazienkowe, 3) pralka ardo, 4) kamera sony, 5) 2 lampy i 2 kinkiety w salonie, 6) firanki w salonie, 7) komoda, 8) telewizor, 9) stół i 4 krzesła, 10) wypoczynek, 11) łóżko w sypialni, 12) stół i 4 krzesła w kuchni, 13) szafki kuchenne, 14) kuchenka gazowa, 15) karnisze i firanki, 16) kombiwar, 17) komplet garnków, 18) lampa wisząca w kuchni, 19) komplet mebli młodzieżowych, 20) tapczan, 21) drukarka i kserokopiarka, 22) lampa wisząca, 23) dywan owalny niebieski, 24) 3 szafy, 25) drugi komplet mebli młodzieżowych, 26) drugi tapczan, 27) lampa wisząca, 28) lampa stojąca, 29) dywan żółto- niebieski. Wniosła o przyznanie wszystkich składników (z wyj. budynku sklepowego przy ul. (...)- pkt III.) uczestnikowi ze spłatą na rzecz wnioskodawczyni (ew. udział ½ w budynku sklepowym przy ul. (...)- pkt IV.)

(wniosek k. 2- 4 i pełnomocnictwo k. 7)

Uczestnik reprezentowany przez pełnomocnika przyłączył się do wniosku w piśmie z dnia 31 października 2008 roku. Co do nieruchomości przy ul. (...) pełnomocnik wskazał, że kredyt (pokrywający 80% ceny) została spłacony jedynie w 8% (w tym kapitał w wysokości 2%). Strony zapłaciły zatem cenę jedynie w 22%. Odsetki są 2 razy wyższe od kapitału (do spłaty). Do rozliczenia pozostaje zatem reszta kredytu. Co do sklepów wskazał, że znajdują się na gruncie Miasta Ł.. Zaprzeczył, aby istniała kwota (26500 zł) do rozliczenia. Co do czynszu wskazał, że wnioskodawczyni otrzymuje należną część czynszu pobieranego za jeden z lokali. Co do ruchomości wskazał, że ad: 1), 2), 5), 13)- stanowiły wyposażenie domu w chwili nabycia, były zużyte w takim stopniu, że nie zwiększały jego wartości, 4) nie było takiego składnika, 6) zostały wyrzucone bo straciły walory estetyczne, 8) został zabrany przez wnioskodawczynię, 12) uczestnik kupił po ustaniu wspólności, 15) firanki zabrała wnioskodawczyni a karnisze zostały wyrzucone, 16) zabrała wnioskodawczyni, 17) zabrała wnioskodawczyni, 19)- 23) oraz 25)- 27) i 29) to darowizny dla dzieci, 28) zabrała wnioskodawczyni. Uczestnik zgłosił dalsze ruchomości: 1) lodówka, 2) 2 telewizory, 3) pościel, 4) firanki, 5) sztućce, 6) czajnik, 7) garnki, 8) robot kuchenny, 9) 2 ławy i komplet wypoczynkowy, 10) kuchenka mikrofalowa, 11) odkurzacz (na rozprawie 22.04.2009 roku pełn. wnioskodawczyni przyznał, że stanowią majątek wspólny- k. 105). Nadto uczestnik wniósł o rozliczenie nakładu z majątku wspólnego w postaci wybudowania murowanego domu z bramą i ogrodzeniem o wartości 200000 zł na majątek osobisty wnioskodawczyni (nieruchomość we wsi S.) i zasądzenie na rzecz uczestnika kwoty 100000 zł. Uczestnik ponadto przedstawił do rozliczenia czynsz najmu za lokal nr (...) przy ul. (...), zajmowany przez wnioskodawczynię, który to lokal przysługuje uczestnikowi, gdyż zawarł on umowę najmu przed zawarciem małżeństwa (w 1987 roku). Wniósł o przyznanie mu wszystkich składników (pkt I.- IV.) ze spłatą na rzecz wnioskodawczyni. Zastrzegł, że w razie zakwestionowania wartości (ruchomości) podanych przez siebie wnosi, o przyznanie ruchomości wnioskodawczyni. W zakresie czynszu za (drugi) ze sklepów przy ul. (...) wnosi i jego potrącenie z czynszem za lokal przy ul. (...).

(pismo k. 29- 33, pełnomocnictwo k. 18)

W piśmie z 16 marca 2009 roku pełnomocnik wnioskodawczyni podniosła- co do rozliczenia kredytu- że nie podlega on rozliczeniu za okres do ustania wspólności tj. do 18 lutego 2004 roku, gdyż był spłacany z majątku wspólnego. Następnie w okresie 1 lutego- 15 października 2005 roku wnioskodawczyni była pracownikiem uczestnika i zgodnie ze wspólnym ustaleniem wynagrodzenie, jakie miała otrzymywać zostało w całości przekazane na spłatę kredytu. Z dowodów wpłat złożonych przez uczestnika wynika, że za wskazany okres spłacona była kwota 15100 zł, wobec tego kwota ta stanowi nakład wnioskodawczyni z jej majątku osobistego. Co do ruchomości wskazano, że: za składniki z pkt 1), 2) i 5), które faktycznie stanowiły wyposażenie domu, małżonkowie dodatkowo zapłacili. Zaprzeczyła, aby: ruchomość z pkt 13) stanowiła już wyposażenie domu; którakolwiek ruchomość była przedmiotem darowizny na rzecz dzieci- stanowiły one wyposażenie domu małżonków, a jedynie były dla dzieci przeznaczone; zabrała jakiekolwiek ruchomości; kamera sony nie była w majątku małżonków, skoro wspólnie ją kupowali; rzeczy wyrzucone w chwili ustania wspólności nadawały się do użytku i miały wartość. Co do czynszu z jednego z lokali wskazano, że faktycznie uczestniczka otrzymuje ½ czynszu, ale dopiero od 1 października 2005 roku; winna go otrzymywać już od 18 lutego 2004 roku, tj. przez wcześniejsze 20 miesięcy, zatem przyjmując, że połowa czynszu należnego małżonkom to 366 zł/ mc, wnioskodawczyni winna otrzymać od uczestnika 7320 zł (20x 366); na rozprawie 22 kwietnia 2009 roku sprecyzowała, że domaga się rozliczenia czynszu od ustania wspólności.

(pismo k. 85- 89, protokół rozprawy k. 105)

Na rozprawie 22 kwietnia 2009 roku wnioskodawczyni wskazała, że zaprzecza, aby został dokonany nakład na nieruchomość w S., która to nieruchomość nadto jest własnością jej dziadka. W lokalu przy ul. (...) mieszkała w okresie od maja 2007 roku do kwietnia 2008 roku. Pełnomocnik uczestnika wskazał, że nieruchomość jest wnioskodawczyni a nakłady były poczynione, oraz że wnioskodawczyni mieszkała w lokalu przy ul. (...) już po powstaniu wspólności.

(protokół rozprawy k. 105)

W piśmie z dnia 27 lipca 2009 roku pełnomocnik uczestnika zarzucił, że nie są prawdziwe i udowodnione twierdzenia wnioskodawczyni, że spłata kredytu w okresie zatrudnienia wnioskodawczyni u uczestnika następowała z jej wynagrodzenia oraz że z dokumentów nie wynika, aby wnioskodawczyni za ten okres osiągnęła taki dochód, jaki wskazuje i zgłasza do rozliczenia jako nakład na spłatę kredytu (15100 zł).

(pismo k. 117, 118)

Do pisma z 28 września 2009 roku uczestnik załączył zestawienia nakładów poczynionych wg jego twierdzeń na nieruchomości przy ul. (...).

(pismo z załącznikami k. 196- 190)

Na rozprawie w dniu 24 marca 2010 roku, po przesłuchaniu świadka T. M., pełnomocnik uczestnika wskazał, że nie jest w stanie ustalić, kto jest właścicielem nieruchomości położonej w S., a także wobec tego nie jest w stanie ustalić, przeciwko komu byłym małżonkom przysługuje wierzytelność wynikając z zabudowania tej nieruchomości, nie wnosi o ustalenie wartości nakładów na tę nieruchomość. Mimo tego oświadczenia, na rozprawie 30 maja 2012 roku pełnomocnik uczestnika oświadczył, że popiera żądanie rozliczenia nakładu na nieruchomość w S..

(protokół rozprawy k. 216 oraz 371)

W piśmie z 16 czerwca 2010 roku pełnomocnik uczestnika sprecyzował, że z tytułu nakładów poniesionych przez uczestnika po ustaniu wspólności żąda 120000 zł; wskazał, że są to nakłady wymienione przez uczestnika w zestawieniach złożonych do akt (k. 187- 190)

(pismo k. 247, 248)

Na rozprawie 12 stycznia 2011 roku pełnomocnik uczestnika wniósł o przyznanie nieruchomości wnioskodawczyni, zaś pozostałych składników uczestnikowi. Pełnomocnik wnioskodawczyni wskazał, że nie kwestionuje, iż uczestnik poczynił nakłady na nieruchomość przy ul. (...) w postaci wykonania tarasu (w tym położenie płytek) i doprowadzeni kanalizacji. Przyznał okoliczność w postaci malowania ścian, ale zarzucił że nie był to nakład konieczny.

