Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

12 lutego 2018 roku

Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie – Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Izabela Foksińska

Protokolant: sekretarz sądowy Arleta Ratajczak

po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2018 roku na rozprawie

sprawy z powództwa (...) w W.

przeciwko G. M. (1) i B. M.

o zapłatę

I.  zasądza solidarnie od pozwanych: G. M. (1) i B. M. na rzecz powódki (...) w W. kwotę 824,74 zł (osiemset dwadzieścia cztery złote i siedemdziesiąt cztery grosze) z odsetkami od następujących kwot i dat:

- od kwoty 60,33 zł od dnia 25 grudnia 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 86,18 zł od dnia 27 stycznia 2015 roku do dnia zapłaty ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 60,33 zł od dnia 16 lutego 2015 roku do dnia zapłaty ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 86,18 zł od dnia 26 marca 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 60,33 zł od dnia 24 kwietnia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 118,50 zł od dnia 28 maja 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 91,15 zł od dnia 27 czerwca 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 63,81 zł od dnia 23 lipca 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 109,38 zł od dnia 25 sierpnia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 88,55 zł od dnia 30 listopada 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

II.  zasądza od pozwanego G. M. (1) na rzecz powódki (...) w W. kwotę 1.157,79 zł (jeden tysiąc sto pięćdziesiąt siedem złotych i siedemdziesiąt dziewięć groszy) z odsetkami za opóźnienie od następujących kwot i dat:

- od kwoty 76,87 zł od dnia 5 grudnia 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 79,89 zł od dnia 5 grudnia 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 79,89 zł od dnia 5 grudnia 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 79,92 zł od dnia 25 grudnia 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 79,92 zł od dnia 27 stycznia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 79,92 zł od dnia 16 lutego 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 79,92 zł od dnia 26 marca 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 79,92 zł od dnia 24 kwietnia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 83,60 zł od dnia 28 maja 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 83,60 zł od dnia 27 czerwca 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 83,60 zł od dnia 23 lipca 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 83,60 zł od dnia 25 sierpnia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 19,21 zł od dnia 29 czerwca 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 16,53 zł od dnia 27 lipca 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 78,71 zł od dnia 24 sierpnia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

- od kwoty 72,69 zł od dnia 28 września 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku ustawowymi a od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty ustawowymi za opóźnienie,

III.  oddala powództwo w pozostałej części;

IV.  zasądza solidarnie od pozwanych: G. M. (1) i B. M. na rzecz powódki (...) w W. kwotę 398,60 zł (trzysta dziewięćdziesiąt osiem złotych i sześćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;

V.  zasądza od pozwanego G. M. (1) na rzecz powódki (...) w W. kwotę 560,20 zł (pięćset sześćdziesiąt złotych i dwadzieścia groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 724/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 13 lipca 2017 roku powódka (...) w W. domagała się zasądzenia solidarnie od pozwanych: G. M. (1) i B. M. kwoty 2.069,74 złotych z ustawowymi odsetkami od poszczególnych kwot i dat do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazała, iż na podstawie zawartej z pozwanymi umowy dostarczała im wodę oraz odbierała ścieki, za co wystawiła pozwanym szczegółowo wymienione w uzasadnieniu pozwu faktury VAT. Pomimo prawidłowego ich doręczenia, pozwani nie uregulowali należności o łącznej wartości 2.069,74 złotych wynikającej ze wskazanych faktur. Natomiast w dniu 31 sierpnia 2015 roku zawarli z powódką porozumienie co do ratalnej spłaty zaległości, którego nie wykonali. Stanowi ono uznanie długu i powoduje, że roszczenia powódki sprzed lipca 2015 roku są nieprzedawnione. Pomimo wezwania do zapłaty, pozwani nie uregulowali długu (k. 2-6).

W dniu 18 lipca 2017 roku Sąd Rejonowy w W. wydał w sprawie pod sygnaturą(...)nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (k. 48).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwani wnieśli o oddalenie powództwa, wskazując iż powódka wymusza od nich nienależne opłaty za odprowadzanie wód opadowych. Podali, iż za dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków przez powódkę z nieruchomości położonej w W. przy ul. (...), na której mieszkają, zobowiązania regulują na bieżąco. Natomiast dochodzona przez powódkę kwota dotyczy nieruchomości położonej w W. przy ul. (...). Na nieruchomości tej pozwany do dnia 31 grudnia 2012 roku prowadził działalność gospodarczą (piekarnię). W listopadzie 2012 roku pozwany otrzymał od powódki umowę na odbiór wód opadowych „do podpisania” z datą od kwietnia 2012 roku. Pozwany odmówił podpisania umowy. Mimo to powódka wystawiała faktury VAT za wykonywaną usługę. Pozwani nie dokonywali zapłaty a powódka odcięła im dopływ wody, wymuszając tym samym podpisanie porozumienia co do spłaty zaległych należności. W konkluzji pozwani wnieśli o zobowiązanie powódki do przedłożenia umowy zawartej z nimi na odprowadzanie wód opadowych z nieruchomości położonej w W. przy ul. (...) (k. 53-56).

