Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 marca 2018 r.

Sąd Okręgowy (...) I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Ewa Oknińska
Protokolant:	sekretarz sądowy Justyna Niebrzydowska

po rozpoznaniu w dniu 14 marca 2018 r. (...)

na rozprawie

sprawy z powództwa W. M.

przeciwko M. M. (1)

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego

I oddala powództwo,

II zasądza od powoda W. M. na rzecz pozwanej M. M. (1) kwotę 10.817 zł tytułem kosztów procesu.

SSO Ewa Oknińska

Sygn. akt I C 516/17

UZASADNIENIE

Powód W. M. wniósł o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci postanowienia (...) w sprawie (...), opatrzonego klauzulą wykonalności z dnia 21 kwietnia 2017 r. w całości.

W uzasadnieniu wskazał, że powództwo opiera na zdarzeniu polegającym na potrąceniu wzajemnych należności tj:

- należności wynikającej z nabycia przez powoda wierzytelności spółki (...) sp. z o.o. w D. względem (...). w D., wynikającej z ugody sądowej w sprawie sygn. akt (...), gdzie klauzula wykonalności była wydana przeciwko pozwanej jako (...) Sp. jawna na rzecz powoda w sprawie (...) na kwotę 208.111,44 zł,

- należności wynikającej z nabycia przez powoda wierzytelności N. K. względem (...). w D., wynikającej z nakazu zapłaty z dnia 03 października 2013 r. w sprawie sygn. akt (...), gdzie klauzula wykonalności była wydana przeciwko pozwanej jako (...) Sp. jawna na rzecz powoda w sprawie I (...) na kwotę 234.008,07 zł.

Powód wskazał, że pozwana w dniu 05 września 2017 r. odebrała oświadczenie o potrąceniu wzajemnych należności. Zatem dokonując potrącenia wierzytelności jakie przysługują powodowi z należnością jaką powód jest zobowiązany zapłacić na rzecz pozwanej, wynikającą z postanowienia (...) w sprawie (...) na kwotę 368.054,41 zł (363,473,65 zł kwoty głównej plus odsetki na dzień 31.08.2017 r.), roszczenie pozwanej w całości wygasło.

Pozwana M. M. (1) w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wedle norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwana wskazała, że do momentu doręczenia pozwu, nie miała żadnej wiedzy o istnieniu w stosunku do niej wierzytelności wynikających z tytułów wykonawczych, na które powołuje się powód. Pozwana nie miała wiedzy o istnieniu zobowiązań spółki (...).j. Istniejący między stronami konflikt pozwala na uznanie, że roszczenia powoda są stworzone wyłącznie na potrzeby rozliczeń z pozwaną. Spółka (...).j. została rozwiązana wyrokiem S., sygn, (...) W trakcie postępowania sądowego M. M. (2) nie wspomniał o istnieniu zobowiązań spółki wobec osób trzecich. Od kwietnia 2011 r. między pozwaną a byłym mężem toczyło się postępowanie o podział majątku. W trakcie trwania postępowania M. M. (2) bez zgody i wiedzy dokonał darowizny udziału we wspólnych nieruchomościach m.in. na rzecz powoda. Pozwana w dniu 13 listopada 2010 r. złożyła drugiemu wspólnikowi oświadczenie o sprzeciwie na dokonywanie przez niego jakichkolwiek czynności, skutkujących dla spółki powstaniem zobowiązań. Pozwana podkreśliła, że umowy pożyczek zostały zawarte ze spółką (...) Spółka z o.o., czyli wówczas spółką jednoosobową M. M. (2), której prokurentem był powód, a aktualnie powód posiada w niej udziały wraz z N. K. (bardzo dobrą znajomą powoda). Powyższe okoliczności budzą wątpliwości co do autentyczności tych czynność prawnych. Ponadto pozwana podniosła, że w trakcie postępowania likwidacyjnego w stosunku do spółki (...), likwidator ustanowiony na wniosek pozwanej zwracał się do wspólników z zapytaniem o istniejące zobowiązania i wierzytelności spółki. M. M. (2) nie poinformował likwidatora, że spółka posiada zobowiązania w stosunku do (...) Spółka z o.o. czy N. K.. W ocenie pozwanej dawanie powodowi ochrony prawnej pozostaje w sprzeczności z zasadami współżycia społecznego. Pozwana pozostaje od 8 lat bez środków do życia, mieszka w wynajętej kawalerce, pracuje jako magazynier. Pozwana nie otrzymała żadnych środków pieniężnych z majątku wspólnego, podczas gdy powód i M. M. (2) pobierają z niego pożytki. Obecnie powód podjął próbę wpisania hipoteki na nieruchomościach pozwanej, które otrzymała w wyniku podziału majątku tj. dwie nieruchomości o łącznej wartości ok. 140.000 zł, które są od 10 lat nieużytkowane i wymagają nakładów przewyższających ich wartość.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 10 grudnia 2001 r. została zawarta pomiędzy M. M. (1) i M. M. (2) umowa spółki jawnej (...)” (...) Spółka jawna w D.. Przedmiotem działalności spółki była produkcja papierowych artykułów piśmiennych. Spółka prowadziła działalność gospodarczą na nieruchomości, położonej w D., przy ul. (...). Powyższą nieruchomość małżonkowie nabyli ze środków pochodzących z majątku wspólnego dla celów prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z par. 12 umowy spółki, w razie rozwiązania spółki, jej likwidację przeprowadzają wszyscy wspólnicy łącznie. Wspólnicy byli małżonkami, z ich związku małżeńskiego pochodzi dwoje dzieci: W. i A. M. (1).