(protokół rozprawy k. 277)

W piśmie z dnia 15 lutego 2011 roku pełnomocnik wnioskodawczyni wniósł o rozliczenie czynszów dzierżawnych za pawilony sklepowe: R. 15g- kwot po 2000 zł miesięcznie od 18 lutego 2004 roku do chwili złożenia pisma (84 miesiące) z odsetkami do prawomocnego zakończenia postępowania; R. 15j- kwot po 732 zł od 18 lutego 2004 roku do września 2005 roku (19 miesięcy) oraz kwot po 1000 zł od 2 lutego 2010 roku do chwili złożenia pisma z odsetkami do prawomocnego zakończenia postępowania. Nadto wniósł o ustalenie, że kwoty wynagrodzenia wnioskodawczyni u uczestnika (a okres 1.02.- 15.10.2005 roku, tj. 9 m- cy po 850 zł, łącznie 7650 zł), które nigdy nie zostały jej wypłacone, są jej nakładem na majątek wspólny i wniosła o ich rozliczenie. Zakwestionował poczynienie nakładów przez uczestnika na nieruchomość przy ul. (...) po ustaniu wspólności, wskazanych w złożonym przez uczestnika zestawieniu (...) i (...) oraz pozycji napęd, brama, praca czas z zestawienia (...). Oświadczył, że nie kwestionuje jedynie wylania tarasu i obłożenia go częściowo płytkami, bez balustrad, i doprowadzenia kanalizacji. Ściany budynku były pomalowane i nie było potrzeby ich malowania. Pozostałe, nakłady zostały zakwestionowane jako poczynione jeszcze w okresie wspólności majątkowej. Wniosła o przyznanie sklepu przy ul. (...) wnioskodawczyni.

(pismo k. 286- 289)

Na rozprawie 25 listopada 2011 roku pełnomocnik uczestnika wniósł o przyznanie nieruchomości wnioskodawczyni, lokalu sklepowego i udziału w drugim lokalu uczestnikowi, zaś ruchomości wg staniu posiadania; wskazał, że samochód c. został sprzedany za 16000 zł po ustaniu wspólności a kwota ze sprzedaży została przez uczestnika przeznaczona na utrzymanie domu.

(protokół rozprawy k. 332, 333)

W piśmie z dnia 5 stycznia 2013 roku pełnomocnik wnioskodawczyni wskazał, że do 30 września 2005 roku uczestnik pobierał za wnioskodawczynię opłatę 500 zł tytułem ¼ czynszu za lokal przy ul. (...), nie rozliczając się jednak z wnioskodawczynią. Kwota ta obejmowała czynsz 366 zł brutto (na co wnioskodawczyni wystawiała faktury) oraz dodatkowe koszty (dzierżawy i zużycia prądu). Cukiernia wynajmowała lokal do 2008 roku, następnie lokal wynajmował uczestnik sam innym najemcom, za te same stawki, przekazując wnioskodawczyni z tytułu najmu różne kwoty (100, 200 zł) i nie rozliczając się z nią co miesiąc; najemcy nie chcieli zawrzeć umowy z wnioskodawczynią, zawarli ją tylko z uczestnikiem. Lokal jest cały czas wynajmowany. Z informacji posiadanych przez wnioskodawczynię koszt najmu lokali usytuowanych w tym miejscu o takim metrażu wynosi 2000 zł plus koszty dodatkowe. Z lokalu w tym samym ciągu pawilonów, w którym działalność prowadzi uczestnik, uczestnik także się nie rozlicza (ul. (...)).

(pismo k. 401, 401)

W piśmie z 31 października 2013 roku pełnomocnik uczestnika zgłosił do rozliczenia raty kredytu hipotecznego spłacone w okresie od listopada 2008 roku do września 2013 roku w kwocie łącznej 83430 zł, podatek roczny za okres 2008- 2013 za pawilony przy ul.: R. 15g w kwocie łącznej 3384 zł i R. 15j 1692 zł. Nadto wskazał, że w okresie czerwiec 2010- marzec 2013 uczestnik przekazywał wnioskodawczyni kwoty tytułem czynszu (przy czym uczestnik przy wpłatach przyjmował, że 1/4 przypadająca wnioskodawczyni to 250 zł; cały czynsz to 1000 zł), przy czym w niektórych miesiącach były to kwoty niższe gdyż uczestnik dokonywał potrąceń kosztów stałych jakie ponosił w okresach, gdy lokal nie był wynajmowany.

(pismo k. 470)

Na rozprawie 7 kwietnia 2014 roku pełnomocnik wnioskodawczyni wskazał, że przyznaje wartości ruchomości wskazane przez uczestnika oraz wnosi o ich przyznanie uczestnikowi, gdyż z nich korzysta. Wniosła o przyznanie nieruchomości przy ul. (...) wnioskodawczyni. Przyjęła wartość nieruchomości przy ul. (...) jak w opinii (498600 zł). Wniosła o przyznanie pawilonu przy ul. (...) wnioskodawczyni i udziału w pawilonie przy ul. (...) uczestnikowi. Przyznała, że uczestnik spłacił do tej pory kredyt w wysokości 166920 zł, zatem wnioskodawczyni winna zwrócić uczestnikowi co do zasady 83460 zł, jednak wnioskodawczyni była zatrudniona u uczestnika, nie otrzymując wynagrodzenia, z którego uczestnik spłacał raty kredytu (zatem o sumę wynagrodzeń, tj. 7650 zł winna być obniżona kwota 72000 zł). Co do sprzedanego samochodu przyjmuje wartość 29600 zł, jak w opinii biegłego, i wniosła o jego przyznanie (mimo sprzedaży) uczestnikowi i spłatę 14800 zł. Pełnomocnik uczestnika wskazał, że właścicielem lokalu przy ul. (...) jest (...) w Ł.; uczestnikowi jedynie ten lokal została przekazany, zwyczajowo jako zawodnikowi spoza Ł.; nie ma on żadnej umowy pisemnej z właścicielem, w szczególności umowy najmu.

(protokół rozprawy k. 604)

Na rozprawie 6 maja 2014 roku pełnomocnicy zgodnie oświadczyli, że przyjmują wartości lokali sklepowych ustaloną przez biegłego.

(protokół rozprawy k. 645)

W piśmie z 28 stycznia 2015 roku pełnomocnik wnioskodawczyni wniósł o zasądzenie od uczestnika należnej części czynszu z tytułu korzystania (z wyłączeniem wnioskodawczyni) z lokalu przy ul. (...) od 8 lutego 2010 roku do dnia złożenia pisma, przy czym w ocenie wnioskodawczyni czynsz wynosi 2000 zł. Zakwestionowała ponownie nakłady uczestnika na nieruchomość przy ul. (...).

(pismo k. 725, 726)

Na rozprawie 14 stycznia 2014 roku pełnomocnik uczestnika, popierając wcześniej zgłoszone żądanie rozliczenia spłat kredytu dokonywanych przez uczestnika, zgłosiła żądanie zasądzenia połowy poniższych kwot, za okres od ustania wspólności tj. lutego 2004 roku do lutego 2016 roku: 245400 zł tytułem spłaconych przez niego po ustaniu wspólności rat kredytu hipotecznego na nieruchomość przy ul. (...) (144 raty po 1600 zł, łącznie 230400 zł, 1 rata 6000 zł i 1 rata 9000 zł); 3000 zł tytułem ubezpieczenia kredytu (12 lat x 250 zł); 3240 zł tytułem podatku od nieruchomości przy ul. (...) (12 lat x 270 zł); 29160 zł tytułem dogrzewania nieruchomości przy ul. (...) olejem opałowym (12 lat x 2430 zł) i 27360 zł tytułem dogrzewania drewnem (12 lat x 2280 zł). Wskazała, że Sąd w sprawie o podział majątku ustala tak wartość nieruchomości obciążonej kredytem, jak i spłaconego kredytu według na datę ustania wspólności. W złożonym rozliczeniu uczestnik podał, że do spłaty pozostały 132 raty po 1600 zł tj. 211200 zł, obejmujące kwotę 45000 CHF. Pełnomocnik wnioskodawczyni zakwestionowała wszystkie powyższe koszty podnoszą, że nie zostały złożone żadne dokumenty popierające te żądania. Co do zasady zakwestionowała żądanie rozliczenia z tytułu dogrzewania nieruchomości wskazując, że uczestnik zamieszkuje w domu, który ogrzewa i taki koszt nie jest niezbędny do utrzymania substancji nieruchomości, ale służy zapewnieniu komfortu termicznego i zapewnieniem doznań estetycznych i romantycznych uczestnika oraz zakwestionowała to żądanie co do wysokości.

(protokół rozprawy k. 783, 784, 785 oraz rozliczenia k. 779 i 780)

W piśmie z 11 maja 2016 roku pełnomocnik wnioskodawczyni wskazała, że wnosi o rozliczenie pożytków pobranych przez uczestnika za lokale R. 15g i 15j w okresie od 18 lutego 2004 roku do 30 września 2005 roku i od 8 lutego 2010 roku „do chwili obecnej”, rozliczenia kwoty pobranej przez uczestnika z tytułu bezprawnego zbycia samochodu c. (...), rozliczenie wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania przez uczestnika z nieruchomości przy ul. (...) w okresie od sierpnia 2005 roku do daty pisma, oddalenie żądań uczestnika z tytułu nakładów i wydatków. Co do sposobu zniesienia współwłasności wniosła o przyznanie uczestnikowi nieruchomości przy ul. (...), udziału ½ w lokalu przy ul. (...), zaś wnioskodawczyni lokalu przy ul. (...), oraz o podział ruchomości wg stanu posiadania. W uzasadnieniu wskazano, że od sierpnia 2008 roku (a nie jak wyżej wskazano 2005 roku- przy czym w piśmie z 30 maja 2016 roku sprostowano oba te wskazania i podano okres od marca 2004 roku) wnioskodawczyni nie korzysta z nieruchomości przy ul. (...) od, nie ma do niej dostępu, została wyzuta z posiadania. Wskazano, że w aktach znajduje się wyrok Sądu nakazujący przywrócenie posiadania (faktycznie w aktach znajduje się taki wyrok, ale dotyczący lokalu przy ul. (...), a nie nieruchomości przy ul. (...)).

W piśmie z 30 maja 2016 roku sprecyzowała żądanie rozliczenia pożytków w ten sposób, że domaga się kwoty: co do R. 15j 146000 zł (146 miesięcy x 1000 zł- wskazano, że jest to ½ całego czynszu 2000 zł, mimo że uczestniczka ma udział 1/4) oraz co do R. 15g 36000 zł (27 miesiące x 500 zł). Nadto sprecyzowała żądanie z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości przy ul. (...) za okres od marca 2004 roku na 219000 zł (146 miesięcy x 3000 zł/m- c= 438000 zł/ 2= 219000 zł). Nadto podała, że z lokalu R. 15j nie korzysta w ogóle i nie otrzymują pożytków od marca 2004 roku, zaś co do lokalu R. 15g taka sytuacja trwa od 2010 roku.