Na rozprawie w dniu 30 listopada 2017 roku pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczeń wymagalnych w 2014 i 2015 roku (k. 101).

W piśmie z dnia 14 grudnia 2017 roku powódka podniosła, iż bieg przedawnienia roszczeń uległ przerwaniu, wskutek zawarcia w dniu 31 sierpnia 2015 roku porozumienia w przedmiocie oddłużenia (właściwe uznanie długu). Nadto sprecyzowała, iż dochodzi od pozwanych roszczeń z tytułu:

- dostarczania wody i odprowadzania ścieków oraz odprowadzania wód opadowych i roztopowych do urządzeń kanalizacyjnych z nieruchomości położonej z nieruchomości położonej w W. przy ul. (...),

- odprowadzania wód opadowych i roztopowych do urządzeń kanalizacyjnych z nieruchomości położonej w W. przy ul. (...) (k. 107).

W wykonaniu zobowiązania Sądu powódka wskazała wpłaty dokonane przez pozwanych w ramach zwartej umów oraz sposób zarachowana tych kwot. Podkreśliła, iż z uwagi na nieterminowość wpłat pozwanych naliczała odsetki za opóźnienie.

Sąd ustalił, co następuje:

(...), (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. prowadzi na terenie miasta W. działalność gospodarczą polegająca m. in. na dostawie wody i odprowadzaniu ścieków, ich oczyszczaniu, a w ramach tej działalności eksploatuje i remontuje sieci i obiekty wodociągowe oraz kanalizacyjne.

(dowód:

odpis z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego k. 37-44)

B. i G. M. (2) są właścicielami – we wspólności małżeńskiej ustawowej – nieruchomości położonej w W. przy ul. (...), na której posadowiony jest budynek mieszkalny. Małżonkowie w nim zamieszkują. Do dnia 22 sierpnia 2016 roku byli współużytkownikami wieczystymi nieruchomości i współwłaścicielami posadowionych na niej budynków – we wspólności ustawowej małżeńskiej ustawowej – położonej w W. przy ul. (...). Na nieruchomości tej G. M. (1) prowadził działalność gospodarczą w zakresie produkcji pieczywa, świeżych wyrobów ciastkarskich i ciastek.

(okoliczność bezsporna)

W dniu 9 marca 2005 roku G. M. (1), jako prowadzący działalność gospodarczą pod (...), zawarł z (...) w W. umowę o dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków z nieruchomości położonych w W. przy ul. (...) i ul. (...). W umowie jako odbiorcę wskazano G. M. (1). Dostawca zobowiązał się do dostarczania wody oraz odbierania ścieków z nieruchomości położonych w W. przy ul. (...) i ul. (...) (§ 2 ust. 1). Umowa nie dotyczyła odprowadzania wód opadowych (§ 1 ust. 2). Ilość pobranej wody ustalano na podstawie wskazań wodomierza a odprowadzanych ścieków na podstawie urządzeń pomiarowych bądź – w ich braku lub niesprawności – jako równą wody pobranej z urządzeń zaopatrzenia w wodę lub innych sieci. Natomiast należność za pobraną wodę i odprowadzane ścieki ustalano według obowiązujących w tym zakresie taryf. (§ 3). Odbiorca zobowiązał się do zapłaty za dostarczoną wodę i odprowadzone ścieki w terminie określonym w fakturze.

(dowód:

umowa o dostarczanie wody i odprowadzania ścieków k. 86,

wniosek k. 87,

oświadczenie odbiorcy usług k. 84-85)

W dniu 30 listopada 2012 roku G. M. (1) i (...) w W. zawarli aneks nr (...) do umowy o dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków, którym strony objęły odprowadzanie wód opadowych i roztopowych do kanalizacji deszczowej z powierzchni zanieczyszczonych o trwałej nawierzchni. Wysokość opłaty ustalana była m.in. na podstawie oświadczenia odbiorcy o powierzchni zanieczyszczonej o trwałej nawierzchni. Odbiorca zobowiązał się do zapłaty za odprowadzaną wodę w terminie określonym w fakturze.

(dowód:

aneks k. 88-8,

wyciąg z regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków k. 97-89)

W dniu 30 września 2013 roku G. M. (1) zawarł z (...) w W. umowę o dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków z nieruchomości położonej w W. przy ul. (...). W umowie jako odbiorców wskazano B. i G. M. (1). Ilość pobranej wody ustalano na podstawie wskazań wodomierza a odprowadzanych ścieków na podstawie urządzeń pomiarowych. Natomiast należność za pobraną wodę i odprowadzane ścieki ustalano według obowiązujących w tym zakresie taryf. (§ 7) Odbiorca zobowiązał się do zapłaty za dostarczoną wodę i odprowadzone ścieki w terminie określonym w fakturze.