(dowód: umowa spółki jawnej – k. 8 -9 akt (...), uzasadnienie w sprawie (...)– k. 378)

Od ok. 2006 r. narastał konflikt między wspólnikami na tle finansowym, ponadto pozwana dowiedziała się o romansie M. M. (2) z inną kobietą. W konflikt ten uwikłany jest również ich syn W. M.. Pozwana pismem z dnia 10 lipca 2009 r. jako wspólnik spółki jawnej odwołała wszystkie swoje pełnomocnictwa udzielone M. M. (2) w zakresie reprezentacji spółki. W czerwcu 2010 r. odmówiła podpisania ponownej umowy o kredyt odnawialny, następnie M. M. (2) trafił do szpitala z uwagi na problemy z sercem.

M. M. (2) w sierpniu 2010 r. założył spółkę (...) Spółka z o.o. D., której był jedynym wspólnikiem. M. M. (2) pełnił w tej spółce funkcje prezesa, a powód był prokurentem. Przedmiot działalności spółki był zbliżony do działalności spółki jawnej. M. M. (2) zawiadomił kontrahentów spółki jawnej o zmianie rachunków bankowych, podając własny numer rachunku. W listopadzie 2010 r. M. M. (2) przeniósł na rzecz (...) spółka z o.o. maszyny i urządzenia stanowiące własność spółki jawnej oraz zatrudnił w nowoutworzonej spółce (...) spółki jawnej. Od listopada 2010 r. (...)” (...) Spółka jawna w D. zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej.

Pozwana w październiku 2010 r. przelała z rachunku spółki jawnej na swoje konto kwotę 70.000 zł. Pozwana została skazana wyrokiem za składanie fałszywych zeznań, albowiem uznano niewiarygodne jej twierdzenia jakoby wypłacone pieniądze pozostawiła w futrze w domu.

W dniu 12 listopada 2010 r. pozwana udała się do siedziby spółki jawnej, przy ul. (...) w D., aby zapoznać się z dokumentami spółki. Doszło wówczas do kłótni i szarpaniny między wspólnikami, albowiem pozwana ujawniła, że pozwany założył drugą spółkę, która przejęła majątek i pracowników spółki jawnej. Wyrokiem z dnia 10 kwietnia 2014 r. M. M. (2) został skazany za to, że m.in., że w dniu 12 listopada 2010 r. spowodował u pozwanej obrażenia ciała w postaci stłuczenia kończyn górnych i dolnych, czym naruszył czynności narządu ciała na okres nie przekraczający 7 dni.