(pismo k. 829- 833 oraz k. 838)

Na rozprawie w dniu 7 września 2016 roku pełnomocnik uczestnika oświadczyła, że co do zasady nie kwestionuje żądania rozliczenia pożytków z pawilonów sklepowych, natomiast kwestionuje je co do wysokości a nadto uczestnik rozlicza się na bieżąco z pożytków. Przyznała sprzedaż auta przez uczestnika oraz to, że nie rozliczył się z otrzymanej ceny. Nie uznała żądania wnioskodawczyni zapłaty z tytułu korzystania przez uczestnika z nieruchomości przy ul (...) co do zasady ani wysokości wskazując, że uczestnik nie zajmuje nieruchomości ponad udział, jedynie dogląda nieruchomości, sprawuje nadzór jako właściciel i ponosi wszystkie koszty nieruchomości. Co do sposobu podziału, wniosła o przyznanie nieruchomości przy ul. (...) uczestnikowi oraz o przyznanie mu obu pawilonów. Wskazała, że nie zmieniły się warunki najmu pawilonów w stosunku do okresu, za jaki opiniował biegły.

(protokół rozprawy k. 845 i 846)

W piśmie z 2 listopada 2016 roku pełnomocnik wnioskodawczyni, odnosząc się do opinii dotyczącej kosztów ogrzania nieruchomości przy ul. (...) wskazała, że nie stanowi ona dowodu faktycznego poniesienia kosztów. Uczestnik załączył do akt tylko 2 dowody- fakturę VAT z 2.09.2015 roku oraz dokument WZ z 28 lipca 2014 roku, dochodząc należności za 12 lat (od 2004 roku). Wątpliwe jest, czy dokumenty dotyczą zakupu opału na potrzeby ww nieruchomości. Nadto faktura została wystawiona na firmę uczestnika przy ul. (...) i nie wynika z niej, aby dotyczyła drewna do kominka. Co więcej, biegła podała w opinii że nie podejmuje się weryfikacji kosztów dogrzewania domu drewnem kominkowym. Nie wiadomo, czego zatem dotyczyła faktura, czy drewno zużyto na ogrzanie tej nieruchomości i czy w ogóle może ono wpływać na ogrzanie budynku. Ponadto, do sierpnia 2005 roku w nieruchomości mieszkali wnioskodawczyni i uczestnik i do tego momentu także wnioskodawczyni ponosiła koszty ogrzewania. Wreszcie zarzucono, że wnioskodawca deklaruje, że mieszka przy ul. (...), a nie przy ul. (...), co wzmacnia tezę, że rzeczywiste koszty ogrzania były niższe.

(pismo k. 890, 891)

Na rozprawie 30 listopada 2016 roku pełnomocnika uczestnika wniósł o rozliczenie kosztów poniesionych przez uczestnika na naprawę fundamentu i dachu domu na nieruchomości przy ul. (...) oraz bojlera w kwocie 3638 zł i zasądzenie z tego tytułu od wnioskodawczyni kwoty 1819 zł. Co do dokumentów WZ podała, że figurują na nich dane wykonawcy, gdyż celem obniżenia kosztów materiałów, były one nabywane przez osobę, która wykonywała prace.

(protokół rozprawy k. 916)

W piśmie z 7 grudnia 2016 roku pełnomocnik wnioskodawczyni, wypowiadając się w co do żądań zgłoszonych na powyższej rozprawie zakwestionowała ich potrzebę oraz wysokość, zarzuciła, że faktury są wystawione na firmę uczestnika, co poddaje w wątpliwość okoliczność wykonania prac na nieruchomości. Istnieje też możliwość, że uczestnik rozliczył faktury jako koszt działalności, gdyż inaczej nie wystawiałby ich na firmę. Pozostałe rachunki nie zostały wystawione na uczestnika, tylko inna osobę. Nadto wnioskodawczyni nie została uprzedzona o pracach, uczestniczka i biegły (ds. wyceny nieruchomości) nie stwierdzili żadnych ubytków wymagających naprawy. Co do zdjęć wskazała, że są nieczytelne, nie wiadomo, kiedy były wykonane, sposób kadrowania nie pozwala stwierdzić, czy przedstawiają nieruchomość przy ul. (...).

(pismo k. 918, 919)

W piśmie z 27 listopada 2017 roku pełnomocnik wnioskodawczyni wskazała- co do żądania wnioskodawczyni zasądzenia należności za korzystanie przez uczestnika ponad udział z nieruchomości przy ul. (...), że w świetle orzecznictwa dla dochodzenia takiego żądania nie jest konieczne wezwanie do wydania nieruchomości. Wnioskodawczyni nigdy nie zrezygnowała z korzystania z domu na nieruchomości, została zmuszona do jego opuszczenia wobec zachowania uczestnika, który objął nieruchomość z wyłączeniem wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni została pozbawiona kluczy do domu, w 2005 roku wystąpiła o przywrócenie posiadania dając dowód braku zgody na jej wykluczenie z korzystania z nieruchomości.

(pismo k. 1057, 1058)

Na koniec marca 2018 roku, po spłacie raty kredytu za marzec 2018 roku, do spłaty pozostaje 37473,37 CHF kapitału.

(zaświadczenie banku k. 1071)

Na rozprawie 28 marca 2018 roku pełnomocnik wnioskodawczyni oświadczył, że dochodzi ona od uczestnika należności za lokale przy ul. (...) do chwili obecnej, tj. do marca 2018 roku (mimo uprzedniego sprecyzowania na zarządzenie Sądu pisma noszącego datę 11 maja 2016 roku, w którym określono okres żądania- „do chwili obecnej”, pismem dnia z 30 maja 2016 roku, w którym wskazano konkretny okres, tj. 146 miesięcy, właśnie do maja 2016 roku, jako okres, za jaki wnioskodawczyni domaga się tego rozliczenia). Wskazał przy tym, że skoro na tej rozprawie oświadczył, że zajmuje stanowisko i popiera żądania jak dotychczas, oznacza to, że domaga się rozliczeń za okres do tej rozprawy. Pełnomocnik uczestnika wniósł o przyznanie uczestnikowi nieruchomości przy ul. (...) oraz obu lokali przy ul. (...).

(protokół rozprawy k. 1088, 1089, 1097)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W 1987 roku uczestnik otrzymał lokal numer (...) przy ul. (...) jako służbowe.

(aneks do umowy k. 119)

Wnioskodawczyni i uczestnik zawarli związek małżeński w dniu 23 czerwca 1990 roku. Z dniem 18 lutego 2004 roku wyłączyli wspólność. Małżeństwo zostało rozwiązane wyrokiem prawomocnym od dnia 5 stycznia 2005 roku.

(wyrok k. 9, umowa majątkowa k. 8)

W dniu 21 marca 2002 roku wnioskodawczyni i uczestnik kupili nieruchomość przy ul. (...), część ceny 50000 zł (20%) zapłacili gotówką, zaś 200000 zł (80%) pokryli z kredytu w (...) Bank (na którego zabezpieczenie ustanowiona została hipoteka kaucyjna na kwotę 360000 zł). Wysokość kredytu ustalono na 200000 zł, lecz w walucie wymienialnej ( (...)). Dla nieruchomości Sąd Rejonowy dla Łodzi- Śródmieścia w Łodzi prowadzi księgę wieczystą (...).

(umowa sprzedaży k. 10- 13, umowa kredytu wraz z dokumentami związanymi, harmonogram spłat kredytu, dowodu zapłaty rat kredytu k. 36- 65, odpis kw k. 378- 380)

Wnioskodawczyni była zatrudniona u uczestnika w okresie 1 lutego- 15 października 2005 roku na pełen etat, jako sprzedawca z wynagrodzeniem 850 zł brutto.

(świadectwo pracy k. 94, umowa o pracę k. 135, rozwiązanie umowy o pracę k. 139, informacja o dochodach k. 138)

W oświadczeniu z 16 października 2005 roku wskazano, że do dnia 30 września 2004 roku cały czynsz z najmu lokalu przy ul. (...), zajmowanego przez firmę (...) otrzymywał uczestnik oraz że ¼ czynszu będzie wypłacana wnioskodawczyni (366 zł). W oświadczeniu z 21 kwietnia 2009 roku E. C. (1), właścicielka cukierni wynajmującej lokal przy ul. (...) wskazała, że wnioskodawczyni otrzymywała do rąk własnych ¼ czynszu za lokal od 18 lutego 2004 roku. W dniu 18 maja 2009 roku E. C. (1) złożyła pisemne oświadczenie, że prostuje oświadczenie z 21 kwietnia 2009 roku, gdyż sporządzając je nie miała odpowiednich dokumentów. Nadto za oświadczeniem z 16 października 2005 roku wskazała, że wnioskodawczyni otrzymuje do rąk własnych ¼ czynszu od 1 października 2005 roku.

(oświadczenie k. 95, faktura k. 96, oświadczenie k. 100, oświadczenie k. 404)

w dniu 15 maja 2007 roku wnioskodawczyni wystawiła Cukierni (...) E. C. fakturę za najem lokalu przy ul. (...) na kwotę 366 zł brutto (300 zł netto).

(faktura k. 403)

W dniu 24 września 2007 roku wnioskodawczyni i uczestnik zawarli z Miastem Ł. umowy dzierżawy nieruchomości położone w Ł. przy ul. (...) na czas określony do 30 września 2010 roku. Umowy nie regulują (i nie regulowały) zagadnień związanych z posadowionymi na nich budynkami sklepowymi, które są zgłoszone w sprawie do podziału.