(dowód:

umowa o dostarczanie wody i odprowadzania ścieków k. 34-35)

W dniu 31 sierpnia 2015 roku G. M. (1) i (...) w W. zawarli pisemne porozumienia dotyczące zaległości za wodę, ścieki i wody opadowe. Dłużnik zobowiązał się, od sierpnia 2015 roku, do 15-go dnia każdego miesiąca, do bieżącego regulowania kwot wskazanych w fakturach wystawionych z tytułu dostarczania wody, odprowadzania ścieków oraz odprowadzania wód opadowych i roztopowych a także do ratalnej spłaty zaległości w wysokości po 100 złotych miesięcznie. Niedotrzymanie ustaleń skutkować miało odcięciem dostaw wody oraz „unieważnieniem” przyjętych w porozumieniu ustaleń.

(dowód:

porozumienie k. 30)

G. M. (1) nie realizował ustaleń porozumienia. W związku z tym (...) w W. uprzedziła go pisemnie o możliwości odcięcia dostawy wody do nieruchomości położonej w W. przy ul. (...).

(dowód:

pismo z dowodem odbioru k. 31)

W dniu 25 stycznia 2017 roku G. M. (1) zwrócił się do (...) w W. o umorzenie „zadłużenia z tytułu opłat za wody opadowe z nieruchomości przy ul. (...)”. Wnioskowi powyższemu odmówiono, proponując alternatywnie: odpracowanie całości lub części długu, rozłożenie spłaty długu na 5 lat lub przystąpienie do długu osoby trzeciej i spłatę długu w systemie ratalnym z opcją rozważenia jego umorzenia po spłacie co najmniej 50% wartości długu.

(dowód:

wniosek k. 95,

odpowiedź k. 96)

B. i G. M. (2) dokonywali częściowych wpłat na poczet świadczonych na ich rzecz przez (...) w W. usług. I tak od dnia 7 listopada 2014 roku do dnia 13 czerwca 2017 roku zapłacili łącznie kwotę 3,799,54 złotych. Wpłaty dokonywane były przelewem z rachunku bankowego ich córki J. Z. bez wskazania, na poczet jakiej kwoty dotyczą.

(dowód:

lista operacji k. 57-61)

Pismem z dnia 12 kwietnia 2017 roku (...) w W. wezwała B. i G. M. (1) do zapłaty kwoty 2.069,74 złotych w terminie 7 dni od otrzymania wezwania.

(dowód:

wezwanie do zapłaty z potwierdzeniem nadania k. 32-33)

Na dzień wniesienia pozwu, tj. 13 lipca 2017 roku zadłużenie z tytułu (rzeczywiście wykonywanych) doprowadzania wody, odprowadzania ścieków oraz wód opadowych i roztopowych z nieruchomości położonych w W. przy ul. (...) i ul. (...) wynosi 2.069,74 złotych.

(dowód:

noty odsetkowe k. 7-9,

faktury VAT k. 10-29,

lista operacji k. 90-94)

Sąd zważył, co następuje:

Dokonując powyższych ustaleń, Sąd oparł się na treści dołączonych do akt dokumentów, w tym w formie umów i faktur VAT oraz poleceń przelewów. W ich świetle bezsporny jest przede wszystkim fakt zawarcia wyłącznie przez pozwanego G. M. (1), w dniu 9 marca 2005 roku, umowy o dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków z nieruchomości położonej w W. przy ul. (...) od 30 listopada 2012 roku także o odprowadzanie wód opadowych i roztopowych z tej nieruchomości oraz w dniu 30 września 2013 roku, umowy o dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków z nieruchomości położonej w W. przy ul. (...). Pozwany nie twierdził, że podpis złożony na tych umowach nie należy do niego. Bezsporne jest także, iż (...) w W. usługi te świadczyła, co potwierdzała wystawionymi przez siebie fakturami VAT. Niekwestionowany był bowiem fakt, że pozwany mieli zapewnioną dostawę wody i odbiór ścieków poprzez urządzenia znajdujące się na ich gruntach, jak i odprowadzana wodę. Pozwany nie podpisałby przecież umowy o odprowadzanie wód opadowych i roztopowych, gdyby nie chciał, by usługa ta była wykonywana. Niewiarygodne były tłumaczenia pozwanego, iż w całości i na bieżąco regulowali z pozwaną należności co do nieruchomości położonej przy ul. (...) w W.. Ze zgromadzonych w sprawie dowodów wynika, że córka pozwanych w okres od 7 listopada 2014 roku do 13 czerwca 2017 roku przelała powódce kwotę 3.799,54 złotych na poczet zapłaty za świadczone usługi. Z dowodu tego nie można jednakże wywodzić, iż pozwani w całości uregulowali należności dotyczące nieruchomości położonej w W. przy ul. (...).

Strona powodowa dochodziła zapłaty kwot wynikających z wystawionych faktur VAT za dostarczoną wodę i odprowadzone ścieki oraz odprowadzone wody opadowe i roztopowe do lokalu położonego przy ul. (...) w W. w okresie od listopada 2014 roku do października 2016 roku oraz za odprowadzone wody opadowe i roztopowe z nieruchomości położonej przy ul. (...) w W. w okresie od lipca 2014 roku do sierpnia 2016 roku.