W dniu 14 listopada 2010 r. pozwana przy pomocy pracowników ochrony zajęła budynki i teren, gdzie spółka (...) Spółka z o.o. prowadziła działalność gospodarczą, przez ok. tygodnia spółka nie prowadziła produkcji.

(dowód: wyrok (...) z dnia 10 kwietnia 2014 r. wraz z uzasadnieniem – k. 226- 267, przesłuchanie powoda – k. 439-439 v., przesłuchanie pozwanej – k. 439 v. -440, k. 434 v.- k. 435, dokumenty znajdujące się w aktach sprawy (...) odpis z KRS spółki (...) Spółka z o.o. – k. 19-24, odwołanie pełnomocnictwa – k. 25, świadectwa pracy i umowy o pracę – k. 38-59, odpowiedź na pozew – k. 144-147, zeznania M. M. (2) – k. 437)

M. M. (1) w dniu 25 stycznia 2011 r. złożyła pozew o rozwiązanie (...)” (...) Spółka jawna w D.. Sąd Okręgowy (...)wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2011 r. rozwiązał spółkę jawną (...) z siedzibą w D.. Wyrok uprawomocnił się w dniu 20 maja 2011 r.

(dowód: pismo z dnia 27.08.2015 r. – k. 121, dokumenty znajdujące się w aktach sprawy (...) - pozew –k. 2-6, wyrok – k. 167 )

Wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 15 czerwca 2012 r. (sygn. akt (...)) zasądzono od (...) Spółka jawna w D. na rzecz M. M. (1) kwotę 130.293,29 zł tytułem niewypłaconego zysku za lata 2007 – 2009.

(dowód: wyrok – k. 611 akt (...))

Sąd Rejonowy w (...) postanowieniem z dnia 27 lutego 2015 r. odwołał likwidatorów spółki jawnej w osobach M. M. (1) i M. M. (2), ustanowił likwidatora w osobie Z. M..

Likwidator Z. M. wezwał M. M. (2) do podania, czy istnieją zobowiązania spółki, czy spółka posiada należności potwierdzone tytułami wykonawczymi.

M. M. (2) w odpowiedzi na wezwanie likwidatora w piśmie z dnia 27 sierpnia 2015 r. wskazał, że spółka jawna posiada zobowiązanie wobec pozwanej wynikające z wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 15 czerwca 2012 r. ((...)). Ponadto likwidator zapoznał się z dokumentami spółki za okres 2010 – 2011, które posiadała pozwana w miejscu zamieszkania. W dokumentach tych nie było umów pożyczek z dnia 1 lutego 2011 r. i 10 kwietnia 2011 r.

(dowód: wniosek o ustanowienie likwidatora – k. 157 – 162, postanowienie z dnia 27 lutego 2015 r. – k. 270 –272, pismo z dnia 05 lipca 2015 r. – k. 120, pismo M. M. (2) – k. 121-122, zeznania świadka M. M. (2) – k. 436 v. – 437, zeznania świadka Z. M. – k. 434 – 434 v.)

W dniu 1 lutego 2011 r. pomiędzy (...) Spółka z o.o. w D. a (...) Spółka jawna w D. doszło do zawarcia umowy pożyczki, na podstawie której (...) Spółka jawna w D. otrzymała pożyczkę w kwocie 95.625 zł.

W dniu 17 maja 2013 r. przed Sądem Rejonowym (...) w sprawie (...) doszło do zawarcia ugody, na podstawie której (...)” (...) Spółka jawna w D. reprezentowana przez M. M. (2) zobowiązała się zapłacić na rzecz (...) Spółka z o.o. w D. reprezentowanej przez prokurenta W. M. kwotę 120.000 zł z tytułu umowy pożyczki w 10 równych ratach miesięcznych, poczynając od miesiąca maja 2013 r. Strony ugody ustaliły, że w przypadku opóźnienia w spłacie którejkolwiek z rat, ustalenia określone w pkt 1 i 2 ugody tracą moc, a cała należność z umowy pożyczki z dnia 01 lutego 2011 r. staje się natychmiast wymagalna, tj. należność główna (kwota 96.625 zł) wraz z odsetkami określonymi w par. 3 umowy (kwota 24.896,56 zł) i par. 4 umowy (20 % w skali roku od kwoty należności głównej od dnia 02 lutego 2013 r, do dnia zapłaty).