(umowy k. 101- 104)

Wartość nieruchomości przy ul. (...) wynosi 498600 zł. Wartość nakładów uczestnika na tę nieruchomość, obejmujących jedynie remont i malowanie ścian, dokonanych po ustaniu wspólności majątkowej wynosi 15925 zł. Wartość pawilonu przy R. 15g wynosi (...), zaś udziału w pawilonie przy R. 15j wynosi 19300 zł.

(opinia biegłego, maj 2010 roku, k. 230- 243)

Wartość pawilonu przy ul. (...) wynosi 38600 zł, wartość pawilonu przy ul. (...) wynosi- przy uwzględnieniu ceny sprzedaży ½ tego pawilonu przez uczestnika, stanowiącego jego majątek osobisty za kwotę 12200 zł- wynosi 31700 zł, a więc udział ½ wynosi 15850 zł. Wartość nakładów uczestnika na nieruchomość przy ul. (...) przy przyjęciu nakładów twierdzonych przez uczestnika, jako poniesionych przez niego po ustaniu wspólności wynosi 108200 zł. Wartość płyty tarasowej to 11500 zł.

(opinia biegłego, marzec 2011 roku, k. 296- 308)

Wartość nieruchomości przy ul. (...) wynosi 413600 zł, zaś nakładów uczestnika na tę nieruchomość, obejmujących jedynie remont i malowanie ścian, dokonanych po ustaniu wspólności majątkowej wynosi ok. 16000 zł.

(opinia biegłego listopad 2014 roku, k. 708- 716, opinia uzupełniająca k. 731, 732)

Wartość nieruchomości przy ul. (...) wynosi 372000 zł, zaś nakładów uczestnika na tę nieruchomość, obejmujących jedynie remont i malowanie ścian, dokonanych po ustaniu wspólności majątkowej wynosi ok. 16000 zł.

(opinia biegłego kwiecień 2016 roku, k. 811, 812, opinia uzupełniająca k. 841 oraz k. 893, 894)

Wartość nieruchomości przy ul. (...) wg stanu z daty ustania wspólności i cen aktualnych na datę wyceny wynosi: przy uwzględnieniu, że budynek garażowo- gospodarczy by częściowo niewykończony wewnątrz (otynkowany na zewnątrz, z oknami, bramą garażową, z wykończonym pomieszczeniem garażowym)- wg stanowiska wnioskodawczyni wynosi 381293 zł; przy uwzględnieniu, że ww budynek nie był wykończony wewnątrz i na zewnątrz (brak tynków, okien i bramy)- wg stanowiska uczestnika wynosi 367067 zł.

(opinia biegłej z 17 marca 2017 roku podstawowa k. 922- 970 i uzupełniająca k. 992- 1003)

Wartość samochodu c. (...) według stanu z daty ustania wspólności a cen aktualnych z daty wyceny wynosi 29620 zł (29600 zł) według stanu i cen z daty wyceny 7900 zł. Samochód został sprzedany przez uczestnika w dniu 3.10.2005 roku za kwotę 20000 zł.

(opinia luty 2012 roku k. 343- 355, umowa sprzedaży k. 370)

W dniu 26 września 2001 roku wnioskodawczyni i uczestnik nabyli 50% udziałów w pawilonie przy ul. (...). W dniu 31 stycznia 2005 roku uczestnik nabył dalsze 50%, który zbył w dniu 19 lutego 2010 roku. Udział wnioskodawczyni przez cały okres nie uległ zmianom i wynosił 25%. Czynsz należny wnioskodawczyni z tego lokalu w okresie: od lutego 2004 roku do września 2005 roku 6000 zł (20 m- cy x 300 zł); od lutego 2010 roku do lipca 2012 roku 7500 zł (30 m- cy x 250 zł); od sierpnia 2012 roku do 30 czerwca 2013 roku 2750 zł (11 m- cy x 250 zł). Łącznie za ten okres czynsz należny wnioskodawczyni to 16250 zł. Czynsz należny wnioskodawczyni za lokal przy ul. (...) w okresie od lutego 2004 do grudnia 2009 roku to 42600 zł (przyjmując 71 m- cy x 600 zł, skoro wnioskodawczyni ma udział 50%) oraz od stycznia 2010 roku do czerwca 2013 roku to 21000 zł (przyjmując 42 m- ce x 500 zł, skoro wnioskodawczyni ma udział 50%, a cały czynsz miesięczny to 1000 zł). Łącznie 63600 zł.

(opinia biegłego k. 417- 426, umowa dzierżawy z aneksem k. 427, 428, faktury i rachunki za najem lokalu- udział ½- przy ul. (...) PPHU (...) z J.P. k. 429- 450, opinia uzupełniająca biegłego k. 542- 546, aneks k. 570, opinia ustna uzupełniająca k. 606- 607, umowy dzierżawy z aneksami k. 610- 616, opinia uzupełniająca pisemna k. 623- 636)

W okresie od listopada 2008 roku września 2013 roku uczestnik spłacił raty kredytu w kwocie 83430 zł oraz podatek za pawilony przy ul. (...) w kwocie 3384 zł i R. 15j w wysokości 1692 zł. Uczestnik nie przekazywał wnioskodawczyni żadnych kwot za lokal przy ul. (...). Uczestnik przekazał wnioskodawczyni tytułem części czynszu za lokal przy ul. (...) (1/4) w 2010 roku w (za dany miesiąc): czerwcu 100 zł, lipcu 100 zł, sierpniu 100 zł, wrześniu 100 zł, październiku 100 zł, listopadzie 100 zł; w 2011 roku w: styczniu 100 zł, lutym 250 zł, marcu 250 zł, kwietniu 250 zł, maju 250 zł, czerwcu 250 zł, listopadzie 250 zł, grudniu 250 zł; w 2012 roku w: styczniu 250 zł, lutym 250 zł, marcu 250 zł, kwietniu 250 zł, maju 250 zł, czerwcu 250 zł, październiku 100 zł, listopadzie 100 zł, grudniu 100 zł; w 2013 roku w: styczniu 100 zł, lutym 150 zł, marcu 250 zł, wrześniu 100 zł; październiku 250 zł, w listopadzie 250 zł, w grudniu 250 zł, w 2014 roku w: styczniu 250 zł, w lutym 250 zł, marcu 250 zł, kwietniu 250 zł, maju 250 zł, czerwcu 250 zł, lipcu 250 zł, sierpniu 250 zł, wrześniu 250 zł, październiku 250 zł, listopadzie 250 zł, grudniu 250 zł; w 2015 roku w: styczniu 250 zł, lutym 250 zł, marcu 250 zł, kwietniu 250 zł, maju 250 zł, czerwcu 250 zł, lipcu 250 zł, sierpniu 250 zł; w 2016 roku w: lutym 250 zł, marcu 250 zł, kwietniu 250 zł; w 2018 roku w: styczniu 250 zł, lutym 250 zł.

(dowody wpłat podatku k. 471- 482, dowody spłaty rat k. 489- 521, dowody przekazania czynszu za lokal R. 15j k. 483- 488 oraz 522- 537, 799 i 1072- 1087)

Lokal nr (...) położony przy ul. (...), nie należy do zasobu Miasta Ł., lecz stanowi własność KS (...) w Ł..

(opinia biegłego k. 574- 581, protokół k. 582, pismo (...) Ł. do (...) k. 583)

Na dzień 4 lutego 2016 roku do spłaty kredytu zaciągniętego na sfinansowanie części ceny nieruchomości przy ul. (...) (nr umowy (...)) pozostała kwota 45201,70 CHF kapitału i 43,77 CHF odsetek. We wrześniu, październiku i listopadzie 2016 roku uczestnik zapłacił raty kredytu w kwotach po 1600 zł.

(zaświadczenie k. 789, potwierdzenia wpłaty k. 899- 901)

Podatek od nieruchomości przy ul. (...) wynosił za rok: 2010- 285 zł, 2011- 295 zł i 2012- 309 zł. Uczestnik zapłacił 3 raty podatku za 2010 rok w kwocie łącznej 213 zł, 2 raty podatku za 2011 roku w kwocie łącznej 145 zł oraz 1 ratę podatku za 2012 rok w kwocie 77 zł. Uczestnik zapłacił składki po 250 zł za ubezpieczenie kredytu za 2014, 2015 i 2016 rok. Uczestnik nabywał olej opałowy (grzewczy) w latach 2014- 2016.

(decyzje o wymiarze podatku k. 795- 797, dowody wpłat k. 800, 801 i 803, wykaz polis k. 802, faktura i dokumenty wz k. 804- 806)

Koszt ogrzania nieruchomości przy ul. (...) konieczne celem utrzymania nienaruszonej substancji domu za okres od lutego 2004 roku do 4 października 2016 roku to 23000 zł.

(opinia biegłej k. 860- 886)

Uczestnik poniósł koszt naprawy fundamentów i dachu domu przy ul. (...) oraz bojlera w wysokości 3638 zł.

(rachunki oraz kopie zdjęć k. 902- 914)

Wysokość czynszu najmu możliwego do osiągnięcia z nieruchomości przy ul. (...) za okres od sierpnia 2008 roku do 11 maja 2016 roku wynosi 291020 zł.

(opinia biegłej k. 1007- 1045)

Na koniec marca 2018 roku, po spłacie raty kredytu za marzec 2018 roku, do spłaty pozostaje 37473,37 CHF kapitału.

(zaświadczenie banku k. 1071)

Uczestniczka ma zawartą umowę o pracę na czas nieokreślony z wynagrodzeniem netto 2017 zł. Ponadto uczestnik przekazuje jej co jakiś czas kwoty po 250 zł tytułem udziału w pawilonie przy ul. (...). Innych źródeł dochodu wnioskodawczyni nie ma. Ma oszczędności około 20000 zł. Nie ma innego majątku poza tym, który jest objęty sprawą o podział majątku.