Powództwo podlegało częściowemu oddaleniu, albowiem we wskazanym okresie świadczenie usług przez powódkę co do nieruchomości położonej w W. przy ul. (...) wobec pozwanej odbywało się bez uprzedniego zawarcia z nią umowy o zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków oraz odprowadzanie wód opadowych i roztopowych. Powódka niezasadnie obciążyła ją należnością jako współwłaścicielkę nieruchomości.

Kwestię dostawy wody, odprowadzania ścieków oraz odprowadzania wody opadowej i roztopowej reguluje ustawy z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tekst jednolity Dz. U. z 2017 roku, poz. 328 ze zm.). Jak to wynika z treści przepisu art. 1, ustawa powyższa określa zasady i warunki zbiorowego zaopatrzenia w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi oraz zbiorowego odprowadzania ścieków, w tym zasady działalności przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych, zasady tworzenia warunków do zapewnienia ciągłości dostaw. W myśl art. 6 ust. 1 i ust. 1 a wzmiankowanej ustawy dostarczanie wody lub odprowadzanie ścieków odbywa się na podstawie pisemnej umowy o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków zawartej między przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym a odbiorcą usług. W słowniku (art. 2 pkt 3) określone jest pojęcie odbiorcy usług. Jest nim każdy, kto korzysta z usług wodociągowo-kanalizacyjnych z zakresu zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków na podstawie pisemnej umowy z przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym. Nie ulega przy tym wątpliwości, że umowa o odprowadzanie ścieków obejmuje także odprowadzanie wód opadowych i roztopowych, albowiem w myśl art. 2 pkt 8 c ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę pod pojęciem ścieków należy rozmieć także wprowadzane do wody lub do ziemi wody opadowe lub roztopowe, ujęte w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacyjne, pochodzące z powierzchni zanieczyszczonych o trwałej nawierzchni, w szczególności z miast, portów, lotnisk, terenów przemysłowych, handlowych, usługowych i składowych, baz transportowych oraz dróg i parkingów (do dnia 23 lutego 2017 roku).

Odpowiedzialność kontraktowa, tj. z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, znajduje zastosowanie w stosunkach między wierzycielem i dłużnikiem, którzy są stronami określonego stosunku zobowiązaniowego (art. 471 § 1 kc). Dłużnik nie wykonuje zobowiązania, jeżeli przez swoje zachowanie nie doprowadzi do osiągnięcia przez wierzyciela określonej kontraktem korzyści. Ciężar dowodu istnienia przesłanek odpowiedzialności kontraktowej (tj. powstania szkody, w postaci uszczerbku majątkowego, spowodowanej niewykonaniem lub nienależycie wykonanym zobowiązaniem przez dłużnika oraz istnienia związku przyczynowego), w świetle art. 6 kc, spoczywa na wierzycielu jako osobie, która z tychże faktów wywodzi skutki prawne ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 19 lutego 2013r., I ACa 717/12, LEX nr 1314796). Musi on zatem udowodnić istnienie ważnego zobowiązania o określonej treści, w stosunku do którego czyni dłużnikowi zarzuty jego naruszenia.

Ciężar udowodnienia spełnienia świadczenia zapłaty spoczywa na dłużniku, jednakże to strona powodowa, domagając się od pozwanego zapłaty z tytułu umowy, powinna była w pierwszej kolejności udowodnić, że strony łączyła umowa o świadczenie usług w zakresie dostawy wody i odprowadzania ścieków z nieruchomości położonych w W. przy ul. (...) i ul. (...) w okresie objętym dołączonymi do pozwu fakturami oraz wysokość roszczenia i termin jego wymagalności (art. 232 kpc w zw. z art. 6 kc). W rozpoznawanej sprawie powódka nie wykazała powyższych okoliczności w całości, mianowicie by łączyła ją z pozwaną B. M. umowa o świadczenie usług komunalnych, na podstawie której wywodzi swoje roszczenie, co uniemożliwiało uwzględnienie powództwa na tej podstawie.

Art. 2 pkt 3 i art. 6 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków przewiduje formę pisemną jedynie dla celów dowodowych. Do takiego wniosku skłania treść tych przepisów rozpatrywana w kontekście art. 73 § 1 kc, który niezachowanie zastrzeżonej formy wiąże z nieważnością czynności prawnej tylko wówczas, gdy taki rygor przewidziano w ustawie. Jednoznaczność regulacji wyklucza domniemanie zastrzeżenia formy ad solemnitatem, motywowane dorozumianą wolą ustawodawcy, potrzebami praktyki czy jakimikolwiek innymi względami, choćby racjonalizowały takie rozwiązanie. Przyjmuje się, iż umowa o dostawę wody i odbiór ścieków może być zawarta przez czynności konkludentne, co między stronami może nastąpić przez włączenie sieci pozwanego do sieci powoda i zamontowanie na zlecenie pozwanego wodomierza na spięciu tychże sieci. Zawarta przez czynności konkludentne umowa obejmuje także odbiór ścieków - jako wtórny do dostawy wody - i rozliczany wedle jej zużycia. W tej sytuacji osoba właściciela sieci kanalizacyjnej nie ma istotnego znaczenia.