Postanowieniem z dnia 11 lutego 2014 r. w sprawie (...) ugodzie sądowej nadano klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikowi dłużnika (...)” (...) Spółka jawna w D. M. M. (1).

Na podstawie aktu notarialnego z dnia 13 kwietnia 2017 r., Rep. A Nr 1797/2017, powód przeniósł na rzecz (...) Spółka z o.o. w D., reprezentowaną przez M. M. (2) udział wynoszący ¼ części we własności nieruchomości, położonej w D., przy ul. (...), w zamian za co spółka przeniosła na rzecz powoda wierzytelność w wysokości 200.112 zł, przysługującą spółce na podstawie ugody zawartej przez Sądem Rejonowym (...) w dniu 17 maja 2013 r.

Następnie postanowieniem z dnia 07 sierpnia 2017 r. Sąd Rejonowy (...) w sprawie (...) nadał klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikowi (...)” (...) Spółka jawna w D. tj. przeciwko M. M. (1) na rzecz W. M., na którego przeszło uprawnienie (...) Spółka z o.o. w D..

(dowód: ugoda – k. 6, postanowienie (...) z dnia 11 lutego 2014 r. – k. 6, postanowienie (...) z dnia 04 maja 2017 r. – k. 6, akt notarialny z dnia 17 kwietnia 2017 r. - k. 305-309, postanowienie z dnia 07 sierpnia 2017 r. – k. 6, umowa pożyczki – k. 429-430)

Powód zwrócił się do N. K. z prośbą o udzielenie pożyczki. W związku z powyższym w dniu 10 kwietnia 2011 r. pomiędzy N. K. (poprzednio K.) i (...) Spółka jawna w D., reprezentowaną przez M. M. (2) została zawarta umowa pożyczki. Na podstawie powyższej umowy N. K. udzieliła spółce pożyczkę w kwocie 120.000 zł z oprocentowaniem wynoszącym 15 % w stosunku rocznym. Spółka zobowiązała się spłacić pożyczkę do dnia 09 kwietnia 2013 r. Jako zabezpieczenie spłaty pożyczki, pożyczkobiorca wystawił weksel in blanco.

(dowód: umowa pożyczki - k. 11 akt (...), zeznania świadka N. K.- k. 436 – 436 v.)

Sąd Okręgowy (...) nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 3 października 2013 r. w sprawie (...) zasądził od (...) Spółka jawna w D. na rzecz N. K. kwotę 161.079 zł wraz z odsetkami umownymi od kwoty 120.000 zł wynoszącymi 15 % w stosunku rocznym od dnia 23 września 2013 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 2.014 zł tytułem kosztów procesu. Nakaz zapłaty został odebrany przez M. M. (2).

(dowód: nakaz zapłaty - k. 19 akt (...), potwierdzenie odbioru – k. 20 akt (...))

Następnie Sąd Okręgowy (...) w sprawie (...) postanowieniem z dnia 29 stycznia 2015 r. nadał klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikom spółki tj przeciwko M. M. (2) i M. M. (1).

(dowód: postanowienie z dnia 29 stycznia 2015 r. – k. 14 akt (...))

Powód posiadał wiedzę o podejmowanych przez N. K. działaniach przed Sądem w związku z pożyczką. M. M. (2) zaproponował N. K., że A. M. (2) (babcia powoda, a matka M. M. (2)) dokona nabycia wierzytelności z tytułu umowy pożyczki.