(zapis rozprawy 28 marca 2018 roku 00:22:49)

Jeżeli chodzi o dochody uczestnika, to ich źródłem jest działalność gospodarcza, średnio w miesiącu uczestnik z tego tytułu uzyskuje ok. 3000 zł. Ponadto uczestnik uzyskuje dochód z wynajmu lokalu przy ul. (...). Innych źródeł dochodu nie ma, nie ma oszczędności. Uczestnik wydaję tyle ile ma, czasem od kogoś pożycza. Nie ma innych, ani kredytów poza związanym z nieruchomością przy ul. (...). Poza zgłoszonym w tej sprawie, nie ma innego majątku.

(zapis rozprawy 28 marca 2018 roku 01:50:04)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków (art. 31 kro). Zgodnie z art. 43 § 1 kro oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Zgodnie z art. 46 kro w sprawach nieunormowanych w artykułach poprzedzających od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku, stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku. Z kolei te ostatnie przepisy odsyłają do przepisów o współwłasności w częściach ułamkowych (art. 1035 kc), tj. do art. 195 i następne kc. W sprawie o podział majątku wspólnego

Sąd w pierwszej kolejności ustala skład i wartość majątku wspólnego (art. 684 kpc). Zgodnie z ogólnie przyjętą zasadą Sąd ustala skład i stan majątku wspólnego na dzień ustania wspólności ustawowej małżeńskiej, zaś według cen obowiązujących w chwili orzekania. Sąd bierze pod uwagę stan sprawy z daty zamknięcia rozprawy.

Zgodnie z art. 45§1 kro każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności (§2). Jak stanowi §3 przepisy powyższe stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy dług jednego z małżonków został zaspokojony z majątku wspólnego.

Zgodnie z art. 207 kc pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają w stosunku do współwłaścicieli w stosunku do ich udziałów, w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną.

Jak stanowi art. 206 kc, każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej ora korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli.

W sytuacji gdy jeden z małżonków otrzymuje w wyniku podziału majątku wspólnego składniki tego majątku o większej wartości aniżeli drugi małżonek wówczas od pierwszego z tych małżonków należy zasądzić na rzecz drugiego małżonka dopłaty mające wyrównać ich udziały (art. 212 § 1 kc w zw. z art. 1035 kc w zw. z art. 46 k.r.o).

Jeszcze przed przejściem do konkretnych rozważań należy wskazać, że Sąd stoi na stanowisku, że w przypadku żądań zgłoszonych przez wnioskodawczynię i uczestnika postępowania związanych z rozliczeniem nakładów, wydatków i pożytków w postanowieniu działowym należy rozstrzygnąć negatywnie te z nich, które są z jakichś przyczyn niezasadne (zamieszczają rozstrzygnięcie o ich oddaleniu), zaś tym, które podlegają uwzględnieniu dać wyraz poprzez ich skompensowanie, w jednym punkcie rozstrzygnięcia. Daje to większą jego czytelność.

Jeżeli chodzi o nieruchomość przy ul. (...), została ona nabyta w 20% z środków małżonków, a w 80% z środków z kredytu (w wysokości 200000 zł, udzielonego w (...)) i zabezpieczonego hipoteką kaucyjną do kwoty 360000 zł. Do spłaty według stanu na koniec marca 2018 roku, zgodnie ze złożonym na ostatniej rozprawie zaświadczeniem, pozostaje 37473,37 CHF (wg kursu (...) na dzień zamknięcia rozprawy 3,5731 zł/ 1 CHF jest to kwota 133896 zł), przy czym chodzi o kapitał (bez odsetek, a więc o tę kwotę, która pokrywała 80% ceny). Jednocześnie wartość nieruchomości (bez powyższego obciążenia) została określona według ostatniej opinii na kwotę 367067 zł, tj. w oparciu o stan według twierdzeń uczestnika, który podnosił, że budynek garażowo- gospodarczy, na datę ustania wspólności, nie był wykończony wewnątrz i na zewnątrz, tj. brak było otynków, okien i bramy. Skoro wnioskodawczyni podnosiła, że ten budynek był wykończony (wówczas wartość według powyższej opinii wynosiłaby 381293 zł), winna to udowodnić, jako okoliczność pozytywną, zgodnie z art. 6 kc. Nie uczyniła tego. W postępowaniach działowych, w razie podziału rzeczy obciążonej, ustala się jej wartość bez obciążenia, gdyż w wyniku podziału przyznaje się rzecz o czystej wartości. W rachubę wchodziło pomniejszenie wartości (bez obciążenia) albo o wysokość hipoteki, albo o wysokość kapitału do spłaty według stanu z daty zamknięcia rozprawy. W ocenie Sądu pierwsza koncepcja jest niewłaściwa, gdyż hipoteka przewyższała wysokość udzielonego kredytu, a tylko ten pokrywał 80% części ceny. Miarodajne jest zastosowanie drugiego podejścia, gdyż jakkolwiek cała nieruchomość jest obciążona hipoteką o określonej wysokości, to jednak nieruchomość ma wartość niższą o tę część kredytu (z którego sfinansowano 80% części ceny nieruchomości), która nie została jeszcze spłacona. Różnica między kwotami 367067 zł a 133896 zł to 233171 zł i to jest czysta wartość nieruchomości. Uczestnik, który otrzymuje nieruchomość (co do sposobu podziału tego składnika ostatecznie nie było sporu), winien zatem spłacić wnioskodawczynię ½ tej kwoty czyli kwotą 116585,50 zł (pomijając w tym miejscu dalsze rozliczenia).

Uczestnik żądał od wnioskodawczyni rozliczenia się z dokonywanych przez niego spłat kredytu, przy czym pełnomocnik uczestnika wskazał, że żądanie to winno być dokonane przez Sąd na datę zamknięcia rozprawy. Jednocześnie ostatecznie wnioskodawczyni nie kwestionowała, że uczestnik spłaca raty przez cały okres od ustania wspólności, w pełnych wysokościach. Uczestnik złożył zestawienie spłat na luty 2016 roku włącznie oraz oświadczył, że dalsze raty wynoszą 1600 zł. Złożone także zostały dowody wpłata rat w takich wysokościach za okres po lutym 2016 roku. Suma rat spłaconych przez uczestnika od lutego 2004 roku do marca 2018 roku to 285400 zł (na luty 2016 roku 245400 zł- rozliczenie k. 780) oraz od marca 2016 roku do marca 2018 roku 40000 zł (25 miesięcy po 16000 zł). Stąd wnioskodawczyni winna zwrócić uczestnikowi kwotę 142700 zł. Sąd nie uznał za wiarygodne i udowodnione, aby kwoty wynagrodzenia wnioskodawczyni za pracę u uczestnika miały być i zostały przekazane na spłatę rat kredytu. Jest to wyłącznie twierdzenie wnioskodawczyni, zaprzeczone przez uczestnika. Jedyny dowód na tę okoliczność to zeznania świadka J. K. (k. 333 i 334), która podała że według jej wiedzy pieniądze te miały być na spłatę kredytu. Jest to zbyt mało, aby ustalić, że tak było, zwłaszcza, że jednocześnie wnioskodawczyni i jej pełnomocnicy przy okazji ustalania, czy okolicznością niesporną jest, że uczestnik płacił wszystkie raty od ustania wspólności, przyznawali tę okoliczność. Co więcej, budzi wątpliwość, że wnioskodawczyni nie chciała zabezpieczyć się poprzez sporządzenie dokumentu na taką okoliczność i nie wskazywała jednocześnie w toku postępowania, dlaczego tego nie uczyniła. Z tych względów oddaleniu podlegało także żądanie- obejmujące kwoty z wynagrodzeń- rozliczenia nakładu wnioskodawczyni z jej majątku osobistego na wspólny.

W tym miejscu należy poczynić uwagę, że jedną kwestią jest ustalenie wartości nieruchomości (i związanej z tym spłaty), a inna rzeczą jest okoliczność spłaty rat (i związanego z tym żądania rozliczenia, zgłoszonego przez uczestnika), które to raty w świetle umowy kredytu obciążały wnioskodawczynię i uczestnika postępowania, w sytuacji, w której uczestnik jednocześnie jest osobą, która rzecz otrzyma, i która do tej pory spłacała raty. Skutkuje to, w układzie tej sprawy, poprawnością metody rozliczenia polegającej na tym, że z jednej strony należy zasądzić od wnioskodawczyni ½ spłaconego przez uczestnika kredytu (kapitał i odsetki), a z drugiej strony uczestnik musi spłacić wnioskodawczyni ½ wartości nieruchomości, która jest czystą wartością, czyli już spłaconą. W konsekwencji dojdzie do skompensowania się (w zakresie spłaconego w ratach kapitału) żądania uczestnika rozliczenia spłaconego przez niego kredytu, z obowiązkiem spłaty z jego strony, skoro uczestnika dostaje rzecz (jej część, mającą już czystą wartość, bo spłaconą), którą już spłacił „za siebie” i „za uczestniczkę”.

Kontynuując wątek nieruchomości przy ul. (...) należy odnieść się do żądania uczestnika rozliczenia nakładów poczynionych na tę nieruchomość (wymienionych w zestawieniu na k. 187- 189, a obejmujących prace budowlane), zgłoszonego w piśmie jego pełnomocnika z 16 czerwca 2010 roku (k. 247, 248). Żądanie wnioskodawcy rozliczenia poczynionych przez niego prac budowlanych na nieruchomości przy ul. (...), poczynionych po ustaniu wspólności podlegało oddaleniu. Podstawowym i wystarczającym powodem takiego rozstrzygnięcia jest to, że uczestnik otrzymuje tę nieruchomość, a więc „otrzymuje” wraz z nią te nakłady, poczynione przez siebie po ustaniu wspólności. Sąd przyjął bowiem wartość nieruchomości według stanu przed ustaniem wspólności, a więc przed poczynieniem tych nakładów (według stanowiska uczestnika- co już opisano wyżej), co skutkuje obowiązkiem rozliczenia się przez uczestnika z wartości nieuwzględniającej tych nakładów.