Przenosząc powyższe uregulowania na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, iż (...) w W. winna świadczyć usługi w zakresie dostawy wody, odbioru ścieków oraz odprowadzania wody opadowej i roztopowej wyłącznie na podstawie pisemnej umowy zawartej z właścicielem lub właścicielami nieruchomości położonych w W. przy ulicy (...) i ul. (...). Co do nieruchomości położonej w W. przy ul. (...), to w dniu 30 września 2013 roku powódka zawarła umowę o dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków wyłącznie z pozwanym. Podobnie odnośnie nieruchomości położonej w W. przy ul. (...), powódka zawarła w dniu 9 marca 2005 roku umowę o dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków z tej nieruchomości następnie aneksowaną w dniu 30 listopada 2012 roku także o odprowadzanie wód opadowych i roztopowych z tej nieruchomości wyłącznie z pozwanym. W związku z powyższym żadna umowa nie wiązała powódki z pozwaną w okresie od grudnia 2014 roku do listopada 2015 roku.

Wobec tego, powódka nie może domagać się od pozwanej B. M. zapłaty należności wynikającej z przedłożonych faktur a dotyczących nieruchomości położonej w W. przy ul. (...) na podstawie umowy, ponieważ taka umowa nie wiązała jej z pozwaną, gdyż nie wykazała, by zawarła tę umowę choćby konkludentnie.

W obowiązujących przepisach brak jest uregulowania, które pozwalałoby na automatyczne obciążenie współwłaściciela nieruchomości należnością za dostawę wody i odbiór ścieków oraz odprowadzanie wód opadowych i roztopowych w sytuacji, gdy brak jest umowy zawartej pomiędzy przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym a współwłaścicielem niebędącym odbiorcą usług. W takiej sytuacji ewentualną przesłanką rozliczeń mógłby być przepis art. 405 kc dotyczący bezpodstawnego wzbogacenia, który stanowi, że kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości. Niemniej jednak należy zauważyć, że to powódka powinna udowodnić, że B. M. korzystała z usług świadczonych przez powódkę. Tymczasem dokumenty znajdujące się aktach sprawy, nie wskazują by pozwana korzystała w okresie od lipca 2014 roku do sierpnia 2016 roku z usług wodociągowo-kanalizacyjnych dostarczanych do i odbieranych z nieruchomości przy ul. (...) w W.. Z dostaw wody i odprowadzania ścieków korzystał w tym czasie jej mąż, pozwany G. M. (1), prowadzący na tej nieruchomości jednoosobową działalność gospodarczą, co zresztą wynika z treści umowy, w której wyłącznie jego wskazano jako odbiorcę usług. Oznacza to, że zobowiązanym do uregulowania należności dotyczącej nieruchomości położonej w W. przy ul. (...), a dochodzonej w niniejszej sprawie na podstawie zawartej umowy, jest G. M. (1), gdyż to on zawarł umowę i korzystał z usług powódki i za nie nie zapłacił. Nie ma natomiast podstaw prawnych, by obciążyć tymi należnościami B. M..

Mając na uwadze powyższe okoliczności, powództwo (...) w W. przeciwko B. M. o zapłatę kwoty 1.157,79 zł tytułem należności za odprowadzanie wody opadowej i roztopowej za okres od grudnia 2014 roku do września 2015 roku należało oddalić jako bezpodstawne (pkt III). Podobnie nie było podstaw do obciążania jej kwotą 87,21 złotych tytułem odsetek ustawowych, albowiem powódka nie wskazała, które z kwot wyszczególnionych w notach odsetkowych dotyczą opłat za usługi świadczone na nieruchomości położonej w W. przy ul. (...).

Oznacza to, że za opłaty związane z świadczenie usług komunalnych na nieruchomości położonej przy ul. (...) w W. za okres od lipca 2014 roku do sierpnia 2016 roku odpowiada samodzielnie pozwany G. M. (1) (pkt I). Natomiast za opłaty za okres od listopada 2014 roku do października 2016 roku odpowiadają już pozwani B. M. i G. M. (1) wspólnie (pkt II), gdyż dotyczą one nieruchomości położonej przy ul. (...) w W.. Nie ma przy tym wątpliwości, że ich odpowiedzialność jest solidarna, albowiem wynika to z faktu, iż są małżeństwem, a ponoszenie opłat za dostawę wody i odprowadzanie ścieków oraz odprowadzanie wód opadowych i roztopowych jest związane z zaspokajaniem zwykłych potrzeb rodziny, do jakich należy zapewnienie korzystania z lokalu mieszkalnego. Zgodnie natomiast z przepisem art. 30 krio, oboje małżonkowie są odpowiedzialni solidarnie za zobowiązania zaciągnięte przez jednego z nich w sprawach wynikających z zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny.

Według art. 366 § 1 kc odpowiedzialność solidarna dłużników polega na tym, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna. Wybór ten jest uprawnieniem wierzyciela (powoda).