W dniu 26 sierpnia 2015 r. pomiędzy N. K. i A. M. (3) doszło do zawarcia umowy przelewu wierzytelności. Na podstawie powyższej umowy N. K. przeniosła na rzecz A. M. (3) wierzytelność wynikającą z prawomocnego nakazu zapłaty z dnia 03 października 2013 r., któremu Sąd Okręgowy (...) w sprawie (...) nadał klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikom (...) spółka jawna w D. za kwotę 120.000 zł.

Postanowieniem z dnia 14 września 2015 r. nadano nakazowi zapłaty przeciwko wspólnikom spółki na rzecz A. M. (3), na którą przeszło uprawnienie N. K..

(dowód: zeznania świadka N. K.- k. 436 – 436 v., umowa przelewu wierzytelności z dnia 26 sierpnia 2015 r. –k. 5 akt (...), postanowienie z dnia 14 września 2015 r. – k. 5 akt (...))

W dniu 28 kwietnia 2017 r. sporządzono przed notariuszem M. M. (3) (Rep. A Nr 2043/2017) akt notarialny, na podstawie którego powód przeniósł na rzecz A. M. (3) udział wynoszący 3/4 części we własności nieruchomości, położonej w D., przy ul. (...), objętej księgą wieczystą Kw Nr (...). w zamian za co A. M. (2) przeniosła na rzecz powoda wierzytelność w wysokości 183.123 zł (na dzień 31 marca 2017 r.) wynikającą z nakazu zapłaty z dnia 03 października 2017 r. w sprawie (...).

(dowód: akt notarialny z dnia 28 kwietnia 2017 r. – k. 7-12 akt I (...))

Postanowieniem z dnia 26 czerwca 2017 r. w sprawie (...) Sąd nadał klauzulę wykonalności prawomocnemu nakazowi zapłaty na rzecz powoda, na którego przeszło uprawnienie A. M. (3) przeciwko M. M. (1).

(dowód: postanowienie z dnia 26 czerwca 2017 r - k. 5)

Przed Sądem Rejonowym (...) od 2011 r. toczyła się sprawa o podział majątku między M. M. (1) i M. M. (2). Po ustaniu wspólności majątkowej M. M. (2) w dniu 21 czerwca 2011 r. przeniósł udział w prawie własności nieruchomości, położonej w D., przy ul. (...) na rzecz powoda i U. N..

Sąd Rejonowy (...) postanowieniem z dnia 24 lutego 2016 r. dokonał podziału majątku wspólnego M. M. (1) i M. M. (2) oraz częściowego zniesienia współwłasności nieruchomości w sprawie (...). Sąd przyznał powodowi udział w ½ nieruchomości, objętej księgą wieczystą Kw Nr (...). W pkt X postanowienia sąd zasądził od W. M. na rzecz M. M. (1) tytułem spłaty kwotę 363.473,65 zł, płatną w terminie 6 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku opóźnienia w jej zapłacie. Powyższy pkt orzeczenia nie został zaskarżony apelacją przez uczestników.

(dowód: postanowienie (...) z dnia 11 lutego 2016 r. – k. 12-13, uzasadnienia – k. 372-416)

Komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym (...) M. K. prowadzi postępowanie egzekucyjne w sprawie (...) na podstawie tytułu wykonawczego stanowiącego postanowienie sądu z dnia 11 lutego 2016 r.

(dowód: zawiadomienie o wszczęciu egzekucji – k. 14, )

Powód pismem z dnia 31 sierpnia 2017 r. (doręczonym pozwanej w dniu 05.09.2017 r.) złożył pozwanej oświadczenie o potrąceniu wierzytelności:

- wynikającej z nabycia przez niego wierzytelności (...) sp. z o.o. w D. względem (...). w D., wynikającej z ugody sądowej w sprawie sygn. akt (...), wraz klauzulą wykonalności nadaną na rzecz powoda w sprawie (...) w kwocie 208.111,44 zł (łącznie z odsetkami na dzień 31.08.2017 r.),

-wynikającej z nabycia przez powoda wierzytelności, wynikającej z nakazu zapłaty z dnia 03 października 2013 r. w sprawie sygn. akt (...) wraz z klauzulą wykonalności nadaną na jego rzecz w sprawie I (...) w kwocie 234.008,07 zł (łącznie z odsetkami na dzień 31.08.2017 r.),

z wierzytelnością pozwanej z tytułu postanowienia (...) w sprawie (...) na kwotę 368.054,41 zł (363,473,65 zł kwoty głównej plus odsetki na dzień 31.08.2017 r.).