Co do ruchomości, zostały zgłoszone we wniosku, nadto uczestnik zgłosił do rozliczenia dalsze ruchomości w piśmie z 27 października 2008 roku, przy czym na rozprawie 28 marca 2018 roku sprecyzował w ramach zeznań, że kamera jednak była, były łącznie 2, a nie 3 telewizory, co mogłoby wynikać z jego pisma z 27 października 2008 roku gdzie wskazał 1 telewizor ponad te 2 jakie wskazała wnioskodawczyni, wreszcie był jeden komplet garnków (odpowiednio k. 2, 3 i 31, 32, 1089 i 1093). Ostatecznie zgodnie przyjęto, że wartości ruchomości są takie, jakie podał uczestnik (przy czym uczestnik zakwestionował tylko część wartości), zatem Sąd przyjął wartości z wniosku tych ruchomości, których wartości uczestnik nie zakwestionował, zaś pozostałych ruchomości takie, jakie wskazał w ww piśmie uczestnik. Uczestnik zarzucał, że część ruchomości została nabyta wraz z domem i zapłacono za nie w cenie domu, zatem nie powinny być rozliczane. W ocenie Sądu nie jest to stanowisko zasadne. Po pierwsze ruchomości podlegają podziałowi jako odrębne od nieruchomości rzeczy. Po drugie nieruchomość została wyceniona odrębnie od wartości tych ruchomości. Wreszcie byli małżonkowie nabyli ich własność w trakcie trwania wspólności. Z tych przyczyn podlegały one ustaleniu jako rzeczy wspólne, do podziału. Niezasadny jest też zarzut uczestnika, że meble w pokojach dzieci stanowiły darowizny dla nich. Niewątpliwie rzeczy nabyli byli małżonkowie, zatem na moment zakupu stanowiły ich własność. Uczestnik nie wykazał, aby doszło do czynności polegającej na darowaniu dzieciom tych rzeczy (kiedy, w jakich okolicznościach to miało miejsce). Co więcej, rzeczy te są nadal przy ul. (...), nie zmieniły swojej lokalizacji mimo opuszczenia domu przez oboje dzieci, co także świadczy o tym, że są własnością byłych małżonków. Wreszcie zgodny był wniosek o to, aby rzeczy podzielić według stanu posiadania. Analiza wniosku, pisma z 27 października 2009 roku oraz zeznań wnioskodawczyni i uczestnika wskazuje, że co do tego, kto posiada część ruchomości strony były zgodne. Jeżeli strona twierdziła, że rzecz nie znajduje się (już) przy ulicy (...) lub że już w ogóle nie istnieje, winna to wykazać. Punktem wyjścia jest bowiem to, że rzeczy istniały (stanowiąc majątek wspólny) i znajdowały się przy ul. (...) w chwili ustania wspólności, gdyż tam byli małżonkowie mieszkali. Osobą, która podniosła, że część ruchomości została zabrana z ul. (...) (przez wnioskodawczynię) był uczestnik; tak samo podnosił, że pewnych rzeczy już nie ma/ rzecz uległa zniszczeniu. Wnioskodawczyni przyznała jedynie, że zabrała 1 telewizor telefunken i lodówkę. Co do pozostałych rzeczy, co do których był spór, czy są nadal na ul. (...), uczestnik nie wykazał, aby rzeczy zostały zabrane, zatem należało przyjąć, że są nadal w jego posiadaniu oraz że wszystkie rzeczy zgłoszone przez oboje byłych małżonków istnieją. Nieprzydatne w tym zakresie okazały się zeznania A. G. i T. M. (k. 216), gdyż wiedza świadków co do ruchomości była ogólnikowa nadto dotyczyła zaledwie kilku rzeczy ruchomych, nadto w zakresie których nie występowały omawiane problemy. Pościel została zabrana przez obie strony, więc nie podlegała już podziałowi. Reasumując należało przyjąć, że w skład majątku wspólnego wchodziły następujące ruchomości o następujących wartościach, znajdujące się w posiadaniu a więc podlegające przyznaniu następującym byłym małżonkom: wnioskodawczyni: 1) lodówka 200 zł, 2) telewizor telefunken 400 zł i uczestnik: 3) telewizor 800 zł, 4) firanki 600 zł, 5) sztućce 150 zł, 6) czajnik elektryczny 50 zł, 7) robot kuchenny 150 zł, 8) 2 ławy i komplet wypoczynkowy 1500 zł, 9) kuchenka mikrofalowa 50 zł, 10) odkurzacz 200 zł, 11) szafa łazienkowa 1000 zł, 12) lustro łazienkowe 400 zł, 13) pralka ardo 200 zł, 14) kamera sony 1500 zł, 15) 2 lampy i 2 kinkiety w salonie 800 zł, 16) firanki w salonie 600 zł, 17) komoda 300 zł, 18) stół i 4 krzesła 300 zł, 19) wypoczynek 300 zł, 20) łóżko w sypialni 500 zł, 21) stół i 4 krzesła w kuchni 1200 zł, 22) szafki kuchenne 4000 zł, 23) kuchenka gazowa 500 zł, 24) karnisze i firanki 400 zł, 25) kombiwar 200 zł, 26) komplet garnków 200 zł, 27) lampa wisząca w kuchni 100 zł, 28) komplet mebli młodzieżowych 2000 zł, 29) tapczan 800 zł, 30) drukarka i kserokopiarka 1500 zł, 31) lampa wisząca 100 zł, 32) dywan niebieski 250 zł, 33) 3 szafy 300 zł, 34) komplet mebli młodzieżowych 1500 zł, 35) tapczan 800 zł, 36) lampa wisząca 100 zł, 37) lampa stojąca 300 zł, 38) dywan żółto- niebieski 250 zł. Łączna wartość tych ruchomości to 24500 zł. Z tego każde z byłych małżonków w naturze winno otrzymać 12250 zł, a wnioskodawczyni otrzymała 600 zł, zatem uczestnik winien ją spłacić z tych ruchomości kwotą 11650 zł.

Jeżeli chodzi o samochód c. (...), nie było sporu, że wchodził w skład majątku wspólnego i że został zbyty przez uczestnika za 20000 zł w dniu 3.10.2005 roku bez uzgodnienia z wnioskodawczynią, nadto nie rozliczył się z ceny z wnioskodawczynią. Wartość pojazdu według biegłego to 29600 zł (jest to wartość zaokrąglona przez biegłego z kwoty 29620 zł, którą to zaokrągloną wartość przyjęła pełn. wnioskodawczyni k. 645). W ocenie Sądu uczestnik winien zwrócić wnioskodawczyni połowę wartości ustalonej przez biegłego. Skoro sprzedał auto za ceną nieuzgodnioną z wnioskodawczynią decydująca z punktu widzenia rozliczeń jest bowiem wartość ustalona w opinii. Uczestnik nie wykazał, aby z jakichś przyczyn miał się rozliczyć z ceny sprzedaży (np. nie było możliwości sprzedaży za cenę rynkową wynikającą z opinii), nie wykazał także, aby przeznaczył cenę sprzedaży na majątek wspólny, co więcej, aby to uzgodnił z wnioskodawczynią. Ponieważ samochód został zbyty, nie stanowi już przedmiotu podziału, natomiast uczestnik winien zapłacić wnioskodawczyni kwotę 14800 zł tytułem połowy wartości sprzedanego samochodu. Zatem kwota ta podlega rozliczeniu w ramach łącznego rozliczenia byłych małżonków.

Jeżeli chodzi o lokal nr (...) przy ul. (...) ustalono, że stanowi własność (...) W. i jest użyczany wnioskodawcy; nawet gdyby stanowił przedmiot najmu, gdzie najemcą byłby uczestnik, skoro nie jest to lokal komunalny, prawo najmu i tak nie podlegałoby wycenie, gdyż tylko w przypadku lokali o czynszu regulowanym można mówić o wartości najmu.

Co do (ewentualnej) wierzytelności przysługującej byłym małżonkom w związku z dokonaniem nakładów z majątku wspólnego na nieruchomość w S., to po pierwsze została ona pierwotnie zgłoszona (przez pełnomocnika uczestnika) jako żądanie rozliczenia nakładu z majątku wspólnego na majątek osobisty wnioskodawczyni. Po złożeniu zeznań przez brata wnioskodawczyni T. M. (k. 216), który zeznał nieruchomość w S. należała do ich dziadka i została prawdopodobnie odziedziczona przez jego dzieci (a nie m.in. wnioskodawczynię- wnuczkę), pełnomocnik uczestnika oświadczyła, że z uwagi na niemożność ustalenia, kto jest właścicielem nieruchomości i przeciwko komu przysługuje wierzytelność (bo nie przeciwko wnioskodawczyni, zatem nie jest to nakład z majątku wspólnego na osobisty jednego z małżonków) nie wnosi o rozliczenie takiego nakładu. Mimo to, następnie oświadczyła, że popiera żądanie rozliczenia nakładu (z majątku wspólnego na osobisty wnioskodawczyni)- odpowiednio protokoły rozpraw z 24.10.2010 roku i 30.05.2012 roku k. 216/ k. 371. W świetle powyższego nie można przyjąć, że poczyniony został nakład na majątek osobisty wnioskodawczyni, gdyż nie zostało wykazane, że nieruchomość w chwili czynienia nakładu stanowiła własność wnioskodawczyni (w przypadku roszczeń o zwrot nakładów, przysługują one wobec osoby, która była właścicielem w chwili ich dokonywania). Jeżeli zaś chodzi o nakład jako ewentualną wierzytelność przysługującą małżonkom, nie zostało wykazane, czyją własność nieruchomość stanowiła w chwili dokonywania nakładów; jedynie z zeznań brata wnioskodawczyni i oświadczeń wnioskodawczyni wynika, że prawdopodobnie (ale nie na pewno) do ich dziadka. Nie zostały złożone dokumenty celem wykazania tej okoliczności (księga wieczysta, akt notarialny nabycia nieruchomości), zatem nie było możliwe prowadzenie dalszego postępowania, nakierowanego na ustalenie wartości nakładu, jako nakładu na majątek osobisty albo jako wierzytelności przeciwko osobie trzeciej. Nakłady nie podlegały zatem ani uwzględnieniu jako składnik majątku wspólnego (wierzytelność małżonków wobec osoby trzeciej), ani jako nakład z ich majątku wspólnego na majątek osobisty wnioskodawczyni.