Natomiast pomiędzy zakupem rzeczy potrzebnych do rozwoju prowadzonej działalności gospodarczej a uzyskaniem przychodu z działalności gospodarczej, a następnie przeznaczeniem części zysku, jaki z tej działalności prowadzący działalność osiągnął na potrzeby rodziny, zachodzi zbyt odległy związek, aby uznać, iż mamy tu do czynienia z sytuacją uzasadniającą solidarną odpowiedzialność współmałżonka za zobowiązania. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 sierpnia 2005r., II CK 9/05).

Pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczeń wymagalnych w 2014 roku i 2015 roku. Pozwana nie podniosła w toku postępowania zarzutu przedawnienia. Z kolei strona powodowa podnosiła, iż pozwani uznali roszczenie, zawierając w dniu 31 sierpnia 2015 roku porozumienie oddłużeniowe. Ma to istotne znaczenie, albowiem uznanie roszczenia powoduje m.in. przerwanie biegu przedawnienia roszczenia.

Istotne w tym kontekście jest ustalenie: charakteru współuczestnictwa pozwanych, charakteru umowy zawartej między stronami i terminu przedawnienia.

Podkreślić należy, iż solidarna odpowiedzialność małżonka za zobowiązanie zaciągnięte przez jednego z nich nie oznacza, że w sprawie o zasądzenie należności z tytułu tego zobowiązania udział drugiego małżonka po stronie pozwanej jest konieczny (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 2000r., III CKN 1352/00). W wymiarze procesowym pozwanie kilku dłużników solidarnych rodzi postać współuczestnictwa zwanego materialnym (art. 72 § 1 pkt 1 kpc).

Jako że między pozwanymi nie zachodzi współuczestnictwo jednolite a zwykłe materialne, jak i dlatego że pozwany G. M. (1) nie występuje jako pełnomocnik pozwanej B. M., stwierdzić należy, że podniesiony przez niego zarzutu przedawnienia nie odniósł skutku względem pozwanej B. M..

Ma to swoje uzasadnienie w treści art. 73 § 1 kpc, zgodnie z którym każdy współuczestnik działa w imieniu własnym, co oznacza, że czynności procesowe dokonane przez danego współuczestnika wywierają skutek procesowy jedynie w stosunku do niego. Podobnie należy również ocenić zaniechania, które odniosą negatywne skutki jedynie w sferze prawnej tego współuczestnika, który nie dokonał danej czynności procesowej. Ta sama zaniechana czynność może zostać podjęta przez innego współuczestnika. Każdy ze współuczestników może być także pełnomocnikiem innego współuczestnika (art. 87 § 1 kpc).

Stosownie do art. 117 § 1 kc, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne (art. 117 § 2 kc). W świetle art. 118 kc, jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.

Ustawodawca nie uregulował kwestii charakteru umowy o zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków oraz odprowadzanie wód opadowych i roztopowych w sposób jednoznaczny i konsekwentny. Należy uznać ją za umowę nazwaną, która powinna zawierać co najmniej postanowienia określone w art. 6 ust. 3 cyt. ustawy.

W piśmiennictwie charakter umowy regulującej jednocześnie zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków ujmowany jest różnie. Określa się ją jako typową umowę o świadczenie usług, jako umowę dostawy, podtyp umowy sprzedaży z elementami umowy o dzieło lub umowy kontraktacji. Prezentowany jest również pogląd, że skonstruowana w ten sposób umowa ma charakter mieszany; zawiera nie tylko elementy umowy o świadczenie usług, ale również - w zakresie regulującym zaopatrzenie w wodę - umowy dostawy lub sprzedaży. W judykaturze wskazuje się na możliwość zakwalifikowania takiej umowy jako umowy dostawy (art. 605 kc), do której z mocy art. 612 kc zastosowanie mają przepisy o sprzedaży. Sąd rozpoznający sprawę akceptuje ten pogląd. W art. 1, art. 2 pkt 3 oraz art. 6 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków wskazał, że dostarczanie wody oraz odprowadzanie ścieków jest usługą. Jednocześnie jednak w art. 6 ust. 2 tej regulacji posłużył się pojęciem „zakupu wody”, co sugeruje, iż umowa o zaopatrzenie w wodę jest umową sprzedaży. Na taki charakter tej umowy wskazuje obecne brzmienie art. 555 kc, zgodnie z którym przepisy o sprzedaży stosuje się odpowiednio m.in. do sprzedaży wody. Wprawdzie przepis ten uzyskał przytoczoną treść z dniem 25 grudnia 2014r., jednak modyfikacja ta nie była powiązana ze zmianą przepisów ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Można zatem przyjąć, że ustawodawca nowelizując art. 555 kc usunął wątpliwości związane z prawidłowym określeniem charakteru prawnego umowy regulującej zaopatrzenie w wodę. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2017 roku, I CSK 193/17). Należy podkreślić, że termin przedawnienia roszczeń z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy oraz roszczeń z tytułu umowy dostawy jest jednakowy i wynosi dwa lata (art. 554 kc i art. 612 kc).