Powód wskazał, że po kompensacie do uregulowania na jego rzecz pozostaje kwota 74.065,10 zł.

(dowód: pismo z dnia 31 sierpnia 2017 r. wraz z potwierdzeniem odbioru –k. 15)

Powód prowadził działalność gospodarczą pod nazwa (...) na nieruchomości, położonej w D., przy ul. (...). Współpracował z (...) a następnie przeniósł przedsiębiorstwo do spółki (...) spółka z o.o. Obecnie w spółce z o.o. posiada 10 udziałów. Jest zatrudniony w spółce na podstawie umowy o pracę oraz pełni funkcje prokurenta.

(dowód: oświadczenie majątkowe – k. 21-25, zaświadczenie – k. 20, przesłuchanie powoda – k. 439, k. 434 v., przesłuchanie powoda – k. 439 – 439 v.)

Sąd zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Stan faktyczny w sprawie został ustalony na podstawie złożonych dokumentów, nadto dokumentów znajdujących się w aktach sprawy o sygn. (...), (...), (...), I (...), (...).

Za wiarygodne uznano zeznania świadka Z. M.. Świadek jest osobą obcą dla stron i nie ma żadnego interesu, aby popierać stanowisko którejkolwiek ze stron. Z zeznań świadka wynika, że M. M. (2) nie ujawnił, że spółka jawna posiada sporne zobowiązania.

Ponadto Sąd uwzględnił zeznania świadków i stron w takim zakresie w jakim znalazły potwierdzenie w zebranym materiale dowodowym

Strona powodowa swoje żądanie opiera na twierdzeniu, że po powstaniu tytułów egzekucyjnych miało miejsce zdarzenie powodujące wygaśnięcie zobowiązania, a mianowicie umorzenie należności na skutek potrącenia należności wynikającej z nabycia przez powoda wierzytelności spółki (...) sp. z o.o. w D. względem (...). w D., wynikającej z ugody sądowej w sprawie sygn. akt (...) oraz należności wynikającej z nabycia przez powoda wierzytelności N. K. względem (...). w D., wynikającej z nakazu zapłaty z dnia 03 października 2013 r. w sprawie sygn. akt (...) z wierzytelnością pozwanej.

Podstawę materialno-prawną powództwa o pozbawienie wykonalności tytułów wykonawczych stanowi przepis art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., zgodnie z którym dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie.

Na tym tle należało ustalić, czy istniały podstawy faktyczne dla przyjęcia, że zobowiązanie powoda stwierdzone spornymi tytułami wykonawczymi wygasło wskutek potrącenia wierzytelności. Przepis art. 499 k.c. stanowi, że potrącenia dokonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe. W myśl art. 498 § 1 k.c. dopuszczalność potrącenia ustawowego uwarunkowana jest spełnieniem łącznie następujących przesłanek:

1. wzajemność wierzytelności, która zachodzi wówczas, gdy potrącający jest równocześnie dłużnikiem i wierzycielem drugiej strony,

2. jednorodzajowość świadczeń stanowiących przedmiot obu wierzytelności,

3. wymagalność obu wierzytelności,

4. zaskarżalność wierzytelności, tj. możność ich dochodzenia przed sądem lub innym organem państwowym.

W realiach niniejszej sprawy, M. M. (2) działając jako wspólnik (...) Spółka jawna w D. zawarł dwie umowy pożyczki, tj.,w dniu 01 lutego 2011 r. ze spółką (...) Spółka z o.o. w D. oraz w dniu 10 kwietnia 2011 r. z N. K..