Co do pawilonów handlowych, nie są one trwale związane z gruntem, a zatem stanowią ruchomość. Wartość ich była ostatecznie niesporna (strony zgodnie przyjęły wartości podane przez biegłego). Niesporne było też to, że uczestnik cały czas prowadzi działalność w lokalu przy R. 15g. Skoro- w sytuacji gdy nie jest możliwy podział fizyczny- drugim w kolejności sposobem podziału jest przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli, w ocenie Sądu uzasadnione było przyznanie jednego z lokali (R. 15g) uczestnikowi, skoro prowadzi tam działalność, zaś udziału w drugim lokalu wnioskodawczyni. Jakkolwiek to uczestnik zajmował się wszystkimi kwestiami związanymi z tym lokalem przez wiele lat, nie jest to argument, który uzasadniałby odstąpienie od przyznania udziału w tym lokalu wnioskodawczyni, gdyż spowodowałoby nierównowagę między stronami w zakresie uzyskania z majątku wspólnego składników w takiej samej proporcji. Uczestnik winien spłacić wnioskodawczynię z kwoty 19300 zł ( (...)), zaś wnioskodawczyni uczestnika z kwoty 7925 zł ( (...)). Zatem ostatecznie w ramach rozliczeń wartości tych lokali, uczestnik winien spłacić wnioskodawczynię kwotą 11375 zł.

Pozostając przy lokalach położonych przy ul. (...), należy odnieść się do żądania wnioskodawczyni rozliczenia przez uczestnika z pobranych pożytków. Jak już we wstępie wskazano, każdy współwłaściciel ma prawo do pożytków stosownie do udziałów. Co do R. 15g każde z byłych małżonków winno więc otrzymać po ½ całych pożytków, a z lokalu przy R. 15j po ¼ całych pożytków. Uczestnik nie zaprzeczał, że nie rozliczał się w ogóle z pożytków z lokalu (...)g, winien zatem rozliczyć się z ½ całych pożytków. Co do R. 15j podnosił, że czasem (przez pewne okresy) przy braku pożytków (dochodu) za te okresy ponosił wydatki, stąd przez następne okresy, kiedy już taki dochód był, przekazywał wnioskodawczyni niższe kwoty, niż ¼ całych pożytków. Uczestnik tego jednak nie udowodnił, tzn. nie wykazał, aby w okresach, w jakich w ogóle nie przekazywał żadnych kwot albo przekazywał niższe, ponosił wydatki o tyle (odpowiednio) obniżające dochód. Wysokość pożytków wyliczał biegły (za okres dalszy, niż ten za jaki opiniował biegły, Sąd oparł się na stawkach z okresu jak w opinii, gdyż nie zostały złożone żadne dokumenty ani zaproponowane inne dowody, które umożliwiałyby przyjęcie innych stawek). Tak wyliczone kwoty podlegały następnie obniżeniu o kwoty, jakie uczestnik zapłacił wnioskodawczyni, nadto w takim zakresie, w jakim to udowodnił dowodami zapłaty. Co do opinii biegłego należy wskazać, że pełn. wnioskodawczyni wniosła na pewnym etapie postępowania- tzn. już po sporządzeniu opinii przez biegłego księgowego (na których to opiniach Sąd się ostatecznie oparł)- o wycenę pożytków przez biegłego z zakresu czynszów, następnie wniosek ten jednak cofnęła i wniosła o uzupełnienie opinii przez tego samego biegłego (tj. biegłego z zakresu księgowości, który sporządzał wcześniejsze opinie). Wniosek ten oddalono, gdyż pełn. uczestnika podniósł, że stawki, w oparciu o jakie były sporządzane opinie przez biegłego księgowego nie uległy zmianie (nie zostało to twierdzenie zaprzeczone przez pełn. wnioskodawczyni na rozprawie ani później- k. 846), a nadto jak wskazano nie złożono żadnych dowodów, że stawki te były inne. Należy zwrócić uwagę, że przy sporządzaniu opinii, biegły z zakresu księgowości napotykał na przeszkody w zdobyciu dokumentów celem wyliczenia stawek pożytków (możliwego do uzyskania czynszu), gdyż tylko jeden z podmiotów najmujących lokal te dokumenty udostępniły; pozostałe nie przedstawiły takich dokumentów. Spowodowało to, iż sporządzenie opinii było bardzo długotrwałe i w efekcie biegły opierał się przy ustalaniu stawek jedynie fakturami wystawionymi temu najemcy i pojedynczymi fakturami cukierni (...). Biegły nie był w stanie ustalić innych parametrów, w oparciu o które mógłby wycenić pożytki. Należy podkreślić, że przy takich problemach z uzyskaniem materiału stanowiącego podstawę opinii, przy braku miarodajnych, wiarygodnych dowodów, jakie zostałyby złożone po tych opiniach, a które pozwalałyby zmienić wnioski opinii za okres dalszy, niż opiniowany, niecelowe było dopuszczanie biegłego celem ustalenia pożytków za ten dalszy okres. Biegły sporządził łącznie kilka opinii, były to opinie pisemne ale i ustne, biegły starał się opinie uzupełniać. Łączny okres ich sporządzania trwał wiele miesięcy. Jednocześnie biegły określił stawki w sposób logiczny, Biegły za okres od lutego 2004 roku do września 2005 roku przyjął- i to prawidłowo za R. 15j- stawkę czynszu w wysokości 300 zł za udział ¼ (bo za ten okres były faktury 300 zł za udział ¼), zaś za pozostały okres 250 zł za ¼. Na zasadzie analogii obliczył czynsz za lokal (...)g, gdyż nie miał innego materiału. Co do lokalu R. 15g (udział wnioskodawczyni ½), jak wskazano uczestnik w ogóle się z niego nie rozliczał. Żądanie zostało ostatecznie zgłoszone do marca 2018 roku. Za okres objęty opinią (tj. do czerwca 2013 roku) według opinii to 63600 zł. Za dalszy okres od lipca 2013 roku do marca 2018 roku to kwota 28500 zł (57 mcy x 500 zł). Łącznie z lokalu R. 15g uczestnik winien zatem rozliczyć się z wnioskodawczynią z kwoty 92100 zł. Jeżeli chodzi o R. 15j (udział wnioskodawczyni ¼), za okres objęty opinią czynsz pożytki należne wnioskodawczyni to 16250 zł, a za okres dalszy od lipca 2013 roku do marca 2018 roku to 14250 zł (57 mcy x 250 zł). Łącznie z lokalu R. 15j uczestnik winien zatem rozliczyć się z wnioskodawczynią z kwoty 30500 zł. Jednak uczestnik zapłacił wnioskodawczyni z tego lokalu łącznie kwotę 11850 zł, zatem ostatecznie uczestnik winien z tego lokalu rozliczyć się kwotą 18650 zł. Łącznie z obu lokali uczestnik winien zatem rozliczyć się z wnioskodawczynią kwotą 110750 zł.

Co do żądania wnioskodawczyni ustalenia, że w skład majątku wspólnego wchodzi kwota wynikającej z remanentu firmy uczestnika, nie zostało udowodnione, aby składnik taki istniał w majątku wspólnym (wymagało to udowodnienia, skoro zostało to zakwestionowane przez uczestnika już w odpowiedzi na wniosek). Zatem Sąd nie ustalił takiego składnika w postanowieniu.

Co do żądania uczestnika rozliczenia czynszu najmu za lokal przy ul. (...), podlegało ono oddaleniu, gdyż po pierwsze lokal nie stanowi własności uczestnika, ale (...) W., zatem nie może on żądać należności za korzystanie z lokalu (bezumownie). Jeżeli żądanie dotyczyło zwrotu poniesionych przez uczestnika kosztów lokalu (media), to uczestnik nie wykazał, jaka to była kwota i za jaki okres. Po trzecie wreszcie, takie żądanie nie podlega rozpoznaniu w postępowaniu o podział majątku, gdyż jest to ew. żądanie podlegające rozliczeniu pomiędzy majątkami osobistymi, a nie wspólnymi i osobistym jednego z byłych małżonków.

Uczestnik udowodnił, że poniósł koszt podatku za pawilony przy ul (...) w łącznej kwocie 5076 zł, zatem wnioskodawczyni winna zwrócić mu połowę tej kwoty a więc 2538 zł.

Co do żądania uczestnika rozliczenia należności za podatek od nieruchomości przy ul. (...) w kwocie 3240 zł (12 lat x 270 zł) oraz ubezpieczenie kredytu hipotecznego w kwocie 3000 zł (12 lat x 250 zł), podlegało ono uwzględnieniu, zatem wnioskodawczyni winna zapłacić uczestnikowi połowę sumy tych kwot, tj. 3120 zł. Są to wydatki konieczne, a więc podlegające zwrotowi na podstawie art. 226 zd. 3 kc. Jakkolwiek uczestnik nie złożył dowodów wpłat powyższych należności za cały dochodzony okres, a jedynie kilka z nich (k. 794 i nast.), to przy jednoczesnym braku twierdzeń wnioskodawczyni, że za jakiś okres (w ramach powyższego okresu) nie były w ogóle regulowane należności z tego tytułu albo że płaciła je wnioskodawczyni, należy przyjąć, że poniósł je uczestnik. Skoro nie doszło do podziału quoadusum nieruchomości, obowiązek zapłaty podatku obciąża oboje współwłaścicieli. Co do ubezpieczenia kredytu, jest on związany ze zobowiązaniem zaciągniętym przez oboje byłych małżonków.