Zgodnie z art. 120 § 1 kc, bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. Początek biegu przedawnienia dochodzonych roszczeń należy utożsamić z terminem płatności określonym w poszczególnych fakturach.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd uznał, że termin przedawnienia roszczenia zgłoszonego przez powódkę w myśl art. 120 § 1 kc rozpoczął bieg co do poszczególnych kwot od dnia następnego po dniu wskazanym w fakturach VAT jako termin ich zapłaty a upływ dwuletniego terminu przedawnienia roszczenia powodów nastąpił odpowiednio: 5 grudnia 2016 roku, 5 grudnia 2016 roku, 5 grudnia 2016 roku, 25 grudnia 2016 roku, 27 stycznia 2017 roku, 16 lutego 2017 roku, 26 marca 2017 roku, 24 kwietnia 2017 roku, 28 maja 2017 roku, 27 czerwca 2017 roku, 23 lipca 2017 roku, 25 sierpnia 2017 roku, 29 czerwca 2017 roku, 27 lipca 2017 roku, 24 sierpnia 2017 roku, 28 września 2017 roku.

Powódka wniosła pozew w niniejszej sprawie w dniu 13 lipca 2017 roku, a więc po upływie terminu przedawnienia części roszczeń dochodzonych w przedmiotowej sprawie.

Z okoliczności niniejszej sprawy wynikało jednak, że bieg w/w terminu przedawnienia uległ przerwaniu, gdyż przed jego upływem – oczywiście co do roszczeń wymagalnych przed tą datą – pozwany uznał dług, co miało miejsce w dniu 31 sierpnia 2015 roku. Ma to istotne znaczenie, albowiem uznanie roszczenia powoduje m.in. przerwanie biegu przedawnienia roszczenia.

Zgodnie z art. 123 § 1 kc bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia (pkt 1) oraz przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje (pkt 2). Skutki przerwania biegu przedawnienia określa art. 124 § 1 kc stanowiąc, że po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo.

Uznanie roszczenia może przyjąć zaś dwie formy: uznanie właściwe i niewłaściwe. Uznanie właściwe jest nieuregulowaną odrębnie umową ustalającą co do zasady oraz zakresu istnienia, albo nieistnienia jakiegoś stosunku prawnego. Uznanie niewłaściwe stanowi natomiast przyznanie przez dłużnika wobec wierzyciela istnienia długu. Nie jest czynnością prawną, a jedynie przyznaniem obowiązku świadczenia wynikającego z innego źródła, a więc deklaratywnym stwierdzeniem, że taki obowiązek istnieje i że dłużnik nie zamierza się uchylić od jego wypłacenia. Chodzi o taką aktywność dłużnika, która z jednej strony stanowi potwierdzenie długu, dzięki czemu powstaje dowód jego istnienia, a z drugiej – rodzi po stronie wierzyciela uzasadnione oczekiwanie na dobrowolne spełnienie świadczenia, co z kolei usprawiedliwia jego bezczynność. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 1997r., II CKN 46/97, OSNC 1997/10/143; orzeczenie Sądu Najwyższego z 7 grudnia 1957r., OSPiKA 1958, poz. 194).

W literaturze przyjmuje się również, że zapłata części długu oraz wszelkie wnioski skierowane do wierzyciela, czy to o rozłożenie na raty, czy to o odroczenie terminu płatności, zwolnienie z odsetek lub długu, jako niewłaściwe uznanie roszczenia stanowią okoliczności przerywające (por. J. Ignatowicz (w:) System prawa cywilnego, t. I, s. 836, M. Pyziak – Szafnicka, Komentarz do art. 123 k.c. teza 33, lex). Zwrócenie się przez dłużnika do wierzyciela o rozłożenie należności głównej na raty i zwolnienie z obowiązku zapłaty odsetek za opóźnienie może stanowić uznanie roszczenia także wtedy, gdy proponowane porozumienie między stronami nie doszło do skutku (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 września 2002r. II CKN 1312/00, OSNC 2003, nr 12, poz. 168, z aprobującą glosą J. P. N., Pr. Spółek 2004, nr 11, s. 50).

Oceniając zachowanie pozwanego w kontekście wynikającym z powyższych uwag przyjąć należy, że oświadczenie pozwanego z dnia 31 sierpnia 2015 roku uzasadniało oczekiwanie powódki na dobrowolne spełnienie świadczenia oraz było przejawem uznania przez niego dochodzonego pozwem roszczenia. Pozwany złożył w tym przedmiocie wyraźne oświadczenie. Na podstawie jego postępowania powódka mogła zasadnie przyjmować, iż ma ona świadomość ciążącego na nim zobowiązania i wolę jego uregulowania. Dla skuteczności umowy uznania roszczenie musi być w niej określone co do charakteru, choć niekoniecznie co do wysokości. Zatem na przeszkodzie nie stoi fakt, że nie wymieniono w nim kwoty zadłużenia pozwanego u strony powodowej. Jest bowiem bezsporne, że strony łączył stosunek umowny – wynikający z zawartych na piśmie umów, a dochodzone w niniejszej sprawie roszczenie wynika z tych właśnie umów i obejmuje dostawę wody i odprowadzania ścieków oraz odprowadzanie wód opadowych i roztopowych. Jest także bezsporne, gdyż pozwany tego nie kwestionował, że woda została pozwanemu dostarczona a ścieki odprowadzone w ilości i o wartości wynikającej z dokumentów załączonych do pozwu. Pozwany nie wykazał dowodami, że wierzytelność nie istnieje, czy że należność za te usługi stronie powodowej zapłacił, oprócz kwoty 3,799,54 złotych, która została zaliczona przez stronę powodową na poczet najdawniej wymagalnej należności z faktur VAT. Tym samym dług pozwanego, którego dotyczy oświadczenie z dnia 31 sierpnia 2015 roku jest możliwy do zidentyfikowania w sposób nie budzący wątpliwości.