(...) spółki jawnej z tytułu pożyczki z dnia 01 lutego 2011 r. zostało stwierdzone ugodą, zawartą przed sądem, natomiast zobowiązanie wobec N. K. zostało stwierdzone prawomocnym nakazem zapłaty. Pozwana nie posiadała wiedzy o zaciągniętych zobowiązaniach, co zostało potwierdzone przez M. M. (2). Podkreślić należy, że wspólnicy spółki jawnej (tj. pozwana i M. M. (2)) pozostawali w konflikcie. W konflikt ten uwikłany jest również ich syn W. M., który wspierał działania M. M. (2).

Niewątpliwe jest, że spółka jawna od listopada 2010 r. zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej. Majątek (maszyny i urządzenia) spółki został przeniesiony na spółkę (...) z.o.o., utworzoną w sierpniu 2010 r. Spółka z o.o. zatrudniła również pracowników spółki jawnej. Prawomocnym wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2011 r. rozwiązano spółkę jawną.

Od chwili rozwiązania spółki, (...) Spółka jawna w D. znajdowała się w likwidacji. Zgodnie z art. 70 par.1 kodeksu spółek handlowych, likwidatorami są wszyscy wspólnicy. W spółce było dwóch wspólników, którzy z chwilą otwarcia likwidacji stali się likwidatorami. Zgodnie z treścią art. 75 k.s.h. gdy jest kilku likwidatorów, są oni upoważnieni do reprezentowania spółki łącznie, chyba, że wspólnicy lub sąd powołujący likwidatorów postanowili inaczej. W umowie spółki, wspólnicy w § 12 umowy postanowili, że w razie rozwiązania spółki, jej likwidację przeprowadzają wszyscy wspólnicy łącznie. Zatem czynność prawna spółki reprezentowanej przez likwidatorów będzie skuteczna dopiero w sytuacji złożenia oświadczeń przez wszystkich likwidatorów.

Jak wynika z akt sprawy (...) ugoda została zawarta w dniu 17 maja 2013 r., wówczas spółka jawna znajdowała się w likwidacji. Ugodę w imieniu spółki zawarł jeden likwidator. Zatem powyższa czynność prawna nie może odnieść skutków prawnych, skoro do skutecznego działania konieczne było działanie łączne M. M. (2) i pozwanej. Zatem powód nie mógł nabyć wierzytelności stwierdzonej ugodą .

Biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy, w szczególności fakt przeniesienia majątku spółki jawnej na rzecz spółki z o.o., przejęcie pracowników spółki, okoliczność, że M. M. (2) był jedynym wspólnikiem nowoutworzonej spółki, przedmiotowe zobowiązania spółki jawnej nie mogą obciążać pozwanej. Spółka jawna od listopada 2010 r. zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej, Środki od kontrahentów spółki jawnej za wykonanie zamówienia wpływały na konto M. M. (2). Jak wynika z zeznań świadka M. M. (2), nie ujawnił on przed likwidatorem Z. M., że spółka jawna posiada przedmiotowe zobowiązania.

Odnosząc się do zobowiązania wynikającego z prawomocnego nakazu zapłaty, wskazać należy, że pożyczka została udzielona z inicjatywy powoda.
Za wiarygodne uznano zeznania świadka N. K., albowiem nie zostały one podważone przez strony. Jak wynika z zeznań świadka, to powód poprosił ją o udzielenie pożyczki tłumacząc, że „mają problemy w firmie”. Wskazała również, że pieniądze pożyczyła spółce jawnej, ale oczekiwała zwrotu od M. M. (2), wiedziała również, że między wspólnikami jest konflikt. Potwierdziła także, że powód posiadał wiedzę odnośnie podejmowanych przez nią działań (t.j., wystąpienia do sądu z pozwem, z wnioskami o nadanie nakazowi klauzuli wykonalności). Powyższe wskazuje, że powód aktywnie uczestniczył w powyższej transakcji, wiedział o wszystkich poczynaniach M. M. (2) i N. K.. Jak wskazał powód dokonał umowy zamiany (przekazując babci udział w nieruchomości, przy ul. (...) w D., w zamian otrzymując wierzytelność z tytułu umowy pożyczki z dnia 10 kwietnia 2011 r.) dla dobra spółki (...), dla której nieruchomość odgrywa istotne znaczenie. Jak zeznał, nieistotne jest czyją własnością jest nieruchomość, ważne jest, żeby spółka mogła dalej działać. Wskazać należy, że powód gospodarczo był i jest powiązany z ojcem, swoje przedsiębiorstwo przekazał na rzecz spółki z o.o. , w której obecnie posiada udziały i jest jej prokurentem.