Z kolei oddaleniu podlegało- w oparciu o przytoczony w poprzednim akapicie przepis- żądanie uczestnika rozliczenia wydatków na remont fundamentu i dachu domu oraz bojler (kwota 3638 zł). Po pierwsze nie zostało wykazane przez uczestnika, że są to nakłady konieczne- a konieczność ich dokonania została zakwestionowana przez wnioskodawczynię. Po drugie, niezależnie od tego, czy była to czynność zwykłego zarządu, czy przekraczająca zwykły zarząd konieczna była zgoda wnioskodawczyni, jako drugiego współwłaściciela (art. 201 i 199 kc). Wnioskodawczyni zaprzeczyła, aby wyrażała zgodę na takie prace.

Niezasadne było również żądanie uczestnika rozliczenia kosztów ogrzania domu na nieruchomości przy ul. (...). Zostało ono zakwestionowane przez wnioskodawczynię. Uczestnik w drodze opinii jedynie wykazał, jaki jest hipotetyczny koszt ogrzania domu. Nie wykazał jednak, aby poniósł taki koszt jak w opinii. Co więcej złożone przez niego dokumenty na okoliczność poniesionych przez niego kosztów ogrzewania nie uzasadniają żądania, skoro są wystawione na firmę uczestnika, a nie na uczestnika jako osobę fizyczną, co rodzi zasadnicze wątpliwości co do przeznaczenia materiałów opałowych do ogrzania domu. Podniosła to wnioskodawczyni, która nadto zarzuciła, że możliwe jest, iż uczestnik rozliczył te koszty w ramach kosztów prowadzonej działalności, co dodatkowo wyklucza możliwość przyjęcia rachunków jako uzasadniających żądanie uczestnika.

Oddaleniu podlegało żądanie wnioskodawczyni zasądzenia wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy przez uczestnika z wyłączeniem wnioskodawczyni. Jak się przyjmuje, współwłaściciel może dochodzić od innego współwłaściciela takiego wynagrodzenia (w oparciu o art. 224§2 lub 225 kc), jeżeli ten drugi korzysta z rzeczy z naruszeniem art. 206 kc, w sposób wykluczający współposiadanie. W ocenie Sądu wnioskodawczyni nie wykazała, aby- przez okres objęty żądaniem- uczestnik w powyższy sposób korzystał z nieruchomości. Miała zaś taki obowiązek, skoro uczestnik zaprzeczył takiemu twierdzeniu. Jeżeli chodzi o dowody, to wnioskodawczyni zaoferowała wyłącznie własne zeznania, a nadto złożone zostały dokumenty z akt sprawy o przywrócenie posiadania, ale lokalu położonego przy ul. (...), a nie przedmiotowej nieruchomości (koperta k. 691). Załączone do akt wyroki sądów I i II instancji dotyczą przywrócenia posiadania lokalu przy ul. (...). W ramach przesłuchania stron Sąd ustalił, że w sprawie o przywrócenie posiadania nieruchomości przy ul. (...) z powództwa wnioskodawczyni nie zapadło orzeczenie merytoryczne, lecz postępowanie zostało umorzone z uwagi na cofnięcie pozwu, gdyż byli małżonkowie się porozumieli w ten sposób, że uczestnik udostępnił wnioskodawczyni lokal przy ul. (...). Brak jest zatem możliwości oparcia twierdzenia o wykluczeniu wnioskodawczyni przez uczestnika z posiadania nieruchomości przy ul. (...) na orzeczeniu sądowym. Nie złożono żadnych dokumentów z akt sprawy o naruszenie posiadania nieruchomości przy ul. (...) na uzasadnienie trafności omawianego żądania. Nie sposób także wnioskować o zasadności żądania z faktu porozumienia się przez strony w sprawie o przywrócenie posiadania, ani z faktu, że w innej sprawie, toczącej się kilka lat później, w wyniku wyroku sądu II instancji wnioskodawczyni przywrócono posiadanie lokalu przy ul. (...). Ponadto, zeznania złożone przez byłych małżonków na rozprawie 28 marca 2018 roku prezentują dokładnie odmienny przebieg zdarzeń, uczestnik zeznał, że wnioskodawczyni sama opuściła nieruchomość zabierając część rzeczy i dopiero po tej sytuacji wymienił jeden zamek, z kolei wnioskodawczyni wskazała, że została do tego zmuszona zachowaniem uczestnika, który m.in. wymienił zamek. Brak jest innych dowodów, aby twierdzone przez wnioskodawczynię okoliczności miały miejsce, a to na niej spoczywał ciężar udowodnienia. Co więcej, jak zasygnalizowane wnioskodawczyni powinna wykazać, że w okresie objętym żądaniem miała miejsce taka sytuacja, że uczestnik pozbawił ją posiadania. Nie wykazała tego, skupiając się wyłącznie na momencie opuszczenia nieruchomości, co miało miejsce w 2005 roku, a żądanie zostało zgłoszone za okres do zamknięcia rozprawy (wg stanowiska wyrażonego przez pełn. wnioskodawczyni, zapis w piśmie procesowym o żądaniu za okres „do chwili obecnej” połączony z poparciem żądania na rozprawie, oznacza objęcie żądaniem okresu do chwili jego poparcia na rozprawie włącznie, zatem należało przyjąć, że żądanie z tego tytułu zgłoszone w piśmie z 11 maja 2016 roku, w którym zakreślono okres żądania sformułowaniem „do chwili obecnej”, zgodnie z wolą wyrażoną na rozprawie 28 marca 2018 roku obejmuje okres do marca 2018 roku).

Reasumując, uczestnik winien zapłacić wnioskodawczyni tytułem spłaty i wzajemnych rozliczeń kwotę łączną 265160,50 zł ( (...),50+ (...)+ (...)+ (...)+ (...)). Wnioskodawczyni uczestnikowi z kolei kwotę 148358 zł ( (...)+ (...)+ 3120). Ostatecznie uczestnik winien zapłacić wnioskodawczyni kwotę 116802,50 zł ( (...),50- (...)). Sąd ustalił termin zapłaty tej kwoty na 3 miesiące od uprawomocnienia się postanowienia mając na uwadze interesy uczestnika jako zobowiązanego do zapłaty, a wnioskodawczynię jako uprawnioną, a także okoliczność, że z jednej strony uczestnik winien liczyć się ze spłatą od wielu lat (czas trwania postępowania), jednak uwzględniając przy tym okoliczności w postaci jego sytuacji materialnej a także szereg zgłoszonych wzajemnie roszczeń, co uniemożliwiało pewne ustalenie przez uczestnika, czy i w jakiej kwocie ostatecznie będzie zobowiązany do zapłaty na rzecz wnioskodawczyni.

Jeżeli chodzi o koszty postępowania, Sąd orzekł na podstawie art. 520§2 kpc. Na koszty wnioskodawczyni złożyły się opłata od wniosku 1000 zł, wynagrodzenie pełnomocnika i opłata od pełnomocnictwa, zaś na koszty uczestnika postępowania wynagrodzenie pełnomocnika. Jakkolwiek- co do zasady- w postępowaniu o podział majątku wnioskodawca i uczestnik postępowania są tak samo zainteresowani podziałem majątku i mają wspólny interes w postaci wyjścia ze współwłasności, o tyle przebieg postępowania, stanowiska i postawy wnioskodawcy i uczestnika postępowania mogą przemawiać za odejściem od zasady z art. 520§1 kpc i stosunkowe rozdzielenie kosztów w oparciu o przytoczony §2 art. 520 kpc. Tak w ocenie Sądu jest w tej sprawie. Sąd uznał, że wnioskodawczyni i uczestnik winni pozostać przy kosztach pełnomocników, natomiast uczestnik postępowania winien zwrócić wnioskodawczyni połowę opłaty od wniosku, aby wyrównać koszty między nimi.

Sąd zwrócił uczestnikowi postępowania niewykorzystaną zaliczkę w kwocie 1000 zł na podstawie art. 84 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Jeżeli chodzi o koszty sądowe, Sąd orzekł na podstawie art. 83 w zw. z art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 520§2 kpc. Koszty wyłożone tymczasowo przez Skarb Państwa na wydatki biegłych były bardzo wysokie i wyniosły 17135,38 zł. Mimo możliwości porozumienia się przez ponad 10 lat postępowania i uniknięcia generowania dalszych kosztów, wnioskodawczyni i uczestnik postępowania tego nie uczynili, co więcej brnąc od pewnego etapu postępowania w spór poprzez występowanie wzajemnie z kolejnymi roszczeniami nie ukrywając, że czynią to niejako tytułem „odwetu” za to, że druga strona występuje z określonym żądaniem (albo nadal popiera uprzednio zgłoszone). Doprowadziło to do konieczności dopuszczania kolejnych biegłych (sąd w sprawie działowej ma obowiązek ustalania stanu i wartości majątku oraz nakładów majątku wspólnego), co nadto powodowało przeterminowanie (także kolejnych) opinii biegłych ds. wyceny nieruchomości. W ocenie Sądu, w takiej sytuacji, mimo sytuacji materialnej wnioskodawcy i uczestnika nie było podstaw do nieobciążania ich nawet w części kosztami wyłożonymi przez Skarb Państwa, gdyż dla zastosowania art. 102 w zw. z 13§2 kpc oprócz sytuacji materialnej konieczne jest wystąpienia innych okoliczności (związanych z postępowaniem lub leżących poza nim). Sytuacja, w której strony brną w spór generując przez to często bardzo znaczne koszty a następnie po ich powstaniu wnoszą o ich nieobciążanie z uwagi na sytuacje materialną nie powinna skutkować dobrodziejstwem, jakie daje art. 102 kpc. Trzeba pamiętać, że tymczasowo wyłożone wydatki są finansowane ze Skarbu Państwa i winny być temu podmiotowi zwrócone przez osoby, które toczą ze sobą postępowanie i nie starają się do ich ograniczenia. Na koszty sądowe złożył się następujące wydatki na biegłych (zł): (...),10 (k. 244), (...),90 (k. 310), 96,18 (k. 337), 457,56 (k. 358), (...),71 (k. 455), 95,91 (k. 556), (...),26 (k. 588), 447,58 (k. 650), (...),84 (k. 719), (...),21 (k. 889), 2394,29 zł (k. 974) i (...),84 (k. 1049).