Pozwany podnosił, iż porozumienie to zostało zawarte pod przymusem, albowiem pozwana wcześniej odcięła mu dostawy wody do nieruchomości położonej w W. przy ul. (...). Jednak nie powoływał się na jakąkolwiek z wad oświadczenia woli, o których mowa w art. 82-88 kc. W ocenie Sądu działanie powódki nie miało wpływu na skuteczność oświadczenia pozwanego, gdyż mieściło się w graniach prawa. Zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne może odciąć dostawę wody lub zamknąć przyłącze kanalizacyjne, jeżeli odbiorca usług nie uiścił należności za pełne dwa okresy obrachunkowe, następujące po dniu otrzymania upomnienia w sprawie uregulowania zaległej opłaty;

Co więcej, pozwany dokonywał nieregularnych wpłat, spełniając tym samym część świadczenia, w związku z czym uznał roszczenie, a to spowodowało przerwanie biegu przedawnienia. Pozwany dokonywał wpłat na poczet przedmiotowego długu w okresie od 7 listopada 2014 roku do 13 czerwca 2017 roku. Za każdym razem, mimo częściowego jedynie uregulowania spornej należności, powódka miała prawo odbierać zachowanie pozwanego w kategoriach uznania długu, zwłaszcza, że w piśmie z dnia 21 stycznia 2017 roku pozwany wystąpił o umorzenie części długu z tytułu odprowadzania wód opadowych z nieruchomości położonej przy ul. (...) w W.. Każda zatem z wpłat powodowała przerwę w biegu terminu przedawnienia w tym zakresie, po której termin ten rozpoczynał ponowny bieg. Skoro więc pomiędzy poszczególnymi wpłatami pozwanego nie ma okresu co najmniej dwuletniego, a ostatnia wpłata miała miejsce w dniu 13 czerwca 2017 roku, to w dniu wniesienia pozwu, tj. 13 lipca 2017 roku roszczenie nie uległo przedawnieniu i mogło być skutecznie dochodzone. Przerwanie biegu przedawnienia przez uznanie właściwe następuje w dniu uznania roszczenia. Jedynie przez niedopatrzenie sąd zasądzoną od pozwanego kwotą nie objął należności odsetkowej od uiszczonych już wpłat wraz z odsetkami za opóźnienie.

Bez wątpienia wniesienie do Sądu I instancji pozwu jest czynnością, która przerywa bieg przedawnienia. W rozpoznawanej sprawie powód wystąpił z roszczeniem do Sądu Rejonowego w dniu 13 lipca 2017 roku, a zatem przed upływem dwuletniego okresu przedawnienia.

W tym stanie rzeczy podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia okazał się nieskuteczny.

W przedmiocie żądanych przez powódkę odsetek Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 kc. Zgodnie ze wskazanym art. 481 § 1 kc powódka miała prawo domagać się od pozwanych odsetek ustawowych do dnia 31 grudnia 2015 roku a od dnia 1 stycznia 2016 roku odsetek ustawowych za opóźnienie, chociażby nie poniosła z tego tytułu żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które pozwani odpowiedzialności nie ponosili.

W przedmiocie kosztów procesu sąd rozstrzygnął na podstawie art. 98 § 1 kpc w zw. z art. 105 § 2 kpc w myśl zasady odpowiedzialności za wynik sprawy. Ostatecznie powódka wygrała proces w części, tj. w 95,80 % wobec pozwanego G. M. (1) i w 39,86 % wobec pozwanej B. M.. Zatem Sąd zasądził od G. M. (1) na rzecz (...) kwotę 958,80 złotych a od B. M. kwotę 398,60 złotych. Na poniesione przez powódkę koszty składały się: opłata od pozwu w wysokości 100 złotych oraz 900 złotych tytułem wynagrodzenia pełnomocnika, którego wysokość została ustalona w oparciu o § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jednolity Dz. U. z 2018r., poz. 265). Omyłkowo Sąd nie zaliczył do kosztów procesu uiszczonej przez powódkę opłaty skarbowej od dokumentu pełnomocnictwa w wysokości 17 złotych.

ZARZĄDZENIE

1/ (...):

-(...)

-(...);

2/(...).

W., 26/02/2018 roku