Z zeznań M. M. (2) wynika również, że środki z tytułu powyższej pożyczki zostały wydatkowane na papier, dostawa zaś papieru była w okresie, kiedy mogła być już zarejestrowana nowa spółka. Ponadto świadek wskazał, że zdawał sobie sprawę, że musi zwrócić pieniądze N. K.. Podał również, że jego matka A. M. (2) chciała mu przekazać środki na ten cel, jednakże to z jego inicjatywy doszło do zawarcia umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 26 sierpnia 2015 r.

Pomimo, że pozwana nie wykazała, że pismo z dnia 13 listopada 2011 r. (k. 116) dotarło do wspólnika, to całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wskazuje, że pozwana nie miała żadnej wiedzy o podejmowanych czynnościach przez drugiego wspólnika, wiedzę taką zaś posiadał powód. Ponadto okoliczności: narastający konflikt między wspólnikami, odwołanie przez pozwaną pełnomocnictw, dają podstawę do przyjęcia stanowiska, że pozwana sprzeciwiła się zaciągnięciu zobowiązań przez spółkę.

Ponadto w ocenie Sądu środki pochodzące z przedmiotowej pożyczki zostały zużyte na działalność nowoutworzonej spółki, spółka jawna nie prowadziła już działalności gospodarczej. Zatem pozwana nie ponosi odpowiedzialności za powyższe zobowiązania, skoro zobowiązanie w imieniu spółki zaciągnął drugi wspólnik. O działaniach wspólnika wiedział zaś powód, zgłaszając się do N. K. z prośbą o udzielenie pożyczki.

Ponadto w ocenie Sądu dawanie ochrony prawnej powodowi pozostaje w sprzeczności z zasadami współżycia społecznego. Klauzula generalna ujęta w art. 5 k.c. ma na celu zapobieganie stosowaniu prawa w sposób schematyczny, prowadzący do skutków niemoralnych lub mijających się z celem, dla którego dane prawo zostało ustanowione.

Uwzględnienie powództwa stanowi w okolicznościach sprawy nadużycie prawa podmiotowego. W świetle art. 365 par. 1 k.p.c. nakaz zapłaty wiąże Sąd. Jednakże odwołując się do zasad uczciwości, wskazać należy, że działania powoda pozostają w sprzeczności z normami moralnymi godnymi ochrony i przestrzegania w stosunkach społecznych. Pozwana nie wiedziała o zaciąganiu zobowiązań przez drugiego wspólnika na rzecz spółki, natomiast wiedzą taka posiadał powód, wiedział również o konflikcie między wspólnikami. Podnieść również należy, że pozwana nie otrzymała żadnych środków pieniężnych z majątku wspólnego dotyczącej spłaty nieruchomości, położonej w D., przy ul. (...), podczas gdy powód i M. M. (2) pobierają pożytki, prowadząc działalność gospodarczą na przedmiotowej nieruchomości.

Z tych przyczyn na podstawie powołanych przepisów orzeczono jak w pkt I wyroku.

Sąd oddalił wniosek o zawieszenie postępowania z uwagi na toczące się postępowanie karne o czyn z art. 300 par. 2 k.k., polegający na udaremnieniu egzekucji, albowiem w niniejszej sprawie Sąd dokonał samodzielnych ustaleń.

Sąd na podstawie art. 98 k.p.c. orzekł o kosztach procesu. Sąd obciążył kosztami procesu powoda, mając na względzie wynik procesu. Do kosztów procesu zaliczono wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości stawki minimalnej - 10.800 zł oraz opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

SSO Ewa Oknińska